Rapport van het inspectiebezoek op 12 februari 2018 aan GGZ Breburg, afdeling JOIN, te Tilburg

Transcriptie

1 Rapport van het inspectiebezoek op 12 februari 2018 aan GGZ Breburg, afdeling JOIN, te Tilburg

2

3 Inhoud 1. Inleiding Aanleiding en belang Doelstelling Methode Toetsingskader 4 2. Conclusies 5 3. Handhaving 6 4. Resultaten inspectiebezoek Afdeling JOIN Verbetermaatregelen Dossier 10 Pagina 3 van 12

4 1 Inleiding De Inspectie Gezondheidszorg en jeugd in oprichting (hierna: de inspectie) heeft op 12 februari 2018 een bezoek gebracht aan GGZ Breburg afdeling JOIN te Tilburg. In dit rapport beschrijft de inspectie de resultaten, trekt zij haar conclusies en geeft zij zo nodig aan welke maatregelen zij treft naar aanleiding van de bevindingen. 1.1 Aanleiding en belang De taak van de inspectie is het bevorderen van zorg van goede kwaliteit en van goed niveau. Goede zorg is in ieder geval veilig, doeltreffend, doelmatig, patiëntgericht en tijdig. De inspectie vult haar taak in door erop toe te zien dat zorgaanbieders die onder toezicht staan, wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden naleven. Zij doet dit onder meer door het brengen van aangekondigde en onaangekondigde inspectiebezoeken. De inspectie oefent haar toezicht niet uit vanuit de opvatting regels zijn regels, maar vanuit de overtuiging dat regels en (beroeps)normen een onontbeerlijk kader vormen voor goede zorg, en daarmee bijdragen aan de preventie van onnodige risico s voor patiënten. Extra aandacht gaat uit naar kwetsbare groepen. De inspectie toetst of de zorg gegeven wordt zoals is voorgeschreven in wetten, veldnormen, professionele standaarden en in het veld vastgestelde kwaliteitskaders. In 2016 en 2017 heeft GGZ Breburg melding gedaan van drie calamiteiten die hebben plaatsgevonden binnen afdeling JOIN. In het laatste onderzoek dat door GGZ Breburg is uitgevoerd kwam een aantal verbetermaatregelen naar voren die deels ook golden voor de calamiteiten in Zo bleek dat de risicotaxatie onvoldoende was geborgd en er was sprake van onvoldoende veiligheidsbewustzijn binnen het team. Daarnaast ontbrak het aan een inhoudelijke visie en was de samenstelling van het team onvoldoende stabiel. 1.2 Doelstelling Doel van het inspectiebezoek aan JOIN was: - te beoordelen in hoeverre de getroffen verbetermaatregelen daadwerkelijk geïmplementeerd en geborgd zijn binnen het team. 1.3 Methode Om tot een oordeel te komen heeft de inspectie gesproken met een manager bedrijfsvoering, een kinder- en jeugd psychiater, een verpleegkundig specialist, een systeemtherapeut en een verpleegkundige. Daarnaast heeft de inspectie een rondleiding gekregen over de afdeling door twee patiënten en zijn drie patiëntendossiers middels een toetsingskader dossier ingezien. 1.4 Toetsingskader Het toetsingskader is een selectie van relevante wetten, veldnormen en professionele standaarden. Per thema is aangegeven waar de betreffende normen op zijn gebaseerd. Pagina 4 van 12

