Les 8 Spijsvertering 3. Vertering vetten vervolg en resorptie water en zouten. Resorptie zouten uit darm
|
|
- Saskia Cools
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Les 8 Spijsvertering 3 Vertering, resorptie water en zouten, lever, enterohepatische kringloop, opname geneesmiddelen ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Vertering vetten vervolg en resorptie water en zouten In het spijsverteringskanaal worden de lipiden afgebroken tot vetzuren, die bruikbaar zijn er wordt veel meer water en zout geresorbeerd in de dunne darm dan er in het voedsel zit, zie spijsverteringssappen en samenstelling daarvan (7 ltr water) resorptie dunne darm = 8 ltr circa 1,5 ltr in voedsel en drinken dikke darm resorbeert nog 500 ml ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Resorptie zouten uit darm Grotendeels in jejunum rest duodenum slechts 0,8 gram via faeces verloren galzouten gaan via poortader terug naar de lever entero-hepatische-kringloop = lever - darm - lever kringloop galzouten worden deels 3% aangevuld via synthese uit cholesterol in de lever galzout tekorten geeft slechte vetafbraak ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek,
2 galzure zouten faeces gal galzure zouten darm resorptie 95% poortader galzure zouten lever LG, fig a, blz. 188 e n t e r o h e p a t i s c h e k r i n g l o p enterohepatische kringloop cyclus waarbij stoffen via resorptie in de darmen via het bloed (poortader = vena portae) naar de lever gaan, zodat ze opnieuw gebruikt kunnen worden Slechts klein gedeelte wordt uitgescheiden zie ook figuur 3.29 blz. 96, Basti. ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Resorptie vitamine Vitamine B 12 in hoofdzaak in ileum samen met intrinsic factor uit de maag dikke darm resorptie van: vitamine K voor productie in lever van protrombine foliumzuur worden immers beide door de darmflora (darmbacteriën) geproduceerd ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Lever (hepar) Grootste, zwaarste en belangrijkste klier in ons lichaam, zie ligging de leverslagader (arteria hepatica) geeft de lever zuurstofrijk bloed en via vena portae (poortader) krijgt bloed van het darm capillairnetwerk en geeft bloed af aan lever capillairnetwerk, zodat verteringsproducten eerst de lever passeren zetpil voor entero-hepatische-kringloop niet via de maag ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek,
3 Lever vervolg 3 venae hepatica (leveraders) lopen aan de bovenzijde uit de lever => vena cava inferior (onderste holle ader) bestaat uit synchroon lopende vaatjes: leverslagader poortader galgang (LG, figuur , blz. 183) eerste twee vermengen zich daardoor voeding en resorptie ineen ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Lever vervolg 2 Galgang via galcapillairen die weer stoffen hebben opgenomen uit poortader => ductus hepaticus (levergalgang) die afvoert naar de galblaas grote hoeveelheden bloed zowel poortader (75%) bloed als slagaderlijk bloed (25%) vena portae ook veneus bloed van maag, darm, alvleesklier en milt ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Suikerstofwisseling in de lever Lever houdt de glucose (suiker) spiegel van het bloed min of meer constant. Lichaam heeft minimaal gram glucose/dag nodig, waarvan de hersenen 120 gram/dag Lever houdt dus een soort glucosebuffer in stand, die dat regelt via glycogenogenese of glycogenese en de tegenpool de glycogenolyse ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek,
4 fructose galactose Suikerstofwisseling in de lever fructase glucogenese galactase glucose (suiker) cortisol glycerol aminozuren gluconeogenese vetzuren lipogenese melkzuur vetten glycogenese of glycogenogenese insuline glucogeen adrenaline glucagon glycogenolyse suikerstofopslag lever 200 gram en twee (*) antagonistische reacties. (glucose <-> glycogeen) Cortisol (is een hydrocortisol, groepsnaam glucocorticosteroïden) hokje dan proces naam, andere bij pijl is naam van enzym ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, * * LG, fig , blz. 184 Eiwitstofwisseling in de lever Geresorbeerde aminozuren worden aangevoerd door de poortader en in de lever omgezet in plasma-eiwitten, zoals albumine, globuline en fibrinogeen. Verder eiwitten met enzymatische werking (enzymen dus) en transaminen transamine kunnen een aantal aminozuren omzetten en zodoende zijn er maar paar essentiële aminozuren ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, eiwitstofwisseling in de lever aminozuren plasma-eiwitten aminozuren (transaminering) glucose (glucogenese) vetten (lipogenese) albumine globuline fibrinogeen Bij een tekort aan brandstoffen of bij een overschot aan eiwitten omzetting naar glucose of vetten LG, fig , blz. 185 ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek,
5 Vetstofwisseling in de lever glucose vrije vetzuren aminozuren vetzuren onverzadigde vetzuren lichaamsvet glucose LG, fig , blz. 184 Vanuit vrije vetzuren, monosaccharide, glucose, en zelfs aminozuren kan de lever vetten maken, die verder omgezet worden. Cholesterol productie door de lever t.b.v. galzouten, samen met de vetzuren ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Ontgiftende werking lever Onschadelijk maken en afvoeren via urinewegen van afvalstoffen zoals: desaminering van aminozuren geeft glucose en afvalstof NH 3 (ammoniak) dat op zijn beurt weer met CO 2 (koolstofdioxide) => ureum Bilirubine afbraakproduct van hemoglobine en wordt in de lever gekoppeld aan glucuronzuur tot geconjugeerd bilirubine, uitscheiding via gal Afbraak geneesmiddelen, zoals barbituraten. Bejaarden minder leverwerking dus stapeling barbituraten (slaapmiddelen) ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Poortader systeem en geneesmiddelen Via de zetpil, rectale toediening, worden de stoffen opgenomen in de bloed via de darm en vermijd zo een rondje de lever. (rectum niet via poortader, maar rechtstreeks vena cava inferior) In de lever worden ook geneesmiddelen afgebroken, dus die omzeilen voor toediening Ook oestrogenen en corticosteroïden worden door de lever gekoppeld aan glucuronzuur en uitgescheiden, dus afwijkingen bij alcoholisten ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek,
6 Weg werkzame stof geneesmiddelen enterohepatische kringloop orale toediening maagdarmkanaal parenteraal = buiten de darm om 1e passage lever spierweefsel huid longen mondslijmvlies parenterale i.v. injectie toediening excl. Intraveneus (i.v.) plasma-eiwitten algemene circulatie lever * nieren * weefsels hersenen * = klaringsorganen ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Galproductie lever Galsecretie ( ml per dag) onder invloed N X (nervus vagus) door de lever met afvoer via galblaas naar het duodenum. Vette voeding laat de galblaas contraheren (samentrekken) waardoor gal vrijkomt De gal bevat geconjugeerd bilirubine en dat wordt in de darm omgezet naar urobilinogeen => oxidatie naar stercobilinogeen = faeceskleurstof. ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, LG, fig b, blz. 188 Van erytrocyt tot uitscheiding via zowel de nier als de darm ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek,
7 Icterus of geelzucht Indien de lever om wat voor reden dan ook niet meer in staat is om het bilirubine uit te scheiden, ontstaat er een overdaad aan bilirubine in bloed wat een gele kleur geeft. De oorzaak kan liggen pre-, intra- en posthepatische ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Verschillende soorten icterus hemolytische icterus, verhoogde afbraak erytrocyten, geeft overproductie ongeconjugeerd bilirubine, zowel donkere urine als ontlasting (PRE hepatische) Icterus neonatorum (pasgeborene) vooral bij vroeggeboorte. Door nog niet goede leverwerking, verhoogd gehalte aan ongeconjugeerd bilirubine, dus geel zien. Verhoogd geconjugeerd bilirubine geeft jeuk. ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Intra-hepatische icterus Treed op bij virale hepatitis, cirrose, alcoholische en toxische hepatitis en ischaemie van de lever Wel nog conjugatie van de bilirubine, maar geen secretie naar de gal. Icterus met donkere urine en lichte (beigekleurig) ontlasting ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek,
8 Posthepatische icterus Afvoerbelemmering, ductus hepaticus (afvoer lever) of ductus choledochus (afvoer gal verderop) Ontkleurde faeces, geen afvoer van het geconjugeerd bilirubine. Donkere urine door verhoogde bilirubine bloedserum, dus afvoer naar urine Verhoging geconjugeerd bilirubine Zeer donker geel, bijna zwarte huid, na een aantal weken ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek, Kleur urine en faeces bij icterus Prehepatische - Urine donker - Ontlasting donker - Ongeconjugeerd bilirubine gehalte in het bloed Intrahepatische - Urine donker - Ontlasting licht, beigekleurig - Zowel geconjugeerd als ongeconjugeerd bilirubine gehalte in bloed verhoogd Posthepatische - Urine donker - Ontlasting licht, beigekleurig, en vet (verminderde afbraak vet) - Geconjugeerd bilirubine gehalte in het bloed verhoogd ANZN 1e leerjaar - Les 8 - Matthieu Berenbroek,
Tractus digestivus 3 Spijsvertering pj
Tractus digestivus 3 Spijsvertering pj 3 alvleesklier / dunne darm / dikke darm / lever Verslikken is een verstoring van de normale slikreflex? (N) Bij verslikken komt er voedsel in de trachea door niet
Nadere informatieNascholing verpleegkundig specialisten oncologie De Lever: anatomie, leverschade en leverfunctie
Nascholing verpleegkundig specialisten oncologie De Lever: anatomie, leverschade en leverfunctie GJ (Geert) Bulte, MDL-arts i.o. Jeroen Bosch ziekenhuis, s Hertogenbosch donderdag 19-6-2014 5x leverfuncties
Nadere informatieLes 7 Spijsvertering 2. Spijsvertering Maag. Maagwand. Maag, duodenum, gal, resorptie, vetten, eiwitten, poortader
Les 7 Spijsvertering 2 Maag, duodenum, gal, resorptie, vetten, eiwitten, poortader ANZN 1e leerjaar - Les 7 - Matthieu Berenbroek, 2000-2011 1 Spijsvertering Maag ventriculus gaster maag leeg ongeveer
Nadere informatie1. Een orgaan waarbij stoffen vanuit het interne milieu naar het externe milieu gebracht worden
Paragraaf 5.1 1. Een orgaan waarbij stoffen vanuit het interne milieu naar het externe milieu gebracht worden 2. a) Huid, longen, nieren en lever b) Water c) Huid: zouten, Longen: CO 2, Nieren: Ureum,
Nadere informatieAnatomie en fysiologie van de lever. Suzanne van Meer AIOS MDL, UMC Utrecht 5 april 2018
Anatomie en fysiologie van de lever Suzanne van Meer AIOS MDL, UMC Utrecht 5 april 2018 Disclosure Geen belangenverstrengeling Inhoud Doelen: - Kennis over de macro en micro anatomie van de lever - Kennis
Nadere informatieHepar / lever. Volgens woordenboek. Anatomie Fysiologie pathologie
Hepar / lever Anatomie Fysiologie pathologie Volgens woordenboek groot onparig orgaan rechtsbuiten in de buikholte gelegen onder het rechter diafragma grote klier waarin onder andere gal wordt afgescheiden,
Nadere informatieVragenles Deel 1. Vraagje. Infrastructuur menselijk lichaam. Matthieu Berenbroek
Vragenles Deel 1 Matthieu Berenbroek http://www.berenbroek.eu/ Vraagje Verschil tussen serum en antibiotica? Serum: Bloedplasma zonder fibrinogeen Antiserum = engelse antidote puur antistoffen tegen specifieke
Nadere informatieSpijsvertering. Of wat gebeurt er met onze voeding
Spijsvertering Of wat gebeurt er met onze voeding Het spijsverteringsproces Opname van voedsel Vloeibaar maken Verteren Opname in bloed Verwijderen van onverteerbare resten Het spijsverteringskanaal De
Nadere informatieTractus digestivus externe secretie
Tractus digestivus externe secretie Spijsverteringskanaal: Mond Mond keelholte Slokdarm Maag Dunne darm Dikke darm Endeldarm Anus Spijsverteringsstelsel: Lever Galblaas Alvleesklier Wand van het spijsverteringskanaal
Nadere informatieBiologie paragraaf 10.4 en 10.5 De dialyse is de zuivering van het bloed. Er gaan afvalstoffen (zoals ureum), overtollige zouten, overtollig water en
Biologie paragraaf 10.4 en 10.5 De dialyse is de zuivering van het bloed. Er gaan afvalstoffen (zoals ureum), overtollige zouten, overtollig water en lichaamsvreemde stoffen (bijvoorbeeld resten van medicijnen)
Nadere informatieSpijsverteringsstelsel. Anatomie. Mondholte Andere namen: Transportfunctie. Digestieapparaat Spijsverteringsapparaat
Spijsverteringsstelsel Andere namen: Digestieapparaat Spijsverteringsapparaat Transportfunctie Mond Keelholte Slokdarm Maag Darmen: dunne darm dikke darm Lever Alvleesklier Anatomie Mondholte 1 Tong Smaakpapillen
Nadere informatieAnatomie Lesmateriaal lesbijeenkomst 4 (les 2) Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Anatomie Lesmateriaal lesbijeenkomst 4 (les 2) Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie Inhoudsopgave Spijsvertering 2 Maag-darmstelsel 3 Vertering 3 De maag 4 De darmen 4 De twaalfvingerige darm 5 De alvleesklier
Nadere informatieBT15 tm 1 toets BT15 tm 1 toets
1 2013-2014 BT15 tm 1 toets 2 SPIJSVERTERING 1. Waar mondt de ductus parotideus uit in de mondholte? A. Bij de 2 e molaar van de maxilla B. Bij de 2 e molaar van de mandibula C. Bij de 2 e premolaar van
Nadere informatieLevercirrose. Interne Geneeskunde
00 Levercirrose Interne Geneeskunde 1 De lever De lever is een groot orgaan dat rechtsboven in de buik ligt. De lever is te vergelijken met een chemische fabriek. Er worden veel stoffen aangemaakt, afgebroken
Nadere informatie7,4. Werkstuk door een scholier 2079 woorden 27 maart keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 2079 woorden 27 maart 2016 7,4 2 keer beoordeeld Vak Biologie Bij een cholangitis zijn de galwegen, meestal de grote galwegen buiten de lever, ontstoken. Indien je het ziektebeeld
Nadere informatieBij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice
Bij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice Bij hoeveel procent vochtverlies krijg je een dorstsignaal? Ong. 2% Bewerkt door
Nadere informatieLes 9 Nier. Nieren. Nieren, regulatie urine, vochthuishouding, diurese, clearance, GFR. Woordbetekenis Ren (L) b.v Art.
Les 9 Nier Nieren, regulatie urine, vochthuishouding, diurese, clearance, GFR ANZN 1e leerjaar - Les 9 - Matthieu Berenbroek, 2000-2011 1 Nieren Woordbetekenis Ren (L) b.v Art. renalis / vena perirenaal
Nadere informatieThema 3 Voeding en je lichaam
Naut samenvatting groep 7 Mijn Malmberg Thema 3 Voeding en je lichaam Samenvatting Voeding en je lichaam Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig. Die zitten in ons eten en drinken. Voedsel en vocht zijn
Nadere informatieLes 6 Spijsvertering en enzymen. Spijsvertering Metabolisme = anabolisme + katabolisme. Spijsverteringstaak
Les 6 Spijsvertering en enzymen Spijsvertering, voeding, energie, enzym, oesophagus ANZN 1e leerjaar - Les 6 - Matthieu Berenbroek, 2000-2011 1 Spijsvertering Metabolisme = anabolisme + katabolisme Metabolisme
Nadere informatieB l o k t o e t s 1. 5 t o e t s m o m e n t Bloktoets 1.5 toetsmoment 1
2 0 1 4-2 0 1 5 B l o k t o e t s 1. 5 t o e t s m o m e n t 1 1 2014-2015 Bloktoets 1.5 toetsmoment 1 2 0 1 4-2 0 1 5 B l o k t o e t s 1. 5 t o e t s m o m e n t 1 2 SPIJSVERTERING (CASUS 1 T/M 6) 1.
Nadere informatieOvermatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de. hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het
SUIKERZIEKTE Overmatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het lichaam. U kunt hierbij denken aan slecht functionerende
Nadere informatieTake-home toets. Thema 4.3.1: Anatomie en fysiologie van het hart en de circulatie
Take-home toets Thema 4.3.1: Anatomie en fysiologie van het hart en de circulatie 1. I Arterien vervoeren altijd zuurstofrijk bloed II Arterien vervoeren het bloed naar het hart 2. Waar vindt de kleine
Nadere informatieFysiologie / spijsvertering
Fysiologie / spijsvertering Onder de fysiologie vallen bij de sportmassage de volgende onderdelen: Celleer/cytologie Weefselleer/histologie Stofwisseling/metabolisme Spijsvertering Hart, bloedvaten en
Nadere informatieTheorie-examen Fysiologie 21 april 2006.
Theorie-examen Fysiologie 21 april 2006. 1. Welke bestanddelen horen, onder normale omstandigheden, niet voor te komen in urine? A. Hormonen en afbraakproducten. B. Eiwitten. C. Zouten. 2. Wat is een voorbeeld
Nadere informatieMetabolisme. Opbouwstofwisseling anabole (assimilatie) reactie. Afbraakstofwisseling katabole (dissimilatie) reactie. Kost energie.
Spijsvertering Metabolisme Opbouwstofwisseling anabole (assimilatie) reactie Kost energie Afbraakstofwisseling katabole (dissimilatie) reactie Geeft energie Energie nodig voor Chemische arbeid (omzetting
Nadere informatieVoedingsleer. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Voedingsleer en het plantenrijk
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over voedingsleer: over voedingsstoffen en de manier waarop ons lichaam met deze stoffen omgaat. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart
Nadere informatieMitochondriële ziekten
Mitochondriële ziekten Spijsvertering NCMD Het Nijmeegs Centrum voor Mitochondriële Ziekten is een internationaal centrum voor patiëntenzorg, diagnostiek en onderzoek bij mensen met een stoornis in de
Nadere informatieOefen Repetitie KGT thema Bloedsomloop
Oefen Repetitie KGT thema Bloedsomloop Als er geen punten bij een vraag staan, dan is die vraag 1 punt waard. Onderdeel A: waar of niet waar? 1. Bloedplaatjes bevatten hemoglobine. 2. Het gehalte koolstofdioxide
Nadere informatieTHEMA: VOEDING EN VERTERING VWO
THEMA: VOEDING EN VERTERING VWO H E N R Y N. H A S S A N K H A N S C H O L E N G E M E E N S C H A P L E L Y D O R P [ H H S - S G L ] A R T H U R A. H O O G E N D O O R N A T H E N E U M - V R I J E A
Nadere informatieOrganismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof
Boekverslag door A. 1802 woorden 20 juni 2007 5 71 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting stofwisseling Stofwisseling is het totaal van alle chemische processen in een organisme
Nadere informatieSamenvatting door B woorden 4 januari keer beoordeeld
Samenvatting door B. 1807 woorden 4 januari 2017 7 10 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Samenvatting biologie H10 uitscheiding Paragraaf 10.1 het interne milieu Temperatuurregeling De norm is
Nadere informatieUitscheiding vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 December 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63343 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieGaswisseling Uitscheiding
Examen Voorbereiding Gaswisseling Uitscheiding Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 6 Gaswisseling en Uitscheiding Begrippenlijst: Begrip Trilhaarepitheel Bronchiën Bronchiolen Longblaasjes Hemoglobine
Nadere informatieKlinisch College Decentrale Selectie 2013. Klinisch College Decentrale Selectie 2013 AMC 3 juni 2013. Buikpijn. Prof. Dr. Paul Fockens, MDL-arts
Klinisch College Decentrale Selectie 2013 Klinisch College Decentrale Selectie 2013 AMC 3 juni 2013 Buikpijn Prof. Dr. Paul Fockens, MDL-arts Afdeling Maag-. Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum,
Nadere informatieUitscheiding vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 20 April 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73599 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieDe#Lever# Dr.#(H.J.)#Eric#Vermeer## specialist#klinische#chemie#
De#Lever# Dr.#(H.J.)#Eric#Vermeer## specialist#klinische#chemie# 1=rechter leverkwab, 2=linker leverkwab, 3=lobus caudatus, 4=lobus quadratus, 5=leverslagader en poortader, 6=leverlymfklieren, 7=galblaas
Nadere informatieGezonde Leefstijl: Alcohol
Gezonde Leefstijl: Alcohol 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Alcohol in je lichaam Ziektes door Alcohol Alcohol in de praktijk Alcohol en overgewicht Tips Alcoholgebruik Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Ruim
Nadere informatieLezing Rijpaardenfokvereniging Limburg
Lezing Rijpaardenfokvereniging Limburg Bijzonderheden spijsvertering paard Het paard: Produceert voortdurend maagzuur Is een lange duureter Heeft een zeer kleine maag Heeft relatief weinig zetmeelsplitsende
Nadere informatiePaaf spijsvertering jaar 1 thema 1
Paaf spijsvertering jaar 1 thema 1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Eveline Hoevenaars 06 october 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/90716 Dit lesmateriaal
Nadere informatieUNIFORM EINDEXAMEN MULO 2009
MINISTERIE VAN ONDERWIJS EN VOLKSONTWIKKELING EXAMENBUREAU UNIFORM EINDEXAMEN MULO 009 VAK : BIOLOGIE DATUM : DONDERDAG 09 JULI 009 TIJD : 07.45 09.00 UUR DEZE TAAK BESTAAT UIT 40 ITEMS. TENZIJ ANDERS
Nadere informatieFysiologie / Metabolisme stofwisseling
Fysiologie / Metabolisme stofwisseling Onder de fysiologie vallen bij de sportmassage de volgende onderdelen: Celleer/cytologie Weefselleer/histologie Stofwisseling/metabolisme Spijsvertering Hart, bloedvaten
Nadere informatieMitochondriële ziekten Spijsvertering
Mitochondriële ziekten Spijsvertering Deze folder maakt deel uit van een serie over mitochondriële aandoeningen. In deze folder leest u meer over de spijsvertering en de spijsverteringsorganen. Inleiding
Nadere informatieMitochondriële ziekten
Mitochondriële ziekten Stofwisseling NCMD Het Nijmeegs Centrum voor Mitochondriële Ziekten is een internationaal centrum voor patiëntenzorg, diagnostiek en onderzoek bij mensen met een stoornis in de mitochondriële
Nadere informatieInspanningsfysiologie. Energiesystemen. Fosfaatpool. Hoofdstuk 5. 1. Fosfaatpool 2. Melkzuursysteem 3. Zuurstofsysteem
Inspanningsfysiologie Hoofdstuk 5 Energiesystemen 1. Fosfaatpool 2. Melkzuursysteem 3. Zuurstofsysteem Fosfaatpool Anaërobe alactische systeem Energierijke fosfaatverbindingen in de cel Voorraad ATP en
Nadere informatieDia 1. Dia 2 Wat is voeding: Dia 3. Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema. Koolhydraten
Dia 1 Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema Dia 2 Wat is voeding: Voeding = alle organische stoffen die je als mens of organisme nodig hebt om energie op te wekken in je
Nadere informatievwo voeding en vertering
vwo voeding en vertering Resorptie van glucose In het celmembraan komen allerlei transporteiwitten voor. Er zijn enkelvoudige transporteiwitten die gefaciliteerde diffusie van een bepaalde stof door het
Nadere informatieDit artikel is eerder gepubliceerd in Carnivoor nr Voer Voor Katten
1 REFEEDING SYNDROOM WAT IEDERE DIERENARTS ZOU MOETEN WETEN DOOR ARRIANNE LIEFRINK Chronisch ondervoede katten, katten met IBD of kanker, en katten die een operatie hebben ondergaan lopen het risico om
Nadere informatieHyperglycemie Keto-acidose
Hyperglycemie Keto-acidose Klinische les Marco van Meer SJG 20 06 2007 (acute) ontregeling van diabetes Doel Op het einde van mijn presentatie is jullie kennis over glucose huishouding en ketoacidose weer
Nadere informatieBouw. Spijsverteringsstelsel. Tractus digestivus 2 Mond en verder. bestaat uit: Cavum oris (mondholte)
Tractus digestivus 2 Mond en verder FHV2009 / Cxx54 9+10 / Anatomie & Fysiologie -Tractus digestivus 2 1 Bouw Cavum oris (mondholte) FHV2009 / Cxx54 9+10 / Anatomie & Fysiologie -Tractus digestivus 2 2
Nadere informatieWanneer is fototherapie nodig?
Fototherapie Inleiding Uw baby ziet geel en wordt opgenomen voor een behandeling met fototherapie. Het ontstaan van het geel zien en de behandeling roept bij ouders vaak vragen op. In deze folder vertellen
Nadere informatieFunctie van de lever Levercirrose Klachten Oorzaken Diagnose Behandeling Complicaties... 6
Levercirrose Inhoudsopgave Functie van de lever... 2 Levercirrose... 3 Klachten... 4 Oorzaken... 5 Diagnose... 5 Behandeling... 5 Complicaties... 6 Patiënten- en belangenorganisaties... 7 Adres en telefoonnummer...
