Jaarverslag 2017 Commissie Bezwaarschriften Gemeente Heusden - -

Transcriptie

1 Jaarverslag 217 Commissie Bezwaarschriften Gemeente Heusden - - Heusden, 16 april 218

2 Inhoud 1. Inleiding Doel Samenstelling commissie Procedure Ingediende en afgehandelde bezwaarschriften Overzicht bezwaarschriften Ingediende bezwaarschriften Afgehandelde bezwaarschriften Afhandeling enkele werkprocessen Kwaliteit De reacties van het college op de adviezen De kwaliteitstoets door de rechter Kwaliteit van de besluitvorming Termijnen Conclusie en aanbevelingen...15 Bijlagen...16 Bijlage 1 Aantal ingekomen bezwaarschriften 217 Bijlage 2 Aantal afgehandelde bezwaarschriften 217 2

3 1. Inleiding 1.1 Doel Voor u ligt het jaarverslag 217 van de commissie bezwaarschriften (hierna: de commissie) van de gemeente Heusden, waarin de commissie verslag uitbrengt over haar werkzaamheden in het voorliggende kalenderjaar. In dit jaarverslag wordt ingegaan op het aantal ingekomen en behandelde bezwaarschriften, de inhoud van de genomen beslissingen en welke onderwerpen het betreft. Het verslag is tevens een instrument voor de commissie om aan de bestuursorganen adviezen te geven over de verbeterpunten op het gebied van juridische kwaliteit. Voor dit verslag is uitgegaan van de stand van zaken per 1 januari Samenstelling commissie De samenstelling van de commissie was in het verslagjaar als volgt: mr. drs. A.J. Bakkes, voorzitter/lid 1 mr. J.J. Vogel, voorzitter/lid de heer mr. P.L. Kerkhofs, lid de heer mr. R.G.L. van de Ven, plaatsvervangend lid 1.3 Procedure De onafhankelijke commissie heeft tot taak het betreffende bestuursorgaan, dat belast is met de beslissing op het bezwaarschrift, schriftelijk van advies te dienen, met uitzondering van: - Een wettelijk voorschrift inzake belastingen of de Wet Waardering Onroerende Zaken; - Personeelsaangelegenheden; - Gemeenschappelijke regeling Uitvoeringsorganisatie Baanbrekers De commissie houdt een (wettelijk verplichte) hoorzitting, waarin de bezwaarmaker en een vertegenwoordiger van het bestuursorgaan de gelegenheid krijgen hun standpunten nader toe te lichten. Aan de hand van de stukken en het gestelde ter hoorzitting, stelt de commissie een advies op aan het bestuursorgaan. Het bestuursorgaan is niet verplicht het advies op te volgen. Als het advies niet wordt gevolgd, dan dient het bestuursorgaan wel te motiveren waarom er van het advies van de commissie is afgeweken. De commissie beoordeelt bezwaren op ontvankelijkheid en bij gebleken ontvankelijkheid op (on)gegrondheid. Daarbij merkt de commissie op, dat een gegrondverklaring niet altijd hoeft te betekenen, dat de bezwaarmaker inhoudelijk gelijk heeft gekregen. Het kan bijvoorbeeld zo zijn, dat een besluit in stand kan blijven, maar beter onderbouwd moet worden. De voorzitter is het aanspreekpunt van de commissie. De heer Bakkes en de heer Vogel traden beurtelings op als voorzitter. 1 De heer Bakkes is op 8 december 217 overleden. Hij heeft vele jaren als voorzitter/lid in de commissie gefungeerd en de gemeente van advies gediend. 3

