*Een Heterotroof wil zeggen dat ze Organische stoffen nodig hebben om te kunnen leven. Deze nemen ze op uit de omgeving.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "*Een Heterotroof wil zeggen dat ze Organische stoffen nodig hebben om te kunnen leven. Deze nemen ze op uit de omgeving."

Transcriptie

1 Samenvatting door een scholier 1724 woorden 26 maart ,4 51 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 5 Ordening en Evolutie. Basisstof 1 Ordening in vier rijken: Een halve eeuw gelden verdeelden de natuurwetenschappers de organismes in 2 rijken de Planten en de Dieren. Tegenwoordig zijn het er vier : -Bacteriën -Schimmels -Planten -Dieren Hierbij letten we op de volgende kenmerken (Indelingscriteria). -Het aantal cellen waaruit de organismen uit bestaan. (De Bacteriën zijn eencellige.) -De celgrootte van een organisme. (Bij de bacterie is dat ongeveer 5 µm.) -Het bezitten van een celwand. (Dieren hebben deze niet.) -De voedingswijze: *Organische stoffen zijn afkomstig van andere organismes. - Koolhydraten, Eiwitten en Vetten. *Anorganische stoffen komen in organismes en in de levenloze natuur voor. - IJzer, Koolstofdioxide, Water en Zuurstof. * Een Autoroof is een organisme die zelfvoedend is, ze nemen Anorganische stoffen op. Ze hebben geen andere organismen nodig voor hun voedsel. -Een voorbeeld van een Autoroof is een organisme met Chlorofyl (Bladgroen) deze stof komt allen voor in planten en enkele bacteriën. Met behulp van de chloroplasten vind er Fotosynthese plaats hierdoor ontstaat Glucose en kan de plant de anorganische stoffen omzetten in stoffen waarvan ze leven. *Een Heterotroof wil zeggen dat ze Organische stoffen nodig hebben om te kunnen leven. Deze nemen ze op uit de omgeving. Virussen vallen buiten de vier rijken. - Kleiner dan bacteriën. -Op de grens van levenloos en levend. Pagina 1 van 7

2 -Bevat allen een DNA streng in een eiwitomhulsel. -Maken de gastheer ziek door Het DNA te maken van meer virussen Bijvoorbeeld Polio en HIV. De verdere indeling van een afdeling: Afdeling Klasse Orde Familie Geslacht Soort -Eencellige -Sponzen -Holtedieren -Platwormen -Rondwormen -Ringwormen -Weekdieren -Geleedpotigen: Spinachtige Kreeftachtige Insecten Duizendpoten -Stekelhuidige -Gewervelde: Vogels Vissen Zoogdieren Roofdieren Katachtige Panters Tijger Amfibieën Reptielen Basisstof 2 Wat is een soort? Rassen zijn verschillende dieren die wel tot dezelfde soort hoort. Organismen die het dezelfde lijken hoeven niet van dezelfde soort te zijn. Organismen horen tot hetzelfde soort als ze onderling Vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen. Onder een populatie verstaan we een groep organismen die van hetzelfde soort zijn en samen in een bepaald gebied leven en kunnen voortplanten (vruchtbare nakomelingen.) De soorten worden aangeduid met wetenschappelijke namen dit is bedacht door Linneaus. Dit noemen we de binaire naamgeving, iedere soort kreeg een geslachtsnaam en een soortaanduiding. Eerst de Geslachtsnaam, dan de soortaanduiding en vaak de letter van de onderzoeker. Bijvoorbeeld: - Paard (Equus caballus) - Dwergpoedel (Canis familairis) - Madeliefje (Bellis perennis) Basisstof 3 Bacteriën en schimmels. Bacteriën (Bacillen) zijn organismen die zich voeden met dode resten van organismen hierdoor zijn het Heterotrofe organismes. Pagina 2 van 7

3 Veel soorten hebben een kringvorming chromosoom waar het erfelijk materiaal op staat. Sommige bacteriën hebben een nog kleiner kringvormig chromosoom dit noemen we Plasmiden. Bacteriën worden ook gebruikt voor het maken van geneesmiddel en hormonen (Recombinant-DNA-Techniek.) En andere weer voor Biotechnologie zoals Yoghurt,Kaas en Zuurkool. Hierbij worden de omstandigheden voor de bacteriën geoptimaliseerd. Ze planten zich voor door deling en nog snel ook. Ziekteverwekkers zijn pathogene bacteriën zoals Oorontsteking, Tyfus en Longontsteking. Cyanobacteriën vormen een aparte rijk van de bacteriën. Ze bevatten chlorofyl en blauwe pigment ze komen soms in grote aantallen voor in het water dat noemen we waterbloei hierdoor word het water blauw. Schimmels kunnen eencellig en meercellig zijn. Een voorbeeld van een eencellige schimmel is gist en een meercellige schimmels bestaan meestal uit lange draden. Bij andere schimmel soorten ontstaan speciale organismes : Paddenstoelen. Basisstof 4 Planten De indeling van de planten gaat als volgt: -Wieren: Boomalg Geen wortels Geen Stengels Geen Bladeren -Mossen: Steenlevermos Geen echte wortels Stengels en Bladeren Voortplanting doormiddel van sporen Sporen ontstaan uit sporendoosjes boven aan de stengels -Paardenstaarten: Heermoes Wortels en bladeren Holle stengels Voortplanting door sporen Sporen ontstaan boven aan de uiteindes van de stengel -Varens: Mannetjesvaren Wortels en Stengels Groot en ingesneden bladeren Voortplanting via sporen in de sporenhoopjes onder het blad *Zaadplanten -Naaktzadige: Den Wortels,stengels en bladeren Voorplanting door zaden uit bloemen Pagina 3 van 7

4 -Bedektzadige : Eik Wortels,stengels en bladeren Voorplanting door zaden uit bloemen Bassistof 5 Dieren De indeling van het dierenrijk gaat als volgt: -Eencellige dieren: Amoebe Asymmetrisch Leven in het water -Sponzen: Badspons Asymmetrisch Skelet van naalden tussen de cellen Vast op de bodem van de zee. -Holtedieren: Kwal Straalsgewijs symmetrisch Meestal geen skelet Leven in het water Vangen hun prooi met tentakels -Platwormen: Lint worm Lang en dun Plat leven als parasiet -Rondwormen: Spoelworm Lang en dun Rond Leven ook als parasiet -Ringwormen: Regenworm Lang en dun Rond Opgebouwd uit schijfjes -Weekdieren: Mossel,Inktvis Pagina 4 van 7