Nadere informatieHealth Bulletin Ayurveda Actueel nr. 4-2008. De Lever
Dhr. Anil K. Mehta Dhr. Kabir Mehta De Lever Het grootste inwendige orgaan in ons lichaam is de lever. Hij ligt bijna helemaal binnen het buikvlies (intraperitoneaal). De lever is roodbruin gekleurd en
Nadere informatie- De allereerste moedermelk bevat eiwitten. Daardoor is de melk gelig van kleur, eiwitten zijn belangrijk voor een baby om nieuwe cellen te maken
Samenvatting door een scholier 2655 woorden 15 april 2018 9,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Waarom is moedermelk belangrijk: - De allereerste moedermelk bevat eiwitten. Daardoor is de melk
Nadere informatieCapabel Examens 2011 Pagina 1
1. Wat is de kleinste levende eenheid van een organisme? A) Een cel. B) Een orgaan. C) Een weefsel. 2. Bij welke levensverrichting van de cel speelt chromatine een belangrijke rol? A) Bij de prikkelbaarheid.
Nadere informatieEiwitten. Voeding en Welzijn
Eiwitten Voeding en Welzijn Vandaag Mindmap Maak een mindmap Wat weet je allemaal over eiwitten? Filmpje Filmpje Wat is je opgevallen in het filmpje? Wat wist je nog niet? Opdracht Pak ons voedsel erbij.
Nadere informatieSchematische voorstelling van de normale afbraak en verwerking van hemoglobine en de vorming van de diverse kleurstoffen (bilirubine, urobiline en
Icterus Icterus Icterus is een situatie waarin het gehalte aan galkleurstof in het bloed en de weefsels te hoog is. Dit leidt in lichte gevallen tot een gele verkleuring van alleen het oogwit, in ernstigere
Nadere informatie5,2. Antwoorden door een scholier 1376 woorden 19 februari keer beoordeeld. Basisstof 1; samenstelling van bloed
Antwoorden door een scholier 1376 woorden 19 februari 2003 5,2 202 keer beoordeeld Vak Biologie Basisstof 1; samenstelling van bloed Opdr.1 1. Bloed bestaat uit bloedplasma, bloedcellen en plaatjes 2.
Nadere informatieHet maag- en darmstelsel
Het maag- en darmstelsel Achtergrondinformatie Avond 1 Anatomie en Fysiologie 1. Mond en speekselklieren 2. Slokdarm en peristaltiek 3. Maag en vertering 4. Dunne darm 5. Lever en poortaderstelsel 6. Galblaas
Nadere informatieBij het uitscheiden helpen de nieren om de samenstelling van je bloed constant te houden. Uitscheiding is het
Samenvatting door R. 1946 woorden 10 maart 2016 7 37 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Bio samenvatting H9 9.1 WAT WORDT ER BINNENIN JE LICHAAM GEREGELD? Je lichaam probeert vanbinnen om constant
Nadere informatieSpijsvertering. Voorwoord. Mijn spreekbeurt gaat over de reis van het voedsel. Met een moeilijk woord heet dat Spijsvertering.
Spijsvertering Voorwoord Mijn spreekbeurt gaat over de reis van het voedsel. Met een moeilijk woord heet dat Spijsvertering. Spijsvertering betekent: "Het verteren van het voedsel tot stoffen die door
Nadere informatieCasuïstiek levertestafwijkingen. Mark Stolk en Paul Stadhouders 30 september 2010
Casuïstiek levertestafwijkingen Mark Stolk en Paul Stadhouders 30 september 2010 Pre-test 3 Levertesten Alkalische fosfatase (AF) Gamma glutamyl transpeptidase (ggt) Alanine aminotransferase (ALAT) Asparagine
Nadere informatieProefexamen ANATOMIE EN FYSIOLOGIE
Proefexamen ANATOMIE EN FYSIOLOGIE Deelexamen 1 In dit proefexamen worden over de volgende onderwerpen vragen gesteld: opbouw van het menselijk lichaam algemene fysiologie spijsverteringsstelsel ademhalingsstelsel
Nadere informatieExamentrainer. Vragen vmbo-bk. Scan
THEMA 4 REGELING EXAMENTRAINER OEFENVRAGEN 3 VMBO-bk Examentrainer Vragen vmbo-bk Scan In een Engelse folder staat informatie over een bepaald apparaat. Hiermee kan het centrale zenuwstelsel onderzocht
Nadere informatieOver ons lichaam & het opnemen van voedsel
Over ons lichaam & het opnemen van voedsel Het kunnen opnemen van voedsel door ons lichaam en deze hierdoor voorzien van energie, wordt mogelijk gemaakt via onze stofwisseling in ons spijsverteringsstelsel.
