Op weg naar individueel vermogensbeheer

Transcriptie

1 Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. Op weg naar individueel vermogensbeheer 30 januari 2018 Lenneke Roodenburg & Henk Sytze Meerema Zeist

2 Inhoudsopgave Op weg naar individueel vermogensbeheer 1. Aanleiding 2. Kwaliteit beleggingsallocatie 3. Behavioral Finance valkuilen 4. Rol bestuur 5. Inrichting Life Cycle beleggingen 6. Conclusies 2

3 1 Aanleiding 3

4 Op weg naar individueel vermogensbeheer Maatschappelijk neemt de vraag naar individualisering toe Een nieuw pensioenstelsel is in de maak met de opbouw van een individueel pensioenvermogen De SER Het kabinet SNPS kent al individueel pensioenvermogen Wet Verbeterde Premieregeling (doorbeleggen) In Nederland is 6% van het pensioenvermogen voor rekening en risico van de deelnemers Bron: Global Pension Assets Studie 2017, Willis Towers Watson 4

5 2 Kwaliteit beleggingsallocatie 5

6 Pensioenen zijn eigenlijk heel simpel Premie Rendement Pensioenuitkering Het rendement is zeer belangrijk Verwacht rendement Rendement in slecht weer (risico) Kwaliteit beleggingsallocatie essentieel 6

7 Wie bepaalt de beleggingsallocatie? Verschillende mogelijkheden De deelnemer De uitvoerder Het bestuur Onderzoek onder Duitse particuliere beleggers Vergeleken met vier factor model (Carhart, ) Welk percentage van de beleggers liet een lager rendement zien? 10% 50% 90% Hoeveel minder rendement gemiddeld per jaar na kosten? 2,5% 5,5% 8,5% 7

8 3 Behavioral Finance valkuilen 8

9 Waarom zou de deelnemer minder rendement halen? Meeste deelnemers geen homo economicus (behavioral Finance) Overconfidence meer kennis en informatie geven het gevoel van controle op de uitkomsten Hyperbolic discounting liever voordelen op korte termijn dan op lange termijn Loss aversion verliezen worden heel negatief gewaardeerd Choice overload bij complexe beslissingen is het beter om niet te veel keuzes voor te leggen Procrastination - uitstelgedrag Het bestuur kan (of moet?) een belangrijke rol vervullen Paternalisme Liberaal paternalisme Liberalisme 9

10 4 Rol bestuur 10

11 Een kwalitatief goede beleggingsallocatie Default beleggingsbeleid bestuur Integratie opbouwfase en uitkeringsfase Met minimaal risico naar verwachting de doelstelling halen Voldoende schaalgrootte en lage kosten Robuuste portefeuille met voldoende diversificatie en ruimte voor illiquide beleggingen Het bestuur kan of moet verder zorgen voor Beperkt aantal verantwoorde alternatieve allocaties Heldere communicatie met link naar doelstelling (persoonlijke pensioenportalen) Goede verantwoording 11

12 5 Inrichting Life Cycle beleggingen 12

13 Life Cycle beleggen beleggingsmix afhankelijk van tijd tot pensionering Strategische keuzes in Life Cycle 1. Risicohouding aanvang 2. Risicohouding pensioendatum 3. Afbouwperiode 4. Balans renterisico en inflatierisico a. Mate afdekking nominale rente b. Omvang van inflatie gerelateerde portefeuille

14 Rendement portefeuille Inrichting van de rendementsportefeuille in de Life Cycle (voorbeeld) Aandelen High Yield Emerging Market Debt Private Equity 14

15 Life Cycle Portefeuille Rendement Rente Inflatie Aandelen Staatsobligaties Vastgoed High Yield Investment Grade Infrastructuur Beleggingscategorieën Emerging Market Debt Hypotheken Inflation Linked Bonds Private Equity Swaps Grondstoffen 15

16 6 Conclusie 16

17 Conclusie De pensioenuitkering wordt bepaald door hoogte premies en rendementen Kwaliteit van beleggingen en beleggingsallocatie bepalen het resultaat We pleiten voor liberaal paternalisme om dit te realiseren met Een belangrijke rol voor het bestuur en Beperkte keuzevrijheid voor de deelnemer Integratie van opbouwfase en uitkeringsfase 17

18 Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. Bedankt voor uw aandacht! 30 januari 2018 Lenneke Roodenburg Zeist

19 Break-out sessie Achmea IM Jaarevent Zeist, 30 januari 2018 Henk Sytze Meerema Risk & Investment Officer Shell Pensioenbureau Nederland Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

20 Karakteristieken SNPS Shell Nederland Pensioenfonds Stichting (SNPS) Uitvoering pensioenregeling voor nieuwe indiensttreders bij Shell met Nederland als HR base country, ingangsdatum 1 juli 2013 bruto regeling. Uitvoering vrijwillige netto pensioenregeling voor medewerkers bij Shell met Nederland als HR base country, ingangsdatum 1 januari 2015 netto regeling. Snel groeiend in omvang: Aantal deelnemers in bruto pensioenregeling: circa Aantal deelnemers in netto pensioenregeling: circa Belegd vermogen deelnemers: circa EUR 125 miljoen Uitbesteding aan diverse partijen: Pensioenbeheer: Achmea Pensioenservices Vermogensbeheer: Achmea Investment Management Herverzekeringen: Centraal Beheer Achmea Bestuurd via one-tier Board model Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

21 Opzet regelingen tot april 2017 Totale premie: 1. Leeftijdsafhankelijke premiestaffel 2.Risicopremies 3.Kosten Tijdens dienstverband Medewerker kiest hoe de IDC-premie wordt belegd: Beleggingsmix, keuze uit: 1. Defensief Life Cycle Profiel 2. Neutraal Life Cycle Profiel (default) 3. Offensief Life Cycle Profiel Pensionering Aankoop van een vaste annuïteit bij een externe uitvoerder met opgebouwde pensioen-kapitaal Risicopremie via fonds naar herverzekeraar Beperkte keuze: keuze uit drie Life Cycle profielen Keuzevrijheid en overzichtelijkheid in balans Nadrukkelijk geen mogelijkheid tot volledige opt out vanuit Life Cycle structuur en tot het vrij invullen beleggingen door deelnemer Ongewijzigd na april 2017 Waar liepen we tegenaan? Beperkte beleggingshorizon: beleggen na pensioendatum is niet mogelijk, waardoor er geen bron is voor indexatie na de pensioendatum Beleggings- en renterisico geconcentreerd op de pensioendatum Te snelle risicoafbouw op de pensioendatum waardoor rendementspotentieel wordt gemist Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

22 Doel wet verbeterde premieregeling Waar liepen we tegenaan? Vaste uitkering = in koopkracht dalende uitkering; geen indexatie Beleggings- en renterisico geconcentreerd op de pensioendatum; geen geleidelijke inkoop mogelijk om dit risico te spreiden Geen aansluiting tussen accumulatie (opbouw) en decumulatie (uitkering) fase; te snelle afbouw risico op pensioendatum door ontbreken mogelijkheid tot doorbeleggen met rendementspotentieel maar met beperking grote schommelingen In het wetgevingstraject werd geconcludeerd dat een betere pensioenuitkomst met een aanvaardbaar risico kan worden bereikt door: Doorbeleggen na pensioendatum toe te staan Schokken door beleggen/sterfte over een bepaalde periode te spreiden De Wet verbeterde premieregeling voorziet hier inmiddels in Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

