Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer

Transcriptie

1 Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1460 woorden 11 april ,6 11 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Migratie en vervoer Hoofdstuk 1 Het wisselen van woning binnen een gemeente noem je verhuizen. Het verhuizen van het ene naar het andere administratieve gebied noem je migratie. Migratie binnen 1 land is binnenlandse migratie en migratie over de landsgrens noem je buitenlandse migratie. Migratie binnen een regio (landsdeel/provincie) noem je intraregionale migratie (intra = binnen). Migratie tussen 2 regio s noem je interregionale migratie (inter = tussen). Het buitenlands migratiesaldo is het aantal immigranten (het aantal mensen dat in Nederland komt) verminderd door het aantal emigranten (het aantal mensen dat in het buitenland gaat wonen). Het binnenlands migratiesaldo kijkt alleen naar het aantal verhuizingen in een land tussen regio s. In Nederland wonende mensen die niet de Nederlandse nationaliteit bezitten noem je vreemdelingen. Als vreemdelingen een Nederlandse Nationaliteit aannemen noem je dat naturalisatie. Hiervoor moeten ze aan bepaalde voorwaarden voldoen. Mensen met een buitenlandse achtergrond en de Nederlandse nationaliteit noem je allochtonen ( allos = andere - ochtos = plaats). Heb je een Nederlandse achtergrond dan behoor je tot de autochtonen. Etnische minderheden zijn meestal een groep allochtonen of personen ; -van een bepaalde nationaliteit -die binnen een gebied (bijv. een staat) een minderheid vormen -die zich in een sociaal-economische achterstandspositie bevinden ( bijv. in arbeid onderwijs en huisvesting) interactietheorie van Ullman personen verplaatsen zich volgens de theorie alleen naar een ander gebied als dit gebied aan 3 voorwaarden voldoet: -complementariteit het gebied moet aan vullen wat het huidige woongebied niet heeft -intervening opportunity (tussenliggende mogelijkheid) is er een ander gebied dichter in de buurt met de zelfde aantrekkingskracht/ mogelijkheden -transferability relatieve afstand: tijd, moeite en kosten om de absolute afstand (in km) te overbruggen push-pullmodel Pagina 1 van 6

2 gaat ervan uit dat het besluit om te gaan migreren afhangt van 3 soorten factoren -kenmerken van het vertrek- en het vestigingsgebied de push en pull factoren van beide gebieden in overweging tot elkaar bekeken -tussenliggende hindernissen dingen die de migratie bemoeilijken als de afstand, de kosten, familiebanden in land van vertrek en toelatingsbeleid van landen -persoonlijke kenmerken het beeld dat je van beide landen hebt Urbanisatie ( ) oorzaken; (platteland-stad) - mechanistatie - Huisnijverheid Gevolgen; - overvolle steden - platteland ontvolkte Suburbanisatie ( 60-75) oorzaken; (stad-agglomeratie) - welvaart -> hogere eisen - woonfactor - automobiliteit gevolgen; - verpaupering stad - file probleem / milieu - verstedelijking platteland Des-urbanistatie( 75-80)oorzaken; (steeds verder van de stad) - welvaart - lage huizen prijzen - automobiliteit gevolgen; - fileprobleem - afname inwonertal agglomeratie Re-urbanisatie( 80-nu) oorzaken; (uit wijde omgeving-stad) - dichter bij werk - verslechtering economie - stijging huizenprijzen - benzineprijzen omhoog gevolgen; - compacte-stadbeleid Binnenlandse migratie Buitenlandse migratie; 45-60: emigratie-overschot 60-73: immigratie 73-85: oliecrisis( 73) onafhankelijkheid Suriname ( 75) gezinshereniging, gezinsvorming Pagina 2 van 6