Nadere informatieVitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen. Zetmeel Calcium Broccoli
Verbetersleutel toetsvragen voedingsleer 1. Voedingsmiddel of voedingsstof? Voedingsmiddel Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli Voedingsstof 2. Koolhydraten
Nadere informatieThema: Transport HAVO. HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] Docent: A. Sewsahai
Thema: Transport HAVO HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] Docent: A. Sewsahai Doelstellingen De student moet - de bestanddelen van bloed kunnen noemen, ingecalculeerd de kenmerken
Nadere informatieHerhalen anatomie art Coxae: Heup. Fysiologie les 9
Herhalen anatomie art Coxae: Heup Fysiologie les 9 1: Het hartminuutvolume van een volwassene bedraagt in rust ongeveer: A) 5 liter/minuut B) 15 liter/minuut C) 25 liter/minuut D) 35 liter/minuut 9 2)
Nadere informatiePhysiological functions of biliary lipid secretion SAMENVATTING
Physiological functions of biliary lipid secretion SAMENVATTING De lever neemt een centrale plaats in in de regulering van de cholesterol huishouding. I: De lever speelt een belangrijke rol in de handhaving
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema Vertering
Samenvatting Biologie Thema Vertering Samenvatting door een scholier 999 woorden 11 december 2012 7,5 6 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou basisstof 1; Voedingsmiddelen en voedingsstoffen
Nadere informatieDierenkliniek Goeree Overflakkee
Dierenkliniek Goeree Overflakkee De teksten van onze artikelen worden geschreven aan de hand van wetenschappelijke literatuur, maar ook op basis van onze eigen inzichten en ervaringen. Daarom kan de informatie
Nadere informatieDieetadvies bij jicht
VOEDING & DIEET Dieetadvies bij jicht ADVIES Dieetadvies bij jicht Jicht ontstaat als urinezuur in het lichaam wordt opgehoopt, vooral in de gewrichten. De behandeling die u krijgt, heeft tot doel de hoeveelheid
Nadere informatieDe lever: een dure delicatesse of een intelligent orgaan De lever: een dure delicatesse?
De lever: een dure delicatesse of een intelligent orgaan Apr. Freija Verbiest Imeldaziekenhuis Bonheiden De lever: een dure delicatesse? De lever: een intelligent orgaan? Inhoud Waar zit de lever en hoe
Nadere informatieModule 5 Spijsverteringsstelsel. De evolutie. De visser verzamelaar. Overleven en eten of gegeten worden
Module 5 Spijsverteringsstelsel 1/18 De evolutie De visser verzamelaar Overleven en eten of gegeten worden 2.6 miljoen jaar geleden stenen tijdperk (Paleolithicum) Geen exclusief dieet, gevarieerd door
Nadere informatieMitochondriële ziekten Stofwisseling
Mitochondriële ziekten Stofwisseling Deze folder maakt deel uit van een serie over mitochondriële aandoeningen. In deze folder leest u meer over de stofwisseling. De stofwisseling is niet eenvoudig daarom
Nadere informatieOm foto s voor de casus te verkrijgen zal een fotosessie met een icterische patiënt nodig zijn. Dit kan niet eenvoudig van te voren gepland worden.
Casus 05L Fase A Titel Mevrouw Klaassen Onderwerp Pancreaskop carcinoom Inhoudsdeskundige J.M. van Baalen Technisch verantwoordelijke S. Eggermont Literatuur Bestaande Cascoo casus. Multimedia materiaal
Nadere informatieSummary of product characteristics / 1 van 5
1.3.1.1 Summary of product characteristics 1.3.1.1 / 1 van 5 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Lactulosestroop CF 50% g/g, stroop 500 mg/g 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Lactulosestroop CF 50%
Nadere informatie1. Overzicht maagdarmstelsel
1. Overzicht maagdarmstelsel Het maagdarmstelsel moet het lichaam voorzien van voedingsstoffen, water, zouten en vitaminen. Om deze functie te kunnen uitvoeren, moet het maagdarmstelsel aan een aantal
Nadere informatieHoorcollege Tractus digestivus. Dirk Geurts
Hoorcollege Tractus digestivus Dirk Geurts Voorbereiding E-book/boek Anatomie en fysiologie van Martini lezen (Hoofdstuk 16, Het spijsverteringsstelsel); probeer een goed overzicht te krijgen van wat dit
Nadere informatieDe stoma operatie stap voor stap
Specialist in Stomazorg Dansac ontwikkelt voortdurend nieuwe oplossingen gebaseerd op de wensen en behoeften van stomapatiënten en stomaverpleegkundigen. Om een dialoog aan te moedigen en taboes te doorbreken,
Nadere informatieTheorie-examen fysiologie 2 mei 2008
Theorie-examen fysiologie 2 mei 2008 1. Wat kan gesteld worden van een orgaanstelsel? A. Dit zijn alle organen tezamen in het lichaam. B. Dit is een groep organen die samen een bepaalde functie vervullen.
