Ondersteuningsplan. S a m e n w e r k i n g s v e r b a n d V O - V S O N i j m e g e n e. o. Ondersteuningsplan Pagina 1 van 73

Transcriptie

1 S t r e e k w e g 2 0 P o s t b u s B B N i j m e g e n T : i n f s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d v o. n l Ondersteuningsplan S a m e n w e r k i n g s v e r b a n d V O - V S O N i j m e g e n e. o. Versie : dd Status : vastgesteld Ondersteuningsplan Pagina 1 van 73

2 Inleiding Sinds 1 augustus 2014 zijn schoolbesturen door de wetgeving passend onderwijs verantwoordelijk voor het organiseren van passend onderwijs voor alle leerlingen in onze regio. Dit doen ze niet alleen, maar samen onder de vlag van het Samenwerkingsverband VO-VSO Nijmegen e.o. (dat we voor alle gemak vanaf nu samenwerkingsverband noemen). Het samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor de besteding van ongeveer 35 miljoen euro, t.b.v. de ondersteuning van leerlingen, de verdere doorontwikkeling en organisatie van passend onderwijs. Met de start van passend onderwijs is een eerste ondersteuningsplan (dd. 26 februari 2014) opgesteld. De OPR heeft voor één jaar ingestemd met het eerste plan. Een jaar na invoering van passend onderwijs is de inrichting van passend onderwijs zowel op scholen als bij het samenwerkingsverband in volle gang en in ontwikkeling. Dat blijkt onder andere uit een eerste vragenlijst (0-meting) Stand van zaken Passend Onderwijs: zes maanden na invoering. Het beeld sluit aan bij het landelijke beeld omtrent passend onderwijs: bestuurlijke vormgeving op orde, procedures, criteria door samenwerkingsverband zijn duidelijk, bureaucratie lijkt toegenomen, maar passend onderwijs nog niet geland in de scholen. (zie o.a. de Voortgangsrapportage passend onderwijs en het rapport Werkt passend onderwijs? van de Kinderombudsman). Mede gezien de ontwikkelingen en de eerste ervaringen is besloten het ondersteuningsplan op een aantal punten bij te stellen. In dit (tweede) ondersteuningsplan beschrijven we de uitgangspunten, doelen, activiteiten en werkwijzen van ons samenwerkingsverband voor de komende jaren. Daarmee zijn richtinggevende kaders voor de verdere ontwikkeling van beleid en uitvoering voor de komende drie jaar ( ) vastgelegd. Bij dit plan hoort ook een jaarlijks te herzien activiteitenplan met een (in principe) looptijd van een jaar. Op basis van regelmatige tussenrapportages wordt de stand van zaken opgemaakt en het (volgende) jaaractiviteitenplan opgesteld. De huidige procedures over de toewijzing van ondersteuning staan in een apart protocol. Dit ondersteuningsplan is op 30 november 2015 vastgesteld door het bestuur van het samenwerkingsverband. Voorafgaand hebben alle 15 betrokken gemeentebesturen in het OOGO (Op Overeenstemming Gericht Overleg) het plan besproken. Tijdens dit overleg stond ook de bespreking van het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband primair onderwijs 2507 op het programma. Andere agendapunten waren onder meer de samenwerking met jeugdhulp, integraal arrangeren, de samenwerking rond huisvesting, leerlingenvervoer (naar school en stage), leerplicht en de samenhang tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Het ondersteuningsplan is ook besproken met vertegenwoordigers van het samenwerkingsverband po Dit om te kijken hoe we de komende jaren samen op zullen trekken. Ook is het plan voorgelegd aan en besproken met de Ondersteuningsplanraad (OPR) van het samenwerkingsverband. De OPR heeft op 30 november 2015 instemming verleend. Wanneer gedurende de planperiode aanpassingen van uitgangspunten voor beleid en/of uitvoering nodig blijken, worden deze voor instemming voorgelegd aan de OPR. De OPR is gesprekspartner voor visievorming en klankbord t.a.v. de ontwikkelingen in het samenwerkingsverband. Ondersteuningsplan Pagina 2 van 73

3 Het ondersteuningsplan telt negen hoofdstukken. In hoofdstuk 1 benoemen we onze missie en visie, in hoofdstuk 2 brengen we de regio in beeld. Vervolgens staan we stil bij de organisatie (3) en ondersteuningsstructuur (4) van het samenwerkingsverband. In hoofdstuk 5 belichten we de procedure van aanmelding en toelating van leerlingen en in hoofdstuk 6 de uitgangspunten en procedure bij de verdeling van middelen binnen het samenwerkingsverband voor passend onderwijs. Hoofdstuk 7 en 8 gaan dieper in op de invulling van de relatie van het samenwerkingsverband met belangrijke samenwerkingspartners, zoals de ouders/verzorgers, gemeenten en jeugdzorg. In hoofdstuk 9 tenslotte staan we stil bij de kwaliteit van onderwijs en ondersteuning binnen het samenwerkingsverband. In dit ondersteuningsplan wordt met regelmaat gesproken over het privacyreglement en de ondersteuningsbehoeftenmatrix. Naast een lijst met afkortingen en terminologie, zijn de beide documenten derhalve als bijlage aan dit ondersteuningsplan toegevoegd. Nijmegen, december 2015 Dhr. J.J.M. Rood Directeur Samenwerkingsverband VO-VSO Nijmegen e.o. Ondersteuningsplan Pagina 3 van 73

4 Inhoudsopgave Inleiding Missie en visie op onderwijsondersteuning Missie van het samenwerkingsverband De visie op passend onderwijs Van visie naar doelstellingen Verdeling van middelen De regio in beeld De regio v(s)o Schoolgaande jeugd in cijfers Regionale spreiding vso-leerlingen Leerlingen zonder onderwijs, thuiszitters Doelstellingen voor De organisatie van het samenwerkingsverband Verantwoordelijkheden scholen Samenwerkingsformule Organisatie samenwerkingsverband Stichting en bestuur Directeur Stafdienst Twee verschillende uitvoeringseenheden Stichting als werkgever Werkgroepen en netwerken binnen het samenwerkingsverband Medezeggenschap binnen de stichting Medezeggenschap ondersteuningsplan Doelstellingen voor De ondersteuning in het samenwerkingsverband Ondersteuning op vijf niveaus Basisondersteuning: ondersteuning op niveau 1 en Extra ondersteuning: niveau 3 tot en met Lwoo en praktijkonderwijs Dekkend aanbod en beschikbaarheid van voorzieningen Thuiszitters Doelstellingen voor Invulling van de zorgplicht passend onderwijs, toewijzing van extra ondersteuning Aanmelding en toelating vanuit het primair onderwijs en zorgplicht Wanneer is extra ondersteuning nodig? Ondersteuningsplan Pagina 4 van 73

5 5.3 Toewijzing van extra ondersteuning in het vo Naar het speciaal onderwijs vanuit het vo Van het speciaal onderwijs naar het regulier onderwijs Het ontwikkelingsperspectief Doelstellingen voor Begroting en personeel, de verdeling van middelen Uitgangspunten verdeling en besteding van de middelen Overgangssituatie Afspraken bekostiging van groei in vso Uitwerking groeiregeling Samenwerkingsverband VO-VSO Nijmegen e.o Begroting Meerjarenbegroting passend onderwijs Personeel Doelstellingen voor Samenwerking met ouders Visie: passend onderwijs in partnerschap met ouders Aspecten van samenwerking Verschillen in inzicht Doelstellingen Samenwerking met gemeenten en jeugdzorg Focus op de toekomst Coördinatiegroep samenwerking met gemeenten Doelstellingen voor Kwaliteit Aspecten van kwaliteit Monitoring Plan-do-check-act (pdca) Verantwoording Doelstellingen voor Bijlagen Bijlage 1 Afkortingen & terminologie Bijlage 2 Privacyreglement Bijlage 3 Ondersteuningsbehoeftenmatrix (OBM) Ondersteuningsplan Pagina 5 van 73

6 1. Missie en visie op onderwijsondersteuning In dit hoofdstuk formuleren we de missie, visie en de ambities ten aanzien van de ondersteuning binnen het Samenwerkingsverband VO-VSO Nijmegen e.o. De missie is de basis voor de visie op onderwijs en ondersteuning. De visie geeft richting aan het beleid, de activiteiten en de werkprocessen van het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband vormt het centrum van samenwerking van scholen in de regio. Kenmerk van die samenwerking is een interdisciplinaire benadering, rekening houdend met ieders verantwoordelijkheid. De samenwerking is nadrukkelijk gericht op het genereren van meerwaarde voor de leerlingen, het realiseren van een zo sluitend mogelijk netwerk van onderwijs-/ zorgvoorzieningen en het verhogen van de kwaliteit van de ondersteuning aan de leerlingen. Niet alleen de onderwijs gerelateerde ondersteuning, maar ook overige ondersteuning die geboden wordt door professionals van externe voorzieningen, maakt onderdeel uit van de integrale benadering. 1.1 Missie van het samenwerkingsverband De missie van het samenwerkingsverband is: alle (leerplichtige) jongeren van 12 tot 21 in de regio goed voorbereiden op hun toekomst door het bieden van kwalitatief goed onderwijs, maatschappelijke vorming, voorbereiding op de arbeidsmarkt en passende ondersteuning. Goed onderwijs is de basis om alle jongeren in de regio het onderwijs en de ondersteuning te geven waar zij recht op hebben. Kwalitatief goed onderwijs betekent: het leveren van goede prestaties aandacht voor talentontwikkeling opbrengstgericht werken kunnen omgaan met verschillen doorgaande schoolloopbanen een professionele, lerende cultuur Goede ondersteuning betekent dat er voor alle leerlingen een passend antwoord is op de ondersteuningsvraag die zij bij het onderwijsleerproces kunnen hebben. 1.2 De visie op passend onderwijs De visie van het samenwerkingsverband op de invulling van passend onderwijs bestaat uit vier onderdelen: 1. Kwalitatief goed onderwijs, zo regulier en thuisnabij mogelijk Scholen hebben als taak hun leerlingen goed voor te bereiden op de maatschappij. Basis is kwalitatief goed onderwijs dat aansluit op een vervolgopleiding of de arbeidsmarkt. Belangrijke voorwaarde voor het bieden van dat onderwijs is een sterke basisondersteuning op alle v(s)o-scholen. Beantwoording van ondersteuningsvragen van leerlingen én docenten vindt zoveel mogelijk op school plaats. Streven is ook om Ondersteuningsplan Pagina 6 van 73

7 zo min mogelijk leerlingen te verwijzen naar speciale voorzieningen, mede dankzij de preventieve inzet van schoolmaatschappelijk werk, de jeugdgezondheidszorg en de leerplichtambtenaar. 2. Voor alle leerlingen een passende plek, gespecialiseerd indien nodig Het samenwerkingsverband maakt zich sterk voor een passende plek op school en biedt ondersteuning aan alle leerlingen op de bij ons ingeschreven v(s)o-scholen in onze regio (2057). Een passende plek voorziet in een arrangement dat aansluit bij de daadwerkelijke ondersteuningsbehoefte van leerlingen, ouders, docenten en scholen. Indien plaatsing op een speciale voorziening noodzakelijk is, streeft het samenwerkingsverband zoveel mogelijk naar het bieden van deze voorziening dichtbij huis, indien mogelijk op een school binnen het samenwerkingsverband. 3. Eén jongere, (één gezin), één plan, één contact Het samenwerkingsverband streeft naar integrale ondersteuning aan leerlingen, zoveel mogelijk in samenspraak met ouders. Een passend onderwijsaanbod gaat vaak samen met jeugdhulp: ondersteuning bij het opvoeden en/of het opgroeien. Ondersteuning in het onderwijs is een onderdeel van de totale ondersteuning en zorg rond een jongere en het gezin, op basis van het principe één jongere, (één gezin), één plan, één contact. 4. Continuïteit in de onderwijsloopbaan, geen thuiszitters Continuïteit in de onderwijsloopbaan is een must, als onderdeel van een ononderbroken ontwikkeling van jongeren. Het samenwerkingsverband hanteert de volgende, landelijke definitie van thuiszitten: thuiszitters zijn de leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen die meer dan 4 weken thuiszitten en wel staan ingeschreven bij een school. Thuiszitten is onacceptabel, omdat daarmee de toekomst van de jongere op het spel staat. Het samenwerkingsverband doet al het mogelijke om thuiszitten te voorkomen, ook voor leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte. Net als reguliere leerlingen hebben zij recht op een soepele overgang van po naar vo en van vo naar mbo, ho of de arbeidsmarkt. 1.3 Van visie naar doelstellingen Om de genoemde doelen te realiseren moet het nodige gebeuren om de uitgangspunten van passend onderwijs in het samenwerkingsverband te vertalen naar een werkende praktijksituatie. Belangrijk is dat de scholen hun basisondersteuning (zie hoofdstuk 4) versterken en kritisch kijken naar hun rol in de opvang van leerlingen met een specifieke ondersteuningsvraag. Sommige scholen hebben al veel ervaring in het omgaan met verschillen, andere wellicht wat minder. Voor vrijwel alle scholen geldt dat ze hun bekwaamheden moeten vergroten. Dit om goed onderwijs en passende ondersteuning te bieden aan een toenemend aantal leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften. De uitgangspunten en de daarbij horende belangrijkste acties voor de komende jaren zijn: Kwalitatief goed onderwijs en ondersteuning, zo regulier en thuisnabij mogelijk Een sterke basis op de v(s)o-scholen is nodig om zo regulier en thuisnabij mogelijk onderwijs haalbaar te maken. Ondersteuningsplan Pagina 7 van 73

8 Het samenwerkingsverband staat voor een kwalitatief sterke basisondersteuning voor alle v(s)o-scholen. Basis vormen de negen uitgangspunten voor de basisondersteuning (zie 4.2). De scholen verplichten zich om aan de uitgangspunten voor basisondersteuning te voldoen en maken de kwaliteit inzichtelijk in hun schoolondersteuningsprofielen (SOP s). Het samenwerkingsverband biedt ondersteuning door: 1. Het organiseren van kennisdeling tussen scholen om de basisondersteuning te versterken, onder meer via scholing, kenniskringen, netwerken voor de specialisten en studiedagen. 2. Op vraag van de scholen te helpen bij het ontwikkelen en verwerven van passend onderwijscompetenties/bekwaamheden bij docenten. 3. Het gebruikmaken van de expertise van het vso en instellingen voor jeugdhulpverlening, schoolmaatschappelijk werk, de jeugdgezondheidszorg, de GGZ en leerplicht, de expertise van de voormalige REC s (3 en 4) en cluster 1 en 2, ter versterking van de basisondersteuning. 4. De inbedding van de specifieke expertise van de begeleiders passend onderwijs (BPO), de voormalig ambulant begeleiders uit het vso, in de schoolorganisaties. 5. Middels overleg met gemeenten, scholen en instanties te bevorderen dat schoolmaatschappelijk werk en de expertise van het vso en de jeugdhulpverlening in voldoende mate beschikbaar is in de reguliere vo-scholen. Professionals van het (school)maatschappelijk werk en het vso maken zoveel mogelijk deel uit van de reguliere vo-school. 6. Het, op basis van de ondersteuningsmatrix, systematisch in beeld brengen van de ondersteuningsvragen van leerlingen. Scholen stemmen hier hun ondersteuningsaanbod op af. Dit om zoveel mogelijk leerlingen die eerder waren aangewezen op het speciaal onderwijs, in het regulier onderwijs te bedienen. 7. Het verbinden van expertise (4, 5 en 6), het geven van advies, het inzetten van kennis en instrumenten voor ondersteuning in de scholen Voor alle leerlingen een passende plek, gespecialiseerd indien nodig 1. Voor leerlingen die tijdelijk niet terecht kunnen in het regulier onderwijs, zijn er tussenvoorzieningen op elk niveau/schooltype. Deze leerlingen blijven ingeschreven op de school van herkomst. 2. Voor leerlingen die aangewezen zijn op langdurige en intensieve extra ondersteuning, is en blijft het speciaal onderwijs in het samenwerkingsverband beschikbaar. 3. De duur van de toelaatbaarheidsverklaring voor een speciale voorziening is afgestemd op het perspectief van de leerling. Leerlingen met een toelaatbaarheidsverklaring krijgen regelmatig de vraag gesteld of zij kunnen terugkeren naar het reguliere onderwijs. Dit om de vanzelfsprekendheid van eens in het vso, altijd in het vso te doorbreken. Voor leerlingen bij wie die vraag door hun ondersteuningsbehoefte niet aan de orde is (met name MG-leerlingen), blijft de aanpak hetzelfde Eén jongere, één gezin, één plan, één contact 1. School en ouders maken met elkaar afspraken over extra onderwijsondersteuning, vanuit een partnerschap tussen school en ouders. 2. Zodra er op jongeren- en/of gezinsniveau ondersteuning plaatsvindt door personen van buiten de eigen school, geldt het principe: één jongere, één gezin, één plan, één contact. Ondersteuningsplan Pagina 8 van 73

9 3. De scholen (in het samenwerkingsverband) maken afspraken met hun gemeente om per school deskundigheid vanuit de jeugdhulp beschikbaar te stellen op het terrein van gezondheid, jeugd- en opvoedhulp, maatschappelijke ondersteuning en (voorkomen van) schoolverzuim, veiligheid en handhaving. Waar mogelijk onderhoudt per school één jeugdhulpmedewerker de contacten vanuit het netwerk in de jeugdverlening. De scholen werken actief samen met de ketenpartners onder het uitgangspunt Eén jongere, één gezin, één plan, één contact. De communicatielijnen met de jeugdhulp zijn kort en de ondersteuning vanuit de domeinen gezondheid, jeugd- en opvoedhulp en veiligheid vindt zo doelmatig mogelijk plaats Continuïteit in de onderwijsloopbaan, geen thuiszitters 1. De overgang van p(s)o naar v(s)o en van v(s)o naar mbo en ho van leerlingen met ondersteuningsvragen vindt plaats via een warme overdracht. De schoolbesturen van po, vo en mbo versterken hun afspraken over een effectieve overgang van leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte. 2. De leerlingen van het praktijkonderwijs of vso-leerlingen met een uitstroomprofiel arbeid of dagbesteding worden bij de overstap naar de arbeidsmarkt of vervolgonderwijs met een warme overdracht en nazorg begeleid. 3. Er is speciale aandacht voor leerlingen die langdurig thuiszitten. Doel is immers om thuiszitten zoveel mogelijk te voorkomen. Hiertoe voeren alle scholen een actief verzuimbeleid. Het protocol leerplicht is hiervoor de basis. Zit een leerling langer thuis, dan zoeken de school en leerplicht in overleg met het samenwerkingsverband een passende oplossing. Dit om te voorkomen dat de continuïteit van het onderwijs aan de leerling in gevaar komt. Waar nodig, vindt inzet van onderwijs op afstand plaats. Ook kan de leerling tijdelijk onderwijs volgen op een speciale afdeling in een tussenvoorziening. 1.4 Verdeling van middelen Het samenwerkingsverband voert een actief beleid, gericht op een optimale realisatie van doelstellingen en dus op een optimale besteding van middelen. Investeringen vinden plaats bij elke schakel in de keten, zodat leerlingen zoveel mogelijk profiteren en kwaliteitsverbeteringen voldoende kans krijgen. De scholen ontvangen een budget t.b.v. de basisondersteuning, voor individuele leerlingen kan de school een arrangement (ondersteuningspakket) aanvragen. Daarnaast zijn budgetten beschikbaar voor scholing en het ontwikkelen van programma s met als doel de basisondersteuning te versterken. De verdeling van de middelen is verder uitgewerkt in hoofdstuk 6. Ondersteuningsplan Pagina 9 van 73