3 85-nu: gezinsvorming asielzoekers Migratiebeleid; Verdrag van Maastricht: (1991) hierin hebben lidstaten van de EU inmiddels vastgelegd dat hun onderdanen ( +die van Noorwegen, Finland en IJsland) zich in Nederland mogen vestigen en in nederland mogen werken. Arbeidsmigratie vanuit niet-lidstaten is vrijwel onmogelijk. Akkoord van Schengen: (1985) dit verdrag regelt met name afschaffing van grenscontroles tussen de landen die het akkoord ondertekenden. Tegelijkertijd zijn controles aan de grenzen met landen die niet deel uit maken van het akkoord buitengrenzen- versterkt. Vluchtelingenverdrag van Genève: (1951) hierin staat omschreven wat een vluchteling is: iemand die gegronde redenen heeft om te vrezen voor vervolging vanwege een godsdienstige of politieke overtuiging, nationaliteit, ras of het behoren tot een bepaalde sociale groep. De vervolging moet dan met de overheid te maken hebben. Slachtoffers van natuurrampen, hongersnood of armoede hebben niet aan vervolging blootgestaan en worden om die reden niet als vluchteling erkend. Verdrag van Dublin: (1997) Nederland, België, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Portugal, het VK, Ierland, Denemarken, Griekenland en Italië spraken af dat het eerste land waar een asielzoeker terechtkomt en hij/zij een visum voor heeft verantwoordelijk is voor de asielaanvraag Nieuwe vreemdelingenwet (2001)!! Asielzoekers kunnen verschillende verblijfstitels krijgen A-status, B-status, C-status enz. Spreiding van immigrante; Spreiding in Nederland wordt bepaald door: - spreiding over bedrijfstakken - aanwezigheid landgenoten - spreidingsbeleid overheid; vluchtelingen worden gespreid. - Ligging ten opzichte van buurlanden. De lokale spreiding heeft de volgende oorzaken; - beschikbaarheid goedkope huisvesting - beleid/ woningbouwverenigingen/ lokale overheid - ketting migratie - aanwezigheid voorzieningen voor allochtonen internationale migratie (EU) : terugkeer vluchtelingen (WOII), dekolonisatie, emigratiegolf 60-73: immigratie vanuit middellands zeegebied 73-nu: remigratie, gezinshereniging/ -vorming, asielzoekers, illegalen mondiale migratie patronen; -traditionele attractiegebieden (N-Amerika, Australië) -oude afstotingsgebied en nu attractiegebied (W-Europa) -oude attractiegebied en nu afstotingsgebied (latijns Amerika) -afstotingsgebied (Afrika) Pagina 3 van 6

4 -gemengd beeld (Azië) Noord-Zuid migratie is sluitstuk van lange migratiegeschiedenis: ruraal-urbaan-urbaan-urbaan (2x/3x) -> getrapte migratie en uiteindelijk naar Primate City (=hele grote stad) gevolgen van urbanisatie op nationale schaal: -ruimtelijk gevolg- toename van mensen in westelijke deel van Nederland -toename van economische groei, omdat arbeidskrachten in de westelijke provincies een extra bijdrage leverden aan de productie in de secundaire of tertiaire sector op regionale schaal effecten in vertrek- en vestigingsgebied: -arbeidsaanbod werd in expulsiegebieden als het noorden minder groot. Hierdoor werd de werkloosheid op het platteland lager -vertrek van jonge mensen kan leiden tot vergrijzing hierdoor kan het gebied minder aantrekkelijk zijn voor bedrijven om te vestigen -vertrek van veel mensen leidde tot kleine kernenproblematiek voorzieningen verdwenen omdat ze niet meer rendabel waren en leefbaarheid ging achteruit -in de loop van de 20ste eeuw steeds meer sprake van congestie, zoals geluids- en stankoverlast en files. Kwam door snelle groei steden, arbeiderswijken vaak vlak tegen fabrieken gebouwd. -druk op woningmarkt nam toe grond-, huur- en koopprijzen stegen gevolgen van suburbanisatie; (heeft op nationaal schaalniveau nauwelijks effect omdat migranten binnen dezelfde regio blijven wonen) op regionaal schaalniveau: -voor bewoners vooral positieve effecten. Terecht in rustigere woonruimte met mkeer groen en meer ruimte. -toenemende verkeersstromen door groei woon-werk, woon-winkel en woon-recreatief verkeer. Vereiste veel extra ruimte, kostbare ruimte werd door infrastructuur steeds meer versnipperd toenemende verkeer zorgde ook voor milieuproblemen. -de selectieve migratie leidde met vertrekoverschot tot o.a. vergrijzing, dalend gemiddeld inkomen in de wijken doordat de meer koopkrachtige bevolking vertrok. -wijkvoorzieningen verdwenen een voor een omdat koopkracht daalde. gevolgen re-urbanisatie (vooral lokaal en regionaal): -combinatie van werk en wonen in de stad vermindert verkeersstromen richting steden. -meer woningen, wijkvoorzieningen en winkels in binnensteden. Leefbaarheid vergroot doordat oude wijken worden opgeknapt Verandering van culturen door contact met elkaar noem je acculturatie Soms passen immigranten hun cultuur volledig aan dat noem je assimilatie Meestal is er sprake van wederzijdse beïnvloeding dat noem je integratie Migratie en vervoer hoofdstuk 2 Vervoer= verplaatsen van mensen, goederen, energie of informatie. Transport= verplaatsen van goederen en energie Verkeer= alle bewegingen die vervoersmiddelen maken. Infrastructuur= alle ruimtelijke elementen die nodig zijn om vervoer mogelijk te maken. Logistiek= alle handelingen die nodig zijn om bepaalde producten in de juiste hoeveelheid op de juiste Pagina 4 van 6

