Voorwoord 7. 1 Inleiding Een nieuwe tijd Waarom dit boek? Van dominee tot buurtpedagoog 18

Transcriptie

1 Inhoud Voorwoord 7 1 Inleiding Een nieuwe tijd Waarom dit boek? Van dominee tot buurtpedagoog 18 2 Geschiedenis van het jongerenwerk Inleiding Geschiedenis van het jongerenwerk : Verheffen en disciplineren : Van jeugdvorming naar jongerenwerk : Op weg naar echte volwassenheid : De grote omslag Emancipatie en opvang heden: Verlies van professionaliteit en decentralisatie Samenvatting 29 3 Hedendaags traditioneel jongerenwerk Inleiding Definitie Definities van het jongerenwerk Is jongerenwerk wel een vak? Conclusies Functie van het hedendaagse traditionele jongerenwerk De jongerenwerker als alleskunner De jongerenwerker als manusje-van-alles De jongerenwerker als politieagent De jongerenwerker als bron van informatie (verklikker) Verschillende soorten jongerenwerk Professioneel sociaal-cultureel jongerenwerk Vrijwillig jongerenwerk Ambulant jongerenwerk en straathoekwerk Sportbuurtwerk en verwante initiatieven Wie is die jongerenwerker? Inleiding Ido: de medewerker met een ID-baan 48 9

2 Jongerenwerk nieuwe stijl Dick: de dominee Gerrit en Gert: de geitenwollensokken Victor: de vrijwilliger Erik en Ekrem: de ex-doelgroepers Chris: de capuchontrui; Bea: de crea 54 4 Veranderende doelgroep Inleiding Jongerencultuur en subcultuur onder jongeren Wat is jongerencultuur eigenlijk? Subculturen onder jongeren Digitalisering van de jongerencultuur Jongerencultuur/subculturen voor de millenniumwisseling Jongerencultuur na de millenniumwisseling; digitalisering van jongerencultuur Van verticaal naar horizontaal Straatcultuur Inleiding Wat is straatcultuur? Kenmerken van straatcultuur Verschillende vormen van straatcultuur Straatcultuur: subcultuur of jongerencultuur? Is straatcultuur alleen maar negatief? Jongerencultuur en jongerenwerk nieuwe stijl 96 5 Veranderende samenwerking met netwerkpartners Inleiding Knelpunten in de samenwerking rondom jeugd Samenwerking tussen mensen die met jongeren werken en mensen die vanuit hun werkzaamheden/woonomstandigheden met jongeren te maken hebben Samenwerking tussen subsidieconcurrenten Samenwerking tussen partijen die met mensen uit de burgercultuur werken en partijen die met mensen uit de straatcultuur werken Verschil in (ped)agogische visie met betrekking tot het werken met jongeren Verschil in voorkeur voor een repressieve of preventieve benadering Geen keten, maar integraal De traditionele ketenaanpak Integrale samenwerking Samenwerking met de politie Preventief versus repressief

3 Inhoud Belemmert contact met de politie de relatie tussen jongerenwerkers en jongeren? Uitwisseling van gevoelige informatie Te weinig kennis over elkaars werkzaamheden Samenvatting en conclusie Sociale media en digitaal jongerenwerk Inleiding Verschillende gebruiksvormen van internet Een nieuw tijdperk Sociale media en jongeren Sociale media en jongerenwerk Digitaal jongerenwerk Digitaal jongerenwerk is meer dan online contact met jeugd De toekomst Methodisch werken in het nieuwe jongerenwerk Inleiding Jongerenwerk nieuwe stijl volgens de VMDM-methode Visie. Waarom doe ik wat ik doe? De holistische mensvisie: de visie van jongerenwerk nieuwe stijl De mens als sociologisch wezen De mens als psychisch wezen De mens als fysiek wezen De mens als spiritueel wezen De missie van jongerenwerk nieuwe stijl Investeren (Ped)agogische wijze In staat zijn Een plek in de maatschappij De doelstelling van jongerenwerk nieuwe stijl Methodisch handelen in het nieuwe jongerenwerk Methodieken voor het nieuwe jongerenwerk Inleiding Vraaggericht en participatief werken, de methodiek Vraaggericht werken Participatief werken Vraaggericht en participatief werken Wel mesoniveau, maar geen macro- of microniveau Methodisch werken met deze methodiek Present werken Inleiding Wat is present werken?

4 Jongerenwerk nieuwe stijl Methodische structurering van present werken Samenvatting Vervangingstheorie Inleiding Cycle of failure Respect Niet afpakken! De vervangingsmethode Methodisch werken met de vervangingsmethode De vervangingsmethode voor de grotere groep Enkele aspecten van de vervangingsmethode Het Pygmalion-effect en het Goethe-brilletje Pygmalion-effect Goethe-brilletje Samenvatting De rol van het jongerenwerk Inleiding Domeinen waar problemen spelen Jongerenwerk nieuwe stijl en welzijn nieuwe stijl Gericht op de vraag achter de vraag Gebaseerd op eigen kracht Direct eropaf Formeel en informeel in optimale verhouding Doordachte balans van collectief en individueel Integraal werken Niet vrijblijvend, maar resultaatgericht Gebaseerd op ruimte voor de professional Samenvatting De jongerenwerker nieuwe stijl Inleiding De tien B s van de nieuwe jongerenwerker Bevoegd Bekwaam Body Bewust Beïnvloedend Benaderbaar en bevraagbaar Betrokken Beweeglijk en beschikbaar Bestendig Bevlogen

5 Inhoud 10.3 De nieuwe jongerenwerker Bob: de buurtpedagoog Patrick: de patriarch De organisatie Inleiding Organisatiestructuur en organisatiecultuur De huidige organisatiestructuur De huidige organisatiecultuur Jongerenwerk nieuwe stijl? Dan ook een nieuwe organisatie structuur en -cultuur Waaraan moeten nieuwe organisatiestructuren voor jongeren werk nieuwe stijl voldoen Autonomie zo laag mogelijk in de organisatie Kwaliteit boven expansiedrift Zo min mogelijk hiërarchische gelaagdheid Geen bureaucratie Focus op de praktijk Kwalitatieve doelstellingen in plaats van kwantitatieve gegevens Snelheid en beweeglijkheid De laatste manager; een nieuwe organisatiestructuur De manager eruit. Zijn we dan klaar? De negatieve invloed van de aanwezigheid van managers Niet alleen de manager is een probleem Centrale hiërarchische gelaagdheid is het zand in de motor van de organisatie De manager dient de organisatie en vaak niet het doel van de organisatie Niet meer van deze tijd Mentaal verzuim Management en hiërarchische gelaagdheid zijn de doodsteek voor creativiteit Het nieuwe werken: een nieuwe organisatiecultuur Wat is het nieuwe werken eigenlijk? Fundamentele waarden in het nieuwe werken Het nieuwe werken en het nieuwe jongerenwerk Wat moet er veranderen? Wat zijn de uitdagingen en risico s? Welke voorwaarden moeten gesteld worden? Wat levert het op? De overgang van oude naar nieuwe organisatiestructuren Het uiteindelijke model Het (semi-)nieuwe werken in een (grotere) organisatie Moleculair werken

6 Jongerenwerk nieuwe stijl Een eigen beroep. Ook een eigen organisatie? Commercieel jongerenwerk Samenvatting De rol van de opdrachtgever 223 Epiloog 225 Literatuur 227 Dankwoord