10 2. De regio in beeld In dit hoofdstuk vertellen we meer over de regio (2507) waarin het samenwerkingsverband actief is. De feiten en cijfers vormen mede de basis voor beleidskeuzes en te ondernemen acties. 2.1 De regio v(s)o 2507 Het samenwerkingsverband omvat 15 gemeenten in drie provincies. Samen vormen zij de regio v(s)o Gelderland: Beuningen, Druten, Groesbeek, Heumen, Nijmegen, West Maas en Waal en Wijchen Limburg: Bergen (L.), Gennep, Mook en Middelaar Noord-Brabant: Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint Hubert, Sint Anthonis 2.2 Schoolgaande jeugd in cijfers Binnen het samenwerkingsverband volgen in 2015 ongeveer jongeren voortgezet onderwijs. Hiervan gaan er naar het voortgezet speciaal onderwijs (vso). Het totaal aantal leerlingen is van belang voor de vaststelling van de bekostiging passend onderwijs Oplopende leerlingenkrimp in de regio De daling van het aantal leerlingen kent zeer grote regionale verschillen. Op landelijk niveau daalt het aantal leerlingen in het vo vanaf 2016 met 9%. Momenteel is in het samenwerkingsverband nog geen sprake van krimp van het aantal jongeren tussen 12 en 16 jaar. Al komt die er wel aan. Volgens cijfers van de gemeentelijke basisadministratie (GBA) daalt het aantal jongeren in de regio de komende jaren gestaag, oplopend tot 16% in ITS-onderzoek naar leerling prognoses laat een lichtere daling zien. Dit omdat het ITS-onderzoek rekening houdt met (extra) instroom van leerlingen uit gemeenten van buiten de regio en uit onder meer nieuwbouwwijk Nijmegen Noord. Daarnaast zijn in het ITS-onderzoek de vijf Brabantse en drie Limburgse gemeenten van het samenwerkingsverband niet meegeteld. Uit GBA-gegevens blijkt juist dat met name in de plattelandsgemeenten de krimp aanzienlijk is. Omdat de inkomsten van het samenwerkingsverband voor passend onderwijs zijn gekoppeld aan totale leerlingenaantallen, betekent een leerlingenafname een inkomstendaling. Het samenwerkingsverband anticipeert zo goed mogelijk op de verwachte daling van het aantal leerlingen, al is het alleen al omdat wegvallende inkomsten niet meteen zijn op te vangen Leerlingen in het Lwoo en Pro Binnen het samenwerkingsverband volgt 12,43% van de leerlingen Lwoo. Dit is meer dan het landelijke percentage van 10,48%. Het percentage leerlingen dat naar het Pro gaat is met 1,75% minder dan het landelijk percentage van 2,96% (Bron: Kengetallen Passend Onderwijs 2 ). 1 Peildatum teldatum Zie Ondersteuningsplan Pagina 10 van 73

11 Op teldatum ligt percentage Lwoo hoger dan het percentage op , daarentegen ligt het bij het Pro lager. Het percentage is vanaf het uitgangspunt voor de Lwoo- en Probekostiging Leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs in percentages In regio 2507 gaan naar verhouding minder leerlingen naar het vso dan het landelijke percentage van 3,62%. Binnen de vso- bekostigingscategorieën zijn wel verschillen waarneembaar. Zo ligt het percentage leerlingen dat onderwijs in vso-categorie 1 volgt onder het landelijk gemiddelde, terwijl het percentage leerlingen in categorie 2 en 3 juist hoger uitvalt. Dit komt o.a. door de aanwezigheid van Werkenrode, een gespecialiseerde voorziening voor jongeren tussen 12 en 20 jaar met een lichamelijke of meervoudige beperking en voor langdurig zieke leerlingen. Wat de plaatsingen in categorie 2 en 3 van het vso betreft, houdt het samenwerkingsverband rekening met een daling in de residentiële plaatsingen. Dit vanwege gemeentelijk beleid in de transitie van de jeugdzorg. Volgens het transitie-arrangement voor de regio Nijmegen moeten alle jeugdhulpinstellingen het vanaf 2015 met minder budget doen. Vooral in gecombineerde vormen van jeugdhulp en speciaal onderwijsplaatsing, heeft dit directe consequenties voor het onderwijs. Verwachting is dat daarmee het volume van het vso daalt Cluster 1 en 2 in samenwerkingsverband V(S)O 2507 De bekostiging voor onderwijsondersteuning van deze leerlingen blijft liggen bij de instellingen voor cluster 1 en 2 en valt dus buiten de verantwoordelijkheid van het samenwerkingsverband. Door het specifieke karakter van deze leerling ondersteuning maken scholen zelf afspraken met de betreffende clusters Instroom in het vso vanuit het so Het aantal leerlingen (afkomstig uit het postcodegebied van het samenwerkingsverband) dat de komende jaren vanuit de bovenbouw van het so mogelijk doorstroomt naar het vso, zal op basis van de prognose gering dalen. Waarbij moet worden aangetekend dat deze doorstroom geen automatisme is. Ook zal de geplande verevening in het samenwerkingsverband mogelijk een rol spelen. Naar verwachting is sprake van een grotere daling, omdat in het po minder leerlingen naar het so worden doorverwezen. 2.3 Regionale spreiding vso-leerlingen Het is zinvol om met omliggende samenwerkingsverbanden afspraken te maken over het terugdringen van regio-overstijgende leerlingstromen. Als we kijken naar het soort vso-scholen buiten de regio waar onze jongeren naartoe gaan, vallen twee zaken op. Allereerst gaan relatief veel jongeren naar cluster 4-scholen in aangrenzende samenwerkingsverbanden/ regio s: Oss, Venlo en Arnhem. Voor sommige jongeren is een vso-school buiten de regio de dichtstbijzijnde passende school. Gezien de aantallen lijkt het aannemelijk dat dit voor een aantal leerlingen niet het geval is. Het is de ambitie van het samenwerkingsverband om meer jongeren thuisnabij, binnen de grenzen van het samenwerkingsverband, een passende school te bieden. Op deze manier kunnen kosten voor leerlingenvervoer ook worden teruggedrongen. Ondersteuningsplan Pagina 11 van 73

12 Ten tweede gaat een aantal jongeren naar een speciale school die onderdeel is van een zorgvoorziening. Het ligt voor de hand dat hier sprake is van een gesloten plaatsing, dagbehandeling of open residentiële plaatsing. Of er mogelijkheden zijn om ook deze jongeren binnen de regio te plaatsen, is de vraag. Het samenwerkingsverband heeft hier relatief weinig sturing op. 2.4 Leerlingen zonder onderwijs, thuiszitters Het ministerie van OCW heeft het samenwerkingsverband in maart 2015 een grove schatting gestuurd van het aantal thuiszitters en het aantal jongeren met absoluut verzuim. De cijfers zijn niet 100% betrouwbaar, maar geven wel een indicatie van de regionale stand van zaken. Opvallend is het relatief lage aantal van 8 leerlingen dat thuis zit (definitie: leerplichtige leerlingen die meer dan 4 weken thuiszitten en wel ingeschreven staan bij een school) en het hoge aantal van 154 leerlingen dat absoluut verzuimt. Leerlingen uit deze laatste groep zijn leerplichtig, maar staan op geen enkele school ingeschreven. 2.5 Doelstellingen voor De ambitie van de v(s)o-scholen en het samenwerkingsverband rondom regionale ontwikkelingen is om: categorie 1-leerlingen van het vso zoveel mogelijk stabiel te houden dan wel verder te laten dalen door het realiseren van arrangementen in het regulier onderwijs naar aanleiding van OCW-cijfers in samenwerking met de gemeenten nader onderzoek uit te voeren naar de slechte beschikbaarheid van betrouwbare thuiszitter-gegevens en naar het relatief hoge aantal leerlingen met absoluut verzuim zoveel mogelijk jongeren thuisnabij, binnen de grenzen van het samenwerkingsverband, een passende school te bieden met omliggende samenwerkingsverbanden expertise uitwisseling te organiseren en afspraken te maken over het terugdringen van regio-overstijgende leerlingstromen Ondersteuningsplan Pagina 12 van 73

13 3. De organisatie van het samenwerkingsverband In dit hoofdstuk beschrijven we de organisatie van het samenwerkingsverband en belichten we de verhouding tussen het samenwerkingsverband en de afzonderlijke scholen. 3.1 Verantwoordelijkheden scholen Elke school heeft de opdracht om de ambities van passend onderwijs waar te maken. In de wet passend onderwijs is die opdracht geformuleerd in een zorgplicht. Deze zorgt ervoor dat alle leerlingen een passende plek in het onderwijs hebben. De deelnemende scholen van het samenwerkingsverband zien ondersteuning/ ondersteuningsverbreding als een schoolaangelegenheid. Ze bieden de ondersteuning die ze in hun missie en het schoolondersteuningsprofiel hebben verwoord. Niveaus 1 en 2 van de ondersteuningsbehoeftenmatrix dienen hierbij als leidraad. De vso-scholen binnen het samenwerkingsverband vormen de expertisecentra voor leerlingen met specifieke ondersteuningsbehoeften. Met elkaar zorgen de reguliere en de vso-scholen ervoor dat al die leerlingen een passende plek aangeboden krijgen. 3.2 Samenwerkingsformule De scholen zijn ervan overtuigd dat ze betere ondersteuning kunnen bieden als zij samenwerken. Bepaalde vraagstukken zijn uitsluitend op te lossen als ze hun onderwijsondersteuning op elkaar afstemmen en - daar waar nodig - aan elkaar verbinden. De scholen zoeken samen naar oplossingen voor ernstige en acute problemen in de onderwijsondersteuning. Deze visie sluit aan op de verplichting voor schoolbesturen in de wet passend onderwijs om zich te verenigen in een samenwerkingsverband passend onderwijs Opvang leerlingen regisseren Het samenwerkingsverband regisseert de opvang van leerlingen die (tijdelijk) niet meer functioneren in het regulier onderwijs. Dit doet het op verschillende manieren. Het biedt arrangementen en/of ondersteuningspakketten aan, is verantwoordelijk voor de realisatie van het continuüm aan ondersteuning in het vo/ vso en voor tussenvoorzieningen, en regelt de plaatsing van leerlingen als zij nog geen passende school hebben gevonden. Daarnaast fungeert het samenwerkingsverband in de verbinding tussen po en vo en tussen vo, mbo, hbo en arbeidsmarkt. Ten slotte legt het de relatie met externe partners, de instellingen voor jeugdhulpverlening en gemeentes. Bekostiging van de jeugdzorg loopt door de transitie van de jeugdzorg via de gemeente. De zorgbreedte van het samenwerkingsverband is breder dan de som van de zorgbreedtes van de afzonderlijke scholen en de externe partners. Onder de vlag van het samenwerkingsverband vindt iedere leerling een plaats. Dit ook om langdurig thuiszitten of voortijdig het onderwijssysteem verlaten zoveel mogelijk te voorkomen. 3.3 Organisatie samenwerkingsverband Hieronder staat een kort overzicht van de verschillende onderdelen van de organisatie. Ondersteuningsplan Pagina 13 van 73

14 3.4 Stichting en bestuur Op 7 oktober 2013 is de akte van statutenwijziging gepasseerd waarmee stichting Samenwerkingsverband V(S)O 2507 Nijmegen e.o. een feit werd. De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nr en geregistreerd bij DUO als samenwerkingsverband VO2507 met bestuursnummer De besturen die deelnemen aan het samenwerkingsverband zijn: nr_bg Naam Straat Postcode Plaats VERPLICHT Stichting Helicon Opleidingen Postbus CK s-hertogenbosch Stichting Kristallis Postbus MB Nijmegen Stg. Vgz. Montessori Onderwijs Postbus AC Nijmegen Aloysius Stichting Postbus ZH Voorhout Stg. Praktijkonderwijs Regio Nijmegen Celebesstraat KE Nijmegen Stg. Sgs V. Vrijeschoolonderwijs Wilhelminasingel AJ Nijmegen Ons Middelbaar Onderwijs Postbus AN Tilburg Stg. Scholengroep Rijk van Nijmegen Postbus GD Nijmegen Alliantie Voortgezet Onderwijs Postbus GC Nijmegen Stg. Onderwijscentrum Z-Gelderland Postbus GK Nijmegen Stichting MeTander Postbus AA Druten Stichting S.O. Tarcisiusschool Pater Eijmardweg RL Nijmegen St. Augustinus Stichting Kasteelselaan AJ Ubbergen Stichting Metameer Postbus ZG Sint Anthonis VRIJWILLIG Stichting (V)SO De Brouwerij Postbus AA Zetten Gezamenlijke verantwoordelijkheid De deelnemende besturen hebben besloten de rechtspersoon te realiseren in de vorm van een stichting. Gekozen is voor een vorm van besluitvorming waarbij recht gedaan wordt aan het belang van gezamenlijke verantwoordelijkheid en aan het individueel belang van een enkel bestuur. De besluitvorming is slechts één middel om aan de verschillende belangen van partijen recht te doen. Het belang van het regelen van stemverhoudingen wordt gerelativeerd omdat in de statuten tevens een onafhankelijk voorzitter is Ondersteuningsplan Pagina 14 van 73

15 opgenomen. In de statuten van de stichting staan de spelregels beschreven. De statuten zijn te vinden op de website van het samenwerkingsverband Code Goed Bestuur Het bestuur van het samenwerkingsverband oefent zijn taken uit op basis van een toezichthoudend concept en fungeert als intern toezichthouder. In dat kader ziet het bestuur toe op de uitvoering van de taken en de uitoefening van de bevoegdheden die door hem aan de directeur zijn gemandateerd. Er wordt voldaan aan de eisen van de code Goed Bestuur 4 in het voortgezet onderwijs: de scheiding tussen bestuur en toezicht is in de statuten in combinatie met een managementstatuut vastgelegd. Daarnaast zijn er binnen het bestuur twee permanente toezichthoudende commissies ingesteld; een auditcommissie (financiën) en een remuneratiecommissie (personeel(sbeleid). Als het nodig is, staat het bestuur de directeur met raad en daad terzijde in de vorm van tijdelijke bestuurscommissies. 3.5 Directeur De organisatie staat onder leiding van een directeur. Deze is verantwoordelijk voor de ontwikkeling, voorbereiding en uitvoering van het beleid van het samenwerkingsverband en geeft leiding aan de personeelsleden van het samenwerkingsverband. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd in een managementstatuut. 3.6 Stafdienst De directeur wordt ondersteund door een stafdienst personeel, financiën en organisatie. 3.7 Twee verschillende uitvoeringseenheden De organisatie kent drie belangrijke, maar zeer verschillende uitvoeringseenheden: de dienst Ondersteuning & Advies met daarbinnen het ondersteuningsplatform de Commissie Toewijzing Ondersteuning (CTO) het OPDC (Flex College) brin 30 ZV (locatie Streekweg) en 30 ZU (locatie Dobbelmannweg) De drie eenheden kennen een eigen leidinggevende. 3.8 Stichting als werkgever De stichting is werkgever en heeft naast de stafdienst ook voor de drie uitvoeringseenheden eigen personeel in dienst (zie hoofdstuk 6). 3.9 Werkgroepen en netwerken binnen het samenwerkingsverband Binnen het samenwerkingsverband zijn een aantal werkgroepen en netwerken actief. Werkgroepen zijn samengesteld uit betrokkenen uit de scholen. De werkgroepen hebben een beleidsvoorbereidende en adviserende functie richting het bestuur en de directeur van het samenwerkingsverband Vanaf 1 augustus 2015 geldt een nieuwe code voor goed bestuur in het voortgezet onderwijs. Het samenwerkingsverband VO-VSO Nijmegen e.o. hanteert deze code. Klik hier voor meer informatie (VO-raad) Ondersteuningsplan Pagina 15 van 73

16 Naast de werkgroepen bestaan ook een aantal structurele netwerken voor zorgcoördinatoren, schoolmaatschappelijk werkers, orthopedagogen/ psychologen en begeleiders passend onderwijs. Functionarissen van alle scholen binnen het samenwerkingsverband maken deel uit van het netwerk. Deze netwerken hebben de functie van intercollegiaal contact, uitwisseling en deskundigheidsbevordering. Het hoofd van de dienst Ondersteuning & Advies stuurt de netwerken aan. Ambitie van de scholen en het samenwerkingsverband is om vanaf het schooljaar een schoolleidersnetwerk in te richten. Dit netwerk voorziet in de toenemende behoefte van schoolleiders betrokken te zijn bij de ontwikkelingen van passend onderwijs op het niveau van het samenwerkingsverband Medezeggenschap binnen de stichting Omdat de stichting eigen personeelsleden in dienst heeft, beschikt de stichting over een medezeggenschapsraad die conform de Wet op de medezeggenschap is ingericht Medezeggenschap ondersteuningsplan Conform de wet is er een ondersteuningsplanraad (OPR) opgericht. Deze bestaat uit 13 ouders en 13 personeelsleden die zijn verbonden aan de scholen van het samenwerkingsverband. De OPR heeft instemmingsrecht op het ondersteuningsplan. Zoals in de inleiding reeds opgemerkt, is de OPR gesprekspartner voor visievorming en klankbord t.a.v. de ontwikkelingen in het Samenwerkingsverband. Daartoe komt de OPR regelmatig bijeen. Naast het feit dat de OPR gedurende de planperiode instemming moet verlenen m.b.t. aanpassingen van uitgangspunten voor beleid en/of uitvoering, zal de OPR onder meer geïnformeerd worden over en geraadpleegd worden met betrekking tot: advies over het jaaractiviteitenplan de begroting van het samenwerkingsverband visie ontwikkeling en doorontwikkeling van het beleid Meer informatie over de OPR is beschikbaar via de website van het samenwerkingsverband Doelstellingen voor De ambitie van de v(s)o- scholen en het samenwerkingsverband rondom de organisatie van het samenwerkingsverband is om: vanaf het schooljaar een schoolleidersnetwerk in te richten. Dit netwerk voorziet in de toenemende behoefte van schoolleiders naar informatie over alles wat te maken heeft met (de in- en uitvoering van) passend onderwijs het centrum van samenwerking van scholen te vormen, waarbij een interdisciplinaire benadering kenmerk is in de samenwerking. Gericht op het genereren van meerwaarde voor de leerlingen, wordt er met professionals van externe voorzieningen een zo sluitend mogelijk netwerk van onderwijs-/ zorgvoorzieningen gerealiseerd. Niet alleen onderwijs gerelateerde ondersteuning, maar ook overige ondersteuning die geboden wordt door professionals van externe 5 Ondersteuningsplan Pagina 16 van 73

17 voorzieningen, wordt meegenomen in het ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) van de leerling de opvang van leerlingen die (tijdelijk) niet meer functioneren in het regulier onderwijs op dusdanige wijze te regisseren dat iedere leerling een plaats vindt Ondersteuningsplan Pagina 17 van 73

