Nieuwsarchief december Onderzoek Centraal Fonds naar functioneren Raden van Toezicht van woningcorporaties

Transcriptie

1 Nieuwsarchief december 2003 Onderzoek Centraal Fonds naar functioneren Raden van Toezicht van woningcorporaties Het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting deed onderzoek naar het functioneren van Raden van Toezicht van woningcorporaties. Hiermee wil ze inzicht krijgen in het functioneren van Raden en de factoren die daarop van invloed zijn. Het Fonds onderzocht negentien corporaties en sprak daar met voorzitters en Raadsleden. De uitkomsten van het onderzoek zijn verwoord in het rapport Tussen regels en opvattingen. Volkshuisvesting Een aantal opmerkelijke conclusies kwam naar voren. Zo voelen de meeste toezichthouders zich maar beperkt verantwoordelijk voor volkshuisvestelijke doelen. Ze zien dit meer als taak van de directeur/bestuurder, terwijl ze zichzelf vooral richten op de financiële continuïteit. Het Fonds vindt een debat over de omvang en de aard van de verantwoordelijkheid van interne toezichthouders bij corporaties daarom zinvol. Positief is dat toezichthouders steeds meer aandacht hebben voor maatschappelijk rendement. Kennis Het ontbreekt veel onderzochte toezichthouders aan actuele volkshuisvestelijke kennis. Velen geven aan dat ze zich vooral focussen op financiële risicobeheersing. Verdieping en actualisering van volkshuisvestelijk inzicht vindt slechts incidenteel plaats. Het Centraal Fonds is van mening dat toezichthouders juist ook verantwoordelijk zijn voor het strategisch volkshuisvestelijk beleid en het realiseren van sociale en maatschappelijke doelen. Deze verantwoordelijkheid stelt eisen aan de deskundigheid van commissarissen, de samenstelling van de Raad van Toezicht en de inhoud van de informatievoorziening. Zelfevaluatie Raden van Toezicht moeten kritisch naar zichzelf kijken. Toch ontbreekt het de meeste onderzochte Raden van Toezicht aan degelijke zelfevaluatie. Veel interne evaluaties leveren geen noemenswaardige resultaten op. Het ontbreekt vaak aan externe input (geen spiegel). Volgens het Fonds kunnen toezichthouders hun professionaliteit en integriteit bevorderen door onder andere visitatie, externe begeleiding en een format voor zelfevaluatie met vaste onderwerpen, die in het jaarverslag van de corporatie terugkeren. Een andere optie is het oordeel van het bestuur over het functioneren van de Raad. Fusies Ook bij fusies valt het een en ander op te merken over de onderzochte Raden van Toezicht. Zo zijn volkshuisvestelijke doelstellingen tijdens een fusie nauwelijks bepalend bij de samenstelling van de (nieuwe) Raad. Bovendien is de samenstelling na een fusie vaak verre van ideaal en zijn de Raden vaak te groot. Vervolgens komt de definitieve samenstelling niet tot stand door het uitzetten van vacatures, maar door (versneld) aftreden. Vrijwel nergens vindt een open en volledige toetsing aan actuele profielschetsen plaats. Het Fonds vindt dat commissarissen moeten beseffen dat een fusie betekent dat ze hun zetel binnen afzienbare tijd moeten opgeven. Het laatste aandachtspunt uit het onderzoek betreft het toetsingskader dat toezichthouders gebruiken bij zowel het bepalen van hun eigen verantwoordelijk en taakuitoefening als bij het verschaffen van duidelijkheid aan het bestuur over de

2 kaders waarbinnen het bestuur moet opereren en wordt beoordeeld. Dergelijke toetsingskaders ontbreken vaak bij Raden van Toezicht. Discussie Het Centraal Fonds is van mening dat bevordering van professionaliteit van het interne toezicht vanuit de sector zelf moet komen. Nieuwe regels zijn niet zinvol. Het Fonds verwacht veel meer effect van bewustwording en debat binnen de sector zelf. Een belangrijke ontwikkeling hierbij noemt ze de oprichting van de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW). Het VTW draagt bij aan de professionaliteit van toezichthouders, onder andere door kennisuitwisseling. De bevindingen uit het onderzoek zijn voorgelegd aan een aantal deskundigen op het gebied van corporate governance, aan Aedes en aan de VTW. Het Fonds vindt dat de bevindingen zich bij uitstek lenen om opgenomen te worden in het werkprogramma van Aedes en de VTW. Klik hier voor het volledige rapport

3 16 december 2003 Misverstanden over visitaties 1. Visitatie is duur. Het kost minstens ,-. De kosten van een visitatie zijn vanaf De kosten verschillen per corporatie en hangen af van het profiel van de corporatie. Zo bepaalt de grootte, samenstelling en spreiding van het bezit en de complexiteit van de (beleids)problematiek de prijs. De kosten voor het visitatietraject zijn vanaf en kunnen oplopen tot circa ,-. De corporatie krijgt een offerte waarin de kosten staan genoemd. 2. Een visitatie duurt minimaal een jaar. Een visitatie duurt maximaal zes maanden. De corporatie besteedt zelf gemiddeld twee maanden aan het schrijven van de Zelfevaluatie en besteedt hier ongeveer zestig tot tachtig uur aan. Vervolgens gaat de visitatiecommissie in gesprek met interne stakeholders, zoals het bestuur, de Raad van Commissarissen en een aantal medewerkers, maar zeker ook met externe relaties, zoals huurdersvereniging, zorginstellingen en de gemeente. In een eindrapport doet de commissie verslag van de gesprekken en doet ze aanbevelingen tot verbetering. Daarna is de corporatie aan zet om de verbeteringen door te voeren. 3. Grote corporaties hebben visitatie niet nodig. Grote corporaties doen niet automatisch de goede dingen goed. Jezelf de spiegel voor laten houden door een objectieve visitatiecommissie is ook voor grote corporaties van belang. Bovendien opereert iedere corporatie in een lokale omgeving, waarbij ze te maken hebben met externe stakeholders. Het consulteren van die stakeholders over de eigen organisatie, het beleid en maatschappelijk rendement zorgt voor draagvlak in de lokale omgeving. Bij (zeer) grote corporaties kan de visitatie eventueel worden gesplitst in meerdere delen. Gurbe Helbig, directeur van deltawonen in Zwolle (circa vhe s): We hebben een aantal fusies achter de rug en zijn nog steeds in wording en beweging. Juist tijdens deze roerige tijden kozen we voor visitatie, niet pas daarna. We wilden ervan leren en dat hebben we gedaan. We hadden het idee dat we het allemaal prima weten, maar uit de resultaten blijkt dat niet helemaal het geval. In het visitatierapport staat een aantal concrete conclusies over onze beleidscontrolcyclus. De commissie concludeert dat we af en toe keuzes maken die niet altijd tot uitvoering leiden. Hier moeten we dus bewuster mee omgaan. 4. Visitatie is te ingewikkeld voor kleine corporaties Bij een (zeer) kleine corporatie met een gering woningbezit en geringe beleidsproblematiek is een visitatie beperkter van omvang. De corporatie schrijft wel een zelfevaluatie maar er kan met een kleinere hoeveelheid visitatiegesprekken en met een kleinere commissie worden volstaan. De visitatiecommissie geeft inzicht in de wijze waarop keuzes van de corporatie tot stand zijn gekomen. De commissie geeft aanbevelingen waarmee de corporatie verbeteringen kan doorvoeren. Een visitatie draagt bij aan de professionalisering. Coen Hamers, directeur van Stichting Woonmaatschappij Dinkelborgh (circa vhe s) over de visitatie: Vooral de zelfevaluatie bleek bij ons een groot succes. Al onze medewerkers hebben eraan meegewerkt. Dit terwijl aanvankelijk iedereen aangaf hier weinig tijd voor te hebben. Achteraf kan ik zeggen dat het schrijven van

4 de zelfevaluatie sterk heeft bijgedragen aan het gevoel samen ergens voor te staan. Volgend jaar houden we ons die spiegel dus gewoon opnieuw voor. 5. Je hebt niets aan de visitatierapporten. In het visitatierapport doet de commissie verslag van de gesprekken die ze voerde en doet ze aanbevelingen tot verbetering. In het rapport leest de corporatie de objectieve analyse van de zelfevaluatie en de uitkomsten van de gesprekken met haar stakeholders. Bovendien doet de commissie aanbevelingen ter verbetering. Alle rapporten kennen hetzelfde stramien, maar zijn een product op maat. Ze beschrijven de sterke en minder sterke punten van de gevisiteerde corporatie, zoals blijkt uit het visitatietraject. Naast het openbare visitatierapport is er een vertrouwelijke visitatiebrief. De visitatiecommissie bespreekt deze documenten in een eindgesprek met directie en/of bestuur van de corporatie, eventueel aangevuld met managementteam en/of Raad van Toezicht. De gevisiteerde corporatie verspreidt in ieder geval het visitatierapport onder de stakeholders die betrokken zijn bij de visitatie. Wim Nolden, directeur Woningstichting Hoogkerk in Groningen: We hebben verschrikkelijk veel van de visitatie geleerd. Aan de ene kant bevestigen de uitkomsten en aanbevelingen onze eigen verwachtingen, terwijl we aan de andere kant blij verrast zijn dat onze omgeving veel waardering heeft voor wat we doen. Mede hierdoor zijn we weer wat rechter op gaan zitten. 6. De visitatiecommissie doet maar wat. Het visitatietraject ziet er voor iedere corporatie hetzelfde uit. Visitatie kent vaste onderdelen en voldoet aan hoge kwaliteitseisen. Alle corporaties beginnen met het schrijven van de Zelfevaluatie. Hiervoor krijgen de corporaties een format van vragen over het beleidsproces, de bedrijfsprocessen en de maatschappelijke prestaties. Aan de hand van de Zelfevaluatie gaat de visitatiecommissie de gesprekken met de corporatie en de stakeholders voeren. Iedere visitatie wordt afgerond met de oplevering van het visitatierapport en de vertrouwelijke visitatiebrief. De commissie licht haar bevindingen toe in het eindgesprek met de corporatie. De wijze waarop een visitatie in zijn werk gaat heeft Raeflex vastgelegd in het Protocol Visitatie. Het protocol schetst het kader, waarbinnen het volledige traject plaatsvindt. Uiteraard verschilt de inhoud van de visitatie per corporatie. Iedere corporatie heeft een unieke situatie en daarom is iedere visitatie ook uniek. De directeur van de corporatie swl Leerdam, Tjapko van Dalen: Het was bijzonder nuttig om alle wezensvragen van onze corporatie weer eens goed door te nemen. Alle onze onderliggende keuzes waar we niet dagelijks bij stil staan, kwamen aan de orde. Het ging om vragen als: wie beschouwen wij als onze klanten en waarom werken we op onze manier? Als inwerkperiode voor de nieuwe managers was dit bijzonder intensief, maar iedereen was hierdoor meteen 'helemaal bij de les'. Het brengt de interne discussie op een goede manier op gang. 7. De corporatie kan haar eigen visitatiecommissie samenstellen. Raeflex stelt voor iedere visitatie een commissie samen. Ze houdt hierbij rekening met de situatie van de corporatie en baseert haar keuze op het intakegesprek en de verstrekte gegevens van de corporatie. Op basis hiervan brengt Raeflex offerte uit. De omvang van een visitatiecommissie bestaat uit minimaal twee visitatoren (voorzitter en algemeen commissielid) en een secretaris, tot maximaal zes visitatoren (voorzitter en vijf algemene leden) en een secretaris. Raeflex stelt de commissies zodanig samen dat er altijd een mix van deskundigheden aanwezig is op onder andere bedrijfskundig, financieel en volkshuisvestelijk gebied. De visitatoren hebben zowel ervaring in de corporatiebranche, als buiten de branche.

5 De wethouder Ruimtelijke Ordening van de gemeente Zwolle, de heer Van Dooremolen, was een van de stakeholders die de visitatiecommissie van deltawonen in Zwolle op bezoek kreeg: D r zat veel kwaliteit aan tafel. Ze stelden goede vragen en brachten me zelfs op nieuwe ideeën.

6 25 november 2003 Startbijeenkomst visitatie Volksbelang Raamsdonksveer Volksbelang uit Raamsdonksveer is begonnen met het visitatietraject. Op 25 november zette het managementteam van Volksbelang onder begeleiding van Raeflex tijdens de startbijeenkomst het plan van aanpak voor de zelfevaluatie in de grondverf. Hier spraken we ook over de gesprekspartners voor de visitatiecommissie. De voorzitter van de visitatiecommissie is de heer Verhoef, zelfstandig interim- en projectmanager bij VMC Verhoef Management Consultancy BV. De gesprekken van de commissie met de stakeholders vinden in februari/maart volgend jaar plaats. De verwachting is dat het visitatietraject in april volgend jaar is afgerond.

7 6 november 2003 Raeflex workshop op Aedes-congres 'Hoe en waarom doet u wat?' Raeflex was op het Aedescongres op 6 november in stadion de Galgewaard in Utrecht duidelijk aanwezig. Ze hield een workshop met als thema "Waarom en hoe doet u wat u doet?" Er was grote belangstelling voor de workshop. Zoveel, dat er twee sessies gevuld waren. Ongeveer een uur lang bogen drie gastsprekers zich samen met de deelnemers (vooral corporatiedirecteuren, managers en leden van Raden van Toezicht) over de vraag hoe en waarom bepaalde keuzes worden gemaakt. Zelfevaluatie dus. Zelfevaluatie vanuit de rol en het functioneren van de directeur en vanuit het perspectief van de organisatie. Ben je een 'loner' of zoek je actief feedback in je omgeving? Hier werd natuurlijk ook stilgestaan bij visitatie als instrument om je de spiegel voor te houden. 'Ken uzelf' De voorzitter van de Raad van Commissarissen van Raeflex, Henry Dix, opende de discussie door te stellen dat het bestaansrecht van een organisatie niet alleen afhangt van cijfers, maar dat immateriële waarde minstens even belangrijk is. Het oordeel van stakeholders over maatschappelijke prestaties van de corporatie, je reputatie, bepaalt je "license to operate" en daarmee de legitimatie van je organisatie. Volgens Dix is zelfevaluatie essentieel om een eerlijk beeld van je reputatie te krijgen: "Wantrouw jezelf het meest. Door te evalueren, formuleer je je eigen twijfels. Ga ook te rade in je omgeving. De spiegel laat soms heel iemand anders zien dan je zelf denkt". Coen Hamers, directeur van woonmaatschappij Dinkelborgh, was ook een van de sprekers. Dinkelborgh werd onlangs gevisiteerd door Raeflex. De corporatie koos er bewust voor eerst een ondernemingsplan te schrijven en zich pas daarna te laten visiteren. Volgens Hamers was het een echte eyeopener. Hamers zegt de uitkomsten van de visitatie goed te kunnen gebruiken bij de professionaliseringslag die de corporatie momenteel maakt. Ook Hanny Kunst was gastspreker. Zij is directeur van Standvast Wonen in Nijmegen en een van de visitatoren van Raeflex. Kunst geeft aan dat ze de mening van haar omgeving belangrijk vindt. Ze luistert eerst zowel intern als extern naar haar stakeholders, voordat ze beleid maakt. Al het gehoorde overwegende, neemt ze vervolgens een besluit. Visitatie is voor haar een logisch en waardevol instrument om onder meer het beleidsproces eens goed tegen het licht te houden. Zeg directeur, hoe doet u het? De gespreksleider Dick van Ginkel vroeg aan Hamers en Kunst of ze 'een eenzame directeur' zijn. Beide gaven ze aan zich niet eenzaam te voelen. Ze hebben voldoende mensen in hun omgeving waarmee ze 'sparren' en reflecteren. Dat doen ze het liefst met mensen van buiten de organisatie. De onder de deelnemers aanwezige Raad van Toezichtleden kregen de vraag of en hoe zij weten of het goed gaat met de directeur. Een toezichthouder uit het publiek gaf aan dat ze dit prima weet: "Ik voer twee keer per jaar een functioneringgesprek met de directeur." Uit de reacties bleek deze frequentie niet gebruikelijk, terwijl menig aanwezige vond dat het eigenlijk onontbeerlijk is. Diks voegde hieraan toe dat visitatie voor toezichthouders ook een uitstekend middel is om zicht te krijgen op het functioneren van de corporatie en de directeur. Managen van verwachtingen Van Ginkel 'speelde nog een spelletje' met de aanwezigen en vroeg ze te gaan staan. Aan de hand van een afvalrace bleek hun kennis van en omgang met stakeholders. Dit

8 leverde interessante resultaten op. Zo gaf iedereen aan te weten wie zijn stakeholders zijn, maar kent slechts de helft van de deelnemers het beleid van de eigen stakeholders. Ook de helft vermoedt dat hun stakeholders het beleid van de corporatie kennen, dit terwijl bijna alle aanwezigen regelmatig overleggen met hun stakeholders. Slechts twee van de aanwezigen bleven staan bij de vraag of ze hun stakeholders consulteren bij belangrijke beslissingen. Hoe dan ook, iedereen is het met elkaar eens: in het relatiebeheer met de omgeving gaat het vooral om het managen van de verwachtingen van stakeholders. Visitatie kan daarbij helpen

9 31 oktober 2003 Raeflex geeft inleiding bij management follow-up Op verzoek van de management follow-up verzorgde Raeflex op 31 oktober 2003 een inleiding over visitatie. Omdat de deelnemers vooral geïnteresseerd waren in praktijkervaringen, nodigden we Tjapko van Dalen, directeur van Stichting Wonen Leerdam, uit om te vertellen over zijn ervaringen met visitatie. De SWL meldde zich eind oktober 2002 aan voor een visitatie en ontving in maart van dit jaar het eindrapport. Van Dalen vertelde open over zijn ervaringen met visitatie, de kosten en opbrengsten. De aanwezigen hadden veel vragen. Zo was de tijd die een corporatie moet investeren in visitatie bij velen onduidelijk. Daarnaast was een aantal aanwezigen sceptisch over de toegevoegde waarde van visitatie en vroeg Van Dalen wat het traject zijn corporatie heeft opgeleverd. De directeur meldde dat de visitatie voor de SWL meer dan moeite waard was. De commissie kwam echt met goede verbeterpunten en inzichten. Sommige waren al bekend, sommige ook niet. Natuurlijk moet je als organisatie ook zelf tijd in de visitatie investeren, maar evalueren hoort eigenlijk een normale zaak te zijn, vertelde Van Dalen. Raeflex zelf vertelde tijdens de follow-up over het analysekader van visitatie; waar kijkt visitatie naar en hoe verloopt het traject? Ook hierbij hadden de deelnemers veel vragen. Bijvoorbeeld over de meerwaarde van visitatie ten opzichte van andere analyse- en meetsystemen. Uit de opmerkingen bleek bovendien dat velen waarde hechten aan vergelijkbare visitatierapporten. Ze zien visitatierapporten als mogelijk benchmarkinginstrument. Dat zou volgens hen een extra toegevoegde waarde van visitatie zijn.

10 18 september 2003 Presentatie Raeflex voor Stichting Sociale Verhuurders Noord-Kennemerland Op vrijdag 18 september gaf Raeflex een presentatie over visitatie aan Stichting Sociale Verhuurders Noord-Kennemerland (SVNK). Bij deze stichting zijn tien corporaties aangesloten, waarvan twee corporatiedirecteuren mee hebben gedaan aan de visitatiepilots. Beide corporatiedirecteuren waren erg enthousiast over het resultaat van de visitatie. Een van de gevisiteerde corporaties noemt visitatie een prettige en leervolle manier om de organisatie en beleid zowel intern als extern te toetsen. Aan het resultaat van een visitatietraject heb je echt wat. Om de investering hoef je het niet te laten. Vergelijk het eens met het geld dat je ieder jaar kwijt bent aan de accountant. Een visitatie doe je eens in de drie tot vijf jaar en levert veel meer interessante informatie op! Wilma de Water, directeur van Raeflex, vertelde tijdens de presentatie over het instrument visitatie en waarom het zo waardevol is voor corporaties. Ze legde uit wat visitatie bij het verbeteren van maatschappelijke rendement kan betekenen. De momenten waarop een visitatie interessant zijn, kwamen ook aan bod. Vlak na een roerige periode, bijvoorbeeld een fusie of reorganisatie, is zo n uitgelezen moment. Hier kan de corporatie visitatie uitstekend gebruiken als evaluatie-instrument. Maar visitatie levert ook interessante input voor het schrijven van een ondernemingsplan. Visitatie kan antwoord geven op de vraag wat de organisatie de komende tijd nu echt wil bereiken. Een boeiende discussie ontstond over de vraag wat een maatschappelijke onderneming precies is en hoe die zich hoort te gedragen. Vooral de vraag hoe je verantwoording aan je omgeving aflegt, leverde veel gespreksstof op. Een aantal corporaties gaf aan dat ze bijzonder veel verantwoording (moet) afleggen, terwijl andere verklaarden dat niemand ze echt aan de tand voelt over hun prestaties. Visitatie is een manier om van je omgeving te horen welke mate van verantwoording ze van je verwacht.

11 8 september 2003 Het jaarverslag van Raeflex, visitatie woningcorporaties, is beschikbaar Raeflex is in 2002 op initiatief van Aedes opgericht. Raeflex organiseert en faciliteert visitaties voor woningcorporaties.

12 12 mei 2003 Visitatierapport voor Woningstichting Hellendoorn Woningstichting Hellendoorn heeft als vierde corporatie het visitatierapport in ontvangst genomen, op 8 mei. De woningstichting is het visitatietraject ingegaan omdat zij behoefte had aan een kritische blik op haar eigen functioneren. Hellendoorn wil zelfgenoegzaamheid voorkomen door zich een spiegel voor te (laten) houden. Verder wil de corporatie met een visitatie haar eigen transparantie verbeteren. De uitkomsten van de visitatie worden gebruikt voor het ondernemingsplan en de Woonvisie die samen met de gemeente Hellendoorn opgesteld worden.

13 17 april 2003 Eerste workshop visitatie Raeflex en FHM Atrium Op 10 april is de eerste workshop van start gegaan gericht op commissarissen en directie van woningcorporaties over visitatie. Aanwezig waren de commissarissen en directeur/bestuurder van een viertal corporaties. Aan bod kwamen vragen als, hoe krijgt u als commissaris inzicht in de maatschappelijke prestaties van uw corporatie? Door wie wordt u geïnformeerd als commissaris over de maatschappelijke opgaven van uw corporatie? Op welke wijze kan visitatie bijdragen aan uw kennis over maatschappelijk functioneren van de corporatie? Kritische noten waren er ook. Enkele deelnemers vroegen zich af of een visitatierapport wel nieuws oplevert "wij weten wel waar onze zwakke punten zitten". En men vroeg zich af of in een kleine gemeente een visitatie niet te confronterend is. Door een goede presentatie van de uitkomsten kunnen dit soort nadelen worden opgevangen. De deelnemers concludeerden aan het eind van de workshop dat visitatie een goed instrument kan zijn voor het interne toezicht. "Je krijgt inzicht in de blinde vlekken, het houdt je scherp want buitenstaanders kijken met andere ogen naar je corporatie". Ook verwachten enkele aanwezigen dat het openbare visitatierapport een constructieve invloed heeft op de soms moeilijke relaties met stakeholders. De workshop wordt in het najaar herhaald.

14 9 april 2003 Visitatierapport voor Eemland Woningbouwvereniging Eemland uit Baarn heeft als derde corporatie een volledige visitatie doorlopen. Bart Noorderwier, voorzitter van de visitatiecommissie heeft op 1 april jl. het rapport aan directeur Hans van der Velden van Eemland overhandigd. "Als ijkpunt van ons tienjarig bestaan leek het me verstandig om eens in de Raeflexspiegel te kijken,"zegt van der Velden. "Het is goed als je organisatie zo tegen het licht wordt gehouden. Het rapport geeft niet alleen kritiek maar is een `tailor made' document dat ook suggesties en adviezen geeft en waarschuwt voor valkuilen".

15 4 april 2003 Veel interesse in visitatie Corporaties willen graag de tastbare resultaten zien van visitaties. Dat bleek tijdens een presentatie van Wilma de Water, directeur van Raeflex, stichting visitatie woningcorporaties op 2 april voor het Landelijk Contactteam Volkshuisvesting. Bijna alle aanwezigen toonden interesse in Raeflex en vroegen visitatierapporten op om zich er meer in te verdiepen. Het Landelijk Contactteam Volkshuisvesting bestaat uit veertien corporatiedirecteuren uit het gehele land die vier maal per jaar bij elkaar komen om te spreken over ontwikkelingen in de volkshuisvesting. Tijdens de bijeenkomst die plaatshad bij Woonstichting Gendt kwamen vragen aan de orde als: Wat zijn de resultaten van een visitatie en hoe verhoudt visitatie zich ten opzichte van het bestaande toezicht? `De resultaten van een visitatie zijn inzicht voor de corporatie en de stakeholders over haar ambities en de maatschappelijke prestaties van de corporatie. De visitatiegesprekken met conclusies en aanbevelingen worden zorgvuldig verwoord in het visitatierapport. Dat is een tastbaar resultaat van een visitatie,' verduidelijkte Wilma de Water. `Daarnaast blijkt dat tijdens het doorlopen van de visitatie er binnen de corporatie een grote betrokkenheid ontstaat. Het schrijven van de zelfevaluatie waar de corporatie mee start tijdens de visitatie draagt daar in belangrijke mate aan bij. Het visitatierapport biedt aanknopingspunten voor de corporatie om verder te werken aan haar ontwikkeling. Maar het geeft ook zekerheid over de punten waarop de corporatie goed scoort.` Visitatie staat los van het toezicht op corporaties. Visitatie is daar niet voor bedoeld. Visitatie is vooral opgezet om corporaties inzicht te geven in het lastige thema van maatschappelijke prestaties. "Doen we de goede dingen in de ogen van de stakeholders? Doen we die dingen dan op de juiste manier en leidt het tot de goede resultaten, maken we onze ambities waar" zijn vragen die centraal staan bij een visitatie. Sinds de oprichting van Raeflex vorig jaar maart hebben zich zeven corporaties. De verwachting is dat dit aantal snel gaat toenemen zodra er meer voorbeelden zijn van afgeronde visitaties

16 3 april 2003 Visitatierapport voor Stichting Wonen Leerdam Stichting Wonen Leerdam heeft als tweede corporatie in Nederland een visitatierapport in ontvangst genomen op woensdag 19 maart. Dit gebeurde tijdens het eindgesprek dat de commissie voerde met de directie van Stichting Wonen Leerdam.

17 6 maart 2003 Presentatie Raeflex bij Amsterdamse Federatie van woningcorporaties Wilma de Water, directeur van Raeflex, stichting visitatie woningcorporaties heeft op 5 maart een presentatie gegeven bij de Amsterdamse Federatie van woningcorporaties. Vanuit de Federatie was hierbij vrijwel de voltallige commissie Beleid en Strategie aanwezig. Tijdens de presentatie kwamen onder andere vragen aan de orde als waarom een corporatie voor visitatie kiest en wat de meerwaarde is van visitatie. Bij een visitatie staan de maatschappelijke opgaven en prestaties van de corporatie centraal. Visitatie heeft een meerwaarde omdat een onafhankelijke commissie hierover in gesprek gaat met de corporatie én met de belanghouders. Een onafhankelijke commissie krijgt meer antwoorden dan wanneer de corporatie zelf de vragen stelt. Dit heeft te maken met de bestaande relatie tussen de belanghouder en de corporatie. Het gaat erom helder te krijgen wat de belanghouders van de corporatie verwachten en hoe de prestaties verbeterd kunnen worden. Het openbare visitatierapport draagt bij aan de transparantie en lokale verankering. Op basis van dit rapport gaat de corporatie in gesprek met haar belanghouders om prestaties te verbeteren. Hiermee is visitatie een vrijwillig instrument voor corporaties die de lat steeds een stukje hoger willen leggen en dit aan de buitenwereld willen laten zien.