Inhoud. Inhoud... XIII. Voorwoord...

Transcriptie

1 p. Inhoud... Voorwoord.... V XIII DEEL 1. DE TEGENSTELBAARHEID VAN ALGEMENE VOORWAARDEN OFFLINE... 1 door Charles-Albert DUMONT DE CHASSART Titel I. Inleiding Titel II. De tegenstelbaarheid van algemene voorwaarden... 4 Hoofdstuk 1. Voorwaarden voor tegenstelbaarheid Hoofdstuk 2. De kennisname van de algemene voorwaarden... 4 Afdeling 1. Beginsel Afdeling 2. Ogenblik van de kennisname Afdeling 3. De factuur Bijzonder regime De aanvaarding van de factuur A. Algemene beginselen... 9 B. Omstandigheden die een stilzwijgende aanvaarding uitsluiten C. Voorheen overeengekomen algemene voorwaarden D. Voorafgaandelijke uitsluiting door de bestemmeling van algemene voorwaarden vanwege de medecontractant E. Typografie F. Taal G. Ongebruikelijke algemene voorwaarden H. Conclusie Draagwijdte van artikel 25 alinea 2 van het Wetboek van Koophandel Afdeling 4. De kennis van de taal Afdeling 5. Typografie en presentatie Afdeling 6. De vroegere handelsrelaties Afdeling 7. De gebruiken Hoofdstuk 3. De aanvaarding van algemene voorwaarden Afdeling 1. Principe Afdeling 2. Uitdrukkelijke of stilzwijgende aanvaarding Titel III. Het bewijs van de tegenstelbaarheid van algemene voorwaarden Titel IV. Een conflict tussen algemene voorwaarden Hoofdstuk 1. Voorwaarden voor het plaatsvinden van een conflict tussen algemene voorwaarden. 22 Hoofdstuk 2. Oplossingen voor conflicten tussen algemene voorwaarden overeenkomstig het gemeen recht Afdeling 1. Niet-bestaan van het contract Afdeling 2. Toepassing van het gemeen recht Afdeling 3. De algemene voorwaarden van de koper hebben voorrang Afdeling 4. De theorie van het laatste woord Afdeling 5. De theorie van het eerste woord Hoofdstuk 3. Bijzondere oplossingen voor het conflict tussen algemene voorwaarden Afdeling 1. Oplossingen voor het conflict tussen algemene voorwaarden volgens het Verdrag van Wenen betreffende de internationale koopovereenkomsten met betrekking tot roerende zaken Afdeling 2. Conflict tussen algemene voorwaarden vermeld op een factuur en voorheen overeengekomen algemene voorwaarden Titel V. Conclusie V

2 DEEL 2. DE ELEKTRONISCHE ALGEMENE VOORWAARDEN EN HUN TEGENSTELBAARHEID 31 door Kristof DE VULDER & Dorien ROMBOUTS Titel I. Inleiding Titel II. Dubbel gebruik van algemene voorwaarden Hoofdstuk 1. in verband met het gebruik van de website Hoofdstuk 2. voor het uitvoeren van transacties op de website Titel III. Normatief kader Hoofdstuk 1. Wet Elektronische Handel Afdeling 1. Drager en ogenblik van verstrekking Afdeling 2. De informatieplicht Hoofdstuk 2. Handelspraktijkenwet Hoofdstuk 3. Overige wetgeving Hoofdstuk 4. Nieuwe ontwikkelingen Titel IV. Verschillende wijzen inzake het verstrekken van algemene voorwaarden Hoofdstuk 1. Icoon met hyperlink onderaan de webpagina Hoofdstuk 2. Verwijzing naar voorwaarden zonder hyperlink Hoofdstuk 3. Verwijzing naar voorwaarden met hyperlink ( browse-wrap ) Hoofdstuk 4. Noodzakelijke aanvaarding van de voorwaarden bij de bestelling ( click-wrap ) Hoofdstuk 5. Bevestiging van de voorwaarden via Hoofdstuk 6. Kennisgeving van de voorwaarden in papieren formaat bij de offline-levering Titel V. Voorwaarden van tegenstelbaarheid Hoofdstuk 1. Principe: verzoening van de voorwaarden van kennisname en aanvaarding