Overheidsontvangsten en -uitgaven: analyse en aanbevelingen
|
|
- Melanie Desmet
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Overheidsontvangsten en -uitgaven: analyse en aanbevelingen Seminarie voor leerkrachten, 26 oktober 2016 Ruben Schoonackers Bruno Eugène INTERN Departement Studiën Groep Overheidsfinanciën
2 Structuur van de uiteenzetting Impact van de overheidsfinanciën op de economische activiteit Ontvangsten van de overheid Uitgaven van de overheid Conclusies 2
3 Impact van de overheidsfinanciën op de economische activiteit Keynesiaanse visie focus op de korte-termijneffecten in the long run, we are all dead lagere overheidsconsumptie en investeringen hebben een directe negatieve impact op het bbp, maar leiden ook tot minder werkgelegenheid minder inkomen enz. ook hogere belastingen en lagere sociale uitkeringen leiden tot minder inkomen minder consumptie daling werkgelegenheid minder inkomen enz. begrotingsbeleid heeft belangrijke impact op de conjunctuur Ricardiaanse visie focus op verwachtingen en evenwichten op lange termijn, in combinatie met rationele en vooruitziende economische agenten huidige saneringsmaatregelen creëren perspectief van betere begrotingssituatie en lagere overheidsschuld, verwachting van lagere belastingen en hogere sociale uitkeringen positief effect op de huidige consumptie begrotingsbeleid is conjunctuurneutraal op korte termijn 3
4 Begrotingsmultiplicatoren op korte en middellange termijn Begrotingsmultiplicatoren tonen het effect van het begrotingsbeleid op de economische activiteit procentuele wijziging in het bbp ten opzichte van een variatie van de overheidsontvangsten of -uitgaven met 1% bbp Op korte termijn: negatief effect op de economische activiteit extreem Keynesiaanse visie: multiplicator > 1 extreem Ricardiaanse visie: multiplicator = 0 expansief, neutraal of restrictief begrotingsbeleid Grootte van de multiplicatoren is afhankelijk van de specifieke omstandigheden economische omgevingsfactoren monetair beleid en wisselkoersregime geloofwaardigheid van het beleid en perceptie van de situatie van de overheidsfinanciën instrument: type van ontvangsten en uitgaven 4
5 Begrotingsmultiplicatoren op korte en middellange termijn (wijziging van het bbp per % bbp begrotingsconsolidatie) 2,0 Korte termijn 2,0 Lange termijn 1,5 1,5 1,0 1,0 0,5 0,5 0,0 0,0-0,5-0,5-1,0-1,0-1,5-1,5 Overheidsconsumptie Overheidsinvesteringen Overdrachten Belastingen op arbeid Belastingen op consumptie Bron: ECB. 5
6 Structuur van de uiteenzetting Impact van de overheidsfinanciën op de economische activiteit Ontvangsten van de overheid Uitgaven van de overheid Conclusies 6
7 De overheidsontvangsten bevinden zich in België op een hoog niveau (in % bbp) 54 Verloop van de overheidsontvangsten 50 Fiscale en parafiscale heffingsdruk in een Europese context (2016) r 0 FR FI BE AT IT DE NL EL LU PT ES IE EA¹ Totale overheidsontvangsten Fiscale en parafiscale ontvangsten Bronnen: EC, INR, NBB. 1 Niet-gewogen gemiddelde. 7
8 Hoge heffingen op arbeidsinkomens in België 80 Marginale fiscale en parafiscale heffingstarieven op arbeid voor een alleenstaande werknemer zonder kind ten laste, voor verschillende inkomensniveaus 1 (in % van de loonkosten, 2015) ,3 16,0 15, % 100% 167% België Eurogebied² Bron: OESO 1 Uitgedrukt in procenten van het gemiddelde loon. 2 Niet-gewogen gemiddelden, behalve voor Cyprus, Malta, Letland en Litouwen 8
9 Btw en milieuheffingen 30 Standaardtarief btw (2016) 4,5 Milieubelastingen (in % bbp, 2012) 25 4,0 3,5 20 3,0 15 2,5 2,0 10 1,5 5 1,0 0,5 0 FI IE EL PT IT BE ES NL AT FR DE LU EA¹ 0,0 IT NL AT FI EL IE PT BE LU FR DE ES EA¹ Energie Vervoer 2 Vervuiling Bron: OESO. 1 Niet-gewogen gemiddelden. Behalve voor Cyprus, Malta, Letland en Litouwen 2 Deze belastingen omvatten de accijnzen op brandstoffen. 9
10 Belasting op kapitaal en vennootschapsbelasting 12 Belasting op kapitaal 1 (in % bbp, 2012) 45 Vennootschapsbelasting (Effectief gemiddeld belastingtarief voor de niet-financiële ondernemingen, 2014) LU IT FR BE ES EL PT AT IE FI NL EA² 0 FR ES DE PT BE LU EL IT AT NL FI IE EA² Bronnen: EC, ZEW. 1 In België omvat de belasting op kapitaal, onder meer, de vennootschapsbelasting en de door zelfstandigen betaalde belastingen, de successierechten en de schenkingsrechten, de belastingen op het langetermijnsparen, de inkomsten ontvangen bij de fiscale regularisaties, de onroerende voorheffing, de verkeersbelastingen betaald door de ondernemingen en de nucleaire taks. 2 Niet-gewogen gemiddelden. 10
