Presteren door DCO. organiseren! DCO Designing Complex Organizations Master in de Organisatiekunde

Transcriptie

1 Presteren door DCO organiseren! Master in de Organisatieknde

2 December 2012 Inhod Het moet beter, we knnen beter! 3 Ervaren veranderkndige deelnemers met een actele organisatievraag 5 Netwerk van bowmeesters 7 Investering in zelf en w organisatie 8 Het DCO-programma nader beschowd 9 Het Sioo stelsel tot het verlenen van mastergraden 13 2

3 Het moet beter, we knnen beter! Ondernemingen en instellingen staan in een dynamische, veeleisende omgeving. Klanten willen kwaliteit, flexibiliteit èn verniewende prodcten en diensten. Aandeelhoders of financiers dicteren efficiency en vragen verantwoording. Wet- en regelgeving en inspecties stellen strenge eisen. Ontwikkelingsmogelijkheden en een goede balans van werk en privé zijn voorwaarden voor het vinden en binden van goed personeel. Vanit diverse kanten groeien maatschappelijke verwachtingen rondom drzaamheid en goed bestr. Het moet steeds beter. Om de strategische ambities te realiseren, maatschappelijke bijdrage te vergroten, concrrentiepositie te versterken en continïteit te waarborgen wil elke organisatie pro-actief inspelen op de eisen en wensen van alle belanghebbenden. Dat vraagt om een zorgvldig ingerichte externe organisatie; een doordachte vormgeving van de relaties met belanghebbenden. Binnen de organisatie worden de dilemma s volgend it schijnbaar of werkelijk tegengestelde belangen afgewogen en opgelost. Dat vraagt dat om een toegesneden interne organisatie van werk, middelen, systemen, mensen, betekenissen et cetera. 3

4 Een organisatie die haar strategie goed kan vormgeven in haar externe en interne organisatie heeft een drzaam (concrrentie)voordeel. Het integraal inrichten van een organisatie is vakwerk en niet gemakkelijk te kopiëren. Grondig begrip van de strategie en de hidige organisatie liggen aan de basis. Kennis van organisatieprincipes en hn achterliggende logica is onmisbaar. Zicht op goede organisatieconcepten en voorbeelden inspireert. Ontwerpvaardigheden maken alternatieve ontwerpen en een onderbowde keze mogelijk. Veranderkndig inzicht zorgt voor de jiste mate van participatie en iteratie tijdens het analyse- en ontwerpproces en maakt implementatie makkelijker. Dit is het vakmanschap van de organisatiebowmeester. Het mastertraject Designing Complex Organizations (DCO) onderstent managers en organisatieprofessionals in hn ontwikkeling naar organisatiebowmeester. Het traject biedt bestaande en verniewende inzichten over de relatie tssen organisatieprestaties en -inrichting, over analyse- en ontwerpprocessen, over alternatieve ontwerpen en concepten. De deelnemers passen de opgedane inzichten direct toe in hn eigen organisatie of klantorganisatie. Zo ontstaat een contine wisselwerking tssen theorie en praktijk. Het resltaat is een weloverwogen analyse en een goed doordacht (her)ontwerp van de organisatie en verankering binnen de organisatie van alle kennis en ervaring die daaraan ten grondslag ligt. We knnen immers beter! Van regelrimte tot atomatisering en van werkplek tot itdagende doelstellingen Het gaat om de combinatie en congrentie van de inrichting ten opzichte van je strategie! XANDER CLADDER CMC RM, PHILADELPHIA ZORG DEELNEMER DCO-3 4

5 Ervaren veranderkndige deelnemers met een actele organisatievraag Veranderkndige ervaring vereist Deelnemers aan DCO zijn ervaren organisatieprofessionals die zelfstandig zinvolle kezes knnen maken over de veranderkndige aspecten van het analyse- en ontwerpproces. Soms is een tekentafelmodel of een blawdrkmethode de aangewezen weg, andere keren past een participatief proces beter of vraagt de sitatie om de ontwikkeling van experimenten en niewe werkwijzen. DCO biedt voornamelijk organisatiekndige bagage. Veranderkndige ervaring is daarom een instroomeis. Actele organisatievragen Als deelnemer aan DCO werkt gedrende de leergang aan een actele organisatievraag rondom de externe of interne organisatie. Uw opdrachtgevers zijn vaak geneigd dit soort vraagstkken direct te vertalen in een niew organisatieontwerp. Ze vragen om de begeleiding van een fsie, de invoering van een Shared Service Center, het introdceren van zelfstrende teams, het implementeren van een niew ICT systeem, het scheiden van beleid en itvoering, het itvoeren van een Lean programma, een herstrctrering et cetera. Als terggaat naar de achterliggende organisatievragen vergroot w ontwerprimte en de mogelijkheden voor daadwerkelijke verbeteringen. Achterliggende vraagstkken liggen op het gebied van: Versterking van kwaliteit van otpt voor klanten, zoals het binden van bestaande klanten, garanderen van doorlooptijden en kwaliteit, het aanboren van niewe doelgroepen, gaan exporteren naar het bitenland, implementeren van niewe (digitale) distribtiekanalen of inzetten van niewe prodctiefaciliteiten of ICT-technologie. 5

