Innova&es in de zorg voor pa&ënten met een erns&ge psychiatrische aandoening en verslaving: een blik op de toekomst

Transcriptie

1 Innova&es in de zorg voor pa&ënten met een erns&ge psychiatrische aandoening en verslaving: een blik op de toekomst Philippe Delespaul Sociale Verslavingszorg: Bruggenbouwers Gevraagd Ede, 12 juni 2013

2 bruggenbouwers gezocht

3 GGZ wordt hertekend huisarts POH- GGZ eerste lijns psychologen xx % Generalis&sche Basis GGZ 20 % Specialis&sche GGZ VZ

4 EVIDENCE BASED PLANNEN (EPIDEMIOLOGIE)

5 Nemesis 5+%

6 Compar&menteringsmodel vd GGZ uit zorg in GGZ zorg Schaduw Stoornissen (SS) 20% Stabilisa&e Groep (STA/DM) 1.25% Basale Psychische Stoornissen (BAS) 2.5% Erns&ge Psychi(atri)sche Stoornissen (EPA) 1.25% basale psychische stoornissen Delespaul (2011)

7 Wat is EPA? (EPA consensus defini&e) een erns&ge psychiatrische aandoening die zorg/ behandeling noodzakelijk maakt ( in symptoma&sche remissie); en die erns&ge beperkingen in het sociaal en/of maatschappelijk func&oneren gee` ( in func&onele remissie); en waarbij de beperking oorzaak en gevolg is van psychopathologie; en niet van voorbijgaande aard is (structureel c.q. langdurig); en waarbij gecoördineerde zorg van zorgnetwerken of professionals geïndiceerd is en noodzakelijk om het zorgplan te realiseren. Delespaul & Consensuswerkgroep EPA, 2013

8 Accentverschuiving EPA consensus een erns&ge psychiatrische aandoening die zorg/ behandeling noodzakelijk maakt ( in symptoma&sche remissie); en die erns&ge beperkingen in het sociaal en/of maatschappelijk func&oneren gee` ( in func&onele remissie); en waarbij de beperking oorzaak en gevolg is van psychopathologie; en niet van voorbijgaande aard is (structureel c.q. langdurig); en waarbij gecoördineerde zorg van zorgnetwerken of professionals geïndiceerd is en noodzakelijk om het zorgplan te realiseren. Delespaul & Consensuswerkgroep EPA, 2013

9 EPA consensus (zorgprevalen&e) EPA Zorgprevalentie (voor 2012) GGZ % Aantal jeugd 4,6% 0,86% volwassenen (referentie) 6,0% 1,50% ouderen 3,4% 1,05% totaal EPA 5,0% 1,30% Delespaul & Consensuswerkgroep EPA, 2013

10 Diagnos&sch palet EPA (blinde vlekken in de popula&e) 1,00 0,75 0,50 0,25 0,00 EPA 'common' disorders Delespaul & Consensuswerkgroep EPA, 2013

11 diagnos&sch/co- morbide EPA pallet Restgroep 30% Schizofrenie 31% Bipolair/ depressie +Psychose 10% Verslaving 10% Psychose Spectrum 19% Delespaul & Consensuswerkgroep EPA, 2013

12 ORGANIZATIE VAN DE GGZ 20(15)20

13 Organiza&e van de nieuwe GGZ huisarts POH- GGZ wijkgeïntegreerde voorzieningen Generalis&sche Basis GGZ Specialis&sche GGZ polikliniek programma s ( PsyQ ) EPA programma s ( FACT ) APZ

14 Organiza&e van de nieuwe GGZ 2020 huisarts POH- GGZ polikliniek programma s ( PsyQ ) Generalis&sche Basis GGZ 70% Verslavings- zorg Specialis&sche GGZ polikliniek programma s ( PsyQ ) EPA programma s ( FACT ) APZ APZ

15 EPA ZORG (TOEST VAN HET GGZ SYSTEEM)

16 What s in a name? wat zijn ingrediënten van goede (evidence based), maatschappelijk geïntegreerde EPA zorg? = FACT wij doen geen FACT? = we willen geen op&male zorg leveren? strategie PR momentum (niet spliong )

17 FACT in historisch perspec&ef - 40 jaar bronnen (o.a TCL in Madison Wisc.) ACT - 10 jaar start in Nederland nu IZ/FACT 2020

18 ambi&es van FACT de 1ste 10 jaar alle EPA in zorg opschalen mogelijk (als je FACT hebt, heb je geen ACT meer nodig) ook (betere) evidence based zorg door EPA geen verwijzing (tenzij naar de huisarts) alle zorg wordt zelf verstrekt

19 totale FACT uitrol EPA (1.3% nederlanders) = : behoe`e aan 1086 FACT teams (van 200 pa&ënten) Stoornis en Delict (raad voor Volksgezondheid & Zorg): 400(- 500) FACT teams; goed voor pa&ënten; <40% van alle EPA Waar blijven de overige EPA?

