PRESENTATIE BELGISCHE ECONOMIE. Bart Van Craeynest Hoofdeconoom Petercam 3 april2014
|
|
- Emiel Vermeiren
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 PRESENTATIE BELGISCHE ECONOMIE Bart Van Craeynest Hoofdeconoom Petercam 3 april2014
2 België kan veel beter 2
3 3
4 België gaat mee met herstel van de eurozone 6 Reëel BBP (jaarwijziging in %) EMU België -6 Q Q Q Q Q Q Q Q Q Bron: Eurostat 4
5 Belgische economie in herstelfase BBP (jaarwijziging in %) Ondernemersvertrouwen (EC, rs) Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Bron: NBB, Eurostat 5
6 Ver achter op de pre-crisis trend Reëel BBP Pre-crisis trend ( ) Q Q Q Q Q Q Q Q Bron: NBB 6
7 België deed het goed doorheen de crisis ReëelBBP (index, Q = 100) Economische activiteit Duitsland Nederland Periferie België 98 Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Bron: Eurostat 7
8 vooral dankzij bevolkingsgroei 5 4 Bevolking(verandering tussen 2008 en 2013 in %) ReëelBBP per capita (index, Q = 100) Gre Por Ger It Svk Aut Spa Neth Dk Fin Svn Fra Irl Mal UK Swe Bel Duitsland Nederland Periferie België 94 Q Q Q Q Q Bron: Eurostat 8
9 België deed het goed doorheen de crisis Index, Q = 100 Werkgelegenheid Bel Ger Fra Neth It 95 Q Q Q Q Q Q Bron: Eurostat 9
10 dankzij gesubsidieerde jobs Wijziging , in 000 Werkgelegenheid Bron: NBB 10
11 Hoelang blijft de vastgoedmarkt standhouden? Huizenprijzen versus gemiddeld inkomen Long-term average = 100 Sources: NVM; OECD; Statistics Netherlands Bron: The Economist 11
12 Beperkte saneringsinspanning In % van hetbbp Sanering Wijziging in conjunctuurgezuiverdprimair saldo Stimulus Cyp Fin Lux Swe Neth Dk Bel Aut Fra UK Por Ger EU EMU Svn Spa Gre Mal Svk It Irl Bron: Europese Commissie 12
13 Verdere schuldopbouw van de gezinnen 60 In % van hetbbp Totale schuld van de gezinnen : België +34,7% EMU +8,2% 30 Q Q Q Q Q Q Q Q Bron: ECB 13
14 Belgische economie doet het vrij goed België bleef overeind doorheen de voorbije crisisjaren dankzij: Relatief sterke bevolkingsgroei Belangrijke link met de Duitse economie Geen vastgoedcrash Beperkte budgettaire besparingen Beperkte schuldafbouw in de private sector Gesubsidieerde jobcreatie MAAR, België is niet voorbereid op de komende uitdagingen 14
15 15
16 Vergrijzing van de bevolking 16
17 Demografische bonus gebruikt om pensioen te verlengen Levensverwachting (bij effectieve pensioenleeftijd) Verwachte duur pensioen (levenverwachting bij effectieve pensioenleeftijd) Por Swe Swi Nor Aut Gre Bel Lux Bron: Eurostat, OESO 17
18 De vergrijzing is een enorme uitdaging Verandering in overheidsuitgaven door de vergrijzing tegen 2060 (in % van het BBP) Raming 2009 Raming It Por Gre Fra UK Dk Swe Spa Aut Ger Irl Fin Neth Bel Lux Bron: Europese Commissie 18
19 Onvoorbereid 10 Fiscale inspanning nodig voor LT-houdbaarheid van de overheidsfinanciën In % van hetbbp (2012) Initiële positie Component vergrijzing LT houdbaarheidskloof It Ger Dk Fra Swe Aut Svk Spa Fin UK Neth Mal Bel Lux Svn Bron: Europese Commissie 19
20 Opgesoupeerde buffers 8 In % van hetbbp Primair overheidssaldo 6 4 Doelstelling stabiliteitspact Bron: NBB 20
21 Erg magere pensioenen in België Armoederisico van ouderen België Dui 10 Fra 5 Ned Lux Toereikendheid van de pensioenen (*) (*) Combinatie van het relatief mediaan inkomen van ouderen(tov min 65-jarigen) en de vervangingsratio van de pensioenen Bron: Eurostat 21
22 Geen pensioenbuffer 180 In % van hetbbp (2012) 160 Activa in pensioenfondsen Gre Fra Lux Svn Bel Aut Kor It Ger Cz Nor Spa Por Svk Swe Mex NZ Pol Irl Dk Isr Can US Fin Aus UK Swi Neth Bron: OESO 22
23 Lagere economische groei 8 Jaarwijziging in % Reëel BBP Trend Bron: NBB 23
24 Lagere economische groei Totale factorproductiviteit (jaarwijziging in %) Trend Bron: NBB 24
25 Veel ruimte voor verbetering 20 Potentiële toename in het BBP per hoofd door een breed pakket van hervormingen Nz Isr Svk Dk Irl US Lux Aus Neth UK Mex Tur Can Swe Nor Swi Kor Cz Ger Fin Por It Spa Fra Jap Aut Hun Pol Gre Bel Bron: OESO 25
26 maar pijnlijk weinig inspanning 1 Hervormingsinspanningen ( ) Ice Lux Neth Bel Nor Svn Ger Swe Jap Swi Tur US Fra Kor Mex EU Chl Fin OECD Can EMU Aus Aut Hun Pol Svk Cz Dk It UK Isr NZ Spa Por Est Irl Gre Bron: OESO 26
27 27
28 Overheidsfinanciën redelijk onder controle Hoge overheidsschuld, maar onder controle Rentelasten op laagste niveau sinds jaren Overheidsschuld (in % van het BBP) 14 Rentelasten (in % van het BBP) Bron: NBB 28
29 Arme overheid in een rijk land Netto internationale investeringspositie 120 In % van hetbbp (2013) Por Gre Irl Spa Cyp It Fra Swe UK Aut Fin Dk Ger Neth Bel Lux Bron: Eurostat 29