18 4. De ondersteuning in het samenwerkingsverband In dit hoofdstuk beschrijven we hoe en waarom we als samenwerkingsverband leerlingen die het nodig hebben op verschillende manieren ondersteunen. 4.1 Ondersteuning op vijf niveaus Het samenwerkingsverband werkt met de zelf ontwikkelde ondersteuningsbehoeftenmatrix (OBM) 6 waarin de ondersteuning is ingedeeld in vijf niveaus. Voorheen bestond de matrix uit vier niveaus (zoals omschreven in het vorige ondersteuningsplan). Tijdens het eerste jaar passend onderwijs is gebleken dat in vso-scholen (m.n. cluster 3) voor een aantal leerlingen het onderwijs alleen kan worden verzorgd als er aanvullende op het lesprogramma voldoende specialistische begeleiding/ verzorging aanwezig is. De extra maar voorwaardelijke begeleiding wordt aanvullende op de reguliere bekostiging, gevonden in de budgetten vanuit de Wet Langdurige Zorg (WLZ) en Jeugdzorg. Deze begeleiding wordt door de betreffende scholen zelf, in overleg met de ouders, georganiseerd. De matrix vormt de basis van alle ondersteuning binnen het samenwerkingsverband. Samen vormen de vijf niveaus van ondersteuning uit de matrix een continuüm van onderwijs en ondersteuning. Scholen en schoolbesturen in het samenwerkingsverband hebben de opdracht om dit continuüm van onderwijs en ondersteuning verder te ontwikkelen. De ondersteuningsniveaus onderscheiden zich van elkaar door de intensivering van de ondersteuning. De basisondersteuning vormt het fundament; hier profiteren immers alle leerlingen van. Hoe hoger de kwaliteit van onderwijs en ondersteuning op dit niveau, des te minder leerlingen gebruik hoeven te maken van extra ondersteuning. Het samenwerkingsverband wil dat alle leerlingen zo lang en zo veel mogelijk ondersteuning ontvangen op de reguliere vo-school. Deze is daar - zolang de leerling ingeschreven is - vanwege de zorgplicht ook verantwoordelijk voor. Het werken met de ondersteuningsbehoeftenmatrix maakt een efficiënte en transparante aanpak van de ondersteuningstoewijzing mogelijk. In onderstaand schema staat een en ander kort uitgelegd. 6 Zie bijlage 3 en Ondersteuningsplan Pagina 18 van 73

19 Niveau Ondersteuning Uitvoering door Ontw. perspectief Bekostigd vanuit 1 vo-school nee Vo school + 2 Basisondersteuning vo-school zo nodig (op basis van professionele inschatting van de school zelf) standaard aanvullend budget vanuit SWV 3 vo-school ja SWV OPDC (Flex College) Extra ondersteuning Symbiose 4 vso-school ja DUO 5 vso-school i.s.m. zorgpartners ja WLZ Jeugdzorg 4.2 Basisondersteuning: ondersteuning op niveau 1 en 2 Ondersteuning op niveau 1 en 2 is de ondersteuning die elke v(s)o-school biedt: de basisondersteuning. Het samenwerkingsverband definieert de basisondersteuning als het geheel aan preventieve en curatieve interventies dat in de scholen plaatsvindt met als doel zoveel mogelijk leerlingen een passende onderwijsplaats binnen de school waar hij staat ingeschreven te bieden. Principes van de basisondersteuning De basisondersteuning van het samenwerkingsverband is neergelegd in een aantal algemene principes. Deze gelden voor alle scholen. De school: 1. heeft een zorgvuldig leerling-aannamebeleid, draagt leerlingen zorgvuldig over en hanteert doorgaande leerlijnen (po-vo, vo-mbo, vo-ho); 2. heeft zicht op de leerontwikkeling van alle leerlingen en werkt opbrengstgericht; 3. heeft door handelingsgerichte diagnostiek zicht op de ondersteuningsbehoeften van leerlingen en legt deze in een leerlingvolgsysteem vast (zo nodig in het OPP); 4. werkt handelingsgericht en planmatig en versterkt de handelingsbekwaamheid en competenties van haar personeelsleden; 5. heeft een goed pedagogisch klimaat en is fysiek en sociaal veilig voor leerlingen en personeelsleden; 6. werkt samen met ketenpartners 7 aan een effectieve ondersteuningsstructuur; 7 De ketenpartners kunnen per school verschillen. Dit zijn bijvoorbeeld Leerplicht, JGZ, wijkteam(s), maatschappelijk werk, MEE Ondersteuningsplan Pagina 19 van 73

20 7. heeft de verantwoordelijkheid van leerlingen, ouders, docenten en ondersteuners voor de ontwikkeling van de leerling vastgelegd; 8. heeft een voor ouders begrijpelijk opgesteld schoolondersteuningsprofiel (SOP) dat ouders kunnen terugvinden op de website van de school. 9. bereidt zijn leerlingen goed voor op de maatschappij. Basis is kwalitatief goed onderwijs dat zoveel mogelijk leerlingen op het voor hen optimale niveau voorbereidt op de aansluiting op een vervolgopleiding of de arbeidsmarkt. De leerkrachten, begeleiders passend onderwijs 8, zorgcoördinatoren en orthopedagogen/ psychologen spelen een grote rol in het bieden en optimaliseren van de basisondersteuning. De scholen zijn vrij om invulling te geven aan de taken en rollen hieromtrent. De precieze invulling van de taken kan per school verschillen. Bekostiging van de basisondersteuning gebeurt vanuit de reguliere middelen van de school en een aanvullend vastgesteld budget vanuit het samenwerkingsverband Standaard van de basisondersteuning De negen principes van de basisondersteuning in het samenwerkingsverband zijn algemeen geformuleerd, gelden voor alle v(s)o-scholen en zijn dus van toepassing op alle leerlingen. De basisondersteuning is altijd school gebonden. De leerling blijft in de eigen (reguliere) schoolsituatie. De ondersteuning vindt schoolintern/ -nabij plaats. Vereiste aanpassingen (omgeving, faciliteiten, curriculum, begeleiding) staan niet zover van de reguliere situatie af dat ze niet inpasbaar zijn. De school betrekt interne of externe deskundigen bij de ondersteuningsprogramma s. Elke school biedt in het kader van de basisondersteuning de onderstaande ondersteuningsvormen: leerlingen en personeelsleden van iedere school kunnen een beroep doen op deskundigen (intern of extern) op het gebied van de leerontwikkeling, didactiek, gedrag en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Bijvoorbeeld op een orthopedagoog, (school)maatschappelijk werker, begeleider passend onderwijs, consulent ondersteuningsplatform of schoolarts de school onderhoudt contacten met samenwerkingspartners op het gebied van gezondheid, jeugden opvoedhulp/ maatschappelijke ondersteuning, veiligheid en handhaving, met het doel de expertise van deze organisaties in te zetten voor de leerlingen met een begeleidingsvraag op een van deze gebieden de school hanteert een actief verzuimbeleid gericht op het terugdringen en voorkomen van schoolverzuim de school heeft een intern zorg-/begeleidingsteam, zodat ondersteuningsvragen breed aangepakt worden de school draagt zorg voor de coördinatie van de ondersteuning aan de leerling en stemt daarover af met alle betrokken partijen de school kan tenminste faalangsttraining en sociale vaardigheden-training aanbieden de school biedt gerichte (leerling)ondersteuning op het gebied van dyslexie en dyscalculie 8 De begeleiders passend onderwijs zijn voormalig AB ers en zijn vanaf 1 augustus 2015 in dienst van het samenwerkingsverband Ondersteuningsplan Pagina 20 van 73

21 de school werkt voor iedere leerling met een mentoraat de school is in staat de organisatie van het onderwijs aan te passen aan de ondersteuningsbehoeften van de leerling, bijvoorbeeld via roosteraanpassingen, inzet van een timeout, plaatsing in een passende klas of check-in/ check-out de school biedt vormen van individuele leerlingbegeleiding, bijvoorbeeld van de begeleider passend onderwijs, leerlingbegeleider of orthopedagoog de school kent ondersteuningsvormen in en voor specifieke groepen, bv. faalangstreductietraining Uitgangspunt is dat iedere school over twee jaar de ondersteuning op alle niveaus kan bieden, zoals verwoord in de ondersteuningsbehoeftenmatrix (niveau 1+2). Schoolondersteuningsprofielen (SOP) De basisondersteuning van de individuele scholen van het samenwerkingsverband staat beschreven in het schoolondersteuningsprofiel (SOP) van iedere school. In het SOP ligt vast welke ondersteuning de school biedt. Ook staat de ambitie van de school beschreven voor de versterking van het ondersteuningsaanbod in de toekomst. SOP s staan op de websites van de verschillende scholen. Een SOP helpt ouders bij het bepalen van de schoolkeuze van hun kind. Ze weten wat zij van iedere school in de regio mogen verwachten waar het gaat om onderwijs en onderwijsondersteuning. 4.3 Extra ondersteuning: niveau 3 tot en met 5 De ondersteuning op niveau 3, 4 en 5 betreft de extra ondersteuning. Naarmate het ondersteuningsniveau stijgt, nemen intensiteit, betrokkenheid van één of meer specialisten en uiteraard kosten toe. Belangrijk uitgangspunt om te bepalen of een leerling meer nodig heeft dan de basisondersteuning en op welke niveau ondersteuning dan moet plaatsvinden, is het antwoord op de vraag: wat heeft de leerling nodig? Deze vraag kan alleen worden beantwoord als duidelijk is wat het ontwikkelingsperspectief van de leerling is. Indien er dus sprake is van extra ondersteuning (niveau 3 t/m 5) is dus een ontwikkelingsperspectiefplan verplicht. Deze uitgangspunten sluiten aan bij handelingsgerichte diagnostiek en handelingsgericht werken. Bij handelingsgerichte diagnostiek onderkent en analyseert de diagnosticus onderwijsproblemen om vervolgens te zoeken naar mogelijke verklaringen. Deze dienen als basis voor een advies over de noodzakelijke ondersteuning om het genoemde onderwijsprobleem op te lossen. De ondersteuningsvraag is de kernvraag van de ondersteuningstoewijzing. De ondersteuningsbehoeftenmatrix (zie bijlage) helpt bij het beantwoorden van deze vraag. Bij het werken met de matrix kan de uitslag van de handelingsgerichte diagnostiek zicht geven in de ondersteuningsbehoeften van de leerling. De school bepaalt in overleg met ouders en het ondersteuningsplatform 9 van het samenwerkingsverband op basis van deze matrix de behoefte aan extra ondersteuning. Elk ondersteuningsbehoeften-profiel leidt tot een specifiek ondersteuningsarrangement. Dit arrangement omvat een set maatregelen gericht op alle vastgestelde behoeften. De optelsom van de maatregelen bepaalt de aard en inhoud van het ondersteuningsarrangement. Of het arrangement in een reguliere (met extra ondersteuning) of speciale leeromgeving (bv. vso) moet plaatsvinden. En hoe financiering van de 9 Zie Ondersteuningsplan Pagina 21 van 73

22 ondersteuning is geregeld. De kernvraag is steeds: kan het arrangement in de reguliere school worden gerealiseerd of in een andere omgeving? Niveau 3 Niveau 3 is het eerste niveau van extra ondersteuning. De frequentie van deze ondersteuning is vaak intensiever (dagelijks, zeer vaak, langdurig) dan de basisondersteuning. Ook is inzet van gespecialiseerde expertise nodig voor het onderwijs en de begeleiding van de leerling. Ondersteuning op niveau 3 vindt in principe plaats op de reguliere school. Sommige leerlingen functioneren echter niet goed meer op hun reguliere vo-school, ondanks de beschikbaarheid van intensieve begeleiding. Toch is hun problematiek niet zo zwaar dat zij naar niveau 4 (het vso) hoeven. Deze leerlingen kunnen momenteel buiten de reguliere school tijdelijk ondersteuning ontvangen op een voorziening/arrangement van het samenwerkingsverband 10. Er wordt naar gestreefd om in de toekomst ook symbiose 11 te organiseren tussen vormen van regulier en speciaal onderwijs. Leerlingen die ondersteuning op niveau 3 ontvangen, staan ingeschreven op de reguliere vo-school. Als de leerling de extra ondersteuning ontvangt in de reguliere school, gebeurt dit op basis van een aanvraag van een ondersteuningspakket. Het samenwerkingsverband regelt de bekostiging voor de inzet van extra ondersteuning binnen de vo-school. Als de leerling aangewezen is op een bovenschools arrangement waar de leerling buiten de reguliere school het onderwijs volgt, wordt dit volgens het principe Geld volgt Leerling bekostigd door de school, vanuit de middelen van het samenwerkingsverband en aanvullende subsidies. 12 OPDC (Flex College), voorziening op niveau 3 Het Flex College Nijmegen e.o. is een onderwijsvoorziening van de gezamenlijke besturen van het samenwerkingsverband. Het Flex College is bedoeld voor leerlingen die binnen de reguliere setting niet adequaat geholpen kunnen worden, ook niet met de ondersteuning op niveau 1 en 2. Bovendien komen ze niet in aanmerking voor een toelaatbaarheidsverklaring voor een vorm van 'speciaal onderwijs'. Het gaat dus om leerlingen die 'tussen de wal en het schip dreigen te vallen'. Het Flex College is het gezamenlijke vangnet voor de regio dat zoveel mogelijk voorkomt dat leerlingen voortijdig hun school verlaten en thuis komen te zitten. Plaatsing op het Flex College is pas mogelijk als ondersteuning binnen de eigen reguliere school ontoereikend gebleken is en er sprake is van ondersteuningsvragen op niveau 3 van de ondersteuningsbehoeftenmatrix. Het onderwijs op het Flex College richt zich op terugkeer naar het regulier onderwijs of doorplaatsing naar het speciaal onderwijs. Is dit niet mogelijk of wenselijk? Dan behoort het behalen van een kwalificatie of toeleiding naar arbeid ook tot de mogelijkheden. Het Flex College biedt leerlingen een warme en inhoudelijke nieuwe kans. Kenmerkend voor het Flex College is de aandacht voor het pedagogisch klimaat 10 Op dit moment is dat het Flex College 11 Bij symbiose volgen leerlingen de lessen zowel in het speciaal als het regulier onderwijs. De vo-school en de vsoschool werken hier dus intensief samen 12 Bv. Subsidie Flex College vanuit gemeente Nijmegen en middelen in het kader van de bestrijding van voortijdig schoolverlaten (VSV) Ondersteuningsplan Pagina 22 van 73

23 en maatwerk. Het Flex College is een OPDC. Aanmelding kan alleen door de school waar de leerling is ingeschreven. Toelating kan alleen na advies van het ondersteuningsplatform en besluit van de CTO Niveau speciaal onderwijs (4) Op niveau 4 gaat het om intensieve ondersteuning in het speciaal onderwijs. Leerlingen staan dus ingeschreven op een vso-school. Hier krijgen ze dagelijkse of zelfs permanente ondersteuning, is sprake van vergaande aanpassingen op bijna alle domeinen en vindt ondersteuning in kleinere groepen en/ of in een één-op-één verhouding plaats. Binnen het samenwerkingsverband zijn op dit moment zeven vso-scholen voor cluster 3 en 4. Uitgangspunt van werken van de vso-scholen is één jongere, (één gezin), één plan, één contact. De scholen werken daarom nauw samen met instellingen voor jeugdhulp, psychiatrie, gehandicaptenzorg en/of revalidatie. De bekostiging van ondersteuning op niveau 4 komt uit de middelen van zware ondersteuning (via DUO). Toekenning verloopt op basis van de toelaatbaarheidsverklaring (TLV) Niveau 5 De ondersteuning op niveau 5 maakt geen integraal deel uit van de ondersteuningsbehoeftenmatrix. Het gaat hier wel om leerlingen die staan ingeschreven op een vso-school. Anders dan op niveau 4, wordt op niveau 5 aanvullende ondersteuning georganiseerd in de school met behulp van externe partners. Bekostiging van deze ondersteuning vindt plaats vanuit de Wet langdurige zorg (WLZ) en de Jeugdwet. Deze ondersteuning brengt dus geen extra bekostiging voor het samenwerkingsverband of scholen met zich mee. 4.4 Lwoo en praktijkonderwijs Het samenwerkingsverband rekent het onderwijs binnen het praktijkonderwijs en de leerwegondersteuning in het vmbo tot de lichte ondersteuning. De manier en mate van ondersteuning is anders dan die op de niveaus 1 en 2 van de matrix, maar van extra ondersteuning is geen sprake. Vanaf 1 januari 2016 is het samenwerkingsverband verantwoordelijk voor de ondersteuningstoewijzing en -bekostiging van leerwegondersteunend onderwijs (Lwoo) in het vmbo en het praktijkonderwijs (Pro). De scholen die binnen de regio van het samenwerkingsverband Lwoo en Pro aanbieden 13, vragen vanaf dat moment de ondersteuning voor Lwoo of Pro aan bij het samenwerkingsverband. Criteria en toewijzing Het samenwerkingsverband hanteert de door het ministerie van OCW vastgestelde landelijke criteria en de lijst van screenings- en testinstrumenten. Ook krijgen Lwoo- en Pro-leerlingen nog steeds een ondersteuningstoewijzing voor de duur van hun verblijf in het vmbo dan wel Pro. In het voorjaar van 2018 volgt binnen het samenwerkingsverband een evaluatie van de procedure en het hanteren van deze criteria plaats. Op basis van de evaluatie wordt het beleid voor de periode na 1 augustus 2018 bepaald. Lwoo leerlingen in het vmbo en Pro-leerlingen moeten eerst getest worden om te kijken of ze voldoen aan de criteria lwoo/ Pro. In grote lijnen verloopt de procedure als volgt: 13 Zie om te zien welke scholen dit zijn Ondersteuningsplan Pagina 23 van 73

24 1. het speciaal (basis) onderwijs s(b)o adviseert de ouders om een leerling te laten testen; 2. aanmelden van de leerling bij het samenwerkingsverband; 3. de leerling ontvangt een uitnodiging voor de testen (de (s)bo-school ontvangt hiervan ook bericht); 4. na het testen worden alle testresultaten teruggekoppeld naar het (s)bo; 5. de ouders ontvangen via het (s)bo een advies van het ondersteuningsplatform van het samenwerkingsverband. Hierin staat of de leerling mogelijk wel of niet in aanmerking komt voor het aanvragen van een aanwijzing voor het Lwoo of een toelaatbaarheidsverklaring voor het praktijkonderwijs; 6. de school voor voortgezet onderwijs doet de aanvraag bij het samenwerkingsverband; 7. de CTO beoordeelt of een leerling in aanmerking komt voor een aanwijzing Lwoo of een toelaatbaarheidsverklaring voor het praktijkonderwijs. In de afgelopen jaren zijn leerlingen met een Pro-beschikking in het vmbo geplaatst. Voor een aantal bleek na verloop van tijd de ondersteuning in het vmbo ontoereikend, zodat ze alsnog waren aangewezen op het Pro. De CTO hanteert bij de toewijzing van Lwoo in het vmbo of Pro het uitgangspunt dat de leerling ook daadwerkelijk wordt geplaatst conform de aanwijzing Lwoo/ TLV Pro. Bij de afweging zijn deskundigen uit zowel Pro als vmbo betrokken. 4.5 Dekkend aanbod en beschikbaarheid van voorzieningen De basisondersteuning in de schoolondersteuningsprofielen van de v(s)o-scholen, de tussenvoorzieningen en de vso-scholen vormen samen het aanbod aan onderwijs en ondersteuning van het samenwerkingsverband. Dit aanbod dient dekkend te zijn voor alle leerlingen van 12 tot 18 jaar. Het hebben van een dekkend voorzieningenaanbod is één van de wettelijke plichten van het samenwerkingsverband. Dit om alle leerlingen een passende plek te bieden en thuiszitters te voorkomen. In de afgelopen jaren is bij de voormalige PCL en het ondersteuningsplatform gebleken dat voor de volgende groepen extra aandacht nodig is: leerlingen op het grensgebied Pro en Lwoo vwo-, havo-, en vmbo-leerlingen die door hun problematiek veel structuurbehoefte hebben, in het reguliere onderwijs dreigen te stranden, maar in principe wel in staat zijn om examen te doen leerlingen met een oppositionele gedragsstoornis die vanwege agressie en intimidatie veel problemen in hun omgeving veroorzaken en ook moeilijk plaatsbaar zijn in cluster 4 onder-presterende hoogbegaafde leerlingen leerlingen die terug keren uit een residentiele setting Verder kan de doorstroming van jongeren van een kleinschalig vmbo-zorgarrangement of vanuit het vso naar het grootschalig mbo worden verbeterd. Afspraken over een meer geleidelijke overgang zijn noodzakelijk om deze leerlingen de nodige kansen in het mbo te bieden. Via pilots en/ of experimenten wordt gekeken hoe voor deze groep passende (overgangs) programma s en voorzieningen te ontwikkelen. Ondersteuningsplan Pagina 24 van 73