5 Tweezijdig symmetrisch Schelp of skelet als huisje *Geleedpotigen: Tweezijdig symmetrisch Pantser van een hoornachtige stof Voelsprieten -Spinachtige: Spin -Kreeftachtige: Krab -Insecten: Vlieg -Duizendpoten:duizendpoot -Stekelhuidige: Zeester Straalsgewijs symmetrisch Inwendig skelet van kalk bedekte huid met stekels of knobbels Leven op bodem van de zee *Gewervelde: Tweezijdig symmetrisch Inwendig skelet met wervelkolom -Vogels: Zwaluw -Vissen: Snoek -Zoogdieren: Wolf -Amfibieën: Kikker -Reptielen: Slang Basisstof 6 Evolutie In de loop van miljoenen jaren is het leven op aarde ontstaan van eenvoudige tot ingewikkelde meercellige, dit noemen we evolutie. Generatio Spontanea is een theorie waarbij je met levenloze dingen dieren kan maken. De theorie die het meest logisch lijkt is die van de Engelse onderzoeker Charles Darwin, door de theorie van Darwin te combineren noemen we het tegenwoordig het Neodarwinisme. De theorie gaat uit van verscheidenheid in genotypen en natuurlijke selectie en soortvorming door isolatie. Verscheidenheid in genotypen houd in dat individuen verschillen in genotype, ook door mutaties en recombinaties. Natuurlijke selectie is er als een organisme veel nakomelingen krijgt en dat er maar een bepaald aantal overleefd. Bijvoorbeeld dat er een aantal giraffen worden geboren een paar met langere dan andere en die dan wel kunnen overleven omdat de bomen hoog zijn, over duizenden jaren krijgen de nakomelingen ook lange nekken en hebben ze zich aan gepast aan hun milieu. Soortvorming door isolatie is als er 1 soort word geïsoleerd in 2 stukken en in de loop van de tijd kan het milieu zo Pagina 5 van 7

6 verschillen dat er 2 soorten komen. Dit zie je goed bij de darwinvinken waarvan er 14 soorten van zijn en allemaal met een verschillende snavels. Meestal word deze scheiding veroorzaakt door geografische gebeurtenissen. Basisstof 7 Argumenten voor evolutie *De argumenten voor de evolutie zijn: -Fossielen zijn de versteende overblijfselen van organismen iemand die deze fossielen onderzoekt noemen we een paleontologie. De fossielen worden gevormd door sedimenten die onder druk staan en niet worden gestoord. Geologen zijn in staat om bijna het precies aantal jaren te bepalen door de hoeveelheid aan radioactief koolstof. -Homologie is dat er overeenkomsten zijn in het bouwplan van verschillende organisme. Maar door het milieu een andere vorm hebben gekregen, dit wijst erop dat we dezelfde voor ouder hebben. Als dit niet het geval is noemen we het analoge als de functie hetzelfde is maar de bouw niet. De bouw van de vleermuis,walvis, mol en mensen (vleugels,vinnen,poten en armen) hebben dezelfde bouw. - Rudimentaire organen zijn organen die in de loop van de tijd hun functie verliezen. Ze komen echter niet meer tot ontwikkeling komen. Als voorbeeld de bekken bij de walvis. -De Meiose en de mitose zijn vrijwel bij alle dieren hetzelfde. -Ook het DNA afleesapparaat is hetzelfde. Basisstof 8 De geschiedenis van het leven op aarde Sinds het ontstaan van de wereld zijn er verschillende tijdperken en periodes die zijn ingedeeld door wetenschappers. Het ontstaan van het leven begon ongeveer 3.8 miljard jaar geleden dat is 800 miljoen jaar later dan het ontstaan van de aarde. De omstandigheden waren bar dus het eerst leven ontstond in de zee met eenvoudige eencellige. Door het nabootsen van de milieu omstandigheden is het gelukt om door middel van anorganische stoffen (ammoniak,methaan,waterstof,water) organische stoffen te maken met hoogspanningsvonken en hoge tempraturen. De Tijdsperken en Periodes staan in BINAS. Het ontstaan van leven uit levenloze materie noemen we Biogesis. 2.3 miljard jaar geleden ontstonden er organismen die duidelijk overeenkomen met de Cyanobacteriën van nu, deze produceerde zuurstof. 1.5 miljard jaar geleden ontstonden de eerste cellen met organellen. Deze ontwikkeling heeft waarschijnlijk plaats gevonden door de endosymbiosetheorie, deze theorie houd in dat er 2 verschillende bacteriën in elkaar gingen leven. Van zee naar land aan het eind van het precambruim ontstonden meercellige organismes. De eerste planten 400 miljoen jaar geleden. De eerste landdieren waren de geleedpotigen en 50 miljoen jaar later ontstaan de gewervelde en de amfibieën. In het carboon ontstonden de eerste bomen en reptielen. Pagina 6 van 7

7 In het Jura ontstonden door de goede omstandigheden de Sauriërs in dezelfde tijd ontstonden er vogels en zoogdieren. 65 miljoen jaar geleden sterven alle grote organismes uit door een rotsblok uit de ruimte. Door het as van de inslag was er een bepaalde tijd geen zonlicht meer en overleefden de sauriërs het niet. De primitieve mensen ontstonden pas 5 miljoen jaar geleden (!), de huidige mensen rassen zijn jaar oud. Pagina 7 van 7

Doelstelling 1: Je moet de organismen kunnen indelen in 4 rijken en van elk rijk de kenmerken kunnen noemen.

Doelstelling 1: Je moet de organismen kunnen indelen in 4 rijken en van elk rijk de kenmerken kunnen noemen. Boekverslag door Een scholier 1128 woorden 15 januari 2005 5.1 80 keer beoordeeld Vak Biologie Biologie boek A Thema 5 Ordening en revolutie Doelstelling 1: Je moet de organismen kunnen indelen in 4 rijken

Nadere informatie

Samenvatting door F woorden 3 juni keer beoordeeld. Biologie voor jou

Samenvatting door F woorden 3 juni keer beoordeeld. Biologie voor jou Samenvatting door F. 1187 woorden 3 juni 2012 7 18 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Basisstof 1: Ordening in vier rijken Rijken(indelingscriteria): - Bacteriën - Schimmels - Planten

Nadere informatie

Taxonomen (ca. 1850): Organismen vertonen kenmerken van zowel planten als dieren. Wetenschappers gingen dus op kenmerken letten.

