Hoofdstuk 1 on the move 1 waar het gras groener is

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoofdstuk 1 on the move 1 waar het gras groener is"

Transcriptie

1 Samenvatting door een scholier 3228 woorden 18 maart keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Aardrijkskunde schoolexamen 3, module 1 migratie en verkeer Hoofdstuk 1 on the move 1 waar het gras groener is 1.1 vormen van mobiliteit Mensen vluchten uit hun land vanwege; oorlog(sdreiging), honger natuurrampen, of gebrek aan bestaansmiddelen (evenwichtsstoringen tussen de bevolking en bestaansbronnen). Geografische mobiliteit= stromen van mensen, goederen, energie, ideeën en informatie tussen gebieden(mensen verplaatsen zich omdat ze denken elders te vinden wat ze thuis niet hebben) Mensen proberen elders hun behoeften (aan bijv. veiligheid, welvaart, onderwijs of gezondheid) te bevredigen. Mobiliteitsvormen kun je onderverdelen naar tijd en ruimte. Bij ruimte kun je vervolgens kijken naar de richting en de afstand vd verplaatsing. (zie bron 1 blz. 7). Circulatie= vorm van geografische mobiliteit waarbij mensen tijdelijk van (woon)plaats veranderen. Hierbij overschrijden ze een grens tussen twee plaatsen. Migratie= vorm van geografische mobiliteit waarbij mensen permanent van woonplaats veranderen. Hierbij overschrijden ze een grens tussen twee plaatsen. Clip 1: jongeren op de vlucht. Nvt. Clip 2: van gastarbeider tot arbeidsmigrant Fase 1, cirkelmigratie van gastarbeiders : Cirkelmigratie= tussenvorm tussen circulatie en migratie. Migranten trekken heen en weer tussen het herkomstgebied en het gebied waar men werkt. Dit heen en weer trekken heeft een permanent karakter, omdat het plaatsvindt zolang de migrant werkt. Fase 2, gezinsherenigende migratie en opkomst van illegale migratie : Gezinsherenigende migratie= als een vreemdeling of Nederlander (een deel van) zijn/haar gezin vanuit het buitenland naar Nederland wil laten komen. Het gaat hierbij om gezinsleden die al een deel uitmaakten vh gezin voordat hij/zij naar Nederland kwam (ook wel primaire gezinshereniging). Fase 3, gezinsvormende migratie en voortgaande illegale immigratie vanaf 1983: Gezinsvormende migratie= als iemand in Nederland een vreemdeling uit het buitenland hier naartoe wil laten komen om te gaan trouwen of samenwonen. Het gaat hierbij om de 2e generatie migranten die in Nederland een gezin willen stichten (ook wel secundaire gezinshereniging). Pagina 1 van 10

2 2 waarom migreren mensen? 2.1 verschillen tussen gebieden Een belangrijke voorwaarde voor het ontstaan van mobiliteit zijn de verschillen tussen gebieden. Deze verschillen kunnen betrekking hebben op economische, sociale, politieke, culturele en fysische aspecten. Men moet ook kennis hebben over de verschillen tussen die gebieden. 2.2 macroniveau: een ongelijke wereld de belangrijkste ongelijkheid is die tussen ontwikkelde landen en ontwikkelingslanden (ook wel Noord-Zuid tegenstelling). Door deze grote verschillen ontstond internationale taakverdeling : de koloniën leverden de grondstoffen en agrarische producten en de rijke landen produceerden de industrieproducten. De ontwikkeling van rijke landen werd mede mogelijk gemaakt door de onttrekking van goederen en kapitaal aan de arme landen. Er werd ook gebruik gemaakt van inheemse arbeidskrachten. Er groeit een centrum-periferiestructuur, waarbij de periferie (ontwikkelingslanden) voor haar ontwikkeling sterk afhankelijk was vh centrum (rijke landen). Vanaf de 2e WO was er een versnelde exploitatie van natuurlijke rijkdommen, commercialisering vd landbouw en industrialisatie in ontwikkelingslanden. Maar doordat deze ontwikkelingen plaatselijk waren namen de verschillen in sociaal-economisch opzicht tussen en binnen de gebieden toe. Bijv. de concentratie vd industrie in de steden leidde tot urbanisatie (trek naar de steden). 2.3 mesoniveau: waarom migreren mensen naar bepaalde gebieden? De kans op mobiliteit wordt groter als voldaan wordt aan de volgende 3 voorwaarden: 1. complementariteit= aanvulbaarheid. Gebieden vullen elkaar aan omdat ze van elkaar verschillen. Daardoor ontstaan er migratiestromen, verkeersstromen of goederenstromen. Er is bijv. sprake van complementariteit als het arbeidsoverschot in het ene gebied gebruikt wordt om het arbeidstekort in het andere gebied aan te vullen. 2. transporteerbaarheid= de mogelijkheid om goederen. Ideeën, energie en mensen vh ene gebied naar het ander gebied te vervoeren. Dit is afhankelijk vd kosten en tijd. 3. (de afwezigheid van) tussenliggende mogelijkheden= tussen twee gebieden zal geen mobiliteit van personen, goederen, energie en ideeën ontstaan als er alternatieven zijn (bijv. in een ander tussenliggend gebied). Als er aan deze drie voorwaarden is voldaan, kan er migratie ontstaan. Pullfactoren= aantrekkingsfactoren vh aantrekkingsgebied of afstotingsgebied. Pushfactoren= afstotingsfactoren vh aantrekkingsgebied of afstotingsgebied. Clip 3: Microniveau: het migratieproces -Stap 1; het nemen vd beslissing om te migreren om geboortestreek, familie en vrienden te verlaten. De beslissing wordt genomen door de (potentiële) migrant en door de samenleving in het vertrekgebied. Soms moet er eerste een heleboel verandert worden in het vertrekgebied wil iemand daadwerkelijk kunnen vertrekken. -Stap 2; de ruimtelijke verplaatsing van A naar B. de migrant vertrekt met de autobus, trein, vliegtuig of boot. Aan het eind vd reis is hij/zij in zijn vestigingsgebied. -Stap 3; de migrant beslist of hij in het nieuwe gebied wil blijven en of hij zich wil aanpassen. Ook de beslissing vd ontvangende samenleving is belangrijk. Als deze de migrant accepteert begint stap 4. -Stap 4; het integratie proces. Integratie= proces van aanpassing van (andere) etnische groepen en opname in de samenleving. Integratie is mogelijk met gedeeltelijk of geheel behoud van identiteit. Pagina 2 van 10

