Christelijke Hogeschool Windesheim. HBO-Bachelor Sociaal Pedagogische Hulpverlening

Transcriptie

1 Christelijke Hogeschool Windesheim HBO-Bachelor Sociaal Pedagogische Hulpverlening Netherlands Quality Agency (NQA) September 2010

2 2/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

3 Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag van het auditteam dat in opdracht van Netherlands Quality Agency (NQA) een bestaande hbo-bacheloropleiding heeft beoordeeld. Het beschrijft de bevindingen, overwegingen en conclusies. Het rapport is conform het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding opgesteld. De rapportage heeft betrekking op: Instelling Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening Varianten Voltijd/deeltijd/duaal Croho-nummer Locaties Lelystad; Zwolle Auditdatum 16 juni 2010 Auditteam Mevrouw drs. H. Marx-Breet (vakdeskundige) De heer drs. C.J.M. van Dongen (vakdeskundige) Mevrouw P. Taken (studentlid auditteam) Mevrouw H.. Burgler-Feenstra (NQA-auditor) Door Christelijke Hogeschool Windesheim is een dossier ingediend bij NQA voor de beoordeling van de bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening. Bij de aanvraag werd door de instelling een zelfevaluatierapport aangeboden dat naar vorm en inhoud voldeed aan de eisen die NQA in het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding stelt. Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de bestaande opleiding heeft NQA een auditteam samengesteld, dat voldoet aan de eisen van de NVAO. Het team heeft de zelfevaluatie bestudeerd en een bezoek aan de opleiding gebracht op de locatie Zwolle. Het schriftelijke materiaal en de gesprekken op de visitatiedag hebben ook duidelijke informatie opgeleverd over de locatie Lelystad. Het zelfevaluatierapport en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het auditteam in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen. Doelstellingen van de opleiding De opleiding SPH baseert haar eindkwalificaties op het landelijk vastgestelde SPHcompetentieprofiel van Dit profiel is door werkveldpartners geaccordeerd en internationaal verantwoord. SPH Windesheim is actief betrokken geweest bij de totstandkoming van het profiel en kiest daarbinnen voor een eigen profilering met jeugdzorg, verslavingskunde en preventie. De opleiding laat in een matrix zien hoe de vijftien SPH-competenties samenhangen met de tien domeincompetenties Social Work en met de tien generieke hbo-kwalificaties en daarmee met de Dublin descriptoren. Op die manier verantwoordt de opleiding het bachelorniveau van de eindkwalificaties. Windesheim voegt een eigen elfde hbo-competentie toe op het gebeid van zelfsturing. De vijftien SPH-competenties worden tijdens de opleiding op basis-, gevorderd en bachelorniveau uitgewerkt. NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 3/69

4 De SPH-competenties waarop de opleiding haar eindkwalificaties baseert, zijn na een intensief landelijk proces, waarbij het werkveld was betrokken, tot stand gekomen. SPH Windesheim heeft haar eigen werkveldadviescommissie over de (nieuwe) SPH-competenties geraadpleegd en heeft ook op andere manieren contact met het werkveld rondom specialisaties of uitstroomprofielen. Afgestudeerde SPH ers vinden een functie in welomschreven gebieden van het sociaal agogisch domein. Programma Studenten verwerven hun competenties via een programma waarin praktijkleren een belangrijke plaats inneemt. Het werkveld is op verschillende manieren betrokken bij ontwikkeling en uitvoering van het onderwijs. De gebruikte literatuur is relevant en actueel, maar weinig Engelstalig. Het curriculum biedt mogelijkheden voor internationale oriëntatie, maar de opleiding kan zich hiermee nog meer profileren. Met de komst van de lector in januari 2010, zal de onderzoekslijn in het curriculum versterkt worden. Het SPH-programma is opgebouwd in acht semesters van 30 EC, gezamenlijk 240 EC, waarvan twee als gezamenlijke propedeuse met MWD en CMV en zes SPH-specifiek. In de acht semesters zijn twee minoren opgenomen. Op grond van vrijstellingen zijn verkorte trajecten mogelijk. Studiehandleidingen worden volgens een format ingericht en geven de leerdoelen en de betrokken hbo-competenties weer. Het programma van de opleiding kent een structuur met leerlijnen: kennis, vaardigheden, onderzoek, slb, praktijkleren. De KBS vormt de verbindende factor in perioden en semesters. Het werken aan beroepsproducten wordt ondersteund door kennis en vaardigheden. Het werken aan de competenties wordt opgebouwd van basisniveau, via gevorderd naar bachelorniveau. Voor slb en praktijkleren is het POP een belangrijke verbindende schakel. Het programma is flexibel door de inrichting van de minoren en doordat studieonderdelen twee maal per jaar worden uitgevoerd. Met een BSA van 45 EC en inhoudelijke eisen reguleert de opleiding de selectie in de propedeuse. Een voorgeschreven studieroute helpt studenten om een logische volgorde in de studie aan te brengen. De minimum contacttijd is 16 uur per week (voltijd) en een dag per week voor deeltijd en duaal. Het programma is studeerbaar volgens studenten, maar vooral deeltijd studenten ervaren het als zwaar. Voor voltijd studenten is de jaarstage aanleiding voor vertraging. De opleiding zet in op betere voorlichting en meer zelfkennis van de student. De opleiding ontplooit een variatie aan activiteiten om de juiste werving en selectie te bevorderen. Eerstejaars studenten zijn zeer tevreden over de aansluiting op hun vooropleiding. Vraagsturing en competentiegerichtheid zijn de kernbegrippen in het didactisch concept en met de sterke inzet op slb wordt aan de elfde hbo-competentie van Windesheim uitvoering gegeven. Werkvormen zijn gekoppeld aan de verschillende leerlijnen. Deeltijd en duale studenten leren in en vanuit hun eigen praktijksituatie, die elk jaar streng wordt beoordeeld. De opleiding heeft een uitgewerkt toetsbeleid, met als hoofddoel het borgen van het hboniveau van afstuderenden. De toetscommissie, onder verantwoordelijkheid van de examencommissie, beoordeelt de kwaliteit van toetsen kritisch. De opleiding hanteert verschillende typen toetsen passend bij de leerlijnen. Beoordelingscriteria zijn in studiehandleidingen opgenomen. Stage- en portfoliobeoordelingen zijn duidelijk en van een 4/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

5 goed niveau. Bij de bestudeerde afstudeerprojecten worden de eigen beoordelingscriteria soms mild toegepast. Inzet van personeel De hoofdfase SPH wordt uitgevoerd door 60 docenten, gezamenlijk met 36,4 fte. De docent/student ratio voldoet met 1:28 aan de streefwaarde van de opleiding. Docenten van de opleiding SPH zijn voor 46% WO-gekwalificeerd en de anderen hebben een hbo-opleiding gevolgd. Alle docenten zijn didactisch geschoold. Docenten hebben op verschillende manieren contact met de beroepspraktijk en brengen dat over op hun studenten. Vijf van hen maken deel uit van een kenniskring en één docent promoveert. Docenten ervaren hun werkdruk als acceptabel en voelen zich door hun leidinggevende gehoord als de werkbelasting te hoog is. Studenten vinden dat hun docenten voldoende bereikbaar zijn. Studieloopbaanbegeleiders zijn bij SPH voor een groot deel volgens een Windesheim intern systeem geschoold en gecertificeerd. Docenten werken op organisatorische en inhoudelijke gronden met elkaar samen en doen dat zowel in de formele als de informele sfeer; de deuren staan open. De personeelsevaluatiecyclus functioneert en afspraken over deskundigheidsbevordering maken daar deel van uit. Voorzieningen De opleiding SPH, beschikt over goede onderwijsruimten en goede digitale voorzieningen voor studenten. Dit geldt voor zowel Zwolle als Lelystad. Via de mediatheek beschikken studenten over een aantal databanken. Hen wordt geleerd om hier goed mee om te gaan. Docenten hebben een eigen of een flexwerkplek en deze liggen vlakbij de college- en werkruimtes van studenten. Studenten worden tijdens hun studie begeleid door tutoren, praktijkdocenten, supervisoren, studieloopbaanbegeleiders en coördinatoren. De studieloopbaanbegeleiders geven invulling aan zelfsturing door de student, de elfde hbo-competentie. Stagebegeleiding op de werkplek en vanuit de opleiding worden duidelijk onderscheiden. De studieloopbaanbegeleider vervult een belangrijke rol in de informatievoorziening over de studievoortgang. Dat geldt zeker in de propedeuse en het tweede studiejaar, wanneer sprake kan zijn van een bindend studieadvies. Studenten kunnen hun studieresultaten ook altijd inzien. Ondanks de verschillende voorzieningen zijn studenten, in het STO 2009, niet zo tevreden over de informatie over hun studievoortgang. Interne kwaliteitszorg De opleiding SPH volgt een beleids- en kwaliteitscyclus zoals uitgewerkt voor heel Windesheim en de School of Social Work. Prestatie-indicatoren op SSW-niveau zijn herkenbaar als speerpunt in het activiteitenplan SPH. De opleiding verzamelt met verschillende instrumenten evaluatiegegevens en heeft dit vastgelegd in een onderzoeksverbeterkalender. De opleiding hanteert streefwaarden voor deze evaluaties. Naast de meer formele verbetercyclus, die als omvangrijk wordt ervaren, hechten docenten veel waarde aan hun eigen directe betrokkenheid bij kwaliteit. Verbeteringen worden geïnitieerd op grond van evaluaties, maar individuele docenten zijn ook met hun studenten in gesprek over mogelijke verbeteringen. Het auditteam heeft verschillende voorbeelden van verbeteringen gelezen en gehoord. Studenten, docenten, alumni en werkveldvertegenwoordigers hebben invloed op de kwaliteit van de opleiding. Deze invloed NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 5/69

6 is geregeld via formele organen en evaluatie-instrumenten, maar krijgt ook vorm in gesprekken met en luisteren naar elkaar. Ten opzichte van de visitatie 2004 heeft de opleiding de pdca-cyclus beter zichtbaar gemaakt. Resultaten Studenten worden in major 5 en 6 op bachelorniveau beoordeeld aan de hand van de SPHcompetenties en de hbo-kwalificaties. Major 5 en 6 omvatten (een deel van) de jaarstage, het onderzoeksproject en de onderdelen begeleidingskunde en individuele profilering en synthese. Kwaliteit en niveau van de stageverslagen, portfolio s en verslagen van individuele profilering en synthese zijn goed. Een aantal afstudeerprojecten zou het auditteam lager hebben beoordeeld dan de opleiding. De opleiding heeft al verbeteringen ingezet rondom het onderzoeksproject en de in januari 2010 aangetreden lector gaat hier ook een rol in vervullen. Werkveldvertegenwoordigers en alumni zijn zeer tevreden over de kwaliteit van de afgestudeerden en de aansluiting opleiding-werk. De opleiding presteert goed op de stuurgetallen gemiddelde studieduur van studiestakers en van afstudeerders. Beide getallen blijven in de periode gemiddeld voor alle voltijd, deeltijd en duale studenten samen, met 1,27 en 3,7 onder de streefwaarden van respectievelijk 1,3 en 4 jaar. Dit is een verbetering ten opzichte van de visitatie in Op dezelfde manier berekend is de uitval in de propedeuse 27,5%. Vergeleken met informatie van de HBO-raad heeft SPH Windesheim over het algemeen een lagere propedeuseuitval dan landelijk gemiddeld. Alles overziend komt het auditteam van NQA tot de conclusie dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening van Christelijke Hogeschool Windesheim aan de vereiste basiskwaliteit voldoet. Een onderbouwing van deze conclusie is opgenomen in hoofdstuk 2. 6/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

7 1 Basisgegevens 9 2 Beoordeling Doelstellingen van de opleiding Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten 41 3 Bijlagen 47 Bijlage 1 Deskundigheden auditteam 49 Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam 53 Bijlage 3 Bezoekprogramma 57 Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal 59 Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 67 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 7/69

8 8/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

9 1 Basisgegevens De basisgegevens van de bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening zijn in onderstaande tabel weergeven. 1. Naam instelling Christelijke Hogeschool Windesheim 2. Status instelling Bekostigd 3. Naam opleiding in CROHO Sociaal Pedagogische Hulpverlening 4. Registratienummer in CROHO Oriëntatie en niveau Hbo-bachelor 6. Aantal studiepunten Afstudeerrichting(en) Het is mogelijk af te studeren met een certificaat Z-agoog. 8. Locaties Lelystad; Zwolle 9. Code of conduct Het College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim heeft de Code of Conduct getekend. 10. Varianten Voltijd/deeltijd/duaal 11. Inhoudelijk profiel opleiding Het profiel van SPH is geformuleerd in De creatieve professional: Het is de missie van de sociaal pedagogische hulpverlener om cliënten volwaardig en menswaardig te laten functioneren in hun primaire leefsituatie en sociale omgeving, juist met en voor die mensen die niet in staat zijn om hieraan zelfstandig en autonoom vorm te geven. Om dit te bereiken is hij nabij en aanwezig in de primaire leefsituatie en in de sociale omgeving van de cliënt(en), benut hij professioneel en op creatieve wijze hart, hoofd en handen. Hij streeft duidelijke, vastgelegde doelen na, is altijd uit op menselijke waardigheid, waarbij verantwoordelijkheid en zelfregulatie fundamenteel zijn. De opleiding typeert zichzelf als volgt (zie ook Zelfevaluatierapport Professioneel als werkwoord p.7): De School of Social Work (waar SPH deel van uit maakt) heeft als oogmerk de Bachelor of Social Work een drievoudig professional te laten zijn. Dit houdt in dat de SPH er: a. in technisch-instrumenteel opzicht vaardig is ( ); b. in staat is eigen opvattingen als moreel, levensbeschouwelijk en politiek te herkennen, te ontwikkelen, onder woorden te brengen(...); c. in staat is te reflecteren op het persoonlijke aspect van het eigen professioneel optreden. ( ) 12. Beoogd werkveld alumni Afgestudeerde SPH ers: 40% - 50% jeugdzorg 30% gehandicaptenzorg 20% psychiatrie en verslavingszorg 10% kinderopvang 13. Plaats opleiding in organisatiestructuur hogeschool SPH maakt deel uit van de School of Social Work; Social Work is één van de tien Schools van Hogeschool Windesheim. NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 9/69

10 14. Jaar vorige visitatie en datum Visitatie 2004 besluit NVAO Besluit NVAO 15 april Belangrijkste wijzigingen in Zie ook Zelfevaluatierapport Professioneel als opleiding sinds vorige visitatie werkwoord p De opleiding is sinds de vorige visitatie geheel herzien, naar aanleiding van veranderingen in de Hogeschool, het major-minormodel,zoals vastgelegd in de Windesheim OnderwijsKaders. Nieuw is het werken met een gemeenschappelijke propedeuse (CMV, MWD en SPH) (major 1 en 2). Ook de structuur in de hoofdfase is vernieuwd: al het onderwijs is per semester georganiseerd. Studenten beginnen in de hoofdfase met een algemeen semester SPH (major 3), waarna ze kiezen voor een specialisatie in de vorm van een opleidingsnabije minor: de minor ehandicaptenzorg, Psychiatrie&Verslaving of Hulpverlening aan Jeugd&ezin. Daarop volgen major 4 en major 5 (waarin voor de voltijd studenten de jaarstage is ondergebracht), een verbredende keuzeminor en major 6, met het onderzoeksproject. 16. Schema opbouw programma Zie hieronder Schema opbouw programma Het curriculum in schema Er wordt hier een verschil gemaakt in trajecten: - studenten met een havo-diploma of een mbo-diploma dat niet verwant is met SPH volgen een vierjarig traject; - studenten met een mbo-opleiding Sociaal Cultureel Werk, Sociaal Maatschappelijke Dienstverlening, Sport en Bewegen en Verpleegkunde volgen een drieënhalf jarig traject; - studenten met een mbo-opleiding Pedagogisch Werk en Maatschappelijke Zorg krijgen op basis van verwante kennis en opgedane praktijkervaring vrijstelling voor een deel van de propedeuse en voor een deel van de hoofdfase en kunnen de opleiding in 3 jaar afronden. SPH Voltijd Vierjarig traject: Semester 1 Semester 2 1 e jaar Major 1 Major 2 2 e jaar Major 3 Opleidingsnabije Minor 3 e jaar Major 4 Major 5 4 e jaar Keuzeminor Major 6 SPH Voltijd Driejarig traject: Semester 1 Semester 2 1 e jaar Major 1 / 2 Major 3 / Opleidingsnabije Minor 2 e jaar Major 4 Major 5 3 e jaar Keuzeminor Major 6 10/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

11 SPH Voltijd Drieënhalfjarig traject: Semester 1 Semester 2 1 e jaar Major 1 / 2 Opleidingsnabije Minor 2 e jaar Major 3 Major 4 3 e jaar Major 5 Keuzeminor 4 e jaar Major 6 SPH Deeltijd Duaal Vierjarig traject: Semester 1 Semester 2 1 e jaar Major 1 Major 2 2 e jaar Major 3 Opleidingsnabije Minor 3 e jaar Major 4 Keuzeminor 4 e jaar Major 5 Major 6 SPH Deeltijd Duaal Driejarig traject: Semester 1 Semester 2 1 e jaar Major 1 / 2 Major 3 2 e jaar Major 4 Keuzeminor 3 e jaar Major 5 Major 6 SPH Deeltijd Duaal Drieënhalfjarig traject: Semester 1 Semester 2 1 e jaar Major 1 / 2 Opleidingsnabije Minor 2 e jaar Major 3 Major 4 3 e jaar Major 5 Keuzeminor 4 e jaar Major 6 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 11/69

12 12/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

13 2 Beoordeling Het auditteam komt samenvattend tot het volgende oordeel over de opleiding: Onderwerp Oordeel Facet Oordeel Zwolle 1 Doelstellingen P 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau 1.3 Oriëntatie hbo 2 Programma P 2.1 Eisen hbo 2.2 Relatie doelstellingen programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 2.7 Afstemming vormgeving inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing 3 Inzet personeel P 3.1 Eisen hbo 3.2 Kwantiteit 3.3 Kwaliteit 4 Voorzieningen P 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding 5 Interne kwaliteitszorg P 5.1 Evaluatie resultaten 5.2 Maatregelen verbetering 5.3 Betrokkenheid 6 Resultaten P 6.1 erealiseerd niveau 6.2 Onderwijsrendement Oordeel Zwolle en Lelystad Voltijd Deeltijd Duaal V V Voldaan V V V V V Voldaan V V V V V Voldaan V V V V Het auditteam stelt vast dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbobacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) van Christelijke Hogeschool Windesheim aan de vereiste basiskwaliteit voldoet en adviseert de NVAO positief ten aanzien van de accreditatie van deze opleiding. Het auditteam beschrijft in de volgende paragrafen per onderwerp en per facet van het NVAO beoordelingskader de bevindingen, overwegingen en conclusies. Elke paragraaf sluit af met een samenvattend oordeel op onderwerpniveau. 2.1 Doelstellingen van de opleiding Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 13/69

14 Bevindingen De opleiding SPH baseert haar eindkwalificaties op het SPH-competentieprofiel, dat in 2009 is vastgesteld door het Landelijk Opleidingsoverleg SPH (De Creatieve Professional met afstand het meest nabij, 2009). Dit profiel is geaccordeerd door werkveldpartners en brancheorganisaties. Het SPH-competentieprofiel van 2009 is tot stand gekomen na veelvuldig overleg met vakgenoten en de beroepspraktijk. Een eerste versie van het profiel werd in 1999 gepubliceerd (De Creatieve Professional, 1999). Tussen 1999 en 2009 is er een beweging geweest van een brede bacheloropleiding Social Work (Profilering Agogisch Domein, april 2004) naar specificering van de sociaal agogische opleidingen, die echter wel in relatie tot elkaar worden gezien (Vele takken, één stam, kader voor de hogere sociaal-agogische opleidingen, tweede druk 2009). De opleiding laat in haar zelfevaluatierapport zien hoe deze beweging van invloed is geweest op de ontwikkeling van achtereenvolgens de curricula van 2004, 2006, en De sociaal-agogische competenties, zoals die zijn geformuleerd in Vele takken, één stam, zijn mede gebaseerd op de missie voor social work van de International Association of Schools of Social Work (IASSW) en de International Federation of Social Work (IFSW). Daarmee is het landelijke SPH-competentieprofiel internationaal verantwoord en dus ook de eindkwalificaties van de opleiding SPH. De opleiding SPH van Windesheim speelt een actieve rol in de hiervoor geschetste landelijke ontwikkelingen, door lid te zijn van het dagelijks bestuur van het Landelijk Opleidingsoverleg en door het lidmaatschap van het stage- en methodiekoverleg SPH. Het secretariaat en het penningmeesterschap van het Landelijk Opleidingsoverleg SPH zijn bij Windesheim belegd. Binnen het SPH-competentieprofiel kiest SPH Windesheim voor een profilering op Jeugdzorg en Verslavingskunde. Daarnaast is een ontwikkeling gaande in de richting van preventie. Overwegingen De opleiding SPH baseert haar eindkwalificaties op het landelijk vastgestelde SPHcompetentieprofiel van Dit profiel is door werkveldpartners geaccordeerd en internationaal verantwoord. SPH Windesheim is actief betrokken geweest bij de totstandkoming van het profiel en kiest daar binnen voor een eigen profilering. Conclusie Op grond van het voorgaande komt het auditteam voor de drie opleidingsvarianten en beide locaties tot het oordeel goed. Niveau bachelor (facet 1.2) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. 14/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

15 Bevindingen Het SPH-competentieprofiel omvat vijftien competenties, onderverdeeld in drie segmenten: hulpverlening aan en ten behoeve van cliënten, het werken binnen en vanuit een hulpverleningsorganisatie, het werken aan professionalisering. In het Studentenstatuut School of Social Work , toont de opleiding in een matrix aan hoe de vijftien SPH-competenties samenhangen met de tien domeincompetenties Social Work en met de tien generieke hbo-kwalificaties zoals geformuleerd door de commissie Franssen. De tien generieke hbo-kwalificaties zijn dekkend voor de Dublin descriptoren; daarmee voldoen de vijftien SPH-competenties ook aan het bachelorniveau, zoals bedoeld met de Dublin descriptoren. De opleiding geeft een omzettingstabel weer voor de huidige vijftien SPH-competenties en de competenties uit De creatieve Professional van Een voorbeeld: de hbokwalificatie besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid komt tot uitdrukking in de SPH-competentie Signaleren van kwetsbare groepen en risicofactoren, deze bij relevante partijen met visie en vakmanschap onder de aandacht brengen en de daarbij passende preventieve activiteiten initiëren. (De School of Social Work wordt hierna steeds aangeduid met SSW). De domeincompetenties Social Work die de SSW als vertrekpunt neemt voor de gezamenlijke propedeuse van de opleidingen SPH, MWD en CMV, zijn gebaseerd op de landelijk vastgestelde competenties voor het sociaal agogisch domein (Profilering Agogisch Domein, april 2004). Windesheim voegt aan de tien generieke hbo-competenties een elfde toe, namelijk De student is in staat tot verwerkelijken van persoonlijke waarden en doelen in leren en werk, actualiseren/sturen van leren en loopbaan, vanuit de arbeidsidentiteit. Hiermee wordt uitdrukking gegeven aan de onderwijsvisie van Windesheim, waarin vraagsturing van het onderwijs en zelfsturing door de student een belangrijke plaats innemen. De opleiding werkt de vijftien SPH-competenties op drie beheersingsniveaus uit; basisniveau in de propedeuse, gevorderd niveau in de hoofdfase, overgaand naar bachelorniveau bij de afronding van de opleiding (zie verder facet 2.2). Overwegingen De opleiding laat in een matrix zien hoe de vijftien SPH-competenties samenhangen met de tien domeincompetenties Social Work en met de tien generieke hbo-kwalificaties en daarmee met de Dublin descriptoren. Op die manier verantwoordt de opleiding het bachelorniveau van de eindkwalificaties. Windesheim voegt een eigen elfde hbo-competentie toe op het gebeid van zelfsturing. De vijftien SPH-competenties worden tijdens de opleiding op drie beheersingsniveaus uitgewerkt. Conclusie Op grond van het voorgaande komt het auditteam voor de drie opleidingsvarianten en beide locaties tot het oordeel goed. NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 15/69

16 Oriëntatie hbo bachelor (facet 1.3) De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen Het beroepsprofiel en de daarmee samenhangende eindkwalificaties van de opleiding SPH zijn tot stand gekomen in een intensief landelijk proces, waarbij het werkveld en de gezamenlijke opleidingen SPH zijn betrokken (zie bij facet 1.1). Afgestudeerde SPH ers werken voor 40% - 50% in de jeugdzorg, 30% in de gehandicaptenzorg, 20% in psychiatrie en verslavingszorg en 10% in de kinderopvang. In De Creatieve Professional worden beroepen genoemd als pedagogisch werker, sociotherapeut, beroepskracht bureau jeugdzorg. Bij de SSW functioneert een gezamenlijke werkveldadviescommissie (hierna wac) voor de opleidingen SPH, MWD en CMV, die twee à drie maal per jaar samenkomt. Aan deze commissie is het landelijk vastgestelde opleidingsprofiel SPH in 2009 voorgelegd en het is met instemming ontvangen. Het auditteam heeft de betrokkenheid van de wac in de notulen van mei 2009 en tijdens de visitatie vastgesteld. De SPH-competenties zijn gespecificeerd voor de functie van Z-agoog. Dit is gebeurd op verzoek van en in samenwerking met het Coördinerend Orgaan Opleidingen Agogische Beroepen (COOAB). SPH Windesheim biedt studenten de mogelijkheid met een certificaat als Z-agoog af te studeren. De opleiding werkt samen met beroepsverenigingen in de Jeugdzorg en de ehandicaptenzorg aan het definiëren van speciale uitstroomprofielen. Het onderwijs hiervoor zal vanaf september 2010 starten. Door middel van het volgen van minoren verdiepen studenten zich in speciale doelgroepen of functies in het SPH-werkveld. Minoren zijn bij voorbeeld gericht op licht verstandelijk gehandicapten, multi probleem gezinnen, agogisch werk in een gedwongen kader, forensische pedagogiek, verslavingskunde. De minor Verslavingskunde wordt door de Raad van Bekwaamheidsontwikkeling Z zodanig gewaardeerd, dat de kaders voor minoren Verslavingskunde aan het model van Windesheim zijn ontleend. De minoren zijn veelal op verzoek of in opdracht van het werkveld ontwikkeld. Overwegingen De SPH-competenties waarop de opleiding haar eindkwalificaties baseert, zijn na een intensief landelijk proces, waarbij het werkveld was betrokken, tot stand gekomen. SPH Windesheim heeft haar eigen wac over de (nieuwe) SPH-competenties geraadpleegd en heeft ook op andere manieren contact met het werkveld rondom specialisaties of uitstroomprofielen. Afgestudeerde SPH ers vinden een functie in welomschreven gebieden van het sociaal agogisch domein. 16/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

17 Conclusie Op grond van het voorgaande komt het auditteam voor de drie opleidingsvarianten en beide locaties tot het oordeel goed. Samenvattend oordeel Doelstellingen opleiding Alle facetten zijn met een goed beoordeeld en daarmee is het onderwerp Doelstellingen opleiding positief. 2.2 Programma Eisen hbo (facet 2.1) Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen De opleiding volgt landelijke ontwikkelingen via het Landelijk Opleidingsoverleg SPH en baseert daar haar curriculumontwikkeling op. Zo startte SPH in 2006 binnen een brede bacheloropleiding Social Work en in 2009 een vernieuwde SPH opleiding met alleen een propedeuse Social Work. De SPH-competenties zijn in gelijke mate leidend voor het voltijd en het deeltijd en duale curriculum. De wac van de SSW wordt ingezet als bron voor actualisering van het onderwijs. Tijdens de visitatie wordt als voorbeeld het ontwikkelen van de minor Licht Verstandelijk ehandicapten genoemd. Werkbegeleiders van de voltijd studenten geven jaarlijks, tijdens een Werkbegeleidersbijeenkomst, feedback op het onderwijsprogramma. Op hun verzoek worden vanaf juni 2010 door jaarstagiaires presentaties gegeven, zodat de aankomende stagiaires beter zijn voorbereid. Een klankbordgroep waarin tien Z- en verslavingszorginstellingen vertegenwoordigd zijn, geeft jaarlijks input voor en feedback op het curriculum van de route voor het certificaat Z-agoog. Het auditteam vindt de gebruikte literatuur inhoudelijk relevant en actueel. Wel is het team van mening dat er weinig Engelstalige literatuur wordt gebruikt. De opleiding is van mening dat SPH een specifiek Nederlands beroep is en daarmee legitimeert zij een Nederlandstalige literatuurlijst. De minor Social Work in Europe gebruikt, vanwege de aard van de minor, wel Engelstalige literatuur. In de hoofdfase SPH wordt gebruik gemaakt van actuele artikelen bij voorbeeld in de vaktijdschriften Sozio en Jeugd en Co. NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 17/69

18 Studenten maken in de propedeuse kennis met onderzoeksvaardigheden, dit krijgt een vervolg in major 3 en in major 6 verrichten studenten praktijkgericht onderzoek in opdracht van het werkveld. Vanaf januari 2010 is een lector verbonden aan de SSW. Hij ziet het als een van zijn taken de onderzoekslijn in het curriculum te versterken en afstudeerprojecten aan het lectoraat te verbinden. De zogenaamde Kenmerkende Beroepssituaties (KBS) vormen de spil waar het onderwijs bij de opleiding SPH om draait. De definitie van een KBS luidt: Een onderwijseenheid die representatief is voor het beroep of beroepenveld, waarvoor de student wordt opgeleid en waarin competenties worden verworven. In de KBS worden casussen uit de praktijk gepresenteerd en staan opdrachten centraal, die ontleend zijn aan de praktijk of daar rechtreeks naar verwijzen. De nadruk ligt op beroepstaken en beroepsproducten. Voorbeelden zijn: een methodisch plan voor een bepaalde doelgroep, een visiestuk voor een emeente. Theoretische lessen en trainingen ondersteunen het werken aan de KBS. Door middel van het volgen van minoren verdiepen studenten zich in speciale doelgroepen of functies in het SPH-werkveld. Minoren zijn bij voorbeeld gericht op licht verstandelijk gehandicapten, multi probleem gezinnen, agogisch werk in een gedwongen kader, forensische pedagogiek, verslavingskunde. Bij de ontwikkeling van deze minoren is het werkveld intensief betrokken, in de vorm van kenniskringen of klankbordgroepen. De minoren International Sustainable Development, Social Work in Europe en de vrij in te vullen minor bieden de student mogelijkheden voor internationale oriëntatie. Het werkveld draagt ook bij aan de uitvoering van het onderwijs. Een voorbeeld hiervan zijn de lessen Regie en Coördinatie, in de minor multi probleem gezinnen. Studenten nemen hier samen met hulp- en dienstverleners interviews af. Een voorbeeld van actualiteit van het onderwijs is de totstandkoming van het semester major 3. De training Motiverende gespreksvoering is hierin opgenomen op advies van Dr. P.H. van der Laan, bijzonder hoogleraar Sociaal Pedagogische Hulpverlening van de UvA. Motiverende gespreksvoering is één van de weinige evidence based methodieken. Vanaf het eerste jaar is sprake van praktijkleren in de vorm van stages en projecten. In het totaal bestaat 40-50% van de voltijd opleiding uit direct contact met de beroepspraktijk, zoals vastgelegd in het Studentenstatuut SSW Voltijd studenten lopen in major 4 en 5 een jaar stage. De laatste drie maanden daarvan mogen zij in het buitenland stage lopen; gemiddeld twee studenten per jaar maken gebruik van deze mogelijkheid. Tijdens de visitatie geven studenten aan dat ze drie maanden te kort vinden om naar het buitenland te gaan. Deeltijd en duale studenten werken minimaal 20 uur per week. Binnen hun eigen werksituatie werken zij aan de beroepsproducten die passen bij de KBS, die op de opleiding wordt aangeboden. Een bijzonder voorbeeld van samenwerking met het werkveld is de Leerlocatie Kampen, waar voltijd studenten stage kunnen lopen. De Leerlocatie is ontwikkeld door de Stichting JP van den Bent en de opleiding SPH gezamenlijk. Eén van de doelen van deze samenwerking is een betere afstemming tussen theorie en praktijk. 18/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

19 In het STO van 2009 vindt 75% van de voltijd en duale studenten en 67% van de deeltijd studenten dat de opleiding voldoende op de beroepspraktijk is gericht. Overwegingen Studenten verwerven hun competenties via een programma waarin de KBS een spilfunctie heeft. De KBS waarborgt de samenhang met de beroepspraktijk. Praktijkleren neemt zowel bij de voltijd als bij de deeltijd en duale opleiding een belangrijke plaats in in het curriculum. Het werkveld is op verschillende manieren betrokken bij ontwikkeling en uitvoering van het onderwijs. Het auditteam vindt de gebruikte literatuur relevant en actueel, maar signaleert dat er weinig Engelstalige literatuur wordt gebruikt. Het curriculum biedt wel mogelijkheden voor internationale oriëntatie. Met de komst van de lector in januari 2010, zal de onderzoekslijn in het curriculum versterkt worden. Studenten vinden dat de opleiding voldoende op de beroepspraktijk is gericht. Conclusie Het auditteam komt voor de drie opleidingsvarianten en beide locaties tot het oordeel voldoende. Engelstalige literatuur, en de onderzoekslijn verdienen naar de mening van het auditteam meer aandacht. Relatie doelstellingen en inhoud programma (facet 2.2) Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen De vierjarige voltijd opleiding is opgebouwd uit acht semesters; zes majorsemesters en twee semesters voor minoren. Major 1 en 2 vormen de propedeuse, die als propedeuse Social Work is vormgegeven, samen met de opleidingen MWD en CMV. In het curriculum van 2009 bestaat jaar 2 uit major 3 en de opleidingsnabije minor. Jaar 3 bestaat uit major 4 en 5 en is de jaarstage. In jaar 4 is de verbredende minor geplaatst en major 6, het afstuderen met als belangrijk onderdeel het onderzoeksproject. De opleiding SPH laat in haar zelfevaluatierapport in een schema zien hoe de vijftien SPH competenties en de tien domeincompetenties Social Work over de acht semesters verdeeld aan bod komen. De deeltijd en duale opleiding kennen nagenoeg dezelfde structuur en opbouw als de voltijd opleiding. Het enige verschil is dat de deeltijd en duale studenten in het derde jaar de verbredende minor volgen en in het vierde jaar major 5 en 6. De opleiding kent voor zowel de voltijd als de deeltijd en duale opleiding ook een drieënhalfjarig en een driejarig traject en een september- en een februari-instroom. Voor de verkorte trajecten worden beredeneerde vrijstellingen gegeven. De regels hiervoor zijn vastgelegd in het Studentenstatuut SSW NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 19/69

20 De opleiding werkt met formats voor de studiehandleidingen voor zowel de KBS als het ondersteunend onderwijs. In deze formats worden leerdoelen en toetsing weergegeven en wordt verwezen naar opleidingskwalificaties en hbo-competenties. Het auditteam heeft dit in een variatie aan studiehandleidingen, gespreid over de verschillende studiejaren, kunnen vaststellen. De opleiding SPH onderscheidt de vier jaren van het programma naar drie niveaus: basisniveau in de propedeuse, gevorderd niveau in jaar 2 en 3 en bachelorniveau in jaar 4. De niveaus zijn uitgewerkt in de consequenties voor toetsing (Toetsbeleid van Social Work, mei 2008). Enkele voorbeelden: bij het basisniveau gaat het om herkennen, uitleggen, illustreren en dergelijke begrippen, het gevorderd niveau blijkt uit toepassen, onderbouwen, verklaren, reflecteren en dergelijke. Het bachelorniveau wordt direct gekoppeld aan hbo-competenties. De elfde hbo-competentie, die Windesheim zelf toevoegt en die gericht is op zelfsturing, krijgt vorm in de studieloopbaanbegeleiding. In het STO van 2009 is 71% van de voltijd en duale studenten en 65% van de deeltijd studenten tevreden over de inhoud van de opleiding. Overwegingen Het SPH-programma is opgebouwd in acht semesters, waarvan twee als gezamenlijke propedeuse met MWD en CMV zijn vormgegeven en zes SPH-specifiek. Van de acht semesters worden er zes besteed aan de major SPH (inclusief de propedeuse) en twee aan minoren, waarvan één opleidingsnabij en één verbredend. Op grond van vrijstellingen zijn verkorte trajecten mogelijk. Studiehandleiding worden volgens een format ingericht en geven de leerdoelen en de betrokken hbo-competenties weer. Via basis- en gevorderd niveau bereiken studenten het bachelorniveau. Studenten zijn tevreden over de inhoud van de opleiding. Conclusie Op grond van het voorgaande komt het auditteam voor de drie opleidingsvarianten en beide locaties tot het oordeel goed. Samenhang in opleidingsprogramma (facet 2.3) Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Bevindingen In het Studentenstatuut SSW geeft de opleiding voor voltijd, deeltijd en duale studenten een voorkeursroute aan die een logische opbouw en samenhang door de studiejaren heen garandeert. Deze route kent een opbouw in niveau van basisniveau, via gevorderd niveau naar bachelorniveau. (Zie voor een toelichting facet 2.2) De voorkeursroute begint breed met een propedeuse Social Work en werkt toe naar specialisatie in de opleidingsnabije minor en de jaarstage. De opleiding raadt studenten aan om het onderzoeksproject ook te koppelen aan de doelgroep uit de opleidingsnabije minor, maar studenten mogen dat ook anders beslissen. Voor 20/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

21 deeltijd en duale studenten is de eigen werksituatie bepalend voor de keuzemogelijkheden. Binnen een semester is de KBS de verbindende factor en deze wordt nog versterkt door de leerlijnen in het curriculum. De kennisleerlijn (body of knowledge) en de vaardighedenleerlijn (body of skills) ondersteunen het werken aan beroepsproducten. De vaardighedenleerlijn is onderverdeeld in methodiek en muzische onderdelen. De KBS wordt in de loop van de vier jaren complexer en bouwt op vanaf oriënteren op en contact leggen met cliënten tot ontwikkelingen in de samenleving vertalen naar de beroepsuitoefening. Het programma kent ook een leerlijn onderzoek. Deze begint in de propedeuse, wordt voortgezet in major 4 (jaar 3) en mondt uit in major 6, het onderzoeksproject. Studieloopbaanbegeleiding is hogeschoolbreed ingevoerd en door de SSW in een specifiek leerplan uitgewerkt in het document Studieloopbaanbegeleiding binnen de SSW, november Het praktijkleren voor de voltijd opleiding kent een opbouw van één dag stage per week in de propedeuse, via twee dagen in de week in major 3 naar vier dagen in major 4 en 5 (de jaarstage). De eisen die aan het leren in de praktijk worden gesteld, nemen op verschillende manieren toe: meer zelfstandigheid, toenemende mate van transfer, complexere activiteiten en taken, meer verantwoordelijkheid. Tijdens de stage wordt met supervisie en slb de verbinding gelegd tussen het binnen- en buitenschools leren. Het POP van de student speelt daarbij een belangrijke rol. Bij de deeltijd en duale studenten is de eigen praktijksituatie het vertrekpunt waaraan het leren vanuit de opleiding wordt gekoppeld (concurrency-principe). Overleg tussen coördinatoren van inhoudelijk georiënteerde teams zorgt voor afstemming. Binnenkort zal een curriculumcommissie functioneren die de samenhang in het opleidingsprogramma beleidsmatig bewaakt. In het STO van 2009 is van de voltijd en duale studenten 73% tevreden over de samenhang in het programma. Bij de deeltijd opleiding is dat 65%. Overwegingen Het programma van de opleiding kent een structuur met leerlijnen: kennis, vaardigheden, onderzoek, slb, praktijkleren. De KBS vormt de verbindende factor in perioden en semesters. Het werken aan beroepsproducten wordt ondersteund door kennis en vaardigheden. Het werken aan de competenties wordt opgebouwd van basisniveau, via gevorderd naar bachelorniveau. Voor slb en praktijkleren is het POP een belangrijke verbindende schakel. Samenhang in het curriculum wordt nu nog bewaakt door overleg tussen coördinatoren. Binnenkort zal een curriculumcommissie deze rol op zich nemen. Studenten zijn tevreden over de samenhang. Conclusie Op grond van het voorgaande komt het auditteam voor de drie opleidingsvarianten en beide locaties tot het oordeel goed. NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 21/69

22 Studielast (facet 2.4) Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen Het curriculum is opgebouwd uit acht semesters elk van 30 EC. Vrijwel alle studieonderdelen starten twee maal per jaar (behoudens keuzeminoren als daar te weinig inschrijvingen voor zijn). Studenten kunnen hun studie dus met een zekere flexibiliteit inrichten en hoeven niet een jaar te wachten om een bepaald studieonderdeel over te doen. De opleiding SPH voldoet aan de hogeschoolbreed afgesproken minimumcontacttijd van gemiddeld 16 uur per week gedurende minimaal zeven weken per semester. SPH rekent de contacttijd mee in lessen, tutoruren, begeleidingstijd en bezoeken bij stages. Deeltijd en duale studenten werken tenminste 20 uur per week, zijn een dag op de opleiding en hebben een dag voor zelfstudie. De opleiding SPH maakt het studietraject voor de studenten logisch en inzichtelijk, door een voorgeschreven studieroute aan te geven. De verbredende of keuzeminor en de vrij in te vullen minor, bieden de mogelijkheid doorstroming of versnelling te bevorderen. Dit kan bij voorbeeld aan de orde zijn als een student nog geen jaarstageplaats heeft gevonden of de stage afbreekt. In de studiehandleidingen wordt de studiebelasting weergegeven. Docenten hanteren daarbij uniforme vuistregels voor het berekenen van aanwezigheid, zelfstudietijd, het maken van opdrachten en/of E-learning activiteiten. Knelpunten in studeerbaarheid worden snel gesignaleerd door student- en docentevaluaties. Tijdens de visitatie geven studenten aan dat er geen echte struikelvakken in het curriculum voorkomen. De opleiding SPH bevordert een tijdige selectie in de propedeuse door middel van een bindend studieadvies (BSA). De voorwaarden hiervoor zijn vastgelegd in het Studentenstatuut SSW In het eerste jaar van de propedeuse moeten studenten 45 EC halen, waarvan 8 EC met de studieonderdelen training methodisch werken, praktijkleren en studieloopbaanbegeleiding. Na twee jaar moet de hele propedeuse zijn afgerond. De BSA-regeling is helder beschreven voor voltijd, deeltijd en duaal, vierjarig en verkort. Voltijd studenten mogen aan major 4, de jaarstage, beginnen als zij de propedeuse en major 3 geheel hebben behaald en van de opleidingsnabije minor 15 EC; in totaal dus 105 EC. Binnen die 105 EC moeten in elk geval ook het praktijkleren en de studieloopbaanbegeleiding uit jaar 2 zijn behaald. Studenten die niet aan de entreevoorwaarden voldoen mogen onder voorbehoud starten met de stage en krijgen de kans om binnen een semester wel aan de eisen te voldoen. Deeltijd en duale studenten kan worden geadviseerd een semester over te doen, als ze niet genoeg studievoortgang hebben. Voor hen gelden instapeisen voor major 5 (major 3 moet zijn afgerond) en major 6 (major 4 moet zijn afgerond). 22/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening

23 Voor voltijd studenten blijkt de jaarstage een kritisch moment in de opleiding. In hebben van de 213 stagiaires er 44 (21%) vertraging opgelopen tijdens de stage. De redenen variëren van diverse persoonlijke redenen tot onvoldoende functioneren in de praktijk en/of onvoldoende theoretisch niveau (13 van de 44). Docenten verklaren de kennelijke zwaarte van de stage vooral uit problemen met de integratie persoon-professional. Studenten verwoorden het als je komt jezelf wel tegen. Een werkveldvertegenwoordiger noemt de feitelijke zwaarte van de problematiek waarmee stagiaires geconfronteerd worden. De opleiding zoekt naar oplossingen, onder andere in een meer confronterende intake (0-meting) bij de slb. Meer gericht op kennis van het beroep en zelfkennis bij de student. Voor deeltijd en duale studenten ligt het kritisch moment in het eerste studiejaar. Studenten moeten dan wennen aan de combinatie van werken, leren en de gezinssituatie. De lessen studieloopbaanbegeleiding zijn gericht op studievaardigheden en een goede balans privé, werk, studie. Uit evaluaties van major 6 blijkt dat zowel voltijd als deeltijd en duale studenten het programma zwaar vinden. De opleiding heeft verschuivingen in het curriculum doorgevoerd, waardoor een onderdeel van major 6 naar voren kan worden gehaald (voltijd) of studenten al eerder met de voorbereiding van het onderzoek kunnen beginnen (deeltijd en duaal). Tijdens de visitatie beschrijven de studenten de studie als niet zwaar wat betreft moeilijkheid, maar wel pittig wat betreft tijdbesteding. De tijdsbesteding per student is heel verschillend en kent piekbelasting in samenhang met de individuele studiestijl. Het meest genoemd wordt 30 à 35 uur per week. In het STO 2009 vindt 77% van de voltijd en duale studenten de studie te doen in de tijd die ervoor staat. Van de deeltijd studenten is 26% het oneens met deze stelling. Dit heeft te maken met de als zwaar ervaren combinatie van werken, leren en veelal een gezin. In de lessen slb wordt aandacht besteed aan een goede balans werkstudie-privé. Overwegingen Het programma van de opleiding omvat acht semesters van elk 30 EC. Het programma kent een zekere flexibiliteit door de inrichting van de minoren en doordat studieonderdelen twee maal per jaar worden uitgevoerd. Met een BSA van 45 EC en inhoudelijke eisen reguleert de opleiding de selectie in de propedeuse. Een voorgeschreven studieroute helpt studenten om een logische volgorde in de studie aan te brengen. De minimum contacttijd is 16 uur per week (voltijd) en een dag per week voor deeltijd en duaal. Studenten zeggen dat ze 30 à 35 uur per week aan hun studie besteden, met individuele verschillen in piekbelasting. Ze vinden hun studie niet zwaar wat betreft moeilijkheidgraad, maar wel wat betreft tijdsbesteding. Deeltijd studenten moeten een balans vinden tussen werken, leren en de privésituatie en de slb geeft daar aandacht aan. Voor voltijd studenten is de jaarstage aanleiding voor vertraging. De opleiding zet in op betere voorlichting en meer zelfkennis van de student. NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening 23/69

24 Conclusie Het auditteam komt voor de voltijd opleiding tot het oordeel voldoende. Naar de mening van het auditteam ondervinden te veel voltijd studenten vertraging door de stage. De duale en deeltijd variant op beide locaties wordt als goed beoordeeld. Instroom (facet 2.5) Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Bevindingen Studenten van de SPH-opleiding voldoen aan de wettelijke vooropleidingseisen, zoals vastgelegd in het Studentenstatuut SSW ; studenten met een vwo-, havo- of mbo-4-diploma worden toegelaten. Studenten van 21 jaar of ouder, die niet voldoen aan de wettelijke vooropleidingseisen, mogen een 21+ toets doen, bestaande uit een assessment, waarin het cognitief vermogen en reken- en taalvaardigheden worden getoetst. Bij de deeltijd en duale studenten geldt de extra instroomeis van relevante werkzaamheden, die in de vorm van een werkplekscan jaarlijks door de opleiding worden beoordeeld. Centraal staan de relevantie van de werkzaamheden voor het beroep, het kunnen werken aan de opleidingskwalificaties en het kunnen werken op hbo-niveau. Er wordt jaarlijks een leerwerk-, c.q. samenwerkingsovereenkomst ingevuld. De werkplekken worden streng beoordeeld. Zo zijn werkzaamheden op een kinderdagverblijf of als onderwijsassistent niet voldoende voor de opleiding SPH. Of een student instroomt in de deeltijd of de duale variant wordt bepaald door de intenties van de werkgever en daarbij horende financiële consequenties. Tussen beide typen studenten wordt verder geen onderscheid gemaakt. De onderwijsgroepen zijn gemengd deeltijd duaal. In was de instroom bij de voltijd opleiding 455 studenten, waarvan de meesten afkomstig uit het havo (46%) en het mbo (44 %). Bij de deeltijd en duale opleiding samen stroomden 203 studenten in, waarvan 14 in Lelystad. Het grootste deel daarvan is afkomstig uit het mbo (70%). De SPH-opleiding is opgenomen in het register van Erkende Aanbieders van het Kenniscentrum EVC. Studenten met relevante werkervaring kunnen deelnemen aan een EVC-traject en een maatwerktraject door de opleiding volgen. De EVC-procedure is vastgelegd in de Deelnemersmap EVC, SPH Christelijke Hogeschool Windesheim van juli De opleiding kent voor zowel de voltijd als de deeltijd en duale opleiding ook een drieënhalfjarig en een driejarig traject voor vwo- en/of verwante mbo-instromers. Voor de verkorte trajecten worden beredeneerde vrijstellingen gegeven. De regels hiervoor zijn vastgelegd in het Studentenstatuut SSW In het kader van werving en selectie van de juiste studenten hanteert de opleiding SPH een aantal activiteiten. Voorbeelden zijn voorlichting op scholen, decanendagen en meeloopdagen voor leerlingen, structureel overleg met toeleverende scholen door de aansluitingscoördinator, aansluitingsbeleid voor de beroepskolom mbo-hbo in de 24/69 NQA - Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening