Meerjarenbegroting Schooljaar 2017/2018. (kalenderjaar 2018)

Transcriptie

1 Meerjarenbegroting Schooljaar 2017/2018 (kalenderjaar 2018)

2 2

3 Inhoudsopgave 1. ALGEMEEN VOORWOORD GEVOLGDE PROCEDURE ACTUELE ONTWIKKELINGEN IN DE BEGROTING BASIS VAN DE KENGETALLEN LEERLINGEN BAO, SBO EN SO FASE VAN DE STELSELWIJZING ONTWIKKELING BEKOSTIGING VEREVENINGSKORTING RISICO S PERSONELE INZET EXTERNE KOSTEN ONTWIKKELING NIEUW BELEID OPBOUW RESERVES KOSTEN LEERLINGEN MET VASTGESTELDE HANDICAP (CLUSTER 3) VASTSTELLING LEERLINGEN OP HET SO GRENSVERKEER SO CLUSTER LEERLINGEN OP HET BAO AMBULANTE BEGELEIDING REGIO BUDGETTEN RUIMTE REGIONAAL BELEID BEKOSTIGING SO GEDRAG GRENSVERKEER SO GEDRAG BEKOSTIGING SBO GRENSVERKEER SBO PERSONELE INZET REGIONAAL BOVENSCHOOLS HET LOKET OVERIGE KOSTEN REGIONAAL BOVENSCHOOLS ONDERSTEUNINGSBUDGETTEN EN ARRANGEMENTEN BASISSCHOLEN BASISONDERSTEUNING ONDERSTEUNINGSARRANGEMENTEN GEHANDICAPTE LEERLINGEN (CLUSTER 3) ONDERSTEUNINGSARRANGEMENTEN HOOGBEGAAFDHEID FINANCIERING BREDE DIENST AMBULANTE BEGELEIDING VERREKENING BASISBEKOSTIGING BIJ TUSSENTIJDSE INSTROOM ONDERSTEUNINGSARRANGEMENTEN VANWEGE CRISISSITUATIES ONTWIKKELING VERGOEDING BASISONDERSTEUNING IN MEERJARIG PERSPECTIEF FINANCIËLE BIJLAGEN TOTAAL BEGROTING PER SCHOOLJAAR EN KALENDERJAAR REGIO NOORDOOST BOVENSCHOOLS REGIO MIDDEN BOVENSCHOOLS REGIO RANDSTAD BOVENSCHOOLS REGIO ZEELAND BOVENSCHOOLS SBO OVERDRACHTEN ONDERSTEUNINGSBUDGETTEN 2017/2018 BASISSCHOLEN REGIO NOORDOOST ONDERSTEUNINGSBUDGETTEN 2017/2018 BASISSCHOLEN REGIO MIDDEN ONDERSTEUNINGSBUDGETTEN 2017/2018 BASISSCHOLEN REGIO RANDSTAD ONDERSTEUNINGSBUDGETTEN 2017/2018 BASISSCHOLEN REGIO ZEELAND

4 1. Algemeen 1.1 Voorwoord Deze taakstellende meerjarenbegroting voor het schooljaar 2017/2018 is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de raad van bestuur van de Vereniging Reformatorisch Passend Onderwijs (voor primair en speciaal onderwijs), hierna te noemen Berséba. Conform artikel 4 van haar statuten heeft onze vereniging ten doel: a. het vormen en in stand houden van een landelijk samenwerkingsverband in de zin van artikel 18a lid 15 van de Wet op het Primair Onderwijs binnen het reformatorisch primair en speciaal onderwijs; b. het realiseren van een samenhangend geheel van ondersteuningsvoorzieningen binnen en tussen basisscholen en in samenwerking met speciale scholen voor basisonderwijs en scholen voor speciaal onderwijs; c. het realiseren dat leerlingen op scholen van het samenwerkingsverband een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doormaken; d. een zo passend mogelijke plaats in het onderwijs te realiseren voor alle leerlingen die extra ondersteuning behoeven. Deze begroting is opgesteld om onder andere te voorzien in de wijze van verdelen en toewijzen van de ondersteuningsmiddelen en ondersteuningsvoorzieningen aan de scholen van de leden (statuten: artikel 4 lid 2a), daarbij rekening houdend met de geldmiddelen die daarvoor ter beschikking komen vanuit het Rijk. Uitgangspunt zijn de grondslagen van de bekostiging van het samenwerkingsverband PO, zoals neergelegd in de Wet Passend Onderwijs. Bij het opstellen van deze taakstellende begroting is gebruik gemaakt van het instrumentarium passend onderwijs van de PO-raad, waaronder het model voor de meerjarenbegroting. De taakstellende begroting is gebaseerd op het vastgestelde meerjarenbeleid, recente BRON-gegevens van de scholen, kengetallen grensverkeer, beschikbare kijkglazen die het ministerie van OCW verstrekt, en verrijkt met verkregen voortschrijdend inzicht. Voorts is deze begroting of zijn delen daarvan afgestemd met de eigen organisatie en met de directies van de onder ons samenwerkingsverband vallende S(B)O-scholen. Onze bede is dat de HEERE de ons door de overheid geboden (geld-)middelen wil zegenen voor de ondersteuning van leerlingen met een ondersteuningsbehoefte op de scholen van ons samenwerkingsverband Ridderkerk, april 2017 De Raad van Bestuur van Berséba, G.R. van Leeuwen MES 4