25 4.6 Thuiszitters Een van de belangrijkste doelstellingen van passend onderwijs is het terugdringen van het aantal thuiszitters. Thuiszitten is onacceptabel, omdat daarmee de toekomst van de jongere op het spel staat. Het samenwerkingsverband is collectief verantwoordelijk en doet al het mogelijke om thuiszitten te voorkomen. Ook leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte hebben recht op een soepele overgang van po naar vo en van vo naar mbo, ho of de arbeidsmarkt. Iedere leerling moet dan ook zoveel mogelijk een passende vorm van onderwijs krijgen, zonder dat deze het risico loopt van de ene naar de andere school te worden gestuurd. Doet de situatie zich voor, dan heeft de directeur van het samenwerkingsverband de doorzettingsmacht om een leerling daadwerkelijk op een school te plaatsen. Dit houdt in dat de directeur in het uiterste geval rechtstreeks contact opneemt met de rector of bestuurder van een school om als het ware - een passende plaats voor een specifieke leerling af te dwingen. Er is enige discussie over de te hanteren definitie voor thuiszitters. Het samenwerkingsverband hanteert de volgende, landelijke definitie: thuiszitters zijn de leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen die meer dan 4 weken thuiszitten en wel staan ingeschreven bij een school. Absoluut verzuimers zijn leer- of kwalificatieplichtig en staan ongeoorloofd niet (meer) ingeschreven. Beide groepen samen geeft het aantal leer- en kwalificatieplichtige leerlingen dat in feite ongeoorloofd geen onderwijs volgt. Daarnaast is zijn er leerlingen die een tijdelijke gedeeltelijke vrijstelling van leerplicht hebben. Ook voor deze leerlingen nemen de scholen en het samenwerkingsverband de verantwoordelijkheid om zorg te dragen voor een adequaat onderwijsaanbod en daar waar mogelijk permanente terugkeer in het onderwijs Verzuimbeleid: een gezamenlijke aanpak Aan thuiszitten liggen vaak zeer diverse en zeer gecompliceerde problemen (multi-problematiek) ten grondslag. Dit laten onderzoeken van Ingrado (de landelijke vereniging voor leerplichtambtenaren) zien. Het voorkomen van thuiszitten en absoluut verzuim vraagt om een goede samenwerking en maatwerk. Hierbij staat de jongere centraal en worden ouders niet langer van het kastje naar de muur gestuurd. Belangrijk is scholen en hulpverleningspartners kansen en belemmeringen van een leerling en zijn omgeving in kaart te laten brengen, en de analyse te gebruiken als basis voor een passend arrangement van onderwijs, ondersteuning en hulp voor de leerling, ouders en docent. Samenwerking en afstemming tussen school, leerplicht en jeugd(zorg)partners is dus van belang om thuiszitten te voorkomen. In de regio Nijmegen is er op verschillende manieren aandacht voor deze samenwerking tussen school, leerplicht en jeugdzorgpartners. De regio hanteert het Regionaal Verzuimprotocol Voortgezet Onderwijs 14 Hierin staan de afspraken en verwachtingen over de regionale samenwerking tussen de leerplichtambtenaren van de betrokken gemeenten en de besturen voortgezet onderwijs. De partijen zien er in de samenwerking op toe dat leerlingen niet verzuimen en na eventueel verzuim weer snel terug naar school gaan. Het protocol bevat afspraken over de in- en uitschrijvingen van een leerling, wat verzuim precies is, hoe en waar verzuim te melden en wie welke verantwoordelijkheid draagt. Het protocol is een ondersteunende en praktische handreiking om het verzuimbeleid uit te voeren. 14 Zie Ondersteuningsplan Pagina 25 van 73

26 Verder is er in samenwerking met de gemeente(n) de regionale werkgroep thuiszitters, leerplicht en voortijdig schoolverlaten, een actietafel thuiszitters opgezet om de gezamenlijke aanpak rondom thuiszitters te bevorderen. In deze werkgroep zitten onder andere afgevaardigden van de gemeente(n) en het samenwerkingsverband 2507 po en vo. De opdracht die de werkgroep heeft is: a. breng de belangrijkste oorzaken van thuiszitten, absoluut verzuim en voortijdig schoolverlaten in beeld b. benoem (streef)doelen ten aanzien van het voorkomen en terugdringen van thuiszitten, absoluut verzuim en voortijdig schoolverlaten c. benoem (gezamenlijke) acties (vanuit het perspectief passend onderwijs) om deze doelen te bereiken d. monitor de effecten en rapporteer jaarlijks over de voortgang e. ga bij de uitwerking van voornoemde punten uit van preventie en de landelijke definitie 4.7 Doelstellingen voor De scholen en het samenwerkingsverband hebben rondom de ondersteuning in het samenwerkingsverband een aantal ambities. Basisondersteuning Vóór 2019 het aanbod van basisondersteuning binnen het samenwerkingsverband optimaliseren, zoveel mogelijk leerlingen een passende vorm van onderwijs bieden en daarmee thuiszitten voorkomen. Leerlingen die thuis komen te zitten worden binnen drie maanden weer teruggeleid naar de school. Dit moet blijken uit: het zicht krijgen op de basisondersteuning die de scholen daadwerkelijk bieden eigenaarschap van betrokkenen voor het optimaliseren van de basisondersteuning een structurele leer- en verbeterbeweging voor het versterken van de basisondersteuning en beschikbare arrangementen voor extra ondersteuning het evalueren van de inzet van de begeleiders passend onderwijs. Indien nodig wordt er een nieuw verdeelmodel gemaakt voor de verdeling van de begeleiders over de scholen een vermindering van de instroom in de ondersteuningsniveaus 3 en Dit betekent dat: - het aantal leerlingen in vso cluster 4 eind schooljaar met 7% gedaald is, op het niveau van de school en het samenwerkingsverband. Dit om de financiële effecten van de verevening te compenseren - de instroom naar het vso cluster 3 blijft, op grond van historische gegevens, gelijk - de verblijfsduur in de tussenvoorzieningen is niet hoger dan 2 jaar een keer per twee jaar herziening van de schoolondersteuningsprofielen van alle scholen van het samenwerkingsverband 15 Uitgezonderd niveau 5. Hier op kan niet gestuurd worden Ondersteuningsplan Pagina 26 van 73

27 binnen een jaar nemen de consulenten van het ondersteuningsplatform - in het kader van preventie - regelmatig/ structureel (afhankelijk van de behoefte van de school) contact op met de scholen de doorontwikkeling en bijstelling van de ondersteuningsbehoeftenmatrix (OBM) Extra ondersteuning en dekkend aanbod Het aanbod van extra ondersteuning binnen het samenwerkingsverband optimaliseren om voor zoveel mogelijk leerlingen een passende vorm van onderwijs te bieden en daarmee thuiszitten te voorkomen. Dit moet blijken uit: het met vso-scholen, zorginstellingen en gemeenten realiseren en onderhouden van een dekkend aanbod van voorzieningen voor alle leerlingen van 12 tot 21 jaar in de regio. Waar nodig binnen twee jaar - samen met gemeenten en zorginstellingen - nieuwe voorzieningen opzetten en/ of bestaande voorzieningen anders inrichten. Verder: de samenwerking met jeugdhulpinstellingen continueren, de relatie met de lokale jeugdhulp versterken, samen met instellingen voor jeugdhulp een meer dekkend aanbod van voorzieningen in de regio realiseren, waar mogelijk hulp en ondersteuning efficiënter inrichten het creëren van symbiose vmbo/ havo vso binnen het samenwerkingsverband op uiterlijk 1 augustus 2017 het opzetten van pilots/ experimenten om doelgroepen die nu extra aandacht vragen (zie o.a. 4.5) passende arrangementen te bieden maandelijks contact met de afdeling leerplichtzaken, om af te stemmen welke leerlingen langer dan vier weken thuis zitten (en wel staan ingeschreven) en welke acties ondernomen moeten worden gemeenten en samenwerkingsverband staan samen garant voor het streven om het aantal thuiszitters tot nul te reduceren en signalen van thuiszitters binnen vier weken op te pakken absoluut verzuim samen met leerplicht oppakken door het inrichten van de werkgroep thuiszitters, leerplicht en voortijdig schoolverlaten (actietafel thuiszitters) binnen zes weken na melding voor 100% van de thuiszitters een haalbaar plan van aanpak opstellen Ondersteuningsplan Pagina 27 van 73

28 5. Invulling van de zorgplicht passend onderwijs, toewijzing van extra ondersteuning Door de wetgeving passend onderwijs zijn schoolbesturen verantwoordelijk voor het organiseren van passend onderwijs voor alle leerlingen in de regio. Deze bestuurlijke verantwoordelijkheid is verankerd in de zorgplicht, de plicht om elke leerling een passende onderwijsplek te bieden. In dit hoofdstuk staat op hoofdlijnen beschreven hoe de zorgplicht in het samenwerkingsverband is uitgewerkt en via welke procedures en afspraken scholen en schoolbesturen met elkaar de zorgplicht willen waarmaken. 5.1 Aanmelding en toelating vanuit het primair onderwijs en zorgplicht Bij aanmelding van een leerling vanuit het po is de aanmeldingsprocedure van de v(s)o-school leidend. Valt de school onder het protocol PoVo 16, dan gelden de hierin opgenomen afspraken. Zo niet, dan hanteert de school (vooralsnog) eigen afspraken. Het gaat hier om de scholen in het Land van Cuijk, Noord-Limburg en West Maas en Waal. De scholen voor po en v(s)o spreken met elkaar af dat voor alle leerlingen betrouwbare gegevens in de vorm van een onderwijskundig rapport of een ontwikkelingsperspectief (OPP) beschikbaar zijn. Deze gegevens vormen de basis van de warme overdracht. Zeker voor die leerlingen die al extra ondersteund zijn in het po en voor wie de ondersteuning moet doorlopen in het v(s)o. De scholen voor s(b)o krijgen in de maanden november-december voorafgaand aan de aanmelding bezoek van consulenten van het ondersteuningsplatform. Deze bespreken de potentiële schoolverlater met de groepsleerkracht en de intern begeleider van de school. Op basis van het gesprek en het onderliggende dossier wordt bekeken of het zinvol is de leerling aan te melden bij het regulier onderwijs. Uiteindelijk bepaalt de s(b)o school, na overleg met de ouders, welk advies zal worden gegeven. Voor leerlingen die door het ondersteuningsplatform besproken zijn en waarvan de s(b)o school het advies vso gegeven heeft, kan de aanvraag van een TLV aanmerkelijk versneld worden Wanneer geldt de zorgplicht? De termijn voor het vinden van een passende plek voor een leerling loopt vanaf het moment van de aanmelding. Dit is het moment dat de school de schriftelijke aanmelding heeft ontvangen. Vervolgens heeft de school tien weken (dus 70 dagen) de tijd om een passende plek te vinden. De zorgplicht gaat in als blijkt dat een leerling extra ondersteuning nodig heeft in het onderwijs en niet zonder meer het onderwijs kan doorlopen. Voordat de zorgplicht ingaat, moet zijn voldaan aan de aanmeldingsvoorwaarden (zie stroomschema s zorgplicht 17 ). Verder moet de school hebben vastgesteld dat de leerling extra ondersteuning nodig heeft. Bij aanmelding bij vso is altijd sprake van zorgplicht. Naast de beoordeling of de school de leerling een passend programma kan bieden, moet ook een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) worden aangevraagd. De TLV-aanvraag is een afzonderlijk traject dat in de meeste gevallen tegelijkertijd plaatsvindt met het zorgplicht-traject. 16 Zie onderdeel samenwerkingsverband, tabblad po en vo/ PoVo-protocol 17 Zie Ondersteuningsplan Pagina 28 van 73

29 5.2 Wanneer is extra ondersteuning nodig? De school maakt, na aanmelding van de leerling, op basis van de door de ouders en de school van herkomst aangeleverde informatie een inschatting of een leerling extra ondersteuning nodig heeft. Dit doet het op basis van eigen ervaring en kennis van wat bijvoorbeeld docenten op school zelf kunnen doen. Het vaststellen van de ondersteuningsbehoefte van een aangemelde leerling vraagt specifieke deskundigheid en is vaak een taak van een orthopedagoog (lezen-interpreteren-beoordelen-onderzoeken-orthodidactisch vertalen-volgen en evalueren). Soms is in de aanmeldfase ook contact en afstemming met jeugdhulp nodig, met name voor leerlingen met ondersteuningsniveau 4 en 5. Voor gegevensuitwisseling is toestemming van de ouders nodig Oudergesprek Constateert een reguliere school dat een kind extra ondersteuning nodig heeft en kan deze school geen passend programma bieden, dan vindt overleg met de ouders plaats. Een oudergesprek staat ook op het programma als een vso-school geen passend programma kan bieden of als deze school vindt dat de ondersteuningsbehoeften van de leerling plaatsing in het vso niet noodzakelijk maken. In dat gesprek wordt bekeken of een andere reguliere school wel een passend programma kan bieden en zo ja, welke school. Dit kan een school binnen het eigen samenwerkingsverband zijn, maar dit is niet verplicht Inschrijving nieuwe school Hiermee is de zorgplicht, nog niet afgerond. De school waar de leerling is aangemeld en waar de ondersteuning niet geboden kan worden, moet op basis van het oudergesprek een voorstel doen voor plaatsing op een andere reguliere of speciale school. Het ondersteuningsplatform van het samenwerkingsverband kan de school daarbij helpen. Deze andere school moet ruimte hebben, in staat zijn de ondersteuning wel te bieden en natuurlijk bereid zijn het kind toe te laten. Vervolgens is het aan de ouders om hun kind op die school in te schrijven. Vanaf het moment van inschrijving op de nieuwe school gaat de zorgplicht dan over naar deze nieuwe school. Zijn ouders het niet eens met het voorgestelde aanbod tot plaatsing op een andere reguliere 18 school, dan kunnen zij bezwaar aantekenen bij het bevoegd gezag van de (eerste) school. Als dit niet leidt tot een oplossing kunnen zij formeel bezwaar maken bij de Tijdelijke Geschillencommissie Toelating en Verwijdering. Dit is een commissie van de Stichting Onderwijsgeschillen. Zie voor de klachtenprocedure van de school de schoolgids van de school of de website van de school. Informatie over de procedure bij de Tijdelijke Geschillencommissie Toelating en Verwijdering is te vinden op de website van de Stg. Onderwijsgeschillen ( Ook kunnen ouders ervoor kiezen hun kind zelf bij een andere school aan te melden. Deze nieuwe school krijgt dan de zorgplicht. 18 Zie paragraaf 7.3 van dit ondersteuningsplan voor informatie over geschillen omtrent plaatsing op een school voor voortgezet speciaal onderwijs Ondersteuningsplan Pagina 29 van 73

30 5.3 Toewijzing van extra ondersteuning in het vo Van extra ondersteuning is pas sprake als de reguliere school kan aantonen dat het de leerling onvoldoende kan ondersteunen bij het behalen van de in het ontwikkelingsperspectief geformuleerde doelen. De ondersteuningstoewijzing omvat: de toewijzing van ondersteuning op niveau en 3 (ondersteuningspakketten en arrangementen) de toekenning van de toelaatbaarheid middels een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) voor het vso voor ondersteuning op niveau Criteria voor toewijzing extra ondersteuning Zoals reeds eerder opgemerkt werkt het samenwerkingsverband met de zelf ontwikkelde ondersteuningsbehoeftenmatrix (OBM) waarin de ondersteuning is ingedeeld in vijf niveaus. Deze matrix vormt de basis van alle ondersteuning binnen het samenwerkingsverband. Op niveau 4 gaat het om intensieve ondersteuning vergelijkbaar met ondersteuning die geboden wordt in het vso. Om te kunnen bepalen welke ondersteuning nodig is om in de ondersteuningsbehoeften van de leerling te voorzien, is het gesprek van een consulent uit het ondersteuningsplatform met school en ouders (en eventueel leerling) uitgangspunt. De ondersteuningsbehoeften van de leerling staan in de beoordeling van een aanvraag voor iedere vorm van extra ondersteuning centraal, zo ook bij een aanvraag voor een toelaatbaarheidsverklaring. De ondersteuningsbehoeftenmatrix geeft zicht op deze ondersteuningsbehoeften. Omdat dit een subjectief instrument is, kan hierop geen besluitvorming plaatsvinden. Wel is de ondersteuningsbehoeftenmatrix richtinggevend te noemen in de beoordeling van de aanvraag. De volgende vragen worden bij de beoordeling van een aanvraag gesteld: Welke ondersteuningsbehoeften, al dan niet aan een gediagnosticeerde stoornis, heeft de leerling? Welke ondersteuning is er reeds geboden? Is er sprake geweest van extra ondersteuning, passend bij de ondersteuningsbehoeften van de leerling? Wat was het effect van deze ondersteuning? (bevorderende en belemmerende factoren) Zijn er alternatieve ondersteuningsvormen binnen het reguliere onderwijs, denkend aan een uitbreiding van de extra ondersteuning, of plaatsing in een arrangement? Zo niet, waarom komen deze alternatieven niet (voldoende) tegemoet aan de ondersteuningsbehoeften van de leerling? Bij het beantwoorden van de bovenstaande vragen wordt rekening gehouden met datgene wat van het reguliere onderwijs verwacht kan worden als het gaat om het bieden van (extra) ondersteuning. De totale inzet aan ondersteuning kent daarnaast ook een financiële grens. Uitgangspunt is dat deze totale inzet niet meer kost dan een plaatsing in het vso. Bij het aanvragen en toewijzen van ondersteuning wordt gebruikt gemaakt van het document Overzicht extra ondersteuning, mogelijkheden aanvragen en toewijzen. Hierin staan de procedures, criteria en termijnen rondom de toewijzing van ondersteuning omschreven. Het document is te vinden op de website van het samenwerkingsverband en wordt op basis van ervaringen regelmatig bijgesteld. Ondersteuningsplan Pagina 30 van 73

