Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk

Transcriptie

1 Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk Inleiding 1 PLANTEN 1.1 Indeling van het plantenrijk De groene wereld van de planten Wieren (algen) Mossen Paardenstaarten Varens Zaadplanten 1.2 De bouw van zaadplanten Wat heeft een plant nodig om te groeien? De bouw en functie van bladeren De bouw en functie van wortels De bouw en functie van stengels Bomen Bescherming (NIEUW) 1.3 De voortplanting van bloemplanten Geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting Bollen, knollen en uitlopers De bouw en functie van bloemen Bestuiving Bevruchting Zaadverspreiding 1.4 Seizoensverschijnselen Veranderingen van de leefomgeving Lente Zomer Herfst Winter 1.5 Schimmels en paddenstoelen Het schimmelrijk De voedingswijze van schimmels De levenscyclus van een paddenstoel 2 DIEREN 2.1 Indeling van het dierenrijk Kenmerken Ongewervelde dieren Gewervelde dieren

2 2.2 Aanpassingen aan de primaire levensbehoeften Primaire levensbehoeften Aanpassingen om voedsel te verkrijgen Aanpassingen om gevaar te vermijden Aanpassingen om een partner te bemachtigen Natuurlijke selectie Sociaal gedrag 2.3 Aanpassingen aan de winter Veranderende habitats Migratie Lichamelijke veranderingen en gedragingen 2.4 Aanpassingen aan de omgeving Het leven in het water Het leven op het land Het leven in de lucht Warm- en koudbloedige dieren 2.5 Voortplanting Geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting Eierleggend en levendbarend Gedaanteverwisseling bij insecten Gedaanteverwisseling bij amfibieën 3 EIGEN LICHAAM EN GEZOND GEDRAG 3.1 Waarneming Zintuigen om te overleven De samenwerking tussen zintuigen, hersenen en spieren De belangrijkste zintuigen 3.2 Stevigheid en beweging De draagbalken van je lichaam Bescherming van vitale organen Beweging van je armen en benen Vergelijking met het skelet van zoogdieren 3.3 Spijsvertering en voeding Spijsvertering Voedingsstoffen Voeding en gezondheid Schijf van Vijf 3.4 Ademhaling en bloedsomloop Het ademhalingsstelsel Het bloedvatenstelsel Vereende krachten Inspanning en rust

3 3.5 Afweer en gezondheid (NIEUW) Afweersysteem Ziekte Vaccinatie Allergie 3.6 Voortplanting en seksualiteit De Enige Echte Nederlandse Voortplantings- en Seksquiz Seksuele ontwikkeling Erfelijkheid (NIEUW) 4 ECOLOGIE EN MILIEU 4.1 Samenhang in ecosystemen Wat is een ecosysteem? Voedselrelaties in een ecosysteem De energiestroom in een ecosysteem De voedselkringloop 4.2 Ecosystemen in verandering De dynamiek van ecosystemen Veranderingen in een populatie Successie 4.3 Menselijke invloeden op ecosystemen De wisselwerking tussen mensen en hun omgeving Milieuproblemen Klimaatverandering Duurzame ontwikkeling 5 NATUURKUNDIGE VERSCHIJNSELEN 5.1 Vaste stoffen, vloeistoffen en gassen Verschijningsvormen De invloed van warmte op de verschijningsvorm van een stof Eigenschappen van water Eigenschappen van lucht 5.2 Magnetisme Wat is magnetisme? De werking van een magneet Magneetvelden Magnetisme en elektriciteit

4 5.3 Elektriciteit Statische elektriciteit Elektrische stroom Stroomkringen Geleiding, isolatie en weerstand Serie- en parallelschakelingen Experimenteren met elektriciteit Elektriciteit in huis (NIEUW) 5.4 Geluid Wat is geluid? Verplaatsing van geluid Geluiden verschillen Weerkaatsing van geluid 5.5 Licht en kleur Lichtbronnen Wat is licht? Weerkaatsing en absorptie van licht Breking van licht De kleuren van de regenboog Kleuren zien 5.6 Kracht (NIEUW) Wat is kracht? Soorten krachten Krachten tekenen en berekenen Kracht en beweging 6 TECHNISCHE INZICHTEN 6.1 Wat is techniek? 6.2 Constructies Een stevig huis Materialen Verbindingen Vormen 6.3 Energieomzettingen Wat is energie? Energiebronnen Energieomzettingen 6.4 Bewegings- en overbrengingsprincipes Overbrengingen Van een rechtlijnige naar een rechtlijnige beweging Van een ronddraaiende naar een ronddraaiende beweging Van een ronddraaiende naar een rechtlijnige beweging Van een rechtlijnige naar een ronddraaiende beweging

5 6.5 Informatie- en communicatietechnologie Telecommunicatie Computer Apparaten met een ingebouwde computer 7 WEERSVERSCHIJNSELEN EN HEMELLICHAMEN 7.1 Weersverschijnselen Zo veranderlijk als het weer Temperatuur Luchtdruk Wind Bewolking Neerslag Weersvoorspelling 7.2 Hemellichamen en natuurverschijnselen De basis voor onze tijdrekening en kalender Seizoenen Eb en vloed (NIEUW) Zons- en maansverduistering De acht planeten Kijken naar de sterren en planeten Sterrenbeelden Naamzoeklijsten 1 Bermplanten 2 Bomen in blad 3 Boomvruchten 4 Waterdieren 5 Bodemdieren 6 Vogels Illustratieverantwoording Doe-opdrachtenregister Register