3 Integratie is een zaak van zowel de migrant als de ontvangende samenleving. De ontvangende samenleving zorgt voor toegang tot huisvesting, arbeid, onderwijs, gezondheidszorg, sociale voorzieningen, vakbonden, politieke partijen, stemrecht enz. allochtonen= inwoners die zelf geboren en (deels) getogen zijn in het buitenland of waarvan minstens 1 vd ouders in het buitenland geboren is. Positieve discriminatie= allochtonen krijgen de kans de achterstand op autochtonen in te lopen. Inburgeringscontract= alle nieuwe migranten in Nederland moeten dit tekenen, daarmee verplichten zij zich cursussen te volgen waarmee ze zich in Nederland in het dagelijks leven kunnen redden. (zie ook bron 7 blz. 11) 3 door migratie wordt alles anders 3.1 economische gevolgen arbeidsmigratie= vorm van migratie waarbij men gaat migreren om elders te gaan werken. Ruraal-urbane migratie= trek vh platteland naar de stad (ook wel urbanisatie). Het wegtrekken van mensen uit overbevolkte gebieden kan leiden tot een vermindering vd bestaansproblemen voor de achterblijvers. Veel migranten tmaken vanuit hun nieuwe woongebied geld over naar hun herkomstgebieden. Dit is goed voor de betalingsbalans en stijging vd geldhoeveelheid vd herkomstgebieden. Hierdoor stijgt de welvaart en men kan nieuwe huizen, bedrijven en winkels bouwen, het geld wordt ook in de landbouw gestoken.hierdoor stijgen de prijzen van grond en huizen in de herkomstgebieden van Marokkaanse en Turkse migranten. 3.2 andere gevolgen -sociaal-economische gevolgen: in de herkomstgebieden beschikken de migrantenfamilies over meer geld => de prijzen worden hoger => nadelig voor de niet-migranten families. -ruimtelijke gevolgen: er worden nu veel nieuwe alleenstaande huizen gebouwd aan de rand vh dorp langs de verkeerswegen (i.t.t. vroeger). Ook de landbouw is verandert=> nu eens verwaarloosd men de landbouw (extensivering) dan weer investeert men flink in land, moderne machines of kassen (intensivering). - psychologische gevolgen: migranten stralen vaak rijkdom en succes uit in hun herkomstgebied. Dit versterkt de migratie en kan zorgen dat jongeren dat jongeren alle geloof in een toekomst in eigen land verliezen. Hoofdstuk 2 West-Europa: van emigratie naar immigratie 1 migratie in Europa 1.1 migratiemotieven Na de 2e WO stromen migranten Europa binnen. Politieke migratie= migratie door politieke factoren. Economische migratie= migratie vanwege een economisch motief. Sociale migratie= migratie wanneer er sociale verklaringen zijn : politieke migratie Na de 2e WO werden veel gekoloniseerde landen onafhankelijk (dekolonisatie) van hun Europese moederland (=politiek-staatkundige verandering) => grote migratiestromen. Pagina 3 van 10

4 Repatriëring= de terugkeer van kolonisten. Remigratie van eerder geëmigreerden (bijv. bestuursambtenaren) naar het land van herkomst. Ook politieke migratie door het IJzeren Gordijn. Veel etnische Duitsers (spreken Duitse taal en hebben Duitse afkomst, worden Aussiedler genoemd) repatriëren : economische migratie Migratiestroom van vooral gastarbeiders (tekort aan ongeschoolde arbeidskrachten in West-Europa en overschot rond de Middellandse-Zee). Door economische ontwikkelingen gingen Spanjaarden en Italianen terug naar hun herkomstland. Bij Turken en Marokkanen was dit niet het geval (=> gastarbeid) heden: sociale en politieke migratie Vooral gezinshereniging, illegale migratie, komst van politieke vluchtelingen en asielzoekers. Door de economische crisis in de jaren 70 daalt de komst van migranten. Na 1980 stijgt deze weer en in 1990 komen er meer dan mensen per jaar Nederland binnen waaronder opvallend veel Surinamers. Ook het aantal politieke vluchtelingen en asielzoekers stijgt na 1980 sterk. Duitsland is het belangrijkste immigratieland vd EU (etnische Duitsers, asielzoekers, en buitenlandse werknemers). Om sociale redenen wordt gezinshereniging toegestaan in Europa. Door toenemende politieke problemen en schendingen van mensenrechten in diverse landen in de wereld komt er een stijging vh aantal politieke vluchtelingen en asielzoekers. Doordat legale arbeidsmigratie bijna niet meer mogelijk is neemt het aantal illegale migranten toe. Clip 1: Op de vlucht Mensen slaan op de vlucht door politieke en economische instabiliteit, ethische en politieke conflicten, burgeroorlogen, onderdrukking, einde vd koude oorlog, ongelijke verdeling vd welvaart en milieurampen. De meeste blijven in nabijheid van hun eigen land, soms in vluchtelingenkampen. Buurlanden hebben hierdoor een zware verantwoording, deze landen worden geholpen door organisaties als UNHCR, het Rode Kruis en Artsen zonder Grenzen. Door het groeiende aantal vluchtelingen en asielzoekers verscherpen de meeste West-Europese landen (waaronder Nederland) hun toelatingseisen. De juridische procedures voor erkenning zijn zwaarder geworden. Vluchteling= iemand die gedwongen huis en haard moet verlaten. Asielzoeker= vluchteling die naar het Westen vlucht en daar asiel moet aanvragen (=> juridisch onderzoek, vluchtelingenverdrag). Illegalen= vreemdelingen die in Nederland verblijven zonder toestemming vd overheid. 2 is Nederland een bijzonder immigratieland binnen Europa? 2.1 het migratiebeleid Door middel van een migratiebeleid proberen veel landen de problemen op de arbeidsmarkt op te lossen, de bevolkingsgroei te beïnvloeden of spanningen tussen verschillende etnische groepen te verminderen. Retourmigratie= remigratie. Algemeen geldende principes in Nederland: - vrije emigratie en immigratie van staatsburgers - het verlenen van toegang voor het nationale belang (bijv. behoefte aan buitenlandse arbeidskrachten) Pagina 4 van 10

5 - het verlenen van toegang op grond van mensen, rechten of sociale of humanitaire waarden. Dit geldt ook voor de rest vd EU. Internationale verdragen gaan binnen de EU het nationale beleid vervangen, bijv; het Verdrag van Schengen, daarin worden de gevolgen vd opheffing vd grenscontroles tussen de aangesloten EU-landen geregeld. 2.2 overeenkomsten tussen Nederland en de andere EU-landen - net als Duitsland, Frankrijk, België, Luxemburg en Zwitserland heeft Nederland in de jaren 60 tot midden 70 gastarbeiders verworven in landen rond de Middellandse-Zee. (wervingsakkoorden met bijv. Marokko en wervingsbureaus) - net als de bovengenoemde landen krijgt Nederland na het stoppen vd werving en toelating van laaggeschoolde arbeiders te maken met de komst van illegalen na de stop op de arbeidsmigratie. - er komen meer asielzoekers en politieke vluchtelingen naar Nederland en andere EU-landen (slechts een klein deel keert terug). - net als Frankrijk en Engeland heeft Nederland na 1945 speciale immigratiegolven door het koloniale verleden. 2.3 verschillen tussen Nederland en ander EU-landen - door de onafhankelijkheid van Indonesië en Suriname kreeg Nederland te maken met immigratie van Indische Nederlanders, Zuid-Molukkers en Surinamers. Door koninkrijksbanden met de Nederlandse Antillen ontstond er ook immigratie van Antillianen. - in Nederland worden geen nieuwe arbeidsmigranten meer toegelaten (i.t.t. Duistland). - Nederland het in vergelijking met andere EU-landen de gezinshereniging makkelijker gemaakt, de eisen zijn; *leeftijdgrens van kinderen is 18jr. *er moet passende huisvesting zijn *de aanvrager die gezin wil herenigen moet minstens 1jr in Nederland zijn (in Duistland is dit 8jr) - herenigde gezinsleden mogen meteen gaan werken (in Duitsland niet). - asielzoekers in Nederland mogen niet werken (in Duitsland wel). - in vergelijking met andere EU-landen heeft Nederland begin jaren 90 geen hoog aantal vluchtelingen en asielzoekers. Een grot deel vd asielzoekers in Nederland komen uit ontwikkelingslanden (i.t.t. andere EUlanden). - Nederland heeft in minder mate last van illegale migratie in vergelijking met landen als Spanje en Italië. 2.4 de conclusie Nederland is net als andere EU-landen een immigratieland. Er is sprake van politieke, economische en sociale migratie, maar de mix van typen migratie en de samenstelling vd Nederlandse allochtone bevolking is eigen voor Nederland. Ook wijkt Nederland af in de toelatingseisen. Clip 2: Verhaal van een remigrant (zie ook 2.2) Clip 3: Is internationale migratie te voorspellen en te beïnvloeden? Het is de taak vd staat om migratie te reguleren (dmv het migratiebeleid). Om dat te kunnen doen moet je kijken naar 3 factoren: 1. de push en pull factoren in het land van herkomst en het land van vestiging. 2. tussenliggende moeilijkheden (welke spelen een rol en welke veranderingen treden er op?) 3. de kenmerken vd reeds geëmigreerde bevolking zelf => de positie vd legaal gevestigde migranten wordt Pagina 5 van 10