31 De aanvraag voor extra ondersteuning of een TLV wordt gedaan door of namens het bevoegd gezag van de school waar de leerling is aangemeld. De voorbereiding van en advisering over de toewijzing van ondersteuning verloopt via het centraal ondersteuningsplatform van het samenwerkingsverband. Het ondersteuningsplatform is ondergebracht bij de dienst Ondersteuning & Advies van het samenwerkingsverband en wordt bemenst door een aantal consulenten van het samenwerkingsverband. De uiteindelijke beslissing om extra ondersteuning of een TLV af te geven is belegd in de onafhankelijke Commissie Toewijzing Ondersteuning (CTO). Op de site van het samenwerkingsverband is meer te lezen over de taken en verantwoordelijkheden van het ondersteuningsplatform, de dienst Ondersteuning & Advies en de CTO. 5.4 Naar het speciaal onderwijs vanuit het vo Staat een leerling ingeschreven in het vo en blijkt basis- en extra ondersteuning binnen de school onvoldoende? Dan kan een doorverwijzing plaatsvinden naar het vso. Twee voorwaarden zijn hier belangrijk. Een: in het voortraject van de aanvraag is het ondersteuningsplatform van het samenwerkingsverband al betrokken geweest. En twee: de school heeft op basis van een eerste ontwikkelingsperspectief alle mogelijke middelen ingezet om tegemoet te komen aan de ondersteuningsbehoeften van de leerling. Ook moeten alternatieven, zoals plaatsing op een andere school voor regulier onderwijs of plaatsing binnen een arrangement, zijn overwogen. Overleg met ouders maakt hier onderdeel van uit. 5.5 Van het speciaal onderwijs naar het regulier onderwijs Bij plaatsing in het vso stelt het vso een ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) op. Daarin zijn de onderwijsdoelen, de ondersteuningsbehoeften en het verwachte uitstroomperspectief beschreven. Zijn na het verstrijken van de TLV-periode de doelen niet gehaald, dan vraagt de vso-school verlenging van de TLV aan. Zijn de doelen gehaald zijn en is het uitstroomperspectief vervolgonderwijs pro/ vmbo/ havo/ vwo, dan maakt de leerling de overstap naar het regulier onderwijs. Van groot belang bij de (her)formulering van het uitstroomperspectief is de communicatie met de ouders. De overstap van vso naar vo bestaat uit de volgende stappen: Fase 1: oriëntatie op overstappen Voor het welslagen van een terugplaatsing is het belangrijk om samen met de ouders de vo-school vroegtijdig in het transitieproces te betrekken. Wanneer de vso-school niet duidelijk weet welke vo-school een passend aanbod heeft, kan de leerling (al dan niet anoniem) besproken worden met het ondersteuningsplatform. Fase 2: de voorbereiding op de overstap Nadat de vso-school is nagegaan welke vo-school de leerling onderwijs en begeleiding kan bieden, organiseert de vso-school een overleg. Hierbij zijn sowieso de ouders en een afgevaardigde van de betreffende vo-school aanwezig, soms ook de leerling. Op basis van een recent geëvalueerd OPP wordt besproken en vastgesteld wat de onderwijs- en Ondersteuningsplan Pagina 31 van 73

32 ondersteuningsbehoeften van de leerling zijn en of de vo-school daadwerkelijk kan bieden wat de leerling nodig heeft om een diploma te behalen. De leerling wordt vervolgens aangemeld bij betreffende vo-school. Na toelating van de leerling heeft de voschool zorgplicht voor de betreffende leerling. De vso-school informeert het samenwerkingsverband over het definitieve besluit en de datum van overschrijving van vso naar vo. Fase 3: de start in het reguliere onderwijs De vo-school stelt een OPP op. Dit doet het op basis van de informatie van het vso, de ouders en de leerling en eventuele extern betrokkene(n). Vervolgens bespreekt de vo-school het OPP met ouders en leerling. Fase 4: evaluatie Nadat de leerling zes maanden onderwijs heeft gevolgd op de nieuwe school, evalueert de reguliere school met de vso-school en de ouders de overstap van de leerling. Het samenwerkingsverband monitort bij de terugplaatsing of de schoolkeuze passend was en of de resultaten van de leerling na verloop van tijd overeenkomen met de gestelde doelen. Indien na zes maanden (of zoveel eerder als noodzakelijk) blijkt dat de vo-school de juiste ondersteuning niet kan bieden, wordt bekeken op welke wijze en waar de leerling het beste onderwijs kan volgen. Als dat betekent dat dit het speciaal onderwijs is, zal het samenwerkingsverband opnieuw een TLV afgeven. 5.6 Het ontwikkelingsperspectief Voor leerlingen die extra ondersteuning ontvangen in de vorm van een ondersteuningspakket of een arrangement, of via plaatsing in het praktijkonderwijs, stelt de school in alle gevallen een ontwikkelingsperspectief op. De reguliere scholen maken hierbij gebruik van het format van het samenwerkingsverband. De vso-scholen stellen voor alle leerlingen binnen zes weken na plaatsing een ontwikkelingsperspectief op. Zij gebruiken hierbij hun eigen format Onderbouwing, ondersteuning, begeleiding Bij het opstellen van het ontwikkelingsperspectief wordt relevante informatie over de leerling geanalyseerd en worden beïnvloedbare factoren vertaald naar effectieve onderwijsinterventies. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van de expertise van bijvoorbeeld een zorgcoördinator, orthopedagoog of begeleider passend onderwijs. In het ontwikkelingsperspectief staat het verwachte uitstroomniveau van de leerling, inclusief onderbouwing. De onderbouwing bevat tenminste een weergave van de belemmerende en bevorderende factoren die van invloed zijn op het onderwijs aan de leerling. In het handelingsdeel van het ontwikkelingsperspectief komt aan de orde welke ondersteuning en begeleiding de ouders en leerling van de school mogen verwachten, maar ook welke inspanning de ouders en leerling zelf zullen moeten leveren om het gewenste perspectief te bereiken. De school voert op overeenstemming gericht overleg met de ouders over het ontwikkelingsperspectief. Het streven is om bij dit overleg altijd te leerling te betrekken. Ondersteuningsplan Pagina 32 van 73

33 5.7 Doelstellingen voor De ambitie van de v(s)o-scholen en het samenwerkingsverband rondom de procedure voor aanmelding en toelating en de zorgplicht is om: de aanmelding op de school voor vo en vso eenduidig te laten verlopen de toewijzing van ondersteuning eenduidig te laten verlopen voortdurend inzicht te hebben in uitgaven in relatie tot de begroting middels de schoolondersteuningsprofielen, de websites van de scholen en de schoolplannen informatie voor medewerkers en ouders rondom de aanmelding van leerlingen en toewijzing van extra ondersteuning te verstrekken te streven naar het verminderen van de tijdsinvestering die nodig is voor het aanvragen van arrangementen met 50% informatiestromen e.d. in het schooljaar te automatiseren t.a.v. de aanmelding en plaatsing te streven naar harmonisatie rondom de overgang van primair naar voortgezet onderwijs. Voor de aanmelding voor schooljaar is deze harmonisatie zichtbaar een procedure te ontwikkelen voor de herindicatie van zittende vso-leerlingen, voor wie de toelaatbaarheidsverklaring afloopt. Uiterlijk 1 januari 2016 is deze procedure gereed Ondersteuningsplan Pagina 33 van 73

34 6. Begroting en personeel, de verdeling van middelen In dit hoofdstuk staat beschreven welke uitgangspunten voor het samenwerkingsverband van belang zijn bij de verdeling van de middelen en hoe het samenwerkingsverband de verdeling van de middelen de komende jaren wil vormgeven. Door de invoering van passend onderwijs is het samenwerkingsverband niet alleen verantwoordelijk voor de toewijzing van extra ondersteuning aan leerlingen, maar ontvangt het ook de financiering voor de extra ondersteuning. Op 1 augustus 2015 gaat de nieuwe bekostigingssystematiek volledig van start: het samenwerkingsverband ontvangt het nieuwe normbudget voor de zwaardere vormen van extra onderwijsondersteuning (inclusief het reguliere schooldeel vanuit de voormalige LGF) het geld voor de ambulante begeleiding (het deel dat in nog naar het vso ging) gaat nu naar het samenwerkingsverband de verevening wordt doorgevoerd Daarnaast gaan de geldstromen Lwoo en Pro ook via het samenwerkingsverband lopen. Het budget hiervoor is gebaseerd op de leerlingaantallen Lwoo en Pro op 1 oktober De bekostigingssystematiek van het samenwerkingsverband, het vso, Lwoo en Pro verandert hierdoor ingrijpend. 6.1 Uitgangspunten verdeling en besteding van de middelen Uitgangspunt in de besteding van de middelen is dat het samenwerkingsverband de ruimte voor maatwerk heeft. Dit betekent dat: 1. een deel van de middelen conform wet- en regelgeving naar het vso gaat, op basis van het aantal leerlingen waarvoor het samenwerkingsverband een TLV afgeeft 2. een deel van de middelen conform wet- en regelgeving naar het Pro gaat, op basis van het aantal leerlingen waarvoor het samenwerkingsverband een TLV afgeeft 3. een deel van de middelen conform wet- en regelgeving naar het Lwoo gaat, op basis van het aantal leerlingen dat waarvoor het samenwerkingsverband een aanwijzing Lwoo afgeeft 4. de vo-scholen een budget ontvangen om hun basisondersteuning op niveau 1 en 2 van de ondersteuningsbehoeftenmatrix te verzorgen 5. er individueel maatwerk voor leerlingen mogelijk is, in de vorm van ondersteuningspakketten 6. een budget beschikbaar is voor arrangementen (bv. OPDC (Flex College)) die groepen leerlingen bedienen en waarmee voorkomen kan worden dat de leerling voortijdig uitvalt, thuiszit of tijdelijk niet in het regulier onderwijs kan functioneren 7. er een budget beschikbaar is voor het realiseren van de collectieve ambitie om de kwaliteit van de ondersteuning aan leerlingen te verhogen, zodat op termijn minder leerlingen zijn aangewezen op ondersteuning op de niveaus 3 t/m 5. Dit budget is te gebruiken voor onder meer scholing (georganiseerd door en op het niveau van het samenwerkingsverband) en experimenten Ondersteuningsplan Pagina 34 van 73

35 Daarnaast geldt het volgende: 8. er wordt gewerkt volgens het principe Geld volgt Leerling 9. worden middelen uit de zware ondersteuning niet besteed (bv. als het aantal vso-plaatsingen afneemt), dan worden deze bij voorkeur ingezet in de vorm van arrangementen of t.b.v. de basisondersteuning 10. op basis van een 2-jaarlijkse risicoanalyse wordt bepaald welke reserve noodzakelijk is of wanneer zich ingrijpende wijzigingen in beleid, bekostiging of wetgeving plaatsvinden 6.2 Overgangssituatie De verschillen in de bekostiging van de ondersteuning tussen de scholen zijn erg groot. Om geleidelijk toe te werken naar de nieuwe bekostigingssystematiek is voor het schooljaar een overgangsperiode afgesproken. Het betreft hier de AB-formatie en het schooldeel van de voormalige Leerling Gebonden Financiering (LGF). De AB-formatie 19 blijft in het schooljaar tenminste op het niveau van teldatum 1 oktober 2013 gehandhaafd. Voor het schooldeel van de voormalige LGF geldt dat dit in het schooljaar % bedraagt t.o.v. het schooljaar In het voorjaar van 2016 vindt een evaluatie plaats van de beschreven verdeling van middelen en formatie. Hierna wordt de verdeling voor de komende jaren opnieuw vastgesteld. 6.3 Afspraken bekostiging van groei in vso De teldatum voor alle vo- en vso-scholen is 1 oktober. Voor het vo is dat bepalend voor de bekostiging in het eerstvolgende kalenderjaar, voor het vso is dat voor de personele bekostiging het volgende schooljaar en voor de materiële component het kalenderjaar. Het vso ontvangt een basisbekostiging, net als het vo, rechtstreeks van de overheid. De ondersteuningsbekostiging ontvangt het vso ook van de overheid, maar dat wordt door DUO verrekend met het samenwerkingsverband waartoe de leerling gerekend wordt. De tussentijdse in- en uitstroom van het vso in een schooljaar valt onder de groeiregeling. DUO voert middels Bron op 1 februari (van ieder kalenderjaar) voor het vso een tweede telling uit. Het verschil daarvan met de 1 oktobertelling van hetzelfde schooljaar (de groei), komt voor rekening van het samenwerkingsverband waartoe de leerling qua bekostiging gerekend wordt. Het gaat dan om de groei op de vso-vestigingen op bestuursniveau. DUO heeft hiervoor Kijkglas 3 20 ontwikkeld. Dit kijkglas biedt inzicht in de groei per samenwerkingsverband. Voor de verrekening van de bekostiging van de groei zijn de volgende afspraken gemaakt: uitgangspunt voor bekostiging door het samenwerkingsverband is de door DUO vastgestelde groei in de periode en (kijkglas 3) 19 Vanaf het schooljaar worden voormalig AB ers begeleider passend onderwijs (BPO) genoemd 20 Het kijkglas stelt het samenwerkingsverband in staat om in te loggen bij DUO en de gegevens/ ontwikkeling van leerlingaantallen van het eigen samenwerkingsverband te bekijken Ondersteuningsplan Pagina 35 van 73

36 de bekostiging bestaat uit alle componenten: basis- en ondersteuningsbekostiging, zowel personeel (P) als materieel (MI) de ondersteuningsbekostiging materieel (MI) wordt, op basis van een beschikking, door het samenwerkingsverband, in oktober 2015 uitbetaald de ondersteuningsbekostiging personeel (P) wordt, op basis van een beschikking, door het samenwerkingsverband, in twee termijnen (november 2015 en maart 2016) uitbetaald de basisbekostiging wordt niet door het samenwerkingsverband aan het vso betaald, maar gedurende het gehele jaar volgens de principes van Geld volgt Leerling tussen de scholen onderling verrekend. Concreet betekent dit dat de vso-school een rekening stuurt naar de vo-school 6.4 Uitwerking groeiregeling Samenwerkingsverband VO-VSO Nijmegen e.o. uitgangspunt voor bekostiging door het samenwerkingsverband is de door DUO vastgestelde groei (kijkglas 3) de bekostiging bestaat uit alle componenten: basis- en ondersteuningsbekostiging, zowel personeel als materieel de ondersteuningsbekostiging (P en MI) wordt, op basis van een beschikking, door het samenwerkingsverband, in het volgende schooljaar aan het vso uitbetaald de basisbekostiging wordt volgens de principes Geld volgt Leerling tussen de scholen onderling verrekend (te rekenen vanaf de eerste van de maand volgend op de inschrijving in het vso) Het principe Geld volgt Leerling geldt ook voor de leerlingen die tussen 1 februari en 1 augustus met een TLV instromen in het vso. Ofwel: de reguliere school hevelt het budget over. Bij uit-/inschrijving van vso naar vso is er geen bemoeienis van het samenwerkingsverband, want de TLV blijft geldig. De vso-scholen verrekenen onderling zowel de basis- als de ondersteuningsbekostiging. Bij uitschrijving vso en inschrijving vo (terugplaatsing leerling) tijdens het schooljaar, geldt ook het principe Geld volgt leerling. Het vo ontvangt dan zowel de basis- als de ondersteuningsbekostiging van het vso. 6.5 Begroting Het samenwerkingsverband wil een actief beleid voeren en middelen zodanig besteden dat doelstellingen optimaal gerealiseerd worden. Investeringen moeten vooral plaatsvinden bij elke schakel in de keten, zodat leerlingen zoveel mogelijk profiteren en kwaliteitsverbeteringen voldoende kans kunnen krijgen. De deelnemende besturen lopen een financieel risico, dus is een goede planning & control-cyclus van belang. Overschrijdt de ondersteuningsbekostiging het normbudget, dan volgt automatisch door OCW/ DUO een verrekening met de lumpsum van de scholen binnen het samenwerkingsverband (dit kan bv. gebeuren bij een stijging van het aantal verwijzingen naar het vso). Vanaf valt ook de ondersteuningsbekostiging van het Lwoo en het Pro onder de verantwoordelijkheid van het samenwerkingsverband. Hier geldt dat bij een overschrijding van het beschikbare budget, het tekort, automatisch door OCW/ DUO in mindering wordt gebracht op de middelen lichte ondersteuning. Ondersteuningsplan Pagina 36 van 73

37 Het bestuur van het samenwerkingsverband wordt via kwartaalrapportages op de hoogte gehouden van de realisatie van de begroting. Daarnaast zullen met name de leerlingaantallen en verwijzingen naar het vso scherp in de gaten worden gehouden en regelmatig worden gerapporteerd aan het bestuur. Bij eventuele problemen kan het bestuur dan tijdig bijsturen. 6.6 Meerjarenbegroting passend onderwijs Uiteindelijk vindt de besteding (en dus verdeling) van het totaal aan middelen zijn neerslag in de (meerjaren)begroting van het samenwerkingsverband. In onderstaand overzicht wordt een perspectief op de meerjarenbegroting gepresenteerd. Deze biedt inzicht in de baten en lasten van het samenwerkingsverband, - het onderdeel passend onderwijs - vanaf 1 augustus In de meerjarenbegroting is de begroting van het OPDC (Flex College) niet verwerkt. Het OPDC is weliswaar een onderdeel van de stichting, maar begrotingstechnisch een apart onderdeel. Dit omdat het OPDC al jaren zijn eigen inkomsten en uitgaven kent die nagenoeg los staan van de overige (preventieve) activiteiten van het samenwerkingsverband in het kader van passend onderwijs. De meerjarenbegroting loopt tot en met het schooljaar In dat schooljaar komt een einde aan de extra middelen vanuit de overgangsregeling (verevening) met betrekking tot het zware ondersteuningsbudget. In de meerjarenbegroting is gebruikt gemaakt van de meest recent beschikbare informatie (OCW en DUO). In de begroting is rekening gehouden met de daling van het aantal leerlingen in de regio. Overzicht van de aan passend onderwijs gerelateerde te verwachten baten Baten: Meerjarenbegroting SWV V(S)O (onderdeel passend onderwijs) : Rijksbijdragen OCW Ondersteuningsmiddelen lichte ondersteuning: Lichte ondersteuning Subtotaal lichte ondersteuning Ondersteuningsbekostinging LWOO / PRO: Ondersteuningsbekostiging LWOO Ondersteuningsbekostiging PRO Subtotaal ondersteuningsbekostinging LWOO / PRO Ondersteuningsmiddelen zware ondersteuning: Normatief ondersteuningsbudget (zware ondersteuning) Verevening Subtotaal zware ondersteuning Overige baten Overige: Subsidie arrangement FC Overige baten Subtotaal overige baten Totale baten: Ondersteuningsplan Pagina 37 van 73

