Nieuwsbrief december 2008

Transcriptie

1 Nieuwsbrief december 2008 Geachte lezer, Het doet ons veel plezier u de eerste nieuwsbrief van NOCDA aan te kunnen bieden. Deze nieuwsbrief doet verslag van het onderzoek naar dwangklachten waar u aan meewerkt. U bent allen geïnterviewd en een aantal van u zelfs al twee keer. Wij willen u hartelijk danken voor uw medewerking! In deze nieuwsbrief kunt u informatie lezen over het NOCDA onderzoek en deelonderzoeken en vertellen een aantal medewerkers iets over hun werkzaamheden binnen het NOCDA onderzoek. Wij wensen u namens het hele onderzoeksteam fijne feestdagen en een gezond 2009 toe!

2 Achtergrond OCS, obsessieve compulsieve stoornis is een veel voorkomende angststoornis, die tussen de en mensen in Nederland ooit zal treffen. Wereldwijd lijdt ongeveer 2% van de bevolking aan een obsessieve compulsieve stoornis. OCS wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van terugkerende obsessieve gedachten en/of dwanghandelingen die veel tijd kosten (minimaal een uur per dag) en waar de patiënt duidelijk onder lijdt. Er zijn veel manieren waarop mensen met dwangklachten worden behandeld. De gangbare behandelingen voor OCS bestaan uit exposure met responspreventie (gedragstherapie) en antidepressiva. Toch is grotendeels onbekend hoe het met deze mensen na een lange tijd gaat. Wat betekent een dwangstoornis op de lange duur voor mensen? Welke behandeling werkt het beste? En waarom werken sommige behandelingen bij de één wel en bij de ander niet? Om daar een antwoord op te krijgen is besloten een groot onderzoek te doen waarbij mensen een lange tijd worden gevolgd. Zo is NOCA ontstaan, een langlopend onderzoek naar dwangklachten. NOCDA Het NOCDA onderzoek is in 2004 gestart onder de naam AMSTAD-OCD onderzoek. Bij de GGZ Buitenamstel werden cliënten met OCS gevraagd deel te nemen aan dit onderzoek. In twee jaar tijd zijn er bij GGZ Buitenamstel ongeveer 100 respondenten geïnterviewd. In 2006 werd besloten het AMSTAD-OCD onderzoek landelijk uit te voeren zodat er meer mensen met OCS geïnterviewd konden worden. Er werd een landelijk kennisnetwerk opgebouwd van zeven instellingen die zich allemaal geruime tijd bezig hielden met OCS om zo onze kennis en interesse te bundelen en o.a. het onderzoek uit te breiden. Deze instellingen zijn Harderwijk/Ermelo, Nijmegen, Lent, Almelo, Venray, Maastricht en Leiden. Daarmee werd het onderzoek een nationale aangelegenheid met een nieuwe naam: NOCDA, Netherlands Obsessive Compulsive Disorder Association. Inmiddels zijn er 300 mensen geïnterviewd. We streven er echter naar 400 mensen mee te laten doen. Dit betekent dat het onderzoek ook in 2009 mensen toelaat tot de studie.