6 sterker naarmate de verblijfsduur toeneemt (daardoor krijgen ze ook meer rechten). Hoofdstuk 3 Vervoer en de ruimtelijke aspecten daarvan 1 hoe verklaar je vervoersstromen 1.1 vervoer en transport Vervoer= de verplaatsing van goederen. Vervoersstromen= deze ontstaan door het vervoeren van goederen. Transport= de vervoerswijze (vrachtauto, trein, schip, vliegtuig, pijpleiding). 1.2 kenmerken van vervoersstromen - omvang vh vervoer (hoeveelheid goederen) - soort goederen - richting (ligging plaatsen waar de transport naartoe gaat) - afstand; absoluut (=aantal km), relatief (kosten, tijd, moeite) - duur (nodige tijd voor transport) - frequentie (aantal keren dat transport in een bepaalde periode plaatsvindt) - wijze van transport (waarmee en vindt er wisseling van transportmiddel plaats?) - vertrek- en aankomstpunten vh transport (=terminal) Intermodaal transport= als het vervoer met verschillende transportmiddelen wordt uitgevoerd. 1.3 waarom ontstaan vervoersstromen? Bij het ontstaan van vervoersstromen spelen 3 voorwaarden een rol: 1. complementariteit tussen gebieden (verschillen tussen gebieden waardoor een goederenstroom ontstaat). 2. transporteerbaarheid (de verhouding tussen enerzijds de kosten en de tijd vh transport en anderzijds de waarde vh product). 3. geen concurrerende aanvoer (er is geen concurrentie waar het product goedkoper vandaan gehaald kan worden). (zie ook bron 1 blz. 24) Clip 1: een nieuwe vervoersstroom Tussen Rotterdam en Moskou komt een freshtrain voor het vervoeren van beperkt houdbare producten zoals groente, fruit, bloemen en planten. 2 hoe hangen vervoersstromen, transportketens en transportnetwerken met elkaar samen? 2.1 infrastructuur en transportnetwerk infrastructuur= de verzameling van verbindingswegen in een gebied. Deze bestaat uit transportlijnen die door knooppunten met elkaar verbonden zijn, deze vormen samen een transportnetwerk. Hiërarchie van knooppunten= een volgorde van belangrijkheid vd knooppunten. 2.2 transportketen transportketen worden gevormd door transport en organisatie samen. Een transportketen bestaat altijd uit drie onderdelen: 1. collectienetwerk (de te vervoeren goederen worden verzameld) 2. verplaatsingsnetwerk (vervoer van plaats 1 naar plaats 2) 3. distributienetwerk (de goederen worden vh distributiecentrum naar de klant getransporteerd) 2.3 transportnetwerken op verschillende schaalniveaus Pagina 6 van 10

7 Er zijn drie schaalniveaus; er zijn binnen een mondiaal transportsysteem: 1. verplaatsingsnetwerken tussen continenten (= intercontinentale verplaatsingsnetwerken) 2. verplaatsingsnetwerken binnen een continent (=continentale verplaatsingsnetwerken) 3. verplaatsingsnetwerken binnen een land of lokaal gebied (=landelijke verplaatsingsnetwerken) Hierbij zijn de knooppunten belangrijk. Mainport= een intercontinentaal knooppunt. Mainport en andere knooppunten functioneren als een soort draaischijf: de goederen wisselen van transportmiddel en komen daardoor vh ene verplaatsingsnetwerk in het andere. Clip 2: logistiek een kernbegrip Logistiek= de koppeling van alle vervoersonderdelen zodat er een efficiënt transportgeheel ontstaat. Vervoerders organiseren het transport en voeren het uit. Vervoerders werken voor verladers, dat zijn bedrijven die goederen vd ene plaats naar de andere vervoerd willen hebben (verladers zijn de opdrachtgevers). Verladers hebben toenemende eisen: - de juiste plaats - de juiste tijd - de juiste hoeveelheid - de juiste extra s (verpakking van goederen enz.) 3 hoe functioneren Rotterdam en Schiphol als mainports? 3.1 kenmerken van een mainport Bij een mainport horen: - intercontinentaal vervoer en transport - een wisseling van transportmiddelen - omvangrijke vervoersstromen - een gunstige ligging (goede geografische en economische ligging) 3.2 de kwaliteit van een mainport vier factoren bepalen de kwaliteit van een mainport: 1. het vervoersproduct (het aantal intercontinentale vervoersbestemmingen) Hoeveel verbindingen en bestemmingen heeft een mainport? Wat is de vervoersfrequentie en de betrouwbaarheid vd dienstregeling? Is de mainport 24uur bereikbaar? Heeft de mainport een goede telematica infrastructuur? 2. het terminal product (capaciteit vd haven) Wat is de vervoerscapaciteit? Hoeveel containers/personen passen op een schip? Hoe is het voorzieningenniveau? (is er logistieke centra aanwezig die zorgen voor het verdere transport naar het achterland?) 3. het ontsluitingsproduct (de mate van ontsluiting vh achterland => wegen spoorlijnen enz.) 4. het omgevingsproduct (aanwezigheid van faciliteiten in de omgeving) het aanbod en de prijzen van bedrijventerreinen en kantoren op en rond de mainport. Distripark= een bedrijventerrein voor de distributiebedrijven. 3.3 de gunstige ligging van Rotterdam Bij de verklaring voor de koppositie van Rotterdam is de ligging belangrijk: 1. er is een goede verbinding met de Noordzee. 2. het heeft een gunstige ligging aan e monding vd Rijn. Pagina 7 van 10

