Business Proposal Symposium Bouwen in Beweging

Transcriptie

1 Business Proposal Symposium Bouwen in Beweging 31 oktober 2011 Saxion, Kenniscentrum Leefomgeving Bouwsteen 3.3 Datum: 9 januari 2012 Auteur: Evelien Klasens

2 Inhoud 1. Samenvatting Inleiding en achtergrond Symposium Bouwen in Beweging Omschrijving Doelstelling Resultaat Aanpak/ beschrijving projectactiviteiten Activiteiten Succesfactoren Planning Kostenraming Conclusie en aanbevelingen Bijlage 1 Uitnodiging en programma symposium Bouwen in Beweging Bijlage 2 Artikel website Pioneering Bijlage 3 Artikel website Wonen in Beweging Bijlage 4 Verslag symposium Bouwen in Beweging

3 1. Samenvatting In het kader van het Euregionale Interreg project Wonen in Beweging is op 31 oktober 2011 het symposium Bouwen in Beweging georganiseerd in de Orangerie te Ruurlo. Door partijen aan het woord te laten met verschillende achtergronden is er geprobeerd meer inzicht te krijgen in de visies en mogelijkheden van o.a. gemeenten, woningcorporaties en marktpartijen om met ontwikkelingen als vergrijzing en krimp in relatie tot de woningvoorraad om te gaan. Vragen die deze ochtend een rol speelden: Hoe kunnen gemeenten en corporaties inspelen op vergrijzing en krimp en hoe reageert de markt hierop? Wat zijn de mogelijkheden in de bestaande bouw en wat moet worden opgelost in de nieuwbouw? Hoe houden we de kwaliteit van de leefomgeving in stand? Kunnen corporaties in de toekomst op dezelfde wijze met hun investeringen om blijven gaan? Sprekers deze ochtend: Henk Aalderink, burgemeester gemeente Bronckhorst Claus Martinot, voorzitter Aco en directeur Sité Woondiensten Patrick Jansen, voormalig directeur Bouwfonds Ontwikkeling regio Noord Oost Panelleden die naast de sprekers aanschoven: Pim Koegler, wethouder gemeente Dinkelland Lucas Haafkes, voorzitter Bouwend Nederland Samenwerking regio Twente John van den Hof, lector Gebiedsontwikkeling en Recht bij Saxion Doelstelling Het doel van het symposium was om vanuit verschillende invalshoeken en disciplines de problematiek rondom het wonen, vergrijzing en krimp te belichten. Belangrijk hierbij was hoe verschillende partijen (overheid, corporaties en marktpartijen) tegen ontwikkelingen aankijken en hoe zij denken hier het beste mee om te gaan. Doel was een discussie op gang te brengen en partijen aan het denken te zetten en ze te laten inzien dat de ontwikkelingen niet alleen bedreigingen met zich meebrengt, maar juist ook kansen. Conclusie Met de diversiteit aan sprekers is tijdens het symposium het vraagstuk vanuit verschillende invalshoeken belicht en zijn er goede voorbeelden besproken. Duidelijk conclusie was dat er iets moet gebeuren en dat partijen de handen ineen moeten slaan en dat het anders moet. Hiermee is bij de aanwezige partijen weer een stukje bewustwording ontstaan over wat er speelt op het gebied van wonen en de samenhangende ontwikkelingen. Tevens is de noodzaak dat er iets moet gebeuren weer eens goed duidelijk geworden. 3