3 Het onderzoek NOCDA is een langlopend onderzoek waarin mensen acht jaar gevolgd worden. In deze acht jaar worden respondenten vier keer uitgenodigd voor een mondeling interview en het invullen van een aantal schriftelijke vragenlijsten. De eerste meting, de basismeting genoemd, bestaat uit een mondeling interview dat ongeveer een dagdeel duurt, drie schriftelijke vragenlijsten en het afnemen van bloed. Wanneer iemand geen bloed wil laten afnemen kan er ook wangslijmvlies worden afgenomen. Een jaar na deze basismeting is er een tussenmeting waarbij een vragenlijst gestuurd wordt met de vraag deze in te vullen en te retourneren. Twee jaar na de basismeting worden respondenten opnieuw uitgenodigd voor de tweede meting. Deze bestaat uit een mondeling interview van ongeveer twee uur en twee schriftelijke vragenlijsten. Er wordt dan geen bloed afgenomen. In Amsterdam zijn tot nu toe 66 respondenten geïnterviewd voor de tweede meting en de locatie Harderwijk/ Ermelo begint deze maand met de tweede meting. Alle verzamelde onderzoeksgegevens worden gecontroleerd en ingevoerd door Amsterdam. Om geen data te verliezen is het van groot belang dat we alle vragenlijsten van alle respondenten compleet hebben, om zo zorgvuldig mogelijk de analyses te kunnen doen. \ Bloedafname Wat gebeurt er met het bloed binnen de NOCDA studie? Twee buizen gaan naar het genomics laboratorium van professor Heutink op de Vrije Universiteit, waar DNA geïsoleerd en opgeslagen wordt. Bij een eerste groep patiënten binnen NOCDA is gekeken naar een aantal genen. Verder gaan er twee buizen naar het klinisch chemisch laboratorium van de Vrije Universiteit waar bloed wordt verzameld waarmee naar andere aspecten van OCD gekeken wordt. Bijvoorbeeld met betrekking tot de afweer en status van de hersenstofjes (zogenaamde neurotransmitters) die voor communicatie binnen de hersenen zorgen. Verder gebruiken we een klein deel van het bloed voor DNA onderzoek binnen een groot Internationaal consortium met 20 deelnemende centra. Hier wordt onder andere het DNA vergeleken van OCD patiënten en gezonde controlepersonen om mogelijke genafwijkingen op het spoor te komen. Vervolgens kunnen we gaan onderzoeken wat deze afwijkingen uiteindelijk te betekenen hebben voor OCD gerelateerd gedrag.

4 Deelonderzoeken NOCDA Binnn het NOCDA consortium worden er naast de beloopsstudie ook nog andere onderzoeken uitgevoerd over ocd.. Hersenscans Na een jaar van voorbereidingen zal in januari 2009 alles gereed zijn voor de start van een nieuw innovatief hersenscanonderzoek. Het onderzoek is onderdeel van het Nederlandse consortium NOCDA, en zal plaatsvinden op het VU Medisch Centrum in Amsterdam. Patiënten met OCD uit het hele land kunnen echter meedoen. Titel van het onderzoek luidt: Emotieregulatie bij OCD, een hersenscanstudie voor en na magnetische stimulatie. Het onderzoek heeft als doel te onderzoeken hoe de verschillende hersengebieden die betrokken zijn bij emotionele en cognitieve processen elkaar beïnvloeden. Meer specifiek willen we weten of patiënten met dwang beter in staat zijn hun emoties bij te sturen wanneer het cognitieve hersencircuit wordt versterkt door transcraniële magnetische stimulatie (TMS). De bijsturing van onze emoties door onze gedachten noemen we emotieregulatie. TMS is een techniek waarmee de hersenen pijnloos gestimuleerd kunnen worden bij volledig bewustzijn. Het effect van deze magnetische modulatie van de hersenen zullen we in beeld brengen m.b.v. MRIscans tijdens de uitvoering van een zogenaamde emotieregulatie-taak. Voor alle hersenscantechnieken die gebruikt worden geldt dat er geen ingreep wordt gedaan in het lichaam, noch dat er medicijnen worden toegediend. Op langere termijn kan dit onderzoek bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe behandeltechnieken. Zo kan gedacht worden aan behandeling met TMS, al of niet in combinatie met cognitieve gedragstherapie. Zo ver is het echter nog niet. De TMS behandeling die gebruikt wordt tijdens het onderzoek moet beschouwd worden als zuiver een wetenschappelijk doel dienend. OCD is in zekere mate erfelijk. Dat betekent dat vaak meerdere personen binnen een familie dwangklachten ontwikkelen. We weten weinig van de factoren die bepalen of een familielid klachten ontwikkelt of niet. Aan alle deelnemers zal daarom worden gevraagd of er een broer of zus ook bereid is deel te nemen aan een gedeelte van het onderzoek. Voor meer informatie of aanmelding voor deelname, kan geheel vrijblijvend contact worden opgenomen met Mw. drs. Stella de Wit, arts/onderzoeker, telefoon Raclopride onderzoek Een aantal deelnemers aan het NOCDA onderzoek hebben tevens deelgenomen aan het Raclopride onderzoek. Er zijn diverse aanwijzingen gevonden in eerder onderzoek dat het dopamine systeem betrokken is bij obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) en Gilles de la Tourette (GTS). In dit onderzoek wordt gekeken naar de hoeveelheid dopamine die vrijkomt na toediening van amfetamine in de basale ganglia bij patiënten met GTS, OCD en gezonde vrijwilligers. Er wordt verondersteld dat er een verschil is in de hoeveelheid dopamine die vrijkomt tussen groepen. Daarnaast wordt de binding aan de postsynaptische dopamine receptor tussen de groepen vergeleken. Er doen 20 patiënten met het syndroom van Gilles de la Tourette, 20 patiënten met een obsessievecompulsieve stoornis en 20 gezonde vrijwilligers mee aan het onderzoek.