8 3. het heeft een goede ligging ten opzichte vd concentraties van economische activiteiten. 3.4 andere pluspunten van Rotterdam 1. de activiteiten vh Gemeentelijk Havenbedrijf (voortdurende aanpassing vd haven aan de schaalvergroting en uitbreidingsplannen= de ontwikkeling vd telemati-infrastructuur). 2. de ontwikkeling vh intermodaal transport (binnenvaart en spoorwegen als aanvulling op wegtransport). 3. de secundaire functie vd haven (werkgelegenheid). 3.5 Schiphol een tweede mainport Schiphol voldoet aan vier mainport kenmerken: 1. intercontinentaal vervoer en transport 2. er vindt wisseling van transportmiddelen plaats 3. er is sprake van omvangrijke vervoersstromen 4. schiphol heeft een gunstige ligging Hub and Spoke system= intercontinentaal transportnetwerk in de lucht =. Bijv. de vervoersonderneming KLM is de Global carrier dit is een onderneming die naar bestemmingen in de hele wereld vliegt. 3.6 meer bedrijven en werkgelegenheid op Schiphol Directe werkgelegenheid= banen op de luchthaven die direct voortvloeien uit luchtvaartactiviteiten. Indirecte werkgelegenheid= banen op bijv. het hoofdkantoor van KLM in Amstelveen en leveranciers van allerlei producten. Verbonden werkgelegenheid= de arbeidsplaatsen die maar ten dele met de luchthaven temaken hebben. Bijv. hoofdkantoren van grote internationale ondernemingen waarvan personeel regelmatig gebruik maakt vd luchthaven. Hoofdstuk 4 Vervoersvraagstukken in Nederland Intermodaal transport= verschillende transportmiddelen zoals schip trein en vrachtauto moeten optimaal samenwerken en op elkaar worden afgestemd. 1 Nederland distributieland? 1.1 Nederland voorop in transport en distributie Distributiefunctie= de aanwezigheid van distributieactiviteiten (distributie= verdeling over de klanten). In een gebied met een belangrijke distributiefunctie worden veel goederen vanuit een centraal distributiepunt verdeeld over verspreid gevestigde klanten. Nederland draagt voor 36% bij aan de Europese transportsector. De beslissing voor de vestiging van een bedrijf is bepaald door de kwaliteit vh transport- en distributiesysteem. Je kunt daarbij denken aan: - gunstige geografische en economische ligging - toegankelijke haven - kosten - aanwezigheid en kwaliteit van distributiebedrijven - kwaliteit van wegen en spoorlijnen - goed imago 1.2 de betekenis van vervoer voor Nederland 1. vervoersprestatie (hoeveelheid goederen die door de verschillende transportsectoren in een bepaald Pagina 8 van 10

9 jaar worden vervoerd) 2. bijdrage aan het bruto nationaal product van Nederland (de bijdrage aan het BNP geeft antwoord op de vraag wat transport oplevert) 3. de bijdragen aan de werkgelegenheid (aantal banen in de transportsector is een economisch effect =>transport => banen) 1.3 steeds meer verspreid over Zuid- Holland Maritieme deconcentratie: transportbedrijven, distributiecentra, terminals en haven gebonden industrie gaat zich vestigen buiten de grenzen vh havengebied (gebeurt in Logicon Valley ). De deconcentratie ontstaat door: - ruimtegebrek en afnemende bereikbaarheid - logistieke redenen Just in time-levering betekent dat de goederen op exact de afgesproken tijd op plaats van bestemming moeten aankomen. Clip 1: toegangspoort naar Duitsland Europe Combined Terminals (ECT) is een bedrijf in de Rotterdamse haven dat zich bezighoudt met containers. Vanuit de ECT Delta Terminal of de ECT Alexander Terminal worden de containers vh schip op de trein gezet richting Venlo. Venlo is een schakel in de vervoersketen van containers vd de Rotterdamse haven naar Duitsland. Venlo heeft als voordelen: het ligt aan de Duitse grens, er rijden shuttle-treinen tussen de Rotterdamse haven en Venlo en de Venlo terminal biedt een totaalpakket aan logistieke diensten. Clip 2: drie distriparken In de Rotterdamse haven zijn drie distrparken:eem-/waalhaven, Botlek en Maasvlakte. Er is op dit punt sprake van een goed bedrijventerrein dat dicht bij een knooppunt van water- weg- en spooverbindingen ligt, er is een goede infrastructuur en moderne telecommunicatie. De drie distriparken werken samen en zorgen er voor dat vanuit dit punt alle klanten in heel Europa snel en tijdig worden bediend. 2 vervoersstromen versus milieu: wie wint? 2.1 intermodaal transport wordt noodzakelijk Men verwacht in de toekomst een forse groei vh internationale goederenvervoer. Dat komt door de economische groei in Europa en het wegvallen vd binnengrenzen. Nederland heeft zich ontwikkeld tot de distributieregio van Europa. Een distributieregio= een gebied met een belangrijke concentratie van distributieactiviteiten. Maar een gevolg van deze groei van de goederentransport is dat het niet meer verwerkt kan worden door het autowegennet. Een oplossing hiervoor is intermodaal transport. De bevordering van intermodaal transport betekent twee dingen: 1. een uitbreiding vd infrastructuur, verbetering van autowegen, het spoorwegennet en het vaarwegennet. 2. de inrichting van knooppunten waar de wisseling van transportmiddelen kan plaatsvinden. 2.2 meer over rail en water Er zijn twee grote projecten voor railvervoer, om dat de lange-afstandsvervoer van goederen in de toekomst bij de spoorwegen en de binnenvaart ligt; 1. De Betuwelijn, is een spoorwegverbinding van Rotterdam naar Emmerich. De spoorlijn moet Rotterdam Pagina 9 van 10

10 een goede aansluiting geven op het Europese spoorwegennet. Door de shuttle-treinen zal Rotterdam een snelle verbinding krijgen met het Europese achterland. 2. De Hogesnelheidslijn, hiermee wordt Nederland aangesloten op het Europese net van hogesnelheidstreinen. Ook is het de bedoeling dat de bereikbaarheid vd randstad groter wordt en dat het gebruik vd trein ten opzichte vd auto en het vliegtuig wordt bevorderd. Door de shuttle-treinen zal Rotterdam een snelle verbinding krijgen met het Europese achterland. 2.3 de inrichting van knooppunten Knooppunten zijn opstappunten naar andere netwerken. In deze knooppunten gebeuren vier dingen: 1. de transportmiddelen worden gewisseld 2. de goederen worden samengevoegd en/of gesplitst (groeperen/degroeperen) 3. de goederen worden tot een te verzenden laadeenheid samengevoegd/ opgesplitst 4. er wordt waarde aan de goederen toegevoegd (verpakking) 2.4 invloed op de omgeving De uitbreiding van infrastructuur en de inrichting van knooppunten hebben natuurlijk gevolgen: infrastructuur vraagt ruimte (er is sprake van een beperkt ruimtebeslag dat langzaam toeneemt) en er zijn gevolgen voor milieu en landschap (vaak wordt het hele landschap omgevormd). Clip 3: Je zult er maar wonen (nvt). Pagina 10 van 10

Aardrijkskunde Hoofdstuk 1

Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1384 woorden 4 oktober 2005 6 4 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 Geografische mobiliteit: mensen die zich verplaatsen omdat ze ergens anders

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 2595 woorden 20 juni 2006 6 4 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde samenvatting: HS 1: ON THE MOVE Turkse en

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Module 1, Migratie en vervoer

Samenvatting Aardrijkskunde Module 1, Migratie en vervoer Samenvatting Aardrijkskunde Module 1, Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1734 woorden 14 mei 2006 5,8 6 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Hoofdstuk 1 De migratie van

Nadere informatie

5,6. Samenvatting door een scholier 1157 woorden 19 augustus keer beoordeeld. Aardrijkskunde H1.