Taxonomen (ca. 1850): Organismen vertonen kenmerken van zowel planten als dieren. Wetenschappers gingen dus op kenmerken letten. Ordening van organismen: vroeger: plantenrijk - dierenrijk Taxonomen (ca. 1850): Organismen vertonen kenmerken van zowel planten als dieren. Wetenschappers gingen dus op kenmerken letten. huidige indeling:

Nadere informatie

Boek 4 Thema 5 Ordening en Evolutie

Boek 4 Thema 5 Ordening en Evolutie 1 Boek 4 Thema 5 Ordening en Evolutie Doelstelling 1 Je moet de organismen kunnen indelen in vier rijken en van elk rijk de kenmerken kunnen noemen. Het rijk van de bacteriën. Eencellig; celgrootte 1 10

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 4 - ordening - 1 vmbo kgt

Samenvatting Biologie Thema 4 - ordening - 1 vmbo kgt Samenvatting Biologie Thema 4 - ordening - 1 vmbo kgt Samenvatting door een scholier 1533 woorden 7 februari 2012 6,2 162 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Zie bijlage voor de complete

Nadere informatie

Ordening. Planten Dieren Bacteriën Schimmels

Ordening. Planten Dieren Bacteriën Schimmels Ordening Planten Dieren Bacteriën Schimmels Indeling plantenrijk Indeling dierenrijk Planten Kenmerken plantencellen: celwanden celkernen bladgroenkorrels Wieren Sporenplanten Zaadplanten Wieren / Algen

Nadere informatie

108 keer beoordeeld 10 maart Biologie samenvatting Thema 4

108 keer beoordeeld 10 maart Biologie samenvatting Thema 4 7,3 Samenvatting door Laura 729 woorden 108 keer beoordeeld 10 maart 2013 Vak Biologie Methode Biologie voor jou Biologie samenvatting Thema 4 1 Bij het ordenen verdeel je een verzameling in groepen met

Nadere informatie

Ordening. Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Ordening. Bacteriën Schimmels Planten Dieren Ordening Bacteriën Schimmels Planten Dieren Bacteriën Kenmerken cellen: celwand geen celkern geen bladgroenkorrels eencellig planten zich voort door deling voeden zich meestal met dode resten van organismen

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4 Ordening

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4 Ordening Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4 Ordening Samenvatting door A. 910 woorden 1 februari 2015 7,6 69 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie samenvatting hoofdstuk 4, havo vwo 1 1

Nadere informatie

Voorbeelden organel: celkern, vacuole, mitochondriën en endoplasmatisch rediculum.

Voorbeelden organel: celkern, vacuole, mitochondriën en endoplasmatisch rediculum. Samenvatting door S. 1531 woorden 1 mei 2015 6.3 25 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Paragraaf 1. De levende natuur wordt ingedeeld in 3 domeinen: Bacteriën Archea Eukaryoten Bacteriën

Nadere informatie

6.3. Samenvatting door W woorden 3 december keer beoordeeld. 1. De indeling van de levende natuur. Domeinen

6.3. Samenvatting door W woorden 3 december keer beoordeeld. 1. De indeling van de levende natuur. Domeinen Samenvatting door W. 1211 woorden 3 december 2015 6.3 4 keer beoordeeld Vak Biologie 1. De indeling van de levende natuur Domeinen Levende natuur wordt ingedeeld in 3 domeinen 1. 2. 3. Bacteriën prokaryoot

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 2

Samenvatting Biologie Thema 2 Samenvatting Biologie Thema 2 Samenvatting door een scholier 1384 woorden 17 maart 2014 6,3 9 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Er zijn verschillende indelingscriteria deze hebben

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Dierenrijk

Werkstuk Biologie Dierenrijk Werkstuk Biologie Dierenrijk Werkstuk door een scholier 671 woorden 27 april 2001 4,7 232 keer beoordeeld Vak Biologie Dieren Je kunt het dierenrijk indelen in 8 groepen: -eencellige - sponzen *geen skelet

Nadere informatie

1. In welke 4 rijken worden organismen ingedeeld? 3. wat is de functie van de celkern in een cel?

1. In welke 4 rijken worden organismen ingedeeld? 3. wat is de functie van de celkern in een cel? Antwoorden door een scholier 1487 woorden 13 januari 2013 6 184 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 4 Ordenen 1 t/m 5 Opdracht 2 1. In welke 4 rijken worden organismen

Nadere informatie

Systematiek in planten- en dierenrijk

Systematiek in planten- en dierenrijk Systematiek in planten- en dierenrijk Om de grote diversiteit in organismen te overzien zijn ze door de mens in groepen verdeeld. Hierbij is gekeken naar: morfologie. Dit zijn uiterlijke kenmerken anatomie.

Nadere informatie

Antwoorden door een scholier 1825 woorden 28 februari keer beoordeeld

Antwoorden door een scholier 1825 woorden 28 februari keer beoordeeld Antwoorden door een scholier 1825 woorden 28 februari 2005 6 511 keer beoordeeld Vak Biologie Biologie Thema 5 Opdracht 1 1. Het uiterlijk is een fenotype van een organisme. 2. Alle erfelijke informatie

Nadere informatie

Opdracht 1 Deze opdracht doe je in de klas en kun je niet hier nakijken.

Opdracht 1 Deze opdracht doe je in de klas en kun je niet hier nakijken. Thema 4 Opdracht 1 Deze opdracht doe je in de klas en kun je niet hier nakijken. Opdracht 2 1. bacteriën schimmels planten dieren 2. Kenmerken van cellen, namelijk of de organismen cellen hebben met celkernen,

Nadere informatie

Antwoorden Biologie Thema 5

Antwoorden Biologie Thema 5 Antwoorden Biologie Thema 5 Antwoorden door een scholier 697 woorden 9 juni 2003 6,8 323 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Basisstof 1 Opdracht 1 1. Het fenotype zijn de zichtbare

Nadere informatie

THEMA 5 BOEK 4 ORDENING EN EVOLUTIE. Biologie HAVO Drs. L. Grotenbreg

THEMA 5 BOEK 4 ORDENING EN EVOLUTIE. Biologie HAVO Drs. L. Grotenbreg THEMA 5 BOEK 4 ORDENING EN EVOLUTIE Biologie HAVO Drs. L. Grotenbreg Basisstof 6 EVOLUTIE OVERTUIGINGEN TOT 1859 Ontstaan van het leven op aarde volgens de theorie van de schepping (Creationisme) Ontstaan

Nadere informatie

Aantekeningen Hoofdstuk 1: Vier rijken Vergelijken KGT

Aantekeningen Hoofdstuk 1: Vier rijken Vergelijken KGT Aantekeningen Hoofdstuk 1: Vier rijken Vergelijken KGT 1.1 De tuin 1 Wat leeft er in een tuin? Organismen: dit zijn levende wezens zoals, planten, dieren, mensen, bacteriën en schimmels. Levenskenmerken:

Nadere informatie

Dit kan nog gewijzigd worden!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Dit kan nog gewijzigd worden!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Excursie Osnabrück, Thema ordening. Voorbereiding: Leerlingen downloaden de app zoo osnabruck audioguide (kan op Android en IOS) De app wordt in de klas geupdate zodat alle gebieden zijn te bekijken en

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie Natuurlijke ordening

Praktische opdracht Biologie Natuurlijke ordening Praktische opdracht Biologie Natuurlijke ordeni Praktische-opdracht door een scholier 1103 woorden 28 juni 2016 0 keer beoordeeld Vak Biologie Opdracht agar-agar voorwerp Verwachte Vorm Kleur Geschatte

Nadere informatie

T4. Ordening. EB 10. Soorten en rassen EB 11. Indelen in steeds kleinere groepen EB 12. Beoordelingspracticum de mossel

T4. Ordening. EB 10. Soorten en rassen EB 11. Indelen in steeds kleinere groepen EB 12. Beoordelingspracticum de mossel T4. Ordening B1. Het ordenen van organismen B2. Het rijk van de bacteriën B3. Het rijk van de schimmels B4. Het rijk van de planten B5. Het rijk van de dieren B6. Geleedpotigen B7. Gewervelden B8. Het

Nadere informatie

Om de organismen in te delen moet je letten op de volgende kenmerken: celwand, celkern en bladgroenkorrels.

Om de organismen in te delen moet je letten op de volgende kenmerken: celwand, celkern en bladgroenkorrels. Samenvatting door Aukje 4892 woorden 5 juli 2016 5,2 22 keer beoordeeld Vak Biologie Biologie hoofdstuk 4: Ordening 1 Het ordenen van organisme Je kunt uitleggen waarvoor we de Tree of Life gebruiken Je

Nadere informatie

Werkstuk Biologie De ordening van het leven

Werkstuk Biologie De ordening van het leven Werkstuk Biologie De ordening van het leven Werkstuk door Jonathan 1383 woorden 7 juni 2016 7 6 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding In dit werkstuk ga ik vertellen over de ordening van het leven. Ordening

Nadere informatie

6,7. Samenvatting door een scholier 1509 woorden 31 maart keer beoordeeld. Biologie voor jou. Hoofdstuk 1

6,7. Samenvatting door een scholier 1509 woorden 31 maart keer beoordeeld. Biologie voor jou. Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1509 woorden 31 maart 2003 6,7 42 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Hoofdstuk 1 Orgaan= een deel van een organisme met een of meerdere functies, een

Nadere informatie

Ordening Dieren - B 2

Ordening Dieren - B 2 Ordening Dieren - B 2 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres siri Muilenburg 29 September 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/66750 Dit lesmateriaal is

Nadere informatie

Meercellig Tweezijdig symmetrisch Exoskelet. Dit is een stekelhuidige

Meercellig Tweezijdig symmetrisch Exoskelet. Dit is een stekelhuidige Meercellig Tweezijdig symmetrisch Exoskelet Dit is een stekelhuidige Dit is een stekelhuidige Meercellig Tweezijdig symmetrisch Exoskelet Dit is een geleedpotige Geleedpotigen ontstonden ongeveer tegelijk

Nadere informatie

Beestige bundel van: 1

Beestige bundel van: 1 Beestige bundel van: 1 2 Ordening van organismen organisme = een levend wezen, iets wat leeft. Er zijn meer dan anderhalf miljoen soorten organismen. Om een overzicht te krijgen worden deze organismen

Nadere informatie

Aerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en aminozuren) met behulp van zuurstof, waardoor energie vrijkomt om ATP te maken.

Aerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en aminozuren) met behulp van zuurstof, waardoor energie vrijkomt om ATP te maken. Begrippenlijst door Lauke 1056 woorden 23 oktober 2017 5,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Begrippen biologie hoofdstuk 2 Aerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en

Nadere informatie

Opmerking voor de docent. Dieren determineren. Werkwijze

Opmerking voor de docent. Dieren determineren. Werkwijze Opmerking voor de docent. Verspreid door het lokaal ongeveer 30 dieren met een nummer en de naam van de soort. Gebruik preparaten, opgezette dieren eventueel platen. Vermeld eventueel bij het dier enkele

Nadere informatie

Wat is classificatie? = het ordenen van gegevens Volgens criteria Voor iedereen bruikbaar

Wat is classificatie? = het ordenen van gegevens Volgens criteria Voor iedereen bruikbaar Wat is classificatie? = het ordenen van gegevens Volgens criteria Voor iedereen bruikbaar Classificatie in de biologie Aarde telt 8,74 miljoen soorten (Scientias, 24/08/2011) Wetenschappers hebben gepoogd

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Examen

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Examen Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Examen Samenvatting door een scholier 1780 woorden 5 maart 2007 7,6 47 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Vier rijken vergelijken Samenvatting 1.1 1) Wat leeft

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 5 Erfelijkheid en Evolutie

Samenvatting Biologie Thema 5 Erfelijkheid en Evolutie Samenvatting Biologie Erfelijkheid en Evolutie Samenvatting door een scholier 1888 woorden 16 juni 2016 6,5 5 keer beoordeeld Vak Biologie Basisstof 1 De zichtbare eigenschappen (het uiterlijk) van een

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 1 inleiding in de

Samenvatting Biologie Thema 1 inleiding in de Samenvatting Biologie Thema 1 inleiding in de biologie Samenvatting door E. 1726 woorden 5 november 2013 7,7 20 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie hoofdstuk 1, wat is biologie?

Nadere informatie

Boekverslag door O. 810 woorden 28 juni keer beoordeeld. Verslag Praktische Opdracht Ordening

Boekverslag door O. 810 woorden 28 juni keer beoordeeld. Verslag Praktische Opdracht Ordening Boekverslag door O. 810 woorden 28 juni 2016 0 keer beoordeeld Vak Biologie Verslag Praktische Opdracht Ordening Naam: Bregje Coremans Klas: M3b docent: Mr. Vissenberg datum: https://www.scholieren.com/verslag/96899

Nadere informatie

Het rijk van de dieren

Het rijk van de dieren BASISSTOF 6 1 vwo gymnasium Het rijk van de dieren thema 4 Ordening opdracht 20 Beantwoord de volgende vragen. 1 Heeft een cel van de zuidelijke boommiereneter (zie afbeelding 33) een celkern? En een celwand?

Nadere informatie

Cellen = de bouwstenen waaruit organismen zijn opgebouwd. Ieder rijk heeft zijn eigen soort cel.

Cellen = de bouwstenen waaruit organismen zijn opgebouwd. Ieder rijk heeft zijn eigen soort cel. Samenvatting door een scholier 2084 woorden 31 maart 2012 5.4 9 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 1.1. Tuin Organisme: leven wezens Levenskenmerken van organismen: 1. Ze voeden zich 2. Ze groeien

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 4 en 5

Samenvatting Biologie Thema 4 en 5 Samenvatting Biologie Thema 4 en 5 Samenvatting door een scholier 3611 woorden 23 november 2010 6,5 6 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Hoofdstuk 4 basisstof 5 t/m 8 Bij ieder mens

Nadere informatie

Evolutie: De ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen.

Evolutie: De ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen. Evolutie: De ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen. Evolutietheorie: Vanaf de 18 de eeuw. Het is niet te bewijzen, maar er zijn genoeg argumenten die

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 1, 2

Samenvatting Biologie Thema 1, 2 Samenvatting Biologie Thema 1, 2 Samenvatting door een scholier 3543 woorden 26 februari 2005 6,6 178 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie SE deel 1 Thema 1 Ordening B1 Ordening

Nadere informatie

Cellen aan de basis.

Cellen aan de basis. Cellen aan de basis. Cellen aan de basis In het thema cellen aan de basis vinden we twee belangrijke thema s uit biologie voor jou terug. 1. Organen en cellen (thema 1 leerjaar 3) 2. Stofwisseling (thema

Nadere informatie

Mitose is een ander woord voor gewone celdeling. Door gewone celdeling blijft het aantal chromosomen in lichaamscellen gelijk (46 chromosomen).

Mitose is een ander woord voor gewone celdeling. Door gewone celdeling blijft het aantal chromosomen in lichaamscellen gelijk (46 chromosomen). Samenvatting door M. 1493 woorden 28 februari 2014 5 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Genotype en fenotype Veel eigenschappen zijne erfelijk. Je hebt deze eigenschappen geërfd van

Nadere informatie

Samenvattingen. Samenvatting Thema 1: Stofwisseling. Basisstof 1. Organische stoffen:

Samenvattingen. Samenvatting Thema 1: Stofwisseling. Basisstof 1. Organische stoffen: Samenvatting Thema 1: Stofwisseling Basisstof 1 Organische stoffen: - Komen af van organismen of zitten in producten van organismen - Bevatten veel energie (verbranding) - Voorbeelden: koolhydraten, vetten,

Nadere informatie

Paleontologie, de studie van fossielen die gebruikt wordt om een beeld te krijgen over de geschiedenis van het leven op aarde.

Paleontologie, de studie van fossielen die gebruikt wordt om een beeld te krijgen over de geschiedenis van het leven op aarde. Paleontologie, de studie van fossielen die gebruikt wordt om een beeld te krijgen over de geschiedenis van het leven op aarde. Fig. 22-3 Verschillende aardlagen, Ontstaan in verschillende tijden Jongere

Nadere informatie

Leerlingenhandleiding

Leerlingenhandleiding Ordening Leerlingenhandleiding Onderwerp: Ordening Waarom dit practicum: Bij dit practicum ga je werken met de determineertabel. Met de determineertabel kun je gemakkelijk bepalen in welk rijk, orde en

Nadere informatie

Lamarck. oudste jaarlagen ongewervelden, pas later gewervelden soorten langzaam veranderen nieuwe ontstaan

Lamarck. oudste jaarlagen ongewervelden, pas later gewervelden soorten langzaam veranderen nieuwe ontstaan Evolutietheorie Creationisme Lamarck Jean-Baptiste de Lamarck (1744-1829) was één van de eersten die een wetenschappelijke hypothese opstelde over biologische evolutie. Zijn opvatting over de overerving

Nadere informatie

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: *

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * * * 2 Hoe kun je de naam van een organisme opzoeken?

Nadere informatie

In de ecologie bestudeert men de relatie tussen de organismen en het milieu waar ze voorkomen.

In de ecologie bestudeert men de relatie tussen de organismen en het milieu waar ze voorkomen. Samenvatting Thema 3: Ecologie Basisstof 1 In de ecologie bestudeert men de relatie tussen de organismen en het milieu waar ze voorkomen. Waarom leeft het ene dier hier en het andere dier daar? Alle organismen

Nadere informatie

Ordening BASISSTOF EXTRA STOF AFSLUITING. weet precies hoeveel verschillende soorten er zijn. Biologen ordenen organismen in groepen.