in een onlineomgeving Hoofdstuk 2. Toetsing Afdeling 1. Icoon met hyperlink onderaan de webpagina Afdeling 2. Verwijzing naar voorwaarden zonder hyperlink Afdeling 3. Verwijzing naar voorwaarden met hyperlink ( browse-wrap ) in het bestellingsproces Afdeling 4. Noodzakelijke aanvaarding van de voorwaarden bij de bestelling ( click-wrap ) 56 Afdeling 5. Bevestiging van de voorwaarden via Afdeling 6. Bevestiging van de voorwaarden in papieren formaat bij de offline-levering Titel VI. Taal Titel VII. Wijzigingen van de elektronische algemene voorwaarden Hoofdstuk 1. Eenmalige transacties Hoofdstuk 2. Duurcontracten Titel VIII. Conclusies DEEL 3. BESPREKING VAN EEN AANTAL GEBRUIKELIJKE BEPALINGEN IN ALGEMENE VOORWAARDEN door Wim DE BUS Titel I. Inleiding Titel II. Bedingen omtrent het toepassingsgebied van de algemene voorwaarden en omtrent de eenzijdige wijziging ervan Hoofdstuk 1. Toepassingsgebied Hoofdstuk 2. Eenzijdige wijziging Titel III. Prijsoffertes, prijs en betalingsmodaliteiten, prijsaanpassing en indexatie Hoofdstuk 1. Prijsoffertes Hoofdstuk 2. Prijsbepaling en betalingsmodaliteiten Afdeling 1. Prijsbepaling Afdeling 2. Betalingsmodaliteiten Wanneer is de prijs betaalbaar, i.e. binnen welke termijn moet de betaling uiterlijk geschieden? Waar wordt de betaling geacht plaats te vinden? Wordt een disconto toegestaan in geval van onmiddellijke betaling? Kunnen zekerheden aan de klant gevraagd worden? Wat is de sanctie in geval van laattijdige betaling? Hoofdstuk 3. Prijsaanpassing en indexatie Afdeling 1. Prijsaanpassing en prijslijsten VI Kluwer

3 Afdeling 2. Indexatie Titel IV. Leveringsmodaliteiten Hoofdstuk 1. Bepaling van de leveringstermijn Hoofdstuk 2. Welke partij draagt de leveringskosten en wie is aansprakelijk voor de goederen tijdens de levering? Hoofdstuk 3. De modaliteiten van inontvangstneming van de goederen en diensten Titel V. Bedingen in geval van een contractuele wanprestatie Hoofdstuk 1. Bedingen omtrent de vervanging van de schuldenaar Hoofdstuk 2. Bedingen omtrent de niet-uitvoeringsexceptie Hoofdstuk 3. Uitdrukkelijk ontbindend beding Hoofdstuk 4. Betaling van een forfaitair bedrag: zogenaamde strafbedingen en moratoire interesten 94 Afdeling 1. Situering Afdeling 2. Onderscheid met andere bedingen Afdeling 3. Sanctieregeling van overdreven strafbedingen en moratoire interesten Algemeen Strafbedingen Moratoire interesten Wet Betalingsachterstand Wetgeving consumentenbescherming Titel VI. Aansprakelijkheidsbeperkingsclausules Hoofdstuk 1. Omschrijving en situering, verschijningsvormen, onderscheid met andere bedingen Afdeling 1. Omschrijving en situering Afdeling 2. Verschijningsvormen Afdeling 3. Onderscheid met andere bedingen Hoofdstuk 2. Geldigheid van exoneratiebedingen Afdeling 1. Principie le geldigheid Afdeling 2. Beperkingen aan de principiële geldigheid Algemeen Wettelijke bepalingen van openbare orde of dwingend recht Opzettelijke fout Voorwerp van de overeenkomst Rechtsmisbruik en interpretatie van exoneratiebedingen Hoofdstuk 3. Exoneratiebedingen en de professionele verkoper Hoofdstuk 4. Exoneratiebedingen en de wetgeving productaansprakelijkheid Titel VII. Overmacht Hoofdstuk 1. Gemeen recht Hoofdstuk 2. Contractuele bedingen Titel VIII. Bevoegdheidsbedingen Hoofdstuk 1. Situering