5,6. Samenvatting door een scholier 1157 woorden 19 augustus keer beoordeeld. Aardrijkskunde H1. Samenvatting door een scholier 1157 woorden 19 augustus 2003 5,6 186 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde H1. Fasen van migratie van Marokkaanen en Turken naar NL: 1. 1961-173 Cirkelmigratie van gastarbeiders

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie & mobiliteit

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie & mobiliteit Samenvatting Aardrijkskunde Migratie & mobiliteit Samenvatting door een scholier 825 woorden 24 juli 2005 7,2 19 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: On the move 1. Waar het gras groener is

Nadere informatie

2.Hoe hangen vervoerstromen, transportketens en transportnetwerken met elkaar samen?

2.Hoe hangen vervoerstromen, transportketens en transportnetwerken met elkaar samen? Samenvatting door een scholier 999 woorden 24 juli 2005 6,7 43 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Vervoer en de ruimtelijke aspecten daarvan 1.Hoe verklaar je vervoersstromen? Vervoer en transport

Nadere informatie

5,7. Samenvatting door een scholier 1554 woorden 24 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Aardrijkskunde: H1 On the move

5,7. Samenvatting door een scholier 1554 woorden 24 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Aardrijkskunde: H1 On the move Samenvatting door een scholier 1554 woorden 24 november 2005 5,7 14 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Aardrijkskunde: H1 On the move Geografische mobiliteit: Stromen van mensen, goederen,

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en Vervoer

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en Vervoer Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en Vervoer Samenvatting door een scholier 5057 woorden 31 januari 2007 7,8 48 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Samenvatting. Migratie en vervoer. Inleiding geografische

Nadere informatie

6,1. Wat is migratie? On the move. Samenvatting door een scholier 1685 woorden 3 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde. 2.

6,1. Wat is migratie? On the move. Samenvatting door een scholier 1685 woorden 3 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde. 2. Samenvatting door een scholier 1685 woorden 3 juni 2009 6,1 33 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand 2.1 Migratie Wat is migratie? migratie = van woonplaats veranderen Als je let op de

Nadere informatie

Cirkelmigratie: mensen blijven heen en weer reizen tussen bijvoorbeeld Nederland en het herkomstland. Voorwaarden voor het ontstaan hiervan zijn:

Cirkelmigratie: mensen blijven heen en weer reizen tussen bijvoorbeeld Nederland en het herkomstland. Voorwaarden voor het ontstaan hiervan zijn: Samenvatting door een scholier 2218 woorden 19 juni 2003 6.7 39 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 On the move Paragraaf 1 Waar het gras groener is Mensen denken vaak elders te vinden wat ze

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Vervoer en ruimtelijke inrichting

Samenvatting Aardrijkskunde Vervoer en ruimtelijke inrichting Samenvatting Aardrijkskunde Vervoer en ruimtelijke inrichting Samenvatting door een scholier 2613 woorden 24 maart 2007 6,8 30 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Samenvatting Aardrijkskunde Vervoer en

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1310 woorden 22 februari 2004 6,2 32 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Migratie en vervoer Hoofdstuk 1: Migratiestromen

Nadere informatie

*spreidingspatronen van migranten- en andere bevolkingsgroepen in grote steden beschrijven oude woonwijken achterstandswijk/buurt

*spreidingspatronen van migranten- en andere bevolkingsgroepen in grote steden beschrijven oude woonwijken achterstandswijk/buurt Specificaties examenprogramma Aardrijkskunde vmbo Migratie en de multiculturele samenleving BB Explicitering bij de eindtermen De kandidaat kan Onderdeel 1 de maatschappelijke en ruimtelijke segregatie

Nadere informatie

4,5. Samenvatting door een scholier 1671 woorden 23 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde

4,5. Samenvatting door een scholier 1671 woorden 23 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde Samenvatting door een scholier 1671 woorden 23 september 2001 4,5 37 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde -wat betekend vervoer=de verplaatsing van goederen -wat ontstaan er dan(!)=vervoersstromen -nieuw

Nadere informatie

Samenvatting AK Vervoer en Ruimtelijke inrichting Hoofdstuk 1

Samenvatting AK Vervoer en Ruimtelijke inrichting Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 2358 woorden 1 mei 2007 6,3 21 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Samenvatting AK Vervoer en Ruimtelijke inrichting Hoofdstuk 1 Vervoer: verplaatsen van goederen van A naar

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8

Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting door Anne 1154 woorden 12 april 2017 6,3 46 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2 Bevolkingsspreiding: de manier

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1809 woorden 24 maart 2004 6,6 23 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Domein: migratie en vervoer. 1 Migratiestromen. - geografische

Nadere informatie

Boekverslag door S woorden 27 januari keer beoordeeld. Aardrijkskunde

Boekverslag door S woorden 27 januari keer beoordeeld. Aardrijkskunde Boekverslag door S. 1260 woorden 27 januari 2006 6 2 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Vervoer: Verplaatsen van mensen, goederen, engergie of informatie. Transport: Goederen en engergie verplaatsen. Migratie:

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en vervoer

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en vervoer Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1199 woorden 3 april 2003 6,2 29 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Hoofdstuk 1 Paragraaf

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde havo 2008-II

Eindexamen aardrijkskunde havo 2008-II Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Migratie en vervoer Opgave 1 Segregatie en integratie 1 maximumscore 2 Uit de beschrijving moet blijken dat: op nationale schaal er een concentratie in het westen

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8

Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8 Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m 1.4 + 1.7, 1.8 Samenvatting door K. 958 woorden 9 november 2013 6,5 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Samenvatting aardrijkskunde paragraaf

Nadere informatie

Twee belangrijke aardrijkskunde vragen zijn waar komt iets voor? En waarom is het daar? Verklaring zoek je in interne factoren en externe factoren.

Twee belangrijke aardrijkskunde vragen zijn waar komt iets voor? En waarom is het daar? Verklaring zoek je in interne factoren en externe factoren. Samenvatting door Cristel 1008 woorden 26 juni 2016 7,1 3 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het grensgebied tussen Mexico en de VS: Illegalen overschrijding van Mexicanen richting de verenigde staten.

Nadere informatie

De politieke situatie in Oost-Europa leidt tot politieke decompartimentering: staten vallen uiteen in

De politieke situatie in Oost-Europa leidt tot politieke decompartimentering: staten vallen uiteen in Boekverslag door A. 1662 woorden 6 december 2002 6.7 99 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde Domein Migratie en Mobiliteit Hoofdstuk 1 Migratiestromen 1 Hoe vinden migratiestromen op wereldschaal

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en mobiliteit

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en mobiliteit Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en mobiliteit Samenvatting door een scholier 3085 woorden 4 november 2007 4,4 14 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Migratie

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde havo 2000-II

Eindexamen aardrijkskunde havo 2000-II Eindexamen aardrijkskunde havo 000-II 3 Antwoordmodel Migratie en Vervoer Maximumscore de aantrekkingskracht van Frankrijk als voormalig koloniaal moederland / de gemeenschappelijke taal Maximumscore Uit

Nadere informatie

7,4. 1. Hoe verklaar je vervoersstromen? Samenvatting door een scholier 3777 woorden 19 maart keer beoordeeld.

7,4. 1. Hoe verklaar je vervoersstromen? Samenvatting door een scholier 3777 woorden 19 maart keer beoordeeld. Samenvatting door een scholier 3777 woorden 19 maart 2004 7,4 60 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde: Vervoer en Ruimtelijke inrichting Hoofdstuk 1: Vervoer en de ruimtelijke aspecten daarvan

Nadere informatie

De feiten: arbeidsmigratie door de jaren heen

De feiten: arbeidsmigratie door de jaren heen De feiten: arbeidsmigratie door de jaren heen Jeannette Schoorl Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) Den Haag NIDI/NVD/CBS Seminar arbeidsmigratie 30 maart 2011 Onderwerpen Historische

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en Mobiliteit

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en Mobiliteit Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en Mobiliteit Samenvatting door een scholier 4206 woorden 8 september 2007 6,3 9 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs On the move

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8

Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8 Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8 Samenvatting door V. 1226 woorden 30 oktober 2016 7,1 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Par. 1.2 Er zijn 2 manieren om

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, migratie en vervoer

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, migratie en vervoer Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 2096 woorden 28 oktober 2007 3,9 8 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Samenvatting atlantis

Nadere informatie

4,5. Samenvatting door een scholier 1648 woorden 6 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde

4,5. Samenvatting door een scholier 1648 woorden 6 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde Samenvatting door een scholier 1648 woorden 6 april 2004 4,5 28 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Extra Aantekeningen Aardrijkskunde Domein Migratie en Vervoer (H1 t/m H3) Hoofdstuk 1 1) Het verschil

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1460 woorden 11 april 2005 3,6 11 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Migratie en vervoer Hoofdstuk 1 Het wisselen van woning

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving

Samenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving Samenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving Samenvatting door een scholier 1974 woorden 7 juni 2005 5,9 156 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer H5: Nederland, een multiculturele samenleving

Nadere informatie

4,6. Samenvatting door L. 989 woorden 30 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde

4,6. Samenvatting door L. 989 woorden 30 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde Samenvatting door L. 989 woorden 30 november 2016 4,6 5 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde SAMENVATTING AK HOOFDSTUK 1. VWO 2. Primaire sector: landbouw, visserij, mijnbouw, jacht. Secundaire sector: industrie,

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie en Mobiliteit

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie en Mobiliteit Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie en Mobiliteit Samenvatting door een scholier 1112 woorden 19 juni 2007 6,8 11 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Urbanisatie (tot 1960)»

Nadere informatie

Bevolkingsspreiding. Waar zit iedereen? Juist of onjuist: China is het grootste land ter wereld. A. Juist. B. Onjuist

Bevolkingsspreiding. Waar zit iedereen? Juist of onjuist: China is het grootste land ter wereld. A. Juist. B. Onjuist Bevolking Waar zit iedereen? Waar zit iedereen? Bevolkingsspreiding Vraag 1 van 9 Juist of onjuist: China is het grootste land ter wereld. A. Juist B. Onjuist De manier waarop de bevolking over een gebied

Nadere informatie

6,4. Antwoorden door een scholier 1268 woorden 14 januari keer beoordeeld. Maatschappijleer

6,4. Antwoorden door een scholier 1268 woorden 14 januari keer beoordeeld. Maatschappijleer Antwoorden door een scholier 1268 woorden 14 januari 2004 6,4 39 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Maatschappijleer hoofdstuk 4 een multiculturele samenleving Opdracht 1 a) Aardappelen

Nadere informatie

Antwoorden Aardrijkskunde H1 bevolking 1.7 t/m 1.9 en workitout

Antwoorden Aardrijkskunde H1 bevolking 1.7 t/m 1.9 en workitout Antwoorden Aardrijkskunde H bevolking.7 t/m.9 en workitout Antwoorden door een scholier 49 woorden april 08,7 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk Bevolking - antwoorden.7

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2006 - II

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2006 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. MIGRATIE EN DE MULTICULTURELE SAMENLEVING kaarten 1 en 2 Spreiding allochtonen in Den Haag kaart 1 kaart 2 uit Indonesië totaal

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde havo 2000-I

Eindexamen aardrijkskunde havo 2000-I Eindexamen aardrijkskunde havo 000-I 3 Antwoordmodel Migratie en Vervoer Uit het antwoord moet blijken dat in de centrale stad (Amsterdam) het percentage 75-plussers afneemt, terwijl dit percentage in

Nadere informatie

5.2. Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding

5.2. Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september 2003 5.2 49 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ik wil wat vertellen over sommige bevolkingsgroepen die uit andere landen in ons lang

Nadere informatie

Samenvatting ... 7 Samenvatting

Samenvatting ... 7 Samenvatting Samenvatting... In rapporten en beleidsnotities wordt veelvuldig genoemd dat de aanwezigheid van een grote luchthaven én een grote zeehaven in één land of regio, voor de economie een bijzondere meerwaarde

Nadere informatie

6, Samenvatting door een scholier 1344 woorden 19 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde

6, Samenvatting door een scholier 1344 woorden 19 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde Samenvatting door een scholier 1344 woorden 19 juni 2006 6,3 16 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Atlantis HAVO uitgeverij: ThiemeMeulenhoff Aardrijkskunde samenvatting Migratie en Vervoer:

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde havo 2002-i

Eindexamen aardrijkskunde havo 2002-i LET OP: Je kunt dit examen maken met de 51e druk of met de 52e druk van de atlas. Schrijf op de eerste regel van je antwoordblad welke druk je gebruikt, de 51e of de 52e. Bij elke vraag is aangegeven welke

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde H3 Paragraaf

Samenvatting Aardrijkskunde H3 Paragraaf Samenvatting Aardrijkskunde H3 Paragraaf 2.1 2.2 Samenvatting door J. 1113 woorden 6 februari 2013 7,9 11 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 3 paragraaf 2.1 en 2.2 2.1 Een

Nadere informatie

Aantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Globalisering

Aantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Globalisering Aantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Global Aantekening door F. 617 woorden 6 maart 2013 5,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 1: Wereldglobal 2,3 Global: Global verandert

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vwo 2005-II

Eindexamen aardrijkskunde vwo 2005-II 4 Beoordelingsmodel Migratie en mobiliteit Opgave 1 1 de randgemeenten van de drie grote steden 1 de provincie Flevoland 1 2 Uit de beschrijving moet blijken dat: in de jaren 60 en 70 zich hier veel jonge

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving

Samenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving Samenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving Samenvatting door M. 1352 woorden 8 december 2016 6,3 3 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Multiculturele samenleving begrippen Hoofdstuk 1 Multiculturele

Nadere informatie

Wie hebben emigratieplannen?