6 Versterking van kwaliteit van organisatie voor hoger liggende systemen als aandeelhoders, holding, wetgeving, zoals verhoging van de efficiency door terglopende financiering, invoering van een ander bsiness- of winstmodel, voldoen aan niewe wet en regelgeving of tegemoetkomen aan de maatschappelijke wens aan transparantie, goed bestr of drzaamheid. Versterking van kwaliteit van arbeid en arbeidsverhodingen voor werknemers, zoals het verminderen van verloop, verzim, stress, conflicten en vervreemding, vergroten van motivatie en betrokkenheid, verdidelijken van rollen en verhodingen, versterken van cltr en gedragenheid van missie, visie en strategie. De variëteit van opdrachten is groot en de begrenzing door de organisatie is een gegeven. Tijdens het intakegesprek onderzoekt samen met Sioo of deelname voldoende rendement voor w organisatie en voor persoonlijk kan opleveren. Koppeling van mastertraject en praktijk DCO streeft naar een sterke koppeling tssen het mastertraject en de praktijk. Soms zal die aansliting vrij soepel vorm krijgen. Het kan ook voorkomen dat w project sneller of langzamer gaat dan het mastertraject, of dat w project wordt stopgezet. De koppeling tssen traject en praktijk blijft daarom voortdrend pnt van aandacht. De praktijk laat zich n eenmaal niet dwingen. Als dat nodig is, dan zoeken de begeleiders samen met naar een werkzame oplossing. Een itspraak van prof. dr. Joan van Aken is bij mij goed blijven hangen: Ontwerpen is spelen met alternatieven. Dat is mijn motto in het werk geworden. DRS. ONKI KHOUW, GEMEENTE DEN HAAG DEELNEMER DCO-3 6

7 Netwerk van bowmeesters Kennis en kennissen DCO biedt een itgebreid netwerk van kennis en kennissen op het gebied van organisatieontwerp. Wetenschappers en ervaren praktijkmensen verzorgen de masterclasses. Almni komen langs om feedback te geven op w projecten. De deelnemersgroep kent veelal een grote diversiteit aan opleidingsachtergrond, fnctie in de organisatie, werksitatie, projecten en branches. Door regelmatig met elkaar mee te kijken leert ook de vraagstkken en oplossingen biten w eigen kring kennen. Versnelling en verdieping door deelnemen met collega s Het analyseren en (her)ontwerpen van een organisatie is een complexe taak. Er zijn altijd meer mensen bij betrokken. Het delen van opgedane inzichten en het knnen sparren met collega s helpt om w praktijk vast te pakken en w leerervaringen te verdiepen. Deelname aan dit mastertraject met meer collega s tegelijkertijd kan tot betere resltaten leiden en wordt daarom aanbevolen. In onderling overleg knnen projectcollega s deelnemen aan de masterclasses. DCO leerde me handen en voeten te geven aan het ontwerp en steeds dieper te gaan om de verandering in de praktijk te realiseren. DRS. THECLA VAN HOOGSTRATEN MWO, ROC EINDHOVEN DEELNEMER DCO-1 7

8 Investering in zelf en w organisatie Tijdens DCO ontwikkelt zich tot een organisatiebowmeester die bedrijven en instellingen grondig kan analyseren en drzaam kan herontwerpen. U leert: de organisatiestrategie te concretiseren in de externe organisatie, de relaties tssen de organisatie en alle belanghebbenden, de interne organisatie te doorgronden op de technische, politieke en cltrele aspecten, te onderbowen welke organisatieverandering noodzakelijk is om de beoogde prestaties en ambities te realiseren, alternatieve organisatieontwerpen te ontwerpen, toetsen en het grove ontwerp it te werken tot het gewenste detailnivea, het analyse-, ontwerp- en verandertraject weloverwogen vorm te geven, zodat draagvlak ontstaat en implementatie als vanzelfsprekend verloopt. Uw deelname biedt w organisatie zicht op haar ontwikkelpnten en een (plan voor het vervolmaken van een) op de ambities toegesneden organisatieinrichting en daarmee een zinvolle maatschappelijke bijdrage en drzaam bestaansrecht. Na DCO kan ik beter de verschillende kanten van het traject overzien en ik ben ook beter in staat om verantwoordelijkheden daar te laten waar ze this horen. 8 FRÉDÉRIQUE VAN DER LAAN MWO, HOGESCHOOL UTRECHT DEELNEMER DCO-2

9 Het DCO-programma nader beschowd Het programma Designing Complex Organisations, Master in de Organisatieknde, bestaat it een startbijeenkomst, dertien masterclasses, vier excrsies, vijf ontwerplabs en een aantal afrondende bijeenkomsten. De soorten bijeenkomsten wisselen elkaar af, elke twee à drie weken is er een plenaire bijeenkomsten van twee tot acht dagdelen in het midden van het land. Het traject drt zestien maanden. Kennismaken tijdens een ontwerppracticm Tijdens de startbijeenkomst (negen dagdelen) maakt kennis met de andere deelnemers, hn organisatie en het mastertraject. Een groot deel van die bijeenkomst bestaat it een stedenbowkndig ontwerppracticm. Op die manier ervaart de dynamiek van de verschillende stappen en fases van het ontwerpproces, leert de invloed van verschillende dimensies kennen en ziet hoe verschillende schaalniveas onderling verbonden zijn. Met die ervaring legt het fndament voor de rest van het traject. Diepgaand doorgronden van de organisatie in masterclasses Stevige systemische basis Een organisatie is te beschowen als een sociaal systeem dat overleeft in haar omgeving. Een organisatie vervlt een fnctie voor de belanghebbenden in die omgeving. Binnen het organisatiesysteem zijn verschillende, samenhangende sb- en aspectsystemen te onderscheiden. Binnen DCO legt een stevige systemische basis die helpt om de complexiteit van de organisatie te doorzien. Van biten naar binnen, van grof naar fijn en op de technische, politieke en cltrele dimensie De eerste masterclasses gaan in op de externe organisatie de fnctie van de organisatie voor de relevante partijen als eigenaar, klanten en arbeidsmarkt in haar omgeving. Gaandeweg verschift de aandacht naar de interne 9

10 organisatie. Daarin zijn drie parallelle aspectstrctren te onderscheiden: de technische strctr van de werkprocessen, de politieke machtsstrctr en de cltrele betekenisstrctr. Op elke van deze aspecten kijkt - zowel op het grove nivea van de hele organisatie als gedetailleerder - naar, bijvoorbeeld, een werkproces, een afdeling, een systeem of relatiepatroon. De theoretische basis krijgt kler door krachtige voorbeelden van de docenten. Inspiratie it praktijk en theorie Excrsies naar voorbeeldige organisaties Voor inspiratie en illstratie van opgedane inzichten gaat een aantal keer op excrsie. Zo maakt kennis met actele organisatieconcepten, zoals het Shared Service Centrm, de Rijnlandse organisatie of zelfstrende teams. De excrsielocaties kiest in overleg. Samengebalde ervaring in de literatr In de organisatiekndige literatr ligt veel ervaring besloten. De theorie biedt modellen en theorieën waarmee sb- en aspectsystemen in de organisatie knnen worden gedid en gevormd. Door referaten en recensies ontsliten en w mede-deelnemers een sbstantieel deel van de klassiekers en actele literatr. Methodisch leren ontwerpen in ontwerplabs Analyseren en ontwerpen Tijdens de driedaagse ontwerplabs staat het analyseren en ontwerpen van organisaties centraal. DCO gelooft niet in één standaard, niforme aanpak. Het analyse- en ontwerpproces is sterk geklerd door context en de overtigingen van de ontwerper. Ervaren bowmeesters komen langs om in te wijden in hn wijze van analyseren en ontwerpen. De één legt de nadrk op de technische aspecten, de ander op de verdeling van macht en middelen. Weer een ander zet de cltrele betekenisstrctr op de voorgrond. U verkent de ontwerpprincipes en ontwerpregels van deze strctren. DCO daagt it w eigen plan van aanpak ontwerpen. Organisaties knnen inrichten wordt dé kerncompetentie van managers! 10 DRS. JAN BOELO NIEMEIJER, ELECTRABEL NEDERLAND DOCENT DCO

11 Begeleid werken aan de eigen organisatie De masterclasses en excrsies bieden het inzicht en achtergronden, maar analyseren en ontwerpen van organisaties leert vooral door te handelen en experimenteren in w eigen praktijk. U staat voor de taak w eigen organisatie te analyseren en te (her)ontwerpen. U start met een beschrijving en analyse van de hidige sitatie. In de loop van het traject verschift de aandacht steeds meer van analyseren naar ontwerpen. Via een probleemstelling en programma van eisen werkt door naar een aantal grofontwerpen, kezes en fijnontwerpen. U werkt van biten naar binnen en van grof naar fijn. U betrekt de technische, politieke en cltrele organisatiedimensie op elkaar en streeft naar congrentie en synergie. Docenten en begeleiders bieden onderstening en geven feedback, zowel op de analyses en ontwerpen, als op de wijze waarop het analyse- en ontwerpproces in w organisatie vormgeeft. Zij schrijven geen concepten of itgewerkte stappenplannen voor, maar stimleren om w weg te vinden. Zij bevragen op de onderbowing van w kezes. Ontwikkelen van het vak Jarenlang hebben bedrijven en niversiteiten in Nederland naw samengewerkt in het bedenken en invoeren van niewe, flexibele en innovatieve organisaties. Er is veel meer kennis beschikbaar dan gebrikelijk wordt bent. Tegelijkertijd is er nog veel it te zoeken en te ontdekken aan de complexe organisatierealiteit. Tijdens de ontwerplabs zoekt in sbgroepen actief naar verniewing en verbreding van het vakgebied. Vakmanschap in meestertoets De afronding van het mastertraject bestaat it de voorbereiding en itvoering van drie programmaonderdelen, namelijk een methodische verantwoording van het gemaakte ontwerp, een bijdrage aan het vakgebied en het formleren van w professioneel profiel. In het begin totale verwarring, later vallen de pzzelstkjes mooi in elkaar. 11 KARIN RIETVELD MWO, POLITIE NOORD-HOLLAND NOORD DEELNEMER DCO-1

12 Methodische verantwoording van het organisatieontwerp Onderdeel van de afsliting van het mastertraject is het schrijven van een dossier over w praktijkproject: De analyse van w eigen organisatie, itmondend in een overzicht van de belangrijkste ontwikkelpnten voor de organisatie. Het herontwerp van w organisatie, waarbij de mate van detaillering en itwerking afhankelijk is van de omvang van de organisatie (of het organisatiedeel) en de gebertenissen in de praktijk. Een beschrijving van de veranderkndige en organisatiekndige kezes ten aanzien van het doorlopen proces, inclsief een aanbeveling over de wijze waarop dat proces na afronding van het traject kan worden vervolgd. In een professioneel gesprek met examinatoren licht het dossier toe en verantwoordt w kezes. Bijdrage aan het vakgebied Samen met w mede-deelnemers organiseert een afslitende bijeenkomst voor vakgenoten, opdrachtgevers, sponsors, docenten, begeleiders en andere gasten. Via artikelen, workshops en lezingen informeert hen over w bevindingen in de praktijk en inspireert hen met gevonden verbreding en verniewing van het vakgebied. Professioneel profiel U schrijft een leerverslag over w ervaringen en lessen gedrende het programma en w voornemens voor de toekomst. U conslteert daarbij een aantal mededeelnemers en, eventeel, begeleiders. Op basis van dit verslag heeft een individeel, afslitend gesprek met de programma- of leermanager waarin onder andere ingaat op w persoonlijke profiel als organisatiebowmeester. De kracht van DCO is voor mij geweest dat ik de kennis meteen kon toepassen in de organisatie en de feedback hierop mee terg kon nemen naar DCO. 12 DRS. ROELI POT MWO, RABOBANK DEELNEMER DCO-2

13 Het Sioo stelsel tot het verlenen van mastergraden Sioo verleent - onder voorwaarden - een mastergraad aan professionals die - na een doctoraal examen en een bedidend aantal jaren praktijkwerk - een opleidingsinvestering hebben gedaan op het terrein van organiseren, veranderen, interveniëren en leren, door deel te nemen aan een van de Sioo mastertrajecten. Master in Work and Organization (MWO) Sioo verleent de graad MWO als organisatiekndig onderwijs op postdoctoraal nivea heeft gevolgd met een stdiebelasting van ten minste 1200 r. Dit onderwijs is gekoppeld aan leertrajecten in w werk met cmlatief een stdiebelasting van ten minste 480 r. Uw rote naar de graad MWO kan lopen via open Sioo programma s, zoals de leergang Sccesvol Verandering Organiseren of het professionaliseringstraject In de Wind, Sioo maatwerk programma s, postdoctorale opleidingen elders, gevolgd door het afslitende mastertraject Designing Complex Organizations (DCO). Erkenning als beroepsopleiding door Ooa en SRAO Het mastertraject DCO is door de Orde van organisatiekndigen en advisers (Ooa) erkend als beroepsopleiding en geeft direct toegang tot de titel Certified Management Consltant (CMC). Tevens is DCO door de Stichting Registratie Arbeids- en Organisatiedeskndigen erkend als beroepsopleiding voor Arbeids- & Organisatiedeskndigen. Ik kan mijn intïtie n beter onderbowen 13 MARK HORN MWO, AHOLD DEELNEMER DCO-1