Hoofdstuk 2. Geldigheidsvoorwaarden Afdeling 1. Belgisch gemeen recht Afdeling 2. EEX-Verordening Afdeling 3. Wetboek IPR Hoofdstuk 3. Gevolg van bevoegdheidsbedingen Titel IX. Rechtskeuzebedingen Hoofdstuk 1. Algemeen Hoofdstuk 2. Europees Overeenkomstenverdrag Hoofdstuk 3. Weens Koopverdrag DEEL 4. DE IMPACT VAN DE WET VAN 2 AUGUSTUS 2002 BETREFFENDE DE BESTRIJDING VAN BETALINGSACHTERSTAND BIJ HANDELSTRANSACTIES OP ALGEMENE VOORWAAR- DEN door Steven ONGENA & Vicky VANPETEGHEM Titel I. Inleiding Titel II. Situering van de problematiek inzake laattijdige betaling en het ontstaan van een Europese richtlijn 137 Hoofdstuk 1. Achtergrond Hoofdstuk 2. De noodzaak om te handelen Titel III. Analyse van de richtlijn en de wet VII

4 Hoofdstuk 1. Toepassingsgebied van de Richtlijn en de Wet Afdeling 1. Ratione personae De begrippen onderneming en overheidsinstantie Particulieren en instellingen van de Europese Unie worden uitgesloten van het toepassingsgebied van de Wet Afdeling 2. Ratione materiae Afdeling 3. Ratione temporis Hoofdstuk 2. Interest in geval van betalingsachterstand Afdeling 1. Wanneer is er sprake van betalingsachterstand? Afdeling 2. Welke interest wordt aangerekend? Afdeling 3. Conventionele afwijkingen op de Richtlijn en de Wet Afdeling 4. Verweer in hoofde van de schuldenaar Afdeling 5. De maximale betalingsgrens van 60 dagen inzake de betaalbaarstelling van nalatigheidsinteresten Hoofdstuk 3. Schadeloosstelling voor invorderingskosten Afdeling 1. De regeling van artikel 6 van de Wet Afdeling 2. De verhaalbaarheid van advocatenkosten en -erelonen in een ruimer perspectief geplaatst Kort overzicht van de actuele stand van zaken Eerste hypothese: contractuele uitsluiting van advocatenkosten en -erelonen Tweede hypothese: contractuele begroting van advocatenkosten en -erelonen? Hoofdstuk 4. De onbillijkheidsbepaling Afdeling 1. Het criterium van de kennelijk onbillijke contractuele bedingen Afdeling 2. De procedure met het oog op een herziening Hoofdstuk 5. Eigendomsvoorbehoud Afdeling 1. Inleiding Afdeling 2. Het eigendomsvoorbehoud zoals geregeld door artikel 4 van de richtlijn Hoofdstuk 6. Invorderingsprocedure voor onbetwiste schulden Titel IV. Een evaluatie van de wet DEEL 5. ONRECHTMATIGE BEDINGEN door Jean-Louis KERRELS & Stijn DECLOEDT Titel I. Inleiding Titel II. Onrechtmatige bedingen in de relatie tussen verkopers en consumenten (art. 31 t.e.m. 36 WHPC) 176 Hoofdstuk 1. Inleiding Hoofdstuk 2. Toepassingsgebied Afdeling 1. Verkoper Afdeling 2. Consument Afdeling 3. Producten Afdeling 4. Diensten Afdeling 5. Bedingen en voorwaarden Hoofdstuk 3. Onrechtmatige bedingen Afdeling 1. Algemene norm Ondergeschikt karakter Kennelijk onevenwicht tussen de rechten en de plichten van de partijen Geen wederkerigheid van de sancties Afdeling 2. Uitleggingsregel van artikel 31 4 van de WHPC Afdeling 3. Zwarte lijst Bedingen met betrekking tot de totstandkoming van, en wijzigingen aan, de overeenkomst Schadebedingen Bedingen met betrekking tot de bee indiging, de duur, de verlenging en de overdracht van de overeenkomst Bedingen met betrekking tot de verweermiddelen van de consument en zijn verhaalsmogelijkheden Bedingen met betrekking tot het bewijs en bevoegdheid Bedingen met betrekking tot exoneratie van aansprakelijkheid VIII Kluwer