Wie hebben emigratieplannen? Wie hebben emigratieplannen? -welk land? -terug? Arie de Graaf Inhoud presentatie -Achtergrond van de databron -Welke vragen zijn gesteld aan de respondenten -Emigratieplannen van autochtonen -Emigratieplannen

Nadere informatie

Samenvatting. De belangrijkste bevindingen per migratietype

Samenvatting. De belangrijkste bevindingen per migratietype Samenvatting In deze studie is voor de belangrijkste migratietypen (arbeid, gezin, studie en asiel) een overzicht gemaakt van de omvang, de verdeling over de herkomstlanden en de demografische samenstelling

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS

Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS Werkstuk door een scholier 1420 woorden 23 mei 2001 7,5 344 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het patroon van de binnenlandse migratie in de VS sinds

Nadere informatie

Spreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten

Spreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten Spreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten Spreekbeurt door een scholier 1713 woorden 9 december 2001 5,9 272 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdvraag: Wat is na 1980 het patroon

Nadere informatie

Gemengd Amsterdam * in cijfers*

Gemengd Amsterdam * in cijfers* Gemengd Amsterdam * in cijfers* Tekst: Leen Sterckx voor LovingDay.NL Gegevens: O + S Amsterdam, bewerking Annika Smits Voor de viering van Loving Day 2014 op 12 juni a.s. in de Balie in Amsterdam, dat

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer nederland, een multiculturele samenleving

Samenvatting Maatschappijleer nederland, een multiculturele samenleving Samenvatting Maatschappijleer nederland, een multiculturele samenleving Samenvatting door een scholier 1458 woorden 27 juni 2007 5,5 39 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 5: Nederland, een

Nadere informatie

Jaarmonitor goederenvervoer

Jaarmonitor goederenvervoer Jaarmonitor goederenvervoer Goederenvervoer blijft groeien in 2018 In 2018 werd 1,71 miljard ton goederen vanuit, naar en in Nederland vervoerd. Dit was een stijging van 1,2 procent in vergelijking met

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie, zorg of zegen?

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie, zorg of zegen? Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie, zorg of zegen? Samenvatting door een scholier 3173 woorden 20 juni 2005 5,9 68 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Hoofdstuk 1 Migratie,

Nadere informatie

5,5. Werkstuk door een scholier 1890 woorden 25 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde

5,5. Werkstuk door een scholier 1890 woorden 25 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde Werkstuk door een scholier 1890 woorden 25 juni 2008 5,5 10 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde INLEIDING Deze P.O. bestaat uit hoofd- en deelvragen. Ik ga dit onderzoek uitvoeren in mijn eigen omgeving;

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

6,5. Samenvatting door een scholier 3042 woorden 17 augustus keer beoordeeld. Aardrijkskunde

6,5. Samenvatting door een scholier 3042 woorden 17 augustus keer beoordeeld. Aardrijkskunde Samenvatting door een scholier 3042 woorden 17 augustus 2010 6,5 18 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Migratie; zorg of zegen? 1.1; Migranten uit alle hoeken. Wat is een migrant? Fort

Nadere informatie

Inhoudsopgave atlas. antwoorden met uitleg voorbeeldopgaven Aardrijkskunde. Wereldorientatie-pabo antwoord 1 van 12

Inhoudsopgave atlas. antwoorden met uitleg voorbeeldopgaven Aardrijkskunde. Wereldorientatie-pabo antwoord 1 van 12 antwoord 1 van 12 Inhoudsopgave atlas kaart 1 De Aarde Godsdiensten kaart 2 De Aarde Ziekenhuizen per land kaart 3 De Aarde Talen kaart 4 Azië Grote steden kaart 5 Azië Telefoons kaart 6 Amerika Auto's

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2, Migratie en mobiliteit

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2, Migratie en mobiliteit Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2, Migratie en mobiliteit Samenvatting door een scholier 2279 woorden 26 maart 2009 5,2 6 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Hoofdstuk 1 - Migratie,

Nadere informatie

5,9. Samenvatting door een scholier 1448 woorden 6 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer

5,9. Samenvatting door een scholier 1448 woorden 6 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Samenvatting door een scholier 1448 woorden 6 februari 2011 5,9 12 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Pluriforme samenleving In Nederland wonen ruim zestien miljoen mensen.

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - HAVO MAASVLAKTE 2 De haven van Rotterdam wordt te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom komt er een nieuw stuk haven: Maasvlakte

Nadere informatie

Asielzoekers in Nederland

Asielzoekers in Nederland Asielzoekers in Nederland Hanneke Schuurman 5 6 Asielzoekers in Nederland Hanneke Schuurman Uitgeverij Heijink, Hardenberg 7 Auteur: Hanneke Schuurman ISBN: 9789463184496 Coverontwerp: Bertina Schuurman

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

2. Groei allochtone bevolking fors minder

2. Groei allochtone bevolking fors minder 2. Groei allochtone bevolking fors minder In 23 is het aantal niet-westerse allochtonen met 46 duizend personen toegenomen, 19 duizend minder dan een jaar eerder. De verminderde groei vond vooral plaats

Nadere informatie

antwoordblad Mainport rotterdam naam: _ KLaS:

antwoordblad Mainport rotterdam naam: _ KLaS: ANTWOORDBLAD Mainport Rotterdam NAAM: (Naam leerling) KLAS: _(Klas leerling) Mainport Rotterdam WERKBLAD Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde havo II

Eindexamen aardrijkskunde havo II Eindexamen aardrijkskunde havo 999 - II Bevolkingsgeografie Voorbeelden van een juist antwoord zijn: vooral jongeren trokken van het platteland naar de steden in verband met werkgelegenheid toename van

Nadere informatie

6,1. Praktische-opdracht door een scholier 2179 woorden 5 december keer beoordeeld

6,1. Praktische-opdracht door een scholier 2179 woorden 5 december keer beoordeeld Praktische-opdracht door een scholier 2179 woorden 5 december 2007 6,1 19 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Onze PO van geschiedenis gaat over de verschillende factoren van de handel. Ook in welke

Nadere informatie

CBS-berichten: Arbeidsmigratie naar en uit Nederland

CBS-berichten: Arbeidsmigratie naar en uit Nederland André Corpeleijn* Inleiding Arbeidsmigratie is de laatste tien jaar weer in de belangstelling gekomen. De uitbreiding van de Europese Unie en de komst van Oost-Europese werknemers naar Nederland hebben

Nadere informatie

Mainport Rotterdam. (Naam leerling) (Klas leerling)

Mainport Rotterdam. (Naam leerling) (Klas leerling) Mainport Rotterdam (Naam leerling) (Klas leerling) NAAM: KLAS: Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten op de buizen en bekijk de film op de grote

Nadere informatie

Het vervoeren van goederen van de ene plek naar de andere. Bijvoorbeeld in vrachtwagen, vliegtuig of boot.

Het vervoeren van goederen van de ene plek naar de andere. Bijvoorbeeld in vrachtwagen, vliegtuig of boot. Meander Samenvatting groep 5 Thema 5 Over de grens Samenvatting Transport Producten die je in de supermarkt koopt, komen soms uit verre landen. Bananen uit Brazilië bijvoorbeeld zijn weken met de boot

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Migratie en mobiliteit.