5 1.2 Gevolgde procedure Op 4 april 2014 heeft de raad van toezicht de door de raad van bestuur vastgestelde kaderstellende meerjarenbegroting voor de periode 2014/2015 tot en met 2020/2021 goedgekeurd. Bij de vaststelling van het verdeelmodel voor de beschikbare middelen is gekozen voor een regionale en een landelijke verantwoordelijkheid ten aanzien bepaalde kosten. Op grond dit lange termijnbeleid heeft er voor het schooljaar 2017/2018 een volledige update plaatsgevonden. Op basis van de leerlingaantallen op teldatum en peildatum , en bijgestelde bekostigingsbedragen is deze meerjarenbegroting bijgesteld. Dit resulteert in een taakstellende begroting voor het schooljaar 2017/2018, het vierde schooljaar waarin Passend Onderwijs gestalte krijgt. In deze taakstellende begroting zijn de te verwachten ontwikkelingen voor de komende jaren doorgerekend en bijgesteld op basis van de actuele gegevens. De concept-begroting is besproken in meerdere MT-vergaderingen, met de auditcommissie uit de Raad van Toezicht, de MR en vervolgens door het bestuur vastgesteld. 1.3 Actuele ontwikkelingen in de begroting Door diverse overheidsmaatregelen en voortschrijdend inzicht hebben enkele structurele aanpassingen in de begroting plaatsgevonden. Het totaalaantal leerlingen op de basisscholen binnen het samenwerkingsverband laat in 2016 een lichte daling zien van 39 leerlingen ten opzichte van Er worden door het Ministerie van OCW aanvullende middelen aan het samenwerkingsverband ter beschikking gesteld voor het ontwikkelen van beleid ten aanzien van hoogbegaafdheid. De verplichte herbesteding bij de externe ambulante diensten is nagenoeg volledig afgebouwd. Er is sprake van groei van het aantal grensverkeerleerlingen, dat aan het samenwerkingsverband wordt toegerekend. Dat betreft leerlingen afkomstig van onze scholen, die echter niet op een eigen SO- of SBO-school ingeschreven (kunnen) worden. Er worden in de schooljaren 2017/2018 en 2018/2019 extra bestedingen uit het exploitatieoverschot 2016 en de risicobuffer gedaan, omdat op grond van een nieuwe risico-inventarisatie de eerder vastgestelde buffer naar beneden is bijgesteld. 1.4 Basis van de kengetallen leerlingen BAO, SBO en SO Voor deze begroting is uitgegaan van de leerlingentellingen per , zoals die door het Ministerie beschikbaar zijn gesteld op grond van de BRON-registratie van december In de begroting wordt rekening gehouden met een stabiel aantal leerlingen op de basisscholen. De fluctuaties voor het gehele samenwerkingsverband zijn minimaal. Jaarlijks zullen de overdrachten aan de scholen opnieuw berekend worden op basis van het werkelijke leerlingenaantal. 1.5 Fase van de stelselwijzing De stelselwijziging voltrekt zich in stappen vanaf tot , waarbij het meetmoment voor de overgangsregeling is. Het totale invoeringstraject beslaat dus 9 jaar. 1 augustus 2014 Invoering van de wet Passend Onderwijs: de WSNS-zorgmiddelen gaan naar het landelijke samenwerkingsverband. Ons samenwerkingsverband ontvangt het schooldeel van de rugzakmiddelen op basis van de stand De bekostiging van de huidige regionale WSNS-verbanden vervalt. De overdracht van de huidige zorgmiddelen WSNS vervalt. 1 januari 2015 De nieuwe bekostigingssystematiek zware ondersteuning gaat van start voor wat betreft het materiële deel. 1 augustus 2015 De nieuwe bekostigingssystematiek gaat volledig van start. Ons samenwerkingsverband ontvangt het nieuwe normbudget voor de zware en lichte ondersteuning. De rugzakmiddelen en SO bekostiging zijn ook genormeerd in het normbudget opgenomen. De verevening van 100 % (korting als overgangsmaatregel) gaat van start op basis van de aantallen leerlingen en rugzakken naar het peilmoment De ambulante begeleidingsmiddelen gaan naar ons samenwerkingsverband. De herbestedingsverplichting ambulante begeleidingsmiddelen bij de (v)so scholen, die voorheen de AB- middelen ontvingen, gaat van start o.b.v. het aantal rugzakken

6 1 augustus 2016 De herbestedingsverplichting ambulante begeleidingsmiddelen vervalt De vereveningskorting wordt aangepast naar 90 % 1 augustus 2017 De vereveningskorting wordt aangepast naar 75 % 1 augustus 2018 De vereveningskorting wordt aangepast naar 60 % 1 augustus 2019 De vereveningskorting wordt aangepast naar 30 % 1 augustus 2020 De verevening wordt beëindigd. Gelijke verdeling van de ondersteuningsmiddelen op basis van samenwerkingsverband 1.6 Ontwikkeling bekostiging De kern van de bekostigingssystematiek kent vijf elementen: 1. Basisbekostiging: Alle scholen, ook de SO-scholen, krijgen de basisbekostiging bestaande uit bedragen per school en per leerling. Dit is de bekostiging, die scholen rechtstreeks van de rijksoverheid ontvangen voor het geven van onderwijs. 2. Budget voor lichte ondersteuning: Elk samenwerkingsverband krijgt een aanvullend budget voor lichte ondersteuning. Dat zijn de middelen die vóór 1 augustus 2014 onder de noemer Weer Samen Naar School (WSNS) werden verstrekt. Deze vergoeding wordt doorbetaald aan de basisscholen op basis van een vast bedrag per school en aanvullend een bedrag per leerling. 3. Normbudget voor zware ondersteuning : Elk samenwerkingsverband krijgt een normbudget voor leerlingen met een zware ondersteuningsvraag. Dit budget wordt gebaseerd op een bedrag per leerling voor het totaalaantal leerlingen in het primair onderwijs. Het samenwerkingsverband beschrijft in het ondersteuningsplan, hoe zij de extra ondersteuning voor de leerlingen in haar regio s realiseert en hoe de middelen worden verdeeld. 4. Ondersteuningsbekostiging: Uit het normbudget wordt per leerling, voor wie een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) is afgeven en die een S(B)O school bezoekt, een bedrag overgeheveld naar de betreffende S(B)O-school: de ondersteuningsbekostiging. De hoogte van dit bedrag is gebaseerd op ondersteuningsbehoefte van de leerling. De financieringsvorm van het SO en SBO is afwijkend. Onder hoofdstuk 3 wordt dat nader toegelicht. 5. Verevening: Het is de bedoeling dat op termijn elk samenwerkingsverband eenzelfde normbudget per leerling voor zware ondersteuning krijgt. Omdat de startpositie van de samenwerkingsverbanden niet gelijk was, is gekozen voor een stapsgewijze verevening (zie tabel in paragraaf 1.5). In schooljaar 2015/2016 werd het vereveningsbedrag voor 100% toegepast. In 2019/2020 wordt deze verevening voor het laatst toegepast. Het vereveningsbedrag wordt bepaald door het verschil tussen de ondersteuningskosten per samenwerkingsverband (inclusief rugzakken) per en het normbudget, ook berekend op basis van de leerlingenaantallen per Vereveningskorting Naar aanleiding van de overgangsregeling vindt er voor Berséba een korting op het budget voor de zware ondersteuning plaats. Op basis van het meetmoment ( ) lagen de totale kosten voor de zware ondersteuning van de binnen het samenwerkingsverband participerende scholen totaal ruim 3 miljoen euro lager dan het normbudget. De ontwikkeling van de omvang van de zware ondersteuning na heeft geen invloed meer op deze overgangsregeling. Als gevolg van de verevening zal de bekostiging stapsgewijs oplopen tot het landelijk gemiddelde. De rijksbijdragen voor ons samenwerkingsverband laten daardoor dus voor de komende jaren nog een toename zien. Bij de vaststelling van de regiobudgetten wordt het effect van deze vereveningskorting richting de regio s van Berséba ook toegepast. 1.8 Risico s Een onderdeel van professioneel financieel beleid is de risicobeheersing. De verplichtingen voor de totale doelstelling Passend Onderwijs voltrekken zich stapsgewijs. Voor het schooljaar 2017/2018 dienen de overdrachten aan SO, SBO en grensverkeer plaats te vinden op basis van nu vaststaande leerlingenaantallen per De financiële risico s voor het schooljaar 2017/2018 zijn dan ook beperkt. 6

7 Als er na voor een toenemend aantal leerlingen ondersteuningsbekostiging overgedragen moet worden vanaf het schooljaar 2018/2019, dan zal dit effect hebben op de overdrachten op basis van het schoolmodel. De volgende risico s zijn niet volledig te elimineren: Risico Personele verplichtingen Werkgeversrisico s Niet-plaatsbare leerlingen/thuiszitters Wettelijke Aansprakelijkheid Extra kosten ambulante begeleiding Uitputting beschikbare budget extra arrangementen cluster 3 Effect / maatregel Voor de aangegane verplichtingen zijn de kosten berekend op basis van inschaling, huidige premielast en geraamde overige kosten. Hiermee is het risico beperkt. Door het voeren van adequaat personeelsbeleid worden de risico s maximaal teruggebracht tot een aanvaardbaar niveau. In principe dient elke (aangemelde) leerling op een school geplaatst te worden. Elke regio beschikt over een knelpuntenbudget om (indien nodig) interventies te kunnen plegen voor leerlingen die niet plaatsbaar lijken te zijn of voor dreigende thuiszitters. Hiervoor is geen verzekering afgesloten. In de loop van een schooljaar kan de behoefte voor AB toe- of afnemen terwijl met de AB-diensten langlopende capaciteitsafspraken zijn gemaakt. Het streven is daarin ook te werken met een flexibele schil. Voor deze arrangementen is landelijk een budget gereserveerd. Bij een toenemend aantal toegekende arrangementen kan er in de loop van een schooljaar een overbesteding plaatsvinden. De organisatie zal de komende jaren geconfronteerd kunnen worden met ontwikkelingen die momenteel niet te voorzien zijn. De huidige wetgeving kan bijgestuurd worden door middel van Algemene Maatregelen van Bestuur (AMVB). Dergelijke ingrepen zorgen telkens nog voor bijstellingen van het beleid en de financiële verantwoordelijkheden. In samenspraak met de regiomanagers worden de risico s één keer per jaar geëvalueerd en risicobeperkende maatregelen genomen. Na deze evaluatie vindt in de auditcommissie zo nodig een bijstelling plaats van het risicoprofiel. Daarbij worden in elk geval de volgende risico s nader geanalyseerd en gewogen: 1. Verantwoording van de kwaliteit van het ondersteuningsproces van de aangesloten basisscholen en de mogelijkheden tot interventie vanuit ons samenwerkingsverband. 2. Witte vlekken in het ondersteuningsaanbod van de gezamenlijke onderwijsinstellingen. 3. Personele risico s als gevolg van het werkgeverschap van de raad van bestuur, regiomanagers en ondersteunende functies. 4. Verplichtingen uit hoofde van het grensverkeer van leerlingen vanuit de achterban die op SO scholen instelling buiten het samenwerkingsverband worden geplaatst. 5. Ontwikkeling van de leerlingaantallen op het SBO. 6. Ontwikkeling van de leerlingaantallen op het SO. 7. Omvang van de benodigde financiële reserves van het samenwerkingsverband. 8. Financiële verplichtingen met betrekking tot de realisatie van brede ambulante diensten door de 5 aanwezige expertisecentra. 9. Prijsaanpassingen bij de definitieve vaststelling van de budgetten en aanpassingen als gevolg van mogelijke budgettaire taakstellingen van het Ministerie van OCW. 10. Aanpassing van de kortingspercentages van de vereveningskorting tijdens de overgangsregeling. De raad van bestuur ziet het als haar taak voorzienbare risico s in kaart te brengen en deze gezamenlijk met de regiomanagers via adequaat risicomanagement te beheersen. 1.9 Personele inzet De kosten van de landelijke organisatie betreft met name kosten voor de raad van toezicht, de raad van bestuur, administratie en regio-overstijgende kosten voor kwaliteitszorg en beleidsontwikkeling. De raad van het bestuur heeft een dienstverband van 0,6 fte. Daarnaast wordt er voor gezamenlijke rekening personeel ingezet voor centraal secretariaat en beleidsondersteuning. Rekening houdend met de van toepassing zijnde inschaling en werktijdfactor zijn de personele kosten en overige lasten voor het schooljaar 2017/2018 als volgt begroot: 7

