pggm.nl Een Waardevolle Toekomst volgens de PGGM-leden Enquête Waardevolle Toekomst

Transcriptie

1 pggm.nl Een Waardevolle Toekomst volgens de PGGM-leden Enquête Waardevolle Toekomst

2 In 2010 hebben wij onze leden gevraagd naar hun ideeën over de Waardevolle Toekomst. Dit heeft ons veel belangrijke informatie gegeven over onderwerpen die belangrijk zijn als het gaat om later. De uitkomsten van die enquête hebben in grote mate bijgedragen aan onze visie, onze doelstelling naar leden en aan de ontwikkeling van onze diensten. In 2012 hebben we onderzoeksbureau Motivaction gevraagd de enquête nogmaals uit te voeren, zodat we op de hoogte blijven van de mening van onze leden. Beide enquêtes zijn door meer dan tweeduizend leden ingevuld. In deze whitepaper leest u hun antwoorden. Inhoudsopgave Voorwoord Martin van Rijn 3 Samenvatting 4 Wensen voor later 5 De oude dag, en dan? 8 Zelf bijdragen aan een Waardevolle Toekomst 9 PGGM en de Waardevolle Toekomst 11 Onderzoeksopzet 11 2 PGGM Enquête Waardevolle Toekomst

3 Voorwoord Martin van Rijn Wij willen mensen helpen bij het realiseren van een Waardevolle Toekomst. Voor een Waardevolle Toekomst heb je voldoende financiële middelen nodig, zoals je pensioen. Maar, we beseffen ook dat het bij een Waardevolle Toekomst niet alleen gaat om hoeveel geld er op de bank staat. Het gaat er uiteindelijk om wat je er mee kunt doen, hoe je later kunt wonen en welke zorg je ontvangt. PGGM is als coöperatie van, voor en door de leden. Wij vinden het daarom belangrijk om te weten wat er speelt en vooral ook hoe leden zelf hun Waardevolle Toekomst zien. Middels een enquête hebben wij onderzocht wat de visie van onze leden is op een Waardevolle Toekomst. Een goede gezondheid is voor veel leden het grootste goed. Daarnaast vinden zij het erg belangrijk om later over voldoende geld te beschikken en om hun zelfstandigheid te bewaren. Zorgen over pensionering hebben niet alleen betrekking op de eigen financiële situatie, maar ook op de eigen gezondheid en de zorg die men zal ontvangen. En, ouderen blijven het liefst wonen in hun huidige woning en willen genieten van de vrije tijd. Tot slot, zien werknemers in de zorg op tegen langer doorwerken en zijn ze kritisch op besparen op de zorg. Dit komt overeen met onze visie, om vanuit de mens te kijken naar pensioen en niet vanuit gescheiden hokjes. Als je breder vanuit mensen wilt kijken, moet je over domeinen heen kijken om oplossingen te vinden voor de toekomst: kijken naar de verbinding tussen de domeinen pensioen, zorg, wonen en werken. De mening van onze leden is zeer waardevol en laat ons zien dat we nog steeds op de goede weg zijn door hen te helpen bij het realiseren van een Waardevolle Toekomst. Ik wens u veel leesplezier! Martin van Rijn, CEO PGGM 3 PGGM Enquête Waardevolle Toekomst

4 Samenvatting Hoe maken we de toekomst waardevol? Net als in 2010 is gezondheid de belangrijkste factor voor een Waardevolle Toekomst voor onze leden. Voldoende financiële middelen en zelfstandigheid zijn ook belangrijke bouwstenen. In hun ideale toekomstscenario genieten onze leden vooral van hun rust en vrije tijd, reizen zij veel en hebben zij de tijd om hun hobby s uit te oefenen. Onze leden realiseren zich dat hun ideale toekomstscenario niet vanzelf ontstaat. Zij zijn dan ook bereid om zelf een bijdrage te leveren aan hun Waardevolle Toekomst. Verhuizen naar een passendere woning, vrijwilligerswerk doen en betalen voor extra voorzieningen zijn volgens onze leden manieren om een Waardevolle Toekomst voor zichzelf mogelijk te maken. Bijna 20% is van mening dat een aantal uur verplicht vrijwilligerswerk doen per maand na het werkzame leven en betalen voor extra voorzieningen, realistische mogelijkheden zijn om de negatieve gevolgen van de vergrijzing te beperken. Na de pensioenleeftijd alleen mogen doorwerken in sectoren met een personeelstekort is volgens onze leden echter de meest wenselijke en realistische maatregel tegen de vergrijzing. Opvallend is dat ondanks de aanhoudende economische crisis de zorgen over de toekomst niet zijn toegenomen in de afgelopen jaren. Ook de onderwerpen waarover men zich zorgen maakt, zijn gelijk gebleven. De grootste zorgen blijven de financiën (heb ik later voldoende inkomen?) en de vraag of er voldoende zorg is voor de leden wanneer zij die zelf nodig hebben. Bezuinigen op gezondheidszorg is dan ook geen goede ontwikkeling volgens onze leden. Bezuinigingen kunnen ertoe leiden dat de zorg op de schouders van familie en vrienden terecht komt; een onwenselijke situatie vindt het merendeel. De oudere leden hebben een beter beeld van wat zij wel en niet willen na hun werkzame leven dan jongere leden. Jongeren hebben veel minder duidelijke verwachtingen van hoe hun toekomst waardevol zal zijn. Voor hen is het allemaal nog ver weg en in deze turbulente tijden kan er nog van alles veranderen. 4 PGGM Enquête Waardevolle Toekomst

5 Wensen voor later Later begint nu. Vrijwel al onze leden denken nu al na over hoe hun leven er later uit zal zien: 35% denkt hier soms aan, 40% doet dit regelmatig en 16% doet dit zelfs heel vaak. Met name voor mannen en oudere leden is dit een belangrijk onderwerp, jongeren denken hier minder over na. Een gezonde toekomst is de belangrijkste wens Wij hebben onze leden gevraagd een aantal wensen voor later in volgorde te zetten van meest naar minst belangrijk. Een goede gezondheid is, net als in 2010, de belangrijkste wens van onze leden wanneer zij denken aan hun oude dag. Het financieel kunnen redden volgt op gepaste afstand. Aangezien ik pas 24 ben, vind ik het moeilijk om ver vooruit te kijken. Alles verandert zo snel Welke van onderstaande aspecten is voor u het meest belangrijk wanneer u gepensioneerd bent? Een goede gezondheid Financieel kunnen redden Zelfstandig in alles Onder de mensen blijven Zelfstandig kunnen blijven wonen (eventueel aanleun- of seniorenwoning) In eigen (eventueel aangepaste) woning blijven wonen Iets om handen hebben Blijven werken (vrijwilligerswerk) Goede zorg ontvangen 12% 4% 5% 2% 2% 1% 21% 51% 5 PGGM Enquête Waardevolle Toekomst

6 Voldoende geld Wanneer we dieper ingaan op de ideale financiële situatie van onze leden, zien we dat 40% de wens heeft dat hun inkomenssituatie later gelijk blijft aan de huidige situatie. 37% is al tevreden wanneer er voldoende geld is om prettig van te kunnen leven. Vrouwen geven relatief vaak aan dat het ze niet uitmaakt hoeveel geld zij krijgen, als het maar genoeg is om van te leven: 41% van de vrouwen kiest voor deze stelling, ten opzichte van 27% van de mannen. Mannen hebben bij voorkeur juist evenveel te besteden als nu om o.a. hun hobby s uit te oefenen. Gezondheid en zelfstandigheid zijn voor mij het grootste goed. Het belangrijkste is dan ook dat iedereen de zorg kan krijgen die nodig is. Wat is voor u de ideale financiële situatie wanneer u gepensioneerd bent? Ik heb financieel net zoveel als daarvoor Het maakt mij niet uit hoeveel geld ik krijg, als ik maar prettig kan wonen, goede zorg mag ontvangen en genoeg heb om van te leven Ik heb het financieel ruimer dan daarvoor Ik heb dan financieel minder nodig Anders, namelijk Geen voorkeur/wensen Weet ik (nog) niet Geen mening 8% 7% 1% 4% 1% 40% 37% 6 PGGM Enquête Waardevolle Toekomst

7 Keuzevrijheid en zelfstandigheid van belang Wij hebben onze leden ook gevraagd hoe belangrijk zij zelfstandigheid vinden vergeleken met keuzevrijheid, actief blijven in de samenleving en privacy. Bijna de helft geeft aan zelfstandigheid dan het meest belangrijk te vinden. Privacy wordt door slechts van de leden genoemd. Oudere leden hechten relatief veel waarde aan actief blijven in de samenleving en minder waarde aan keuzevrijheid. Hoger opgeleiden vinden keuzevrijheid juist relatief belangrijk. De behoefte aan zelfstandigheid komt ook tot uiting in het feit dat onze leden het liefst willen blijven wonen in hun huidige woning. Dit geldt met name voor de groep leden boven de 46: 54% van deze groep wil blijven wonen in de huidige woning, tegenover 29% van de leden jonger dan 46. Ik denk niet dat ik later gelijk hulpbehoevend ben. Ik hoop nog op een actieve levensfase met mijn familie, liefst met kleinkinderen. Wat is voor u het belangrijkste als u gepensioneerd bent? Zelfstandigheid Keuzevrijheid Actief blijven in de samenleving Privacy Anders, namelijk 4% 25% 2 46% Wat is voor u de ideale woonsituatie wanneer u gepensioneerd bent? Kunnen blijven wonen waar ik nu woon, eventueel met aanpassingen Maakt niet uit waar, als ik zelfstandig kan blijven wonen Een andere, voor mij geschiktere woning Een woning waar ik ook zorg kan ontvangen In het buitenland Een woning met veel mensen (van mijn leeftijd) om me heen Bij mijn kinderen in huis Anders, namelijk Geen voorkeur/wensen Weet ik (nog) niet 15% 15% 2% 0% 2% 1% 7% 52% 7 PGGM Enquête Waardevolle Toekomst

8 De oude dag, en dan? Onze leden kijken uit naar de vrije tijd die zij zullen hebben als zij niet meer hoeven te werken. Wanneer hen wordt gevraagd wat zij het liefst gaan doen in die periode van hun leven, zeggen velen dat zij van de rust willen genieten. Een kleiner deel heeft al een specifieke activiteit voor ogen zoals reizen of het uitvoeren van een hobby. Onze leden maken zich niet méér zorgen over later dan twee jaar geleden. De onderwerpen waar onze leden zich het meest zorgen over maken zijn ook gelijk aan 2010: de financiële situatie, de zorg die er zal zijn en de eigen gezondheid. Leden die de zorg voor vrienden of familie op zich willen nemen, maken zich de meeste zorgen over de periode na hun werkzame leven. Deze leden vrezen dat de verzorging die zij zullen ontvangen tekort zou kunnen schieten en maken zich relatief vaak zorgen over hun eigen gezondheid. Ik wil later een mooie fietsvakantie vieren. Daar heb ik nu de tijd gewoon niet voor. Wat wilt u later het liefste (gaan) doen? Genieten van mijn vrije tijd/rust Reizen Hobby s uitoefenen Genieten van vrienden en familie Vrijwilligerswerk Verzorgen van vrienden of familie (bijvoorbeeld kleinkinderen) Ik wil niet met pensioen Anders, namelijk Weet ik (nog) niet 7% 6% 5% 2% 14% 1 9% 11% 3 8 PGGM Enquête Waardevolle Toekomst

9 Zelf bijdragen aan een Waardevolle Toekomst Actief blijven is niet alleen lichamelijk goed maar ook geestelijk. Het houdt je scherp. Om later te kunnen genieten, reizen te kunnen maken en hobby s uit te kunnen oefenen, nemen onze leden hun verantwoordelijkheid. Slechts stelt geen bijdrage te willen leveren aan de eigen ideale oude dag. Wij hebben onze leden gevraagd naar gedachten over hoe men zelf kan bijdragen aan de eigen Waardevolle Toekomst en we hebben hun mening gevraagd over een aantal manieren om met de vergrijzing om te gaan. Verhuizen en vrijwilligerswerk zijn serieuze opties De meeste leden willen later blijven wonen in hun huidige woning. Desgevraagd blijkt bijna 40% echter bereid te zijn te verhuizen als dit nodig is om de eigen ideale oude dag te realiseren. Vrijwilligerswerk kan hier ook aan bijdragen. De groep leden van 61 tot 65 jaar is relatief vaak bereid om langer door te werken of om vrijwilligerswerk te doen. Daarentegen is hun verhuisbereidheid lager dan onder de jongere leden. De bereidheid om door te werken is het kleinst onder leden die werkzaam zijn in de thuiszorg, in de verpleging en verzorging en in ziekenhuizen. Waartoe zou u bereid zijn om uw ideale oude dag te realiseren? Verhuizen naar een geschiktere of goedkopere woning Vrijwilligerswerk doen Betalen voor extra voorzieningen Doorwerken na mijn pensioenleeftijd Ik heb er alles voor over Ik heb er niks voor over Anders, namelijk Geen mening/weet ik niet 19% 15% 4% 6% 18% 28% 39% 9 PGGM Enquête Waardevolle Toekomst