11 Overheidsontvangsten (in % bbp) r 2017r 2018r Fiscale en parafiscale ontvangsten 44,7 44,3 44,1 43,8 Heffingen die in hoofdzaak van toepassing zijn op de inkomens uit arbeid 26,0 25,1 24,9 24,5 Personenbelasting 11,5 11,0 10,9 10,6 Sociale bijdragen 14,6 14,1 13,9 13,8 Belastingen op de vennootschapswinsten 3,4 3,6 3,5 3,6 Heffingen op de overige inkomens en op het vermogen 4,2 4,3 4,3 4,3 Belastingen op goederen en diensten 11,0 11,4 11,4 11,5 waarvan: Btw 6,7 6,9 7,0 7,0 Accijnzen 2,1 2,2 2,2 2,2 Niet-fiscale en parafiscale ontvangsten 6,7 6,8 6,8 6,7 Totale ontvangsten 51,4 51,1 50,9 50,5 Bronnen: INR, NBB. 11
12 Structuur van de uiteenzetting Impact van de overheidsfinanciën op de economische activiteit Ontvangsten van de overheid Uitgaven van de overheid Conclusies 12
13 De overheidsuitgaven bevinden zich in België op een hoog niveau ( in % bbp) 58 Verloop van de overheidsuitgaven 60 De primaire uitgaven in een Europese context (2016) r 0 FI FR BE AT EL IT NL DE PT LU ES IE EA¹ Totale overheidsuitgaven Primaire overheidsuitgaven Bronnen: EC, INR, NBB. 1 Niet-gewogen gemiddelde. 13
14 Beperktere groei van de primaire uitgaven sinds 2012 (veranderingspercentages naar volume t.o.v. het voorgaande jaar) r 2017 r 2018 r Primaire uitgaven Bbp naar volume Bronnen: INR, NBB. 14
15 Primaire uitgaven per categorie (veranderingen tussen 2000 en 2016r, in procentpunt bbp) Investeringen Werkloosheidsuitkeringen Aankopen van goederen en diensten Lopende overdrachten Overige kapitaaluitgaven Overige sociale uitkeringen Bezoldigingen van het overheidspersoneel Gezondheidszorg Subsidies aan ondernemingen Pensioenen -1,0-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 Totaal Bronnen: INR, NBB. 15
16 De overheidsinvesteringen in België behoren tot de laagste van Europa (in % bbp, 2015) SE FI LU EL DK NL FR AT UK ES BE IT DE PT IE EA Bruto-investeringen p.m. gemiddelde Netto-investeringen Bron: EC. 16
17 Structuur van de uiteenzetting Impact van de overheidsfinanciën op de economische activiteit Ontvangsten van de overheid Uitgaven van de overheid Conclusies 17
18 Conclusies Hoog niveau van overheidsontvangsten en -uitgaven in België maar recentelijke daling van ontvangsten- en primaire uitgavenratio ratio s blijven hoog, zowel vanuit historisch oogpunt als ten opzichte van de andere landen van het eurogebied Verdere begrotingssanering blijft noodzakelijk moet voornamelijk berusten op een selectieve vermindering van de uitgaven gelet op de omvang van de inspanningen kunnen ontvangstenverhogingen niet worden uitgesloten maar een daling van de heffingsdruk op inkomsten uit arbeid is wenselijk Overheidsinvesteringen dienen te worden gestimuleerd bevinden zich momenteel op een zeer laag peil in België en sommige landen van het eurogebied hebben nochtans een zeer positief effect op het groeipotentieel van de economie 18
Recente geschiedenis van de Belgische overheidsfinanciën
Recente geschiedenis van de Belgische overheidsfinanciën Seminarie voor leerkrachten, 26 oktober 2016 Luc Van Meensel Patrick Bisciari Departement Studiën Groep Overheidsfinanciën DS.16.08.374_NL Structuur
Nadere informatieUitdagingen voor de sociale zekerheid vanuit een macro-economisch perspectief
Uitdagingen voor de sociale zekerheid vanuit een macro-economisch perspectief LBC-NVK en ACV West-Vlaanderen, lezingen over de toekomst van onze sociale zekerheid Kortrijk, 9 november 2017 Jan Smets, Gouverneur
Nadere informatieRecepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België
Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Financieel Forum West-Vlaanderen Kortrijk - 24 februari 2015 Jan Smets A. De stand van
Nadere informatieRecepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België
Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Financieel Forum Gent - 26 februari 2015 Jan Smets A. De stand van zaken 1. De (lange)
Nadere informatieHet Europees kader inzake begrotingstoezicht
Het Europees kader inzake begrotingstoezicht Seminarie voor leerkrachten, 26 oktober 2016 Wim Melyn Patrick Bisciari Departement Studiën Groep Overheidsfinanciën Structuur van de uiteenzetting Belang van
Nadere informatieHoeveel dragen onze bedrijven bij aan de schatkist en de sociale zekerheid?