5 7. Bedingen met betrekking tot de conformiteit en vrijwaring Hoofdstuk 4. Sancties Afdeling 1. Nietigheid van het beding Afdeling 2. Stakingsvordering Hoofdstuk 5. Bevoegdheden van de koning Hoofdstuk 6. Commissie voor onrechtmatige bedingen Titel III. Onrechtmatige bedingen in de relatie tussen beoefenaars van vrije beroepen en consumenten Hoofdstuk 1. Inleiding Hoofdstuk 2. Toepassingsgebied Afdeling 1. Clie nt Afdeling 2. Beoefenaar van een vrij beroep Hoofdstuk 3. Onrechtmatige bedingen Afdeling 1. Algemene norm Afdeling 2. Zwarte lijst Schadebedingen Bedingen met betrekking tot exoneratie van aansprakelijkheid Bedingen met betrekking tot de conformiteit en vrijwaring Hoofdstuk 4. Sancties Afdeling 1. Nietigheid Afdeling 2. Stakingsvordering Hoofdstuk 5. Commissie voor Onrechtmatige Bedingen Titel IV. Besluit DEEL 6. HET TAALGEBRUIK IN ALGEMENE VOORWAARDEN door Jean-Louis KERRELS & Stijn DECLOEDT Titel I. Inleiding Titel II. Taalwetgeving Titel III. WHPC Hoofdstuk 1. Artikel 13 eerste lid WHPC Hoofdstuk 2. Artikelen 30 en 31 4 WHPC Afdeling 1. Informatieverplichting van artikel 30 WHPC Afdeling 2. Uitleggingsregel van artikel 31 4 WHPC Titel IV. Gemeenrecht Titel V. Besluit DEEL 7. BIJZONDERE VERKOOPSTECHNIEKEN T.A.V. CONSUMENTEN EN BEVOEGDHEIDS- BEDINGEN MET CONSUMENTEN door Koen DEVOS & Carine RENIER Titel I. Overeenkomsten op afstand Hoofdstuk 1. Inleiding Hoofdstuk 2. Herwerking van Hoofdstuk VI, Afdeling 9 WHPC Overeenkomsten op afstand. 222 Hoofdstuk 3. Consumentenbescherming bij verkoop op afstand Afdeling 1. Beschermingsmechanismen Afdeling 2. Dubbele informatieverplichting Wettelijke precontractuele informatieverplichtingen A. Precontractuele verplichtingen bij overeenkomsten op afstand van producten/niet-financie le diensten (art. 78 WHPC) B. Precontractuele verplichtingen bij overeenkomsten op afstand van financie le diensten (art. 83ter tot 83quinquies WHPC) C. Sanctie bij miskenning van deze precontractuele verplichtingen bij overeenkomsten op afstand van producten/niet-financie le diensten D. Sanctie bij miskenning van deze precontractuele verplichtingen bij verkoop op afstand van financie le diensten Wettelijke informatiebevestigingsplicht bij overeenkomsten op afstand A. De wettelijke informatiebevestigingsplicht bij overeenkomsten op afstand voor producten/niet-financie le diensten (art. 79 WHPC) IX

6 B. De wettelijke informatiebevestigingsplicht bij overeenkomsten op afstand voor financie le diensten (art. 79 WHPC) Afdeling 3. Bewijslast Afdeling 4. Uitvoeringstermijn en risico van verzending Afdeling 5. Verboden rechtskeuzebeding Titel II. Verkopen aan de consument gesloten buiten de onderneming van de verkoper Hoofdstuk 1. Begrip Hoofdstuk 2. Beschermingsmechanismen Afdeling 1. Informatieverplichtingen Afdeling 2. Verzakingstermijn Titel III. Bevoegdheidsbedingen in consumentengeschillen Hoofdstuk 1. Probleemstelling Hoofdstuk 2. Nationale context Hoofdstuk 3. Internationale context Afdeling 1. De consument heeft zijn woonplaats of gewone verblijfplaats in een EU-lidstaat 249 Afdeling 2. De consument heeft geen woonplaats of gewone verblijfplaats in een EU-lidstaat 253 DEEL 8. ALGEMENE BANKVOORWAARDEN EN ZEKERHEDEN VOOR ONDERNEMINGEN door Yves BROSENS & Sofie VAN DE VELDE Titel I. Inleidende beschouwing