30 Wie financiert de welvaartsstaat? 50 Werkgelegenheid in de private sector In % van de totale bevolking(2012) Neth Aut Ger Dk Swe Fin Cyp UK Svn Por Lux Svk Fla Irl Fra Bel It Spa Gre Wal Bru Bron: Eurostat, NIS 30
31 Relatief weinig werkenden in de private sector 100 (In)activiteit van de bevolking Neth Aut Ger Dk Swe Fin Cyp UK Svn Por Lux Svk Irl Fra Bel It Spa Gre Private sector Publiek sector (*) Werkzoekend Inactief -20 Inactief Inactief 60+ (*) Publieke sector: adminstratie, defensie, verplichte sociale zekerheid, onderwijs Bron: Eurostat 31
32 Langer werken 32
33 In België werken eigenlijk niet veel mensen 85 Werkenden In % van de bevolking(20-64 jaar, 2012) Swi Nor Swe Neth Ger Aut Dk UK Fin Est Flanders Lux Cyp Fra Svn EMU Bel Por Svk Irl Mal Wallonia It Spa Brussels Gre Bron: Eurostat 33
34 België doet het rustig aan Gemiddeld werken Belgen 9,6 jaar minder dan de Zwitsers Verwachte duur van de carrière (in jaren) Swi Swe Nor Neth Dk UK Ger Fin Por Aus Cyp Spa Fra Irl Svn Svk Lux Bel Gre It Bron: Eurostat 34
35 Vervroegde uittreding Belgen stoppen gemiddeld op 59,6 met werken Gemiddelde effectieve pensioenleeftijd Mx Kor Chile Jap Por Ice Isr NZ Swi Swe US Aus Nor Irl Can UK Est Neth Dk Cz Svn Tur Spa Pol Ger Gre Aut Fin It Svk Hun Fra Bel Lux Bron: OESO
36 It s not rocket science 80 Werkelijke pensioenleeftijd Levensverwachting Bron: Eurostat, OESO 36
37 Oudere werkenden nemen niet de plaats in van jongeren 80 Aandeel werkenden in de bevolking Ouderen (55-64) België Bron: OESO Jongeren (15-24) 37
38 Loon/anciënniteit-link maakt ouderen te duur 38
39 Levenslang leren is essentieel om langer te kunnen werken 35 Levenslang leren (% van de bevolking op actieve leeftijd) België Werkgelegenheidsgraad jarigen Bron: Eurostat 39
40 België moet veel meer investeren in levenslang leren België Scandinavië Pijnlijk beperkte deelname aan levenslang leren Buurlanden Periferie In % van de bevolkingop actieveleeftijd Bron: Eurostat 40
41 Nood aan betere incentieven in het uitkeringsstelsel Genereuze werkloosheidsuitkeringen Netto uitkering in werkloosheid versus inkomen als werkende (gemiddelde in eerste 5 jaar werkloosheid, in %, 2012) It Gre Jap Svk US Svn Swi Lux Can Neth UK Dk Spa Nor Swe Ger Fin Fra Aus Por NZ Aut Irl Bel Bron: OESO 41
42 Fiscaliteit in dienst van de economie 42
43 Zware fiscale druk op arbeid 60 Totale lasten op arbeid voor een alleenstaande met gemiddeld inkomen (2012) NZ Swi Irl Aus US Can Jap UK Lux Por No Dk Nl Svk Sp Gr Svn Fin Swe It Aut Ge Fr Be Bron: OESO 43
44 Zware belastingdruk op arbeid en kapitaal Belastingontvangsten (in % van het BBP) Op consumptie Op arbeid Belgium EMU Neighbours Scandi's 17 Belgium EMU Neighbours Scandi's Op kapitaal Op vermogen Belgium EMU Neighbours Scandi's 1 Belgium EMU Neighbours Scandi's Bron: Eurostat 44
45 Zware fiscale druk op arbeid 45 Aandeel van indirecte belastingen in totale belastingen Bron: Eurostat 45
46 BTW-verlaging op energie is geen goed idee Lage belastingdruk op energie Hoge belastingdruk op arbeid 310 Impliciete belastingvoet op energie (euro per ton olie equivalent, 2011) 45 Impliciete belastingvoet op arbeid(2011) Svk Bel Fin Spa Por Aut Cyp Fra Svn Irl Lux Gre Ger Neth Mal Swe UK It Mal Por UK Cyp Irl Gre Svk Lux Spa Svn Ger Neth Fra Swe Fin Aut It Bel Bron: Eurostat 46
47 Weinig inkomsten uit milieuheffingen In % van hetbbp (2011) Milieuheffingen Spa Fra Svk Bel Zwi Gri Dui Lux Nor Oos Por Ier VK It Zwe Fin Svn Ned Dk Bron: OESO 47
48 Verlaag de overheidsuitgaven 48
49 Spilzieke overheid In % van hetbbp Lopende overheidsuitgaven op het hoogste niveau ooit Totale overheidsuitgaven (excl rentelasten en investeringen) Bron: NBB 49
50 Welke besparingen? Totale overheid, in % van hetbbp Wijziging in primaire uitgaven Bestuur Defensie Orde Eco. zaken Milieu Huisvesting Gezond. Cultuur Onderwijs Soc. besch. Bron: NBB 50
51 Dure administratie 10 Uitgaven voor algemene overheidsdiensten In % van hetbbp Ned Klein (*) Dui Fra Kern euro Bel Club Med (*) Kleinelanden: Dk, Lux, Oos, Fin, Noo, Zwi Bron: Eurostat 51
52 Nog mogelijkheden om te besparen In % van hetbbp Overheidsuitgaven excl sociale zekerheid en onderwijs Ger Small* Core Fra Neth Club Med Bel (*) Kleinelanden: Dk, Lux, Aut, Fin, Nor, Swi Bron: Eurostat 52
53 Krik de concurrentiepositie op 53
54 België blijft marktaandeel verliezen 120 Internationaal marktaandeel België Frankrijk Duitsland Nederland Bron: OESO 54
55 Herstel het loonvormingsproces 140 Loonkosten per eenheid product(index, 1996 = 100) Loonkosthandicap België Buurlanden Bron: OESO 55
