Hart anatomie en fysiologie

Transcriptie

1 Hart anatomie en fysiologie

2 Anatomie van het hart Het hart is omgeven door een effen vlies, het hartzakje of pericard(3). Het hart ligt in de borstholte, tussen de longen (1), bijna in het midden met de punt naar beneden en lichtjes naar links gericht. Het rust als het ware op het middenrif en hangt enigszins aan de grote bloedvaten die uit het hart komen (2). Het hart van de mens vertegenwoordigt 0,5 tot 1% van de lichaamsmassa

3 Functionele anatomie van het hart Het hart bestaat uit een pompgedeelte en een besturingsgedeelte, die anatomisch nauw met elkaar verweven zijn maar functioneel duidelijk moeten worden onderscheiden. Het hart van een volwassene weegt ongeveer 300 gram en is zo groot als een vuist. De hartwand is opgebouwd uit vier lagen: het endocard, het myocard (de spierlaag van het hart), epicard en als buitenste laag het pericard (hartzakje).

4 De lagen van het hart

5 Anatomie/fysiologie hart

6 Anatomie van het hart 1. Rechter atrium (boezem), 2. Linker atrium, 3. Bovenste holle ader, 4. Aorta, 5. Longslagader, 6. Longader, 7. Mitralisklep, 8. Aortaklep, 9. Linker ventrikel (kamer), 10. Rechter ventrikel, 11. Onderste holle ader 12. Tricuspidaalklep, 13. Pulmonalisklep,

7 Prikkelgeleidingssysteem Cellen in de hartspiergeleiden elektrische prikkels. Deze cellen groengekleurd - vormen een netwerkje. Ook het hartweefsel kan prikkels doorgeven maar minder snel. A. Sinusknoop (bliksemflitsje) B. AV-knoop of atrioventriculaire knoop of knoop van Tawara C. Bundel van His D. Bundeltakken E. Purkinje-vezels

8 DE BLOEDSOMLOOP Ken je de aders en slagaders? Laten we eens kijken: Welk nummer is de vena porta? Hoe heet het bloedvat, dat van de longen naar het hart stroomt? Wat is de vena cava superior? Hoe heet het bloedvat, dat de hersenen van zuurstof voorziet? Wat is de arteria femoralis?

9 Bloedvoorziening van het hart Het hart wordt aan de binnenkant voorzien van zuurstof door het bloed in de kamers en boezems. De hartspier wordt voorzien van zuurstof door de coronairvaten ( kransslagaders.) Wat valt je op aan deze kransslagaders?

10 Kleine bloedsomloop: Deze begint in de rechterkamer en pompt zuurstofarm en koolzuurgasrijk bloed naar de longen via de longaders. In de longen vind de gaswisseling plaats, zuurstof wordt opgenomen en koolzuurgas wordt afgegeven aan de lucht. Het zuurstofrijk en koolzuurarm bloed stroomt dan weer in de linkerboezem.

11 Grote bloedsomloop: Deze begint in de linkerkamer, het bloed wordt de aorta ingepompt en brengt zuurstofrijk bloed naar de weefsels in het hele lichaam. De zuurstof en voedingsstoffen worden afgegeven en de afvalstoffen en koolzuurgas uit de weefsels opgenomen. Deze komt via de bovenste en de onderste holle ader. (vena cava superior en vena cava inferior) via de rechterboezem in de rechterkamer waar de kleine bloedsomloop weer kan beginnen.

12 Slagader (arterie) Slagaders voeren bloed van het hart af en aders voeren bloed naar het hart toe. Slagaders hebben een dikke wand. Dankzij die dikke wand kunnen ze het bloed door het lichaam persen.

13 De opbouw bestaat uit drie lagen: 1. Tunica intiema = gladde endotheellaag met er omheem em dunne bindweefsellaag 2. Tunica media = een laag bindweefsel met een laag glad spierweefsel 3. Tunica adventia = losmazig bindweefsel Door de verschillen in de tunica media worden arterieën en venae onderscheiden

14 Capilairen > haarvaten De wand bestaat alleen uit een enkele laag endotheelcellen Door de bloeddruk kan hier gemakkelijk water door heen worden gedrukt, met daarin de voedingsstoffen voor de cellen

15 Kleppen in aderen De meeste aderen bevatten kleppen

16 Venen Aderkleppen helpen bij de terugkeer van het bloed naar het hart. Aderkleppen sturen het bloed de goede kant op. In grote aders, zoals in de benen, zitten kleppen die voorkomen dat het bloed zich onderin het lichaam ophoopt. Als je lang stilstaat zou al het bloed bij je voeten zitten en dat is niet echt gezond. er zou dan ook te weinig bloed naar het hart terugstromen. Spierbewegingen en de pompende werking van slagaders die naast de aders liggen zorgen ervoor dat het bloed omhoog gaat en de aderkleppen zorgen ervoor dat het niet meer terugstroomt.

17 lymfevaten Door het gehele lichaam bestaat een uitgebreid netwerk van lymfevaten en lymfeklieren. De vaten ontstaan, binnen de diverse weefsels, uit een netwerk van minuscule vaatjes die gelegen zijn in het interstitium en rond de capilairen. Deze (initiële) beginnende lymfevaten versmelten tot grotere vaten. De grotere vaten worden onderbroken door lymfeklieren, die over het algemeen meelopen met de neurovasculaire bundels. Al deze vaten eindigen uiteindelijk in een tweetal vaten, de ductus lymfaticus dexter en de ductus lymfaticus thoracicus. Deze deponeren de lymfe in de bloedbaan, respectievelijk in de vena brachiochephalica sinister en de vena cava superior.

18 In de lymfe worden stoffen opgenomen die in de weefsels niet thuis horen en er dus weg moeten: overtollige proteïnen (eiwitten) afgezet door het bloed water afgezet door het bloed sommige substanties aangemaakt door de weefsels zelf vreemde substanties die de weefsels zijn binnengedrongen, bijvoorbeeld kwaadaardige cellen.

19 Lymfe wordt in de lymfevaten rondgepompt door beweging van nabijgelegen spieren samentrekkingen van de wanden van de grotere lymfvaten. Bovendien bevinden zich in de lymfvaten kleppen die de beweging stimuleren. Op haar tocht door het lymfvatenstelsel wordt de lymfe gefilterd in de lymfknopen (soms verkeerdelijk lymfklieren genoemd). De taak van de lymfknopen is: lichaamsvreemde stoffen (zoals bacteriën) uit de lymfe te halen eventueel noodzakelijke acties van het immuunsysteem op te starten.

20 Lymfeknoop Is een orgaantje op het verloop van lymfevaten. Bestaat uit vele lymfocyten die gerangschikt zitten in een kapsel. Via de hilus komen aanvoerende lymfevaten binnen en via afvoerende vaten gaat de lymfe er weer uit. De lymfocyten rangschikken zich in zones binnen de lymfeklier. De binnenkomende lymfe wordt langs een groot aantal lymfocyten geleid die zullen reageren op vreemde cellen Evt. wordt het immuunsysteem (afweer) geprikkeld.

21 De benaming lymfeklier is formeel onjuist aangezien lymfeknopen niets uitscheiden (excretie) zoals ander klieren. Als er zich in het lichaam een infectie voordoet, zal de dichtstbijzijnde lymfeklier vaak ook geprikkeld worden en dus gezwollen raken. In het lichaam zijn vele honderden lymfeklieren. Grote aantallen bevinden zich vooral in de hals en onder de kaak, in de oksels en in de liezen.