5 2 Conclusies In dit hoofdstuk beschrijft de inspectie haar conclusies. Deze zijn gebaseerd op de resultaten afkomstig uit het inspectiebezoek op 12 februari 2018 aan de afdeling JOIN De getroffen verbetermaatregelen zijn geïmplementeerd of worden geïmplementeerd In de dossiers en in de gesprekken met de medewerkers heeft de inspectie kunnen vaststellen dat de verbetermaatregelen geïmplementeerd zijn of worden geïmplementeerd. De implementatie verkeert nog niet in fase van borging Het beschrijven van de afdelingsvisie is een lopend proces, borging is mede afhankelijk van in- en externe partners Een visie voor de afdeling JOIN is geschreven en deze is tevens uitgangspunt voor ontwikkelingen zoals het oprichten van een centrum voor veerkracht en stabiliteit voor jongeren. Om de visie verder te borgen kan de samenwerking met de High Intensive Care (HIC) op punten, zoals crisisinterventie, verder geoptimaliseerd te worden, zodat jongeren in crisis of met een fluctuerend toestandsbeeld, de juiste behandeling krijgen. De inspectie waardeert het feit dat de afdelingen JOIN en HIC gezamenlijk trainingen volgen op het gebied van conflicthantering en persoonlijke veiligheid. De behandeling en begeleiding van jongeren zal verder gaan dan de grenzen van GGZ Breburg, er zijn op dit moment problemen met doorplaatsing naar externe partners Risicotaxatie dient beter geborgd te worden, de risicotaxatie tool wordt wisselend gebruikt Niet alle getoetste dossiers waren op onderdelen op orde; Hoewel patiënten twee wekelijks besproken worden was de voortgang in één dossier niet terug te vinden. Het betrof hier een patiënt met een wisselend toestandsbeeld, waarbij de uitkomst van de bespreking wel van belang was. Het signaleringsplan dient tijdig te worden bijgesteld als de toestand van een patiënt daar om vraagt. De suïcidepreventie taxatietool wordt door de afdeling JOIN incidenteel gebruikt terwijl dit gezien het toestandsbeeld van een patiënt vaker verwacht had mogen worden. Over het gebruik van de risicotaxatie tool dienen door GGZ Breburg heldere afspraken te worden gemaakt die uitvoerbaar zijn. Eerder heeft de inspectie hier een opmerking over gemaakt, namelijk; Het ontbreekt aan afspraken over wat wordt gedaan met de uitkomsten van de risicotaxatie tool. De uitkomsten worden bijvoorbeeld niet standaard besproken in een overleg of overgenomen in het behandelplan en signaleringsplan. Door dit wel te doen, kan dit ondersteunend zijn aan de behandeling van de patiënt. Pagina 5 van 12

6 2.1.4 De werving nieuwe medewerkers loopt maar is mede afhankelijk van de krapte op de arbeidsmarkt. Het flexibel kunnen inzetten van medewerkers is niet geïmplementeerd De werving voor nieuwe personeelsleden is een continue proces. De staf is op de gewenste formatie. Hoewel de psychiater niet in loondienst is, is deze wel bereid om voor langere tijd te blijven. Het begeleidend team is nog niet op gewenste sterkte. De inspectie constateert dat de afdeling JOIN bij het werven van nieuwe medewerkers inzet op kwaliteit en motivatie om met deze doelgroep te werken, om de eenmaal geworven medewerkers ook te behouden. Het begeleidend team heeft de mogelijkheid de bezetting flexibel in te zetten. Hier wordt op dit moment geen gebruik van gemaakt. Het begeleidend team ervaart een drempel om hieraan te beginnen De kennis over patiënten met een licht verstandelijke beperking neemt toe Er zijn een aantal nieuwe collega s aangenomen die ervaring hebben met patiënten met een licht verstandelijke beperking. Dit wordt als een meerwaarde gezien in het team, maar is nog niet voldoende. Deskundigheidsbevordering moet nog door andere medewerkers gevolgd worden. De gesprekspartners zijn onbekend met de generieke module Psychische stoornissen en zwakbegaafdheid of lichte verstandelijke beperking. Deze module kan een handreiking geven in de begeleiding van patiënten met een licht verstandelijke beperking. Pagina 6 van 12