4 2. Ingediende en afgehandelde bezwaarschriften Overzicht bezwaarschriften 217 In dit onderdeel van het jaarverslag wordt ingegaan op de afwikkeling van de bezwaarschriften in 217. Hierbij wordt nog een onderverdeling gemaakt in de afwikkeling per proces. 2.2 Ingediende bezwaarschriften 217 In 217 zijn 81 bezwaarschriften ingediend tegen 83 bezwaarschriften in het jaar daarvoor. Het aantal bezwaarschriften is na een daling in de afgelopen jaren (afgezien van een uitschieter naar 17 bezwaarschriften in 214, die met name werd veroorzaakt door de nieuwe WMO en veel bezwaren tegen de maatregelen voor de bruggen) nagenoeg gestabiliseerd. Een overzicht van het aantal binnengekomen bezwaarschriften is opgenomen in bijlage 1. In grafiek 1 staat een overzicht van de ingekomen bezwaarschriften over de afgelopen 8 jaar Aantal ontvangen bezwaarschriften per jaar Grafiek Afgehandelde bezwaarschriften 217 In 217 zijn er in totaal 8 bezwaarschriften 2 behandeld en afgerond. De bezwaarschriften waarover de commissie heeft geadviseerd, maar waar in 217 nog geen besluit op is genomen door het bevoegd bestuursorgaan, zijn niet meegerekend in het aantal afgehandelde bezwaarschriften. Op 1 januari 218 lag er nog een werkvoorraad van 21 bezwaarschriften. Dit is vergelijkbaar met het jaar daarvoor. Over 4 bezwaarschriften heeft de commissie inmiddels advies uitgebracht. De overige bezwaarschriften zijn nog in behandeling bij de commissie. 2 Dit betreft de overgebleven werkvoorraad van voorgaand jaar en een deel van de in 217 ontvangen bezwaarschriften 4

5 In grafiek 2 staat een overzicht van de wijze van afhandeling van de bezwaarschriften in 213 tot met 217 in percentages. Wijze van afhandeling algemeen in % Grafiek 2 De verschillen in vergelijking met 216: - Het percentage niet-ontvankelijk is gezakt van 25% naar 15%; - Het percentage ongegrond is gestegen van 24 % naar 34%; - Het percentage gegronde bezwaarschriften waarbij het besluit is herroepen is in neergaande lijn uitgekomen op % - Het percentage gegronde bezwaarschriften ter verbetering van de motivering 3 is gestegen van 9% naar 21 %; - Het percentage ingetrokken bezwaarschriften is verder afgenomen naar 25%. - Het percentage brieven, dat niet als bezwaar is behandeld 4 is ongeveer gelijk gebleven. 3 In deze gevallen wordt dus het besluit niet herroepen, maar moet het bij de beslissing op bezwaar nader worden gemotiveerd 4 In 1 geval betrof het geen besluit en in de overige gevallen zijn de bezwaren buiten behandeling gelaten omdat de gemachtigde door het college geweigerd is en bezwaarmakers dat niet hebben ondervangen. 5

6 2.3.1 Afhandeling per proces De bezwaarschriften zijn toegeschreven aan de specifieke werkprocessen, zodat een vergelijking kan worden gemaakt naar werkproces. (Het aantal afgehandelde bezwaarschriften voor alle werkprocessen is opgenomen in bijlage 2). In het onderstaande is een aantal van deze werkprocessen met een aanmerkelijk aantal bezwaren uitgelicht. Omgevingsvergunning bouwen In grafiek 3 staat een overzicht van de wijze van afhandeling van de bezwaarschriften bij het proces omgevingsvergunning bouwen van de jaren 213 tot en met 217. In 217 zijn 2 bezwaarschriften afgehandeld tegen 22 bezwaarschriften in 216 Omgevingsvergunningen in % Niet-ontvankelijk ongegrond Gegrond/herroepen gegrond/motivering Ingetrokken Grafiek 3 Evenals in 216 zijn er in 217 geen gegronde bezwaarschriften waarbij het besluit is herroepen. Het aantal gegronde bezwaarschriften vanwege motivering is van 27% gestegen naar 65% 5. Dit aantal schommelt om het jaar. Het aantal ongegronde bezwaarschriften is met 2%% ongeveer gelijk gebleven aan het jaar daarvoor. Het percentage ingetrokken bezwaarschriften is in neergaande lijn uitgekomen op %. Het aantal niet ontvankelijke bezwaarschriften is sterk gezakt van 32% naar 1%. 5 Van de 2 bezwaarschriften waren er 9 over de bevoorradingsweg Plein te Vlijmen en 3 over afvoerkanalen Grotestraat te Drunen 6