20 FACT teams behandelen de moeilijkste pa&ënten &jdens de moeilijkste momenten (van de ziektegeschiedenis) = ook VZ (+DD); ook forensisch met een perspec&ef op verandering (niet enkel crisis management)

21 EPA: Steeds onderweg Naar nergens (Richard Lamb, 1979)

22 EPA zorgop&malisa&e? goede prognose/ behandelbaar geneeskundige GGZ triage slechte prognose/ onbehandel- baar WMO

23 principes regionale covering ( no one le` behind ) dimensionele diagnos&ek fase flexibele zorg vermaatschappelijkt/ wijkgeïntegreerd zorgbehoe`en bepaald door de uitgebreide triade (pa&ënt, hulpverlener familie/maatschappij) mondige pa&ënten (de- )s&gma&sering psychiatrisering en de- psychiatrisering Delespaul, Keet,, 2013

24 fase model van zorg(organisa&e) FACT (opschalen) 1ste lijn (neerschalen)

25 waarom downschalen? wel naar huisarts + POH- GGZ specifieke fase gerichte zorgproducten niet naar generalis&sche basis GGZ disease management; stabilisa&e,... 1,5ste lijn GGZ (hybride construc&e... ongewenst) daarvoor was FACT uitgevonden

26 waarom opschalen? bij crisis bij &jdsgebonden behandelmogelijkheden levensfase- gebonden wat op 20 niet mogelijk is, kan misschien wel op 40? ziektefase- gebonden wat in crisis onmogelijk is, is misschien mogelijk in remissie? moment- gebonden urgen&e door mo&verend moment, bijv. zwangerschap

27 FACT: oportuniteiten voor verandering bord opschaling crisis FACT behandelepisode CBT DD FACT behandelepisode IPS ziektegeschiedenis etc... trauma EMDR asser&eve opvolging team psycho opvolging educta&e medica&e

28 ZORGINNOVATIE VOOR EPA PART 3: EB, DE WIJK EN DE PARTNERS

29 FACT = een sterk niche product FACT is here to stay FACT standaard pakket locale eviden&e: effec&ef & doelma&g (ROM) (niet via me- too EB/accredita&e) symptoma&sche remissie func&onele remissie (maatschappelijke par&cipa&e) persoonlijk herstel

30 verzuilde zorg Type A schizofrenie eerste psychose verslaving borderline PS forensisch

31 Specialis&sch FACT: een shortlist FACT voor psychoses/schizofrenie FACT voor de rest van EPA FACT voor eerste Psychose FACT voor kinderen FACT voor ouderen Forensisch FACT FACT voor verslaving FACT voor refrac&eve depressies FACT voor opname preven&e FACT voor (borderline) persoonlijkheidsstoornissen FACT voor au&sme (pervasieve ontwikkelingsstoornissen) FACT voor mentaal handicapten (met gedragsproblemen)

32 EPA comorbiditeit is een ernst indicator EPA is complexe zorg interven&es zijn (niet vanzelfsprekend) sucessen het team moet haar deskundigheid op&maal inzeyen wat vandaag niet werkt, kan morgen wel succesvol resultaat geven

33 op&male zorg een sterk team experten nu weggezet in diagnose- specifieke programma s psychose = asser&ef tegen verwaarlozong eerste psychose = maatschappelijke par&cipa&e verslaving = fase gerichte behandelingen/mo&va&e borderline PS = rela&emanagement au&sme = structureren forensisch = risicotaxa&e disfunc&onele deskundigheid: EPA pa&ënten zijn niet een karikatuur van hun diagnose!

34 verzuilde zorg Type B ziekenhuis GGZ ambulante geneeskundige GGZ maatschappelijke par&cipa&e (WMO) 1ste lijns (basis) GGZ 1ste lijns soma&sche zorg

35 schakelende partners in de wijk

36 schakelende partners in de wijk

37

38 defensief vs pro- ac&ef collabora&ef

39 Bedankt

40 fase- gerichte EPA zorg symptoma&sche remissie func&onele remissie persoonlijk herstel FACT FACT ACT ACT krisisinterven&e opname opname prodroom episode episode episode psychische ziektegeschiedenis &jd herstel