4 2. Inleiding en achtergrond Door ontwikkelingen als vergrijzing en veranderende eisen en wensen sluit de huidige woningvoorraad niet aan bij de (toekomstige) behoefte. Daarbij komt nog eens de krimp van de bevolking waardoor oplossingen voornamelijk in de bestaande bouw gezocht moeten worden. Een bijkomende belangrijke vraag is: welke aantal en welk soort woningen moeten waar in de Achterhoek of Twente nog gebouwd worden? Om op deze vragen een antwoord te vinden is op 31 oktober 2011 het symposium Bouwen in Beweging georganiseerd in de Orangerie te Ruurlo. Het symposium werd georganiseerd in het kader van het Duits-Nederlandse project Wonen in Beweging. Door partijen aan het woord te laten met verschillende achtergronden is er geprobeerd meer inzicht te krijgen in de visies en mogelijkheden van o.a. gemeenten, woningcorporaties en marktpartijen om met ontwikkelingen als vergrijzing en krimp in relatie tot de woningvoorraad om te gaan. In deze Business Proposal wordt beschreven hoe een dergelijk symposium op te zetten en worden de volgende onderwerpen belicht: Doelstelling en resultaat Beschrijving van de aanpak en activiteiten Planning en kostenraming Tot slot zullen er aanbevelingen gedaan worden voor partijen die een symposium willen opzetten. 4

5 3. Symposium Bouwen in Beweging 3.1. Omschrijving De bevolkingssamenstelling is aan het veranderen; Nederland en Europa vergrijzen en daarnaast is er in veel (plattelands)gemeenten sprake van krimp. Ouderen willen het liefst zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen en ook het overheidsbeleid is hierop gericht. De kwaliteit van de huidige woningvoorraad sluit echter niet aan op de veranderende behoeften van de kritische bewoners. Tevens kan het voorzieningenniveau door de krimp onder druk komen te staan en het aantal nieuw te bouwen woningen beperkt blijven. Hierdoor zal de mismatch tussen vraag en aanbod voornamelijk opgelost moeten worden in de bestaande voorraad. Tijdens het symposium gaven sprekers van gemeenten, de corporatiewereld en de markt hun visie op deze ontwikkelingen. Vragen die deze ochtend een rol speelden: Hoe kunnen gemeenten en corporaties inspelen op vergrijzing en krimp en hoe reageert de markt hierop? Wat zijn de mogelijkheden in de bestaande bouw en wat moet worden opgelost in de nieuwbouw? Hoe houden we de kwaliteit van de leefomgeving in stand? Kunnen corporaties in de toekomst op dezelfde wijze met hun investeringen om blijven gaan? Dagvoorzitter: Bas van der Veen, lector Vernieuwend Ondernemen in de Bouw bij Saxion. Sprekers deze ochtend: Henk Aalderink, burgemeester gemeente Bronckhorst Claus Martinot, voorzitter ACo (Achterhoekse corporaties) en directeur Sité Woondiensten Patrick Jansen, voormalig directeur Bouwfonds Ontwikkeling regio Noord Oost Nadat de sprekers de thema s vanuit verschillende invalshoeken hadden belicht en hun visie over de benodigde maatregelen en oplossingen hadden gegeven, schoven er een aantal panelleden aan. Doormiddel van een aantal voorbereide stellingen en vragen vanuit de zaal werd er een discussie op gang gebracht. Panelleden die naast de sprekers aanschoven: Pim Koegler, wethouder gemeente Dinkelland Lucas Haafkes, voorzitter Bouwend Nederland, Samenwerking regio Twente John van den Hof, lector Gebiedsontwikkeling en Recht bij Saxion 3.2. Doelstelling Het doel van het symposium was om vanuit verschillende invalshoeken en disciplines de vraagstukken rondom het wonen, vergrijzing en krimp te belichten. Belangrijk hierbij was hoe verschillende partijen (overheid, corporaties en marktpartijen) tegen ontwikkelingen aankijken en hoe zij denken hier mee om te gaan. Doel was een discussie op gang te brengen en partijen aan het denken te zetten en ze te laten inzien dat de ontwikkelingen niet alleen bedreigingen met zich 5

6 meebrengt, maar juist ook kansen. Uiteindelijk zullen partijen gezamenlijk actie moeten ondernemen en met oplossingen moeten komen om er voor te zorgen ook in de toekomst een geschikt woonklimaat en woonomgeving te realiseren voor alle leeftijdsgroepen Resultaat De bijeenkomst resulteerde in een enerverende ochtend met sprekers uit gemeenteland, de corporatiewereld en de markt. Er hebben 79 personen deelgenomen uit verschillende vakgebieden, waaronder gemeenten, adviesbureaus, architecten, corporaties, ouderenadviesgroep, kennisinstellingen, aannemers, installateurs en brancheorganisaties. Dagvoorzitter was Bas van der Veen, lector Vernieuwend Ondernemen in de Bouw bij Saxion. Henk Aalderink, burgemeester van de gemeente Bronckhorst, gaf vanuit zijn visie mogelijke oplossingen en gaf een toelichting op het beleid in zowel de gemeente Bronckhorst als de Achterhoek. Claus Martinot, directeur van Sité Woondiensten en voorzitter van de ACo (Achterhoekse Corporaties) ging in op de woonbehoeftes in relatie tot de woningvoorraad in de Achterhoek. Patrick Jansen, tot voor kort directeur van Bouwfonds Ontwikkeling regio Noord Oost schetste de ontwikkelingen in projectontwikkeling vroeger, nu en in de toekomst. Wat uit alle drie presentaties duidelijk naar voren kwam, is dat het anders moet, er meer moet worden samengewerkt door partijen, de tijd van focus op nieuwbouw voorbij is, we moeten werken aan de kwaliteit van de bestaande voorraad, de klant/bewoner centraal komt te staan en er meer initiatief vanuit de bouwsector moet komen. Een uitgebreid verslag staat in bijlage 4. Hierna schoven aan, de heren Pim Koegler, wethouder gemeente Dinkelland, Lucas Haafkes, voorzitter Bouwend Nederland, Samenwerking regio Twente en John van den Hof, lector Gebiedsontwikkeling en Recht bij Saxion, om samen met de sprekers nog een aantal vragen te beantwoorden en met elkaar in discussie te gaan. Uit de vragen en discussie kwamen een aantal belangrijke zaken naar voren: Verdeling lusten en lasten. Er zijn nu nog woningen nodig, maar de lusten en lasten komen niet op dezelfde plek te liggen en ontstaan niet op hetzelfde moment. Als er nu ergens gebouwd wordt, levert dat op een later tijdstip verlies (leegstand) op elders. Nieuwbouwwoningen leveren nu winst op voor een aantal partijen, maar andere partijen zullen over 10 jaar het verlies moeten nemen. Dit moet anders. Niet alles valt met regelgeving op te lossen. Er moet meer worden samengewerkt en er moet gebruik gemaakt worden van bestaande verbindingen. De opgave ligt in de bestaande bouw Duurzaamheid denken vanuit woonlasten in plaats van hypotheek Ook de particuliere markt, vereniging Eigen Huis, en banken moeten verantwoordelijkheid nemen 6

7 Empty nesters hebben vooral behoefte aan comfort/luxe aanpassingen Rol van de bouwkolom moet meer richting meedenken en adviseren van particulieren met betrekking tot woningaanpassingen (en dan integraal; toegankelijkheid, duurzaamheid, energie, comfort, etc) Wijken en dorpen met diversiteit zijn en blijven essentieel. Dus jongeren, ouderen, mensen met beperkingen, verschillende culturen wonen samen en naast elkaar. 4. Aanpak/ beschrijving projectactiviteiten Om een symposium op te zetten moeten er een aantal zaken georganiseerd worden. Er moet een programma opgesteld worden, sprekers moeten benaderd worden en faciliteiten moeten geregeld worden. Hierna wordt een opsomming gegeven van de activiteiten en worden een aantal belangrijke succesfactoren beschreven Activiteiten De volgende stappen zijn doorlopen om het symposium op te zetten: Brainstormen invulling/onderwerpen symposium Lijst opstellen met sprekers die iets over de thema s kunnen vertellen Concept programma opstellen Bepalen wie de dagvoorzitter wordt Opzoeken van een geschikte locatie (afhankelijk van het te verwachten aantal deelnemers) Offertes aanvragen diverse locaties Opstellen kostenraming Sprekers benaderen Potentiële data afstemmen met organisatoren, sprekers en dagvoorzitter en definitieve datum plannen Invulling symposium en thema s afstemmen met sprekers Sprekers voorzien van achtergrond informatie Programma opstellen Paneldiscussie voorbereiden (stellingen/vragen bedenken om de discussie op gang te brengen indien nodig) Locatie +faciliteiten regelen en vastleggen (catering, beamer, presentatiescherm, geluid, laptop) Uitnodigingen opstellen Uitnodiging en programma versturen 7

8 Uitnodiging en programma op website plaatsen Deelnemerslijst opstellen en up-to-date houden Presentaties van de sprekers verzamelen Presentatie opstellen voor introductie/algemeen deel Attentie voor sprekers regelen Naambadgets maken Naambordjes voor paneldiscussie maken Op de dag zelf: Actuele deelnemerslijst uitprinten en meenemen Deelnemers ontvangen en presentielijst laten tekenen Naambadgets uitdelen Beamer, scherm, laptop, geluid controleren Zorgen dat de presentaties gereed staan Attenties sprekers overhandigen aan het einde van het programma Foto s maken 4.2. Succesfactoren Er zijn een aantal factoren die een symposium zoals deze tot een succes maken. Deze succesfactoren worden hieronder genoemd. Zorg voor actuele onderwerpen Blijf positief in het verhaal dat er naar buiten wordt gebracht. Probeer partijen te triggeren door ontwikkelingen als kans te zien en niet zozeer als bedreiging. Zorg voor sprekers die bekend zijn in het vakgebied en die een duidelijke visie hebben op de onderwerpen. Benader sprekers die goed hun boodschap/standpunt over kunnen brengen op een groot publiek. Regel een goede locatie, met juiste uitstraling die voor alle doelgroepen goed te bereiken is. Benader potentiele sprekers op tijd, dit zijn vaak personen met volle agenda s. Houd met het kiezen van een datum rekening met feestdagen en andere bijeenkomsten in het vakgebied. Zorg ervoor dat de uitnodigingen op tijd de deur uit worden gedaan, minimaal 6 weken van te voren. Houd een aantal discussiepunten achter de hand in het geval de discussie tijdens de paneldiscussie niet goed op gang komt. Stuur een aantal dagen voor het symposium een herinnering aan de deelnemers die zich opgegeven hebben, hiermee voorkom je dat onverwachts veel deelnemers niet komen opdagen. Zorg voor een goed adressenbestand Zorg voor regionale sprekers en panelleden 8

9 5. Planning Van de activiteiten die hiervoor zijn beschreven wordt hier de planning weergegeven. Activiteit Wanneer Brainstormen invulling/onderwerpen symposium 4 maanden van tevoren Lijst opstellen met sprekers die iets over de thema s kunnen 3 maanden van tevoren vertellen Concept programma opstellen 3 maanden van tevoren Bepalen wie de dagvoorzitter wordt 3 maanden van tevoren Opzoeken van een geschikte locatie +optie nemen 2 maanden van tevoren (afhankelijk van het te verwachten aantal deelnemers) Offertes opvragen diverse locaties 2 maanden van tevoren Opstellen kostenraming 2 maanden van tevoren Sprekers benaderen 3 maanden van tevoren Potentiele data afstemmen met organisatoren, sprekers en 2 maanden van tevoren dagvoorzitter en definitieve datum plannen Invulling symposium en thema s afstemmen met sprekers 2 maanden van tevoren Programma opstellen 2 maanden van tevoren Sprekers voorzien van achtergrond informatie 1,5 maand van tevoren Paneldiscussie voorbereiden (stellingen/vragen bedenken om 1 maand van tevoren de discussie op gang te brengen indien nodig) Faciliteiten regelen en vastleggen (catering, beamer, 1 maand van tevoren presentatiescherm, geluid, laptop) Uitnodigingen opstellen 2 maanden van tevoren Uitnodiging en programma versturen 1,5 maand van tevoren Uitnodiging en programma op website plaatsen 1,5 maand van tevoren Deelnemerslijst opstellen en up-to-date houden 1,5 maand van tevoren Presentaties van de sprekers verzamelen 1 week van tevoren Presentatie opstellen voor introductie/algemeen deel 2 weken van tevoren Attentie voor sprekers regelen 1 week van tevoren Naambadgets maken 1 week van tevoren Naambordjes voor paneldiscussie maken 1 week van tevoren 9

10 6. Kostenraming Voor het organiseren van een dergelijk symposium moet rekening gehouden worden met de volgende kostenposten: Huur locatie Catering locatie Huur faciliteiten (kan bij de huur inzitten) Drukken naambadgets en naambordjes Attentie sprekers Vergoeding sprekers (eventueel) Voor het symposium zijn de volgende kosten gemaakt: Kosten pp/ps Kosten totaal Catering Koffie/thee+melk ed lunch Iets bij de koffie Lunch Huur Attentie sprekers Drukwerk naambadgets ed Totaal 1,755 10

11 7. Conclusie en aanbevelingen Conclusie Eén van de doelstellingen van het project Wonen in Beweging is om partijen bewust te maken van de ontwikkelingen omtrent demografie in relatie tot het wonen en wat partijen uit verschillende vakgebieden hierin kunnen betekenen. De doelstelling van het symposium was o.a. om de discussie rond vergrijzing en krimp aan te wakkeren. Doel was partijen te laten nadenken over de demografische- en marktontwikkelingenontwikkelingen en hoe we er voor kunnen zorgen dat ook in de toekomst iedereen prettig kan wonen en het aanbod aansluit op de behoefte. Met de diversiteit aan sprekers is tijdens het symposium het vraagstuk vanuit verschillende invalshoeken belicht en zijn er goede voorbeelden besproken. Duidelijk conclusie was dat er iets moet gebeuren, bijvoorbeeld rond de woningvoorraad en het grondbeleid, en dat partijen de handen ineen moeten slaan en dat het anders moet. Hiermee is bij de aanwezige partijen weer een stukje bewustwording ontstaan over wat er speelt op het gebied van wonen en de samenhangende ontwikkelingen. Tevens is de noodzaak dat er iets moet gebeuren weer eens goed duidelijk geworden. Hiermee heeft het een bijdrage geleverd aan de doelstelling van het project en kan er terug gekeken worden op een geslaagd symposium. Aandachtspunt is dat het zwaartepunt tijdens de discussie wellicht iets te veel op krimp van de bevolking lag en minder op vergrijzing, terwijl dit ook een belangrijk thema is. Dit werd mede veroorzaakt door de aard van vragen die vanuit het publiek werden gesteld. Aanbevelingen Om een symposium succesvol te laten zijn, zijn een aantal zaken belangrijk. Deze zijn ook beschreven onder succesfactoren, eerder in dit rapport. Bij een dergelijk symposium moet er voor worden gezorgd dat er een thema gekozen wordt dat actueel is en waar partijen uit verschillende disciplines mee te maken hebben. Er moet voor worden gewaakt dat de thema s niet te negatief gebracht worden, aanbeveling is om het onderwerp positief te benaderen en te denken in kansen in plaats van in bedreigingen. Zo krijgt het symposium een positieve lading. Daarnaast zijn de sprekers uiteraard erg belangrijk. Nodig mensen uit die hun strepen hebben verdiend in hun vakgebied of die met vernieuwende, vooruitstrevende projecten bezig zijn. Hiermee wordt de kans vergroot dat het symposium een groot aantal bezoekers trekt. 11

12 Unterstüzt durch: Mede mogelijk gemaakt door: 12

13 Bijlage 1 Uitnodiging en programma symposium Bouwen in Beweging 13