56 Gre Cyp Svn It Spa Por NZ Aus Can Irl Fra Lux Aut Bel Nor UK Dk Neth US Swe Jap Ger Swi Fin Svk Por Gre Mal Cyp Spa It Svn Irl Lux Bel Nor Fra Aut Neth Dk Fin Swe Ger Swi België is maar een gemiddelde innovator Innovatie-idex Patentaanvragen Bij het European Patent Office (per miljoen inwoners, 2011) Bron: World Economic Forum (2013) Bron: Eurostat 56
57 België is maar een gemiddelde innovator In % van hetbbp (2012) Uitgaven voor R&D Cyp Gre Svk Mal It Spa Por Irl UK Neth Bel Fra Svn Aut Ger Dk Swe Fin Bron: Eurostat 57
58 Mobiliteit 58
59 Birmingham San Jose Montreal Nottingham Merseyside Austin Bridgeport Grenoble Bordeaux Lyon Manchester Milan Honolulu Amsterdam New York San Francisco Ghent Cologne Stuttgart Paris Los Angeles Rotterdam Antwerp London Brussels Mobiliteit wordt meer en meer een probleem Gemiddeld aantal uren per jaar(2013) Verspilde uren in de file Bron: Inrix 59
60 Hervormingen ❶ Langer werken Schaf gesubsidieerde voortijdige pensioenmogelijkheden af Breek de link tussen loon en anciënniteit Investeer in levenslang leren ❷ Naareenfiscaliteitindienstvandeeconomie Herbekijk alle aftrekposten Verschuif belastingdruk van arbeid naar milieu en consumptie ❸ Breng de overheidsuitgaven terug onder controle ❹ Krik de concurrentiepositie op Herstel het loonvormingsproces Bevorder investeringen in O&O ❺ Mobiliteit Vervang bedrijfswagens door echte lastenverlaging Rekeningrijden 60
61 Petercam N.V. Sint Goedeleplein Brussel Tel.: +32 (0) Fax : +32 (0) Bart Van Craeynest Hoofdeconoom bart.vancraeynest@petercam.be Tel.: +32 (0) My blog: Brussels Frankfurt London -Luxemburg -Madrid -Geneva 61
De lastige toekomst van de Belgische gezondheidszorg
De lastige toekomst van de Belgische gezondheidszorg 1 De Belg is heel tevreden over gezondheidszorg 2 Maar... - Gezonde bevolking? - Prijs/kwaliteit? - LT-houdbaarheid? 3 Uitdagingen 4 Tegen 2050: - 1
Nadere informatieDe presentaties van de manifestatie van 20/11/2014 Pensioenen: financiering en uitkering volgen aansluitend hieronder.
De presentaties van de manifestatie van 20/11/2014 Pensioenen: financiering en uitkering volgen aansluitend hieronder. DE TOEKOMST VAN HET PENSIOEN Bart Van Craeynest Hoofdeconoom Petercam 20 november
Nadere informatieDE RESIDENTIELE VASTGOEDMARKT IN BELGIE. Turnhout Donderdag, 12 Juni 2014
DE RESIDENTIELE VASTGOEDMARKT IN BELGIE Turnhout Donderdag, 12 Juni 214 2 Dé vastgoedmarkt bestaat niet 3-15 -1-5 5 1 15 Arendonk Baarle-Hertog Balen Beerse Dessel Geel Grobbendonk Herentals Herenthout
Nadere informatieBELGIUM ECONOMIC OUTLOOK Halfjaarlijkse vooruitzichten België Februari 2015
BELGIUM ECONOMIC OUTLOOK Halfjaarlijkse vooruitzichten België Februari 215 Samenvatting De Belgische economie slaat nog altijd niet echt aan, maar krijgt de komende maanden wel hulp van buitenaf. De lagere
Nadere informatieBelgische vastgoedfiscaliteit past niet in Europees keurslijf
Belgische vastgoedfiscaliteit past niet in Europees keurslijf In het kader van haar jaarlijkse groeistrategie heeft de Europese Commissie een aantal aanbevelingen geformuleerd over de vastgoedfiscaliteit
Nadere informatieToekomst voor de zorg in viervoud
Toekomst voor de zorg in viervoud Casper van Ewijk CPB & UvA RVZ 7 februari Diagnose 2 Uitgaven curatieve zorg % BBP, 2010 16,0 % bbp, 2010 14,0 14,1 12,0 10,0 9,0 8,8 8,0 7,9 7,7 7,7 7,7 7,5 6,0 4,0 2,0
Nadere informatieToekomst voor de zorg in viervoud
Toekomst voor de zorg in viervoud Casper van Ewijk CPB & UvA RVZ 7 februari Diagnose Outline zorgboek 9 maart 2012 Uitgaven curatieve zorg % BBP, 2010 16,0 % bbp, 2010 14,1 14,0 12,0 10,0 9,0 8,8 8,0 7,9
Nadere informatieStudienamiddag Steunpunt Fiscaliteit en Begroting, Brussel, 14 Januari 2011
Werkgelegenheid naar leeftijd, economische groei, en de pensioenuitdaging in de OESO-landen Tim Buyse, Freddy Heylen and Renaat Van de Kerckhove, Universiteit Gent Studienamiddag Steunpunt Fiscaliteit
Nadere informatieRecepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België
Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Financieel Forum Gent - 26 februari 2015 Jan Smets A. De stand van zaken 1. De (lange)
Nadere informatie-5-10 -15-20 -25-30 -35
PETERCAM ECOSTRATEGY TEAM Wednesday, 18 July 212 Bart Van Craeynest, Hoofdeconoom Telefoon : 2/229 62 32 E-mail: bart.vancraeynest@petercam.be BELGIË BLIJFT HANGEN IN ECONOMISCHE MALAISE Bart Van Craeynest,
Nadere informatieRecepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België
Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Financieel Forum West-Vlaanderen Kortrijk - 24 februari 2015 Jan Smets A. De stand van
Nadere informatieBELGIUM ECONOMIC OUTLOOK Halfjaarlijkse vooruitzichten België Januari 2014
BELGIUM ECONOMIC OUTLOOK Halfjaarlijkse vooruitzichten België Januari 2014 Economisch herstel Samen met de rest van Europa is ook de Belgische economie aan het herstellen. Dat herstel zal de komende kwartalen