vbo-analyse Hoeveel dragen onze bedrijven bij aan de schatkist en de sociale zekerheid? September 2014 I Raf Van Bulck 39,2% II Aandeel van de netto toegevoegde waarde gegenereerd door bedrijven dat naar
Nadere informatieDe houdbaarheid van de overheidsfinanciën in het licht van de vergrijzing
De houdbaarheid van de overheidsfinanciën in het licht van de vergrijzing Seminarie voor leerkrachten, 26 oktober 2016 Stefan Van Parys Bruno Eugène INTERN Departement Studiën Groep Overheidsfinanciën
Nadere informatieBeknopte commentaar bij de uiteenzettingen van C. Valenduc en G. Nicodème
Beknopte commentaar bij de uiteenzettingen van C. Valenduc en G. Nicodème BIOF - studiedag 16 september 211 Luc Van Meensel Research Department DS.11.9.361 Voornaamste bevindingen van Christian Valenduc
Nadere informatieVerslag Antwerpen, februari Guy Quaden Gouverneur
Verslag 200 Antwerpen, februari 20 Guy Quaden Gouverneur Bbp-groei in de voornaamste economieën (veranderingspercentages naar volume t.o.v. het voorgaande jaar, tenzij anders vermeld) 2008 2009 200 p.m.
Nadere informatieFISCAAL ZAKBOEKJE 2012 TOTALE BELASTINGDRUK BELASTING OP ARBEID BELASTING OP KAPITAAL BELASTING OP CONSUMPTIE
FISCAAL ZAKBOEKJE 2012 TOTALE BELASTINGDRUK BELASTING OP ARBEID BELASTING OP KAPITAAL BELASTING OP CONSUMPTIE VBO vzw Ravensteinstraat 4, 1000 Brussel T + 32 2 515 08 11 F + 32 2 515 09 99 info@vbo-feb.be
Nadere informatieDe weg naar een duurzame opleving voornaamste boodschappen van het jaarverslag 2016 van de Nationale Bank. Tim Hermans Directeur
De weg naar een duurzame opleving voornaamste boodschappen van het jaarverslag 216 van de Nationale Bank Tim Hermans Directeur Kortrijk 9 maart 217 Beleidsonzekerheid neemt wereldwijd toe, terwijl alle
Nadere informatieDe efficiëntie van de overheid in België
De efficiëntie van de overheid in België MOVI-Colloquium Vlaanderen "anders" bekeken Brussel, 11 mei 2007 N. De Batselier Directeur Nationale Bank van België Inhoudstafel 1. Inleiding: waarom is een efficiënte
Nadere informatieTendensen in de belastingstelsels van de eu
Tendensen in de belastingstelsels van de eu B. Eugène P. Bisciari M. Nautet P. Stinglhamber L. Van Meensel Inleiding Het is een feit dat tal van Europese landen, en in het bijzonder België, de inkomens
Nadere informatieGlossarium. Begroting
1. Glossarium Begroting Verwachte uitgaven die nodig zijn voor de behoeften van de Staat of van andere overheden voor een bepaalde periode en raming van de ontvangsten om die uitgaven te dekken. Wet tot
Nadere informatieSTAND VAN ZAKEN EURO PLUS-PACT
STAND VAN ZAKEN EURO PLUS-PACT Presentatie door J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 9 December 2011 De context van het Euro Plus-pact 1 Europa 2020 Procedure macro-onevenwichtigheden
Nadere informatie4. Overheidsfinanciën
4. Overheidsfinanciën 4.1 België blijft nog een eind verwijderd van een structureel begrotingsevenwicht 151 4.2 De overheidsontvangsten stegen als gevolg van de toename van de inkomsten uit de vennootschapsbelasting
Nadere informatieOverheid en economie
Overheid en economie Overheid en economie Het aandeel van de overheid in de economie, de overheid als actor en de overheid op regionaal niveau, een verkenning Inleiding Het begrip economische groei komt
Nadere informatieHoeveel verdienen de Belgen? Hoeveel geven ze uit?
Hoeveel verdienen de Belgen? Hoeveel geven ze uit? Seminarie voor leerkrachten economie van het middelbaar onderwijs Brussel, 11 oktober 2017 Departement Algemene Statistieken Hans De Dyn 2 / 24 Inhoud
Nadere informatieVerslag 2014. Sint-Niklaas, 18 maart 2015. Tom DECHAENE Directeur
Verslag 24 Sint-Niklaas, 8 maart 25 Tom DECHAENE Directeur I. Economische en financiële ontwikkelingen. Wereldeconomie en eurogebied Paragraaf.: Wereldeconomie 2 Verloop van de internationale financiële
Nadere informatieDe economische groei bedraagt 0,5 % in het eerste kwartaal van 2017
Instituut voor de nationale rekeningen PERSCOMMUNIQUÉ 28-4-2017 Links: Publicatie NBB.Stat Algemene informatie De economische groei bedraagt 0,5 % in het eerste kwartaal van 2017 Over het hele jaar 2016
Nadere informatieJeugdwerkloosheid. Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten 11 december 2013. Jan Smets
Jeugdwerkloosheid Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten 11 december 2013 Jan Smets Overzicht van de uiteenzetting 1. Dramatische jongerenwerkloosheidscijfers... 2 Werkloosheidsgraad
Nadere informatieFacts & Figures. over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018
Facts & Figures over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 Facts & figures De lokale overheden zijn een zeer belangrijke speler in ons land. De bevoegdheden die ze
Nadere informatieInstituut voor de nationale rekeningen. Nationale rekeningen
Instituut voor de nationale rekeningen Nationale rekeningen Rekeningen van de overheid 2015 Inhoud van de publicatie De rekeningen van de Belgische overheid worden opgesteld volgens de definities van het
Nadere informatiePan-Europese opiniepeiling over beroepsveiligheid en - gezondheid
Pan-Europese opiniepeiling over beroepsveiligheid en - gezondheid Representatieve resultaten in de 2 lidstaten van de Europese Unie Pakket bevat de resultaten van de EU2 én van België Ontwerp Opiniepeiling
Nadere informatieBegrippen: - Overheid: Onder overheid verstaan we het Rijk en de overige publiekrechtelijke lichamen, zoals provincies en gemeenten.