Ordening BASISSTOF EXTRA STOF AFSLUITING. weet precies hoeveel verschillende soorten er zijn. Biologen ordenen organismen in groepen. Ordening 3Het aantal organismen op aarde is ontelbaar groot. Niemand weet precies hoeveel verschillende soorten er zijn. Biologen ordenen organismen in groepen. BASISSTOF 1 Organismen ordenen 132 2 Dieren

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 3 Ecologie

Samenvatting Biologie Thema 3 Ecologie Samenvatting Biologie Thema 3 Ecologie Samenvatting door H. 1342 woorden 24 januari 2014 4 9 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 3 Ecologie Basisstof 1 In de ecologie

Nadere informatie

5, Soort en populatie Klassieke ordening Moderne ordening. Samenvatting door een scholier 2206 woorden 29 november 2004

5, Soort en populatie Klassieke ordening Moderne ordening. Samenvatting door een scholier 2206 woorden 29 november 2004 Samenvatting door een scholier 2206 woorden 29 november 2004 5,9 31 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Synaps Hoofdstuk 14: Ordening 14.1 Soort en populatie Een soort is een groep organismen, waarvan

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Ecologie Thema 3

Samenvatting Biologie Ecologie Thema 3 Samenvatting Biologie Ecologie Thema 3 Samenvatting door P. 1299 woorden 7 januari 2013 6,4 15 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Thema 3 Ecologie Basisstof 1 Invloeden uit het milieu:

Nadere informatie

GENETICA EN EVOLUTIE. Pearson Basisboek biologie VWO Hoofdstuk 3 Linda Grotenbreg (MSc.)

GENETICA EN EVOLUTIE. Pearson Basisboek biologie VWO Hoofdstuk 3 Linda Grotenbreg (MSc.) GENETICA EN EVOLUTIE Pearson Basisboek biologie VWO Hoofdstuk 3 Linda Grotenbreg (MSc.) Evolutie GENETICA EN EVOLUTIE Overtuigingen over het onstaan van het leven tot 1859 Ontstaan van het leven op aarde

Nadere informatie

Dieren ademen hv12. banner. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62522

Dieren ademen hv12. banner. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62522 banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 14 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62522 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

Darwin en de evolutieleer

Darwin en de evolutieleer Darwin en de evolutieleer Joost Raeymaekers science4fun - 16 oktober 2009 Wie was Charles Darwin? - Een echte Engelsman uit de vorige eeuw (geboren in 1809) - Wetenschapper - Studeerde biologie, de leer

Nadere informatie

Galerij van de Evolutie

Galerij van de Evolutie Galerij van de Evolutie Werkblad Niveau 3 RODE DRAAD 1) De galerij van de evolutie leidt je in 6 hoofdstukken van het prille leven tot de huidige tijd. Uiteraard beperkt evolutie zich niet tot deze 6 periodes

Nadere informatie

Dit werkboek is van: HAVO

Dit werkboek is van: HAVO Dit werkboek is van: HAVO 1 Uit het PTA: Periode 2 - wk 44 t/m 50 week 50 Biologie voor Jou - HAVO boek 4 A, B1, D3, E2 SE 2 schriftelijk 120 min. 1/4 Binas of Thema 5 t/m 8 + stencils + aantekeningen

Nadere informatie

E C O L O G I E Ecologie Factoren die invloed hebben op het milieu: Niveaus van de ecologie:

E C O L O G I E Ecologie Factoren die invloed hebben op het milieu: Niveaus van de ecologie: E C O L O G I E Ecologie = wetenschap die bestudeert waarom bepaalde planten en dieren ergens in een bepaald milieu voorkomen en wat de relaties zijn tussen organismen en dat milieu Factoren die invloed

Nadere informatie

Het ordenen van organismen

Het ordenen van organismen BASISSTOF 1 vmbo-bk thema 4 Ordening Dit thema heet Ordening. In een bibliotheek zijn boeken ingedeeld in verschillende groepen. Er zijn bijvoorbeeld stripboeken, jeugdboeken en informatieve boeken. Doordat

Nadere informatie

1: Wat is biologie? 2: Organisatieniveaus van de biologie

1: Wat is biologie? 2: Organisatieniveaus van de biologie 1: Wat is biologie? - Een organisme (o.a. dieren, planten en mensen) vertoont levensverschijnselen, zoals voortplanting en stofwisseling: alle chemische reacties in een organisme. - Organismen kunnen ook

Nadere informatie

celkenmerken schimmels -eencellig/meercellig -celwand/celmembraan -celkern -eencellig/meercellig - celwand/celmembraan -bladgroenkorrels -celkern

celkenmerken schimmels -eencellig/meercellig -celwand/celmembraan -celkern -eencellig/meercellig - celwand/celmembraan -bladgroenkorrels -celkern Samenvatting door een scholier 1882 woorden 30 mei 2017 5,9 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou H4 Ordening + H5 Stevigheid en beweging H4 Ordening prokaryoten eukaryoten Domein Rijk

Nadere informatie

1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen.

1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen. THEMA 1 1 Stoffen worden omgezet 2 Fotosynthese 3 Glucose als grondstof 4 Verbranding 5 Fotosynthese en verbranding 1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Oriëntatie Herkennen van diersoorten en rassen Voeren van dieren Huisvesten van dieren...

Inhoudsopgave. Oriëntatie Herkennen van diersoorten en rassen Voeren van dieren Huisvesten van dieren... Inhoudsopgave Oriëntatie... 7 1. Herkennen van diersoorten en rassen...8 1.1 Ordenen van dieren...8 1.2 Diersoorten en rassen...10 1.3 Keuze diersoorten met behulp van raskenmerken...13 1.4 Het fokken

Nadere informatie

Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk

Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk Inleiding 1 PLANTEN 1.1 Indeling van het plantenrijk 1.1.1 De groene wereld van de planten 1.1.2 Wieren (algen) 1.1.3 Mossen 1.1.4 Paardenstaarten 1.1.5 Varens

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen

Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting door M. 721 woorden 15 januari 2014 7,1 28 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Organismen Organismen is een levend wezen:

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 3

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 3 Samenvatting Biologie Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 1018 woorden 18 januari 2017 0 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie samenvatting H3 3.1 Ecosysteem: afgebakend gebied met

Nadere informatie

Houden van dieren 91123a.indd :45

Houden van dieren 91123a.indd :45 Houden van dieren Houden van dieren WEGWIJZER Deze module bestaat uit drie hoofdstukken. Elk hoofdstuk bestaat uit zes vaste onderdelen: Oriëntatie, Theorie, Opdrachten, Eindopdracht, Terugblik en Begrippen.

Nadere informatie

1. Biotische factoren (zijn afkomstig van andere organismen) - voedsel - soortgenoten - ziekteverwekkers - vijanden

1. Biotische factoren (zijn afkomstig van andere organismen) - voedsel - soortgenoten - ziekteverwekkers - vijanden Ecologie De wetenschap die bestudeert waarom bepaalde planten en dieren ergens in een bepaalde leefomgeving (milieu) voorkomen en wat de relaties zijn tussen organisme en hun milieu 1. Biotische factoren

Nadere informatie

Planten: vorm en functie 1. Ginkgo biloba

Planten: vorm en functie 1. Ginkgo biloba Planten: vorm en functie 1 Ginkgo biloba Planten: vorm en functie Begeleiders: Jurgen Memelink jurgen.memelink@hu.n 06-51680890 / 06-11123607 Henk Kers (practicuminstructeur) henk.kers@hu.nl 06-23497184

Nadere informatie

Organismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof

Organismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof Boekverslag door A. 1802 woorden 20 juni 2007 5 71 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting stofwisseling Stofwisseling is het totaal van alle chemische processen in een organisme

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 1, 2 en 5

Samenvatting Biologie Thema 1, 2 en 5 Samenvatting Biologie Thema 1, 2 en 5 Samenvatting door een scholier 3428 woorden 31 januari 2008 7,3 14 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Thema 1: Organismen: levende wezens: - Planten

Nadere informatie

Kaartenset ongewervelde dieren

Kaartenset ongewervelde dieren Kaartenset ongewervelde dieren Deze set met plaatjes is het eerste deel van de kaartjes met gewervelde- en ongewervelde dieren op. Ieder kaartje bevat een afbeelding van het dier in kwestie, met daarbij

Nadere informatie

Samenvatting Ordening Biologie voor Jou Brugklas 7 e editie. Ordenen = het indelen in groepen op basis van hetzelfde kenmerk

Samenvatting Ordening Biologie voor Jou Brugklas 7 e editie. Ordenen = het indelen in groepen op basis van hetzelfde kenmerk Samenvatting Ordening Bilgie vr Ju Brugklas 7 e editie 4.1 Ordenen = het indelen in grepen p basis van hetzelfde kenmerk Organismen kunnen we indelen in 3 dmeinen en deze dmeinen vervlgens in rijken: Dmeinen

Nadere informatie

1. Fossielen, dood of levend?

1. Fossielen, dood of levend? 1. Fossielen, dood of levend? Op veel plaatsen op aarde kun je fossielen vinden. Deze oeroude overblijfselen van organismen vertellen een deel van het levensverhaal van de aarde. Soms worden er planten

Nadere informatie

Thema 5 Evolutie Basisstof 2 Evolutie van de mens

Thema 5 Evolutie Basisstof 2 Evolutie van de mens Een populatie met een grote genetische diversiteit heeft een grote overlevingskans. De kans is groot dat enkele individuen de genen bezitten om een onbekende ziekteverwekker af te weren of om zich goed

Nadere informatie

Biologie ( havo vwo )

Biologie ( havo vwo ) Tussendoelen Biologie ( havo vwo ) Biologie havo/vwo = Basis Biologische eenheid Levenskenmerk Uitleggen hoe bouw en werking van onderdelen van een organisme bijdragen aan de functies voeding, verdediging

Nadere informatie

1. Fossielen, dood of levend?

1. Fossielen, dood of levend? 1. Fossielen, dood of levend? Op veel plaatsen op aarde kun je fossielen vinden. Deze oeroude overblijfselen van organismen vertellen een deel van het levensverhaal van de aarde. Soms worden er planten

Nadere informatie

Dieren (deel 2) Indeling dierenrijk. Cursus Natuur-in-zicht. 2 hoofdgroepen: GEWERVELDEN. * In deze cursus ligt de nadruk op de gewervelden 15/09/2011

Dieren (deel 2) Indeling dierenrijk. Cursus Natuur-in-zicht. 2 hoofdgroepen: GEWERVELDEN. * In deze cursus ligt de nadruk op de gewervelden 15/09/2011 Dieren (deel 2) Cursus Natuur-in-zicht 1 Indeling dierenrijk 2 hoofdgroepen: ONGEWERVELDEN GEWERVELDEN * In deze cursus ligt de nadruk op de gewervelden Dieren 2 Cursus Natuur-in-zicht 2 1 enkele ongewervelden

Nadere informatie

Examen Voorbereiding Evolutie

Examen Voorbereiding Evolutie Examen Voorbereiding Evolutie Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 5 Evolutie Begrippenlijst: Begrip Organische stoffen Anorganische stoffen Autotroof Heterotroof Soort Neodarwinisme Creationisme

Nadere informatie

DE CEL - SUBMICROSCOPISCH

DE CEL - SUBMICROSCOPISCH DE CEL - SUBMICROSCOPISCH 1. INLEIDING...3 2. ONDERDELEN VAN DE CEL...4 2.1. CYTOPLASMA...4 2.2. CELMEMBRAAN...5 2.2.1. Functies van het celmembraan...5 2.2.2. Bouw van het celmembraan...5 2.2.3. Transportmogelijkheden

Nadere informatie

Plantenkennis voor de groene ruimte. J. Helmers P. Hanemaaijer

Plantenkennis voor de groene ruimte. J. Helmers P. Hanemaaijer Plantenkennis voor de groene ruimte J. Helmers P. Hanemaaijer Eerste druk, 2004 3 Artikelcode: 24072 Colofon Uitgever: Auteurs: Redacteur: Illustraties: Ontwikkelcentrum J. Helmers P. Hanemaaijer Studio

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Ecologie/ mens en milieu/gedrag/ordening

Samenvatting Biologie Ecologie/ mens en milieu/gedrag/ordening Samenvatting Biologie Ecologie/ mens en milieu/gedrag/ordening Samenvatting door een scholier 1774 woorden 3 oktober 2005 6,1 23 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting Biologie:

Nadere informatie

Het rijk van de planten

Het rijk van de planten 5 BASISSTOF 1 vwo gymnasium Het rijk van de planten thema 4 Ordening opdracht 14 practicum BOOMALG BENODIGDHEDEN een stukje boomschors met groene aanslag (boomalg) een microscoop prepareermateriaal tekenmateriaal

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie Evolutie en ordening PO

Praktische opdracht Biologie Evolutie en ordening PO Praktische opdracht Biologie Evolutie en ordening PO Praktische-opdracht door Bieb 1397 woorden 18 mei 2017 6,2 4 keer beoordeeld Vak Biologie Nieuwe olifantensoort ontdekt in Afrika 1a: Wat zijn de wetenschappelijke

