Examen VBO-MAVO-C. Economie. Voorbereidend Beroeps Onderwijs. Tijdvak 1 Dinsdag 23 mei uur. Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs

Transcriptie

1 Economie Examen VBO-MAVO-C Voorbereidend Beroeps Onderwijs Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 23 mei uur Informatieboekje B Begin

2 informatie 1 RIJKSBEGROTING 1999 inkomsten van het rijk in 1999: 213,6 miljard niet-belastingontvangsten 27,4 mld overige belastingen op inkomen, winst en vermogen 7,8 mld omzetbelasting BTW 56,6 mld vennootschapsbelasting 34,2 mld accijnzen 16,9 mld loon- en inkomstenbelasting 45,6 mld belasting op milieu 5,2 mld overige kostprijsverhogende belastingen 19,8 mld uitgaven van het rijk in 1999: 231,9 miljard landbouw, natuurbeheer en visserij 3,7 mld financiën 5,9 mld justitie 7,6 mld binnenlandse zaken en koninkrijkrelaties 7,7 mld volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer 8,5 mld buitenlandse zaken/ internationale samenwerking 8,7 mld volksgezondheid, welzijn en sport 11,2 mld europese unie 11,8 mld economische zaken 3,4 mld diversen 6,7 mld onderwijs, cultuur en wetenschappen 40,9 mln rente staatsschuld 31,2 mld defensie 13,8 mld sociale zaken en werkgelegendheid 31,1 mld verkeer en waterstaat, FES en infrastructuurfonds 14,6 mld gemeente- en provinciefonds 25,1 mld informatie 2 Uit een folder van het arbeidsbureau: Inkomensderving bij werkloosheid Indien iemand buiten zijn of haar schuld ontslagen wordt, biedt de werkloosheidswet een vangnet. De hoogte van de uitkering is 70% van het laatstverdiende loon. De duur van de uitkering hangt af van het arbeidsverleden. Voor de bepaling van het arbeidsverleden moet rekening worden gehouden met de weken-eis en de vier-uit-vijf jaren-eis. Voor de weken-eis moet de werknemer in de periode die direct aan de werkloosheid voorafgaat minstens 26 van de 39 weken gewerkt hebben. De vier-uit-vijf jaren-eis, kortweg jaren-eis, houdt in dat de werknemer voorafgaande aan het jaar waarin de werkloosheid ingetreden is, minstens gedurende vier kalenderjaren gewerkt heeft B 2 Lees verder

3 informatie 3 Uit de folder Als u werkloos bent, Gak Nederland BV In de volgende tabel ziet u hoe lang u 70% van uw laatstverdiende loon als uitkering ontvangt, uitgaande van uw totale arbeidsverleden: Bij een arbeidsverleden van duurt uitkering van 70% 4 jaar 6 maanden 5 tot 10 jaar 9 maanden 10 tot 15 jaar 1 jaar 15 tot 20 jaar 1,5 jaar 20 tot 25 jaar 2 jaar 25 tot 30 jaar 2,5 jaar 30 tot 35 jaar 3 jaar 35 tot 40 jaar 4 jaar 40 jaar en meer 5 jaar informatie 4 Curriculum vitae Amat, Galima Albert Verweijlaan BZ HILVERSUM Telefoon : Geboortedatum: 22 augustus 1977 Geslacht: vrouw Burgerlijke staat: ongehuwd Godsdienst: Islam Opleiding: Mavo Willibrordus, Bussum Diploma mei 1993 Meao Boerhave College, Utrecht Diploma mei 1997 Cursus: Ervaring: Praktijktraining kantoorautomatisering Informatie Centrum Den Haag Eerste Hulp bij Levensgevaar Reanimatiecomité Rijswijk/Den Haag Garage Abskerk BV, Hilversum administratief medewerker augustus 1997 t/m december 1999 Reklame-diensten Fortuin BV, Utrecht telefonisch verkoopmedewerker januari 2000 t/m februari 2000 Referenties: De heer C. Cornelisse directeur Garage Abskerk tel: B 3 Lees verder

4 informatie 5 1 januari 1999 De monetaire unie De economische en monetaire unie is op 1 januari 1999 van start gegaan. De koers van de euro werd vastgesteld op ƒ 2, Euromunten en eurobankbiljetten zijn nog niet in omloop. 1 januari 2002 De euro komt in de portemonnee Op 1 januari 2002 komen de euromunten en de eurobankbiljetten in omloop. Het gehele betalingsverkeer (bank- en girorekeningen, geldautomaten, pinpassen, etc.) gaat over op de euro. Ondernemers moeten de euro als een betaalmiddel accepteren. Met andere woorden: de euro en de gulden zijn beide een wettig betaalmiddel. Uiterlijk 1 juli 2002 De gulden is geen wettig betaalmiddel meer De ondernemer hoeft de gulden niet meer te accepteren als betaalmiddel. Omwisselen van de guldens is alleen nog mogelijk bij banken. Overigens kunnen de deelnemende landen deze periode naar eigen inzicht verkorten. informatie 6 Werkgelegenheid in de land- en tuinbouw Het aandeel vrouwelijke arbeidskrachten in de land- en tuinbouw blijft stijgen. Onder de 292 duizend vaste arbeidskrachten, die het CBS in 1998 heeft geteld, bevinden zich ruim 99 duizend vrouwen. Hiermee is het aantal vrouwen in de land- en tuinbouw gestegen naar 34%. Van alle vrouwen werkt 22% voltijd, bij de mannen is dat 59%. informatie 7 Inkomsten/uitgaven meisjes per maand 15 jaar 16 jaar 17 jaar inkomsten ƒ 197, ƒ 258, ƒ 279, uitgaven ƒ 136, ƒ 153, ƒ 174, Inkomsten/uitgaven jongens per maand 15 jaar 16 jaar 17 jaar inkomsten ƒ 195, ƒ 311, ƒ 365, uitgaven ƒ 132, ƒ 184, ƒ 224, Totaal aantal jongeren , gelijk verdeeld over jongens en meisjes B 4 Lees verder

5 informatie 8 informatie 9 Sam krijgt van de verkoper de volgende informatie: Verbruik 1 liter benzine à ƒ 2,11 op 25 km 1 liter olie à ƒ 13,75 op 50 liter benzine Onderhoud ƒ 600, per jaar Inruilwaarde ƒ 2.000, na 3 jaar (inclusief slot en alarm) WA verzekering ƒ 192, per jaar Accessoires ƒ 389, voor het slot ƒ 500, voor het alarm inclusief inbouwen B 5 Lees verder

6 informatie 10 Sam in de winkel: Sam: Verkoper: Sam: Verkoper: Sam: Verkoper: Ik zou de scooter graag willen kopen, maar zoveel geld heb ik niet. Kan ik het geld lenen? Je kunt bij mij een lening sluiten. Je betaalt dan in termijnen. Dan zou ik graag ƒ 5.000, willen lenen en dit in 3 jaar terugbetalen. Kan dat? Geen probleem. Hoeveel verzekeringspremie moet ik betalen? Ik kom de scooter op 1 november ophalen. De verzekeringspolissen voor scooters beginnen en eindigen op 1 mei. Je moet dan van 1 november tot 1 mei betalen. informatie 11 Leentabel Fietsspecialist Bedrag (f) Te betalen vaste maandbedragen bij verschillende looptijden 12 mnd. 24 mnd. 36 mnd. 48 mnd. 60 mnd. 72 mnd ,45 25,58 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t ,90 51,16 37,44 30,72 24,03 21, ,95 76,75 56,17 46,09 36,05 32, ,80 102,33 74,89 61,45 48,06 42, ,92 122,90 87,86 70,16 58,25 51, ,51 147,47 105,44 84,19 69,89 61, ,09 172,05 123,01 98,22 81,54 71, ,67 196,63 140,58 112,25 93,19 81, ,26 221,21 158,15 126,28 104,84 92, ,93 239,73 168,46 133,25 111,49 96, ,12 287,74 202,16 159,90 133,79 115, ,30 335,70 235,85 186,55 156,08 134, ,49 383,66 269,54 213,20 178,38 153, ,67 431,61 303,23 239,85 200,68 173, ,91 472,06 330,93 259,90 217,55 187,70 informatie 12 Premietabel WA-verzekeringen Scooters en automaatbromfietsen November December Januari Februari Maart April ƒ 90,00 ƒ 75,00 ƒ 60,00 ƒ 45,00 ƒ 30,00 ƒ 15,00 De premies zijn inclusief assuratiebelasting, maar exclusief ƒ 12, administratiekosten B 6 Lees verder

7 informatie 13 EEN JAAR NAAR SCHOOL IN HET BUITENLAND BELANGRIJKE INFORMATIE Hoe meld ik mij aan? Na ontvangst van jouw aanmeldingsformulier nodigen wij je uit voor een vrijblijvend interview. De kosten van het interview bedragen ƒ 65, en dienen contant te worden voldaan bij het interview. Vrijwillige voorbereidingscursus De prijs voor de vrijwillige voorbereidingscursus bedraagt ƒ 1.950,. Een plaats voor deze cursus kan worden gereserveerd wanneer tenminste de aanbetaling van ƒ 750, is voldaan. Programmakosten VS ƒ , Canada ƒ , Australië ƒ , Nieuw Zeeland ƒ , Engeland ƒ , Frankrijk ƒ 9.450, Verzekering Het afsluiten van een verzekeringspakket is verplicht. De verzekering dekt ziekte en ongeval, diefstal, wettelijke aansprakelijkheid en is tevens een reis- en bagageverzekering. De kosten voor de verzekering bedragen ƒ 1.195,. Annuleringsverzekering U kunt een vrijwillige annuleringsverzekering ad. ƒ 195, afsluiten. Bij ziekte, ongeval of overlijden van deelnemer of een direct familielid (ouders/voogd, broer of zus) worden dan de programmakosten minus de interviewkosten en de premie voor de annuleringsverzekering terugbetaald. Eindexamenannuleringsgarantie Eindexamenkandidaten kunnen een speciale eindexamenannuleringsgarantie à ƒ 590, afsluiten. Mocht je voor je examen zakken of blijven zitten en daarom niet aan het programma kunnen deelnemen, dan krijg je bij annulering je geld terug (minus de kosten van de eindexamenannuleringsgarantie en administratiekosten) als je deze garantie hebt afgesloten. informatie 14 Tariefgroepen 1999 Tariefgroep 0: geen belastingvrije som Geldt als men twee of meer dienstbetrekkingen of uitkeringen heeft en bij de andere dienstbetrekking (of uitkering) al in een tariefgroep wordt ingedeeld die recht geeft op een belastingvrij bedrag. Tariefgroep 1: belastingvrije som ƒ 419, Geldt als men de basisaftrek overdraagt aan de echtgenoot of huisgenoot. Tariefgroep 2: belastingvrije som ƒ 8.799, Geldt als men niet in één van de andere tariefgroepen wordt ingedeeld. Tariefgroep 3: belastingvrije som ƒ , Geldt als men naast de eigen aftrek ook de basisaftrek van een ander geniet. Overdracht van de basisaftrek is alleen mogelijk voor gehuwden of wanneer er sprake is van geregistreerd partnerschap. Tariefgroep 4: belastingvrije som ƒ , Geldt voor alleenstaande ouder met inwonende kinderen, waarmee de ouder duurzaam een huishouding voert. Tariefgroep 5: belastingvrije som maximaal ƒ , Geldt voor alleenstaande werkende ouder met minstens één kind jonger dan 12 jaar, waarmee de ouder duurzaam een huishouding voert B 7 Lees verder

8 informatie 15 BELASTINGEN 1999 Schijventarief tariefpercentage over belastbare som heffing over het totaal van de schijven 35,75% 0 ƒ ƒ 5.362, 37,05% ƒ ƒ ƒ , 50% ƒ ƒ ƒ , 60% > ƒ informatie 16 Cijfers Honduras 1998 Nationaal inkomen 12,7 miljard dollar Inflatie 4,5% Bevolking 5,9 miljoen Ontvangsten van de overheid 665 miljoen dollar Uitgaven van de overheid 865 miljoen dollar De belangrijkste exportproducten bananen koffie vis/vlees De belangrijkste importproducten machines chemische producten transportmiddelen Waarde totale export 1,3 miljard dollar Waarde totale import 1,8 miljard dollar Werkzame beroepsbevolking agrarische sector 62% industriële sector 18% dienstensector 20% Einde Samenstelling nationaal inkomen/product agrarische sector 20% industriële sector 19% dienstensector 61% B 8