Samenvatting door een scholier 919 woorden 20 juni 2007 6,8 6 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Economie Hoofdstuk 4 Productie door de overheid 4.1 De sector overheid - Overheid: Onder overheid
Nadere informatieHoge Raad voor de Werkgelegenheid
Hoge Raad voor de Werkgelegenheid Verslag 21 Jan SMETS Ondervoorzitter 25 juni 21 I. Recente ontwikkelingen op en structurele indicatoren van de arbeidsmarkt Recente ontwikkelingen Structurele indicatoren
Nadere informatiePensioenbeleid als antwoord op onzekerheid over de lange termijn
Pensioenbeleid als antwoord op onzekerheid over de lange termijn Frank Vandenbroucke Universiteit van Amsterdam Keynote bij het Colloquium Perspectieven in Brussel: anticiperen om beter te besturen Brussel,
Nadere informatie4. Ooverheidsfinanciën
. Ooverheidsfinanciën Het overheidstekort kwam in 1 op 3, % bbp uit, tegen,9 % in 13. De in 11 begonnen gematigde consolidatie zette zich in het verslagjaar immers niet voort waardoor, in een lagerenteomgeving,
Nadere informatieInstituut voor de nationale rekeningen. Nationale rekeningen
Instituut voor de nationale rekeningen Nationale rekeningen Rekeningen van de overheid 2017 Inhoud van de publicatie De rekeningen van de Belgische overheid worden opgesteld volgens de definities van het
Nadere informatieDe social profit in macro-economisch perspectief
De social profit in macro-economisch perspectief Zorgnet-Icuro, 26 januari 2017 Marcia DE WACHTER 3 1. De uitdagingen van de vergrijzing voor de economie Demografische vooruitzichten 1 100% Naar leeftijdscategorie
Nadere informatieEuropese feestdagen 2019
Januari - Februari - Maart Bestemming Januari Februari Maart Nederland (NL) 01-01 Bestemming Januari Februari Maart België (BE) 01-01 Bosnie en Herzegovina (BA) 01-01 02-01 01-03 Bulgarije (BG) 01-01 01-02
Nadere informatieMacroschets van de evolutie van de personeelsaantallen binnen de overheidssector in België
Macroschets van de evolutie van de personeelsaantallen binnen de overheidssector in België Studiedag VVBB, 29 september 2009 N. De Batselier Directeur DS.09.08.350 Plan van de uiteenzetting 1. Algemeen
Nadere informatieInstituut voor de nationale rekeningen. Nationale rekeningen
Instituut voor de nationale rekeningen Nationale rekeningen Rekeningen van de overheid 2013 Inhoud van de publicatie De rekeningen van de Belgische overheid worden opgesteld volgens de definities van het
Nadere informatieHet cyclische herstel ombuigen in duurzame en inclusieve groei. Gouverneur Jan Smets NBB jaarverslag 2017
Het cyclische herstel ombuigen in duurzame en inclusieve groei Gouverneur Jan Smets NBB jaarverslag 2017 DE WERELD EN EUROPA IN 2017: De economische groei versnelde Het monetaire beleid bleef ondersteunend...
Nadere informatieEuropese feestdagen 2018
Januari - Februari - Maart Bestemming Januari Februari Maart Nederland (NL) 01-01 Bestemming Januari Februari Maart België (BE) 01-01 Bosnie en Herzegovina (BA) 01-01 02-01 01-03 Bulgarije (BG) 01-01 03-03
Nadere informatiePan-Europese. opiniepeiling over beroepsveiligheid en - gezondheid. Representatieve resultaten in de 27 lidstaten van de Europese Unie
Pan-Europese opiniepeiling over beroepsveiligheid en - gezondheid Representatieve resultaten in de 2 lidstaten van de Europese Unie Pakket bevat de resultaten van de EU2 én van Nederland Ontwerp Opiniepeiling
Nadere informatieDe economische groei bedroeg 0,2 % in het eerste kwartaal van Over het hele jaar 2018 nam het bbp met 1,4 % toe
Instituut voor de nationale rekeningen PERSCOMMUNIQUÉ 2019-04-29 Links: Publicatie NBB.Stat Algemene informatie De economische groei bedroeg 0,2 % in het eerste kwartaal van 2019 Over het hele jaar 2018
Nadere informatieJuni 2014 Zijn de overheidsuitgaven de sleutel voor een succesvolle sanering?