7 Handhaving In grafiek 5 staat een overzicht van de wijze van afhandeling van de bezwaarschriften bij het proces handhaving van de jaren 213 tot en met 217. In 217 zijn 13 bezwaren met betrekking tot handhaving afgehandeld. 6 Handhaving in % Grafiek 4 In vergelijking met het jaar 216 valt op dat het percentage ongegrond is gestegen van 5% naar 61 %. Het percentage gegrond/herroepen is gelijk gebleven op % 7. Het percentage gegrond/motivering is naar 8% (1 van de 13 bezwaren) gestegen, waar dat voorgaande jaren nihil was. Het percentage ingetrokken is gezakt van 29% naar 8 %. 6 Hiervan hadden 5 bezwaren betrekking op beschikkingen op grond van de Opiumwet, een stijgende lijn t.o.v. de 3 in 216 7

8 Wmo In grafiek 6 staat een overzicht van de wijze van afhandeling van de bezwaarschriften bij het proces Wmo van de jaren 213 tot en met 217. In 217 zijn 8 bezwaarschriften gericht tegen Wmo-beschikkingen afgehandeld (waarvan 2 nog uit 216). In 216 waren dat nog 15 bezwaarschriften. Wmo in % Grafiek 5 In vergelijking met het jaar 216 is het percentage niet-ontvankelijk iets gestegen, het percentage ingetrokken bezwaren gestegen van 47% naar 62%. Het percentage ongegrond is verdubbeld van 13 naar 26%. Het percentage gegrond in verband met motivering is weer naar % gezakt. Het percentage gegrond/herroepen is % gebleven. De categorie overig is %. Milieu In 217 zijn 13 bezwaarschriften ingediend, terwijl dat er voorgaande jaren hooguit 1 was. Het betreft allemaal bezwaren tegen de ondergrondse containers in het kader van de invoering van het omgekeerd inzamelen. Aan de hand van de bezwaren zijn in 8 gevallen de locaties herzien en de bezwaarschriften ingetrokken. 3 waren niet-ontvankelijk en 2 ongegrond. 8 1 Milieu in aantallen Grafiek 6 8 Grafiek in aantallen i.p.v. % om in dit geval vertekend beeld (1=1%) te vermijden 8

9 Verkeer In 217 werden 13 bezwaarschriften behandeld (ter vergelijking: 3 in 213, 6 in 214, 21 in 215 en 4 in 216). Onder meer 4 bezwaarschriften betroffen verkeersmaatregelen op de Bosscheweg (3 gegrond vanwege motivering en 1 niet ontvankelijk) en 4 bezwaarschriften (ongegrond) een gehandicaptenparkeerplaats in de Putterstraat. De overige 5 bezwaarschriften waren van verschillende aard. Verkeer in % Grafiek 7 9

10 3. Kwaliteit 3.1 De reacties van het college op de adviezen De commissie brengt advies uit aan het college en in enkele gevallen aan de burgemeester of de raad. In 217 is er door het college in 2 (van de 8) gevallen afgeweken van het advies van de commissie 9. (In 216 was dit keer, in 215 negen keer, in 214 één keer en in 213 was dit twee keer.) 3.2 De kwaliteitstoets door de rechter Op 1 januari 217 waren er 3 beroepzaken en 5 hoger beroepzaken in behandeling. In 217 zijn 21 beroepen ingesteld tegen beslissingen op bezwaar (ruim tweemaal zoveel als de 1 beroepen in 216 ). Daarnaast is net als in keer hoger beroep ingesteld Beroep Van vóór 217 In 217 is in 3 beroepszaken van vóór 217 uitspraak gedaan; - 1 is niet-ontvankelijk verklaard, - 1 is ongegrond verklaard, - 1 is gegrond verklaard om nader te motiveren. 1 Uit 217 In 217 is er in 5 beroepszaken uit 217 uitspraak gedaan; - 4 beroepschriften zijn ongegrond verklaard, - 1 beroepschrift is gegrond verklaard en het besluit herroepen beroepschriften zijn weer ingetrokken 12. Op 1 januari 218 zijn nog 13 beroepschriften 13 in behandeling. In het schema hieronder zijn de beroepen naar onderwerp in beeld gebracht: Beroepen in 217 onderwerp uitspraak ingetrokken Nog in behandeling Wet Hergebruik overheidsinformatie 1 gegrond/ nader motiveren 9 1 over omgevingsvergunning alsnog ongegrond i.p.v. gegrond/herroepen (volgens college wel sprake van een herhaalde aanvraag als bedoeld in het genoemde artikel 4:6 Awb), 1 bezwaar over handhaving alsnog ongegrond i.p.v. gegrond/motiveren (volgens college geen reëel zicht op legalisering van de in beginsel onrechtmatig gebouwde muur) 1 De eerste keer dat beroep is ingesteld inzake (een afwijzing van) een aanvraag in het kader de Wet hergebruik overheidsinformatie; 11 Wmo-beschikking onvoldoende woonvoorziening 12 Waarvan 1 over bouwen en 1 over de Opiumwet 13 3 over een zendmast, 3 over een dakterras, 2 over gebruik als woning, 1 over de Opiumwet, 1 dwangsom perceelafscheiding, 1 niet-ontvankelijk bezwaar tegen afwijzing handhaving bouw, 1 afwijzing Wmo woonvoorziening, 1 over onvoldoende planschade 1