7 3 Handhaving In dit hoofdstuk staat wat de inspectie van de zorgaanbieder verwacht. Vervolgens beschrijft de inspectie wat zij zal doen naar aanleiding van dit bezoek. 3.1 Vervolg door de zorgaanbieder De inspectie verwacht van het bestuur van GGZ Breburg dat zij: De samenwerking tussen de afdelingen JOIN met de High Intensive Care (HIC) verder optimaliseert. Aantoonbaar verbeteringen doorvoert binnen de afdeling JOIN ten aanzien van risicotaxatie. Het begeleidend team vertrouwd maakt met het flexibel inzetten van de bezetting. De generieke module Psychische stoornissen en zwakbegaafdheid of lichte verstandelijke beperking beoordeelt op toepasbaarheid. Daarnaast adviseert de inspectie dat GGZ Breburg: Per ommegaande bepaalt hoe omgegaan dient te worden met (de uitkomsten van) de risicotaxatie tool en dit waar nodig verder implementeert. Externe partners betrekt bij de interne ontwikkelingen opdat deze hierop kunnen anticiperen. De inspectie heeft er vertrouwen in dat GGZ Breburg de verbeteringen voortvarend ten uitvoert brengt en de adviezen ter harte neemt. 3.2 De inspectie sluit het toezicht op dit onderwerp af De inspectie sluit het actieve toezicht op dit specifieke onderwerp af. Tijdens een volgend (on)aangekondigd bezoek of accountgesprek kan de inspectie u vragen inzicht te geven in de vorderingen ten aanzien van de bovenstaande maatregelen en aanbevelingen. Pagina 7 van 12

8 4 Resultaten inspectiebezoek In dit hoofdstuk beschrijft de inspectie de stand van zaken van de door GGZ Breburg getroffen verbetermaatregelen en wordt een overzicht gegeven van de resultaten van de getoetste normen over het thema dossier. Om de resultaten in context te kunnen plaatsen wordt als eerste een korte schets gegeven van de afdeling JOIN. Daarna wordt in paragraaf 4.2 ingegaan op de verbetermaatregelen en worden in paragraaf 4.3 de resultaten van de toetsing beschreven op de onderwerpen personeel en dossier. 4.1 Afdeling JOIN JOIN is een afdeling van GGZ Breburg waar 11 patiënten klinisch kunnen verblijven. De afdeling richt zich op de doelgroep jongvolwassenen in de leeftijd van 18 tot 23 jaar. Er worden patiënten vrijwillig en gedwongen opgenomen, de afdeling heeft een Bopz-aanmerking 1. De afdeling is gelegen naast de HIC en indien nodig kunnen zij een beroep doen op de faciliteiten van de HIC. De afdeling heeft een periode achter de rug waarin veel wisselingen zijn geweest in de behandelstaf en in het begeleidingsteam van de afdeling. De behandelstaf bestaat nu uit een psychiater, een systeemtherapeut, een verpleegkundig specialist en een GZ-psycholoog. Zij zijn allen recent (niet langer dan een jaar) bij JOIN werkzaam, hoewel een aantal van hen al wel op andere afdelingen van GGZ Breburg hebben gewerkt. Ook in de begeleiding hebben veel wisselingen plaatsgevonden. Het teamlid dat het langst werkzaam is binnen JOIN is twee jaar werkzaam op de afdeling. De grote wisseling in personeel heeft voor een deel te maken met de incidenten die hebben plaatsgevonden. Daarnaast werken niet alle medewerkers graag met de doelgroep jongvolwassenen. Omdat in GGZ Breburg een periode een aantal personeelsleden herplaatst dienden te worden vanuit andere afdelingen kwam er ook personeel werken dat zich niet per definitie wilde verbinden aan deze afdeling. Dit is voor een aantal personeelsleden reden geweest om een andere baan te zoeken. Uitgangspunt nu is dat personeel wordt aangetrokken dat bewust kiest voor deze afdeling en doelgroep om meer stabiliteit in het team te bereiken. Om dit te bewerkstelligen worden profielen geschreven waarin duidelijk vermeld staat over welke competenties medewerkers moeten beschikken. De behandelstaf is op dit moment op sterkte, het team van begeleiders is nog niet volledig. 1 Instellingen mogen mensen gedwongen opnemen en behandelen als ze daarvoor toestemming hebben van de minister van VWS. Deze toestemming heet Bopz-aanmerking. Instellingen met een Bopz-aanmerking zijn in staat om zorg te geven aan mensen die gedwongen zijn opgenomen. Het gaat om psychiatrische ziekenhuizen, verpleeghuizen en instellingen voor gehandicaptenzorg. Pagina 8 van 12

9 4.2 Verbetermaatregelen Vanuit de onderzoeken naar de calamiteiten kwam een aantal onderwerpen naar voren. Zo was er meer aandacht nodig voor risicotaxatie en veiligheidsbewustzijn. Mede door de vele wisselingen in het personeel kwam het gebruik hiervan onder druk te staan. Ook ontbrak het aan een inhoudelijke visie binnen de afdeling op hoe er gewerkt werd. Visie Er is de afgelopen periode een visie geschreven voor de afdeling JOIN waarin zij zich profileert als een medium care. In de eerste acute fase kan een patiënt, indien nodig, opgenomen worden op de High Intensive Care (HIC) die naast afdeling JOIN ligt. Als deze eerste acute fase voorbij is, kan een jongere vaak wel snel worden doorgeplaatst naar JOIN. Dit is niet altijd zo duidelijk gesteld waardoor soms patiënten met te heftige problematiek werden opgenomen terwijl afdeling JOIN hier onvoldoende voor was gefaciliteerd. Dit was een grote zorg voor afdeling JOIN. Nu beoordeelt men scherper voorafgaande aan een opname of de patiënt geïndiceerd is voor afdeling JOIN. Dit blijft een punt van aandacht, ook omdat het beeld van jongvolwassenen grillig kan zijn. Daarnaast richten de teamleden zich op de-escalerend werken. Dit doet men vooral door in contact te blijven met de patiënt. Ook wordt er bij crisisgevoelige patiënten al vooraf noodmedicatie voorgeschreven zodat dit gebruikt kan worden indien nodig. Daarnaast biedt de afdeling de mogelijkheid om familie op de afdeling te laten verblijven middels rooming-in. Hier worden goede resultaten van gezien. De teambezetting kan aangepast worden aan de situatie op de afdeling door de hoeveelheid medewerkers per dienst te wisselen. Een andere zorg is dat opgenomen patiënten soms moeilijk doorgeplaatst kunnen worden. Hierdoor kan de opname langer duren dan nodig is voor de behandeling van de psychiatrische stoornis. Dit kan een negatief effect geven op het gedrag. Het invoeren van een dagprogramma wordt als positief ervaren door de medewerkers. Er is een programma opgesteld waarin creatieve therapie, psychomotore therapie, muziektherapie en psycho-educatie zijn opgenomen. Ook wil men een modulair herstelgericht programma gaan aanbieden. Hierdoor wordt er meer structuur in de dag aangebracht voor de patiënten, vervelen zij zich minder en wordt gedrag op die manier gereguleerd. In de toekomst wil men doorontwikkelen richting een centrum voor veerkracht en stabiliteit zoals GGZ Breburg dat al voor de volwassenendoelgroep kent. Hierbij wil men ook de grenzen tussen ambulant en klinisch voor patiënten minder scherp maken. Deze plannen zijn in ontwikkeling en worden dit jaar nog geïmplementeerd. De ontwikkelde visie van de afdeling wordt hierin meegenomen. Samenstelling team Door het laatste onderzoek werd duidelijk dat er een grote kloof bleek te zijn tussen de behandelstaf en het begeleidend team. De afgelopen periode is hierin veel veranderd, voor een deel ook door de nieuwe personeelsleden op diverse posities. De behandelstaf is daarnaast uitgebreid. De ZZP-psychiater blijft voor langere tijd. Zij zijn regelmatig aanwezig op de afdeling en aanspreekbaar voor het begeleidend team. Dit is van belang omdat er mede door de vele personele wisselingen een relatief jong team werkzaam is en men nog naar elkaar moet toegroeien. Er wordt gewerkt aan het opbouwen van vertrouwen. Pagina 9 van 12