Migratie en mobiliteit. Migratie en mobiliteit. Hoofdstuk 1: On the move. Deelvragen: - Welke vormen van migratie kun je onderscheiden? - Welke oorzaken en gevolgen hebben al deze ruimtelijke verplaatsingen? Par. 1: Waar het

Nadere informatie

Eindterm 1 de woon- en leefsituatie in buurten en wijken van Nederlandse steden en dorpen beschrijven en vergelijken. In dat verband kan hij/zij

Eindterm 1 de woon- en leefsituatie in buurten en wijken van Nederlandse steden en dorpen beschrijven en vergelijken. In dat verband kan hij/zij Explicitering bij de eindtermen aardrijkskunde Van toepassing bij centraal examen 2006 Leefbaarheid en zorg in stedelijke en landelijke gebieden KB en GL/TL De kandidaat kan Eindterm 1 de woon- en leefsituatie

Nadere informatie

Fact sheet. Concentraties van allochtone ouderen en jongeren,

Fact sheet. Concentraties van allochtone ouderen en jongeren, Fact sheet nummer 1 maart 2004 Concentraties van allochtone ouderen en jongeren, 1994-2003 Waar in Amsterdam wonen allochtone jongeren en ouderen? Allochtonen wonen vaker dan autochtonen in gezinsverband

Nadere informatie

6,2. Samenvatting door een scholier 2630 woorden 11 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde

6,2. Samenvatting door een scholier 2630 woorden 11 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde Samenvatting door een scholier 2630 woorden 11 april 2005 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde Proefwerk Hoofdstuk 1, Migratie en Mobiliteit. Verhuizen: Het wisselen van woning binnen

Nadere informatie

Correctievoorschrift HAVO. Aardrijkskunde (nieuwe stijl)

Correctievoorschrift HAVO. Aardrijkskunde (nieuwe stijl) Aardrijkskunde (nieuwe stijl) Correctievoorschrift HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs 20 02 Tijdvak 1 Inzenden scores Uiterlijk op 29 mei de scores van de alfabetisch eerste vijf kandidaten per school

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - MIDDENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per

Nadere informatie

Hoofdvraag Wat is de juiste middenweg tussen het economisch landsbelang van de

Hoofdvraag Wat is de juiste middenweg tussen het economisch landsbelang van de Boekverslag door R. 4613 woorden 9 december 2002 6.8 248 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Onderzoeksopzet * Aanleiding voor het gekozen onderwerp Ik heb voor het onderwerp Schiphol gekozen, omdat het

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Retourmigratie eerste generatie Turken

Retourmigratie eerste generatie Turken Retourmigratie eerste generatie Turken Anita Böcker (a.bocker@jur.ru.nl) : Wie keert terug en waarom? Ontwikkeling remigratiecijfers vanaf jaren 60 Kenmerken recente remigranten Gebruik Remigratiewet Lopend

Nadere informatie

Migratie Ned - Dld vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Migratie Ned - Dld vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 29 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82643 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

AARDRIJKSKUNDE CSE BB

AARDRIJKSKUNDE CSE BB Examen VMBO-BB 2005 tijdvak 2 maandag 20 juni 14.00 15.30 uur AARDRIJKSKUNDE CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor dit

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3 Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3 Samenvatting door L. 382 woorden 27 juni 206 0 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde H3 Par 2 Een stad heeft 4 kenmerken: - een bepaalde, per land verschillende omvang;

Nadere informatie

Naam HAVEN ROTTERDAM import en export

Naam HAVEN ROTTERDAM import en export Naam HAVEN ROTTERDAM import en export Als er één plek is die duidelijk maakt waarom Nederland in de moderne tijd zo n belangrijk handelsland is, dan is het Rotterdam wel. De haven ligt in de delta van

Nadere informatie

.22. Hoe ziet een centrum eruit?

.22. Hoe ziet een centrum eruit? Hoe ziet een centrum eruit? Hoofdstuk 2 les 1 Wat ga je leren? In deze les leer je hoe een centrum eruitziet. Je leert ook hoe het komt dat sommige steden of plekken een centrum zijn geworden. Begrippen

Nadere informatie

Migranten: wie komen, wie gaan terug en wie laten hun gezin overkomen?

Migranten: wie komen, wie gaan terug en wie laten hun gezin overkomen? Han Nicolaas 1), Arno Sprangers 1), Aslan Zorlu 2) en Joop Hartog 2) In telde Nederland 121 duizend immigranten, 12 duizend minder dan in. Van de immigranten in hadden 87 duizend een niet-nederlandse nationaliteit.

Nadere informatie

freight is our trade www.neele.nl Nederlands

freight is our trade www.neele.nl Nederlands freight is our trade www.neele.nl Nederlands Full service logistieke dienstverlening Neele Logistics ontzorgt uw complete logistiek. Of u nu een vervoerder zoekt die goed de weg weet in Europa of een partij

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Schiphol als mainport

Werkstuk Aardrijkskunde Schiphol als mainport Werkstuk Aardrijkskunde Schiphol als mainport Werkstuk door een scholier 2540 woorden 2 december 2005 6,2 30 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding De ontwikkeling van

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer

Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1859 woorden 13 december 2004 6,4 48 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis 1 Vervoer: we kunnen niet zonder

Nadere informatie

Access and Return in the EU 11 April 2014

Access and Return in the EU 11 April 2014 Access and Return in the EU 11 April 2014 ECRL, Tineke Strik Centre for Migration Law Utrecht, 15 oktober 2015 Vluchtelingencrisis of bestuurscrisis? Tineke Strik Radboud Universiteit, Raad van Europa,

Nadere informatie

Nederland distributieland vmbo12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Nederland distributieland vmbo12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 30 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/77303 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

Antwoorden Maatschappijleer Pluriforme samenleving

Antwoorden Maatschappijleer Pluriforme samenleving Antwoorden Maatschappijleer Pluriforme same Antwoorden door een scholier 2176 woorden 23 juni 2012 3,7 14 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi 5a. foto 1 = rooms katholiek 5b. rooms katholiek

Nadere informatie

De toekomst: scenario s voor migratie en integratie

De toekomst: scenario s voor migratie en integratie De toekomst: scenario s voor migratie en integratie George Groenewold Groenewold, G. en J. de Beer, (2011), Vier toekomstscenario's voor de multi-etnische samenleving. Demos, bulletin over bevolking en

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4 Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4 Samenvatting door V. 1441 woorden 21 mei 2017 5,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2 Wat is een stad? 4 kenmerken: - Een bepaalde,

Nadere informatie

Migratieradar april 2016. Ontwikkeling en verwachting van asielmigratie

Migratieradar april 2016. Ontwikkeling en verwachting van asielmigratie Migratieradar april 2016 Ontwikkeling en verwachting van asielmigratie Colofon Titel Migratieradar Asiel april 2016 Inhoud De migratieradar is een kwalitatief analyseproduct en draagt bij aan de informatievoorziening

Nadere informatie

Opdracht Maatschappijleer Integratie en immigratie

Opdracht Maatschappijleer Integratie en immigratie Opdracht Maatschappijleer Integ en immig Opdracht door een scholier 1899 woorden 21 januari 2004 6,6 90 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Integ en immig 1. Wat is het probleem? -Historische schets Tussen

Nadere informatie

Allochtonen, 2012 Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (http://www.clo.nl)

Allochtonen, 2012 Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (http://www.clo.nl) Indicator 13 februari 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2012 woonden er in Nederland

Nadere informatie