Nadere informatieMobiliteit: Egbert Jongen CPB*
Mobiliteit: Wat economen willen (en weten) Egbert Jongen CPB* *Deze presentatie is op persoonlijke titel Overzicht presentatie Wat economen weten Wat economen willen Het Oostenrijkse systeem Wat economen
Nadere informatieMoedige overheden. Stille kampioenen = ondernemingen. Gewone helden = burgers
Moedige overheden Stille kampioenen = ondernemingen Gewone helden = burgers Vaststellingen Onze welvaart kalft af Welvaartscreatie Arbeidsparticipatie Werktijd Productiviteit BBP Capita 15-65 Bevolking
Nadere informatiePrinsjesdag Uitdagingen voor Nederland. Menno Middeldorp Hoofd RaboResearch Nederland
Prinsjesdag 2017 Uitdagingen voor Nederland Menno Middeldorp Hoofd RaboResearch Nederland Overzicht Conjunctuur Nederlandse economie in bloei Uitdagingen voor Nederland Van Miljoenennota naar regeerakkoord
Nadere informatieUitdagingen voor de sociale zekerheid vanuit een macro-economisch perspectief
Uitdagingen voor de sociale zekerheid vanuit een macro-economisch perspectief LBC-NVK en ACV West-Vlaanderen, lezingen over de toekomst van onze sociale zekerheid Kortrijk, 9 november 2017 Jan Smets, Gouverneur
Nadere informatieOnafhankelijke denktank Fact-based Lange termijn
Leeftijd en arbeidsmarkt: naar een nieuw paradigma? Leeftijd en arbeidsmarkt Itinera Institute Onafhankelijke denktank Fact-based Lange termijn Aanreiken, verdedigen en bouwen van wegen voor beleidshervorming
Nadere informatieVooruitzichten Belgische economie Herstel zet zich gematigd voort maar blijft fragiel
Vooruitzichten Belgische economie Herstel zet zich gematigd voort maar blijft fragiel Johan Van Gompel 9 mei 216 Economische groei Herstel Belgische economisch activiteit in lijn met die in Duitsland Reëel
Nadere informatieSTAND VAN ZAKEN EURO PLUS-PACT
STAND VAN ZAKEN EURO PLUS-PACT Presentatie door J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 9 December 2011 De context van het Euro Plus-pact 1 Europa 2020 Procedure macro-onevenwichtigheden
Nadere informatieFISCAAL ZAKBOEKJE 2012 TOTALE BELASTINGDRUK BELASTING OP ARBEID BELASTING OP KAPITAAL BELASTING OP CONSUMPTIE
FISCAAL ZAKBOEKJE 2012 TOTALE BELASTINGDRUK BELASTING OP ARBEID BELASTING OP KAPITAAL BELASTING OP CONSUMPTIE VBO vzw Ravensteinstraat 4, 1000 Brussel T + 32 2 515 08 11 F + 32 2 515 09 99 info@vbo-feb.be
Nadere informatieMacro-economische uitdagingen ten gevolge van de vergrijzing
Macro-economische uitdagingen ten gevolge van de vergrijzing Gert Peersman Universiteit Gent Seminarie VGD Accountants 3 november 2014 Dé grootste uitdaging voor de regering Alsmaar stijgende Noordzeespiegel
Nadere informatieOverheidsontvangsten en -uitgaven: analyse en aanbevelingen
Overheidsontvangsten en -uitgaven: analyse en aanbevelingen Seminarie voor leerkrachten, 26 oktober 2016 Ruben Schoonackers Bruno Eugène INTERN Departement Studiën Groep Overheidsfinanciën Structuur van
Nadere informatieDe toekomst van de welvaartsstaat. Frank Vandenbroucke Kortrijk 18 maart 2015
De toekomst van de welvaartsstaat Frank Vandenbroucke Kortrijk 18 maart 2015 De actieve welvaartsstaat herbekeken De duurzaamheid van het succes van de welvaartsstaat Investeren in kinderen Beleidsuitdagingen
Nadere informatieZorgondersteuning vzw
Zorgondersteuning vzw Congres Zorg Voor meer met Minder Zorgondersteuning vzw 1 Stijgende Noordzeespiegel door de vergrijzing 1/4 1/5 1/2 Quo vadis, België? p.11 Het Belgische piramidespel Demografische
Nadere informatieWaar staan we? Enkele begrippen verduidelijkt Van waar komen we? Waar gaan we naartoe? 30 JAAR DEFICITS EN SCHULD IN BELGIË. Inhoud van de lezing
UNIVERSITEIT DERDE LEEFTIJD LEUVEN 3 JAAR DEFICITS EN SCHULD IN BELGIË Inhoud van de lezing Enkele begrippen verduidelijkt Van waar komen we? Waar gaan we naartoe? Prof. André Decoster Centrum voor Economische
Nadere informatieDE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent
DE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent 1 2 De Perfecte Storm Samenloop van drie crisissen die economische
Nadere informatieVergrijzing, publieke financiën en economische groei
Vergrijzing, publieke financiën en economische groei Ochtendseminarie Lokale Overheden Antwerpen, 25 mei 216 Johan Van Gompel, senior economist KBC docent KU Leuven Campus Brussel & Antwerp Management
Nadere informatieHet cyclische herstel ombuigen in duurzame en inclusieve groei. Gouverneur Jan Smets NBB jaarverslag 2017
Het cyclische herstel ombuigen in duurzame en inclusieve groei Gouverneur Jan Smets NBB jaarverslag 2017 DE WERELD EN EUROPA IN 2017: De economische groei versnelde Het monetaire beleid bleef ondersteunend...