Zijn de overheidsuitgaven de sleutel voor een succesvolle sanering? M. Nautet R. Schoonackers P. Stinglhamber L. Van Meensel Inleiding De financiële crisis, die in de loop van 7 uitbrak en in verscherpte,
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur
Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur Samenvatting door een scholier 1286 woorden 9 januari 2013 6,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 19.1 Personele inkomensverdeling
Nadere informatieEen pensioenhervorming in het teken van defined ambition? Frank Vandenbroucke Jaarevent Alumni & Friends, Actuariaat Leuven 28 september 2015
Een pensioenhervorming in het teken van defined ambition? Frank Vandenbroucke Jaarevent Alumni & Friends, Actuariaat Leuven 28 september 2015 Documentatie European Commission, The 2015 Ageing Report, European
Nadere informatieWerkgeversbijdragen - 25% (schokeffect economie) -6,3. Werknemersbijdragen - 25% (gespreid in de tijd) -3,0
[#VK2014] Verlagen sociale lasten Venn.B : lager tarief ipv NIA -6,3-3,0 Werkgeversbijdragen - 25% (schokeffect economie) -6,3 Werknemersbijdragen - 25% (gespreid in de tijd) -3,0-3,0 +6,0 Verlaging nominaal
Nadere informatiePensioenbeleid als antwoord op onzekerheid over de lange termijn Frank Vandenbroucke Universiteit van Amsterdam
Pensioenbeleid als antwoord op onzekerheid over de lange termijn Frank Vandenbroucke Universiteit van Amsterdam Keynote bij het Colloquium Perspectieven in Brussel: anticiperen om beter te besturen Brussel,
Nadere informatieDe economische groei bedraagt 0,4 % in het eerste kwartaal van Over het hele jaar 2017 neemt het bbp met 1,7 % toe
Instituut voor de nationale rekeningen PERSCOMMUNIQUÉ 2018-04-27 Links: Publicatie NBB.Stat Algemene informatie De economische groei bedraagt 0,4 % in het eerste kwartaal van 2018 Over het hele jaar 2017
Nadere informatieSeculaire stagnatie in Europa: realiteit of illusie?
Seculaire stagnatie in Europa: realiteit of illusie? Leuven, 25 februari 2015 Marcia DE WACHTER I. De dreiging van seculaire stagnatie 3 Bescheiden en ongelijke verbetering van de activiteit in de wereld
Nadere informatieSociaaleconomische uitdagingen voor 2019 en impact van het monetair beleid van de ECB VBO Strategisch comité van 15 januari 2019
Sociaaleconomische uitdagingen voor 9 en impact van het monetair beleid van de ECB VBO Strategisch comité van 5 januari 9 Pierre Wunsch Gouverneur 5 6 7 8 9 3 Monetair beleid blijft accommoderend 35 Activa-aankopen
Nadere informatieGebrauchsanweisung Gebruiksaanwijzing Mode d emploi Instruzioni sull uso
DE NL FR IT Gebrauchsanweisung Gebruiksaanwijzing Mode d emploi Instruzioni sull uso 3 29 54 80 B DE
Nadere informatieCRB CCR SR/LVN Conclusies van de sociale gesprekspartners op basis van de documentatienota Macro economische context
CRB 2016-0510 SR/LVN 03.02.2016 Conclusies van de sociale gesprekspartners op basis van de documentatienota Macro economische context 2 CRB 2016-0510 Overzicht groei sinds 1996 Onder invloed van de conjuncturele
Nadere informatieDomein E: Ruilen over de tijd. fransetman.nl
Domein E: Ruilen over de tijd Rente : prijs van tijd Nu lenen: een lagere rente Nu sparen: een hogere rente Individuele prijs van tijd: het ongemak dat je ervaart Algemene prijs van tijd: de rente die
Nadere informatieOnafhankelijke denktank Fact-based Lange termijn
Leeftijd en arbeidsmarkt: naar een nieuw paradigma? Leeftijd en arbeidsmarkt Itinera Institute Onafhankelijke denktank Fact-based Lange termijn Aanreiken, verdedigen en bouwen van wegen voor beleidshervorming
Nadere informatieECONOMISCHE INDICATOREN VOOR BELGIE
WEKELIJKSE PUBLICATIE NATIONALE BANK VAN BELGIE DEPARTEMENT ALGEMENE STATISTIEK SYNTHESE VAN DE PROGNOSES 998 r r Realisaties NBB EC OESO EC OESO (veranderingspercentages tov het voorgaande jaar) A BBP
Nadere informatieStructuur van de overheidsontvangsten
STRUCTUUR VAN DE OVERHEIDSONTVANGSTEN Structuur van de overheidsontvangsten Kris Van Cauter Thomas Stragier Isabelle Brumagne Luc Van Meensel Johan Claeys (1) 1. Optimaal niveau en structuur van de overheidsontvangsten
Nadere informatieDiagnose van de Vlaamse arbeidsmarkt. Luc Sels
Diagnose van de Vlaamse arbeidsmarkt Luc Sels Luc.Sels@econ.kuleuven.be WSE Conferentie 2008 17 december 2008 1. De evolutie vervat in conjunctuurindicatoren 2. (Prognose van de) werkzaamheid 3. Evolutie
Nadere informatieEuropese feestdagen 2017
Januari - Februari - Maart Bestemming Januari Februari Maart Nederland (NL) 01-01 Bestemming Januari Februari Maart België (BE) 01-01 Bosnie en Herzegovina (BA) 01-03 Bulgarije (BG) 01-01 03-03 Denemarken
Nadere informatieBESLUIT VAN DE COMMISSIE
22.7.2010 Publicatieblad van de Europese Unie L 189/19 BESLUIT VAN DE COMMISSIE van 19 juli 2010 inzake gemeenschappelijke veiligheidsdoelen, zoals vermeld in artikel 7 van Richtlijn 2004/49/EG van het
Nadere informatieUITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE
13.12.2013 Publicatieblad van de Europese Unie L 334/37 UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE van 11 december 2013 tot wijziging van Besluit 2012/226/EU betreffende de tweede reeks gemeenschappelijke veiligheidsdoelen
Nadere informatieEDITIE De infranationale overheid in de EU : sleutelcijfers
EDITIE 2007 [ ] De infranationale overheid in de EU : sleutelcijfers OK 2 Final DOS FICHES.qxd 19/12/07 17:34 Page 1 Territoriale besturen % 8 25 0,0 0,04 1 ste niveau 2 de niveau 3 de niveau Federale
Nadere informatieDe Belgen, Europese spaarkampioenen?
De Belgen, Europese spaarkampioenen? oktober 207 Seminarie: het geld van de Belgen Raïsa Basselier (raisa.basselier@nbb.be) Economics and Research Department Filename Consumptie en spaargedrag. Koopkracht,
Nadere informatieInvesteringsuitgaven in het systeem van de nationale rekeningen (ESR) en de toepassing van het Europees stabiliteits- en groeipact
Investeringsuitgaven in het systeem van de nationale rekeningen (ESR) en de toepassing van het Europees stabiliteits- en groeipact FRDO SEMINARIE: INVESTERINGEN EN OVERHEIDSSCHULD, 22 juni 2017 Kris Van
Nadere informatieBESLUIT VAN DE COMMISSIE
27.4.2012 Publicatieblad van de Europese Unie L 115/27 BESLUIT VAN DE COMMISSIE van 23 april 2012 betreffende de tweede reeks gemeenschappelijke veiligheidsdoelen voor het spoorwegsysteem (Kennisgeving
Nadere informatieDe toekomst van de welvaartsstaat. Frank Vandenbroucke Kortrijk 18 maart 2015
De toekomst van de welvaartsstaat Frank Vandenbroucke Kortrijk 18 maart 2015 De actieve welvaartsstaat herbekeken De duurzaamheid van het succes van de welvaartsstaat Investeren in kinderen Beleidsuitdagingen
Nadere informatieSOCIALE BESCHERMING IN BELGIË ESSOBS DATA 2O15
SOCIALE BESCHERMING IN BELGIË DATA 2O15 Ook dit jaar is de FOD Sociale zekerheid verheugd om u de nieuwe editie van de -brochure voor te stellen. Deze geeft u een overzicht van de bijgewerkte cijfers
Nadere informatieInstituut voor de nationale rekeningen. Nationale rekeningen. Rekeningen van de overheid 2004
Instituut voor de nationale rekeningen Nationale rekeningen Rekeningen van de overheid 2004 Inhoud van de publicatie De rekeningen van de Belgische overheid worden opgesteld volgens de definities van het
Nadere informatieEU fiscale controle en investeringen. Thomas BERNHEIM
EU fiscale controle en investeringen Thomas BERNHEIM Overzicht Het EU kader voor economische hervormingen De investeringsuitdagingen voor België Flexibiliteit in de fiscale regels van het SGP Bemerkingen
Nadere informatieDit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen
2012D0226 NL 13.12.2013 001.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B BESLUIT VAN DE COMMISSIE van 23 april 2012 betreffende
Nadere informatieDe nationale rekeningen en het ESR 2010
7 de Seminarie voor leerkrachten van het secundair onderwijs 8 oktober 2014 Hans De Dyn (NBB) ESR 2010: structuur van de uiteenzetting Inleiding De wijzigingen in de cijfers 2 / 41 ESR 2010: een belangrijke
Nadere informatieGrensoverschrijdende aftrek van fiscale verliezen
Grensoverschrijdende aftrek van fiscale verliezen 20.01.2006-20.02.2006 220 antwoorden. Geef aan op welk gebied uw hoofdactiviteit ligt D - Industrie 58 26,4% G - Groothandel en kleinhandel; reparatie
Nadere informatie2. Simulatie van de impact van een "centen i.p.v. procenten"-systeem
Bijlage/Annexe 15 DEPARTEMENT STUDIËN Impact van een indexering in centen i.p.v. procenten 1. Inleiding Op regelmatige tijdstippen wordt vanuit verschillende bronnen gesuggereerd om het huidige indexeringssysteem
Nadere informatieMacro-economische uitdagingen ten gevolge van de vergrijzing
Macro-economische uitdagingen ten gevolge van de vergrijzing Gert Peersman Universiteit Gent Seminarie VGD Accountants 3 november 2014 Dé grootste uitdaging voor de regering Alsmaar stijgende Noordzeespiegel
Nadere informatieVoor wie verstandig handelt! Gematigde groei