38 6.6.1 Toelichting op de baten Rijksbijdragen OCW Lichte ondersteuning: In deze meerjarenbegroting is rekening gehouden met de afname van het aantal leerlingen. De baten uit de lichte ondersteuning zijn aan deze leerlingenaantallen gerelateerd. En zullen dus naar verwachting in de loop der jaren dalen. Ondersteuningsbekostiging Lwoo / Pro: Uitgangspunt bij de berekening van de inkomsten is een door OCW op 1 oktober 2012 vastgesteld percentage Lwoo- en Pro-leerlingen in het vo. (Totaal =14,36%). Het budget wordt jaarlijks bepaald door dit vastgestelde percentage van het totaal aantal leerlingen vo op 1 oktober in het voorafgaande schooljaar te nemen. Voor het aldus berekende aantal leerlingen komt naar verwachting 4.100,- per leerling aan baten binnen. Er is rekening gehouden met afname van het aantal leerlingen als gevolg van krimp. Naar verwachting zullen de baten zowel als de lasten in de loop der jaren dus dalen. Normatief ondersteuningsbudget (budget zware ondersteuning): Het samenwerkingsverband ontvangt een normbudget voor zware ondersteuning. De omvang van dit budget wordt bepaald op basis van het aantal leerlingen binnen het samenwerkingsverband (exclusief de leerlingen ingeschreven op het vso) op 1 oktober in het voorafgaande schooljaar, vermenigvuldigd met een landelijk normbedrag. Hierin zijn het reguliere deel van de LGV, het AB-deel van de LGF, de ondersteuningskosten van het vso en overige middelen van het samenwerkingsverband opgenomen. Het budget bestaat uit een personele en een materiële component. De materiële component heeft betrekking op het kalenderjaar, de personele component op het schooljaar. De personele vergoeding is naar rato aan de kalenderjaren toegerekend. Verevening: Op dit moment zijn de procentuele verschillen vso-leerlingen tussen de samenwerkingsverbanden erg groot. Het landelijke streven is om dat in vijf jaar gelijk te trekken. Op basis van de normbekostiging ontstaat dan een gelijke verdeling van het budget over alle samenwerkingsverbanden. Dit wijkt af van de huidige situatie en dus komt er voor de periode een overgangsregeling (verevening). Nijmegen zit op de grondslag teldatum wat vso-deelnamepercentage betreft, licht boven het landelijk percentage. Daarom komt het samenwerkingsverband in aanmerking voor een vereveningsbijdrage. Deze wordt gedurende vijf schooljaren toegekend en tegelijkertijd in vijf jaarlijkse stappen naar nul afgebouwd. 3.5 Overige opbrengsten Subsidie arrangementen OPDC (Flex College): Een deel van het ondersteuningsbudget ( ,-) wordt ingezet ten behoeve van het OPDC (Flex College). Dit als vervanging van de vroegere Reboundsubsidie. Normaal valt deze post onder de lasten, maar om bij de consolidatie verdubbeling te voorkomen is deze hier als een negatieve inkomstenpost verwerkt. In de begroting van het OPDC (Flex College) is dit bedrag onder de baten te vinden als een positief bedrag. 21 Officieel moeten op de rijksbijdragen, de bedragen die de scholen ontvangen in mindering worden gebracht. Voor de leesbaarheid is er in dit overzicht voor gekozen om deze uitgaven daadwerkelijk onder de uitgaven te vermelden Ondersteuningsplan Pagina 38 van 73

39 Overzicht van de aan passend onderwijs gerelateerde te verwachten lasten Lasten: Vervolg Meerjarenbegroting SWV V(S)O (onderdeel passend onderwijs) : Personele lasten: Salarislasten AB in scholen Overige personele lasten Totaal personele lasten Afschrijvingslasten Huisvestingslasten Overige instellingslasten: Afdracht ondersteuningsbekostiging VSO door DUO Afdracht ondersteuningsbekostiging VSO groei door SWV Afdracht ondersteuningsbekostiging LWOO Afdracht ondersteuningsbekostiging PrO Subsidie basisondersteuning algemeen Implementatie passend onderwijs Ondersteuningspakketten LGF overgangsbudget Testen leerlingen overgang POVO Onderzoeken ondersteuningsplatform Overige lasten Totaal overige instellingslasten Totale Lasten: Toelichting op de lasten 4.1 Personele lasten Salariskosten en overige personeelskosten: Er is rekening gehouden met salarislasten van medewerkers van het ondersteuningsplatform en de Commissie Toewijzing Ondersteuning, het hoofd Dienst Ondersteuning en Advies, een directeur en medewerkers stafdienst. Deels via de salariskosten en deels via ingehuurd personeel. AB in scholen: Op basis van de in het DGO vastgestelde sociaal plan/ transitieregeling treden per 1 augustus 2015 ambulante begeleiders bij het samenwerkingsverband in dienst als begeleiders passend onderwijs (BPO). Hun loonkosten zijn in deze begroting apart in beeld gebracht. De BPO ers zijn voornamelijk werkzaam op de scholen. 4.2 Afschrijvingslasten Deze lasten zijn gebaseerd op de huidige situatie. Het bedrag is vermeerderd met een bedrag dat nodig is om de extra taken (b.v. in het kader van de BPO ers) uit te kunnen voeren. 4.3 Huisvestingslasten Naar rato van de gebruikte vierkante meters bvo 22 is een deel van de huisvestingslasten aan de begroting passend onderwijs toegerekend. Deze lasten zijn gebaseerd op de huidige situatie. 22 bruto vloeroppervlakte Ondersteuningsplan Pagina 39 van 73

40 4.4 Overige instellingslasten Afdracht ondersteuningsbekostiging DUO: Met ingang van het schooljaar loopt de financiering van de aanvullende ondersteuningsbekostiging van vso-scholen budgettair via het samenwerkingsverband. Op basis van de huidige en (rekening houdende met de verwachte krimp van het aantal leerlingen in het samenwerkingsverband) te verwachten aantallen leerlingen in de verschillende clusters van het vso, is een berekening gemaakt van de lasten die rechtstreeks aan het vso worden uitgekeerd. Dit bedrag komt ten laste van budget voor zware ondersteuning en wordt rechtstreeks door DUO met de vso-scholen verrekend. Afdracht ondersteuningsbekostiging SWV door groei 23 : Voor leerlingen die gedurende het schooljaar in het vso instromen (groei vso) moet in ieder geval de bijbehorende ondersteuningsbekostiging worden overgeheveld. Het bedrag in de begroting is berekend met een door OCW beschikbaar gesteld model. Afdracht ondersteuningsbekostiging Lwoo/ Pro. Schoolbesturen krijgen per leerling Lwoo/ Pro 4.100,- overgemaakt. De lasten zullen nagenoeg gelijk lopen met de baten die voor de ondersteuningsbekostiging Lwoo/ Pro binnenkomen. Subsidie basisondersteuning: Voor basisondersteuning aan scholen is op jaarbasis en conform eerdere jaren en ondersteuningsplan een bedrag van 18,- per leerling beschikbaar. Implementatie passend onderwijs: Voor tijdelijke trajecten en projecten die verband houden met de invoering van passend onderwijs -zoals de versterking van de basisondersteuning- zijn tijdelijk middelen gebudgetteerd. De eerste jaren zal hierin fors geïnvesteerd worden. Aan de scholen zal gevraagd worden hiervoor ideeën/ plannen aan te reiken. Ondersteuningspakketten: Conform het ondersteuningsplan kan op basis van een aanvraag een school voor een leerling een (maatwerk) ondersteuningspakket krijgen. Het bedrag is voor een deel opgebouwd uit middelen voor lichte ondersteuning, voor een deel uit zware ondersteuning. Overgangssubsidie LGF: Conform het ondersteuningsplan gaat vanaf het schooljaar % van het oorspronkelijke budget overgangsbekostiging LGF naar de vo-scholen. In de meerjarenbegroting blijft dit percentage op hetzelfde niveau. Wel kan de verdeling van dit bedrag na evaluatie veranderen. Testprocedure PoVo: Vanaf 1 augustus 2015 komt de verantwoordelijkheid voor het afgeven van de beschikkingen Lwoo en Pro bij het samenwerkingsverband te liggen. Onderzoeken ondersteuningsplatform ( ,-): Om zicht te krijgen op de ondersteuningsbehoefte kan het nodig zijn om op verzoek van het ondersteuningsplatform aanvullend onderzoek te laten verrichten. 23 Zie hiervoor ook paragraaf 6.7 Ondersteuningsplan Pagina 40 van 73

41 Overige instellingslasten: Het betreft alle overige (materiële) lasten nodig om de taken uit te voeren. Deze lasten zijn gebaseerd op de huidige situatie, eventueel vermeerderd met een bedrag dat nodig is om extra taken uit te kunnen voeren. Uiteindelijk leidt dat tot het volgende exploitatieresultaat: Totale baten: Totale Lasten: Prognose exploitatieresultaat Duidelijk is dat het exploitatieresultaat in de komend jaren zal dalen. Belangrijkste oorzaak is de verevening in combinatie met de krimp. Het te verevenen bedrag bedraagt ruim zeven ton, de eerste vijf ton (tot 2020) zijn dus op te vangen. Vanaf 2020 ontstaat er een tekort waarop het samenwerkingsverband de komende jaren moet anticiperen. 6.7 Personeel Het bestuur van het samenwerkingsverband heeft er in 2005 al voor gekozen om personeel dat betrokken is bij de uitvoering in eigen dienst te nemen. De stichting hanteert de cao voortgezet onderwijs. Werknemers zijn verplicht aangesloten bij het ABP. Sinds 1 augustus 2014 is het aantal bij preventieve taken betrokken personeelsleden (passend onderwijs) toegenomen. In de meerjarenbegroting is uitgegaan van de onderstaande formatie met peildatum In de begroting is daarnaast 4% ziektevervanging opgenomen. onderdeel aantal fte Directie 1,00 Staf management ass. 0,63 P&O 0,60 Financiën 0,60 OSP consulenten 2,90 Psychlogisch ass. 0,35 Hoofd O&A 1,00 Frontoffice 2,10 CTO 1,60 BPO 23,50 Totaal 34,28 Op 1 augustus 2015 treden de voormalige ambulant begeleiders in dienst van de stichting samenwerkingsverband. Bekostiging is geregeld, omdat met de wetswijziging passend onderwijs de met de ambulante begeleiding gemoeide geldstromen zijn verlegd van de schoolbesturen en Regionale Expertise Centra (REC s) naar de samenwerkingsverbanden. Het bestuur heeft in maart 2015 besloten daadwerkelijk over te gaan tot het in dienst nemen van ABwerknemers per 1 augustus Ook is besloten dat de AB ers in hun nieuwe functie onder de naam Begeleider Passend Onderwijs (BPO) gaan werken. Ondersteuningsplan Pagina 41 van 73

42 De voorwaarden en voorzieningen waaronder de begeleiders passend onderwijs bij het samenwerkingsverband in dienst treden, zijn in een Sociaal Plan/ transitieovereenkomst vastgelegd. Over dit plan is DGO met de onderwijsbonden gevoerd. 6.8 Doelstellingen voor De ambitie van de v(s)o-scholen en het samenwerkingsverband rondom de begroting en verdeling van middelen is om: de formatie passend onderwijs te houden op het niveau van augustus 2015 afspraken te maken tussen het samenwerkingsverband en de scholen over het functioneren en beoordelen van BPO ers in het voorjaar 2016 de inzet van de BPO ers te evalueren om zodoende te bepalen of de huidige verdeling nog aansluit bij wensen en behoeften m.b.t. de inzet van hun expertise van de scholen op basis van de evaluatie m.b.t. de inzet BPO eventueel te komen tot een herverdeling van de beschikbare formatie over de scholen door een goede planning en control voortdurend zicht te hebben op de uitgaven en de inkomsten en de ontwikkeling van het aantal leerlingen dat bekostigd moet worden in het vso, Lwoo en Pro een verantwoordingsystematiek op te zetten (doelmatigheid en rechtmatigheid) voor scholen Ondersteuningsplan Pagina 42 van 73

43 7. Samenwerking met ouders De zorgplicht vormt een belangrijke basis voor de versterking van de positie van ouders/ verzorgers. Het is de primaire verantwoordelijkheid van de school om een passend aanbod te verzorgen en als dat niet mogelijk is, samen met de ouders/ verzorgers te zoeken naar een alternatief. Een goede samenwerking tussen de school en ouders/ verzorgers is daarom van belang. 7.1 Visie: passend onderwijs in partnerschap met ouders Visie van de scholen van het samenwerkingsverband is dat de rol van ouders/ verzorgers en school bij opvoeding en onderwijs hand in hand gaan. Deze rol van ouders/ verzorgers en de school is niet gelijk, maar wel gelijkwaardig. Vanuit deze grondhouding vindt de communicatie tussen school en ouders/ verzorgers plaats. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind. Scholen zijn primair verantwoordelijk voor het onderwijs. Daarbij zijn beiden gericht op hetzelfde doel: jongeren maximale kansen bieden. Onderwijs en opvoeding zijn zo nauw met elkaar verbonden dat scholen en ouders als partners moeten optrekken om deze gezamenlijke doelstelling te bereiken. In het samenwerkingsverband is elke v(s)o-school verantwoordelijk voor een goede samenwerking met ouders/ verzorgers. De school (en dus niet het samenwerkingsverband) is voor ouders/ verzorgers het dagelijkse aanspreekpunt. Vanuit het samenwerkingsverband worden wel een aantal zaken centraal opgepakt die voor alle scholen gelijk zijn. Daarnaast stimuleert het samenwerkingsverband de samenwerking met ouders/ verzorgers. 7.2 Aspecten van samenwerking De uitwerking van de versterking van de positie van ouders/ verzorgers concentreert zich op vier aspecten van samenwerking: informatie communicatie ondersteuning medezeggenschap Informeren Ouders/ verzorgers en leerlingen moeten inzicht hebben in de ondersteuning die op de scholen binnen het samenwerkingsverband wordt aangeboden. Dat geldt zowel voor ouders/ verzorgers en leerlingen die de schoolkeuze voor het v(s)o gaan maken, als voor de huidige v(s)o-leerlingen en hun ouders/ verzorgers. Het recht op vrijheid van schoolkeuze geeft ouders/ verzorgers de mogelijkheid om de school te kiezen die het beste aansluit bij hun visie op de samenleving en de opvoeding van hun kinderen. Voor ouders/ verzorgers met kinderen die zijn aangewezen op extra onderwijsondersteuning geldt ditzelfde recht, maar is de keuze beperkter. Om dan tot een passende schoolkeuze te kunnen komen, is goede informatie over het (ondersteunings)aanbod van de scholen in het samenwerkingsverband voor ouders/ verzorgers een eerste vereiste. Ondersteuningsplan Pagina 43 van 73

44 Iedere v(s)o-school uit het samenwerkingsverband heeft een ondersteuningsprofiel. Het ondersteuningsprofiel is vindbaar in de schoolgids of op de site van de betreffende school. Daarnaast staat op de website van het samenwerkingsverband alle algemene informatie over het passend onderwijs binnen het samenwerkingsverband, zoals de procedure van aanmelding voor een v(s)o-school, informatie over klachtenprocedures en afspraken in het kader van de privacy. Ook zijn links te vinden naar de informatie over ondersteuning op de websites van alle scholen van het samenwerkingsverband Communiceren Als leerlingen in de loop van de schoolloopbaan een ondersteuningsvraag ontwikkelen die de basisondersteuning van de school overstijgt, worden ouders bij eerste signalering daarover geïnformeerd. Samen met de ouders/ verzorgers bekijkt de school welke extra ondersteuning noodzakelijk is, of die op de eigen school kan worden geboden of dat (tijdelijke) verwijzing naar een andere school noodzakelijk is. Ouders/ verzorgers moeten er op kunnen vertrouwen dat de school in het belang van hun kind handelt en op basis van wederzijds gedeelde informatie tot een passend aanbod komt. Andersom mag de school van ouders/ verzorgers verwachten dat zij de school informeren over relevante gebeurtenissen in de thuissituatie. Een onderdeel van zorgvuldig communiceren is het zorgvuldig omgaan met vertrouwelijke informatie. Binnen het samenwerkingsverband wordt, conform de wettelijke eisen en verplichtingen, gewerkt met een privacyreglement 24 waarin de omgang met persoonsgegevens wordt geregeld. Ouders/ verzorgers kunnen met al hun vragen over passend onderwijs terecht bij het samenwerkingsverband. De dienst Ondersteuning & Advies zal ouders/ verzorgers helpen door de vraag te beantwoorden of de ouders/ verzorgers verder de weg te wijzen Ondersteuning Voor alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben die de basisondersteuning van de vo-school te boven gaat, moet een ontwikkelingsperspectief worden opgesteld. De school zelf stelt het ontwikkelingsperspectief op, uiteraard in goed overleg met de ouders/ verzorgers. Dat overleg heet 'op overeenstemming gericht overleg'. Het is de bedoeling dat ouders/ verzorgers en school het over het ontwikkelingsperspectief met elkaar eens zijn. Indien nodig zal de school naast ouders ook behandelaars uit de jeugdhulp betrekken bij het bepalen van het ondersteuningsaanbod Formele medezeggenschap: de ondersteuningsplanraad (OPR) 25 Ouders/ verzorgers hebben er belang bij om mee te beslissen over o.a. het schoolondersteuningsprofiel van de school en over de toewijzing van (extra) ondersteuningsmiddelen. Daarnaast is een ondersteuningsplanraad (OPR) ingericht. Het reglement van de OPR en nadere informatie over de OPR is te vinden op de website van het samenwerkingsverband 26. De OPR moet instemmen met het ondersteuningsplan. 24 Zie bijlage 2 25 Zie hiervoor ook hoofdstuk Ondersteuningsplan Pagina 44 van 73

45 7.3 Verschillen in inzicht Ook als school en ouders/ verzorgers vroegtijdig en op een respectvolle manier met elkaar in gesprek gaan over de extra ondersteuning voor een kind, kan het zijn dat ouders/ verzorgers zich niet in het besluit van de school of het samenwerkingsverband kunnen vinden. Ouders/ verzorgers kunnen in elk geval bij de schoolleider, via de schoolinterne procedures dit kenbaar maken of kunnen dit kenbaar maken bij het samenwerkingsverband. Mochten school of samenwerkingsverband en ouders/ verzorgers er onderling niet uitkomen, dan hebben ouders/ verzorgers een aantal mogelijkheden: 1. bemiddeling door de dienst Ondersteuning & Advies van het samenwerkingsverband 2. landelijk bestaat de mogelijkheid om een beroep te doen op ondersteuning van de landelijk opererende onderwijsconsulenten 3. binnen het samenwerkingsverband bestaat de mogelijkheid om een besluit van het samenwerkingsverband door een ander samenwerkingsverband opnieuw te laten beoordelen Als deze mogelijkheden nog steeds niet tot een bevredigende oplossing leiden voor ouders/ verzorgers en school, dan is er sprake van een geschil. Het kan een geschil betreffen tussen de ouders en de school, tussen de ouders en het samenwerkingsverband, of tussen het schoolbestuur en het samenwerkingsverband. a. Indien het gaat om een geschil tussen ouders en school, dan kan dit geschil worden voorgelegd aan de (regionale) klachtencommissie van de school en/ of aan het schoolbestuur. Informatie over de te volgen procedure is te vinden in de schoolgids van de school en op de website van de school. b. Zowel de ouders als het schoolbestuur kunnen formeel bezwaar maken tegen een besluit van het samenwerkingsverband om de Toelaatbaarheidsverklaring voor het voortgezet speciaal onderwijs, Toelaatbaarheidsverklaring Pro of aanwijzing Lwoo wel of niet af te geven. Zij moeten het bezwaarschrift indienen bij het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband moet het besluit dan heroverwegen. Daarvoor is het samenwerkingsverband aangesloten de Landelijke bezwarencommissie Toelaatbaarheidsverklaring van de Stichting Onderwijsgeschillen te Utrecht. Het samenwerkingsverband stuurt het bezwaar door naar de LBT. De LBT bestaat niet alleen uit juridisch deskundigen, maar ook uit (ortho)pedagogen, onderwijskundigen, psychologen en medisch deskundigen. De commissie brengt een advies uit en vervolgens beslist het samenwerkingsverband op het bezwaar. Informatie over deze procedure is te vinden op de website van deze stichting ( Indien het bezwaar ongegrond wordt verklaard, is er nog de mogelijkheid om daartegen in beroep te gaan bij de rechtbank, afdeling bestuursrecht. Ondersteuningsplan Pagina 45 van 73