Nadere informatieDe evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België Samenvatting en kernboodschappen
De evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België 2018 Samenvatting en kernboodschappen September 2018 ANNEX 6 : NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING EN KERNBOODSCHAPPEN VAN DE ANALYSE
Nadere informatieBelgium Economic Outlook
Hans Bevers, Econoom Bart Van Craeynest, Hoofdeconoom Halfjaarlijks Rapport Bart Van Craeynest Hoofdeconoom Telefoon: 2/229 62 32 E-mail: bart.vancraeynest@petercam.be Volg macro-economische posts & analyses
Nadere informatieTabel 1: Economische indicatoren (1)
Tabel 1: Economische indicatoren (1) Grootte van de Openheid van de Netto internationale Saldo op de lopende rekening (% economie (in economie (Export + BBP per hoofd, nominaal (EUR) BBP per hoofd, nominaal,
Nadere informatieDE PERFECTE STORM. Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken. Gert Peersman & Koen Schoors.
DE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent Beleidsseminarie eindeloopbaan 6 december 2012 De Perfecte
Nadere informatieVeranderingen in vraag en aanbod op de Nederlandse arbeidsmarkt
Veranderingen in vraag en aanbod op de Nederlandse arbeidsmarkt Bas ter Weel Kennis-& Netwerksessie Trends in werken 10 maart 2016 Inleiding Werkgevers en werknemers hebben behoefte aan flexibiliteit Kracht
Nadere informatieHoeveel dragen onze bedrijven bij aan de schatkist en de sociale zekerheid?
vbo-analyse Hoeveel dragen onze bedrijven bij aan de schatkist en de sociale zekerheid? September 2014 I Raf Van Bulck 39,2% II Aandeel van de netto toegevoegde waarde gegenereerd door bedrijven dat naar
Nadere informatieBoordtabel van het Concurrentievermogen van de Belgische economie. 25 november 2015
Boordtabel van het Concurrentievermogen van de Belgische economie 25 november 2015 1 Sprekers M. Kris Peeters Vice-Eerste Minister en federaal Minister van Werk, Economie en Consumenten, belast met Buitenlandse
Nadere informatieDiagnose van de Vlaamse arbeidsmarkt. Luc Sels
Diagnose van de Vlaamse arbeidsmarkt Luc Sels Luc.Sels@econ.kuleuven.be WSE Conferentie 2008 17 december 2008 1. De evolutie vervat in conjunctuurindicatoren 2. (Prognose van de) werkzaamheid 3. Evolutie
Nadere informatieDe budgettaire kosten van de vergrijzing
De budgettaire kosten van de vergrijzing 15 november 2013 Françoise MASAI Vicegouverneur Agenda De voornaamste hypothesen van de SCvVvooruitzichten De budgettaire kosten van de vergrijzing op lange termijn
Nadere informatieNederlandse en Belgische pensioendiscussies in Europees perspectief
Nederlandse en Belgische pensioendiscussies in Europees perspectief Frank Vandenbroucke Universiteit van Amsterdam Den Haag, 27 augustus 2018 Documentatie (1) Europese Commissie & SPC, Pension Adequacy
Nadere informatieDe houdbaarheid van de overheidsfinanciën in het licht van de vergrijzing
De houdbaarheid van de overheidsfinanciën in het licht van de vergrijzing Seminarie voor leerkrachten, 26 oktober 2016 Stefan Van Parys Bruno Eugène INTERN Departement Studiën Groep Overheidsfinanciën
Nadere informatieDe kracht van Nederland. Joop Wijn, 10 april 2013
De kracht van Nederland Joop Wijn, 10 april 2013 Cultuurverandering (1/3) Accepteer dat het feest voorbij is } Denk in lange termijn } Het wordt hard werken om baten te genereren dus wees kostenbewust
Nadere informatieHoudbaarheid. Albert van der Horst
Houdbaarheid Albert van der Horst Vergrijzing => dalend EMU-saldo => houdbaarheidstekort 4 2 0-2 -4-6 % gdp Sustainability gap: 4½% gdp -8 2010 2020 2030 2040 2050 2060 sustainable primary balance primary
Nadere informatieWerkgeversbijdragen - 25% (schokeffect economie) -6,3. Werknemersbijdragen - 25% (gespreid in de tijd) -3,0
[#VK2014] Verlagen sociale lasten Venn.B : lager tarief ipv NIA -6,3-3,0 Werkgeversbijdragen - 25% (schokeffect economie) -6,3 Werknemersbijdragen - 25% (gespreid in de tijd) -3,0-3,0 +6,0 Verlaging nominaal
Nadere informatieEvaluatie van de effecten van bepaalde regeringsmaatregelen op de economische groei en de werkgelegenheid
Hoorzitting van de commissie Sociale Zaken van de Kamer van volksvertegenwoordigers Evaluatie van de effecten van bepaalde regeringsmaatregelen op de economische groei en de werkgelegenheid 4 februari
Nadere informatieARMOEDE GEPEILD Een analyse van de EU-SILC cijfers naar aanleiding van 17 oktober Werelddag van verzet tegen armoede
ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 16 oktober 9 ARMOEDE GEPEILD Een analyse van de EU-SILC cijfers naar aanleiding van oktober Werelddag van verzet tegen armoede % van de
Nadere informatieONS ENGAGEMENT VOOR UW TOEKOMST ONTCIJFERD
ONS ENGAGEMENT VOOR UW TOEKOMST ONTCIJFERD UW TOEKOMST ONTCIJFERD we creëren sociale welvaart met vier bouwstenen 1 meer jobs 2 stijgende koopkracht 3 sociale zekerheid voor iedereen 4 een toekomst voor
Nadere informatieCRB CCR SR/LVN Conclusies van de sociale gesprekspartners op basis van de documentatienota Macro economische context