23 Opzet regelingen sinds april inclusief Collectief Variabel Pensioen Tijdens dienstverband Pensionering Totale premie: 1. Leeftijdsafhankelijke premiestaffel 2.Risicopremies 3.Kosten Medewerker kiest hoe de IDC-premie wordt belegd: Beleggingsmix, keuze uit: 1. Defensief Life Cycle Profiel 2. Neutraal Life Cycle Profiel (default) 3. Offensief Life Cycle Profiel Aankoop van een vaste annuïteit bij een externe uitvoerder met opgebouwde pensioen-kapitaal Risicopremie via fonds naar herverzekeraar Geleidelijke pro rata inkoop vanaf leeftijd 57 (default) Geleidelijke risicoafbouw door inkoop CVP aanspraken in gepensioneerdenmix Default Variabel pensioen van het fonds; pensioen ademt mee met de dekkingsgraad Medewerker draagt IDC kapitaal over, krijgt daar een variabele aanspraak voor terug Optie: shoprecht bij externe uitvoerder Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

24 Wat betekent Collectief Variabel Pensioen? CVP is: Collectief, het kapitaal van de SNPS deelnemers wordt gezamenlijk geïnvesteerd en de resultaten op beleggingen, lang- en kortleven en de rente worden gedeeld. Variabel, de resultaten worden verwerkt in de hoogte van de pensioenuitkeringen. Om grote fluctuaties te voorkomen worden deze resultaten gespreid over een periode van 5 jaar. Pensioen, levenslange pensioenuitkering (geen tijdelijke uitkeringen of lumpsum opname) De deelnemer heeft 2 keuzemomenten om te gaan deelnemen aan het CVP: Initieel 10 jaar voor de pensioendatum Definitief bij pensionering Vanaf leeftijd 57 kunnen deelnemers dus gaan deelnemen aan de CVP-module. Als ze gaan deelnemen, wordt hun individuele kapitaal geleidelijk ingebracht in de CVP-module. 1/10 deel in het eerste jaar, 1/9 deel in het tweede jaar, en zo verder. Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

25 Technische aspecten: ALM studie & Prudent person Op basis van een ALM-studie is onderzoek gedaan naar de risico/rendement verwachtingen bij verschillende invulling van het CVP. Deze studie is in een aantal workshops met het bestuur besproken. Dit heeft geleid tot de volgende conclusies: Spreidingsperiode van 5 jaar Beleggingsmix met 35% zakelijke waarden Het renterisico wordt voor 85% afgedekt Daarnaast zijn de IDC Life Cycle profielen aangepast na leeftijd 57 om te zorgen voor een goede aansluiting op de inkoop van een vaste uitkering voor deelnemers die dat willen. Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

26 Afbouw risico naar vaste uitkering ( opt out ) IDC pensioenkapitaal huidige opzet (periodieke review) Neutraal Defensief Tot leeftijd 50 jaar: Neutraal 90% Return / 10% Rente Defensief 70% Return / 30% Rente Offensief 100% Return / 0% Rente Netto: tot 57 als tot 50 ( ) Bruto: e risicoafbouw Beide: vanaf leeftijd 57 risicoafbouw in IDC Life Cycle tot 90% Matching / 10% Return (gemiddelde life cycle mix verzekeraars - onderzoek Ortec) Offensief Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

27 Afbouw risico in geval van deelname aan CVP (1) IDC pensioenkapitaal huidige opzet (periodieke review) Neutraal Tot leeftijd 50 jaar: Neutraal 90% Return / 10% Rente Defensief 70% Return / 30% Rente Offensief 100% Return / 0% Rente Netto: na 50 als tot 50 ( ) Bruto: e risicoafbouw, daarna constant Beide: vanaf leeftijd 57 risicoafbouw door geleidelijke inkoop in het CVP (1/10 e kapitaal, 1/9 e kapitaal,...), tot 35% Return / 65% Matching Defensief Offensief Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

28 Afbouw risico in geval van deelname aan CVP (2) Totaaloverzicht Inclusief pro rata inkoop in het CVP vanaf leeftijd (1/10 e kapitaal, 1/9 e kapitaal,...) leidt dit tot het volgende beeld (onderstaand weergegeven voor Life Cycle profiel Neutraal): Mix in IDC blijft constant na 57, IDC kapitaal daalt, variabele aanspraak groeit Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