46 7.4 Doelstellingen De ambitie van het samenwerkingsverband is om op een aantal manieren de samenwerking met de ouders te optimaliseren: ouders zijn goed geïnformeerd over het ondersteuningsaanbod binnen het samenwerkingsverband vanaf schooljaar structureel meten van de tevredenheid van ouders en jongeren over de contacten met het ondersteuningsplatform. Het eerste jaar geldt als nulmeting streefcijfers bepalen uit de nulmeting via een jaarlijkse evaluatie meten of streefcijfers worden behaald klachten en bezwaarschriften aangrijpen om te kijken of er verbeterpunten zijn binnen de organisatie en deze verbeteringen doorvoeren Ondersteuningsplan Pagina 46 van 73

47 8. Samenwerking met gemeenten en jeugdzorg Passend onderwijs voor elke leerling is alleen te realiseren via samenwerking. Tussen scholen onderling, maar zeker ook tussen scholen en gemeenten. De problemen van jeugdigen beperken zich vaak immers niet alleen tot school of de thuissituatie. Soms zijn ze zo complex en ingewikkeld dat een meervoudige en integrale benadering noodzakelijk is. Daarnaast is het voor ouders en jongeren door de specialisatie en differentiatie van ondersteuning en hulpverlening (en de daaraan gekoppelde functionarissen) steeds moeilijker geworden om door de bomen het bos nog te zien. 8.1 Focus op de toekomst Gemeenten zijn verantwoordelijk voor alle jeugdhulp, de participatie van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt en voor een aantal vormen van begeleiding en ondersteuning. Daarmee zijn ze voor het onderwijs een belangrijke partij om samenwerkingsafspraken te maken. Volgens het samenwerkingsverband moet de focus bij de ondersteuning van jongeren altijd gericht zijn op de toekomst. Een ononderbroken schoolloopbaan in een veilige en stimulerende omgeving is voor alle jongeren een recht. Ook als er sprake is van problemen op school, thuis of in de vrije tijd. Deze visie deelt het samenwerkingsverband met de gemeenten. De samenwerking met gemeenten is gericht op: meer preventie en eerdere ondersteuning, hulp en zorg meer uitgaan van de eigen kracht van jongeren en hun ouders en het versterken van het pedagogisch handelen van de school minder snel problemen medicaliseren betere samenwerking rond gezinnen en integrale hulp op maat Met de 15 gemeenten binnen de regio van het samenwerkingsverband is een ontwikkelagenda afgesproken op een aantal thema s: de samenhang in de ondersteunings- en hulpstructuur voor jeugd en gezinnen, in scholen en gemeente de rol van leerplicht en het voorkomen van thuiszitters (leerplicht en zorgplicht), zie voor een beschrijving van de gezamenlijke aanpak rondom thuiszitters mogelijke gevolgen van passend onderwijs voor leerlingenvervoer mogelijke gevolgen van passend onderwijs voor onderwijshuisvesting aansluiting passend onderwijs en de arbeidsmarkt dyslexie communicatie met ouders 8.2 Coördinatiegroep samenwerking met gemeenten Ambitie is om de komende jaren met gemeenten op deze thema s tot een structurele samenwerking te komen en hierover concrete afspraken te maken conform de hierboven geformuleerde uitgangspunten. Daartoe is een coördinatiegroep gevormd met vertegenwoordigers van een aantal gemeenten en de samenwerkingsverbanden 2507 po en vo. Daarnaast functioneren op een aantal thema s tijdelijke Ondersteuningsplan Pagina 47 van 73

48 werkgroepen. Twee maal per jaar wordt een bestuurlijk overleg georganiseerd tussen wethouders van de 15 gemeenten en de bestuurders van de samenwerkingsverbanden om besluiten te nemen over de richting en de voortgang van de afspraken. 8.3 Doelstellingen voor De ambitie van het samenwerkingsverband is om op een aantal manieren de samenwerking met de gemeenten en jeugdzorg te optimaliseren: ondersteuning vanuit het gemeentelijk domein bij veelvoorkomende problemen en vragen is direct beschikbaar op alle scholen van het samenwerkingsverband. Hulp en ondersteuning is uiterlijk binnen 2 weken beschikbaar voor 1 augustus 2016 is in alle gemeenten een goed functionerende aansluiting met de sociale wijkteams/ jeugdteams (en met name de doorverwijzingsfunctie ervan) gerealiseerd. Als er sprake is van een doorverwijzing, worden jongeren binnen vijf werkdagen na het eerste contact met het sociale wijkteam/ jeugdteam doorverwezen gemeenten en samenwerkingsverband staan samen garant voor het realiseren en het onderhouden van een passend en dekkend aanbod van onderwijs en jeugdhulp voor alle jongeren, met name ook voor jongeren met een intensieve ondersteuningsbehoefte, zowel thuis als op school gemeenten, samenwerkingsverband en jeugdhulpinstellingen hebben een gezamenlijke meet- en verbetercyclus die jaarlijks de effectiviteit van de samenwerking van onderwijs en jeugdhulp (in wijkteams, sociale teams, jeugd- en gezinsteams ed.), leerplicht, jeugdgezondheidszorg, maatschappelijk werk en de gemeenten meet. Hierdoor is continu zicht op in hoeverre de gezamenlijk geformuleerde uitgangspunten van meer preventie, eigen kracht, dé medicalisering en integrale hulp daadwerkelijk worden gerealiseerd Ondersteuningsplan Pagina 48 van 73

49 9. Kwaliteit Kwaliteitszorg beoogt een antwoord te geven op de vraag: doet het samenwerkingsverband de goede dingen en worden de dingen goed gedaan? Belangrijk bij het beantwoorden van deze twee vragen is het voortdurend met elkaar in gesprek zijn en blijven. Leren van elkaars prestaties en werkprocessen, ook op de punten die lastig zijn, vormt tenslotte de basis voor kwaliteitsverbetering. Een goede kwaliteitszorg stelt het samenwerkingsverband tevens in staat om zich te verantwoorden over activiteiten en resultaten naar ouders, docenten, scholen, gemeenten en inspectie. In dit hoofdstuk staat beschreven hoe het samenwerkingsverband zorgdraagt voor haar kwaliteitsbeleid. 9.1 Aspecten van kwaliteit Bij het vormgeven van het kwaliteitsbeleid gaat het samenwerkingsverband uit van de drie kwaliteitsaspecten die de inspectie van het onderwijs heeft geformuleerd in haar Toezichtkader Passend Onderwijs: 1. Resultaten: een passende plek voor iedere leerling door een samenhangend geheel van ondersteuningsvoorzieningen (analyse van het aantal voortijdig schoolverlaters en thuiszitters, zicht op leerlingen die tussen wal en schip vallen, doorstroomgegevens, resultaten samenwerking jeugdzorg). 2. Management en organisatie: een duidelijke missie en doelstellingen van het samenwerkingsverband voor passend onderwijs, slagvaardige aansturing, communicatie en een doelmatige, inzichtelijke organisatie. 3. Kwaliteitszorg: zorg voor kwaliteit door systematische zelfevaluatie vanuit het samenwerkingsverband, planmatige kwaliteitsverbetering, jaarlijkse verantwoording hierover en borging van verbeteringen. Daarnaast richt het toezicht van de inspectie zich ook op de rechtmatige en doelmatige besteding van de middelen. Voor dit onderdeel zal het samenwerkingsverband datgene monitoren dat gevraagd wordt in het onderwijsaccountantsprotocol. Ook is het bestuur van samenwerkingsverband verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het OPDC (Flex College). 9.2 Monitoring Thema s van monitoring Om zicht te krijgen op de effecten van de inspanningen van het samenwerkingsverband is monitoring van resultaten noodzakelijk. Uitgangspunt zijn de drie kwaliteitsaspecten voor passend onderwijs die de Inspectie voor het Onderwijs heeft geformuleerd. In dit ondersteuningsplan is beschreven wat het samenwerkingsverband in de periode wil bereiken en welke activiteiten daarvoor in gang worden gezet. Ondersteuningsplan Pagina 49 van 73

50 Het samenwerkingsverband wil in de volgende kernthema s periodiek meer inzicht krijgen: 1. Hoe verlopen de kernprocessen: ondersteuningstoewijzing, plaatsing in het vso, Lwoo/ Pro en terugplaatsing in het regulier onderwijs? 2. Wat is de (ervaren) bureaucratie bij deze processen? 3. Hoe verloopt de ontwikkeling van de basisondersteuning, voldoet elke school aan de afspraken? 4. In hoeverre is het aanbod van voorzieningen dekkend? 5. Wat zijn de onderwijsloopbanen van de leerlingen in het samenwerkingsverband: aantallen, stromen en resultaten (inclusief thuiszitters en vsv ers)? 6. Hoe loopt de (interne) organisatie en samenwerking in het netwerk (po, mbo, gemeenten en jeugdhulp)? 7. Hoe is de betrokkenheid en tevredenheid van ouders en leraren? Werkwijze Om inzicht te krijgen in de kernthema s zal, voor zover mogelijk, de informatie die via landelijke bronnen van DUO of het ministerie beschikbaar wordt gesteld, worden benut. Daarnaast sluit het samenwerkingsverband waar mogelijk aan bij landelijk - door de VO-raad te ontwikkelen - monitoringssystemen. Het samenwerkingsverband heeft in 2014 een begin gemaakt met het periodiek meten van de tevredenheid en betrokkenheid van ouders en leraren en het dekkend aanbod van haar eigen voorzieningen. In 2015 is er een (eerste) vragenlijst over de stand van zaken passend onderwijs uitgevoerd onder zorgcoördinatoren, orthopedagogen, ambulant begeleiders en schoolleiders. Aan de hand van uitkomsten uit deze metingen zijn acties in gang gezet om processen te stroomlijnen etc. Ook in de komende periode willen we deze metingen herhalen om zodoende zicht te krijgen op de kwaliteit. Daar waar mogelijk zullen vervolgmetingen van bestaande vragenlijsten worden uitgevoerd en bestaande vragenlijsten worden uitgebreid. Daarnaast zullen er collegiale visitaties/ consultaties 27 worden opgezet van waaruit informatie over de kernthema s zal worden verzameld. Bevraagd worden onder andere: leerlingen/ ouders, leraren, zorgcoördinatoren en de externe partners waarmee wordt samengewerkt. Het in kaart brengen en analyseren van feiten en cijfers, rapportages over de activiteiten en evaluaties over de werkprocessen, worden gebruikt om knelpunten of trends te signaleren. Uiteindelijk zal moeten blijken wat de toegevoegde waarde is van de interventies die tot doel hebben de ondersteuning op het niveau van de school en het samenwerkingsverband en te verbeteren. Op grond daarvan kunnen nieuwe ontwikkelingen in gang worden gezet of bestaande situaties worden verbeterd. Voor het doorontwikkelen van het proces van de ondersteuningstoewijzing zal het samenwerkingsverband de relevante sturingsinformatie benoemen en registreren. Daarnaast is het volgen en evalueren van de ondersteuning die scholen daadwerkelijk kunnen bieden van belang voor het realiseren van de ambitie om voor elke leerling passend onderwijs te bieden. Om zicht te krijgen op bovenstaande aspecten worden verschillende kengetallen verzameld. 27 Zie jaaractiviteitenplan Ondersteuningsplan Pagina 50 van 73

51 De kwaliteitszorg is belegd in de dienst Ondersteuning & Advies. Daar komen immers alle lijnen van ondersteuning samen. De dienst pakt de monitoringsvraagstukken, de manier van monitoring en registratievraagstukken op, in overleg met scholen en schoolbesturen. 9.3 Plan-do-check-act (pdca) Het samenwerkingsverband heeft haar visie en beleidsvoornemens beschreven in het ondersteuningsplan. In het schooljaar zijn de eerste werkprocessen ontstaan. De procedures en werkprocessen worden met regelmaat tegen het licht gehouden en zo nodig bijgesteld. Alle doelstellingen en de daarbij behorende activiteiten van het samenwerkingsverband worden periodiek intern en extern geëvalueerd op voortgang en resultaat. Zodoende ontstaat de pdca-cyclus. 9.4 Verantwoording Het samenwerkingsverband verantwoordt zich over haar activiteiten, resultaten en over de rechtmatige en doelmatige besteding van de middelen door middel van een jaarverslag en jaarstukken. De relevante informatie vanuit de monitoring en evaluaties zal in het jaarverslag worden verwerkt. Na vaststelling door het bestuur wordt het jaarverslag publiek gemaakt. 9.5 Doelstellingen voor De ambitie van het samenwerkingsverband is om de kwaliteit te (blijven) meten en de kwaliteitszorg te optimaliseren. Dit moet blijken uit: 1. Het verzamelen van kengetallen zoals: het aantal leerlingen dat extra ondersteuning krijgt met middelen van het samenwerkingsverband en de resultaten hiervan het aantal docenten dat begeleiding krijgt met middelen van het samenwerkingsverband en de resultaten hiervan het aantal leerlingen waarvoor advies wordt gevraagd bij het ondersteuningsplatform, met de resultaten hiervan het aantal leerlingen dat tijdelijk gebruik maakt van ondersteuning op niveau 3/ tussenvoorzieningen en de resultaten hiervan het aantal de leerlingen dat (tijdelijk) de overstap maakt vanuit het regulier vo naar het speciaal onderwijs het aantal leerlingen dat, na verblijf in het speciaal onderwijs, terugkeert naar regulier onderwijs c.q. de school van herkomst het aantal leerlingen die vanuit het po en s(b)o zijn aangewezen op extra ondersteuning in het vo het aantal leerlingen dat gedurende bepaalde tijd thuiszit 2. Opzetten van een monitor systeem waarin kernthema s genoemd in worden gemeten Een wezenlijk aspect van de monitor is het langdurig volgen van bepaalde doel/risicogroepen in hun schoolloopbaan. Zo wordt duidelijk wat het effect is van interventies, wat het bereik is van ondersteuningsprogramma s en wat de gevolgen zijn van overgangen in de schoolloopbaan (o.a. vmbombo). Het identificeren van leerlingen met een bepaald risicokenmerk/ profiel/ ondersteuningsbehoefte is hierbij een belangrijk facet. Ondersteuningsplan Pagina 51 van 73

52 Bijlage 1 Afkortingen & terminologie Afkorting/ term AB er Adhd Ass AWBZ CBA CFI CTO CVO DUO FTE GGZ Hbo INK IQ JGZ LG LGF LVB Lwoo LWT LZ Mbo MEE MG MR OBM OCW OOGO OPDC OPP OPR OSP PaO PCL PDCA PM Po PoVo Pro PV REC Remuneratie Betekenis Ambulant Begeleiders Attention Deficit Hyperactivity Disorder Autisme Spectrum Stoornissen Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Centrum Beroep en Arbeid Centrale Financiën Instellingen, onderdeel van DUO Commissie Toewijzing Ondersteuning Commissie van Onderzoek Dienst Uitvoering Onderwijs Fulltime-equivalent: een rekeneenheid waarmee de omvang van een functie of de personeelssterkte kan worden uitgedrukt Gemeentelijke Gezondheidszorg Hoger Beroeps Onderwijs Instituut Nederlandse Kwaliteit Intelligentie Coëfficiënt Jeugd Gezondheidszorg Lichamelijk Gehandicapt Leerling Gebonden Financiering Licht Verstandelijke Beperking Leerweg Ondersteunend Onderwijs Leer Werk Traject Langdurig Zieken Middelbaar Beroeps Onderwijs Meervoudig Gehandicapt Medezeggenschapsraad Ondersteuningsbehoeftematrix Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Op Overeenstemming Gericht Overleg Ortho Pedagogisch Didactisch Centrum Ontwikkelingsperspectief Ondersteuningsplanraad Ondersteuningsplatform Passend Onderwijs Permanente Commissie Leerlingenzorg Plan-Do-Check-Act Pro Memorie Primair Onderwijs Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs Praktijk Onderwijs Persoonlijke Verzorging Regionaal Expertise Centrum Vergoeding, beloning of honorering Ondersteuningsplan Pagina 52 van 73

53 ROC RVC RZB So SOP Sova SWV TLV UPP Vmbo VNG Vo VP Vso Vsv er WAJONG WEC WMS Wo ZAT Zml Regionaal Opleidingscentrum Regionale Verwijzingscommissie Regionaal Zorgbudget Speciaal Onderwijs School Ondersteuningsprofiel Sociale Vaardigheden Samenwerkingsverband Toelaatbaarheidverklaring Uitstroom Perspectief Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs Vereniging van Nederlandse Gemeenten Voortgezet Onderwijs Persoonlijke Verpleging Voortgezet Speciaal Onderwijs Voortijdig Schoolverlater Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten Wet op de Expertise Centra Wet op de Medezeggenschap Wetenschappelijk Onderwijs Zorg Advies Team Zeer Moeilijk Lerend Zmlk Zeer Moeilijk Lerende Kinderen Zmolk Zeer moeilijk Lerende en Opvoedbare Kinderen Zoco Zorgcoördinator 2507 Door Ministerie toegekend regionummer van het SWV in de regio Nijmegen Cluster 1 Scholen voor visueel gehandicapte kinderen en visueel gehandicapte kinderen met een meervoudige beperking. Cluster 2 Scholen voor dove en slechthorende kinderen en kinderen met ernstige spraakmoeilijkheden, mogelijkerwijs in combinatie met een andere handicap. Cluster 3 Cluster 4 Vso categorie 1 Vso-categorie 2 Vso-categorie 3 Scholen voor leerlingen met verstandelijke (Zml) en/of lichamelijke beperkingen (Mytyl/Tyltyl) en leerlingen die langdurig ziek zijn (LZ). Scholen voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen, langdurig zieke kinderen zonder een lichamelijke handicap en onderwijs aan kinderen in scholen die verbonden zijn aan pedologische instituten. Cluster 4, Zmlk, LZ LG MG Ondersteuningsplan Pagina 53 van 73

54 Bijlage 2 Privacyreglement PRIVACYREGLEMENT VERWERKING PERSOONSGEGEVENS SAMENWERKINGSVERBAND 2507 VO VSO Nijmegen e.o. Om de privacy van betrokkenen te waarborgen wordt er binnen samenwerkingsverband 2507 VO- VSO Nijmegen e.o. gewerkt op basis van het privacyreglement. Dit reglement is van toepassing op alle medewerkers die in dienst zijn van het samenwerkingsverband en medewerkers die door het samenwerkingsverband zijn ingehuurd (uitzendkrachten, pay-roll constructie, detachering, zzp). In het onderstaande organogram zijn de verschillende afdelingen van het samenwerkingsverband weergegeven. Ondersteuningsplan Pagina 54 van 73