10 Omgaan met de vergrijzing Onze leden realiseren zich dat de vergrijzing een belangrijke factor zal zijn in de toekomst. Van onderstaande maatregelen om met de vergrijzing om te gaan, is langer doorwerken in sectoren met een personeelstekort de meest realistische en wenselijke volgens onze leden. Daarnaast zijn ook extra betalen voor persoonlijke aandacht en de verplichting tot vrijwilligerswerk relatief goede opties. Besparen op de gezondheidszorg zien weinig leden als goede maatregel om met de vergrijzing om te gaan. Gevreesd wordt dat de zorg dan op de schouders van familie terecht zal komen. Ik wil zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en niet afhankelijk worden van mijn kinderen. Ik zorg dan ook voor een goed netwerk. Welke van onderstaande vindt u het meest wenselijk? Na pensioenleeftijd alleen mogen doorwerken in sectoren met personeelstekort Extra betalen voor persoonlijke aandacht in zorg en welzijn (wandelen, douchen, etc.) Een verplicht aantal uren per maand vrijwilligerswerk voor gepensioneerden Gepensioneerden moeten naar een seniorenwoning verhuizen Het spreekuur met de huisarts kan alleen via de compu ter met een webcam Verzorgingstehuizen worden alleen voor hen die geen familie hebben om bij te wonen Familie moet haar eigen ouderen verzorgen In plaats van ziekenhuiskamers, komen er zalen met 20 bedden per zaal 10% 9% 7% 8% 7% 16% 19% 24% 10 PGGM Enqête Waardevolle Toekomst

11 PGGM en de Waardevolle Toekomst Bij het vaststellen van onze visie op de Waardevolle Toekomst in 2010, zijn wij te rade gegaan bij onze leden. Het is daarom goed om vast te stellen dat de leden anno 2012 niet anders tegen dit thema aankijken. Gezondheid, voldoende financiële middelen en zelfstandigheid zijn nog steeds de pijlers waarop een Waardevolle Toekomst rust. Wij streven ernaar onze leden nu al in staat te stellen hun toekomst vorm te geven en waardevol te maken. Met de workshop Zorg voor jezelf, helpen wij onze leden hun eigen Waardevolle Toekomst te omschrijven. Daarnaast bieden we via de website Wehelpen.nl een online marktplaats voor mantelzorg en vrijwilligerswerk. Deze site brengt vraag en aanbod bij elkaar. PGGM is één van de initiatiefnemers samen met Achmea, Rabobank en CZ. Steeds meer mensen hebben extra hulp nodig en mensen zijn ook graag bereid die te geven, als ze maar weten waar ze nodig zijn. Onze leden maken zich niet meer zorgen over hun toekomst dan twee jaar geleden, maar ook niet minder. De grootste zorg van de leden is nog steeds of zij later voldoende financiële middelen zullen hebben om goed rond te kunnen komen. Wij zetten ons in om deze zorgen weg te nemen, door onze leden inzicht te geven in hun financiële situatie later. Door het aanbieden van online tools als de Geld voor Later Wijzer en het Toekomstbudget, stellen wij onze leden in staat te berekenen hoeveel inkomen zij later nodig zullen hebben gebaseerd op hun eigen wensen. Onze leden krijgen hierbij inzicht of zij nu voldoende opbouwen om dit wensinkomen te behalen en wij doen een aantal suggesties om de opbouw te vergroten. Zodat onze leden ook de komende jaren met vertrouwen kunnen uitzien naar hun Waardevolle Toekomst. Onderzoeksopzet Aan deze enquête namen 2336 leden van PGGM deel, 1659 vrouwen en 677 mannen. De enquête is onder de aandacht van de leden van PGGM gebracht in de e-nieuwsbrief van 28 augustus Via een link kwam men automatisch bij de online vragenlijst. De enquête heeft gelopen tot 9 september De steekproef vormt een goede weergave van de ledenpopulatie van PGGM. Bovendien is de steekproef vergelijkbaar met die van 2010, waardoor de uitkomsten van beide enquêtes goed vergeleken kunnen worden. Voor meer informatie over de opzet van het onderzoek en de exacte steekproefsamenstelling kunt u contact opnemen met Susan Bruning-van der Werf van PGGM. Over PGGM PGGM is een vooraanstaande pensioendienstverlener. PGGM biedt haar institutionele klanten: pensioenbeheer, integraal vermogensbeheer, bestuursondersteuning en beleidsadvisering. Momenteel beheert PGGM, voor zes pensioenfondsen - ruim 120 miljard pensioenvermogen van 2,5 miljoen mensen. Als coöperatie met ruim leden helpt PGGM bij het realiseren van een Waardevolle Toekomst. PGGM ontwikkelt - zelf of met strategische partners - innovatieve toekomstvoorzieningen door pensioen, zorg, wonen en werk met elkaar te verbinden. PGGM Noordweg Noord 150 Postbus 117, 3700 AC Zeist Telefoon (030) oktober