Raadsvoorstel Zaak :

Transcriptie

1 Zaak : Onderwerp Portefeuillehouder De heer C.A.M. van Bokhoven Datum raadsvergadering 27 maart 2018 Samenvatting Wij hebben het voornemen om een overeenkomst te sluiten met coöperatie Midden-BrabantGlas, waarvan coöperatie Langstraatglas onderdeel uitmaakt, voor de aanleg van glasvezel in het buitengebied van Heusden. Vanuit het oogpunt van algemeen belang, leefbaarheid en omdat commerciële partijen glasvezel in het buitengebied niet oppakken, zijn wij bereid andere voorwaarden te accepteren voor degeneratie- en legeskosten dan gebruikelijk. Voor de aanpassing van de leges willen wij gebruik gaan maken van de hardheidsclausule in de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen. Gezien het karakter van dit initiatief stellen wij u in de gelegenheid om eventuele wensen en bedenkingen hierover aan ons kenbaar te maken. Aanleiding Een van de zaken die in de praktijk nodig (b)lijkt te zijn om het buitengebied van glasvezel te kunnen voorzien, is een tegemoetkoming in de legestarieven en/of de degeneratiekosten. Deze tarieven zijn namelijk vaak relatief hoog en gebaseerd op kortere afstanden en op gemiddelde kosten waarbij dure tracé's in de kernen zijn meegeteld. In Hart van Brabant vraagt de partij die glasvezel gaat aanleggen, in dit geval de coöperatie Langstraatglas, onderdeel van Midden-BrabantGlas, om de leges- en de degeneratiekosten te verlagen. De coöperatie Langstraatglas vraagt, analoog aan verzoeken in andere gemeenten in Midden-Brabant, om omzetting van degeneratiekosten in een garantie op het geleverde werk voor een periode van drie jaar en om de legeskosten te beperken tot het in rekening brengen van de feitelijke kosten. Feitelijke informatie Voorgeschiedenis Eind 2014 hebben wij besloten om een haalbaarheidsonderzoek te doen naar de mogelijkheden om onze hele gemeente te voorzien van een modern glasvezelnetwerk. Wij hebben toen ook besloten om marktpartijen rechtstreeks uit te nodigen om de verglazing van de gemeente aan te pakken. Er zijn vervolgens diverse gesprekken gevoerd met marktpartijen. Die hebben geen concrete resultaten opgeleverd. Inmiddels is in 2015 de coöperatie Langstraatglas, met steun van de ZLTO Oostelijke Langstraat, actief geworden om het buitengebied van glasvezel te voorzien. Het aanleggen van glasvezelinfrastructuur in het buitengebied is een kostbare zaak. Omdat de woningen en bedrijven niet dicht bij elkaar staan, zijn de kosten per woning/bedrijf fundamenteel hoger dan in dorpskernen en stedelijk gebied. Commerciële bedrijven investeren daarom tot nu toe niet of nauwelijks in moderne glasvezelinfrastructuur in het buitengebied of vragen daarvoor hoge tarieven en/of proberen zo veel mogelijk kosten en risico s bij de gemeente neer te leggen door zogenaamde 'samenwerkingsovereenkomsten' af te sluiten. Wij hebben op 1 februari 2016 besloten om de aanleg van een glasvezelnetwerk in het buitengebied door de oprichting van een coöperatie aan te merken als een burgerinitiatief dat past bij het streven naar schaalverdieping. Verder werd besloten om de ingeslagen weg van de ZLTO Oostelijke Langstraat en de coöperatie Langstraatglas in oprichting expliciet te ondersteunen. Dit is geëffectueerd door een mailing vanuit de gemeente aan adressen in het buitengebied. In juli 2017 heeft Midden-BrabantGlas de gewenste 3000 huisaansluitingen bereikt om de businesscase glasvezel buitengebied rond te krijgen.