Gematigde groei Trendsamenvatting Naam Definitie Scope Conclusie Invloed: Gematigde groei De ontwikkeling in het afzetpotentieel van de belangrijkste afzetmarkten en potentiële groeimarkten. Focus op Europa,
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 1202 woorden 10 januari keer beoordeeld. Hoofdstuk 4.3 t/m & 4.4 begrippen;
Samenvatting door een scholier 1202 woorden 10 januari 2002 6 104 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 4.3 t/m 5 4.3 & 4.4 begrippen; arbeidsinkomen voor werknemers is dit het loon en voor zelfstandigen
Nadere informatieDe economische groei bedraagt 0,4 % in het eerste kwartaal van 2014
Instituut voor de nationale rekeningen 2014-04-30 Links Publicatie BelgoStat On-line Algemene informatie De economische groei bedraagt 0,4 % in het eerste kwartaal van 2014 Bij een stijging van 0,3 % in
Nadere informatieADVIES VAN DE COMMISSIE. van over het ontwerpbegrotingsplan van België. {SWD(2018) 511 final}
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.11.2018 C(2018) 8011 final ADVIES VAN DE COMMISSIE van 21.11.2018 over het ontwerpbegrotingsplan van België {SWD(2018) 511 final} NL NL ALGEMENE OVERWEGINGEN ADVIES VAN DE
Nadere informatieSOCIALE BESCHERMING IN BELGIË ESSOBS DATA 2O14
SOCIALE BESCHERMING IN BELGIË DATA 2O14 Ook dit jaar is de FOD Sociale zekerheid verheugd om u de nieuwe editie van de -brochure voor te stellen. Deze geeft u een overzicht van de bijgewerkte cijfers
Nadere informatieInstituut voor de nationale rekeningen. Nationale rekeningen
Instituut voor de nationale rekeningen Nationale rekeningen Rekeningen van de overheid 2008 Inhoud van de publicatie De rekeningen van de Belgische overheid worden opgesteld volgens de definities van het
Nadere informatiePersconferentie 29/09/2009. Fiscaliteit
Persconferentie 29/09/2009 Fiscaliteit 1 Belastingen betalen: een zaak van rechtvaardigheid Onontbeerlijke voorwaarde voor de goede werking van elke samenleving Bijeenbrengen van middelen voor de werking
Nadere informatieSchalen bedrijfsvoorheffing vanaf 1 januari 2015
Onderstaande schalen gelden voor de maandlonen. Belastbaar : Schaal 1 : Schaal 2 : Schaal 3 : Schalen bedrijfsvoorheffing vanaf 1 januari 2015 Brutoloon - persoonlijke R.S.Z.-bijdragen. Indien het belastbare
Nadere informatieOverzicht bijstellingen Sectorrekeningen 2012 Definitief, 2013 Nader voorlopig en 2014 Voorlopig
Overzicht bijstellingen Sectorrekeningen 2012 Definitief, 2013 Nader voorlopig en 2014 Voorlopig Actualisering van de uitkomsten van eerder gepubliceerde ramingen is noodzakelijk omdat na verloop van tijd
Nadere informatieDE EUROPESE VISSERIJ IN CIJFERS
DE EUROPESE VISSERIJ IN CIJFERS De tabellen hieronder tonen basisstatistieken met betrekking tot verschillende gebieden van het gemeenschappelijk visserijbeleid (GVB), namelijk: de vissersvloten van de
Nadere informatieSOCIALE BESCHERMING IN BELGIË ESSOBS DATA 2O16
SOCIALE BESCHERMING IN BELGIË DATA 2O16 Ook dit jaar is de FOD Sociale zekerheid verheugd om u de nieuwe editie van de -brochure voor te stellen. Deze geeft u een overzicht van de bijgewerkte cijfers
Nadere informatieWerking en stand van zaken van het bottom-upmodel
Sessie 3: Analyse van de impact van economische beleidsmaatregelen Werking en stand van zaken van het bottom-upmodel Didier Baudewyns, FPB 20 november 2018 Plan van de uiteenzetting Waarom een bottom-up
Nadere informatieHoe jobs creëren op de goedkoopste en meest efficiënte manier?
Hoe jobs creëren op de goedkoopste en meest efficiënte manier? Al jaren proberen opeenvolgende regeringen de werkgelegenheid in ons land op te krikken om zo de vergrijzing betaalbaar te houden. Tegen 22
Nadere informatieNederlandse en Belgische pensioendiscussies in Europees perspectief
Nederlandse en Belgische pensioendiscussies in Europees perspectief Frank Vandenbroucke Universiteit van Amsterdam Den Haag, 27 augustus 2018 Documentatie (1) Europese Commissie & SPC, Pension Adequacy
Nadere informatieZorg in perspectief. Nieuwe Zorg Bijeenkomst Haga Ziekenhuis 26 september Albert van der Horst
Zorg in perspectief Nieuwe Zorg Bijeenkomst Haga Ziekenhuis Albert van der Horst 10 8 6 4 2 0 Zorguitgaven stijgen sneller dan ons inkomen... share gdp 14% 13% 12% 11% 10% 9% 8% 7% 1972 1976 1980 1984
Nadere informatieDe fiscale moraal van de Belgen Een opinie-onderzoek o.l.v. Prof. Dr. Michel Maus Juni 2019
De fiscale moraal van de Belgen Een opinie-onderzoek o.l.v. Prof. Dr. Michel Maus Juni 2019 Contents 1 Rechtvaardigheid van het belastingsysteem 5 2 Tarieven 10 3 Belastingsontwijking / -ontduiking 18
Nadere informatieDe budgettaire kosten van de vergrijzing
De budgettaire kosten van de vergrijzing 15 november 2013 Françoise MASAI Vicegouverneur Agenda De voornaamste hypothesen van de SCvVvooruitzichten De budgettaire kosten van de vergrijzing op lange termijn
Nadere informatieDe mondiale zoektocht naar nieuwe sociaal-economische evenwichten
De mondiale zoektocht naar nieuwe sociaal-economische evenwichten Turnhout, 3 maart 2010 Marcia DE WACHTER DE INTERNATIONALE CONTEXT 3 Bbp-groei in de voornaamste economieën (veranderingspercentages t.o.v.
Nadere informatieGemeentefinanciën. Infoavond KWADRANTplus Denk Mee 29/11/2016
Gemeentefinanciën Infoavond KWADRANTplus Denk Mee 29/11/2016 Inhoud Enkele termen Algemene gemeentebegroting: waar op letten bij evaluatie? Herne als voorbeeld Impact van federale en Vlaamse beleidsmaatregelen
Nadere informatiePLANNING PAPER. De macro-economische impact van diverse modaliteiten betreffende de verhoging van de ontvangsten en de daling van de overheidsuitgaven
FEDERAAL PLANBUREAU 78 PLANNING PAPER De macro-economische impact van diverse modaliteiten betreffende de verhoging van de ontvangsten en de daling van de overheidsuitgaven F. BOSSIER,M.ENGLERT,C.STREEL
Nadere informatieNAM-multiplicatoren: handleiding
Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten NAM-multiplicatoren: handleiding De multiplicatoren die hier voorgesteld worden, zijn afgeleid van een model gebaseerd op een National Accounting
Nadere informatieTrends in levenslang leren
Trends in levenslang leren Wim Herremans, Steunpunt Werk Infosessie opleidingsincentives, 18/04/2016 Overzicht 1. Toenemende scholarisatie 2. Levenslang leren 3. Bedrijven en sectoren 1. Toenemende scholarisatie
Nadere informatieEindexamen economie 1 vwo I
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 vakbonden, werkgeversbonden, individuele
Nadere informatieDesign Charles & Ray Eames - Hang it all Vitra. Mobiliteit tijdens de latere loopbaan Succesvoorwaarden van beleidsmodellen en goede praktijken
Design Charles & Ray Eames - Hang it all Vitra Mobiliteit tijdens de latere loopbaan Succesvoorwaarden van beleidsmodellen en goede praktijken Montserrat González Garibay 07/02/2013 Inhoud Vraagstelling
Nadere informatieEfficiëntie en effectiviteit van de overheid : een noodzaak
Efficiëntie en effectiviteit van de overheid : een noodzaak Norbert De Batselier 7 oktober 2008 Studiedag Instituut voor de Overheid : Zuinigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid in de Vlaamse overheid
Nadere informatiePan-Europese opiniepeiling over beroepsveiligheid en -gezondheid
Pan-Europese opiniepeiling over beroepsveiligheid en -gezondheid Resultaten in Europa en Nederland - Mei 2013 Representatieve resultaten in 31 deelnemende Europese landen voor het Europees Agentschap voor
Nadere informatieSociale bescherming in belgië
Sociale bescherming in belgië data 2O13 Ook dit jaar is de FOD Sociale zekerheid verheugd om u de nieuwe editie van de -brochure voor te stellen. Deze geeft u een overzicht van de bijgewerkte cijfers
Nadere informatieEconomische ontwikkelingen en overheidsfinanciën in 2012. Economische ontwikkelingen in België en evolutie van de rentevoeten
Published on Rapports annuels (http://5046.lcl.fedimbo.be) Accueil > Printer-friendly PDF Economische ontwikkelingen en overheidsfinanciën in 2012 Economische ontwikkelingen in België en evolutie van de
Nadere informatieVisie op Wankel perspectief. 18 november 2013
Visie op 2014 Wankel perspectief 18 november 2013 Inhoud Blik op de wereld Eurozone Nederlandse Economie Woningmarkt Regeringsbeleid Conclusies Blik op de wereld Achteroverleunen beleidsmakers ongewenst
Nadere informatieOver oude en nieuwe paradigma's: herverdelen, investeren, innoveren
Over oude en nieuwe paradigma's: herverdelen, investeren, innoveren Bea Cantillon Het Europees Sociaal Investeringspakket door een Vlaamse bril, 4 november 2013, VLEVA, Brussel Hoe realistisch zijn de
Nadere informatieDE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent
DE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent 1 2 De Perfecte Storm Samenloop van drie crisissen die economische
Nadere informatie