55 Artikel 1 Begripsbepalingen In dit reglement wordt verstaan onder: a. persoonsgegeven: elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon; b. verwerking van persoonsgegevens: elke handeling of elk geheel van handelingen met betrekking tot persoonsgegevens, waaronder in ieder geval het verzamelen, vastleggen, ordenen, bewaren, bijwerken, wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiding of enige andere vorm van terbeschikkingstelling, samenbrengen, met elkaar in verband brengen, alsmede het afschermen, uitwissen of vernietigen van gegevens; c. bestand: elk gestructureerd geheel van persoonsgegevens, ongeacht of dit geheel van gegevens gecentraliseerd is of verspreid is op een functioneel of geografisch bepaalde wijze, dat volgens bepaalde criteria toegankelijk is en betrekking heeft op verschillende personen; d. verantwoordelijke: het samenwerkingsverband, dat wil zeggen de rechtspersoon als bedoeld in artikel 18a Wpo respectievelijk artikel 17a Wvo, dat het doel van en de middelen voor de verwerking van persoonsgegevens vaststelt; e. bewerker: degene die ten behoeve en in opdracht van de verantwoordelijke persoonsgegevens verwerkt, zonder aan zijn rechtstreeks gezag onderworpen te zijn; f. betrokkene: degene op wie een persoonsgegeven betrekking heeft; g. derde: ieder die gemachtigd is om persoonsgegevens te verwerken niet zijnde de betrokkene, de verantwoordelijke of de bewerker; h. toestemming van de betrokkene: elke vrije, specifieke en op informatie berustende wilsuiting waarmee de betrokkene of diens wettelijk vertegenwoordiger aanvaardt dat hem betreffende persoonsgegevens of die van de vertegenwoordigde worden verwerkt; i. het College bescherming persoonsgegevens: het College als bedoeld in artikel 51 Wpb; j. verstrekken van persoonsgegevens: het bekend maken of ter beschikking stellen van persoonsgegevens; k. verzamelen van persoonsgegevens: het verkrijgen van persoonsgegevens; l. leerling: een leerling die extra ondersteuning behoeft, of waarvan dit wordt vermoed, bij het volgen van onderwijs op een school voor primair -, speciaal - of voortgezet (speciaal) onderwijs zoals bedoeld in de Wpo, Wvo en Wec en die is aangemeld dan wel ingeschreven bij een school gelegen in de regio of woont in de regio en is aangemeld of ingeschreven bij een school buiten de regio; m. scholen (school): alle vestigingen van basisscholen, van speciale scholen voor basisonderwijs, van scholen voor speciaal onderwijs, van scholen voor voortgezet onderwijs, van scholen voor voortgezet speciaal onderwijs en van scholen voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs, voor zover daaraan speciaal onderwijs dan wel voortgezet speciaal onderwijs wordt verzorgd, behorend tot cluster 3 en 4 bedoeld in de Wet op de expertisecentra en gevestigd in de regio; n. regio: het bij ministeriële regeling aan het samenwerkingsverband aangewezen o. aaneengesloten gebied waarbinnen het samenwerkingsverband haar doel verwezenlijkt; p. Wbp: Wet bescherming persoonsgegevens; q. Wpo: Wet op het primair onderwijs; r. Wvo: Wet op het voortgezet onderwijs; s. Wec: Wet op de expertisecentra; Ondersteuningsplan Pagina 55 van 73

56 t. Vrijstellingsbesluit Wpb: besluit van 7 mei 2001 houdende aanwijzing van verwerking van persoonsgegevens die zijn vrijgesteld van de melding bedoeld in artikel 27 Wpb. Artikel 2 Reikwijdte en doelstelling van het reglement 1. Dit reglement is van toepassing op alle persoonsgegevens van een betrokkene die door of namens het samenwerkingsverband 2507 VO-VSO Nijmegen e.o. te Nijmegen worden verwerkt. 2. Dit reglement heeft tot doel: a. vast te stellen van welke personen het samenwerkingsverband persoonsgegevens verwerkt; b. de persoonlijke levenssfeer van een betrokkene van wie persoonsgegevens worden verwerkt te beschermen tegen misbruik van die gegevens en tegen het verwerken van onnodige en onjuiste persoonsgegevens evenals tegen de verwerking op onjuiste of niet nauwkeurige wijze; c. te voorkomen dat persoonsgegevens worden verwerkt voor een ander doel dan het doel waarvoor ze verzameld zijn; d. de rechten van een betrokkene te waarborgen. Artikel 3 Categorieën van de personen in de verwerking (betrokkene(n)) Persoonsgegevens worden verwerkt van de bij het samenwerkingsverband aangemelde leerling. Artikel 4 Doelstellingen van verwerking persoonsgegevens en toestemming 1. De verwerking van persoonsgegevens geschiedt (als bron van informatie en met in achtneming van artikel 19 van het Vrijstellingsbesluit) ten behoeve van de realisatie van een samenhangend geheel van ondersteuningsvoorzieningen binnen en tussen de scholen in de regio van het samenwerkingsverband opdat leerlingen die extra ondersteuning behoeven een zo passend mogelijke plaats in het onderwijs krijgen. 2. De persoonsgegevens kunnen verder geanonimiseerd en niet meer herleidbaar tot een persoon gebruikt worden voor door het samenwerkingsverband georganiseerde beschrijvende, evaluatieve en onderzoeksmatige doeleinden inzake de geconstateerde ondersteuningsvraag van scholen en het aanbod van het samenwerkingsverband alsmede ten behoeve van beleidsvoering ter verbetering van de kwaliteit noodzakelijk ter uitvoering van de doelstellingen. Hierbij worden geen gegevens verwerkt die betrekking hebben op naam, adres, postcode of gegevens die in combinatie met elkaar herleidbaar zijn tot betrokkene. 3. Het samenwerkingsverband is bevoegd zonder toestemming van de leerling dan wel diens wettelijk vertegenwoordiger persoonsgegevens betreffende de gezondheid van de leerling te verwerken, ten behoeve van: a. het verdelen en toewijzen van ondersteuningsmiddelen en ondersteuningsvoorzieningen aan de scholen, b. het beoordelen of leerlingen toelaatbaar zijn tot het onderwijs aan een speciale school voor basisonderwijs in het samenwerkingsverband of tot het speciaal onderwijs of tot het voortgezet speciaal onderwijs, op verzoek van het bevoegd gezag van een school waar de leerling is aangemeld of ingeschreven, en Ondersteuningsplan Pagina 56 van 73

57 c. het adviseren over de ondersteuningsbehoefte van een leerling op verzoek van het bevoegd gezag van een school waar de leerling is aangemeld of ingeschreven, waaronder het bieden van orthopedagogische/didactische ondersteuning (OPDC) aan de leerling. Artikel 5 Verantwoordelijke Het samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor de verwerking overeenkomstig de bepalingen van de Wbp, de Wpo, de Wvo en de daarop gebaseerde algemene maatregelen van bestuur en dit reglement. De verantwoordelijke treft daartoe de nodige voorzieningen, waaronder in elk geval zodanige opslag van persoonsgegevens dat deze niet voor onbevoegden toegankelijk zijn. Artikel 6 Opname van gegevens en informatieplicht 1. Over de personen, zoals bedoeld in artikel 3, kunnen uitsluitend gegevens worden opgenomen voor zover verstrekt door de betrokkene, diens wettelijk vertegenwoordiger, de school, deskundigen of deskundige instanties. Persoonsgegevens verkregen op andere dan de in de eerste volzin bedoelde wijze kunnen slechts worden opgenomen indien de betrokkene daar toestemming 28 voor geeft en voor zover de gegevens zich daarvoor lenen en voor zover dat noodzakelijk is voor de doelstelling van de verwerking. 2. Wanneer persoonsgegevens worden verwerkt doet de verantwoordelijke daarvan mededeling aan de betrokkene dan wel diens wettelijk vertegenwoordiger en deelt hij de doeleinden van de verwerking waarvoor de gegevens zijn bestemd aan de betrokkene dan wel diens wettelijk vertegenwoordiger mee, tenzij de betrokkene dan wel diens wettelijk vertegenwoordiger daarvan reeds op de hoogte is. 3. In alle gevallen worden in de verwerking uitsluitend persoonsgegevens opgenomen die noodzakelijk zijn ter verwezenlijking van het doel waarvoor zij worden verzameld. De verantwoordelijke treft de nodige maatregelen opdat de verzameling en verwerking van de persoonsgegevens op juiste en nauwkeurige wijze geschiedt. Artikel 7 Soorten van gegevens Met betrekking tot de in artikel 3 genoemde personen worden geen andere persoonsgegevens verwerkt dan: a. naam, voornamen, voorletters, titulatuur, geslacht, geboortedatum, adres, postcode, woonplaats, telefoonnummer en soortgelijke voor communicatie bedoelde gegevens van de betrokkene; b. het persoonsgebonden nummer; c. nationaliteit; d. gegevens als bedoeld onder a, van de wettelijk vertegenwoordiger of verzorger van de leerling; e. gegevens betreffende de gezondheid of het welzijn van de leerling voor zover die noodzakelijk zijn voor de ondersteuning; 28 Indien de betrokkene minderjarig is en de leeftijd van zestien jaren nog niet heeft bereikt, of onder curatele is gesteld dan wel ten behoeve van de betrokkene een mentorschap is ingesteld, is in de plaats van de toestemming van de betrokkene die van zijn wettelijk vertegenwoordiger vereist. Een toestemming kan door de betrokkene of zijn wettelijk vertegenwoordiger te allen tijde worden ingetrokken. Ondersteuningsplan Pagina 57 van 73

58 f. gegevens betreffende de godsdienst of levensovertuiging van de leerling, voor zover die noodzakelijk zijn voor de ondersteuning; g. gegevens betreffende de aard en het verloop van het onderwijs en ondersteuning, alsmede de behaalde studieresultaten; h. gegevens met het oog op de organisatie van de ondersteuning (waaronder OPDC) en het verstrekken of ter beschikking stellen van ondersteuningsmiddelen of voorzieningen; i. schoolgegevens (waaronder naam school, naam zorgcoördinator/mentor/ intern begeleider, klas/groep waarin de leerling zit, tijdstip van inschrijving bij deze school, naam van de indiener van de aanmelding bij het samenwerkingsverband, schoolloopbaan en rapportage vanuit primair en voortgezet onderwijs); j. aanleiding voor de aanmelding bij het samenwerkingsverband, relevante screenings- en onderzoeksgegevens en omschrijving van de problematiek die aan de orde is; k. activiteiten die door de school zijn ondernomen rond de betreffende leerling, alsmede de resultaten hiervan; l. bestaande of (relevante) afgesloten hulpverleningscontacten en de namen van contactpersonen; m. relevante persoonsgegevens die door externe partijen worden verstrekt met betrekking tot de aangemelde problematiek van de betreffende leerling; n. het opgestelde onderwijskundige rapport en/of het ontwikkelingsperspectief van de aangemelde leerling; o. gegevens over voortgang, de evaluatie en de afsluiting van de ingestelde ondersteuning; p. andere dan de onder a tot en met o bedoelde gegevens waarvan de verwerking wordt vereist ingevolge of noodzakelijk is met het oog op de toepassing van een wettelijke regeling. Artikel 8 Toegang tot persoonsgegevens 1. De verantwoordelijke voor de verwerking verleent slechts toegang tot de in de verwerking opgenomen persoonsgegevens aan: a. de bewerker en de derde die onder rechtstreeks gezag van de verantwoordelijke, of de bewerker gemachtigd is om persoonsgegevens te verwerken alsmede de deskundigen, bedoeld in artikel 18a Wpo lid 11 en in artikel 17a Wvo lid b. degenen aan wie krachtens wettelijk voorschrift toegang dient te worden verleend, echter niet dan deugdelijke legitimatie. Artikel 9 Verstrekking van gegevens 1. De verantwoordelijke voor de verwerking verstrekt persoonsgegevens uit de verwerking slechts aan anderen dan de in artikel 8 genoemde personen uitsluitend en voor zover: 29 Dit zijn de deskundigen die advies geven over de toelaatbaarheid van leerlingen tot het SBO of (V)SO zoals een orthopedagoog en door een tweede deskundige als een kinder- of jeugdpsycholoog, een pedagoog, een maatschappelijk werker, een arts of een kinderpsychiater (zie de concept AMvB zoals deze voor consultatie gepubliceerd is op 28 februari 2013). Ondersteuningsplan Pagina 58 van 73

59 a. de verantwoordelijke daartoe op grond van enige wettelijke bepaling verplicht is; b. de betrokkene op wie de te verstrekken gegevens betrekking heeft of diens wettelijk vertegenwoordiger daarin heeft toegestemd. 2. De verantwoordelijke verstrekt de gegevens, bedoeld in artikel 4 lid 3 van dit reglement, niet aan derden, met uitzondering van het bevoegd gezag van de school waar de desbetreffende leerling is aangemeld of ingeschreven. 3. Van de verstrekking van gegevens als bedoeld in dit artikel houdt de verantwoordelijke deugdelijk aantekening. Artikel 10 Beveiliging en geheimhouding 1. De verantwoordelijke draagt zorg voor passende technische en organisatorische maatregelen ter voorkoming van verlies of onrechtmatige verwerking van persoonsgegevens. Deze maatregelen garanderen, rekening houdend met de stand van de techniek en de kosten van de tenuitvoerlegging, een passend beveiligingsniveau, gelet op de risico s die de verwerking en de aard van de te beschermen gegevens met zich meebrengen. De maatregelen zijn er mede op gericht onnodige verzameling en verdere verwerking van persoonsgegevens te voorkomen. 2. Indien sprake is van elektronische verwerking van persoonsgegevens zal het samenwerkingsverband via een coderings- en wachtwoordbeveiliging de verschillende personen, als bedoeld in artikel 8, toegang geven tot bepaalde gedeelten van de persoonsgegevens of tot alle persoonsgegevens al naar gelang hun werkzaamheden dit vereisen Een ieder die betrokken is bij de uitvoering van dit reglement en daarbij de beschikking krijgt over persoonsgegevens waarvan hij het vertrouwelijke karakter kent of redelijkerwijs kan vermoeden en voor wie niet reeds uit hoofde van beroep, functie of wettelijk voorschrift ter zake van de persoonsgegevens een geheimhoudingsplicht geldt, is verplicht tot geheimhouding daarvan. Dit geldt niet indien enig wettelijk voorschrift hem tot bekendmaking verplicht of uit zijn taak bij de uitvoering van dit reglement de noodzaak tot bekendmaking voortvloeit. Artikel 11 Rechten betrokkene(n): inzage, correctie, verzet 1. Elke betrokkene dan wel diens wettelijk vertegenwoordiger heeft het recht op inzage. Aan een verzoek om inzage kunnen kosten 31 worden verbonden. 2. Indien de verantwoordelijke twijfelt aan de identiteit van de verzoeker, vraagt hij zo spoedig mogelijk aan de verzoeker schriftelijk nadere gegevens inzake zijn identiteit te verstrekken of een geldig identiteitsbewijs te overleggen. Door dit verzoek wordt de termijn opgeschort tot het tijdstip dat het gevraagde bewijs is geleverd. 3. Een verzoek om inzage dient te worden gedaan aan de verantwoordelijke, die binnen vier weken na ontvangst van dit verzoek hierop schriftelijk reageert middels het tenminste ter beschikking stellen van 30 Zie ook richtsnoer beveiliging van College bescherming persoonsgegevens: Op basis van een risicoanalyse kan het beveiligingsniveau worden bepaald. 31 De regering bepaalt de hoogte van de vergoeding die in rekening kan worden gebracht (over het algemeen maximaal 5,00). Ondersteuningsplan Pagina 59 van 73

60 een volledig overzicht van de hem betreffende persoonsgegevens in een begrijpelijk vorm en een omschrijving van de doeleinden van de verwerking met inlichtingen over de herkomst daarvan. 4. Indien de betrokkene dan wel diens wettelijke vertegenwoordiger de verantwoordelijke verzoekt tot verbetering, aanvulling, verwijdering of afscherming (correctie) omdat bepaalde opgenomen gegevens onjuist c.q. onvolledig zouden zijn, dan wel voor de doelstelling van de verwerking onvolledig of niet ter zake doen, dan wel strijdig zijn met dit reglement of een wettelijk voorschrift, neemt de verantwoordelijke binnen vier weken nadat betrokkene dan wel diens wettelijk vertegenwoordiger dit verzoek heeft ingediend, hierover een beslissing. 5. De verantwoordelijke bericht de verzoeker schriftelijk of en in hoeverre hij aan het verzoek voldoet. Een weigering is met redenen omkleed. 6. De verantwoordelijke draagt zorg dat een beslissing tot verbetering, aanvulling, verwijdering of afscherming zo spoedig mogelijk wordt uitgevoerd. 7. De verantwoordelijke is verplicht om aan derden aan wie de gegevens daaraan voorafgaand zijn verstrekt, zo spoedig mogelijk kennis te geven van de verbetering, aanvulling, verwijdering of afscherming, tenzij dit onmogelijk blijkt of onevenredige inspanning kost. 8. Wanneer de verwerking van persoonsgegevens plaatsvindt op de grondslag van artikel 8 onder e en f Wpb, dat wil zeggen dat die verwerking: a. noodzakelijk is voor de goede vervulling van een door de verantwoordelijke verrichte publiekrechtelijke taak, of noodzakelijk is voor een gerechtvaardigd belang van de verantwoordelijke of een derde, b. kan betrokkene dan wel diens wettelijk vertegenwoordiger schriftelijk verzet aantekenen tegen de verwerking van de gegevens, op basis van zijn bijzondere persoonlijke omstandigheden. De verantwoordelijke dient binnen vier weken na ontvangst van het verzet te beoordelen of het verzet terecht is. Is dat het geval, dan dient de verwerking van persoonsgegevens onmiddellijk te worden beëindigd. 9. Voor het in behandeling nemen van een verzet kan de verantwoordelijke een vergoeding van kosten vragen, welke vergoeding wordt teruggeven in geval het verzet gegrond wordt bevonden. 10. Een beslissing op een verzoek om inzage, een beslissing als vermeld in lid 4 van dit artikel en de beoordeling als vermeld in lid 8 van dit artikel zijn besluiten in de zin van de Algemene Wet Bestuursrecht. Artikel 12 Bewaartermijnen 1. De persoonsgegevens worden door de verantwoordelijke bewaard tot drie jaar na afloop van: a. de beoordeling van de toelaatbaarheid van de leerling tot het onderwijs aan een speciale school voor basisonderwijs in het samenwerkingsverband of tot het (voortgezet) speciaal onderwijs, b. de advisering over de ondersteuningsbehoefte van de leerling aan het bevoegd gezag van de school waar de leerling is aangemeld of ingeschreven, of c. de toewijzing van ondersteuningsmiddelen of ondersteuningsvoorzieningen aan de school, voor zover het voor die toewijzing nodig was gegevens van de leerling te verwerken. Ondersteuningsplan Pagina 60 van 73

61 2. De verantwoordelijke bewaart de gegevens op een plaats die uitsluitend toegankelijk is voor het samenwerkingsverband en de deskundigen, bedoeld in artikel 18a Wpo lid 11 en in artikel 17a Wvo lid Artikel 13 Klachten 1. Als de betrokkene dan wel diens wettelijk vertegenwoordiger van mening is dat de bepalingen van de Wpb zoals uitgewerkt in dit reglement niet worden nageleefd of andere redenen tot klagen heeft, dient hij zich te wenden tot de verantwoordelijke. 2. Overeenkomstig de Wpb kan de betrokkene of diens wettelijk vertegenwoordiger zich wenden tot de rechter of het College bescherming persoonsgegevens. Artikel 14 Slotbepalingen 1. Dit reglement kan aangehaald worden als privacyreglement verwerking persoonsgegevens samenwerkingsverband 2507 VO-VSO Nijmegen e.o. en treedt in werking op Het samenwerkingsverband maakt het reglement (digitaal) openbaar. 32 Dit zijn de deskundigen die advies geven over de toelaatbaarheid van leerlingen tot het SBO of (V)SO zoals een orthopedagoog en door een tweede deskundige als een kinder- of jeugdpsycholoog, een pedagoog, een maatschappelijk werker, een arts of een kinderpsychiater. Ondersteuningsplan Pagina 61 van 73

62 Bijlage 3 Ondersteuningsbehoeftenmatrix (OBM) ondersteuningsbehoeften m a t r i x deze matrix is nog in ontwikkeling Ondersteuningsplan Pagina 62 van 73