5 plaatsen op het juiste moment aanwezig te laten zijn. Een transportonderneming (vervoerder) neemt steeds meer taken voor zijn rekening (monitoren v/d lading, voorraadbeheer, goederen ontvangst) -> VAL-activiteiten (value added logistic) Modaliteit= vervoerswjize Intermodaal vervoer= gebruik maken van verschillende modaliteiten. Daarvoor is standarisatie van laadeenheden van belang-> containers Vervoerssysteem bestaat uit: knooppunten (ookwel hubs) en verbindingen (ookwel spokes) Intercontinentaal (mainport Rotterdam) Interregionaal (venlo) Intraregionaal (wadinxveen) Mainports (intercontinentaal knooppunt) achterland - multimodaal vervoer - Logistieke centra en goede infrastructuur - collectie netwerk - verplaatsingsnetwerk - distributienetwerk (vb. auto fabriek VS) Ontwikkeling van vervoerssystemen 4 fasen! - beginstadium met plaatselijke verbindingen (1840) - koppeling van de minisystemen (1848) - intensivering en/of uitbreiding van de verbindingen (1854/1855) - onrendabele verbindingen worden afgesloten Kosten van vervoer hangen af van: -laad- en loskosten (schip, vrachtwagen) (vaste kosten) hoe groter de afstand, hoe minder belangrijk de vaste kosten. -afstand (variabele kosten) de stijging van de vervoerssystemen hangen af van het vervoersmiddel (schip, vrachtwagen) -hoeveelheid goederen belang van schaalvergroting -invloed van fysisch- geografische omstandigheden. Invloed van bergen, water e.d. op kosten. -invloed van de overheid rol van subsidies voor bijv. milieuvriendelijk vervoer -prijsbeleid ondernemingen bijv. pakketdienst De keuze van vervoermiddel hangt mede af van: -de eisen gesteld aan de tijdsduur v/h transport -waarde v/d goederen -de vereiste flexibiliteit in het transport Tegenwoordig is punctualiteit en zekerheid dat transport plaats vindt belangrijk-> just-in-time principe (geringe vervoerskosten) Via EDC s (europese distributie centra) kunnen kostenbesparingen bereikt worden in transport: ook kan men zo beter en sneller reageren op wensen v/d comsument (customizing) en bovendien kan waarde aan het product toegevoegd worden. Nadelen van bovenstaande ontwikkeling zijn congestie en fileprobleem. Pagina 5 van 6

6 Goederenstromen en vervoerssystemen Goederen: ruwe grondstoffen, energiebronnen, halffabrikaten, afval, eindproducten. vervoer ontstaat als gevolg van ruimtelijke differentiatie tussen gebieden -> ruimtelijke interactie -> theorie van Ullman internationalisering van de economie -> global shifting -> verschuiving van goederenstromen N-Amerika + Europa -> Z/O Azië Goederenstromen concentreren zich meer en meer in een aantal hoofdknooppunten: -mainports -> schaalvoordelen dat wil zeggen kosten voordelen door grotere capaciteiten -optimale benutting infrastructuur -gevarieerde infrastructuur (multimodaal) -de concurrentie van een mainport als Rotterdam hangt erg sterk af van: - bereikbaarheid vanuit zee - bereikbaarheid van achterland - Europese integratie - Economische ontwikkeling v/h achterland - Havenkosten Pagina 6 van 6