11 Planschade 2 ongegrond, 1 Wob 1 niet ontvankelijk Wmo 1 gegrond/ herroepen 1 Omgevingsvergunning, 2 ongegrond 1 7 bouwen Handhaving 1 4 Verkeer 1 ongegrond Hoger beroep In 217 zijn 2 hoger beroepschriften ingediend bij de Afdeling rechtspraak van de Raad van State: In 217 is in 6 hoger beroepszaken (waarvan 5 van vóór 217) uitspraak gedaan: - 3 zijn ongegrond - 2 zijn gegrond 14-1 (uit 217) is niet-ontvankelijk verklaard. In 2 zaken had het college zelf hoger beroep ingesteld bij de Raad van State. 15 Op 1 januari 218 is nog 1 hoger beroepszaak 16 in behandeling. Hoger beroepen 217 soort uitspraak ingetrokken nog in behandeling Handhaving 1 ongegrond 1 (beroep van gemeente) gegrond Wob 1 (beroep van gemeente) ongegrond Planschade 1 ongegrond 1 niet ontvankelijk Omgevingsvergunning 1 gegrond Verkeer Kwaliteit van de besluitvorming In de afgelopen jaren was het aandeel aan (deels) gegronde bezwaarschriften van het totaal aan afgehandelde bezwaarschriften als volgt (zie grafiek 8) 14 1 gegrond beroep tegen afwijzing omgevingsvergunning hondenfokkerij en 1 beroep door gemeente over handhaving VMC 15 1 ongegrond beroep over Wob-misbruik (alsnog dwangsom en proceskosten) en 1 gegrond beroep over handhaving VMC 16 Over verkeersmaatregel De Bosschen 11

12 Kwaliteit van de besluitvorming totaal afgehandeld aantal gegrond/ besluit herroepen aantal gegrond; besluit onder verbetering van motivering in stand houden Grafiek 8 Algemeen De commissie concludeert, dat het aantal ingediende bezwaarschriften weer is afgenomen. Er zijn geen bezwaarschriften gegrond verklaard waarbij het besluit werd herroepen, wel eenmaal bij de rechtbank. Het percentage gegrondverklaringen/ verbetering van motivering ten opzichte van 216 is ongeveer verdubbeld; met name betreft dit de processen omgevingsvergunningen, handhaving en verkeer. Het aantal intrekkingen is verder gedaald van 36% naar 25%. Omgevingsvergunning Het aantal ingediende bezwaarschriften is nagenoeg gelijk aan 216. In aanmerking genomen dat 9 van de 2 handelden over de bevoorradingsweg Plein Vlijmen en 3 over afvoerkanalen Grotestraat Drunen, is het aantal besluiten waar bezwaren betrekking op hadden wel aanmerkelijk minder. Het percentage gegrondverklaringen vanwege motivering betreffende het proces omgevingsvergunningen-bouwen is dit jaar gestegen van 27% naar 65% ; omdat dit eveneens die 9 c.q. 3 voornoemde samenhangende bezwaarschriften betrof betekent dit evenmin dat de in 216 nog toegenomen kwaliteit van de motivering van de primaire besluiten significant is veranderd. Daarbij is het aantal ongegronde bezwaarschriften gelijk gebleven met 216. Er waren geen intrekkingen. De in 217 twee bij de rechtbank ingestelde beroepen zijn ongegrond verklaard. We kunnen veronderstellen dat de kwaliteit van de besluitvorming daarom goed is. Handhaving Het percentage ongegrondverklaringen is dit jaar gestegen naar 61%. Daarentegen is het percentage ingetrokken bezwaren gezakt van 29% naar 8% (1 van de 13 bezwaren) en het percentage nietontvankelijke bezwaren gedaald van 21 % naar 15%. Er waren geen gegronde bezwaarschriften. 5 van de 13 bezwaren hadden betrekking op beschikkingen op grond van de Opiumwet, een stijgende lijn t.o.v. de 3 in 216. In 1 geval was het bezwaar in zoverre gegrond dat de beschikking alsnog beter moest worden gemotiveerd. De andere 4 waren ongegrond. 12

13 De Raad van State heeft in hoger beroep de 2 aan de orde zijnde besluiten in stand gelaten. Wmo We kunnen veronderstellen dat de kwaliteit van de besluitvorming daarom goed is. Er zijn aanmerkelijk minder bezwaren ontvangen. Het aantal gegrondverklaringen is nihil en het aantal ongegrondverklaringen en intrekkingen zijn beduidend hoger. Een oorzaak voor de afname van het aantal bezwaren kan zijn gelegen in de nieuwe werkwijze bij de Wmo, waar sinds 216 voornamelijk beschikkingsvrij wordt gewerkt. Op deze wijze kan in een eerder stadium, bijvoorbeeld door betere communicatie of pre-mediation, het indienen van een bezwaar worden voorkomen. Pas op het moment dat dit niet lukt, wordt een beschikking afgegeven waartegen bezwaar kan worden gemaakt. Op deze manier kan eerder in het proces een bezwaar (en weer intrekken ervan) worden voorkomen. De bezwaarschriften die alsnog zijn ingetrokken, zijn in alle gevallen ingetrokken omdat het besluit, waartegen bezwaar werd gemaakt, na een persoonlijk gesprek is herzien. In vergelijking met het jaar 216 is het percentage gegrond/ verbetering motivering gedaald van 13% naar %. Dit houdt ook verband met het aantal intrekkingen vanwege tussentijdse wijzigingen van besluiten. Er is 1 keer beroep ingediend bij de rechtbank. Dit beroep is gegrond verklaard. We kunnen veronderstellen dat de kwaliteit van de besluitvorming, mede door nader overleg met reclamanten, uiteindelijk goed is. Milieu In 217 zijn 13 bezwaarschriften ingediend over de ondergrondse containers in het kader van de invoering van het omgekeerd inzamelen. Aan de hand van de bezwaren zijn in 8 gevallen de locaties herzien en de bezwaarschriften ingetrokken. 3 waren niet-ontvankelijk en 2 ongegrond. Er is geen beroep ingesteld. Verkeer We kunnen veronderstellen dat de kwaliteit van de besluitvorming, mede door overleg met reclamanten, uiteindelijk goed is. In 217 waren er 13 bezwaarschriften. Daarvan waren 3 bezwaarschriften over 1 besluit over verkeersmaatregelen op de Bosscheweg gegrond/ onder verbetering van motivering. De overige bezwaarschriften waren niet-ontvankelijk of ongegrond. Er is 1 keer beroep ingesteld bij de rechtbank. Dit beroep is ongegrond verklaard. Een hoger beroep bij de Raad van State over de Bosscheweg loopt nog. We kunnen veronderstellen dat de kwaliteit van de besluitvorming goed is. 13