Nadere informatie

Antwoorden Biologie Thema 3: Ecologie

Antwoorden Biologie Thema 3: Ecologie Antwoorden Biologie Thema 3: Ecologie Antwoorden door H. 1501 woorden 3 december 2013 5,5 48 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Opdracht 1 2. 3. 4. 5. De relatie tussen organisme en

Nadere informatie

Reflectiekaart. Vooraf: Wat moeten ze kunnen: Wat moeten ze kennen: Omschrijf wat kinderen volgens jou moeten kennen en kunnen

Reflectiekaart. Vooraf: Wat moeten ze kunnen: Wat moeten ze kennen: Omschrijf wat kinderen volgens jou moeten kennen en kunnen Reflectiekaart 3.2.3.09 Dieren uit de hele wereld met elkaar vergelijken en classificeren: ongewervelde dieren (insecten) / gewervelde dieren(vissen, amfibieën, reptielen, vogels, zoogdieren). Omschrijf

Nadere informatie

Inleiding Indeling van het plantenrijk Indeling van het dierenrijk Andere manieren van ordenen Ecologie...

Inleiding Indeling van het plantenrijk Indeling van het dierenrijk Andere manieren van ordenen Ecologie... ECOLOGIE Inhoudsopgave Inleiding... 3 Indeling van het plantenrijk... 4 Indeling van het dierenrijk... 5 Andere manieren van ordenen... 6 Ecologie... 6 Biotische- en a-biotische factoren... 9 Producenten,

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Paragraaf 1 alles wat dieren en mensen doen of laten. een actie van binnen af (binnen het individu) waarop

Hoofdstuk 1 Paragraaf 1 alles wat dieren en mensen doen of laten. een actie van binnen af (binnen het individu) waarop Hoofdstuk 1 Paragraaf 1 Gedrag: Uitwendige prikkel: Inwendige prikkel: Sleutelprikkels: Signalen: Gedragseenheden: Gedragsketen: Gedragssysteem: Functies van gedrag: alles wat dieren en mensen doen of

Nadere informatie

Het leven duurt niet eeuwig

Het leven duurt niet eeuwig Het leven duurt niet eeuwig Alle levende wezens verouderen en vroeg of laat sterven ze. Sterven kan door een natuurlijke dood, opgegeten worden of een andere gebeurtenis. Doorheen de evolutie hebben alle

Nadere informatie

Project Dieren. Week 1AB: Algemeen

Project Dieren. Week 1AB: Algemeen Project Dieren. Week 1AB: Algemeen Info: Leven op aarde Een fossiel is een afdruk in een steen van een schelp, dier of plant. Bijna vier miljard jaar geleden begon in de zee het eerste leven. Dat waren

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Inleiding in de biologie

Samenvatting Biologie Inleiding in de biologie Samenvatting Biologie Inleiding in de biologie Samenvatting door C. 1469 woorden 27 september 2016 4,5 6 keer beoordeeld Vak Biologie H1 - Inleiding in de Biologie 1. Wat is Biologie? Doel Je moet in een

Nadere informatie

Celmembraan (duh! dat maakt het een cel) Celwand Ribosomen (voor eiwitsynthese) Soms: uitsteeksels zoals flagel (zweepstaart)

Celmembraan (duh! dat maakt het een cel) Celwand Ribosomen (voor eiwitsynthese) Soms: uitsteeksels zoals flagel (zweepstaart) Bacterie cel: prokaryoot: geen kern, geen chromosomen zoals wij ze kennen maar cirkelvormig Chromosoom: dus wel DNA Sommige autotroof: als ze pigmenten hebben waarmee ze fotosynthese kunnen uitvoeren Meeste

Nadere informatie

Thema 3b Voortplanting. Wereldoriëntatie L6

Thema 3b Voortplanting. Wereldoriëntatie L6 Wereldoriëntatie L6 Les 1 Instandhouding van de soort. p. 3 1. Alle levende wezens zijn opgebouwd uit cellen. Vul de woorden celkern, celvloeistof en celwand correct aan. 2. Vul de tekst aan. In elke

Nadere informatie

TIJDLIJN. Een reis door de geschiedenis

TIJDLIJN. Een reis door de geschiedenis De OERKNAL! Wetenschappers denken dat zo n 13,7 miljard aardse jaren geleden alles in het heelal samengeperst was tot een gloeiend heet punt. Tijdens een enorme oerexplosie ontstonden uit dat punt materie

Nadere informatie

De indeling van de levende natuur

De indeling van de levende natuur De indeling van de levende natuur opdracht Schimmels en planten. 2 Organische stoffen zijn afkomstig van organismen of van producten van organismen. Ze hebben relatief grote, ingewikkeld gebouwde moleculen

Nadere informatie

Samenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen:

Samenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen: Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid Basisstof 1 Erfelijke eigenschappen: - Genotype: o genen liggen op de chromosomen in kernen van alle cellen o wordt bepaald op moment van de bevruchting - Fenotype: o

Nadere informatie

Samenvatting Biologie H10 Evolutie

Samenvatting Biologie H10 Evolutie Samenvatting Biologie H10 Evolutie Samenvatting door Jasmijn 2034 woorden 19 oktober 2017 7,8 11 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie Samenvatting Hoofdstuk 10 Evolutie Nectar Havo 5 Paragraaf

Nadere informatie

Presentatie Biologie cellen ordenen onder een microscoop

Presentatie Biologie cellen ordenen onder een microscoop Presentatie Biologie cellen ordenen onder een microscoop Presentatie door Tobias 1186 woorden 6 juni 2017 8,5 7 keer beoordeeld Vak Biologie Cellen ordenen onder een microscoop Inleiding Ik heb dit onderwerp

Nadere informatie

Bepaalde voedingsmiddelen, zoals yoghurt een zuurkool, worden met behulp van bacteriën gemaakt.

Bepaalde voedingsmiddelen, zoals yoghurt een zuurkool, worden met behulp van bacteriën gemaakt. Opdracht door een scholier 1977 woorden 9 december 2016 5,8 6 keer beoordeeld Vak Biologie Theorie algemeen: Bacteriën leven bijna overal. Je vindt ze in een woestijnen en ijsbergen. Ze komen voor in het

Nadere informatie