5 IBA: een nieuwe behandelmethode voor dwang Stichting BuitenAmstel Geestgronden doet onderzoek naar de effectiviteit van een nieuwe behandeling voor de obsessieve compulsieve stoornis (OCS). Deze nieuwe behandeling, de Inference Based Approach (IBA) wordt aan 40 patiënten met OCS gegeven. Tegelijkertijd krijgen 40 andere OCS-patiënten cognitieve gedragstherapie. De resultaten van deze twee behandelgroepen worden met elkaar vergeleken. IBA gaat er van uit dat dwangpatiënten fantasie en werkelijkheid verwarren doordat zij meer geloofwaardigheid hechten aan een verhaal in hun hoofd over wat er aan de hand zou kunnen zijn, dan aan wat ze kunnen zien, horen, ruiken, voelen of proeven. In de IBAbehandeling wordt gewerkt aan de hand van observatie-, redeneer- en ervaringsoefeningen. De patiënt leert herkennen wanneer hij meer waarde hecht aan een verhaal in zijn hoofd dan aan de waarneembare realiteit van dit moment. Hij leert herkennen waarom dat verhaal zo echt lijkt, welke manieren van redeneren hem aan zijn zintuigen doen twijfelen. Hij ontdekt welk persoonlijk thema hem gevoelig maakt voor juist dit verhaal. Hij leert zijn zintuigen weer op natuurlijke wijze te gebruiken. Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd? Om vast te kunnen stellen of IBA effectiever is dan CGT, krijgen 40 dwangpatiënten IBA en 40 CGT. Beide behandelingen bestaan uit 24 sessies van 45 minuten die eens in de week worden gegeven. De resultaten van beide groepen worden met elkaar vergeleken. Deze vergelijking heeft alleen waarde als de twee groepen die behandeld worden echt vergelijkbaar zijn. Om er zeker van te zijn dat de twee onderzoeksgroepen hetzelfde worden, bepaalt niet de behandelaar of de patiënt maar een loting wie behandeld wordt met IBA en wie met CGT. Deelnemers aan dit onderzoek hebben zodoende 50% kans dat ze in de IBA-groep worden ingeloot en 50% kans dat ze in de CGT-groep worden ingeloot. Patiënten die aan het onderzoek deelgenomen hebben en onverhoopt niet goed zijn opgeknapt, krijgen de andere therapie aangeboden. Dus degene die cognitieve gedragstherapie kreeg en nog klachten heeft krijgt achteraf IBA aangeboden en andersom. Familiestudie Dwangstoornissen komen vaak ook in de familie van mensen met deze stoornissen voor. Over de oorzaak van de dwangstoornis is nog onvoldoende bekend, maar er bestaan aanwijzingen dat bij het ontstaan en beloop van de dwangstoornis familiefactoren een rol spelen. In dit onderzoek willen we familieleden van mensen met dwangstoornissen betrekken, om meer duidelijkheid te verkrijgen over de rol van familiefactoren bij deze aandoening. We willen we een antwoord vinden op vragen zoals: Waarom ontwikkelen sommige personen in een familie wel een dwangstoornis en anderen niet? Zijn er stoornissen in het functioneren van bepaalde hersengebieden die zowel bij mensen met een dwangstoornis als bij niet aangedane familieleden optreden? Hiervoor zullen verschillende aspecten die met het ontstaan en beloop van OCS te maken hebben onderzocht worden bij zowel patiënten als zijn of haar ouders, broers en zussen. Er zal gekeken worden naar omgevingsfactoren, zoals het gezin van herkomst en belangrijke gebeurtenissen, erfelijke factoren en het functioneren van bepaalde hersengebieden.