14 3.3 Alternatieve geschilbeslechting Gelet op het gestegen aantal gegrondverklaringen waarbij de motivering van de besluiten moest worden verbeterd en het aantal intrekkingen na wijziging van de besluiten speelde in bijna de helft van de zaken onzorgvuldige voorbereiding van het primaire besluit een rol. Mogelijk had een betere communicatie of pre-mediation in een eerder stadium het indienen van bezwaar kunnen voorkomen. De communicatie en voorlichting in de bezwarenfase, met name het geven van duidelijke uitleg aan bezwaarmakers, vindt de commissie van belang. 3.4 Termijnen In artikel 7:1 van de Algemene wet bestuursrecht is bepaald binnen welke termijn een beslissing op bezwaar moet worden genomen. De wettelijke beslistermijn bedraagt 12 weken, gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van een bezwaarschrift is verstreken. De beslissing kan voor ten hoogste 6 weken worden verdaagd. De totale beslistermijn is dan 18 weken. De termijn wordt verder opgeschort vanaf de dag na die waarop de indiener is verzocht een verzuim te herstellen. Tenslotte is onder bepaalde voorwaarden verder uitstel mogelijk. Van de in 217 afgehandelde bezwaarschriften is de wettelijke beslistermijn van 12 weken in 84% van de gevallen gehaald (en in 16%, te weten 13 van de 8 gevallen, niet. Bij 3 bezwaren betreft het 1 besluit. In 5 gevallen is in verband met nader overleg de termijn overschreden.) In 216 was dat nog 93% en in %. 14

15 4. Conclusies en aanbevelingen De commissie is van oordeel dat de kwaliteit van de besluitvorming in 217 in het algemeen goed is; vergeleken met het percentage ongegronde bezwaarschriften in 216, is dit percentage in 217 verder gestegen. Het aantal gegronde beroepen waarbij besluiten beter moeten worden gemotiveerd is verhoudingsgewijs iets gestegen. De beroepen, ingesteld bij de rechtbank en de Raad van State, zijn grotendeels ongegrond verklaard. De commissie vraagt aandacht voor goede communicatie en pre-mediation in de verschillende fases (zowel voor het nemen van een besluit als na het indienen van een bezwaarschrift) van het proces. Op deze wijze kan een onnodige bezwarenprocedure worden voorkomen. Ten opzichte van 216 was er 9% meer termijnoverschrijding bij de uiteindelijke beslissing op bezwaarschriften. Dit brengt de commissie tot de conclusie dat de tijdigheid van de afhandeling van bezwaren aandacht behoeft. In het kader van een goed procesverloop voor alle partijen verdient het aanbeveling dat verweerder zo mogelijk tijdig voorafgaand aan de zitting een schriftelijke reactie op het bezwaarschrift indient. Ten slotte bedankt de commissie haar secretariaat voor de deskundige inzet gedurende het afgelopen jaar. Vlijmen, De voorzitter, De heer mr. J.J. Vogel De secretaris, De heer mr. S.J.M. van Hezewijk 15

16 Bijlagen Bijlage 1 Ingekomen bezwaarschriften in 217 Omgevingsvergunning bouwen 26 Omgevingsvergunning kappen Planschade 1 Handhaving 1 Opiumwet APV 1 Verkeer 7 Gehandicaptenparkeerplaats/kaart 4 BAG DHW-vergunning/ Exploitatievergunning APV WMO/zorg 6 GBA/ Brp Leerlingenvervoer 4 Subsidie WOB 1 Milieu 19 Monumenten Heusdenpas 1 Huisnummering 1 Welzijn Ingebrekestelling Wet hergebruik overheidsinformatie Overig Totaal 81 16

17 Bijlage 2 Soort bezwaarschriften Aantal afgehandelde bezwaarschriften 217 Ingetrokken Niet-ontvankelijk Ongegrond Gegrond: besluit herroepen Gegrond: Besluit in stand gelaten en beter gemotiveerd Overig: Heusdenpas 1 1 Omgevingsvergunning bouwen GBA /Brp 1 1 Handhaving * 8 Opiumwet APV 1 1 Leerlingenvervoer Milieu Planschade 3 3 Verkeer Gehandicaptenparkeerplaats 4 4 WMO/Zorg Overig 1 3** 3 Totaal Totaal *Buiten behandeling gelaten want geen besluit **Buiten behandeling gelaten, want gemachtigde geweigerd. 17