Stichting Klaver 4 Zorg en Welzijn. Zorgcatalogus

Transcriptie

1 Stichting Klaver 4 Zorg en Welzijn Zorgcatalogus

2 Ons werk in een notendop Klaver4 biedt behandeling, ondersteuning, hulp en begeleiding. Zonder lange wachtlijsten, maar wel volgens de professionele normen en waarden. Door het multidisciplinaire karakter van de Praktijk en het Zorgbureau kunnen wij doorgaans een passend hulpaanbod bieden. Klaver4 heeft expertise en verleent gespecialiseerde zorg op maat bij opvoedings- en ontwikkelingsproblemen bij jongeren met de diagnose autisme en ADHD, bij jongeren met gedragsproblemen, psychische, verstandelijke en/of persoonlijkheidsproblematiek. Het bieden van zorg vanuit Klaver4 gebeurt in samenwerking met tal van partners, zoals gemeenten, woningcorporaties, zorgorganisaties en maatschappelijke instellingen. Onze professionals spelen een belangrijke en herkenbare rol in regionale netwerken. Klaver 4 bestaat uit twee onderdelen: Zorgbureau Klaver4 biedt zowel individuele als groepsbegeleiding. Probleemgebieden kunnen zijn: sociale redzaamheid, probleemgedrag, psychisch functioneren, geheugen en oriëntatiestoornissen. Praktijk Klaver4 biedt onder andere diagnostiek, verslaglegging, het opstellen van een behandelplan en behandelen van de hulpvraag Ons werkgebied: omvat de regio s west Noord-Brabant en Zeeland. 2 Locaties: Verspreid over deze regio s bieden we voorzieningen in Hulst en Woensdrecht voor onderzoek, diagnostiek, behandeling en begeleiding en bieden we ambulante begeleiding aan bij cliënten thuis. Medewerkers: We doen dit met 20 medewerkers,deze zijn voornamelijk HBO opgeleid. Onze cliënten: zijn doorgaans goed in staat aan te geven welke behandel- of begeleidingsvragen zij hebben. Dit leggen we vast in een zorgplan en/of behandelplan. Samen kunnen we werken aan een betere kwaliteit van leven. Onze missie Klaver4 biedt begeleiding en behandeling aan mensen met (langdurige) psychiatrische en/of psychosociale problematiek. Klaver4 wil cliënten ondersteuning bieden bij het vinden van een weg in de huidige maatschappij en in hun dagelijks leven. Het vergroten van de zelfstandigheid is hierbij een belangrijk speerpunt. Bij de ondersteuning wordt uitgegaan van de mogelijkheden en kwaliteiten van de cliënt, deze worden als basis gebruikt. Vanuit deze basis werken cliënten aan hun persoonlijke groei en maatschappelijke ontwikkeling. De vorm van de behandeling en/of begeleiding wordt gebaseerd op de inbreng van de cliënt. Klaver4 wil zorg op maat aanbieden, die is afgestemd op de problematiek en de wensen van de cliënten. Samen met hen wordt bekeken welke producten aansluiten bij zijn/haar behoeften en interesses en wordt er overlegd hoe de zorg optimaal vormgegeven kan worden.

3 Onze Visie: Klaver4 is een jonge en enthousiaste organisatie. Het aanbod wordt gekleurd door een specifieke visie op zorgverlening. Klaver4 vindt het belangrijk dat de geboden zorg ruimte biedt aan de individuele wensen en capaciteiten van de cliënten. Klaver4 kiest voor een competentiegerichte aanpak, er wordt uitgegaan van de aanwezige kwaliteiten en positieve eigenschappen van elke cliënt. Op basis hiervan krijgt de zorg vorm, waarbij er natuurlijk ook ruimte is om minder ontwikkelde kwaliteiten te oefenen. De wensen en mogelijkheden van de individuele cliënt staan bij Klaver4 voorop. De zorg wordt afgestemd op de problematiek en wensen van de cliënten. Er is ruimte voor inbreng vanuit het individu. De dialoog tussen cliënten en begeleiders en/of behandelaren verloopt op basis van wederzijds respect, vertrouwen en een gezonde dosis humor. Profiel: Om het wij-gevoel van medewerkers te stimuleren, zorgen wij ervoor dat onze kernwaarden en koers helder worden gecommuniceerd. Om een herkenbaar gezicht in de markt te creëren is effectieve communicatie een must. Maar ook intern speelt communicatie een prominente rol. Wij vertellen onze omgeving wat we doen en hoe goed we de dingen doen. In contact met onze cliënten zorgen wij voor een juiste afstemming op hun wensen en behoeften. Daarnaast zorgen wij voor een soortgelijke afstemming met partners van samenwerkingsverbanden in de zorgketen. Onze missie, visie en waarden, evenals onze producten en diensten moeten voor iedereen duidelijk zijn. Strategische doelen: - Klaver4 communiceert open en actief met haar omgeving; 3 - Klaver4 borgt een herkenbare positie in de zorgketen; - De zorg- en dienstverlening van Klaver4 blijft optimaal bekend bij verwijzers, partners in de zorg en bij cliënten.

4 Begeleiding Klaver 4 Individuele begeleiding Middels individuele begeleiding biedt Klaver4 ondersteuning aan zowel het hele gezin als aan de individuele jongere. De begeleiding is afgestemd op de hulpvraag van de cliënt en is vaak gericht op vragen rondom het zelfredzaam worden. De hulpvragen zijn te vinden op gebieden zoals seksualiteit, het vormgeven van vrijetijdsbesteding, het aanbrengen van structuur en organisatie in het dagelijks leven, het omgaan met diverse sociale relaties en het opzetten van een sociaal netwerk. Daarnaast wordt door middel van de individuele begeleiding de gezinssituatie ontlast. De jongere gaat erop uit met de begeleider zodat de ouders/verzorgers en eventuele broers en/of zussen even op adem kunnen komen. Weerbaarheidsbegeleiding In de weerbaarheidsbegeleiding staat het vergroten van het zelfvertrouwen centraal. De deelnemer(s) leert door gebruik te maken van non-verbale/verbale communicatie op te komen voor zichzelf. In de begeleiding wordt de aandacht ook gericht op het ja-, nee- en twijfelgevoel. Het doel van de weerbaarheidsbegeleiding is de deelnemer(s) bewust te maken van zijn/haar kwaliteiten. Dat begint bij het bewust worden van het stemgebruik, de uitstraling en de houding. Als je weet hoe je oogcontact moet maken, durf en kan je vrienden maken. Als je weet hoe sterk je bent, durf en kan je op een juiste manier je kracht gebruiken. Groepsbegeleiding Bikkeldagen De Bikkeldagen worden tweewekelijks op zaterdag georganiseerd. Via diverse leuke en leerzame activiteiten worden jongeren in een ontspannen en ongedwongen sfeer ondersteund bij het aanleren van vaardigheden ter bevordering van hun zelfredzaamheid. De jongeren leren hun mogelijkheden kennen maar ook hun onmogelijkheden en leren diverse manieren om hiermee goed te kunnen functioneren binnen de huidige maatschappij. Ze kunnen aangeleerde vaardigheden toetsen aan de praktijk. Daarnaast wordt de toezichtstaak van ouders of verzorgers gedurende de dag overgenomen waardoor ontlasting voor gezinsleden ontstaat. 4 Gestructureerde groep Kart Onder professionele begeleiding en in een vaste groep gaan jongeren maandelijks karten. Hierbij werken ze aan doelen die bij uitstek te verwezenlijken zijn bij een competitieve, prikkelrijke sport als karten. Hierbij valt te denken aan omgaan met winnen en verliezen, op elkaar wachten en het verwerken van teleurstelling en bv. de omgang met harde en onverwachte geluiden en het inspelen op onverwachte situaties. De vaste begeleiding leert de cliënten goed kennen en krijgt daardoor zicht op de ontwikkeling van de individuele cliënten. Omdat de vaste groep en begeleiding een stuk veiligheid geeft, kunnen cliënten optimaal aan de slag met de gestelde groepsdoelen. Vakantieopvang Vakantieprogramma In de schoolvakanties biedt Klaver 4 een vakantieprogramma aan in de vorm van dagactiviteiten. Onder professionele begeleiding nemen de jongeren deel aan dagactiviteiten met leeftijdsgenoten. Voorbeelden zijn een bezoek aan een pretpark of dierentuin, en outdoor activiteiten. De hoofddoelen zijn een plezierige vakantieopvang bieden waarmee de thuissituatie ontlast wordt. De cliënten kunnen daarnaast werken aan hun individuele doelen, bijvoorbeeld het oefenen van ADLvaardigheden, het functioneren binnen een groep, het aangaan van contacten met leeftijdsgenoten

5 en het maken van keuzes. Het vakantieprogramma wordt ruim van te voren verspreid onder ouders/verzorgers en cliënten via het secretariaat. Midweek In de zomervakantie biedt Klaver4 midweken aan waaraan cliënten kunnen deelnemen. Onder professionele begeleiding nemen jongeren deel aan een midweek met leeftijdsgenoten. Tijdens deze midweek wordt de thuissituatie ontlast. De cliënten kunnen werken aan hun individuele doelen, bijvoorbeeld het oefenen van ADL-vaardigheden, het functioneren binnen een groep, het aangaan van contacten met leeftijdsgenoten en het maken van keuzes. Bij de midweek wordt gekozen voor kleinschalige opvang, waarbij één begeleider per vier deelnemers mee gaat. De locatie van de midweken is wisselend, op basis van de accommodatie wordt het programma samengesteld. Hierbij wordt rekening gehouden met de leeftijd en interesses van de deelnemers. Weekendopvang Kinderen en jongeren ondernemen met elkaar op een ontspannen, maar ook leerzame manier activiteiten. Hierbij wordt een sterk appèl gedaan op de zelfredzaamheid en onderlinge communicatie. Tijdens de weekendopvang oefenen jongeren met vaardigheden op het gebied van bijvoorbeeld koken, budgetbeheer, ADL, etc. De jongeren trekken een heel weekend met elkaar op en leren rekening te houden met elkaar. In een ongedwongen sfeer worden door de aard van activiteiten contacten en vriendschappen gemakkelijker aangegaan of worden eigen mogelijkheden en onmogelijkheden sneller herkend. Natuurlijk is er daarnaast ruimte voor ontspanning tijdens gezamenlijke maaltijden, een spel of barbecue. 5 Woensdagmiddagopvang Klaver4 biedt op de woensdagmiddag tweewekelijkse opvang aan. De opvang vindt deels plaats op het kantoor in Woensdrecht, deels door middel van uitstapjes naar verschillende locaties. Onder professionele begeleiding maken de kinderen kennis met verschillende vormen van vrijetijdsbesteding. Spelenderwijs en aan de hand van kleine persoonlijke leerdoelen wordt er gewerkt aan motorische en sociale vaardigheden, een stukje zelfvertrouwen en zelfredzaamheid. De nadruk ligt op laagdrempeligheid. Computerclub Tweemaal in de maand biedt Klaver4 een computeravond aan. Tijdens deze avond worden kinderen gestimuleerd dingen aan en van elkaar te leren. Dit doel wordt gekoppeld aan computervaardigheden zoals het maken van een spelletje, programmeren of het bouwen van een website. De nadruk tijdens deze avonden ligt op delen en ontvangen van informatie, en het opdoen van succeservaringen in de omgang met leeftijdsgenoten. De groep bestaat uit maximaal acht deelnemers en wordt begeleid door twee vaste medewerkers van Klaver4. Er is een computeravond in Roosendaal en in Hulst. Sportgroep (Try out) In februari 2014 zal een try out starten met een sport en spelinstuif in Woensdrecht elke dinsdag van 16:30 tot 17:30. Dit is een samenwerking tussen Klaver 4 en en BWI

6 Woensdrecht. De doelgroep voor deze sportactiviteit zijn jongeren vanaf groep 7 met ontwikkelingsstoornissen als autisme, ADHD, psychische problemen en gedragsstoornissen. Voor deze activiteit geld een eigen bijdrage van 2,50 per keer. Dit is een bijdrage die normaal gezien ook verbonden is aan het deelnemen aan een vereniging. Dit is een activiteit die vanuit de gemeente Woensdrecht wordt gesubsidieerd. Om ook jongeren uit de omliggende gemeente de kans te geven om succeservaringen op te doen op het gebied van sport en spel kunnen deze jongeren doormiddel van AWBZ zorg deelnemen. Voor deze jongeren worden de kosten betaald vanuit AWBZ zorg. De kosten voor deze groep zal zijn 23 euro per uur vanuit het PGB of 1 uur groepsbegeleiding vanuit de ZIN, daarnaast betalen zij ook de eigen bijdrage. De activiteiten zullen plaatsvinden in Gymzaal Bloemenlaan, Bloemenlaan 50 te Hoogerheide. Het programma voor de 4 try outs in februari zien er als volgt uit: 11 Februari - Free running 18 Februari Basketbal 28 Februari Badminton/ Tennis 11 maart Hockey/ Pijl en Boog schieten Deze samenwerking tussen BWI en Klaver 4 wordt gezocht met het oog op de komende transitie Jeugdzorg in In 2015 zal de zorg die nu wordt betaald wordt vanuit de AWBZ, zoals PGB en Zorg in Natura, naar de gemeenten gaan. De gemeenten zijn verantwoordelijk dat jeugdigen de zorg krijgen die ze nodig hebben. Gemeenten zullen proberen jongeren zoveel mogelijk aan activiteiten binnen het voorliggende veld, zoals verenigingsleven en welzijnswerk, te laten deelnemen. Deelname aan deze groep is een goede voorbereiding op deze transitie. 6

7 Onderzoek praktijk Klaver4 Soms adviseren wij naar aanleiding van het intakegesprek om eerst nader psychodiagnostisch onderzoek te laten doen om een beter beeld te krijgen van het functioneren van uzelf, uw kind, en/of van het gezin. Door middel van dit onderzoek kan de problematiek gedetailleerd in kaart gebracht en uitgezocht worden. Er bestaan verschillende vormen van onderzoek waarmee verschillende aspecten van het functioneren van iemand in kaart gebracht kunnen worden. Daarnaast wordt gezocht naar de factoren die de problemen veroorzaken en/of in stand houden, en naar de wijze waarop mensen zelf en hun omgeving ermee omgaan. Waar ligt de kracht van mensen, hoe houden ze het vol? Zo kan advies en therapie gericht en specifiek gegeven worden. De onderzoeksresultaten worden schriftelijk vastgelegd in een psychodiagnostisch onderzoeksverslag, waarna de resultaten met u en/of uw kind/jongere worden besproken. Eventuele feitelijke onjuistheden zullen worden gecorrigeerd, waarna u een exemplaar van het definitieve verslag ontvangt. Indien er toestemming gegeven is, zal de verwijzer en evt. de school ook een exemplaar krijgen. Verder is het gebruikelijk dat alleen informatie naar derden opgestuurd wordt, wanneer u daarvoor schriftelijk toestemming heeft gegeven. Het is mogelijk dat een gesprek en/of een onderzoek wordt bijgewoond door een stagiaire. Dit wordt vooraf met u besproken en wanneer u bezwaar maakt, is de stagiaire niet aanwezig. De diverse onderzoeksvormen zijn: Intelligentieonderzoek Intelligentie is het vermogen om doelgericht te handelen, rationeel te denken en effectief met de omgeving om te gaan. Wanneer iemand zijn of haar intelligentieniveau niet matcht met de omgeving waarin hij of zij zich bevindt, kan dit voor problemen zorgen. Enerzijds kan iemand het gevoel hebben overvraagd te worden, anderzijds kan er sprake zijn van onderstimulering. Dit kan mogelijk voor emotionele en/of leerproblemen zorgen. 7 Door middel van een intelligentieonderzoek kan in kaart gebracht worden welke sterke en minder sterke verstandelijke vaardigheden iemand heeft ontwikkeld en of deze passend zijn bij de omgeving waarin diegene functioneert. Hierdoor kan een inschatting gemaakt worden welk type onderwijs, werk en/of andere activiteit past bij de persoon en waar, indien nodig, hulp geboden kan worden. Daarnaast kan een intelligentieonderzoek een eerste aanwijzing zijn voor de noodzakelijkheid van verder onderzoek, of een onderdeel zijn van een breder onderzoek. Wij kunnen intelligentieonderzoek afnemen bij (jonge) kinderen, jongeren en volwassenen. Neuropsychologisch onderzoek Bij een neuropsychologisch onderzoek wordt niet alleen gekeken naar het gedrag van iemand, maar ook naar de werking van de hersenen. Vaak zijn hersenwerking en gedrag aan elkaar gerelateerd en kan neuropsychologisch onderzoek verklaringen geven voor bepaald gedrag. Neuropsychologisch onderzoek wordt bijvoorbeeld ingezet om problemen op het gebied van de aandacht- en concentratie, planning en organisatie en geheugen vast te stellen of uit te sluiten, maar ook voor diagnostiek omtrent autisme spectrum stoornissen of een non-verbale leerstoornis (NLD). Bij Praktijk Klaver 4 kan een standaard neuropsychologisch onderzoek uitgevoerd worden. Voor meer gespecialiseerd neuropsychologisch onderzoek kunnen wij u doorverwijzen.

8 Onderzoek naar ontwikkelingsproblemen Bij ontwikkelingsproblematiek moet gedacht worden aan autisme spectrum stoornissen (ASS) en AD(H)D. Een onderzoek naar ontwikkelingsproblemen is vaak een breed onderzoek waarbij verschillende vormen van diagnostiek geïntegreerd worden. Er wordt een uitgebreide ontwikkelingsanamnese afgenomen en indien nodig vindt dossieranalyse plaats. Er zal informatie opgevraagd worden bij de school van uw kind of uw werk/dagbesteding en indien nodig zal er een observatie ter plekke plaatsvinden. Daarnaast wordt de testbatterij afgestemd op de onderzoeksvraag, deze kan bestaan uit o.a. intelligentieonderzoek, neuropsychologisch onderzoek en een onderzoek naar het sociaal-emotioneel functioneren. Via deze weg worden naast de ontwikkelingsproblematiek ook sterke en zwakke kanten op verschillende gebieden in kaart gebracht. Onderzoek naar dyslexie Dyslexie is een hardnekkig leesprobleem waardoor iemand belemmerd wordt in zijn/ haar maatschappelijk functioneren. In twee dagdelen worden zowel de verstandelijke vaardigheden als de didactische vaardigheden in kaart gebracht. Daarnaast wordt bij de school informatie opgevraagd over de vorderingen op lees- en spellinggebied en de geboden hulp. Tijdens het onderzoek wordt gezocht naar de oorzaak van de lees- en/of spellingproblemen. Zodra de oorzaak duidelijk is kunnen hiervoor gerichte adviezen gegeven worden. Indien er sprake is van dyslexie wordt er een dyslexieverklaring uitgeschreven. Systeemdiagnostiek Naast persoonsgebonden problematiek kunnen er ook factoren een rol spelen die te maken hebben met de directe omgeving van een persoon of de manier waarop b.v. interactiepatronen in zijn/haar gezin verlopen. Bovendien kunnen problemen zich alleen voordoen in een specifieke context. Tijdens deze gesprekken onderzoeken we op welke wijze ieder gezinslid kan bijdragen tot vermindering van de problemen. Naast gesprekken met alle betrokkenen vormt een observatie een goed hulpmiddel om de situatie in kaart te brengen. 8 Onderzoek naar sociaal emotionele ontwikkeling Dit onderzoek richt zich op het emotioneel welbevinden van het kind of de jongere, gerelateerd aan de ontwikkelingsfase en de situatie waarin hij of zij zich bevindt. Daarnaast geeft het onderzoek een beeld van de sociale mogelijkheden van uw kind. Hierbij wordt gebruik gemaakt van vragenlijsten die ingevuld worden door zowel degene waar het om gaat als zijn/haar omgeving. Daarnaast wordt ook gebruik gemaakt van gesprekken, projectief materiaal, observaties en/of spel, een en ander afhankelijk van de leeftijd en ontwikkelingsfase van het kind of de jongere. Op deze manier proberen wij inzicht te krijgen in uw kind als persoon, in zijn of haar gedrag en de manier waarop hij of zij naar zichzelf kijkt. Persoonlijkheidsonderzoek Door middel van interviews, persoonlijkheidsvragenlijsten en projectief materiaal kan de persoonlijkheid van een jongere of volwassene in kaart gebracht worden. Wat maakt deze jongere of volwassenen tot wie hij of zij is? Wat maakt hem of haar kwetsbaar of juist sterk?

9 Behandeling praktijk Klaver4 Nadat een diagnose is gesteld of een psychodiagnostisch onderzoek heeft plaatsgevonden is het mogelijk om de gegeven adviezen in een gestructureerde behandelsetting te oefenen en eigen te maken. Individuele behandeling wordt gestructureerd aangeboden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een behandelplan. Het behandelplan is volledig op maat gemaakt, wordt besproken met u en naar behoefte aangepast. Belangrijk bij de individuele behandeling is de motivatie van de persoon waar het om gaat. Wellicht herkent u als ouder de problematiek van uw kind maar wil uw kind er nog niets van weten. Dit wordt vaak na een aantal behandelingen duidelijk. Praktijk Klaver4 biedt individuele behandeling aan kinderen, jongeren en volwassenen met: (Faal)angst, sociale vaardigheid- en/of weerbaarheidproblematiek Faalangst is de angst om te falen, te kort te schieten of om aan bepaalde verwachtingen van jezelf of anderen niet te kunnen voldoen. Voorbeelden zijn: de angst om te falen bij sportieve prestaties (een sportwedstrijd, gymnastiekles) valt onder motorische faalangst, cognitieve prestaties (huiswerk, proefwerk, rijexamen, een toelatings- of eindexamen) vallen onder cognitieve faalangst en sociale activiteiten (spreekbeurt, geven van een lezing) onder sociale faalangst. Ook het eigen uiterlijk, sociaal gedrag of seksuele prestaties kunnen bij volwassenen aanleiding zijn tot faalangst. Extreme vormen van faalangst worden gerekend tot angststoornissen. Examenvrees en plankenkoorts kunnen ook als vormen van faalangst worden gezien. Faalangst zorgt vaak voor minder vertrouwen in jezelf. Je past je meer en meer aan en wordt onzeker op sociaal gebied. Faalangst hangt hierdoor samen met weerbaarheidsproblematiek en verminderde sociale vaardigheden. De behandeling richt zich op het vergroten van het vertrouwen in jezelf. De behandeling maakt je bewust van wie je bent en wat je kunt. Bovendien heeft het een positief effect op je daadkracht. 9 Autisme (ASS) Het autisme spectrum is een term die wordt gebruikt voor de visie dat de autistische stoornis en daaraan verwante aandoeningen een continuüm vormen, waarbij de symptomen als glijdende schaal kunnen worden beschreven. Er worden in grote lijnen drie symptoomgroepen onderscheiden (sociale interactie, sociale communicatie en stereotype gedrag), die per persoon in ernst kunnen verschillen. Tot de kern van het spectrum worden de autistische stoornis, het syndroom van Asperger en PDD-nos gerekend. De meest voorkomende kenmerken van ASS zijn beperkingen in de interactie met anderen; een verstoord lopende communicatie met anderen; informatieverwerkingsen integratieproblemen (wat zich vaak uit in inflexibiliteit in denken en handelen) en zich herhalende stereotype patronen van gedrag, belangstelling en activiteiten. Niet alle autistische kenmerken komen bij iedereen evenveel voor. De diversiteit binnen het autismespectrum is hierdoor erg verwarrend en fascinerend tegelijk. De behandeling richt zich op die aspecten die de meeste moeilijkheden geven. ASS is geen stoornis die na behandeling over is, maar behandeling kan er wel voor zorgen dat diverse problemen die gerelateerd zijn aan ASS verminderd kunnen worden en dat je beter met jezelf en je beperkingen om kan gaan. AD(H)D ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Het wordt ook wel aandachtstekorthyperactiviteitstoornis genoemd. Het "aandachtstekort" slaat niet op onvoldoende aandacht krijgen.

10 Wel kan iemand met ADHD onvoldoende aandacht schenken aan zijn of haar omgeving. Daardoor is het niet goed mogelijk om de aandacht bij één ding tegelijk te houden (concentratiegebrek). Een ADHD'er wordt snel afgeleid. Hyperactiviteit kan zich uiten door lichamelijke onrust, maar ook door innerlijke onrust en impulsiviteit. Bij hyperactiviteit kan er ook sprake zijn van overmatige beweeglijkheid die moeilijk te onderdrukken is. De beweeglijkheid kan in verschillende situaties ontstaan of verergeren. Over het algemeen zijn dat situaties met stress of een drukke omgeving (een situatie waarin veel prikkels moeten worden verwerkt). Impulsiviteit ontstaat doordat te veel indrukken worden gevolgd door bijbehorend handelen. De handelingen moeten direct plaatsvinden en kunnen niet worden uitgesteld. Handelingen die eenmaal in gang zijn gebracht kunnen niet meer worden gestopt en moeten eerst worden afgemaakt. Er kan vaak minder goed onderscheid worden gemaakt tussen belangrijke en minder belangrijke zaken. Bij taken worden dan verkeerde prioriteiten gelegd. Het voortdurend reageren op de omgeving en gevolg geven aan impulsen veroorzaakt het kenmerkende drukke gedrag van personen met ADHD. Een behandeling kan zich richten op de verbetering van de concentratie en bewustwording en beheersing van het gedrag. Gedragsproblemen bij kinderen Kinderen die een gedragsprobleem hebben kunnen meestal hun dagelijks leven niet goed structureren. Ook hebben zij problemen met het oplossen van problemen. Deze problemen kunnen ontstaan door een probleem in de aanleg (aangeboren) of door zaken uit de omgeving (bijvoorbeeld opvoeding). Ook kunnen deze problemen ontstaan door een wisselwerking tussen aanleg en omgeving. Het is belangrijk dat gerespecteerd wordt door de omgeving, maar ook zeker door het kind zelf waardoor de problemen zijn ontstaan. Voorbeelden van gedragsproblemen zijn: snel driftig en/of prikkelbaar zijn; veel ruzie maken; zich verzetten tegen volwassenen en regels; anderen beschuldigen en zich ergeren aan anderen. 10 Er zijn altijd dingen die het kind wel goed kan: talenten. Dit zijn de zogenaamde compensatiemogelijkheden. Als er aan de talenten van het kind gewerkt wordt, zal het op een gegeven moment steeds meer kunnen en steeds meer vaardigheden aangeleerd kunnen krijgen. Als het kind goed met zijn talenten kan omgaan en steeds meer leert, wordt zijn draagkracht steeds groter. Kinderen zijn heel flexibel: nieuw gedrag kan aangeleerd worden en ongewenst gedrag afgeleerd. Dit betekent dat er veel mogelijkheid is tot verandering, ook al kan het kind het een en ander niet. De behandeling richt zich op het bewust worden van het functioneren, naar de moeilijkheden die ervaren worden en op de talenten van het kind. Ouders worden betrokken in de behandeling omdat zij voor het kind de meest belangrijke omgeving zijn. Regelmatig worden er binnen de Praktijk groepscursussen en bijeenkomsten aangeboden, mits er voldoende aanmeldingen zijn (minimaal 6). Onderwerpen waar aan gedacht kan worden zijn: rouwverwerking, pesten, zelfvertrouwen en sociale vaardigheden. Ook kan er psycho- educatie gegeven worden over bv. autisme of ADHD in groepsverband.

11 Sociale vaardigheidstraining/weerbaarheidstraining Door middel van Sociale Vaardigheidstraining kunnen kinderen van 6 t/m 12 jaar leren meer zelfvertrouwen te krijgen, omgaan met en uiten van emoties, gesprekken te voeren, keuzes te maken, leren nee zeggen, kritiek geven en ontvangen, sociale vaardigheden aanleren, vriendjes maken /blijven, meer inzicht krijgen in pesten, denken en voelen. De kinderen zullen dit spelenderwijs leren door middel van rollenspelen en pictogrammen. Daarnaast wordt er elke les aandacht besteed aan ontspanningsoefeningen en samenwerkingsspelletjes. Voor de training worden verschillende materialen gebruikt afkomstig vanuit verschillende bestaande trainingen en programma s, om zo het beste aan te sluiten bij de hulpvragen van de kinderen in de groep. Oudercursus Naast aandacht voor de kinderen vindt Praktijk Klaver4 het heel belangrijk dat ouders ook genoeg aandacht aan zichzelf en elkaar geven. Daarom zetten we met deze cursus de ouders in het voetlicht. Onderwerpen als de ouder als persoon, opvoedingsvaardigheden, omgaan met het gedrag van uw kind en tijd vinden voor jezelf en elkaar staan hierbij centraal. Daarnaast is er de mogelijkheid om binnen de cursus informatie uit te wisselen met andere ouders. De oudercursussen worden op maat aangeboden en ouders hebben een eigen inbreng in de onderwerpen die aan bod komen. Neem voor meer informatie contact op met een van de teamleden van Praktijk Klaver4. Brusjesbijeenkomsten Met brusjes wordt bedoeld: broertjes of zusjes van kinderen met een ontwikkelingsstoornis. Kinderen met ADHD of vormen van autisme vertonen vaker gedragsproblemen en vragen om een intensieve pedagogische aanpak. In sommige gezinnen betekent dat: veel rekening houden met het kind met een ontwikkelingsstoornis en andere regels voor dit kind. Voor brusjes is dit een lastige situatie: zij krijgen minder aandacht en er wordt van hun meer verwacht. 11 Het lotgenotencontact is gericht op psycho-educatie en op het delen van de ervaringen die kinderen hebben. De psycho-educatie houdt in dat kinderen meer leren over de stoornis van hun broertje of zusje, zodat zij beter begrijpen waarom hun broertje of zusje soms boos wordt of waarom er altijd zulke strenge regels moeten zijn. Het lotgenotencontact betekent dat kinderen elkaar kunnen erkennen in de problemen waar ze mee te maken krijgen. Ook kunnen de kinderen problemen met elkaar bespreken en samen nadenken over oplossingen, bijv. wat kan ik het beste doen als mijn broertje een driftbui krijgt? In het groepje wordt gepraat, maar soms ook geknutseld, getekend of gespeeld. Informatiebijeenkomsten Nadere info volgt, zowel voor ouders als voor scholen. In de praktijk worden onderstaande behandeltechnieken toegepast: Cognitieve (gedrags)therapie Een belangrijk uitgangspunt van Cognitieve Gedragstherapie is dat gedachten, gevoelens en gedrag op een bepaalde manier met elkaar verbonden zijn. Iemands gedachten beïnvloeden zijn of haar gevoelens en gedrag. Negatieve gedachten zoals ik ben waardeloos kunnen psychische problemen veroorzaken of versterken. Mensen met een negatieve kijk op het leven kunnen baat hebben bij Cognitieve Gedragstherapie. Het doel van Cognitieve Gedragstherapie is onderzoeken of de negatieve wijze van denken wel helemaal klopt. Wanneer inderdaad blijkt dat je geneigd bent om te negatief over allerlei zaken te

12 oordelen, wordt samen uitgezocht welke adequatere manier van denken passend is. Het accent ligt op de wijze waarop je je in moeilijke situaties gedraagt. En hoe je over dergelijke moeilijke situaties denkt. Mediatietherapie (ouderbegeleiding) In mediatietherapie worden specifieke vaardigheden aan ouders aangeleerd om beter met hun kinderen te leren omgaan in de natuurlijke omgeving van het kind. Het is de meeste gebruikte werkwijze in de gedragstherapie met kinderen van 3 tot 12 jaar. Na een uitvoerige analyse van het gedrag van zowel kinderen als ouders worden strategieën aangeleerd en vaardigheden ingeoefend, die dagelijks in de praktijk van de opvoedingssituatie kunnen worden gebruikt. De therapie verplaatst zich als het ware van de therapieruimte naar de huiskamer. Problemen bij kinderen zijn niet los te denken van de omgeving waarin ze leven en opgroeien. Bij opvoedingsproblemen gaat het dikwijls om moeilijk hanteerbaar gedrag van kinderen, dat zich vooral thuis voordoet. Mediatietherapie wil het gedrag van een kind veranderen door de ouders te instrueren, zodat zij voortaan gepaster reageren bij het straffen en belonen. De ouders zijn het medium waarvan de psycholoog zich bedient om gedragsveranderingen bij de kinderen te bereiken. Ouders worden begeleid in een andere aanpak van hun kind. Bij de keuze van een mediatherapie nemen we aan dat de ouder de kennis en vaardigheden mist die nodig zijn voor gedragsverandering maar dat hij of zij wel gemotiveerd en in staat is om die te verwerven. Mindfulness Er zijn steeds meer aanwijzingen dat een afwijzende houding tegenover gevoelens, gedachten en lichamelijke gewaarwordingen een belangrijke rol speelt bij psychische problemen. Actieve pogingen om die nare ervaringen kwijt te raken door er in gedrag en gedachten voor te vluchten of tegen te vechten hebben meestal het tegengesteld effect. Dit is bij veel psychische problemen het geval. Mindfulness richt zich specifiek op het ontwikkelen van een andere houding tegenover problemen. Deze houding kenmerkt zich door nauwkeurig waarnemen, toelaten, niet-reageren en niet-oordelen waardoor er ruimte komt voor acceptatie. Mindfulness heeft twee componenten. De eerste betreft zelfregulatie van de aandacht. De aandacht is gericht op de onmiddellijke ervaringen en het herkennen van mentale gebeurtenissen in het huidige moment. De tweede component is de nieuwsgierige en accepterende houding tegenover dat wat ervaren wordt. Elke gedachte, elk gevoel en elke lichamelijke gewaarwording wordt toegelaten, zonder er onmiddellijk een waardeoordeel over uit te spreken en zonder er iets aan te willen veranderen. 12 Mindfulness kan worden aangeleerd. Traditioneel worden hiervoor een aantal technieken gebruikt die ontleend zijn aan inzichtmeditatie-oefeningen. Centraal in deze oefeningen staat dat men oude, ingesleten en automatische gewoonten leert herkennen en loslaten. Mindfulness is een zinvolle toevoeging op cognitieve gedragstherapie en kan ook in andere therapievormen geïntegreerd worden. Psycho-educatie Voor de meeste mensen is het kennen van een bepaalde diagnose geen enkel probleem. Het precies begrijpen hoe het gedrag wat hoort bij een bepaalde diagnose in elkaar zit en wat de gevolgen hiervan zijn, is voor velen lastiger. Het aanvaarden van een diagnose wanneer het jezelf betreft, en het behouden van een positief zelfbeeld nadat het besef is gekomen dat je anders bent dan anderen, is eveneens niet gemakkelijk. Psycho-educatie richt zich voornamelijk op het vergroten van de kennis van iemand over een bepaalde aandoening of stoornis, die meestal in de vorm van een diagnose gesteld wordt. Er wordt uitleg gegeven over de oorzaken, de symptomen, de

13 sociale/psychische gevolgen, het verloop en behandel/begeleidingsmogelijkheden. Door middel van psycho-educatie kom je daarnaast te weten welke mogelijkheden er zijn om met stoornis om te gaan, welke wegen er zijn om maatschappelijke ondersteuning te kijgen, en hoe je kan opkomen voor je rechten en behoeften. Behalve degene waar het om gaat, wordt ook de omgeving betrokken bij psycho-educatie, zodat belangrijke mensen om je heen ook weten hoe ze het beste met bepaald gedrag om kunnen gaan en hun verwachtingen zo goed mogelijk kunnen aanpassen op jouw mogelijkheden. Systeemtherapie De term systeem duidt op het sociale systeem waar mensen deel van uitmaken. Hiermee wordt bedoeld: de mensen die wij kennen en waar we een band mee hebben. Iedereen maakt deel uit van verschillende sociale systemen: thuis, op school of in ons werk hebben we contact met andere mensen. Met sommige mensen hebben we oppervlakkig contact, met anderen onderhouden we een intensieve of intieme relatie. Voor de meeste mensen is het gezin van herkomst het eerste belangrijke sociale systeem. Met onze ouders, broers en/of zussen hebben we een belangrijke band. Soms ook met grootouders of andere familie. Later staat het eigen gezin meer op de voorgrond: de eigen partner en eventuele kinderen spelen een grote rol in ons leven. Het werk en de vriendenkring zijn andere belangrijke plaatsen waar we mensen ontmoeten en relaties onderhouden. Binnen een sociaal systeem beïnvloeden mensen elkaar. Gedachten, gedragingen, gevoelens en verwachtingen ontstaan in wisselwerking met anderen uit onze omgeving. Dit is een gecompliceerd proces waarbij problemen kunnen optreden. Bijvoorbeeld: twee partners krijgen ruzie over de taakverdeling in huis; een kind krijgt gedragsproblemen op school na een ernstige ziekte van moeder. Een systeemtherapeut zal de ontstane problemen altijd bezien tegen de achtergrond van de wisselwerking met anderen. Ook wordt bekeken wie kan bijdragen aan het oplossen van de problemen. Tijdens de gesprekken worden de problemen besproken en de systeemtherapeut zoekt samen met de deelnemers naar andere manieren om met de problemen om te gaan. In de therapie kunnen de deelnemers zich bewust worden van onderlinge reacties op elkaar en begrijpen welke invloed zij op anderen hebben. Vaak wordt er huiswerk afgesproken, bijvoorbeeld om uit te proberen hoe het bevalt om zaken anders te doen dan voorheen. 13 Uiteraard is de belangrijkste doelstelling het doen verminderen of verdwijnen van de klachten of problemen. Dit wordt bereikt doordat mensen zich anders gaan gedragen ten opzichte van elkaar, anders met elkaar omgaan, anders op elkaar reageren en/of doordat men een andere visie krijgt op de problemen, op zichzelf en op de relaties met anderen. EMDR Vanaf zomer 2014 zal Praktijk Klaver4 ook EMDR therapie aan gaan bieden aan kinderen en jeugdigen. Meer informatie volgt. Algemene informatie is hier te vinden (

14 Vestigingen Stichting Klaver 4 Zorg en Welzijn Hoofdkantoor Blickveldt complex Dorpsstraat 49D 4634TN Woensdrecht Telefoon: Fax: info@klaver4.nl Stichting Klaver 4 Zorg en Welzijn Kantoor Zeeuws Vlaanderen Lange Bellingstraat ED Hulst Telefoon: Fax: info@klaver4.nl Website: 14