6 Maastricht Het Academisch Angst Centrum in Maastricht is onderdeel van de Mondriaan Zorggroep. Onze instelling is vanaf januari 2008 patiënten gaan werven voor het NOCDA onderzoek, nadat we door de onderzoekers in Amsterdam daartoe uitgenodigd werden. Het doen van wetenschappelijk onderzoek is van oudsher een belangrijke taakstelling binnen het AAC, naast het geven van onderwijs en de patiëntenzorg die uiteraard centraal staat. We willen graag dat de NOCDA studie deel uitmaakt van het normale beloop van de behandeling. Tot nu toe zijn er in Maastricht ongeveer 30 mensen met een dwangstoornis gevraagd om mee te doen aan dit onderzoek, hiervan hebben er 12 ook daadwerkelijk mee gedaan. Het meest gehoorde bezwaar van mensen die niet willen deelnemen is dat het onderzoek zoveel tijd kost. Andere weigeraars geven aan dat ze liever niet zo intensief met (de voorgeschiedenis van) hun klachten geconfronteerd willen worden, en zich alleen met de behandeling willen bezig houden. Beide argumenten kloppen, de eerste basis meting duurt al gauw 4 tot 5 uur, en er wordt zeer gedetailleerd het hemd van het lijf gevraagd. Toch zijn al die gegevens van groot belang om uiteindelijk meer te weten te komen van gemeenschappelijke factoren, die een rol spelen bij het ontstaan, voortbestaan en al dan niet verbeteren van dwangstoornis op lange termijn. Zonder de investering van (veel) patiënten met een dwangstoornis kunnen hulpverleners geen kennis vergaren die uiteindelijk tot doel heeft de prognose voor deze patiënten te verbeteren. Juist omdat de dwangstoornis zo n ernstige, invaliderende en vaak verborgen ziekte kan zijn. Patiënten die wel hebben deelgenomen zeggen vaak dat ze blij zijn dat hun informatie kan bijdragen aan een betere zorg voor lotgenoten in de toekomst. Wij hopen dat nog veel patiënten de drempel kunnen nemen om hun gegevens aan ons toe te vertrouwen door deelname aan het NOCDA onderzoek. Leiden Sinds maart 2008 verwelkomen we op het LUMC deelnemers voor het NOCDA-onderzoek. Dr. Nic van der Wee is de initiator van het NOCDA onderzoek binnen het LUMC. In Leiden verloopt de instroom rustig. We hebben in het LUMC 10 deelnemers gezien voor NOCDA. Uiteindelijk hopen we hier 50 deelnemers te werven. Maar voor het zover is moeten er nog veel deelnemers geworven en gezien worden. Sommigen vinden het prettig om te komen en ervaren het interview als een gelegenheid om de zaken weer op een rijtje te zetten. Anderen zien ertegen op omdat een dergelijk interview toch weer veel emoties los kan maken. Wat iedereen gemeen heeft is de overtuiging dat het belangrijk is om deel te nemen aan dit onderzoek met als doel om de behandeling van dwangstoornissen te verbeteren. Door uw blijvende deelname aan NOCDA kunnen wij het hoe en waarom van het beloop van bepaalde klachten in kaart brengen, en zijn wij straks hopelijk beter in staat om mensen met dwangklachten te helpen. Wij hopen dat u ook voor de tweede meting weer naar het LUMC wil komen. Want zonder uw deelname kunnen wij geen onderzoek doen. Voor vragen kunt u ons bellen (vraag naar Mirjam van der Hoorn) Mirjam van der Hoorn, interviewster Leiden