29 Inrichting beleggingen De daadwerkelijke inrichting van beleggingen voor het IDC pensioenkapitaal vindt plaats via 4 administratieve beleggingsportefeuilles: Return, Rente, Match 1, Match 2. Er wordt een administratieve scheiding aangehouden voor bruto en netto pensioen. Beleggingen vinden (gegeven de beperkte omvang van het fonds) voor nu plaats in institutionele beleggingsfondsen (kosten!), zonder gebruik van derivaten. Ook wordt op dit moment nog niet belegd in illiquide beleggingen. De daadwerkelijke inrichting van beleggingen voor het CVP kapitaal vindt plaats via 2 administratieve beleggingsportefeuilles: CVP bruto en CVP netto. Beleggingen vinden (gegeven de beperkte omvang van het fonds) voor nu plaats in institutionele beleggingsfondsen (kosten!), zonder gebruik van derivaten. Ook wordt op dit moment nog niet belegd in illiquide beleggingen. Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

30 Return, rente, match Return Rente Match Aandelen wereld - developed Aandelen wereld minimum volatility Aandelen wereld - emerging Aandelen vastgoed High yield Corporate bonds Investment Grade EUR Corporate bonds Investment Grade niet-eur Long duration Copyright Shell Pensioenbureau Nederland B.V. VERTROUWELIJK 30 januari

31

32 Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. Op weg naar individueel vermogensbeheer 30 januari 2018 Lenneke Roodenburg Zeist

33 Disclaimer Achmea Investment Management B.V. ( Achmea IM ) heeft de informatie in dit document met zorg samengesteld. De informatie is alleen bestemd voor gekwalificeerde beleggers en/of professionele beleggers zoals bedoeld in de Wet op het financieel toezicht (Wft). Dit document is of bevat (i) geen aanbod of uitnodiging om financiële instrumenten te kopen, te verkopen of te verhandelen, (ii) geen beleggingsaanbeveling of beleggingsadvies, (iii) geen juridisch, fiscaal of ander advies. Achmea IM raadt u af een (beleggings)beslissing uitsluitend te baseren op de informatie in dit document. Achmea IM is niet aansprakelijk voor schade die het gevolg is van zo n (beleggings)beslissing. De informatie in dit document is (mede) gebaseerd op informatie die Achmea IM van betrouwbaar geachte informatiebronnen heeft verkregen. Achmea IM garandeert niet de betrouwbaarheid van die bronnen en de juistheid en volledigheid van de van die bronnen verkregen informatie. De informatie in dit document is puur informatief en u kunt daaraan geen rechten ontlenen. Alle informatie is een momentopname. Achmea IM heeft het recht om deze informatie zonder aankondiging te wijzigen. Het noemen van rendementen op beleggingen in dit document dient uitsluitend als uitleg en toelichting. Achmea IM spreekt daarmee geen verwachting uit over het rendement of koersverloop van die beleggingen. De waarde van uw belegging kan fluctueren en in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. U mag de informatie in dit document alleen voor eigen persoonlijk gebruik kopiëren. U mag de informatie niet overnemen, vermenigvuldigen, distribueren of openbaren zonder schriftelijke toestemming van Achmea IM. Alle informatie (teksten, foto s, illustraties, grafisch materiaal, handelsnamen, logo s, woord- en beeldmerken) blijft eigendom van of in licentie bij Achmea IM en wordt beschermd door auteursrecht, merkenrecht en/of intellectueel eigendomsrecht. Er worden geen rechten of licenties overgedragen bij gebruik van of toegang tot deze informatie. Achmea Investment Management B.V., statutair gevestigd te Zeist (KvK ), beschikt over een vergunning als beheerder van beleggingsinstellingen, zoals bedoeld in de Wet op het financieel toezicht. Achmea Investment Management B.V. is ingeschreven in het register van de Stichting Autoriteit Financiële Markten onder nummer