8 Personele kosten en overige lasten Raad van bestuur Raad van toezicht Externe advisering Licentie Kindkans / ParnasSys Kwaliteitsbeleid en licentie Integraal Secretariaat Beleidsontwikkeling Uitbesteding administratie Scholing en congressen Ondersteuningsplanraad Accountantscontrole Externe kosten ontwikkeling nieuw beleid Ontwikkeling website en promotie Overige organisatiekosten Totaal Externe kosten ontwikkeling nieuw beleid In de begroting is een reservering opgenomen van voor het schooljaar 2017/2018 en voor het schooljaar 2018/2019 voor de ontwikkeling van een aantal speerpunten, bestaande drie hoofdpunten: 1. Professionalisering Hieronder vallen een aantal thema s: - In toenemende mate zijn onderwijszorgarrangementen nodig om onderwijs voor leerlingen mogelijk te maken. Scholen vinden het lastig om op een professionele manier het gesprek met gemeenten te voeren. Berséba wil door de inzet van experts scholen hierin ondersteunen. - De professionalisering van de intern begeleiders en de ondersteuningsteams vraagt blijvend de aandacht. Ervaren wordt dat passend onderwijs een ander perspectief op ondersteuning vraagt dan voorheen. Berséba wil de intern begeleiders en ondersteuningsteams hierin verder professionaliseren. - In toenemende mate wordt ervaren, dat gedrag van leerlingen een complicerende factor is binnen scholen om tegemoet te komen aan de ondersteuningsbehoefte van (groepen) leerlingen. Berséba wil scholen stimuleren om leerkrachten op te leiden tot gedragsspecialisten, die de expertise en vaardigheid hebben om leerkrachten binnen de school te ondersteunen om met problematisch gedrag om te gaan. 2. Projecten voor realisatie dekkend netwerk Berséba heeft de opdracht om witte vlekken in het ondersteuningsaanbod zo veel mogelijk binnen het samenwerkingsverband in te vullen. Het realiseren van invulling van de witte vlekken vraagt inzet van expertise en menskracht. Voor het opstarten van specifieke projecten wil Berséba projectsubsidie beschikbaar stellen. Voor het verkrijgen van deze subsidie is een protocol opgesteld. 3. Vernieuwend onderwijs Op onze scholen wordt door de teamleden hard gewerkt om zo goed mogelijk af te stemmen op de ondersteuningsbehoeften van leerlingen. Het leerstofjaarklassensysteem is in de achterliggende jaren tot het uiterste opgerekt. Een volgende stap in passend onderwijs lijkt te zijn om de inrichting en de organisatie van het onderwijs te vernieuwen. Berséba wil scholen die hiermee aan de slag willen gaan, ondersteunen Opbouw reserves Het samenwerkingsverband beschikte bij de oprichting niet over reserves. Door overschotten in de jaren 2014 t/m 2016 is er een eigen vermogen opgebouwd als buffer voor onvoorziene kosten. Na de evaluatie van het risicoprofiel is de noodzakelijk geachte buffer vastgesteld op Hetgeen meer aan buffer aanwezig is, is in de meerjarenbegroting opgenomen als extra bestedingsruimte. Als gevolg daarvan laat de meerjarenbegroting voor de komende jaren een tekort zien, dat gefinancierd wordt uit het surplus aan eigen vermogen. 8

9 2. Kosten leerlingen met vastgestelde handicap (cluster 3) 2.1 Vaststelling De ondersteuningskosten voor leerlingen bij wie sprake is van cluster 3-problematiek (lichamelijke handicap, langdurig ziek of zeer moeilijk lerend) worden op landelijk niveau gefinancierd. Er zijn landelijke criteria vastgesteld, op basis waarvan de regionale Loketten bepalen welke vorm van extra ondersteuning een leerling nodig heeft. Het Loket kan een toelaatbaarheidsverklaring afgeven, waarmee de leerling op het speciaal onderwijs geplaatst kan worden. Het Loket kan ook een extra ondersteuningsarrangement toekennen, waarmee een leerling op de (speciale) basisschool geholpen kan worden. 2.2 Leerlingen op het SO Binnen het samenwerkingsverband zijn vijf scholen voor SO cluster 3. Van deze vijf scholen zijn er twee met een nevenvestigingen (Ochten en Sliedrecht). De ondersteuningszwaarte van de leerlingen op deze scholen is verschillend. Het Loket bepaalt bij het afgeven van een toelaatbaarheidsverklaring of sprake is van ondersteuningszwaarte in categorie 1, 2 of 3. De kosten voor deze leerling worden door DUO in mindering gebracht op de bekostiging van het samenwerkingsverband. De SO-scholen ontvangen de benodigde middelen voor ondersteuning aan deze leerlingen rechtstreeks van DUO in hun lumpsumbekostiging. Het Ministerie hanteert voor de verschillende categorieën vaste bedragen per leerling. De hoogte van deze bedragen zijn door het samenwerkingsverband niet te beïnvloeden. 2.3 Grensverkeer SO cluster 3 Naast de leerlingen, geplaatst op de eigen SO-instellingen, dient er rekening gehouden te worden met het feit, dat er ook leerlingen vanuit de eigen achterban om bepaalde redenen niet op een van de 5 reformatorische SO-scholen geplaatst kunnen worden. De oorzaak kan een keuze van de ouders zijn voor een school dichter in de buurt of het ontbreken van de benodigde expertise voor een specifieke ondersteuningsvraag op de eigen SO-instelling. In dergelijke situaties geeft Berséba wel een toelaatbaarheidsverklaring af. Met deze verklaring kunnen de ouders hun kind aanmelden bij de school van hun keuze. De financiële consequentie daarvan is voor ons samenwerkingsverband gelijk. De (niet-reformatorische) SO-instelling ontvangt rechtstreeks van de Rijksoverheid de basis- en ondersteuningsbekostiging. De ondersteuningsbekostiging komt echter wel ten laste van ons samenwerkingsverband voor leerlingen die met een toelaatbaarheidsverklaring op een niet-reformatorische SOschool worden geplaatst. Deze wordt door de Rijksoverheid in mindering gebracht op de bekostiging van ons samenwerkingsverband op basis van de 1 oktober-telling. De verwachting is dat de kosten van het SO cluster 3 de komende jaren nog verder zullen stijgen. Dit zal deels voortkomen uit een groei van het aantal leerlingen op de SO-instellingen die bij ons samenwerkingsverband zijn aangesloten, deels uit de kosten voor het toenemend grensverkeer en deels door toename van het aantal leerlingen in de hoogste bekostigingscategorie. Als er sprake is van groei van het aantal leerlingen in het SO tussen 1 oktober en 2 februari van een schooljaar, ontvangen de SO-scholen geen bekostiging voor deze leerlingen van de Rijksoverheid Berséba vergoedt de basis- en ondersteuningsbekostiging aan de SO-scholen, ook als leerlingen uitstromen naar een niet-reformatorische SOschool. Berséba neemt zelf het initiatief om de groeibekostiging over te maken naar de SO-scholen. Op basis van afgegeven toelaatbaarheidsverklaringen door Berséba ontstaat in de loop van de tijd inzicht in hoeveel leerlingen van Berséba naar het SO buiten Berséba zullen gaan. Het is op dit moment moeilijk in te schatten om welke aantallen het gaat. Bij het opstellen van de meerjarenbegroting is voorzichtigheidshalve uitgegaan van een geraamde stijging van 6 leerlingen per naar 86 leerlingen per Per bedroeg het aantal 43 leerlingen. 2.4 Leerlingen op het BAO Naast doorverwijzing naar het SO bestaat voor leerlingen met een ondersteuningsbehoeften op het terrein van cluster 3 ook de mogelijkheid van plaatsing op het BAO, met een aanvullend ondersteuningsarrangement via een aanvullende vergoeding en beschikbaarstelling van expertise. Op basis van de kengetallen van de voorgaande jaren en de actuele ontwikkelingen zal er jaarlijks naar verwachting voor circa aan arrangementen worden toegekend. Door het Loket kunnen arrangementen van verschillende zwaarte worden toegekend. Hiervoor criteria opgesteld. 9

10 2.5 Ambulante begeleiding Ieder regio heeft een brede ambulante dienst. De medewerkers van deze dienst ondersteunen leerkrachten in het basisonderwijs in het omgaan met leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften. Niet altijd is bij de eigen ambulante dienst voldoende expertise aanwezig om de volle breedte van ambulante begeleiding te kunnen bieden. Daarvoor is regelmatig zeer specialistische expertise nodig, waarvan de omvang en de kosten bij voorbaat niet precies zijn vast te stellen. De Brede Ambulante Diensten van Berséba maken hiervoor afspraken met externe ambulante diensten over de mogelijkheden voor het naar behoefte afnemen van de ondersteuning en de financiering daarvan. Op basis van een redelijke schatting en de ervaringen in het schooljaar 2017/2018 is daarvoor in de begroting gereserveerd. Daarnaast is er nog voor een klein gedeelte sprake van bestedingsverplichtingen bij externe ambulante diensten. Dit is voor schooljaar 2017/2018 naar schatting een bedrag van Regio budgetten 3.1 Ruimte regionaal beleid De kosten voor de landelijke overhead en de ondersteuning van alle leerlingen met een cluster 3-voorziening komen voor landelijke (gezamenlijke) rekening. Het beschikbare, resterende budget is toegerekend aan de vier regio s naar rato van het aantal leerlingen binnen de regio. De omvang van de regio s varieert sterk en is samengesteld op basis van de voedingsgebieden van de SO-instellingen. De kosten van de leerlingen op het SO Gedrag, de omvang van het SBO, en de overige ondersteuning voor de lichte en zware ondersteuning worden regionaal gedragen. Dit geeft binnen de regio s, in afstemming tussen de S(B)O en BAO en de regiomanager, ruimte voor het realiseren van een beperkt eigen beleid, waarvoor de betreffende regio financieel verantwoordelijk is. 3.2 Bekostiging SO Gedrag Binnen het samenwerkingsverband zijn er 6 scholen op zeven locaties met een voorziening voor SO Gedrag. De leerlingen die op deze scholen staan ingeschreven, hebben bekostigingscategorie 1. Per leerling zal door DUO het door de overheid vastgestelde bedrag op de bekostiging van het samenwerkingsverband in mindering worden gebracht. De omvang van de bedragen per leerling zijn door ons samenwerkingsverband niet te beïnvloeden. Door het vaststellen van toelatingscriteria en het verhogen van de basisondersteuning, die de basisscholen bieden, is er wel invloed uit te oefenen op de groei van het aantal leerlingen in SO Gedrag. Een groeiend SO zet de omvang van de ondersteuningsmiddelen, die de basisscholen ontvangen, namelijk onder druk. 3.3 Grensverkeer SO Gedrag De verrekening van grensverkeer SO Gedrag is vergelijkbaar met de verrekening grensverkeer SO cluster 3. Zie hiervoor paragraaf Bekostiging SBO Het samenwerkingsverband dient zorg te dragen voor een adequate bekostiging voor de leerlingen die het SBO bezoeken. Het SBO ontvangt van DUO op basis van het T-1 principe (teldatum minus 1 jaar) een basisbekostiging van het aantal ingeschreven leerlingen. Daarnaast ontvangt het SBO op basis van het T-1 principe een ondersteuningsbekostiging voor 2% van het totaalaantal leerlingen in het primair onderwijs. Indien het SBO een deelname heeft van meer dan 2% van het aantal leerlingen op de vastgestelde peildatum, dan vergoedt het samenwerkingsverband voor het aantal leerlingen boven de 2% basis- en ondersteuningsbekostiging. De overdracht aan de SBO-scholen kent de volgende onderdelen: 1. Basisbekostiging op basis van de landelijke GGL (gewogen gemiddelde leeftijd) voor de instroom na 1 oktober van een zeker jaar tot de peildatum van 1 februari van het jaar daaropvolgend. 2. Ondersteuningsbekostiging op basis van de landelijke GGL voor de deelname op de peildatum van 1 februari boven de genormeerde 2 %. 3. JRK (Jonge Risico Kind) bekostiging voor zover het aantal JRK-leerlingen boven de 5 % van de SBO populatie uitstijgt. 4. Voor leerlingen met de behoefte aan een zwaarder ondersteuningsarrangement dan de standaard SBOleerling zal het samenwerkingsverband een aanvullend bedrag vergoeden. Deze leerlingen zijn SBO+leerlingen. Het samenwerkingsverband hanteert als uitgangspunt dat 25% van de leerlingen in het SBO deze extra ondersteuning nodig hebben 10

11 5. Voor leerlingen met een indicatie voor toelating op het SO, die echter wegens onderwijskundige of andere redenen op het SBO blijven, ontvangt het SBO als aanvullende bekostiging het verschil tussen de SOondersteuningsbekostiging en de SBO-ondersteuningsbekostiging, die wordt uitbetaald op basis van de peildatum. Dit wordt een SBO++-arrangement genoemd. De criteria om dit toe te kennen zijn gelijk aan de criteria voor SO Gedrag. 3.5 Grensverkeer SBO Ook bij het SBO is sprake van grensverkeer. De facturering van grensverkeer vindt plaats tussen de samenwerkingsverbanden. Dit betreft zowel het instromend als het uitstromend grensverkeer. Binnen de Loketten is een actueel overzicht van het grensverkeer beschikbaar. In november van elk jaar wordt het instromend grensverkeer gefactureerd aan de betreffende samenwerkingsverbanden. De inkomsten komen ten gunste van de regio. Voor uitstromend grensverkeer ontvangt ons samenwerkingsverband facturen van andere samenwerkingsverbanden. Voor leerlingen die vanaf 2 oktober t/m 31 juli van elk schooljaar in- of uitstromen wordt in het eerste jaar behalve de ondersteuningsbekostiging ook de basisbekostiging gefactureerd. 3.6 Personele inzet regionaal bovenschools Voor de uitvoering van het beleid van Berséba en de afstemming daarover in de regio, heeft elke regio een regiomanager. Daarnaast beschikt elke regio over een Loket, waarvoor een zorgmakelaar werkzaamheden verricht, ondersteund door een secretaresse. Elke regio is vrij in de manier waarop hier invulling aan wordt gegeven. Bij de berekening van de te verwachten personele kosten is rekening gehouden met de inschaling conform de CAO Primair Onderwijs en wettelijke verplichtingen met betrekking tot de sociale lasten en pensioenpremies. 3.7 Het Loket Naast de zorgmakelaar participeren (externe) experts in het regionale Loket. Het Loket adviseert het samenwerkingsverband over de vaststelling van de toelaatbaarheid van leerlingen op het SBO of SO en beslist over de toekenning van aanvullende ondersteuningsarrangementen op de basisscholen. 3.8 Overige kosten regionaal bovenschools Naast de eerdergenoemde kosten zijn de bovenschoolse kosten per regio beperkt en zijn deze gericht op de ondersteuning van de basisscholen. Tevens zijn er mogelijkheden voor het financieren van netwerken en collectieve scholingen. Over de samenstelling van de bovenschoolse regionale begrotingen hebben de regiomanagers overleg gevoerd met de directienetwerken. 11

12 4. Ondersteuningsbudgetten en arrangementen basisscholen 4.1 Basisondersteuning Voor het realiseren van de basisondersteuning ontvangt elke basisschool een aanvullende vergoeding vanuit ons samenwerkingsverband. De vergoeding kent een vast basisbedrag per school, ongeacht de omvang van de school, van Deze vergoeding is toereikend voor de financiering van 1 dag per week van een IB-er of een andere gespecialiseerde functionaris op het gebied van leer- of gedragsproblematiek. Daarnaast ontvangt elke school een aanvullende vergoeding per leerling, zodat er rekening gehouden wordt met de omvang van de school. Elke regio heeft de ruimte voor het ontwikkelen van regionaal beleid. De kosten daarvan zijn van invloed op de omvang van de middelen die de basisscholen ontvangen voor de realisatie van de basisondersteuning. De volgende ontwikkelingen zijn van invloed op de omvang van de vergoeding die de basisscholen per leerling ontvangen voor de realisatie van de basisondersteuning. - Deelnamepercentage van de Speciaal Basisonderwijs in de regio. Een hoger deelnamepercentage leidt tot minder financiële armslag voor de basisondersteuning; een lager percentage tot meer financiële armslag. - Omvang aantal leerlingen Speciaal Onderwijs. De ondersteuningsbekostiging voor deze leerlingen wordt in mindering gebracht op het landelijk budget voor zover het cluster 3 betreft en in mindering gebracht op het regionale budget voor de leerlingen cluster 4. - Regionale bovenschoolse inzet aan middelen voor onder andere aansturing, kwaliteitszorg, externe expertise, Loket. - Regionale projecten, pilots, tussenvoorzieningen en aanvullende individuele ondersteuningsarrangementen, zoals bijvoorbeeld crisisarrangementen. Aangezien de inzet aan middelen op regionaal niveau kan verschillen, zal ook de gemiddelde overdracht per leerling aan de basisscholen afwijken. Daarnaast heeft de vaste voet per school tot gevolg, dat scholen met een lager aantal leerlingen (naar verhouding) een hogere vergoeding voor de realisatie van de basisondersteuning ontvangen. 4.2 Ondersteuningsarrangementen gehandicapte leerlingen (cluster 3) Basisscholen die plaats bieden aan een leerling met een cluster 3-indicatie ontvangen daarvoor een aanvullend arrangement. De toekenning daarvan zal door het Loket plaatsvinden. Zie ook onderdeel 3.4 in de toelichting op deze begroting. De daar gereserveerde middelen van worden per arrangement in geld aan de scholen ter beschikking gesteld voor het realiseren van aanvullende ondersteuning voor deze leerlingen. 4.3 Ondersteuningsarrangementen hoogbegaafdheid Er is gereserveerd voor arrangementen voor hoogbegaafde leerlingen. Deze reservering draagt nog een pilotkarakter en zal in de loop van het schooljaar worden geëvalueerd. 4.4 Financiering brede dienst ambulante begeleiding In elke regio dient er een brede vorm van ambulante begeleiding te zijn voor leerlingen op de basisscholen met leeren gedragsproblematiek. De ambulante begeleiding voor leerlingen met een lichamelijke of verstandelijk handicap is reeds onder 3.5 genoemd. De ambulante begeleiding wordt primair door de BAD van de regio verleend. De ruimte bestaat om daar per regio invulling aan te geven in overleg met de in de regio aangesloten scholen. Indien de SO-instelling zelf over onvoldoende expertise beschikt, kan deze extern worden ingekocht. In overleg met de regio in het samenwerkingsverband worden langlopende verplichtingen aangegaan voor de financiering van deze diensten. 4.5 Verrekening basisbekostiging bij tussentijdse instroom Met tussentijdse instroom bedoelen we de instroom van leerlingen in het SO of SBO vanaf 2 oktober in elke schooljaar. In september 2017 zullen de facturen voor de tussentijdse instroom over schooljaar worden verstuurd. Basisscholen waarvan tussentijds leerlingen in het SBO of SO zijn geplaatst, dienen de basisbekostiging, die zij op grond van de 1 oktober-telling ontvangen aan Berséba over te dragen. Deze regeling sluit aan bij de afspraken die gelden bij het verrekenen van grensverkeer. Ook dan wordt de basisbekostiging bij instroom na 1 oktober volledig in rekening gebracht. De inkomsten van tussentijdse instroom komen ten gunste van het samenwerkingsverband, als leerlingen tussen 1 oktober en 2 februari op het SBO en SO zijn geplaatst. Het samenwerkingsverband vergoedt namelijk de basisbekostiging aan de SBO- en SO-scholen voor deze leerlingen. 12

13 De inkomsten van tussentijdse instroom voor leerlingen die na 1 februari instromen op het SBO en SO wordt doorgesluisd naar de SBO-en SO-scholen. Deze scholen worden namelijk vanuit, het samenwerkingsverband niet gefinancierd voor leerlingen die na 1 februari instromen. De basisbekostiging zal niet in rekening worden gebracht, als via de basisschool een toelaatbaarheidsverklaring wordt aangevraagd voor een leerling afkomstig uit een voorschoolse situatie. De basisbekostiging wordt ook niet in rekening gebracht als een leerling binnen 9 maanden na plaatsing op de basisschool naar het SBO of SO gaat. De structureel sterk verwijzende basisschool (op basis van het 4-jarig gemiddelde) krijgt bijzondere aandacht van het samenwerkingsverband met betrekking tot het verwijzingsbeleid. De regiomanager zal deze school daarop bevragen en acties stimuleren om dit bij te sturen. 4.6 Ondersteuningsarrangementen vanwege crisissituaties Het komt soms voor dat er sprake is van crisissituaties op scholen. Hierdoor bestaat het risico dat een leerling thuis komt te zitten. Berséba wil dit zo veel mogelijk voorkomen. Het Loket kan dan besluiten om een crisisarrangement in te zetten. Ook SBO- of SO-scholen kunnen een beroep doen op een dergelijk crisisarrangement. Het kenmerk van een crisisarrangement is dat het kortdurend is om tot een passende oplossing voor de leerling te komen. 4.7 Ontwikkeling vergoeding basisondersteuning in meerjarig perspectief Het samenwerkingsverband heeft een, op basis van het meetmoment , positief herverdeeleffect als gevolg van de geïntroduceerde normbudgettering van de zware ondersteuning. In beginjaren heeft dit een hoge vereveningskorting tot gevolg. Na verloop van tijd stijgt het budget. Daartegenover dient ook wel rekening gehouden te worden met een toename van de leerlingen op het SO en de kosten van het grensverkeer. Deze verwachte kostenstijging is ook in de begroting opgenomen, zie onderdeel 3.3 De regio s Noordoost en Zeeland hebben op basis van de kengetallen per hoge inkomsten uit de leerling gebonden financiering. Deze vergoedingen worden vanaf in de normbekostiging opgenomen. Daardoor neemt het totaal van de vergoeding voor de zware ondersteuning in die regio s nauwelijks toe terwijl de kosten wegens grensverkeer naar verwachting nog stijgen. In de regio Zeeland is er pas na het meetmoment van een SO cluster-4 van start gegaan, waarvan de kosten bij de vaststelling van de vereveningskorting niet mee genomen worden. De regio s Midden en Randstad ondervinden nadelige gevolgen van de interne verevening. Daardoor valt de overdracht per leerling in deze regio s lager uit dan in de regio s Noordoost en Zeeland. Voortschrijdend inzicht laat zien, dat het niet aantoonbaar is, dat de ondersteuningsbehoeften van leerlingen/scholen in de regio s Midden en Randstad minder is dan in de regio s Noordoost en Zeeland. Dit heeft geleid tot het besluit om vanuit de reserves van het samenwerkingsverband een aanvullend bedrag van 10 per leerling voor de scholen in de regio s Midden en Randstad beschikbaar te stellen. Dit betreft vooralsnog een besluit dat betrekking heeft op de schooljaren 2017/2018 en 2018/2019. Hiermee zijn de regionale verschillen in de overdrachten op basis het schoolmodel in beperkte mate verminderd. Het totaal aan middelen dat aan de basisscholen wordt verstrekt voor de realisatie van de basisondersteuning vertoont een stijgende lijn. In het eerste jaar Passend Onderwijs met de bekostiging voor de lichte en zware ondersteuningsmiddelen (schooljaar 2015/2016) bedroeg de overdracht op basis van het schoolmodel Voor het schooljaar 2017/2018 is deze berekend op Bij een deel van de scholen wordt op basis van eerder gemaakte afspraken een bedrag ingehouden voor lichte AB-arrangementen of voor de bijdrage aan een gezamenlijke onderzoekspot. De inhouding bedraagt zodat er daadwerkelijk wordt uitbetaald. De ontwikkeling van de overdrachten per leerling is als volgt weer te geven: Regio 2015/ / /2018 Prognose 2018/2019 Noordoost 151,93 176,39 204, Midden 79,80 107,52 115, Randstad 70,65 107,99 133, Zeeland 128,27 135,57 149, De daadwerkelijke overdrachten 2018/2019 zullen ook mede afhankelijk zijn van het aantal TLV s dat in de komende tijd zal worden afgegeven. 13

14 5. Financiële bijlagen 5.1 Totaal begroting per schooljaar en kalenderjaar schooljaar schooljaar schooljaar schooljaar kalenderjaar kalanderjaar kalanderjaar kalanderjaar 2017/ / / / Kengetallen leerlingen Aantal leerlingen Regio Noordoost 19,92% Regio Midden 27,97% Regio Randstad 38,03% Regio Zeeland 14,08% ,00% april 2016 vastgesteld en bijgesteld februari 2017 met extra besteding uit reserve op basis van schooljaar 2017/2018 en 2018/2019, vaststelling april 2017 BAO SBO SO SO Verdeling regio budgetten Baten Rijksbijdragen OCW Rente inkomsten Kosten voor landelijk beleid Personele inzet Overige overheadskosten, beheer, bestuur en beleidsontwikkeling Arrangementen BAO cluster 3, knelpunten, AWBZ en HBG Ambulante begeleiding cluster SO deelname (incl. grensverkeer) SO kosten cluster 4 (regio toerekening) Inkomsten voor regionale verdeling Regio budget (vereveningskorting cluster 4 naar regio) Regio Noordoost Regio Midden Regio Randstad Regio Zeeland Budget voor regionale inzet Aan verschillen door afrondingen in de SBO 2 % toerekeningen ## (in eindversie wegpoetsen) Regio kosten Noordoost SO 4 kosten op teldatum incl. grensverkeer SBO overdrachten op basis van peildatum en arrangementen Personele inzet op basis van aanstellingen Overig beleid bovenschools Ambulante begeleiding gedrag Onderzoeksarrangemmenten (inhouding m.u.v. KOC scholen) Kosten grensverkeer SBO en SO gedrag (tussentijdse uitstroom) Reservering budget voor individuele zorgarrangementen Overdracht op basis van schoolmodel Regio kosten Midden SO 4 kosten op teldatum incl. grensverkeer SBO overdrachten op basis van peildatum en arrangementen Personele inzet op basis van aanstellingen Overig beleid bovenschools Ambulante begeleiding gedrag Kosten grensverkeer SBO en SO gedrag (tussentijdse uitstroom) Reservering budget voor individuele zorgarrangementen Overdracht op basis van schoolmodel Regio kosten Randstad SO 4 kosten op teldatum incl. grensverkeer SBO overdrachten op basis van peildatum en arrangementen Personele inzet op basis van aanstellingen Overig beleid bovenschools Ambulante begeleiding gedrag Kosten grensverkeer SBO en SO gedrag (tussentijdse uitstroom) Reservering budget voor individuele zorgarrangementen Overdracht op basis van schoolmodel Regio kosten Zeeland SO 4 kosten op teldatum incl. grensverkeer SBO overdrachten op basis van peildatum en arrangementen Personele inzet op basis van aanstellingen Overig beleid bovenschools Ambulante begeleiding gedrag Onderzoeksarrangemmenten (inhouding m.u.v. KOC scholen) Kosten grensverkeer SBO en SO gedrag (tussentijdse uitstroom) Reservering budget voor individuele zorgarrangementen JRK arrangementen Overdracht op basis van schoolmodel Totaal uitgaven regio budgetten Resulaat, financiering uit reserve www. poraad.nl De extra uitgaven van wordt gefinancierd uit de reserve die ultimo bedraagt. 14

15 5.2 Regio Noordoost bovenschools Kstp / / / /2021 Grootboek Regionaal beleid regio Noordoost n.v.t. Personele inzet SBO voor zwaardere ondersteuning (excl. peildatum) RC Kwaliteitszorg Diverse algemene kosten Regionale projecten IB- en overige netwerken Werkplekkosten Huur Zorgloket Directienetwerk Overdrachten S(B)O AB dienst cluster 4 Ref AB dienst (=overdracht) Uitgaand grensverkeer SBO en SO 4 op peildatum Onderzoeksarrangemmenten (inhouding m.u.v. KOC scholen) Conferentiekosten en scholingen regionaal Reservering budget voor individuele zorgarrangementen Overdracht scholen op schoolmodel De personele inzet betreft de regiomanager. 5.3 Regio Midden bovenschools Kstp / / / /2021 Grootboek Regionaal beleid regio Midden n.v.t. Personele inzet SBO voor zwaardere ondersteuning (excl. peildatum) RC Secretariaat Kwaliteitszorg Diverse algemene kosten IB- en overige netwerken Werkplekkosten Huur Zorgloket Directienetwerk Overdrachten S(B)O AB dienst cluster 4 Ref AB dienst (=overdracht) Uitgaand grensverkeer SBO en SO 4 op peildatum Conferentiekosten en scholingen regionaal Reservering budget voor individuele zorgarrangementen Overdracht scholen op schoolmodel De personele inzet betreft de regiomanager en de zorgmakelaar. 15

16 5.4 Regio Randstad bovenschools Kstp / / / /2021 Grootboek Regionaal beleid regio Randstad n.v.t. Personele inzet SBO voor zwaardere ondersteuning (excl. peildatum) RC Diverse algemene kosten Regionale projecten IB- en overige netwerken Werkplekkosten Huur Zorgloket Zorgnetwerk Directienetwerk Overdrachten S(B)O AB dienst cluster 4 Ref AB dienst (=overdracht) Uitgaand grensverkeer SBO en SO 4 op peildatum Conferentiekosten en scholingen regionaal Reservering budget voor individuele zorgarrangementen Overdracht op basis van schoolmodel De personele inzet betreft de regiomanagers, de zorgmakelaar en het secretariaat. 5.5 Regio Zeeland bovenschools Kstp / / / /2021 Grootboek Regionaal beleid regio Zeeland n.v.t. Personele inzet SBO voor zwaardere ondersteuning (excl. peildatum) RC Kwaliteitszorg Diverse algemene kosten Regionale projecten IB- en overige netwerken Werkplekkosten Huur Zorgloket Directienetwerk Overdrachten S(B)O AB dienst cluster 4 Ref AB dienst (=overdracht) Uitgaand grensverkeer SBO en SO 4 op peildatum Onderzoeksarrangemmenten (inhouding m.u.v. KOC scholen) Conferentiekosten en scholingen regionaal JRK arrangementen Reservering budget voor individuele zorgarrangementen Overdracht op basis van schoolmodel De personele inzet betreft de regiomanager, zorgmakelaar en het secretariaat. 16