Hogeschool Utrecht. Mondzorgkunde

Transcriptie

1 Hogeschool Utrecht Mondzorgkunde Netherlands Quality Agency (NQA) Juni 2010

2 2/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

3 Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag van het auditteam dat in opdracht van Netherlands Quality Agency (NQA) een bestaande hbo-bacheloropleiding heeft beoordeeld. Het beschrijft de bevindingen, overwegingen en conclusies. Het rapport is conform het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding opgesteld. De rapportage heeft betrekking op: Instelling Hogeschool Utrecht Opleiding Mondzorgkunde Variant(en) Voltijd Croho-nummer Locatie Utrecht Auditdatum Auditteam Mevrouw dr. H.A.P. Wolfhagen (dagvoorzitter cluster oogzorg/mondzorgkunde) Mevrouw I.J. van Asselt-Kamphorst (vakdeskundige mondzorgkunde) Mevrouw H.J. Bout (vakdeskundige mondzorgkunde) Mevrouw K.W. van der Burg (studentlid auditteam) Mevrouw M. Snel BHRM (NQA-auditor) Door Hogeschool Utrecht is een dossier ingediend bij NQA voor de beoordeling van de bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorg kunde. Bij de aanvraag werd door de instelling een kritische reflectie aangeboden die naar vorm en inhoud voldeed aan de eisen die NQA in het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding stelt. Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de bestaande opleiding heeft NQA een auditteam samengesteld, dat voldoet aan de eisen van de NVAO. Het team heeft de kritische reflectie bestudeerd en een bezoek aan de opleiding gebracht. De kritische reflectie en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het auditteam in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen. De visitatie van Mondzorgkunde vond gelijk plaats met de visitaties van de opleidingen Oogzorg en Oefentherapie Cesar, allen opleidingen van de Faculteit Gezondheidszorg. De voorzitters en auditoren van de drie auditteams hebben generieke beleidsuitgangspunten aan de orde gesteld in een aanvullend gesprek met het management van de faculteit en het instituut, zie bezoekprogramma in bijlage 3. Daarnaast zijn, op basis van het verwantschap, de auditteams van de opleidingen Mondzorgkunde en Oogzorg aangevuld met een extra auditteam-lid. Deze persoon heeft, vanuit een bredere relevante vakdeskundigheid, de rol van voorzitter vervult in beide auditteams en de gesprekken met management en docententeams voorgezeten (zie ook bijlage 3). Doelstellingen van de opleiding De opleiding Mondzorgkunde heeft een relevante set eindkwalificaties opgesteld die is afgeleid van landelijk vastgestelde uitgangspunten en aansluit op het door de beroepsvereniging opgestelde beroepscompetentieprofiel. De terugkoppeling daarvan en wisselwerking daarover kan verder in het werkveld worden weggezet. NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 3/59

4 De opleiding heeft overtuigend aangetoond dat de nagestreefde eindcompetenties aansluiten bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. In het beroepsprofiel van de opleiding wordt duidelijk aangegeven welk beroepbeeld aan het curriculum ten grondslag ligt, namelijk dat van een mondhygiëniste die zelfstandig, met toepassing van evidence, mondzorgkundige problematiek herkent en diagnosticeert en daarover een behandelplan opstelt. Daarbij ligt de nadruk op preventie. Programma De opleiding biedt een voltijd-programma. Het curriculum is zichtbaar geënt op de indicatoren van de landelijk ontwikkelde zeventien competenties uit 2007 die overeenkomen met de zes eindkwalificaties. Het programma is op de beroepspraktijk gericht. Er komen actuele cases en praktijkopdrachten aan de orde. Studenten werken doorlopend in de praktijksetting in de kliniek van de school alsmede in de externe praktijk. De opleiding maakt gebruik van actuele en relevante literatuur, waaronder internationale (Engelstalige) titels. Ook wordt gebruik gemaakt van wetenschappelijke artikelen. Het curriculum is geënt op vier leerlijnen. Met de herziening van het curriculum is vanuit één van de leerlijnen nadrukkelijk aandacht voor evidence based handelen waarbij de student in steeds complexere praktijksituaties wetenschappelijke inzichten toepast in de praktijk. De student leert op concentrische wijze evidence based te handelen. In de herziening van het curriculum werkt de opleiding toe naar een programma waarin de beroepsproducten meer centraal staan in het onderwijsconcept en de beoordeling en toetsing meer gericht is op de integrale beoordeling van competenties. De opleiding heeft dit op onderdelen goed uitgewerkt en gaat dit op delen verder uitwerken. De relatie tussen zes eindcompetenties en indicatoren kan nadrukkelijk naar programma onderdelen worden geëxpliciteerd. De opleiding is erin geslaagd een inhoudelijk samenhangend programma uit te werken. Leerlijnen zijn hierin herkenbaar. De opleiding heeft een studeerbaar programma uitgewerkt. Bij de instroom tot het programma heeft de opleiding te maken met landelijk vastgestelde richtlijnen. Deze zijn mede debet aan de instroomproblematiek waarmee de opleiding kampt. De opleiding heeft haar toetsbeleid helder verwoord. Via de examencommissie wordt toegezien op een juiste uitvoering hiervan. Verder zet de opleiding een variëteit aan toetsvormen in. De uitvoering van de beoordeling bij stage en afstuderen beoordeelt het auditteam niet altijd als even transparant. Ook kan de mate waarin feedback wordt gegeven aan studenten worden verbeterd, hetgeen in het licht van de beoogde zelfstandige competentieontwikkeling bij studenten gewenst is. Inzet van personeel De opleiding maakt gebruik van een vast aantal docenten waarvan een aantal naast het docentschap ook werkzaam is in het relevante beroepenveld. Er is ruim voldoende personele capaciteit aanwezig om het onderwijs naar wens te verzorgen. Vanuit de historie en ontwikkeling van de opleiding beschikt vooralsnog een klein deel van de docenten over een academische graad. Het merendeel van de docenten is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma of is in opleiding hiervoor. Er wordt geïnvesteerd in de verdere professionalisering van de 4/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