10 Afstemming in het team is van belang en dit gaat goed. Elkaar aanspreken op gedrag is nog moeilijk, maar men is zich hiervan bewust en werkt hieraan. De georganiseerde intervisie draagt hieraan bij. Ook is er een offerte opgevraagd voor een uitgebreide scholing voor het team waarin het omgaan met ontwrichtend gedrag centraal staat. Er is behoefte aan een gedeelde methodiek, daarnaast hoopt men dat de scholing bij zal dragen aan het versterken van het teamgevoel. In alle gevoerde gesprekken wordt benadrukt dat het team nog groeiende is, nog zoekend naar vertrouwen en stabiliteit. Daardoor zijn een aantal verbetermaatregelen die waren voorgesteld nog onvoldoende doorgevoerd. Zo wil men meer methodisch werken en werken aan deskundigheidsbevordering van het team. Er zijn een aantal nieuwe collega s aangenomen die ervaring hebben met patiënten met een licht verstandelijke beperking. Dit wordt als een meerwaarde gezien in het team. Ook wordt er met de afdeling HIC samen de training Conflicthantering en Persoonlijke Veiligheid gevolgd. De inspectie informeert de gesprekspartners dat onlangs de generieke module Psychische stoornissen en zwakbegaafdheid of lichte verstandelijke beperking is uitgebracht. De personeelsbezetting is in principe flexibel bedoeld met twee personeelsleden per dienst, ook in de nacht, waarbij de tweede nachtdienst eventueel overdag ingezet zou kunnen worden. In de praktijk maakt het team hier nog geen gebruik van. Als mogelijke redenen worden aangegeven dat men hier nog niet aan gewend is, de voordelen nog van het flexibel inzetten van personeelsleden nog niet heeft meegemaakt. Daarnaast worden personeelsleden geacht het flexibele rooster zelf in te zetten en dat vinden zij lastig naar hun collega s toe die dan op het laatste moment hun diensten moeten wisselen. Rondleiding over de afdeling Tijdens het bezoek heeft de inspectie van twee patiënten een rondleiding gekregen over de afdeling. De afdeling is uitgestrekt met een gang waar de slaapkamers aan liggen. De kamers hebben een eigen douche, de toiletten zijn gedeeld. Aan de andere gang ligt het kantoor van het begeleidingsteam, de keuken en de huiskamer. Ook is er een aantal ruimten voor therapie beschikbaar. Ook is er toegang tot een tuin. De patiënten geven aan voldoende ruimte te ervaren op de afdeling om zich af te zonderen van de groep. Zij geven aan de afdeling en het personeel als prettig te ervaren. Ten tijde van het bezoek van de inspectie is het kantoor in gebruik als gespreksruimte, er is op de afdeling zelf geen gesprekskamer. Wel is er een andere ruimte die ook gebruikt wordt voor gesprekken. Beide ruimten zijn afgesloten met een dichte deur, vanaf de gang is er geen zicht op de ruimten of wie hierin verblijft. Pagina 10 van 12