Titel II. Zekerheden opgenomen in de algemene bankvoorwaarden Hoofdstuk 1. Algemene zekerheden met betrekking tot bankrekening(en) Afdeling 1. Pand op bankrekeningen Principe Het oude en nieuwe recht Retentierecht Afwijking toegestaan door de banken Inpandgeving van een spaarboekje Afdeling 2. Overdracht en inpandgeving van schuldvorderingen Principe Rechtspraak Nieuwe wetgeving Hoofdstuk 2. Eenheid van rekening en compensatiebepalingen Afdeling 1. Eenheid van rekening Principe Fusie van rekeningen Rechtspraak Afdeling 2. Compensatie Principe Bijzondere kwaliteit van de rekeninghouder Wettelijke schuldvergelijking Compensatie na faillissement Interbancaire compensatieregeling Hoofdstuk 3. Negatieve zekerheden en gelijkaardige verplichtingen Afdeling 1. Begripsomschrijving Afdeling 2. Gevolgen tussen de partijen Afdeling 3. Tegenstelbaarheid aan derden Titel III. Afspraken omtrent de omvang van zekerheden in algemene bankvoorwaarden Hoofdstuk 1. Zekerheden voor alle sommen Afdeling 1. Verantwoording Afdeling 2. Artikel 51bis van de Wet op het hypothecair krediet Wettelijke basis Bepaalbaarheidsvereiste Modaliteiten Afdeling 3. Bezwaren Afdeling 4. Blijvende controverse Afdeling 5. Fusie van de pandhouder Afdeling 6. Een concreet voorbeeld X Kluwer

7 Hoofdstuk 2. Zekerheden gevestigd op alle aanwendingsmogelijkheden van een krediet of beperkt tot bepaalde aanwendingsmogelijkheden Titel IV. Mogelijke gevolgen en praktische implicaties van algemene bankvoorwaarden het verlies van financieringsflexibiliteit Hoofdstuk 1. Transacties in het kader van de dagelijkse activiteit e e nmalige operaties Hoofdstuk 2. Effect op mogelijke bedrijfsontwikkelingen en -herstructureringen DEEL 9. DE ALGEMENE AANKOOP- OF VERKOOPVOORWAARDEN EN ZEKERHEDEN door Etienne VIATOUR Titel I. Inleiding Titel II. De waarborgen voor de verkoper Hoofdstuk 1. Het voorrecht van de verkoper van roerende goederen Afdeling 1. Herinnering van de principes Afdeling 2. Toepassing op de algemene voorwaarden van de verkoper Afdeling 3. Effectiviteit in het geval van faillissement of concordaat Hoofdstuk 2. Het revindicatierecht voorzien in alinea 6 van artikel 20, 58 van de Hypotheekwet Afdeling 1. Herinnering van de principes Afdeling 2. Toepassing op de algemene voorwaarden van de verkoper Afdeling 3. Effectiviteit in het geval van faillissement of concordaat Hoofdstuk 3. Retentierecht Afdeling 1. Herhaling van de principes Afdeling 2. Toepassing op de algemene voorwaarden van de verkoper Afdeling 3. Effectiviteit in het geval van faillissement of gerechtelijk concordaat Hoofdstuk 4. Eigendomsvoorbehoud Afdeling 1. Herinnering van de principes Afdeling 2. Toepassing op de algemene voorwaarden van de verkoper Afdeling 3. Effectiviteit in het geval van faillissement of concordaat Hoofdstuk 5. Stoppage in transitu Afdeling 1. Herinnering van de principes Afdeling 2. Toepassing op de algemene voorwaarden van de verkoper Afdeling 3. Effectiviteit in het geval van faillissement of concordaat Hoofdstuk 6. De verschillende mechanismen van ontbinding van het contract Afdeling 1. Herinnering van de principes Afdeling 2. Toepassing op de algemene voorwaarden van de verkoper Afdeling 3. Doeltreffendheid in het geval van faillissement of concordaat Titel III. De waarborgen voor de koper XI