5 kwalificaties van docenten. Daarbij volgt de opleiding de ambities van het instituut, de faculteit en de hogeschool. Bij de werving van nieuw personeel wordt gericht ingezet op de gevraagde kwalificaties, in het bijzonder op werkervaring en/of opleidingsniveau in een relevant domein. Het auditteam onderschrijft dit. Via een systematiek, bestaande uit periodieke individuele gesprekken wordt toegezien op het gewenste functioneren en wordt geïnvesteerd in verdere professionalisering. Voorzieningen Het auditteam heeft voor de visitatie toegang gekregen tot Sharepoint, de elektronische leeren werkomgeving van de opleiding, waarin studenten werken aan relevante opdrachten en waarbinnen zij van uitgebreide informatie worden voorzien. Naast de digitale voorzieningen zijn de fysieke voorzieningen toereikend om de opleidingen te verzorgen. De opleiding beschikt daarbij over een eigen kliniek waarin studenten beroepshandelingen leren op elkaar en op fantoom en later op echte patiënten. De kliniek beschikt daarvoor over de nodige faciliteiten. Studiebegeleiding is opgenomen in het studieloopbaanprogramma binnen één van de leerlijnen; de reflectieleerlijn. Vanuit studieloopbaanbegeleiding wordt studievoortgang bewaakt en hebben studenten een eerste aanspreekpunt wanneer zij problemen ervaren en wordt gereflecteerd op de gewenste competentieontwikkeling van de student. Hierbij maken studenten gebruik van het portfolio. Interne kwaliteitszorg De opleiding heeft een degelijk kwaliteitszorgsysteem opgesteld, dat is afgeleid van kaders van het instituut, de faculteit en de hogeschool. De opleiding gaat uit van beleidsdoelen waarvan de voortgang wordt gemeten aan de hand van toetsbare streefnormen via periodieke evaluaties. Op basis hiervan worden verbetermaatregelen getroffen gericht op het bereiken van de beoogde beleidsdoelen. De werking van het kwaliteitszorgsysteem heeft reeds geleid tot concrete verbeteringen. De opleiding betrekt verschillende belanghebbende groepen bij de kwaliteitszorg en kan daarbij de relaties met het veld nog meer expliciet benutten. Resultaten Zowel de kwantitatieve als de kwalitatieve resultaten van de opleiding laten alles overziend een positief beeld zien over de opleiding waarbij op beide vlakken verbeteringen mogelijk zijn. Vanuit inhoudelijke aanpassingen in het programma zal de kwaliteit van resultaten verbeteren. Dit is niet zozeer het niveau, maar vooral nog meer evidence based handelen en meer toepassen van integrale beroepsbeeld. Alles overziend komt het auditteam van NQA tot de conclusie dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde van Hogeschool Utrecht aan de vereiste basiskwaliteit voldoet. Een onderbouwing van deze conclusie is opgenomen in hoofdstuk 2. NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 5/59

6 6/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

7 1 Basisgegevens 9 2 Beoordeling Doelstellingen van de opleiding Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten 37 3 Bijlagen 41 Bijlage 1 Deskundigheden auditteam 43 Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam 49 Bijlage 3 Bezoekprogramma 55 Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal 57 Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 7/59

8 8/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

9 1 Basisgegevens De basisgegevens van de bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde zijn in onderstaande tabel weergeven. 1. Naam instelling Hogeschool Utrecht 2. Status instelling Bekostigd 3. Naam opleiding in CROHO Mondzorgkunde 4. Registratienummer in CROHO Oriëntatie en niveau Hbo-bachelor 6. Aantal studiepunten Locatie Utrecht 8. Code of conduct Hogeschool Utrecht heeft de Code of conduct getekend. 9. Variant Voltijd 10. Inhoudelijk profiel opleiding De opleiding volgt het beroepscompetentieprofiel Beroepsprofiel Mondhygiënist in Nederland (2007) van de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten. Hierin wordt de kern van het beroep van mondhygiënist beschreven, namelijk preventief handelen. Dit betreft ook het prepareren en restaureren van primaire cariës in gebitselementen, naast en ter uitbreiding van de bevoegdheid om aandoeningen aan het tandvlees te behandelen. 11. Beoogd werkveld alumni De opleiding leidt op tot mondhygiënist nieuwe stijl. Sinds 2002 worden mondzorghygienisten opgeleid via een vierjarig hbo-bachelorcurriculum. Het verschil is dat de nieuwe mondhygiënisten zelfstandig en evidence based oordeelkundig handelen om mondzorgkundige problematiek te kunnen herkennen, te diagnosticeren en een behandelplan op te stellen. De nadruk ligt daarbij op preventie wat overeenkomt met het landelijk opgestelde beroepsprofiel. 12. Plaats opleiding in organisatiestructuur hogeschool De opleiding wordt aangeboden vanuit het instituut voor paramedische studies (IPS), dat onderdeel uitmaakt van de Faculteit Gezondheidszorg van de Hogeschool Utrecht. Binnen de opleiding heeft in 2007 een wijziging in de managementstructuur plaatsgevonden. Twee teamleden werden, door het vertrek van de opleidingsdirecteur, verantwoordelijk voor het management van de opleiding. Thans werkt de opleiding met vier kernteams (een propedeuse en drie hoofdfaseteams) die wekelijks gezamenlijk overleg voeren over de opleiding. NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 9/59

10 13. Jaar vorige visitatie en datum besluit NVAO 14. Belangrijkste wijzigingen in opleiding sinds vorige visitatie 2004: 22 maart 2005 Belangrijkste verbeteracties die de opleiding heeft genomen naar aanleiding van de vorige visitatie hebben betrekking op de toetsing, de professionalisering van personeel en faciliteiten. Geprobeerd is om toetsing meer af te stemmen op de opleidingsdoelen en het facultaire onderwijskundig ontwerp. Na een analyse van het curriculum en de toetsing en een plan van aanpak wordt in september 2011 een begin gemaakt met de invoering van de vernieuwde toetsing. Een tweede verbeterpunt betreft het niveau van de docenten en de hierbij behorende scholing. Alle studieloopbaanbegeleiders zijn inmiddels gecertificeerd. Zoals al beschreven in onderwerp 3 wordt geprobeerd om alle docenten de bachelorgraad te laten behalen. Een derde verbeterpunt betreft de uitbreiding van het aantal behandelunits in de kliniek. In 2008 is de behandelzaal vernieuwd. 15. Opbouw programma De opleiding bestaat uit vier studiejaren die als volgt zijn onderverdeeld: Propedeuse: 60 EC Hoofdfase: 180 EC, waarvan de major 150 EC beslaat en de profilering 30 EC. 10/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