11 4.3 Dossier Norm De diagnose bestaat uit een diagnostische classificatie (DSM) of International Classification of Diseases) en uit een beschrijvende conclusie (structuurdiagnose) op grond van alle verzamelde gegevens. Ten slotte wordt op grond van de diagnose, de toestand van de patiënt en de vraagstelling van patiënt en verwijzer een behandelplan geformuleerd en met de patiënt besproken. (1, 2, 8) In het dossier is vastgelegd dat risicotaxaties uitgevoerd zijn (ook als er uit kwam dat er geen risico is). (2,9) Deze norm is een ondersteuning van de diagnostiek. Uit het dossier blijkt eenduidig wie de regieverantwoordelijkheid heeft. (4,8) De doelen in het behandelplan zijn passend bij de hulpvraag, stoornis en risicotaxaties. (1, 2) Er is afgewogen of een signaleringsplan nodig is om risico s te verminderen/voorkomen. (6) Er vindt een periodieke evaluatie plaats van het behandelplan. (1, 2, 6) Medicamenteuze, somatische, psychiatrische en sociale behandeldoelen (indien van toepassing) zijn geformuleerd en aantoonbaar weergegeven in het behandelplan. (1, 2) Grondslagen Dossier: (1) Wgbo (2) Richtlijn psychiatrisch diagnostisch onderzoek (NVVP) (3) Indicator somatisch onderzoek (4) Handreiking verantwoordelijkheidsverdeling KNMG (2010) (5) Wet Big (6) Multidisciplinaire Richtlijnen (depressie - suïcide) (7) Wkkgz (art. 10 lid 3) (8) Model kwaliteitsstatuut, GGZ-N, 2016 (9) Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Beoordeling Voldeed Voldeed niet Voldeed Voldeed Voldeed deels Voldeed niet Voldeed Tijdens het bezoek zijn drie patiëntendossiers ingezien. Alle dossiers bevatten een diagnose en een behandelplan. Bovenaan het behandelplan staat dat het behandelplan minimaal tweemaal per jaar wordt geëvalueerd. Dit is een standaard zin boven de behandelplannen en is niet van toepassing op deze afdeling. Elke twee weken worden patiënten besproken in een behandelplanoverleg. Hiervan wordt verslag gemaakt. Als er wijzigingen plaatsvinden in de behandeling wordt ook het behandelplan aangepast. Eén dossier bevatte één behandelplan dat was opgesteld kort na aanvang van de opname bij JOIN. Het toestandsbeeld van de patiënt is in de tussenliggende periode van bijna acht maanden sterk veranderd. Het behandelplan is echter niet gewijzigd. Van de tweewekelijkse behandelplanoverleggen zijn in dit dossier twee verslagen teruggevonden. Hierbij is het niet duidelijk of de patiënt wel is besproken maar het niet is vastgelegd of dat de patiënt in het geheel niet is besproken. Het signaleringsplan dat in het dossier is opgenomen is opgesteld op de HIC waar patiënt bij aanvang van de opname verbleef. Op de afdeling JOIN is dit signaleringsplan niet bijgesteld. Ook is geen gebruik gemaakt van de suïcidepreventie taxatietool zoals deze door GGZ Breburg wordt gebruikt om een inschatting te maken van de mate van suïcidaliteit bij een patiënt. De hulpverlener geeft aan dat dit, gezien het toestandsbeeld van de patiënt, wel verwacht mocht worden. Pagina 11 van 12

12 In de andere dossiers is dit tevens terug te zien. De suïcidepreventie taxatietool wordt incidenteel gebruikt terwijl dit gezien het toestandsbeeld van de patiënt vaker verwacht had mogen worden. De hulpverlener geeft aan dat het instrument nu met name ad hoc wordt ingezet en ook wordt gebruikt om te motiveren wanneer de zorg moet worden opgeschaald. Daarnaast wordt aangegeven dat in principe alle medewerkers wel voldoende in staat zijn om het instrument te gebruiken maar dat er vervolgens ook iets moet worden gedaan met de uitkomst. Er kan daardoor enige reserve ontstaan om het instrument te gebruiken. In twee dossiers is wel een actueel signaleringsplan aangetroffen. De doelen in het behandelplan zijn onderverdeeld in doelen op korte en lange termijn. Ook doelen gericht op herstel zijn hier aanwezig. In de dossiers is te zien dat er gewerkt wordt met begeleidingsniveaus. Dit gaat dan om de mate waarin een begeleider en patiënt contact hebben. Hierbij zijn er een aantal vaste niveaus waardoor het voor het team duidelijk is welke begeleiding benodigd is voor een patiënt. Opschalen van een niveau kan in de dienst met de dienstdoende behandelaar, het afschalen gebeurt uitsluitend in overleg met de eigen behandelaar. Pagina 12 van 12