Bijlage HAVO. economie. tijdvak 1. Bronnenboekje. HA-1022-a-17-1-b

Transcriptie

1 Bijlage HAVO 217 tijdvak 1 economie Bronnenboekje HA-22-a-17-1-b

2 Opgave 1 verwachte kosten en opbrengsten per avond van La Mama P GO = gemiddelde totale kosten = verkoopprijs = gemiddelde opbrengst = prijs-afzetlijn = marginale opbrengsten = marginale kosten HA-22-a-17-1-b 2 / 9 lees verder

3 bron 2 keuzemogelijkheden bij vraag grafiek grafiek grafiek grafiek bron 3 financiering door middel van crowdfunding Crowdfunding is een manier om een investeringsproject te financieren, waarbij veel mensen elk een klein bedrag kunnen beleggen. Crowdfunding is laagdrempelig, met direct contact tussen belegger en ondernemer, en kan plaatsvinden zonder financiële tussenpersonen. De kredietnemer betaalt aan de kredietverlener een vergoeding die afhankelijk is van het succes van het investeringsproject. HA-22-a-17-1-b 3 / 9 lees verder

4 Opgave 2 oorzaak-gevolgschema conjuncturele ontwikkeling...(a)......(b)......(c)... maatschappelijke onrust...(d)... particuliere investeringen dalen...(e)... lager nationaal inkomen structurele ontwikkeling bron 2 aantekeningen interview herverdelingsmaatregelen verhogen hoogste tarief inkomstenbelasting verhogen minimumloon verhoging arbeidskorting laagstbetaalden lager nationaal inkomen groot effect meer werkloosheid inkomensnivellering HA-22-a-17-1-b 4 / 9 lees verder

5 Opgave 3 2,1 koers US dollar in Turkse lira en koers euro in US dollar (1 mei 1 september 213) 2,5 2, 1,9 1,9 1,94 1,95 1,8 1,79 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,29 1,29 1,28 1,33 1,32 1 mei 1 jun 1 jul 1 aug 1 sep Legenda: koers dollar in Turkse lira koers euro in dollar 213 HA-22-a-17-1-b 5 / 9 lees verder

6 bron 2 valuta-interventie Turkse Centrale Bank op 1 september 213 koers dollar in lira grafiek 1: koers dollar in Turkse lira A1 koers lira in dollar grafiek 2: koers Turkse lira in dollar A1 2,5 A2 2,5 A2 V V aantal dollars (x miljard) aantal lira s (x miljard) koers dollar in lira grafiek 3: koers dollar in Turkse lira A2 koers lira in dollar grafiek 4: koers Turkse lira in dollar A2 A1 A1 2,5 2,5 V V aantal dollars (x miljard) aantal lira s (x miljard) V en A1 = vraag en aanbod vóór valuta-interventie V en A2 = vraag en aanbod na valuta-interventie HA-22-a-17-1-b 6 / 9 lees verder

7 Opgave 4 loon-prijsspiraal hoge inflatie a b hoge lonen bron 2 -deflatie-index juli en augustus 214 deflatie-index Duitsland Oostenrijk België Ierland Finland Frankrijk Spanje Nederland Italië Portugal Griekenland juli aug Een score van betekent het hoogste deflatierisico. HA-22-a-17-1-b 7 / 9 lees verder

8 bron 3 model van de economie van de 12 concurrentiepositie 9 bestedingen 4 3 prijspeil 2 8 export - import 14 werkloosheid 7 koers euro 13 1 rentebeleid ECB loonkosten Opgave 5 consequenties voor directie en vakbond van keuzemogelijkheden ten aanzien van een nieuwe cao toegeven (inbinden) vakbond (werknemers) vasthouden aan hoge eisen toegeven (inbinden) ; ; directie (werkgever) vasthouden aan een laag bod ; ; Toelichting De smiley s ter linkerzijde van de puntkomma geven steeds de consequenties van de ontstane situatie voor de directie, die ter rechterzijde van de puntkomma de consequenties voor de vakbond: zeer gunstig enigszins gunstig enigszins ongunstig zeer ongunstig HA-22-a-17-1-b 8 / 9 lees verder

9 Opgave 6 enkele resultaten uit het onderzoeksrapport van FAM Bij de introductie van de e-bike op de Nederlandse fietsenmarkt schafte met name de oudere consument een e-bike aan voor recreatieve doeleinden. Tegenwoordig wordt de e-bike ook steeds meer gebruikt door werkenden en scholieren. Met name die laatste twee groepen gebruikers sluiten een verzekering voor hun e-bike af. gegevens over de totale fietsenmarkt verwacht afzet nieuwe fietsen (x 1.) waarvan e-bikes (x 1.) gegevens van verzekeringmaatschappij FAM gestolen e-bikes als percentage van het aantal verzekerde e-bikes 7% 14% gemiddelde verzekerde waarde van een e-bike premie per polis (incl. 21% assurantiebelasting) 125, waarvan opslag voor bedrijfskosten en winst 2.. einde HA-22-a-17-1-b 9 / 9 lees verder