CRB 2016-0510 SR/LVN 03.02.2016 Conclusies van de sociale gesprekspartners op basis van de documentatienota Macro economische context 2 CRB 2016-0510 Overzicht groei sinds 1996 Onder invloed van de conjuncturele
Nadere informatieDe Nederlandse wetenschap in internationaal perspectief
De Nederlandse wetenschap in internationaal perspectief Robbert Dijkgraaf Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Universiteit van Amsterdam Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte
Nadere informatie14 BIJLAGE INTERNATIONALE KERNGEGEVENS BBP per hoofd van de bevolking
14 BIJLAGE INTERNATIONALE KERNGEGEVENS In deze bijlage worden Nederlandse cijfers op het terrein van arbeidsmarkt en sociale zekerheid vergeleken met die van een groot aantal Europese landen, de USA en
Nadere informatieWe kiezen voor economische groei als katalysator voor welvaart, welzijn en geluk. Citaat Toekomstverklaring
5-5-5 GROEIPLAN We kiezen voor economische groei als katalysator voor welvaart, welzijn en geluk. Citaat Toekomstverklaring 5 HEFBOMEN VOOR GROEI 1 2 3 4 5 MEER MENSEN AAN HET WERK MINDER LASTEN BETER
Nadere informatieVoortgangsrapportage Onderwijs en Opleiding 2010 Beschrijving prestaties Nederland en andere lidstaten op EU benchmarks
ANNEX Voortgangsrapportage Onderwijs en Opleiding 21 Beschrijving prestaties Nederland en andere lidstaten op EU benchmarks 1. Deelname voor- en vroegschoolse educatie (VVE) De Nederlandse waarde voor
Nadere informatieIn 10 stappen naar een vermogen zonder zorgen
In 10 stappen naar een vermogen zonder zorgen Wie is Optima? Opgericht in 1991 Onafhankelijk 13.160 klanten per 01/09/2010 316 medewerkers Trends Gazelle in: 2002-2003 - 2004-2006 2007-2008 2009 In 2010
Nadere informatieToekomst voor de zorg
Casper van Ewijk Albert van der Horst Paul Besseling redactie Aanbieding VWS Trend 1: Kritische consument zelfbewuste consument hogere opleiding toegankelijke informatie transparantie van kwaliteit en:
Nadere informatieStuurzame zorg: tussen solidariteit en keuzevrijheid. Casper van Ewijk CPB, UvA, Netspar
Stuurzame zorg: tussen solidariteit en keuzevrijheid Casper van Ewijk CPB, UvA, Netspar Seneca, 5 september 2013 Drie stellingen Uitgaven nog steeds onbeheersbaar omdat we geen grenzen durven te stellen
Nadere informatieDe Belgische arbeidsmarkt Diagnose anno 2012
De Belgische arbeidsmarkt Diagnose anno 2012 Luc Sels Decaan Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen 1. Op de rand van de double dip Procentuele kwartaal- en jaargroei BBP, België en EU-27 3 (%) 2,9
Nadere informatieVergrijzing en zorg. - Een demografische en economische kadering - Horizon mei 2017
Vergrijzing en zorg - Een demografische en economische kadering - Horizon 25-12 mei 217 Jan Van Hove, Chief Economist KBC Johan Van Gompel, Senior Economist KBC www.kbceconomics.be Demografisch perspectief
Nadere informatieKunnen wij onze hoge welvaart (en welzijn) blijven verdienen?
Maaseik, 30 April 2015 Kunnen wij onze hoge welvaart (en welzijn) blijven verdienen? Dr. ir. U. Vandeurzen, Voorzitter Gimv, Ex- Voorzitter/CEO LMS Voorzitter Ondernemersplatform Limburg, Erevoorzitter
Nadere informatieEconomische vooruitzichten: De ondraaglijke lichtheid van een recessie. Edwin De Boeck Financieel Forum Antwerpen 30 september 2008
Economische vooruitzichten: De ondraaglijke lichtheid van een recessie Edwin De Boeck Financieel Forum Antwerpen 3 september 8 VS in recessie Recessie model: kans dat de economie in recessie zit 8 97 977
Nadere informatieSymposium Kindcentra 2020
Symposium Kindcentra 22 s-gravenhage, 9 Oktober 215 Willem Adema, D.Phil Senior Economist, OECD Social Policy Division Cognitieve ontwikkeling van kinderen Ondersteunen van arbeidsparticipatie van ouders
Nadere informatieWelzijn, meer dan bruto binnenlands product. Horizon 2050 13 februari 2015 Edwin De Boeck, Hoofdeconoom KBC Groep
Welzijn, meer dan bruto binnenlands product Horizon 2050 13 februari 2015 Edwin De Boeck, Hoofdeconoom KBC Groep Bruto binnenlands product (bbp) Maatstaf van materiële welvaart Wikipedia : Het bbp is de
Nadere informatieVoor welke uitdagingen plaatst de vergrijzing ons?
Voor welke uitdagingen plaatst de vergrijzing ons? Réunion du groupe de travail 1 de la Conférence nationale des pensions, 25 février 2009 Henri BOGAERT I. LANGETERMIJNVOORUITZICHTEN I.1. Demografische
Nadere informatieBELGIUM PENSION OUTLOOK Juni 2014
BELGIUM PENSION OUTLOOK Juni 2014 Naar een evenwichtiger pensioenstelsel De veroudering van de bevolking en de impact daarvan op de uitgaven voor pensioenen en gezondheidszorg worden al meer dan 20 jaar
Nadere informatieTrends in levenslang leren
Trends in levenslang leren Wim Herremans, Steunpunt Werk Infosessie opleidingsincentives, 18/04/2016 Overzicht 1. Toenemende scholarisatie 2. Levenslang leren 3. Bedrijven en sectoren 1. Toenemende scholarisatie
Nadere informatieHoeveel verdienen de Belgen? Hoeveel geven ze uit?
Hoeveel verdienen de Belgen? Hoeveel geven ze uit? Seminarie voor leerkrachten economie van het middelbaar onderwijs Brussel, 11 oktober 2017 Departement Algemene Statistieken Hans De Dyn 2 / 24 Inhoud
Nadere informatieOver oude en nieuwe paradigma's: herverdelen, investeren, innoveren
Over oude en nieuwe paradigma's: herverdelen, investeren, innoveren Bea Cantillon Het Europees Sociaal Investeringspakket door een Vlaamse bril, 4 november 2013, VLEVA, Brussel Hoe realistisch zijn de
Nadere informatieEen rigide arbeidsmarkt, volop in beweging. Luc Sels Decaan Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen
Een rigide arbeidsmarkt, volop in beweging Luc Sels Decaan Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Werkzaamheid WKZ vrouwen WKZ 55+ WKZ laaggeschoolden Jeugdwerkloosheid Situatie 2011 Werkzaamheid
Nadere informatieBetaalbaarheid zorgstelsel & -infrastructuur in België
Betaalbaarheid zorgstelsel & -infrastructuur in België Een macro-economische kadering Ziekenhuis Academy - Gent, 2 april 216 Johan Van Gompel, senior economist KBC docent KU Leuven Campus Brussel & Antwerp
Nadere informatiePensioenen na de financiële crisis Zijn ze adequaat? Blijft de vergrijzing betaalbaar?
Pensioenen na de financiële crisis Zijn ze adequaat? Blijft de vergrijzing betaalbaar? Enkele observaties vanuit de helikopter November 2013 Edwin De Boeck Hoofdeconoom KBC Groep Wettelijke pensioenen
Nadere informatiePensions can be financed through pay-as-you-go or funded schemes. Both
Service Public Fédéral Finances - Belgique Bulletin de Documentation 74 ème année, n 4, 4 ème trimestre 2014 Naar een evenwichtigere financiering van de pensioenen Bart VAN CRAEYNEST Hoofdeconoom Petercam
Nadere informatieVergrijzing; de noodzaak van verandering
Vergrijzing; de noodzaak van verandering Peter Kooiman CPB Vergrijzing 2006 2020 2040 Leeftijdsgroep 0-4,0 3,8 3,8 20-64 10,0 9,8 9,2 65+ 2,3 3,2 4,0 Totaal 16,4 16,8 17,0 Grijze druk Aantal 65+ gedeeld
Nadere informatieAgenda. 2011, een bewogen jaar Waarheen met onze pensioenen? Besluit Questions & Answers
1 Persontmoeting 28 maart 2012 Agenda 2011, een bewogen jaar Waarheen met onze pensioenen? 1 ste pijler waarborgen 2 de pijler verder uitbouwen 3 de pijler stimuleren Besluit Questions & Answers 2 Persontmoeting
Nadere informatieEen pensioenhervorming in het teken van defined ambition? Frank Vandenbroucke Jaarevent Alumni & Friends, Actuariaat Leuven 28 september 2015
Een pensioenhervorming in het teken van defined ambition? Frank Vandenbroucke Jaarevent Alumni & Friends, Actuariaat Leuven 28 september 2015 Documentatie European Commission, The 2015 Ageing Report, European
Nadere informatieJeugdwerkloosheid. Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten 11 december 2013. Jan Smets
Jeugdwerkloosheid Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten 11 december 2013 Jan Smets Overzicht van de uiteenzetting 1. Dramatische jongerenwerkloosheidscijfers... 2 Werkloosheidsgraad
Nadere informatieDe toekomst van de welvaartsstaat
De toekomst van de welvaartsstaat Bea Cantillon Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck,, Universiteit Antwerpen Leuven, 17 november 2008 0 Het sociaal pact van 1944 het compromis tussen arbeid en kapitaal
Nadere informatieIs de financiële en economische crisis voorbij?
Is de financiële en economische crisis voorbij? Beschouwingen n.a.v. het jaarverslag 2009 van de NBB Jan Smets 1. Een zeer zware recessie 2. Een even sterk antwoord 3. Green shoots 4. Risico's 5. Geen
Nadere informatieHoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 13 oktober 2011
Hoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 3 oktober Grote Recessie was geen Grote Depressie Wereldhandel Aandelenmarkt 9 8 7 8 VS - S&P-5 vergelijking met crash 99 Wereld industriële
Nadere informatieEindexamen vwo economie 2014-I
Opgave 1 1 maximumscore 2 De kredietcrisis in de VS leidt ertoe dat Nederlandse banken verlies lijden op hun beleggingen in de VS en daardoor minder makkelijk krediet verstrekken aan bedrijven. Hierdoor
Nadere informatieECONOMISCHE EN SOCIALE CONVERGENTIE IN DE EU: BELANGRIJKE FEITEN
VOLTOOIING VAN DE EUROPESE ECONOMISCHE EN MONETAIRE UNIE Bijdrage van de Commissie aan de Leidersagenda #FutureofEurope #EURoadSibiu ECONOMISCHE EN SOCIALE CONVERGENTIE IN DE EU: BELANGRIJKE FEITEN Figuur
Nadere informatieNieuw rapport Europese Commissie: onze pensioenen zijn wél betaalbaar
Nieuw rapport Europese Commissie: onze pensioenen zijn wél betaalbaar Studiedienst PVDA Kim De Witte 1 Meer actieven in verhouding tot niet-actieven tot 2040... 2 1.1 Demografische versus economische afhankelijkheidsratio...
Nadere informatieWat doen centrale banken eigenlijk? Finale sessie: The big Picture. Brussel, 21 oktober 2015
Wat doen centrale banken eigenlijk? Finale sessie: The big Picture Brussel, 21 oktober 2015 The big picture: het Eurosysteem, een ééngemaakt monetair beleid voor 19 lidstaten Overzicht Een globale crisis
Nadere informatieDe social profit in macro-economisch perspectief
De social profit in macro-economisch perspectief Zorgnet-Icuro, 26 januari 2017 Marcia DE WACHTER 3 1. De uitdagingen van de vergrijzing voor de economie Demografische vooruitzichten 1 100% Naar leeftijdscategorie
Nadere informatieBelgië in de Europese informatiemaatschappij. Een benchmark van het bezit en het gebruik van ICT in België t.o.v. 24 Europese landen in 2006
België in de Europese informatiemaatschappij Een benchmark van het bezit en het gebruik van ICT in België t.o.v. 24 Europese landen in 2006 Bezit en gebruik van ICT en Internet 1 Luxemburg 2 Litouwen 3
Nadere informatieEDITIE De infranationale overheid in de EU : sleutelcijfers
EDITIE 2007 [ ] De infranationale overheid in de EU : sleutelcijfers OK 2 Final DOS FICHES.qxd 19/12/07 17:34 Page 1 Territoriale besturen % 8 25 0,0 0,04 1 ste niveau 2 de niveau 3 de niveau Federale
Nadere informatieZekerheden over een onzeker land
Zekerheden over een onzeker land Parijs, 27 januari 2012 Paul Schnabel Universiteit Utrecht Demografische feiten 2012-2020 Bevolking 17 miljoen (plus 0,5 miljoen) Jonger dan 20 jaar 3,7 miljoen (min 0,2
Nadere informatieAgeing and the Sustainability of Dutch Public Finances
Ageing and the Sustainability of Dutch Public Finances Ed Westerhout CPB Opzet studie Drie vragen staan centraal in de studie: Is er sprake van een vergrijzings- of, beter, houdbaarheidsprobleem? Zo, wat
Nadere informatieR&D-uitgaven en capaciteit naar wetenschapsgebied
R&D-uitgaven en capaciteit naar wetenschapsgebied In Nederland werd in 2014 in totaal 13,3 miljard uitgegeven aan R&D: wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling (de voorlopige cijfers 2015 laten een groei
Nadere informatieKrachtlijnen van het achtste Jaarverslag van de Studiecommissie voor de Vergrijzing
Krachtlijnen van het achtste Jaarverslag van de Studiecommissie voor de Vergrijzing Aan de langetermijnvooruitzichten van de sociale uitgaven, gepresenteerd in het achtste jaarverslag van de Studiecommissie
Nadere informatieIs de Nederlandse economie klaar voor de volgende generatie? Jaap van Duijn Grip op je Vermogen 5 oktober 2018
Is de Nederlandse economie klaar voor de volgende generatie? Jaap van Duijn Grip op je Vermogen 5 oktober 2018 1 Is de Nederlandse economie klaar voor de volgende generatie? Uitgangspositie Trends Uitdagingen
Nadere informatieS.M.A.R.T. update. Statistics. Market Analysis. Research. Trends.
S.M.A.R.T. update Statistics. Market Analysis. Research. Trends. Ontwikkeling musea, attracties & schiphol 2012, 2013 tm ytd maart 2014 50,0% 40,0% 2012 2013 2014 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Jan Feb Mrt Apr
Nadere informatieKeuzeonderwerp. Keynesiaans model. Gesloten /open economie zonder/met overheid met arbeidsmarkt. fransetman.nl
Keuzeonderwerp Keynesiaans model Gesloten /open economie zonder/met overheid met arbeidsmarkt Vraag op de goederenmarkt Alleen gezinnen en bedrijven kopen op de goederenmarkt. C = 0,6 Y Aa = 4 mln mensen
Nadere informatieEindexamen economie 1 vwo 2005-I
4 Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 102,4 100 = 101,4866 1,49% 100,9 Voor het antwoord:
Nadere informatieMethodologie en resultaten van de regionale economische vooruitzichten
Methodologie en resultaten van de regionale economische vooruitzichten 2018-2023 1 Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen
Nadere informatieS.M.A.R.T. update. Statistics. Market Analysis. Research. Trends.
S.M.A.R.T. update Statistics. Market Analysis. Research. Trends. Ontwikkeling musea, attracties & schiphol 2012, 2013 tm ytd april 2014 50,0% 40,0% 2012 2013 2014 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Jan Feb Mrt Apr
Nadere informatieUitdagingen voor het Europees monetair beleid en het Belgisch economisch beleid na de crisis
Uitdagingen voor het Europees monetair beleid en het Belgisch economisch beleid na de crisis Jan Smets 29ste Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres, Gent, 19 november 2010 DS.10.09.340 Het Europees
Nadere informatieS.M.A.R.T. update. Statistics. Market Analysis. Research. Trends.
S.M.A.R.T. update Statistics. Market Analysis. Research. Trends. Ontwikkeling musea, attracties & schiphol 2012, 2013 tm ytd juni 2014 50,0% 40,0% 2012 2013 2014 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% JanFeb Mrt Apr Mei
Nadere informatieMeer werk door meer mobiliteit
Meer werk door meer mobiliteit Jan Vanthuyne 1 Actuele situatie arbeidsmarkt Over alle leeftijden heen relatief weinig professionele mobiliteit Nog sterker het geval bij oudere werknemers Gemiddeld hoge
Nadere informatieS.M.A.R.T. update. Statistics. Market Analysis. Research. Trends.
S.M.A.R.T. update Statistics. Market Analysis. Research. Trends. Ontwikkeling musea, attracties & schiphol 2012, 2013 tm ytd april 2014 50,0% 40,0% 2012 2013 2014 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Jan Feb Mrt Apr
Nadere informatieAgenda. De Rit van Rutte II. De kool en de geit
Prinsjesdaglezing Agenda De Rit van Rutte II De kool en de geit 2 Nederlandse economie is tijdens Rutte II weer gaan groeien 5 4 3 2 1 0-1 -2-3 -4-5 % % 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 5 4 3 2 1 0-1
Nadere informatieDe pensioenkloof tussen België en haar buurlanden
De pensioenkloof tussen België en haar buurlanden Studiedienst PVDA Kim De Witte 1 Een pensioenkloof met de buurlanden van 11 tot 43 procent... 2 1.1 Wettelijke pensioenrechten... 2 1.2 Vervangingsratio
Nadere informatieBELGIUM ECONOMIC OUTLOOK Halfjaarlijkse vooruitzichten België September 2014
BELGIUM ECONOMIC OUTLOOK Halfjaarlijkse vooruitzichten België September 2014 In het zog van de rest van de Eurozone blijft de Belgische economie op schema voor een mager herstel. Hoe dan ook zit er voor
Nadere informatieDe toekomst van de verzorgingsstaat
De toekomst van de verzorgingsstaat De actieve welvaartsstaat herbekeken Frank Vandenbroucke Emeriti-forum, Leuven 26 maart 15 1 De actieve welvaartsstaat herbekeken De duurzaamheid van het succes van
Nadere informatie