11 2 Beoordeling Het auditteam komt samenvattend tot het volgende oordeel over de opleiding: Onderwerp Oordeel Facet Oordeel 1 Doelstellingen P 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau 1.3 Oriëntatie hbo 2 Programma P 2.1 Eisen hbo 2.2 Relatie doelstellingen programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 2.7 Afstemming vormgeving inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing 3 Inzet personeel P 3.1 Eisen hbo 3.2 Kwantiteit 3.3 Kwaliteit 4 Voorzieningen P 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding 5 Interne kwaliteitszorg P 5.1 Evaluatie resultaten 5.2 Maatregelen verbetering 5.3 Betrokkenheid 6 Resultaten P 6.1 Gerealiseerd niveau 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Goed Goed Voldoende Voldoende Goed Voldoende Voldoende Voldaan Voldoende Voldoende Voldoende Goed Voldoende Goed Goed Goed Goed Voldoende Voldoende Voldoende Het auditteam stelt vast dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde van Hogeschool Utrecht (HU) aan de vereiste basiskwaliteit voldoet en adviseert de NVAO positief ten aanzien van de accreditatie van deze opleiding. Het auditteam beschrijft in de volgende paragrafen per onderwerp en per facet van het NVAO beoordelingskader de bevindingen, overwegingen en conclusies. Elke paragraaf sluit af met een samenvattend oordeel op onderwerpniveau. 2.1 Doelstellingen van de opleiding Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 11/59

12 Bevindingen Op basis van het landelijke beroepsprofiel van de NVM hebben de vier opleidingen Mondzorgkunde in Nederland in 2007 een competentie- en opleidingsprofiel opgesteld. Daarin zijn zeventien eindcompetenties geformuleerd die zijn onderverdeeld in drie competentiegebieden: 1) Zorg- en dienstverlening, 2) Werken in en vanuit een organisatie en 3) Ontwikkeling van het beroep (Competentie- en opleidingsprofiel van de opleidingen Mondzorgkunde, 2007). De Utrechtse opleiding heeft de zeventien competenties herschikt naar zes competenties die ten grondslag liggen aan het programma. De zes competenties zijn, evenals de zeventien competenties, onderverdeeld in de drie eerder genoemde competentiegebieden. Als volgt: Competentiegebied 1: Werken met en voor patiënten (zorg- en dienstverlening): 1. onderzoek uitvoeren; 2. zorgplan opstellen; 3. voorlichting geven (preventief handelen); 4. behandeling uitvoeren, evalueren; Competentiegebied 2: Werken in en voor een organisatie: 5. bedrijfsvoering; Competentiegebied 3: Werken aan professionalisering (ontwikkeling van het beroep): 6. toegepast onderzoek uitvoeren en innoveren. (Overzicht competenties en beroepsproducten opleiding Mondzorgkunde, juni 2009 en Studiegids Mondzorgkunde ). Per 2011 liggen de zes competenties, verdeeld over drie competentiegebieden, ten grondslag aan het programma. De zes competenties sluiten aan op de beschrijvingen van het domein mondzorg, zoals is vastgelegd in het beroepscompetentieprofiel Beroepsprofiel Mondhygiënist in Nederland (2007) van de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten (NVM). In het landelijk overleg voor opleidingen Mondzorgkunde (LOM), waaraan de Utrechtse opleiding participeert, worden relevante ontwikkelingen besproken. Tevens voert de opleiding Mondzorgkunde van de HU jaarlijks overleg met NVM en de beroepsvereniging voor tandheelkunde. Sinds 2009 is de beroepenveldcommissie weer actief betrokken bij de opleiding. In deze commissie hebben twee mondhygiënisten en twee tandartsen zitting. Het Reglement BVC 2009/2010 geeft aan dat de commissie circa drie keer per jaar bijeen komt en de opleiding van advies voorziet. Het auditteam concludeert dat de werkwijze van de beroepenveldcommissie nog niet volledig geformaliseerd, zoals wordt beoogd. De zeventien landelijk geformuleerde competenties zijn gebaseerd op het internationale referentiekader Dental Hygiëne Curriculum Proposal for the International Federation of Dental Hygienists. Hierin is het basisniveau van opleidingen voor mondhygiënisten vastgelegd. Verder constateert de opleiding uit diverse contacten met (enigszins) vergelijkbare opleidingen in Europa, dat de vierjarige bacheloropleidingen die opleiden tot mondhygiënist in Nederland unieke programma s betreffen voor wat betreft het beroep waartoe wordt opgeleid en het niveau waarop dat gebeurt. De Nederlandse opleidingen lopen in dat opzicht voor. Contacten in het buitenland zijn gericht op kennisdeling via 12/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

13 uitwisseling van docenten en studenten. In dat kader is recent een contract met de driejarige bachelor in Slowakije afgesloten. Verder heeft de opleiding het voornemen om Erasmussamenwerking op te starten met opleidingen in Stockholm en Lissabon. De opleidingsmanager is voorzitter van het bestuur van de European Dental Hygienists Federation waarin nationale en internationale ontwikkelingen aangaande het beroep aan de orde komen. Overwegingen De opleiding hanteert een duidelijke set eindcompetenties die, omdat deze een directe vertaling zijn van de door het LOM ontwikkelde competenties die zijn gebaseerd op het beroepscompetentieprofiel van de NVM, aansluiten bij de eisen van vakgenoten. Via structurele overleggen in het werkveld met vakgenoten, waaronder de beroepsverenigingen van mondhygiënisten en tandheelkunde, het afnemende werkveld via de beroepenveldcommissie en collega opleiders, wordt aansluiting op eisen van vakgenoten en de beroepspraktijk gewaarborgd. De wijze waarop dit nu plaatsvindt, beoordeelt het auditteam als voldoende. Binnen deze afstemming kan de opleiding zich nationaal nadrukkelijker profileren. De komst van het lectoraat zal hier in positieve zin aan bijdragen, doordat het onder meer relatie met het beroepenveld in het kader van projecten aanhaalt. Mondzorgkunde van de HU is één van de vier opleidingen in Nederland die allen een unieke positie in veld hebben. Mondzorgkunde van Utrecht is als enige van de vier niet verbonden aan een wo-opleiding tandheelkunde. Het auditteam acht het van belang dat de opleiding door haar uniciteit een omgeving moet hebben die haar voorziet van een constante positief kritische blik (om inteelt te voorkomen). De relaties die de opleiding nu actief inzet, bevatten in dat opzicht deels ook eigen kweek. De BVC bevat dit in mindere mate, maar deze is nog volop in ontwikkeling. Het auditteam constateert dat de opleiding breder contacten kan leggen en deze actiever kan aanhalen. De komst van het lectoraat zal hier naar zeggen van het management in positieve zin aan bijdragen. Conclusie Op grond van voorgaande opmerking in de bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel voldoende. Niveau bachelor (facet 1.2) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Bevindingen In het landelijk opgestelde opleidingsprofiel zijn de eindkwalificaties op heldere wijze gerelateerd aan de Dublin descriptoren. De Dublin descriptoren Kennis en inzicht en Kennis en inzicht toepassen komen integraal terug in de zes eindcompetenties (zie facet 1.1). De Dublin descriptor Oordeelsvorming komt terug in competentiegebied 3 Werken aan professionalisering (ontwikkeling van het beroep) in competentie 6: toegepast onderzoek uitvoeren en innoveren. NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 13/59

14 De opleiding heeft de zes competenties uitgewerkt in drie beheersingsniveaus volgens de competentiemeetlat van Dreyfus (Overzicht competenties opleiding Mondzorgkunde, juni 2009). Niveau 3 is bepalend voor het hbo-bachelorniveau. Per 2011 worden deze beheersingsniveaus in de eindfase van de opleiding centraal gesteld. Overwegingen Doelstellingen zijn gerelateerd aan de Dublin descriptoren en sluiten voldoende overtuigend aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van bachelor kwalificaties, i.c. de Dublin descriptoren. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overweging komt het auditteam tot het oordeel goed. Oriëntatie hbo bachelor (facet 1.3) De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen De beroepscompetenties uit het Beroepsprofiel Mondhygiënist 2007 van de NVM zijn richtinggevend geweest voor de eindkwalificaties van de opleiding. Vervolgens hebben de vier Nederlandse opleidingen het beroepsprofiel vertaald naar een richtinggevend landelijk competentie- en opleidingsprofiel voor de opleidingen Mondzorgkunde (2007). Zie ook facet 1.1. De opleiding leidt op tot het beroep van mondhygiënist, zoals vastgelegd in de Wet BIG en verwoord in het beroepsprofiel van de NVM (2007). In het beroepsprofiel van de NVM is de kerntaak van de mondhygiënist als volgt beschreven: De kern van het beroep van mondhygiënist is het preventief handelen, wat ook het prepareren en restaureren van primaire cariës in gebitselementen betreft, naast en ter uitbreiding van de bevoegdheid om aandoeningen aan het tandvlees te behandelen. Daarnaast zijn algemene ontwikkelingen en trends op individueel en collectief niveau verwoord en wordt gerefereerd aan het wettelijk kader (Wet BIG 1 ) waarbinnen het deskundigheidsgebied en opleidingseisen voor de mondhygiënist zijn vastgesteld. De Nederlandse opleidingen, als ook de Utrechtse, conformeren zich aan deze eisen. Kenmerkend voor het handelen van de mondhygiënist nieuwe stijl (sinds 2002: vierjarig opgeleid) is volgens de opleiding, de mate waarin hij zelfstandig en evidence based oordeelkundig handelt om mondzorgkundige problematiek te kunnen herkennen, te diagnosticeren en een behandelplan op te stellen. De nadruk ligt daarbij op preventie wat 1 Wet BIG: De Wet op Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg 14/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

15 overeenkomt met het landelijk opgestelde beroepsprofiel. Voor het uitvoeren van deze handelingen is hbo-niveau vereist, zoals ook in het beroepsprofiel is vastgelegd. Het auditteam herkent de landelijk opgestelde beroepsbeschrijving in de uitwerkingen van de zes eindcompetenties van de opleiding. Overwegingen De eindkwalificaties van de opleiding zijn afgeleid van de door het LOM opgestelde eindcompetenties. Deze zijn ontleend aan het, door de beroepsvereniging opgestelde, beroepsprofiel en daarbij behorende beroepscompetenties. De eindkwalificaties van de opleiding weerspiegelen duidelijk het beroep van mondhygiënist, zoals dat ook door de beroepsvereniging is omschreven op het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar. De profilering hiervan in het werkveld kan aldus het auditteam meer nadrukkelijk plaatsvinden (zie 1.1). Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Samenvattend oordeel Doelstellingen van de opleiding Alle facetten zijn tenminste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp Doelstelling opleiding positief. 2.2 Programma Eisen hbo (facet 2.1) Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen De ontwikkeling van kennis vindt integraal plaats in casuïstiek- en projectonderwijs. Daarbinnen passen studenten verworven kennis en inzichten toe. Daarnaast wordt vereiste kennis aangeleerd binnen het flankerend onderwijs in de conceptuele leerlijnen. In bloktoetsen wordt kennis na ieder blok afgetoetst. Het auditteam heeft verplichte literatuur bestudeerd en constateert dat deze van het gewenste niveau getuigt. Naast relevante titels wordt gebruik gemaakt van internationale werken en wetenschappelijke artikelen. Uit bestudering van blokboeken en het gesprek met studenten leidt het auditteam af dat studenten worden gestimuleerd om actuele en evidence based literatuur te zoeken en te gebruiken. Studenten geven aan dat zij, naast aangereikte literatuur, ook zelf worden geacht relevante wetenschappelijke artikelen te gebruiken. Deze zijn ook Engelstalig. NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 15/59

16 In het facultaire project LOEP (Leerlijn Onderzoek En Praktijk) leert de student, op basis van evidence en best practice, zijn handelen te onderbouwen door gebruik te maken van wetenschappelijke onderzoeksverslagen en standaarden (protocollen en richtlijnen) van de NVP. De leerlijn LOEP (behorend tot conceptuele leerlijn) is in de studiejaren 1, 2 en 3 opgenomen in het programma. Vanaf september 2010 vindt de verdere uitrol in het vierde afstudeerjaar plaats, waardoor ook de afstudeerfase onderdeel zal zijn van de leerlijn LOEP. Het auditteam heeft casuïstiekopdrachten en projecten van het LOEP bestudeerd en stelt vast dat studenten binnen deze opdrachten, die reële praktijkcasuïstiek bevatten, stapsgewijs onderzoeksvaardigheden leren toepassen. Het auditteam beoordeelt deze opdrachten positief. Bestudering van het studiemateriaal laat aldus het auditteam voldoende zien dat opdrachten zijn ontleend aan de beroepspraktijk van de mondhygiënist. Het is de ambitie van de opleiding om op termijn ook onderzoeksprojecten vanuit het Kenniscentrum Innovatie en Zorgverlening in te brengen in het programma en om studenten en docenten daarin te laten participeren. Vooralsnog is er geen lector verbonden aan de opleiding Mondzorgkunde. Studenten en docenten zijn wel in de gelegenheid om deel te nemen aan minoren en masterclasses die door dit kenniscentrum worden verzorgd. Hierover oordelen studenten echter kritisch in het gesprek met het auditteam. Zowel minoren als masterclasses zouden te weinig zijn toegespitst op de beroepscontext van de mondhygiënist. Dit in tegenstelling tot minor parodontologie. Interactie met de beroepspraktijk vindt in het hele programma plaats. In school werken studenten aan reële praktijkopdrachten. In het eerste jaar oriënteert de student zich bovendien op de beroepspraktijk via deelname aan vier observatiedagen. Daarnaast werken studenten doorlopend het programma in een authentieke praktijksetting waarin zij steeds meer complexere opdrachten in steeds meer zelfstandigheid uitvoeren. Verbanden met actuele ontwikkelingen zijn via casuïstiek ingebed in het curriculum. Het auditteam beoordeelt dit positief en merkt daarbij op dat de opleiding inzichten vanuit het werkveld meer kan integreren in het programma, in het bijzonder de eerste twee studiejaren die meer binnenschools worden uitgevoerd. Beroepsvaardigheden worden ontwikkeld in de praktijksetting. In de eerste twee studiejaren werken studenten aan opdrachten in de kliniek van de opleiding. In deze kliniek, die is gehuisvest in de hogeschool, behandelen studenten echte patiënten onder leiding van de docent-mondhygiënist of tandarts. Ook leert de student beroepshandelingen toepassen in de externe praktijk. Vanaf halverwege het tweede jaar tot halverwege het vierde jaar (totaal twee jaar) ontwikkelt de student de vereiste vaardigheden binnen een algemene tandartspraktijk. Daarnaast verbreedt de student zijn praktijkervaring via de stage in het derde jaar. Sommige studenten voeren deze stage uit in het buitenland. De curriculumcommissie is verantwoordelijk voor het borgen van de actualiteit van het opleidingsprogramma. In deze commissie hebben de coördinatoren van de leerlijnen zitting. In wekelijks overleg stemt deze commissie af over zowel de inhoud van de verschillende blokken als de onderlinge samenhang tussen verschillende onderdelen (diverse notulen Curriculumcommissie 2009 en 2010). 16/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

17 Studenten zijn van oordeel dat zowel het binnenschoolse- als het buitenschoolse programma van de opleiding zeer praktijkgericht is, zo laten de resultaten van het Studenttevredenheidsonderzoek 2009 (STO 2009) zien. Overwegingen De inhoud van het programma getuigt van het vereiste niveau. De gehanteerde literatuur, (wetenschappelijke) artikelen die worden toegepast en opdrachten die worden uitgevoerd, zijn hier bewijzen van. Met name binnen de leerlijn LOEP heeft het auditteam hier goede voorbeelden van gezien. De activiteiten die van het Kenniscentrum Innovatie en Zorgverlening worden aangereikt, kunnen meer aansluiten op de beroepscontext van de mondhygiëniste. Het auditteam is van mening dat de inhoud van de minor parodontologie meer in de major thuishoort. Studenten en vertegenwoordigers van het werkveld geven dit ook aan. De samenwerking met het veld voor de borging van actuele ontwikkelingen in programma kan aldus het auditteam beter, vooral in de eerste twee studiejaren. Het auditteam is ervan overtuigd dat de geambieerde toekomstige participatie van de lector aan het programma en de realisatie van het voornemen om docenten te laten deelnemen aan het lectoraat, hier in positieve zin aan bij gaan dragen. De ontwikkeling van beroepsvaardigheden is ingebed in het programma vanaf het eerste tot en met het laatste studiejaar. De kliniek speelt hierbij een belangrijke rol en biedt uitstekende mogelijkheden voor studenten om het vereiste handelen eigen te maken onder supervisie van de gewenste expertise. Conclusie Op grond van voorgaande opmerking in de bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel voldoende. Relatie doelstellingen en inhoud programma (facet 2.2) Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen Per 2011 liggen de zes eindcompetenties aan het programma ten grondslag. Deze zes competenties zijn inhoudelijk gelijk aan de zeventien door het LOM ontwikkelde competenties (zie facet 1.1). Binnen het LOM zijn voor de zeventien competenties gedragsindicatoren gedefinieerd. Tot 2011 hanteert de opleiding de uitwerkingen van de 17 competenties. De gedragsindicatoren van de 17 competenties zijn gekoppeld aan de zes competenties. Deze indicatoren, c.q. competenties, getuigen van de eisen met betrekking tot niveau, oriëntatie en domein. NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 17/59

18 In het Toetscriteriaboekje (MZK/FG, juni 2002) zijn de 17 competenties naar beheersingsniveaus geoperationaliseerd waaraan deelcompetenties zijn gekoppeld. Het auditteam constateert dat de landelijk opgestelde gedragsindicatoren centraal staan in het programma. In het bijzonder is dit het geval binnen de opdrachten die plaatsvinden in de kliniek (integrale- en vaardighedenleerlijn, zie ook facet 2.3). Binnen andere programmaonderdelen kan de opleiding dit nadrukkelijker expliciteren. Bestudering van het programma, in het bijzonder de blokboeken, laat zien dat deelcompetenties, dan wel gedragsindicatoren, centraal staan in het onderwijs en als leerdoelen fungeren voor studenten. Het auditteam constateert ook dat in sommige blokboeken niet duidelijk is aan welke leerdoelen wordt gewerkt. Blokboeken zijn ook niet allemaal via eenzelfde format uitgewerkt. Dit is geen vereiste, het maakt het zicht op de wijze waarop eindkwalificaties zijn vertaald naar leerdoelen en de mate waarin het programma deze volledig afdekt minder duidelijk en transparant. Het auditteam beoordeelt de wijze waarop onderdelen binnen de LOEP-lijn zijn uitgewerkt als goed. Studenten oordelen positief over de mate waarin blokboeken duidelijk zijn in het gesprek met het auditteam. De verschillende programmaonderdelen zijn onderverdeeld in leerlijnen (zie facet 2.3). Binnen de integrale leerlijn (voor de eerste drie studiejaren: LOEP) en de reflectieleerlijn wordt volgens concentrische wijze gewerkt aan de competenties die het nagestreefde beroepsprofiel vertegenwoordigen. Studenten geven aan zij vanuit de studieloopbaanbegeleiding (reflectieleerlijn) systematisch reflecteren op hun ontwikkeling als mondhygiënist. De nagestreefde competenties zijn daarbij het uitgangspunt. De opleiding is opgezet van breed naar specifiek. Via casuïstiek- en projectonderwijs worden de vereiste kennis en vaardigheden ontwikkeld; in beginsel vanuit een brede oriëntatie die, naarmate het programma vordert, steeds specifieker en complexer wordt. Bestudering van het programma laat zien dat het programma inhoudelijk toewerkt naar het beroep van mondhygiënist. Daarbij kan de inhoud van de minor parodontologie meer nadrukkelijk worden ondergebracht in het majorprogramma. Studenten, alumni en vertegenwoordigers van het werkveld onderschrijven dit. Overwegingen Het auditteam stelt vast dat de zes competenties nog niet expliciet centraal staan in het programma(onderdelen) en dat de opleiding tot 2011 de inhoudelijke uitwerking van de zeventien landelijke competenties als uitgangspunt gebruikt. De uitwerkingen van de oude zeventien competenties vertegenwoordigen dezelfde inhoud en voldoen aan dezelfde eisen voor domein, niveau en oriëntatie, als de zes door de opleiding ontwikkelde competenties. Via deelcompetenties en/of indicatoren wordt in het programma gewerkt aan de eindcompetenties. De wijze waarop dit is geoperationaliseerd, dekt inhoudelijk de lading af, maar kan meer consistent en transparant plaatsvinden. Het auditteam beoordeelt de operationalisering van competenties binnen de LOEP-leerlijn als een goed voorbeeld, zoals dat eventueel ook binnen andere programmaonderdelen in andere leerlijnen kan plaatsvinden. De inhoud van het programma biedt de mogelijkheid om het programma te behalen. De mogelijkheid om daar meer onderdelen over parodontologie in onder te brengen, verdient de 18/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

19 aandacht. Het auditteam acht dit onderdeel van belang voor het programma. De behoefte hieraan wordt ook door verschillende gesprekspartners onderschreven. Conclusie Op grond van voorgaande opmerking in de bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel voldoende. Samenhang in opleidingsprogramma (facet 2.3) Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Bevindingen Het programma is opgebouwd langs vier leerlijnen: - de integrale leerlijn: hierin staat de ontwikkeling van de vereiste competenties in de relevante beroepscontext centraal; - de conceptuele leerlijn: hierin wordt de benodigde kennis aangeboden; - de vaardighedenleerlijn: hierin staat de ontwikkeling van vereiste (instrumenteel technische) vaardigheden c.q. handelingen centraal. Deze leerlijn loopt tot en met het derde studiejaar, waarna wordt verondersteld dat de student deze vaardigheden voldoende beheerst om deze vaardigheden in de praktijk (integrale lijn) toe te passen. - de reflectieleerlijn: in deze leerlijn wordt systematisch gereflecteerd op de competentieontwikkeling van de student. Dit is vormgegeven vanuit het studieloopbaanprogramma. In het programma dragen de leerlijnen bij aan een samenhangend geheel. Daarbij kent het programma in het begin een meer brede oriëntatie waarbij de vier leerlijnen parallel naast elkaar lopen. Naarmate het programma vordert, wordt naar een meer specifieke beroepscontext gewerkt. Daarbij stopt de vaardighedenleerlijn na het derde jaar. De beroepsvaardigheden worden dan alleen nog integraal in de specifieke beroepscontext verder ontwikkeld binnen de integrale leerlijn. Bestudering van het programma laat zien dat er sprake is van een concentrische opbouw. Binnen het programma neemt de complexiteit toe waarbij wordt toegewerkt naar het gewenste niveau. Zo start de student in de propedeuse met een brede oriëntatie op zowel de opleiding als op het beroep. De student maakt kennis met alle aspecten van het beroep: de breedte. In het tweede jaar staat het handelen als beroepsbeoefenaar centraal en oriënteert de student zich op de vaardigheden die de diverse rollen van de mondhygiënist vragen. De student verdiept zich in medische en tandheelkundig eenvoudige problematiek en oefent met primaire, secundaire en tertiaire preventie in de interne en externe praktijk. In het derde jaar ontwikkelt de student zich verder tot een professionele mondhygiënist: specifiekere verdieping vindt plaats. De student behandelt patiënten met complexere problematiek in de interne en externe praktijk. Naast in de externe algemeen tandheelkundige praktijk te werken, loopt de student ook een stage in één van de werkvelden. In het vierde jaar, de eindfase van de opleiding, voert de student ten slotte diverse activiteiten uit in de interne en externe praktijk, waaronder het uitvoeren van een afstudeerwerkstuk en geeft de student invulling aan de profileringsruimte (minor: totaal 30 EC) waarmee de student een accent kan aanbrengen op zijn profiel. NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 19/59

20 De opzet van het programma getuigt van een verticale samenhang. Derde en vierdejaars studenten, met wie het auditteam sprak, geven aan een concentrische opbouw in het programma te ervaren. Verder laten eisen binnen de blokken en toetsing zien dat steeds meer complexiteit wordt gevraagd van studenten. Binnen de integrale leerlijn wordt het meest concreet gewerkt aan de vereiste competenties. Via de conceptuele- en vaardighedenleerlijnen worden vereiste kennis en vaardigheden, die nodig zijn om de beoogde competenties te ontwikkelen, als flankerend aangeboden. Het programma laat zien dat de programmaonderdelen binnen de verschillende leerlijnen op die manier ook horizontaal met elkaar samenhangen. Het is de ambitie van de opleiding om de onderlinge samenhang tussen programmaonderdelen binnen de verschillende leerlijnen te optimaliseren. Het auditteam onderschrijft dit en stelt vast dat hierop wordt toegezien vanuit de curriculumcommissie, zo blijkt uit bestudeerde notulen en het gesprek met docenten. De leerlijn LOEP is onderdeel van een herziening van het programma. De conceptuele leerlijn is uitgebreid met evidence based te handelen. Vanaf september 2010 zullen ook programmaonderdelen in het vierde studiejaar vanuit het LOEP worden uitgevoerd, waaronder het afstudeerwerkstuk dat studenten in de eindfase maken. De samenhang tussen theoretische- en praktijkonderdelen in het programma blijkt uit de opzet van het programma: onderdelen in de conceptuele leerlijn (theorie) ondersteunen de opdrachten die studenten in de (fictieve) praktijk uitvoeren. Daarnaast is het programma zo opgezet dat studenten beschikken over een bepaalde hoeveelheid aan kennis en vaardigheden voordat zij starten aan de stage in het derde jaar. Vertegenwoordigers uit het werkveld onderschrijven dit. In de curriculumcommissie wordt de inhoudelijke samenhang geborgd binnen afzonderlijke leerlijnen en tussen leerlijnen onderling. De coördinatoren van de leerlijnen hebben zitting in deze commissie die wekelijks overleg voert over het curriculum. Het auditteam heeft diverse notulen van de curriculumcommissie ingezien welke laten zien dat afstemming over inhoud systematisch plaatsvindt. Volgens de resultaten van het STO 2009 beoordelen de studenten het programma als samenhangend. De stages sluiten volgens hen goed aan bij de rest van het programma. Overwegingen De verdere invoering van de leerlijn LOEP in het programma zal, aldus het auditteam, bijdragen aan de wens om de inhoudelijke samenhang in het programma verder te optimaliseren. Op grond van materiaalbestudering en de gesprekken met studenten en docenten is het auditteam ervan overtuigd dat de opleiding de studenten een goed inhoudelijk samenhangend programma biedt. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Studielast (facet 2.4) Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. 20/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

21 Bevindingen Elk studiejaar is opgedeeld in vijf blokken die samen 42 weken beslaan: vier blokken van 10 lesweken (elk 15 EC) en een vijfde blok van twee lesweken gericht op uitloop en de mogelijkheid om te herkansen. Binnen de vier blokken van tien weken gaat het onderwijs uit van een studielast van 40 uur per week (Studiegids Mondzorgkunde ). Er zijn 17 tot 24 contacturen per week geprogrammeerd. In de propedeuse is er sprake van meer contacturen dan in de hoofdfase. Het aantal contacturen neemt af naarmate het programma vordert, waarbij tegelijk de mate van zelfstandigheid bij studenten toeneemt. De faculteit schrijft een minimum aantal contacturen voor van 12 uur per week. De opleiding voldoet hieraan. Ook is het aantal contacturen in overeenstemming met de eisen die het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport stelde bij de omzetting van het driejarige naar het vierjarige curriculum, rekening houdend met de zogeheten Werkplaatsfinanciering. De opleiding voert systematisch onderzoek uit naar de gerealiseerde studielast (mappen studielastmeting). Resultaten laten zien dat de gerealiseerde studielast gemiddeld genomen overeenkomt met de genormeerde. Indien een student voortijdig de studie staakt, wordt een exit-enquête afgenomen. De opleiding geeft aan dat de oorzaken voor uitval zeer divers zijn: het kan gaan om een combinatie van privé- en studiemotieven of het niveau. Het auditteam constateert dat het vooral eerstejaarsstudenten zijn die uitvallen, omdat zij moeite hebben met het niveau van het programma (zie verder facet 2.5). Studenten geven aan dat de studie goed te doen is in de tijd die ervoor staat. Evaluatieuitkomsten van het studenttevredenheidsonderzoek uit 2009 onderschrijven dit. Minder tevreden zijn studenten over de spreiding van de studielast en in sommige blokken vinden zij de studielast te hoog. De studenten, met wie het auditteam heeft gesproken, geven dit ook aan. Studenten geven verder aan geen struikelvakken te ervaren. De opleiding stimuleert de studeerbaarheid in het programma door maatregelen als het bindend studieadvies. Hiervoor moet de student aan het einde van het eerste jaar minimaal 45 EC hebben behaald, waarvan 9 EC uit de vaardighedenleerlijn (OER Mondzorgkunde ). Halverwege het eerste jaar krijgt de student een tussentijds advies. Indien nodig wordt in overleg met de studieloopbaanbegeleider een studieplan opgesteld. In de propedeuse hanteert de opleiding verder een studiepuntenstreefnorm van gemiddeld 48 studiepunten hetgeen inhoudt dat het gemiddeld aantal studenten 80% van het aantal studiepunten in een jaar haalt. In de hoofdfase stimuleert de opleiding de studeerbaarheid door drempels toe te passen voor de toelating tot de stages en het afstuderen. Voor de stage dient de student bepaalde onderdelen van de patiëntbehandeling in de kliniek te hebben behaald. Om af te studeren geldt dat de studenten de onderdelen Wetenschappelijke Scholing en Kwaliteitszorg (voorloper LOEP) in het derde jaar met positief gevolg hebben afgerond. Informatie over het onderwijs en toetsing is voor studenten te vinden op de digitale leeromgeving Sharepoint (zie verder 4.1). Voor studenten bestaat er de mogelijkheid om iedere (blok)toets een keer per studiejaar te herkansen. Studenten kunnen eventuele NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 21/59

22 toetsresultaten of feedback op producten inzien wanneer zij de behoefte daaraan aangeven. Studenten hebben wisselende ervaringen met de mate waarin zij de mogelijkheid hebben om feedback te krijgen. Zij ervaren verschillen tussen docenten. Indien een student vertraging oploopt, wordt in samenspraak met de studieloopbaanbegeleider en/of de decaan gezocht naar een alternatieve studieroute en wordt gestreefd naar het zo beperkt mogelijk houden van de vertraging. Wanneer studenten problemen ondervinden tijdens hun studie is de studieloopbaanbegeleider in principe het eerste aanspreekpunt. Daar vanuit wordt eventueel doorverwezen naar specifieke specialistische ondersteuning (zie ook facet 4.2). Studenten oordelen zeer positief over de wijze waarop studiebegeleiding voor hen beschikbaar is. Overwegingen Het auditteam is van mening dat de opleiding aandacht besteed aan een studeerbaar programma. Er zijn normen voor contacturen en de studielast wordt systematisch geëvalueerd onder studenten. Op basis van gevoerde gesprekken en bestuurde documentatie, waaronder evaluatie-uitkomsten en verbeterplannen, is het auditteam van oordeel dat de opleiding meer daadkrachtig kan inzetten op een evenwichtige verdeling van de studielast (al dan niet in afstemming met de faculteit). Studenten ervaren grote verschillen in studiebelasting. Zelf geven zij aan dat dit met hun vooropleiding samenhangt. Daarnaast wordt er een groot verschil ervaren in studiebelasting bij de verschillende minoren: de minor parodontologie wordt, wat betreft de hoeveelheid werk, als zwaar ervaren. Dit in tegenstelling tot de andere (hogeschool)minoren die als makkelijk en licht worden ervaren. Conclusie Op grond van voorgaande opmerking in de bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel voldoende. Instroom (facet 2.5) Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Bevindingen Studenten kunnen instromen met een havo- of vwo-diploma, met alle profielen, of een mbo-diploma (niveau 4). De opleiding hanteert een numerus fixus en past loting toe via het landelijke aanmeldingsorgaan DUO. In de selectiefase van de opleiding maakt de student kennis met alle facetten van het beroep van mondhygiënist en met de inhoud en het niveau van de opleiding. Mbo-studenten die gemiddeld een acht hebben op hun eindlijst worden zonder meer toegelaten tot de opleiding. Studenten van 21 jaar en ouder kunnen onder bepaalde voorwaarden worden toegelaten (OER Mondzorgkunde ). Het programma gaat uit van casuïstiek- en projectonderwijs (zie verder facet 2.7). De instroompopulatie van het mbo en voortgezet onderwijs is hier snel mee vertrouwd. Studenten geven aan voldoende aansluiting qua (werk)vorm te ervaren. 22/59 NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde

23 Uit het STO-2009 blijkt dat de eerstejaars studenten tevreden zijn over de aansluiting op hun vooropleiding. Studenten die na de instroom eventueel moeite hebben met vakken op het gebied natuurkunde, wiskunde, taal kunnen via digitale zelfstudieprogramma s ondersteuning krijgen. Daarnaast kunnen studenten extra lessen krijgen op het gebied van rekenen, Nederlands, scheikunde en wiskunde. Hier wordt vooral door studenten uit de propedeuse gebruik van gemaakt. Om de aansluiting met vooropleidingen te bevorderen, voert de opleiding verschillende activiteiten uit. De opleiding volgt daarvoor het voorlichtingsbeleid van de hogeschool en de faculteit. Activiteiten die zij met regelmaat uitvoert, zijn: open dagen, meeloopdagen, en onderhouden van contacten met toeleverende ROC s (mbo-opleiding tandartsassistent). Ook wordt voorlichting gegeven via voorlichtingsbrochures en de HU-website en is er PR-commissie waar studenten van de opleiding aan deelnemen. De opleiding ervaart een aansluitingsproblematiek bij studenten die van de mbo-opleiding tandarts-assistent komen. Relatief gezien kent de opleiding een hoge uitval in het eerste studiejaar. Het zijn vooral studenten met een mbo-diploma die uitvallen. De opleiding geeft aan dat een misvatting over het gevraagde niveau één van de redenen is die hieraan ten grondslag ligt. Studenten, met wie het auditteam heeft gesproken, geven aan dat studenten van het mbo vaker slecht zijn voorbereid op de hbo-studie en daardoor een verkeerde studiehouding hebben. De opleiding zet in op meer voorlichting richting ROC s om de geconstateerde misvatting tegen te gaan. Dit doet zij vanuit onder meer de PR-commissie. Ook is de opleiding voornemens om in 2010 een decentrale selectie uit te voeren. Verder blijkt uit gevoerde gesprekken, dat studenten die deficiënties ervaren op het gebied van taal en bètavakken, vooral studenten van het mbo zijn. Zij moeten onder andere leren om Engelse (wetenschappelijke) artikelen te lezen. Studenten die een extra verdieping willen aanbrengen in hun programma kunnen in de propedeuse meedoen aan een zogeheten excellentieprogramma van de faculteit. Aan dit programma nemen elk jaar enkele studenten Mondzorgkunde deel. Het auditteam heeft gesproken met studenten die hebben deelgenomen of deelnemen aan dit excellentieprogramma. Deze studenten oordelen kritisch over de wijze waarop het excellentieprogramma is afgestemd op het werkterrein van de mondhygiënist en oordelen dat de aansluiting van het excellentieprogramma op de opleiding beter kan. Overwegingen Het programma sluit daar qua vorm en inhoud aan op de vooropleidingen waar zij zich op richt. De opleiding heeft toelatingseisen en vrijstellingen vastgelegd in het OER Mondzorgkunde Om een aansluiting qua vorm en inhoud te waarborgen voert de opleiding verschillende activiteiten uit. Deze zijn vooral gericht op voorlichting. De problemen die de opleiding ondervindt bij de instroom (inhoudelijke aansluiting en hoge uitval) hangen samen met het de samenstelling en achtergronden van de instroompopulatie: 70 procent van de instromende studenten komt van het mbo (overwegend tandart-assistant); 42 procent is van niet-westerse afkomst wat van invloed is op de mate waarin taaldeficiënties worden ervaren. De opleiding speelt hier op in. NQA Hs. Utrecht: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Mondzorgkunde 23/59