7 ALMELO Het NOCDA onderzoek in Almelo is na een wat haperende start nu zo n driekwart jaar onderweg en telt op dit moment 27 deelnemers en een aantal mensen dat deelname nog overweegt. Via de hulpverleners verstrekken we onze potentiële deelnemers de folder. De hulpverlener geeft informatie over het onderzoek en daarna benaderen wij de patiënten telefonisch met verdere uitleg en de vraag of ze mee willen werken aan het onderzoek. De mensen die meedoen, doen dat echt uit volle overtuiging, dat is zo fijn! Ze hebben zelf weliswaar niet direct profijt van het onderzoek, maar willen graag dat er zoveel mogelijk informatie beschikbaar komt, zodat we de zorg voor mensen met dwangklachten verder kunnen verbeteren en vormgeven. Dat we al wel het een en ander weten over dwang, maar nog veel meer niet weten is voor ADAPT/Dimence ook de reden om mee te doen aan het NOCDA onderzoek. Heel concreet levert het ons natuurlijk ook de kennis op om onze behandeling van mensen met dwangklachten te verbeteren. De deelnemers geven wel aan dat het eerste interview een flinke investering is, maar omdat het maar een keer is en de metingen ver uiteen liggen vindt men het wel te doen. De meeste interviews vinden plaats bij het expertisecentrum of in Deventer, maar soms is dat echt niet mogelijk en interviewen we mensen thuis. De meest gemaakte opmerking over het onderzoek is, dat het zo goed is dat alles nu naast elkaar gezet wordt, dat er niet alleen maar naar het ene stukje (namelijk de dwang) wordt gekeken, maar ook naar sociale factoren, andere angstklachten, jeugd en schokkende ervaringen. Dat geeft wel aan dat ook de respondenten vinden dat een onderzoek als dit hard nodig is! Agnes Blom, interviewster Almelo VENRAY Hier in Venray doen we mee met het NOCDA-onderzoek vanuit het Centrum voor Angst- en Dwangstoornissen, de voormalige Kliniek voor Gedragstherapie (KGT). We vinden het belangrijk om mee te doen omdat, ons inziens, goede patiëntenzorg en wetenschappelijke ontwikkeling hand in hand gaan. We zijn blij dat we een bijdrage kunnen leveren aan een dergelijk grootschalig opgezet onderzoek. De populatie in onze kliniek bestaat uit mensen die vanwege de ernst van hun probleem niet voldoende baat hebben bij ambulante zorg, of patiënten die moeite hebben met de reis van en naar de hulpverlener. Te denken valt aan patiënten met een sterke straatvrees, of dwangpatiënten die vanwege extreem controlegedrag hun huis niet meer uit kunnen. Een opname in onze kliniek biedt dan uitkomst. Naast de opnamekliniek zijn we afgelopen voorjaar met een deeltijdbehandeling gestart om ook ambulant zorg te kunnen verlenen. Vanwege dit specialistische karakter van de kliniek, hebben de dwangpatiënten die meedoen met het onderzoek hebben vaak een zeer invaliderende dwangstoornis. Ze zijn bijvoorbeeld meer dan acht uur per dag bezig met controleren of schoonmaken, of kunnen niet meer functioneren in werk of sociaal verkeer door de voortdurende obsessies. In de 1 e week van de opname worden onze patiënten door onze psychologisch medewerker gezien, die hen inlicht over het onderzoek en hen vraagt mee te doen. We merken dat de deelname aan het onderzoek met ups en downs verloopt: de ene keer wil iedereen die zich aanmeldt met dwangklachten, de andere keer zijn de patiënten er niet voor te porren. Een veel gehoord argument om niet mee te doen is dat ze al zo druk zijn, of dat ze (gezien de totale onderzoeksduur van acht jaar) in de toekomst niet meer geconfronteerd willen worden met hun dwangklachten, vanuit de angst dat dit een terugval zou kunnen veroorzaken. De mensen die wel mee willen doen, zijn blij iets te kunnen doen voor andere, toekomstige patiënten, vanuit het idee dat er in de toekomst misschien betere hulp geboden kan worden aan dwangpatiënten. Dit heeft er toe geleid dat er tot nu toe van de 33 mensen die zijn benaderd, 26 daadwerkelijk hebben meegedaan. De algemene indruk van de deelnemers over het interviewdag is positief, wel vindt iedereen het vrij vermoeiend, omdat er zulke specifieke antwoorden verlangd worden. Rogier van Erp, interviewer Venray

8 Ik ben Joke Both en ik werk sinds 2004 voor het NOCDA onderzoek. Ik houd mij vanaf januari 2008 bezig met de administratieve verwerking en opslag van de bloedafnames en heb daartoe contacten met de laboratoria van de ziekenhuizen waar het bloed is opgeslagen. Op de locaties wordt het bloed (vier buizen) door de onderzoeksassistenten of laboranten afgenomen. Twee buizen worden opgestuurd naar het genetisch laboratorium in Amsterdam, de andere twee buizen worden lokaal naar het ziekenhuis gebracht waar het wordt bewerkt en in een -80 graden vriezer wordt ingevroren. Één keer in de drie maanden wordt het bloed van alle centra opgehaald en in Amsterdam in het VUMC ziekenhuis opgeslagen. Hier zijn speciale vriezers voor het NOCDA onderzoek. Alle gegevens worden in een bestand gezet onder het NOCDA studie nummer en de geboortedatum van de respondent. Ik ben Marieke Mink en ik werk sinds 2004 bij het NOCDA onderzoek. Ik werf onder andere respondenten en neem interviews af. Daarnaast onderhoud ik contacten met de interviewers van de andere locaties en zorg ik dat de data ingevoerd wordt. Afgelopen jaar zijn we begonnen met de 2 e meting. Het is erg leuk om respondenten voor de tweede keer te interviewen en te zien dat ze erg zijn opgeknapt door de therapie die ze hebben gevolgd! Ik ben Merijn Eikelenboom en ik werk sinds 2005 voor het NOCDA onderzoek als datamanager. Ik maak de invoerprogramma s zodat alle gegevens van het interview en de vragenlijsten op de computer kunnen worden ingevoerd. Verder hou ik me bezig met het bewerken van alle ingevoerde gegevens zodat er uiteindelijk mee kan worden geanalyseerd. Op dit moment loopt zowel de basismeting, de tussenmeting als de 2 de meting. Dat is logistiek een hele klus, maar daardoor ook een mooie uitdaging om alles in goede banen te leiden. Ik ben Irina Poleacov en werk sinds 2007 bij het NOCDA onderzoek. Ik neem samen met Marieke de interviews af bij respondenten en zorg ervoor dat alle gegevens goed verwerkt en gedocumenteerd worden. Daarnaast voer ik in opdracht van Ton van Balkom en Patricia van Oppen een vervolgonderzoek uit die de effecten van de cognitieve en medicamenteuze behandeling van mensen met een dwangstoornis meet. De behandelingen vonden plaats tussen 1990 en 1992 en rond 1997 vond een tussenmeting plaats. Het is bijzonder om mensen zo lang te volgen en te kunnen zien hoe het met iedereen is.

9 Resultaten van eerder onderzoek naar dwangklachten Als patiënten met dwangklachten na het krijgen van de eerste keus behandeling, exposure in vivo met responspreventie, weinig baat hebben bij de aangeboden behandeling dan is het belangrijk om vervolgens te onderzoeken welke behandeling hierna het meest aangewezen is. Resultaten uit recentelijk onderzoek laten zien dat de effectiviteit van een antidepressivum (bijvoorbeeld fluvoxamine) hierna groter is dan de effectiviteit van Cognitieve Therapie. Ofschoon deze medicamenteuze behandeling voor patiënten minder aanvaardbaar (veel patiënten weigeren het nemen van medicatie) is dan Cognitieve Therapie, is het wel belangrijk om te weten dat fluvoxamine over het algemeen een groter effect heeft dan Cognitieve therapie als tenminste de eerste keus behandeling te weinig effecten had. Exposure in vivo gecombineerd met responspreventie is de eerste keus behandeling voor patiënten met OCS klachten. Door wie deze therapie uitgevoerd wordt is niet van invloed op de behandelresultaten. Of het nu student therapeuten zijn of heel ervaren gedragstherapeuten dat lijkt niet belangrijk te zijn als we kijken naar de effecten van deze specifieke behandeling. Ook onervaren student therapeuten kunnen met behulp van een behandelprotocol en van supervisie leren om deze vorm van gedragstherapie goed uit te voeren.

10 BOEKEN OVER OCS Alles onder controle van Lee Baer Een man die zijn huis niet kan verlaten zonder de verlammende angst dat hij vergeten is de deur op slot te doen.. een vrouw die plukje voor plukje haar haar uittrekt.. een jongen die steeds maar weer opnieuw zijn handen wast.. "Alles onder controle" is een informatief en onderhouden boek over de diagnose en behandeling van obsessieve-compulsieve stoornissen (OCS). Lee Baer biedt patiënten en hun familieleden inzichten die gebaseerd zijn op een unieke schat aan ervaring met de behandeling van OCS. De beschreven ziektegevallen, de informele schrijfstijl en de uitvoerige informatie over zowel medicatieve en gedragstherapie helpen bij het maken van doordachte keuzen. Alles onder controle bevat: - Een beschrijving van nieuwe en veelbelovende behandelwijzen waaronder cognitieve therapie en gedragstherapie, gedragstherapie bij kinderen met OCS. - Tests voor zelfdiagnose van OCS en depressiesymptomen. - Een overzicht en beschrijving van stoornissen die op OCS lijken maar afzonderlijke behandeling behoeven, zoals hypochondrie, trichotillomanie (haar uittrekken). Het Tourettesyndroom en buitensporige bezorgdheid in het eigen lichaam. - Een complete beschrijving van geneesmiddelen. - Dr. Lee Baer is hoogleraar psychologie aan de Harvard Medical School en onderzoeker van obsessief-compulsieve stoornissen bij het Massachusetts General Hospital. Van hem verscheen eerder "Het Duiveltje van de Geest". Dwang, zelfhulpboek van Manja de Neef, Yvette van der Pas Dagelijks dertig keer je handen wassen. Niet met het openbaar vervoer durven gaan omdat het vies is. Altijd maar bezig zijn met schoonmaken en wassen. Te laat komen op afspraken omdat je thuis veel moet controleren voordat je de deur uit kunt. Dit zijn maar enkele voorbeelden van dwangklachten. Dwanggedachten en - handelingen kunnen je leven zo in beslag nemen dat je niet meer goed functioneert. We spreken dan van een obsessieve-compulsieve stoornis, ook wel dwangstoornis genoemd of kortweg dwang. Het hulpboek Dwang is bestemd voor mensen die van hun dwangklachten af willen. De behandeling is door zijn eenvoud goed uit te leggen in een zelfhulpboek. Je krijgt informatie over de stoornis, over het ontstaan en voortbestaan van de klachten. Over de rol van mensen in je omgeving en de behandeling. Vervolgens leer je hoe je een stappenplan maakt en hoe je dat in tien weken kunt uitvoeren. Je leest over veelvoorkomende valkuilen en wat je kunt doen om die te vermijden. Besproken wordt hoe je moet omgaan met een terugval. Ieder hoofdstuk bevat informatie en huiswerkopdrachten. De theorie wordt aangevuld met praktijkvoorbeelden. Je volgt de verrichtingen van vijf personen met ieder een ander type dwang. Dwang is zo opgezet dat je het zelfstandig kunt gebruiken, maar ook met ondersteuning van een cognitief-gedragstherapeut. Op de bijgevoegde cd-rom staan de formulieren die bij de opdrachten zijn afgedrukt.

11 Beroemde personen met OCS Charles Darwin Billy Bob Thornton Jessica Alba Donald Trump Cameron Diaz Leonardo DiCaprio Harrison Ford Howard Stern Penélope Cruz Ludwig Van Beethoven Albert Einstein Michelangelo Charlie Sheen David Beckham Justin Timberlake Roseanne Barr Stanley Kubrick Martin Scorsese Fred Durst Paul Gascoigne Relevante websites: Een patiëntenvereniging die zich inzet voor mensen met angst- en dwangklachten. De NOCDA website Nederlands Kenniscentrum Angst en Depressie Voor vragen en contact kunt u bellen naar Irina Poleacov, of Marieke Mink,