Nadere informatieAnatomie - Enzymen, produkten & hormonen mond speeksel ptyaline gedeeltelijk zetmeel afbreken maagsap waterstofchloride zuur maken van maaginhoud
Anatomie - Enzymen, produkten & hormonen mond speeksel ptyaline gedeeltelijk zetmeel afbreken maagsap waterstofchloride zuur maken van maaginhoud intrensic factor lebferment pepsine resorptie vit. B12
Nadere informatie4,3. Samenvatting door een scholier 1547 woorden 28 februari keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 1547 woorden 28 februari 2014 4,3 5 keer beoordeeld Vak Biologie Bloed bestaat uit bloedplasma, in het bloedplasma drijven bloedcellen en bloedplaatjes. Waar bestaat bloedplasma
Nadere informatieUitscheiding en afweer
Uitscheiding en afweer De lever: slokdarm galblaas maag 12-ving. darm dunne darm ligging van de lever Functies van de lever: bloedsuikerspiegel (glucosegehalte in bloed) op peil houden overtollige eiwitten
Nadere informatie1. Hier zie je een overzicht van alle compartimenten van het spijsverteringsstelsel in ons lichaam. Geef de namen van de compartimenten en organen.
Spijsvertering vragen bij het COO-programma bij Biologie van dieren Algemeen 1. Hier zie je een overzicht van alle compartimenten van het spijsverteringsstelsel in ons lichaam. Geef de namen van de compartimenten
Nadere informatieExamen Voorbereiding Voeding
Examen Voorbereiding Voeding Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 4 Voeding Begrippenlijst: Begrip Essentiële aminozuren Voedingsvezels Verzadigd vetzuur Onverzadigde vetzuren Essentiële vetzuren
Nadere informatieslagaders haarvaten aders uitzonderingen Bevat kleppen - - X Aorta, longslagader Gespierde dikke wand
Paragraaf 4.1 en 4.2 Neem de volgende begrippen over in je schrift en geef een omschrijving ader Bloedvat waarin bloed richting het hart stroomt slagader Bloedvat waarin het bloed van het hart afstroomt
Nadere informatiehalvemaanvormige kleppen) Doordat de hartkamers het bloed met kracht wegpompen.
4BASISSTOF De 2 havo vwo bloedvaten thema 3 De bloedsomloop opdracht 18 Vul het schema in. Kies bij 1 uit: van de organen weg naar het hart toe van het hart weg naar de organen toe. Kies bij 2 uit: hoog
Nadere informatieFysiologie Huid Spijsvertering
Bart van der Meer WM/SM theorie les 10 Amice Bewerkt door Reina Welling niow.nl Fysiologie Huid Spijsvertering http://www.youtube.com/watch?v=iud7uxaq hue De 3 hoofdlagen Meest oppervlakkig (perifeer)
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 6
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 6 Samenvatting door een scholier 1512 woorden 3 mei 2005 5,8 22 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Thema 6 Gaswisseling en uitscheiding Basisstof 1 Het
Nadere informatiewww.vetserieus.nl Beste Student,
www.vetserieus.nl Beste Student, De documenten op VETserieus.nl zijn alleen bedoeld als ondersteuning bij het studeren. De samenvattingen worden nagekeken door studenten tijdens het volgen van de lessen
Nadere informatieBASISSTOF. 1 Omstandigheden van de zetmeelsynthese Functionele bouw van een chloroplast Fotosynthesereacties 48
3 1 De cel 3 Autotrofe voeding 1 De cel gezien door de lichtmicroscoop 06 1 Omstandigheden van de zetmeelsynthese 44 2 De cel gezien door de elektronenmicroscoop 09 3 Verband cel - weefsel - orgaan - stelsel
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Pathogenesis of gallstones in Crohn's disease Brink, M.A. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Pathogenesis of gallstones in Crohn's disease Brink, M.A. Link to publication Citation for published version (APA): Brink, M. A. (1999). Pathogenesis of gallstones
Nadere informatiehoofdstuk 3 hoofdstuk 4 hoofdstuk 5
Samenvatting Samenvatting De lever heeft een aantal belangrijke functies, waaronder het produceren van gal en het verwerken en afbreken van schadelijke verbindingen. Zij bestaat uit verschillende soorten
Nadere informatie3 Factoren die het watergehalte van organismen 40 bepalen. 3.1 Bepalende factoren voor watergehalte 40 3.2 Belang van water voor levende wezens 41
3 1 Functionele morfologie van de cel 1 De cel gezien door de lichtmicroscoop 06 2 De cel gezien door de elektronenmicroscoop 09 2.1 Bouw en functie van het eenheidsmembraan 10 2.2 Overzicht van de celorganellen
Nadere informatieSamenvatting Biologie hoofdstuk 10
Samenvatting Biologie hoofdstuk 10 Samenvatting door een scholier 1705 woorden 8 april 2018 3,3 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 10.1 goed geregeld Wat gebeurt er in je lichaam? Omstandigheden
Nadere informatieHart anatomie en fysiologie
Hart anatomie en fysiologie Anatomie van het hart Het hart is omgeven door een effen vlies, het hartzakje of pericard(3). Het hart ligt in de borstholte, tussen de longen (1), bijna in het midden met de
Nadere informatieVWO HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] ARTHUR A. HOOGENDOORN ATHENEUM - VRIJE ATHENEUM - AAHA
Thema: Transport VWO HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] ARTHUR A. HOOGENDOORN ATHENEUM - VRIJE ATHENEUM - AAHA Docent: A. Sewsahai Doelstellingen De student moet 5V: blz. 215 t/m
Nadere informatie