2 Op 5 december 2017 hebben wij een memo over breedband/glasvezel vastgesteld en aan u toegestuurd. Daarin worden nieuwe glasvezelinitiatieven verwelkomd en waar nodig, binnen de grenzen van de mogelijkheden, ondersteund. Op 18 januari 2018 is een brief binnengekomen van Midden-BrabantGlas met het verzoek om een aangepast instemmingsbesluit voor de aanleg van een glasvezelnetwerk in het buitengebied. In deze brief wordt verzocht om, analoog aan de verzoeken die zijn gedaan in de andere gemeenten, een garantstelling op geleverd werk van drie jaar te bieden in plaats van betaling van degeneratiekosten. Verder wordt om een verlaging van de legeskosten verzocht. Op 31 januari 2018 is de formele vergunningaanvraag glasvezel buitengebied van Langstraatglas voor het gebied ten zuiden van de A59 binnengekomen. Op 7 februari 2018 heeft de overall projectleider van Midden- BrabantGlas een gestuurd om de ingediende vergunningaanvraag on hold te zetten vanwege de hoge degeneratiekosten van ruim en de hoge legeskosten van ruim Deze kosten maken de businesscase voor Heusden namelijk onmogelijk. Kaders (beleid en wettelijk) Voor dit voorstel zijn de volgende wettelijke regels van belang: Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (AWR); Gemeentewet; Legesverordening gemeente Heusden. Degeneratiekosten Degeneratiekosten zijn de kosten voor de gemeente door de vermindering van de kwaliteit en/of duurzaamheid van de verharding of andere gemeentelijke eigendommen, die wordt veroorzaakt door de (graaf)werkzaamheden onder verhardingsconstructies en andere voorzieningen. Conform de standaardberekening voor degeneratiekosten, gebaseerd op de VNG tarieven, moet Langstraatglas ruim aan degeneratiekosten betalen. Langstraatglas wijst op het feit dat vrijwel alle graafwerkzaamheden in de bermen van het buitengebied plaatsvinden en daarom een dergelijke degeneratievergoeding niet reëel is. Dit wordt onderschreven door de Handreiking Breedband Buitengebied (februari 2017 VNG/GPKL). Langstraatglas stelt in plaats van een degeneratievergoeding, zoals opgemerkt, een garantie voor van drie jaar op het geleverde werk waarbij voor- en na-opname van de werkelijke situatie plaatsvindt. Leges In de huidige tarieventabel van de legesverordening staan de tarieven voor het in behandeling nemen van een aanvraag/melding in verband met het verkrijgen van instemming of vergunning omtrent plaats, tijdstip en wijze van uitvoering van werkzaamheden als bedoeld in artikel 5.4 Telecommunicatiewet, artikel 4, eerste lid, Algemene verordening ondergrondse infrastructuren (AVOI) gemeente Heusden en artikel 2:11 APV. Deze wet geeft aan het college van burgemeester en wethouders, als eigenaar van openbare gronden in de gemeente, een coördinerende rol voor deze graafwerkzaamheden. Voor sommige werkzaamheden die aan deze coördinerende rol worden toegeschreven kunnen legeskosten in rekening worden gebracht. Onder de legesheffing vallen onder meer de volgende activiteiten: overleg met de aanvrager over tijd, plaats en werkwijze van de werkzaamheden; opstellen (verkeerskundige) adviezen; (technisch) beoordelen van het werk en onderzoek naar de status van het werk; eventueel overleg met andere grondeigenaren; coördinatie en afstemming met overige werken in de openbare ruimte; administratieve handelingen van de gemeente en overige kosten (vergaderkosten, reiskosten, personele kosten, kosten van bijhouden van (geautomatiseerde) bestanden etc.). Zaak:

3 Het tarief van de instemmingsvergunning wordt verhoogd met een tarief per strekkende meter sleuf. Deze tarieven zijn hoofdzakelijk afgestemd op werkzaamheden voor aanleg van een netwerk in de bebouwde kom. Bij strikte toepassing van de tarieventabel vallen de legeskosten voor Langstraatglas, met ruim , erg hoog uit en staan deze niet meer in verhouding tot de werkelijke kosten die met een dergelijke vergunningaanvraag gepaard gaan. De (toezicht)werkzaamheden die nodig zijn voor aanleg van een netwerk in het buitengebied zijn namelijk geringer van aard dan in de bebouwde kom. Voor de aanleg van een glasvezelnetwerk in het buitengebied is ruim 63 kilometer graafwerk nodig. Op basis van de huidige tarieventabel bedragen de legeskosten, zoals opgemerkt, ruim Om een inschatting te maken van de werkelijke kosten is de hierna beschreven projectbegroting opgemaakt. De gemeentelijke kosten zullen bestaan uit toezicht door de gemeentelijk toezichthouder (schaal 8). Er is toezicht nodig om te zorgen dat de overlast voor het verkeer en omwonenden zo beperkt mogelijk is. Ook moet het toezicht er voor waken dat er geen onveilige situaties ontstaan. Daarnaast moet de toezichthouder er ook op toezien dat de aanleg conform afspraak gebeurt en na afronding alles in oorspronkelijke staat wordt teruggebracht. Dat vraagt gedurende de realisatiefase van zestien weken een intensief toezicht van 24 uur per week. Op basis hiervan is de verwachting dat voor toezicht 384 uur nodig is. Rekening houdend met een tarief van 81,40 komen de gemeentelijke kosten voor toezicht uit op een bedrag van Dit bedrag is inclusief de vooropname. Direct na de eindoplevering treedt een garantieperiode van drie jaar in werking, waarna de na-opname volgt. De toezichthouder houdt zich daarnaast bezig met de afgifte van een instemmingsvergunning en is aanspreekpunt namens de gemeente en de uiteindelijke na-opname. Gezien de na-opname na drie jaar, voor de twee gebieden (ten noorden en zuiden van de A59) en afstemming daarvan, gaan we uit van een periode van acht weken ca. twee uur per dag, vijf dagen per week. Op basis hiervan is de verwachting dat 80 uur nodig is voor de na-opname. Rekening houdend met hetzelfde tarief bedragen de kosten Daarmee worden de totale gemeentelijke kosten geschat op ongeveer Uit de projectbegroting blijkt dus dat circa aan kosten in de vorm van uren moet worden gemaakt. Dit komt neer op circa 0,60 per strekkende meter. Daarbij kunnen de uiteindelijke kosten op basis van nacalculatie worden verrekend met Langstraatglas. Normaliter is het niet toegestaan om af te wijken van de vastgestelde tarieven zoals opgenomen in de legesverordening. Het toepassen van een hardheidsclausule biedt de mogelijkheid dit wel te doen. Voorwaarde hiervoor is dat toepassing van de legesverordening leidt tot onbillijkheden van overwegende aard, met andere woorden dat strikte toepassing een onredelijk resultaat oplevert. Onze gemeentelijke legesverordening kent geen hardheidsclausule, maar een dergelijke clausule is wel vastgelegd in artikel 63 van de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (AWR). Ingevolge artikel 231, eerste lid, van de Gemeentewet is de AWR van toepassing op de heffing en invordering van de gemeentelijke belastingen als waren die belastingen rijksbelastingen. In artikel 236, eerste lid, van de Gemeentewet wordt artikel 63 van de AWR niet buiten toepassing verklaard. Artikel 231, tweede lid, onderdeel a, van de Gemeentewet bepaalt dat voor Onze Minister van Financiën moet worden gelezen het college. Hieruit volgt dat wij bevoegd zijn om de hardheidsclausule in artikel 63 van de AWR toe te passen. Onze eigen legesverordening biedt dus geen direct juridische grond op basis waarvan in een individueel geval kan worden afgeweken. Daarentegen biedt artikel 63 van de AWR ons de mogelijkheid om in het kader van de redelijkheid en billijkheid af te wijken van de leges die normaal conform de tarieventabel in rekening zouden worden gebracht. Zaak:

4 Afweging Het voorstel van Langstraatglas tot het vervangen van de degeneratiekosten door een garantie af te geven van drie jaar op het geleverde werk is een aannemelijk alternatief. Zeker omdat het overgrote deel van de glasvezelkabel in de berm van de weg in het buitengebied wordt gelegd. Daar is immers geen sprake van waardevermindering van verharding of gemeentelijke eigendommen. Het tarief van de instemmingsvergunning, ruim aan legeskosten, staat niet in verhouding tot de doelstelling van de aanleg van glasvezel in het buitengebied van onze gemeente en de begrote toezichtkosten van circa excl. nacalculatie. Het verglazen van het gehele buitengebied is een complexe opgave en gaat gepaard met vele kilometers graafwerk. Gezien het feit dat onze legesverordening uitgaat van 1,70 leges per strekkende meter betekent dit voor de uitrol van glasvezel in het buitengebied een dusdanig hoog kostenplaatje dat de uitvoering voor coöperatie Langstraatglas niet rendabel is. Daarnaast pakken commerciële glasvezelpartijen deze handschoen van aanleg van glasvezel in het buitengebied niet op. Tot slot is het initiatief van coöperatie Langstraatglas van en voor bewoners in onze gemeente om de leefbaarheid in het buitengebied te bevorderen en dient daarmee het algemeen belang. Wij hebben daarom het voornemen om met Langstraatglas een overeenkomst te gaan sluiten voor de aanleg van glasvezel in het buitengebied van de gemeente en hierbij gebruik te maken van de hardheidsclausule in artikel 63 van de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen. De degeneratiekosten willen we dan vervangen door de door Langstraatglas geboden garantie en de legeskosten worden dan beperkt tot een bedrag van omstreeks dat door nacalculatie definitief zal worden vastgesteld. Op grond van artikel 169, lid 4 van de Gemeentewet leggen wij voorgenomen besluiten van ingrijpende aard aan u voor waarbij u dan de gelegenheid heeft om eventuele wensen en bedenkingen kenbaar te maken. Hoewel de situatie die hier aan de orde is, in formele zin niet onder genoemd wetsartikel moet worden begrepen, vinden wij deze dusdanig belangrijk dat wij u ook in dit geval graag in deze zin bij onze voorgenomen besluiten betrekken. Wij stellen u daarbij voor om te besluiten dat u geen wensen en bedenkingen heeft tegen deze voorgenomen besluiten. Inzet van middelen De baten en lasten van kabels en leidingen zijn opgenomen in de structurele (meer)jarenbegroting Dit voorstel geeft geen aanleiding om de ramingen aan te passen. Aangezien op nacalculatie wordt gewerkt is het wel van belang dat er urenregistratie plaatsvindt. Risico's Dit voorstel kent mogelijk, ondanks dat de kans niet groot is, precedentwerking naar andere aanbieders van glasvezel in het buitengebied. Omdat dit initiatief van en voor bewoners is, vanuit het oogpunt van leefbaarheid is geïnitieerd, en omdat commerciële partijen geen interesse hebben getoond in aanleg van glasvezel in het buitengebied is er geen/weinig reactie van andere aanbieders te verwachten. Vanwege het algemeen economisch belang dat met dit initiatief wordt nagestreefd en omdat het niet de bevoordeling van een ondernemer betreft, maar een redelijke toepassing van kostentoerekening, is van eventuele ongeoorloofde staatssteun geen sprake. Procedure / vervolgstappen Wij leggen dit voorstel rechtstreeks en op deze korte termijn aan u voor zodat wij hiermee zo snel mogelijk tegemoet kunnen komen aan het burgerinitiatief dat hieraan ten grondslag ligt. Na uw besluit over dit voorstel, zullen wij een definitief besluit nemen. Afhankelijk daarvan zal de uitvoering van de werkzaamheden al spoedig kunnen starten. Zaak:

5 Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen. Het college van Heusden, de secretaris, de wnd. burgemeester, mr. H.J.M. Timmermans drs. R.H. Augusteijn Zaak:

6 De raad van Heusden in zijn openbare vergadering van 27 maart 2018; gezien het voorstel van het college van 13 maart 2018; gelet op de beraadslaging; b e s l u i t : geen wensen en bedenkingen te hebben tegen: het voornemen van het college om een overeenkomst te sluiten met Midden-BrabantGlas, waarvan Langstraatglas onderdeel uitmaakt, voor de aanleg van glasvezel in het buitengebied van de gemeente; het voornemen van het college om hierbij gebruik te maken van de hardheidsclausule in artikel 63 van de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen en daarmee de degeneratiekosten te vervangen door de door Langstraatglas geboden garantie en de legeskosten te beperken tot een bedrag van omstreeks dat door nacalculatie definitief zal worden vastgesteld. de griffier, mw. drs. F.E.H.M. Backerra Zaak: