Kenniscentrum Zorginnovatie

Transcriptie

1 Zelfmanagement en Participatie - Evidence-Based Care Benieuwd naar wat er allemaal gebeurt bij? In deze nieuwsbrief lees je over projecten en activiteiten ontplooid binnen twee van de vier onderzoekslijnen (Zelfmanagement & Participatie; Evidence Based Care). Enkele nieuwe medewerkers die recent zijn gestart bij het kenniscentrum stellen zich voor. Daarnaast vind je een interview met collega Karin Verkerk die in september promoveerde. Tot slot nodigen we je uit voor twee leuke initiatieven: het DenkAndersDebat op 13 november en op 4 december voor de Pepernoten Poster Presentatie: daar kan je kennismaken met ons onderzoek in tien flitsende posterpresentaties. Let dus op de uitnodigingen je mailbox! DenkAndersDebat op 13 november 2014 Op 13 november 2014 organiseert Stichting Hoezo Anders in samenwerking met het 9e DenkAndersDebat. Ondanks allerlei regelingen en subsidies is het voor jongeren die chronisch ziek zijn of een (niet-zichtbare) beperking hebben, lastig om een baan te krijgen en te houden. Jongeren hebben te maken met hun eigen mogelijkheden én de vooroordelen van werkgevers. Tijdens het Debat nodigen we studenten, docenten en alumni met een beperking uit om ervaringen en ideeën uit te wisselen. Zij kunnen in gesprek gaan met werkgevers als ING en Shell om tips te krijgen hoe die (droom)baan te vinden, te krijgen en te houden. Het DenkAndersDebat wordt geleid door Ron Bormans, voorzitter College van Bestuur, en afgesloten door staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Tijdens het debat worden jongeren geïnterviewd over hun ervaringen met het vinden, krijgen en houden van een baan en geven werkgevers als ING, Shell en Hogeschool Rotterdam aan wat zij doen om jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan te helpen. Daarnaast geven organisaties die jongeren begeleiden, zoals Emma at Work, UWV en DelfTalent hun hun mening over wat er moet gebeuren om jongeren aan het werk te krijgen en bedrijven (en de hogeschool!) enthousiast te maken om jongeren met een beperking in dienst te nemen. Ook het publiek wordt uitgenodigd om actief mee te denken en te praten. Kom naar het DenkAndersDebat over het vinden, krijgen en houden van een baan. Klik hier voor meer informatie en om je (gratis) aan te melden. Contactgegevens Hogeschool Rotterdam Postbus HA Rotterdam Tel. (010) kenniscentrumzorginnovatie@hr.nl Kenniscentrum Zorginnovatie

2 2 Karin Verkerk over haar promotieonderzoek Twitter Chronische lage rugpijn hoeft niet blijvend te zijn, ontdekte promovenda Karin Verkerk. Karin heeft een jaar lang 1760 patiënten met chronische lage rugpijn gevolgd die een intensieve therapie kregen bij het Spine & Joint Centre. Op woensdag 17 september 2014 heeft Karin haar proefschrift in het Erasmus MC verdedigd onder de titel Chronische aspecifieke lage rugpijn: Beloop en prognose. Download hier haar proefschrift, inclusief Nederlandse samenvatting). van Hogeschool Rotterdam is een dynamische organisatie die praktijkgericht onderzoek doet voor de gezondheidszorg in Rotterdamse regio. Sinds kort hebben wij een eigen Twitteraccount! Toen de voormalige directeur van IvG aan Karin vroeg of ze interesse had in een promotievoucher van Hogeschool Rotterdam, zei ze direct ja. Zij voerde haar onderzoek uit in samenwerking met het Spine & Joint Centre en de Erasmus afdeling Huisartsgeneeskunde. Karin: Ik heb de patiënten van het revalidatiecentrum een jaar lang onderzocht. Bij het volgen van de patiënten over een periode van een jaar, waarbij op verschillende momenten evaluaties plaatsvonden, heb ik ontdekt dat voor 60% van de patiënten er ook werkelijk herstel optreed. Maar ik merkte ook dat er patiënten zijn die niet herstellen of langer de tijd nodig hebben om te kunnen herstellen. Natuurlijk kunnen patiënten terugvallen, maar we hebben nu wel meer inzicht waarom patiënten met chronische rugpijn wel of niet kunnen herstellen, zegt is er voor alle lectoren, onderzoekers, docenten, studenten en andere belangstellenden. Met dit Twitter-account kunnen geïnteresseerden makkelijker actuele informatie vergaren over praktijkgericht onderzoek voor de gezondheidszorg. Het doel van het Twitter-account is dat wij willen laten zien wat ons bezighoudt, verbaasd, verontrust en blij maakt, in relatie tot vernieuwing van de gezondheidszorg. Uitkomsten toetsen bij andere patiënten Dankzij haar onderzoek ligt er nu een concept klaar ook wel een prognostisch model genoemd omtrent diverse uitkomstmaten over welke voorspellende factoren herstel kan bieden aan patiënten met chronische lage rugpijn. Graag wil ze haar uitkomsten toetsen onder diverse onderzoekspopulaties. Karin: Het kan zijn dat de onderzoekspopulatie bij het revalidatiecentrum iets specifieks heeft, mede gezien de interventie die aangeboden is waardoor zij herstelden. Wil je het kunnen valideren, dan moet je ook onderzoek doen onder een andere populatie. Momenteel heeft zij gesprekken met diverse universiteiten voor een vervolgonderzoek. Er is brede interesse om het onderzoek verder te vervolgen, aangezien chronische lage rugpijn een groot maatschappelijk probleem is, zegt Karin. Terugblik Als Karin terug kijkt op haar tijd bij, waardeert ze de interesse van haar collega s het meest. Het viel me op dat er veel interesse was van collega s over mijn voortgang. Ook hebben we onderling veel ervaring uitgewisseld over onderzoek doen, artikelen publiceren, et cetera. Karin wil aan de andere docent-onderzoekers meegeven om een strakke planning te maken en hier aan te houden. Het eerste halfjaar van mijn promotieonderzoek was een beetje rommelig. Het dagelijkse onderwijs en de aandacht aan studenten was mijn eerste prioriteit; daarna had ik pas aandacht voor mijn eigen trajecten. Hierdoor kwam ik niet toe om goed te starten met mijn onderzoek. Maak daarom een zorgvuldige planning en organiseer een onderzoekswerkgroep die goed gevarieerd is samengesteld, wat betreft de deskundigheid, om je te kunnen begeleiden. Maar het allerbelangrijkste; geniet ook van het proces van onderzoek doen, aldus Karin. Karin Verkerk Sinds 1997 is Karin Verkerk verbonden aan Hogeschool Rotterdam, Instituut voor Gezondheidszorg (IvG) als docent. Als docent probeert zij de snijvlakken tussen onderwijs, reguliere patiëntenzorg en wetenschappelijk onderzoek dichter bij elkaar te brengen. Om op alle drie domeinen competent te blijven geeft ze les, praktiseert ze in de eerstelijn en deed een promotieonderzoek bij Kenniscentrum Zorginnovatie.

3 Arbeid en Gezondheid 3 Hiv en Arbeid Arbeid en Gezondheid Harald Miedema PROMOVENDA Marlies Wagener Binnen het project wordt druk gewerkt aan het analyseren en verwerken van de data die de afgelopen jaren verzameld zijn over de (arbeids)participatie van mensen met hiv. In samenwerking met ibmg wordt gewerkt aan vier artikelen over de data van het cohort. Daarnaast lopen contacten met Barbados en Jamaica om ook daar onze vragenlijst uit te zetten. We zijn benieuwd hoe dit verder zal lopen. Tot slot zijn Stefanie van Opstal en Marlies Wagener bezig met het schrijven van een review over stigma en disclosure bij mensen met hiv. Een boeiend onderwerp! Klik hier voor meer informatie. SPIL SPIL staat voor Self-management & Participation Innovation Lab, een gemeenschappelijk onderzoeksprogramma van Hogeschool Rotterdam () en Erasmus MC (Sophia en Revalidatie/TransitieNet) dat zich richt op het bevorderen (en beter ondersteunen) van zelfmanagement en participatie bij jongeren met chronische aandoeningen. Uiteindelijk is het doel dat de jongere op eigen benen staat en de jongere daarmee de SPIL is in zijn/ haar eigen leven. De jongere is in staat zijn ziekte te managen, te participeren aan het dagelijks leven en hierover de regie te voeren. Proeftuin Revalidatie Harald Miedema PROJECTLEIDERS Pepijn Roelofs ONDERZOEKERS Marjolijn Bal, Marij Roebroeck, Sander Hilberink In het multicenter onderzoek naar de effecten van de module TraJect Aan het werk op betaald werk en eigen effectiviteit voor werk zijn we druk bezig met het includeren van deelnemers. Inmiddels hebben wij nieuwe revalidatiecentra bereid gevonden patiënten te selecteren voor onze controle conditie. In het nieuwe deelproject Voor-TraJect brengen we de behoeften van jongeren met chronische aandoeningen, hun ouders en professionals (zorgverleners en docenten) in kaart bij de voorbereiding op de transitie van Voortgezet Speciaal Onderwijs naar beroepsonderwijs. Momenteel werken wij aan de afronding van het project op het Horizon Schreudercollege (doelgroep autisme) en zijn we bezig met het schrijven van een wetenschappelijk artikel en een factsheet. Najaar 2014 wordt hetzelfde onderzoek gestart in een andere setting, namelijk mytylschool de Brug. Mytylschool de Brug verzorgt cluster 3 onderwijs: speciaal onderwijs voor adolescenten met een chronisch lichamelijke aandoening. Klik hier voor meer informatie. Harald Miedema is lector Arbeid en Gezondheid bij. Hij is tevens directeur van het kwaliteitsnetwerk fysiotherapie Preferred Care. Ik streef naar een hogere arbeidsparticipatie voor mensen met beperking. Gezondheidsklachten kunnen leiden tot ziekteverzuim, een moeizaam traject in de gezondheidszorg, een beroep op de sociale zekerheid of tot nog grotere gevolgen voor de arbeidsloopbaan. Omgekeerd kan werkloosheid de gezondheid beïnvloeden. Harald Miedema doet onderzoek naar werkhervatting en re-integratie en naar de rol daarin van de zorg, de arbo en re-integratieprofessionals. Klik hier voor meer informatie, Internship PhD student Ignacio Durán Millán Ignacio Durán Millán (PT, MSc, PhD student) is working in a clinic and as assistant professor at the Málaga (Spain) University of Health Sciences (Physiotherapy). At the moment, he is doing the international part of his PhD at the Rotterdam University of Applied Sciences for four months, until February His research focuses on shoulder disorders, biomechanics, RPW and ultrasound. On November 6th he will be presenting the preliminary results of his PhD: Effectiveness of Physiotherapy and Radial Pressure Waves (RPW) in supraspinatus tendinosis. Location: Hogeschool Rotterdam, Rochussenstraat 198, room RS

4 Arbeid en Gezondheid 4 Promotie Stefanie van Opstal Stefanie heeft er per september het eerste jaar van haar promotievoucher op zitten. Zij is momenteel druk bezig met het verzamelen van data voor haar deelonderzoek naar schoolparticipatie van kinderen met hiv in Nederland. Zij neemt vragenlijsten af bij kinderen met hiv, hun ouders, de broer of zus van de kinderen en leerkrachten. Ook vinden interviews plaats met de ouders en de kinderen zelf vanaf 12 jaar. Ondanks dat er nog geen definitieve resultaten zijn, heeft zij afgelopen juni haar onderzoeksopzet en voorlopige resultaten van dit deelonderzoek mogen presenteren op het WFOT congres in Japan (zie onderaan deze pagina). Daarnaast is zij druk bezig met de review over schoolparticipatie bij kinderen met hiv in highincome countries. De review hoopt zij eind dit jaar af te ronden. Afke Tangenbergh Sinds september is Afke werkzaam als trainee onderzoeker bij de Academische Werkplaats Autisme, voor de duur van een jaar. Afgelopen jaar heeft zij één dag per week gewerkt als docent-onderzoeker voor Kenniscentrum Talentontwikkeling (onderzoek naar de samenwerking -rondom begeleiding van stagiairs- tussen Bureau Frontlijn en het ISO). Afke is opgeleid als hbo-verpleegkundige en cultureel antropoloog en sinds 2007 aan de hogeschool werkzaam als docent bij verpleegkunde. Daarvoor heeft zij alle hoeken van de zorg gezien: van de dagverpleging plastische chirurgie tot en met de methadonbus op Rotterdam Centraal. Haar ambitie is, voortbordurend op haar masterthesis, meer onderzoek te gaan doen naar vrijwilligers in de palliatieve en terminale zorg, bij voorkeur met een promotie. Congres Ergotherapie Yokohama, Japan In juni 2014 hebben Netta van t Leven, Stefanie van Opstal en Joan Verhoef het 16 th International Congress of the World Federation of Occupational Therapists in Yokohama, Japan bezocht. Op het congres hebben zij vier mondelinge presentatie gehouden: Psychosocial interventions for community-dwelling people with de mentia and their family caregivers: a systematic review. Netta van t Leven. A qualitative study of three interventions programs for people with dementia and their informal care givers; matching a program and needs? Netta van t Leven. Schoolparticipation and cognitive functioning of children with HIV in the Netherlands. Stefanie van Opstal. Measuring EBP-competencies of occupational therapy students. Joan Verhoef. Joan heeft daarnaast nog een guided poster gepresenteerd, getiteld: Transition to work of young adults with cerebral palsy. Daarnaast hebben zij de Tokio Metropolitan University bezocht, waar Netta een college heeft verzorgd voor Japanse studenten ergotherapie.

5 5 Academische Werkplaats Autisme - Samen Doen! EN COÖRDINATOR TRAINEE Patricia Vuijk, Mieke Cardol, Harald Miedema, Anne- Loes van Staa Marieke Beltman Afke Tangenbergh De Academische Werkplaats Autisme Samen Doen! (afgekort AWA) is van start gegaan. ZonMw heeft subsidie toegekend voor het project, en er is inderdaad een beetje financiering gekomen. Daarnaast is er landelijk veel interesse in deelname. Binnen ons kenniscentrum zijn maar liefst vier lectoren betrokken. Ook is Marieke Beltman aangesteld als AWA coördinator/ onderzoeker en Afke Tangenbergh als AWA trainee/onderzoeker. Op 4 september jl. was er een landelijke AWA bijeenkomst. In een plenair gedeelte werden aanwezigen bijgepraat over de ontwikkelingen. Vervolgens gingen deelnemers per werkgroep uiteen om te werken aan verdere planning van activiteiten. Er zijn zes werkgroepen met elk hun eigen doelstelling en eindproduct. Werkgroep 1 richt zich op vroegtijdige herkenning en interventie in de peutertijd, en werkt aan de implementatie van een Trimbos richtlijn en een (online) cursus voor ouders. Werkgroep 2 is gericht op de transitie kindertijd. Er is al een subsidie toegekend voor onderzoek naar een goede basis in het basisonderwijs en een goede overgang naar het voortgezet onderwijs. Patricia is nauw betrokken bij werkgroep 2, via RAAK MKB, Serious Gaming. Binnen dit project is Kim Bul sinds kort projectcoördinator en wordt binnenkort Jules van Driel als ASS (Autisme Spectrum Stoornissen) specialist aan ons kenniscentrum verbonden. Adolescentie is de focus binnen werkgroep 3. Daar werkt men aan de beschikbaarheid van psychoseksuele educatie voor adolescenten met autisme, voor de ontwikkeling van een goede basis voor (eerste) intieme relaties. tie naar volwassenzorg. Zij zullen ook ouders en zorgprofessionals vragen naar ervaringen daarbij. Werkgroep 4 richt zich op jongvolwassenen en het vinden en behouden van passend werk. Harald is hierbij betrokken. Belangrijk eindproduct binnen deze werkgroep is een online werkwijzer of werkwijzer app met praktische tips en tools voor jongvolwassenen met autisme, zorgprofessionals en werkgevers. Gestart is met een inventarisatie van bestaande arbeidsinterventies in Nederland. Werkgroep 4 heeft intensief contact met elkaar via Yammer. Klik hier voor meer informatie. Mieke trekt werkgroep 5, gericht op (jong)volwassenen en begeleid of zelfstandig wonen. De werkgroep gaat een woonwijzer ontwikkelen, en wil haar aandacht niet alleen op individuen vestigen maar ook op sociale netwerken en systemen. De werkgroep is nog in een inventarisatiefase. Wel zal er een master studente haar afstudeerproject binnen het thema van de werkgroep vormgeven. Werkgroep 6 wordt door AnneLoes getrokken en richt zich op de transitie van zorg voor jong volwassenen met autisme. Binnen deze werkgroep zijn twee onderzoeken gestart. Ten eerste een minorproject onderzoek met studenten naar ervaringen van jongvolwassenen met autisme bij de transitie naar volwassenzorg. Zij zullen ook ouders en zorgprofessionals vragen naar ervaringen daarbij. Een ander onderzoek is begonnen in samenwerking met MILESTONE Erasmus MC, naar knelpunten en aanbevelingen voor transitie naar volwassenzorg, via een enquête aan zorgprofessionals in de kinder- en jeugdpsychiatrie en volwassenpsychiatrie.

6 Transities in Zorg 6 Spil - proeftuin Sophia Transities in zorg AnneLoes van Staa PROJECTLEIDERS Jane Sattoe, Erwin Ista ONDERZOEKERS Mariëlle Peeters, Sander Hilberink TRAINEE Jannie Haitsma In de proeftuin Erasmus MC Sophia zijn we druk bezig met de evaluatie van transitiepoli s op de afdelingen Cystic Fibrosis (CF), Inflammatoire darmziekten en Endocrinologie. De volgende vraag staat hierbij centraal: Wat is de toegevoegde waarde van de inrichting van een transitiepoli op generieke en ziektespecifieke uitkomstmaten op patiënt, zorgverlener en organisatieniveau in vergelijking met afdelingen zonder transitiepoli? Er is een retrospectieve mixed-methods studie met een vergelijkend multicenter design opgezet. Per poli kijken we naar jongvolwassenen die de laatste jaren zijn overgestapt. Er worden observaties gedaan op de transitiepoli s, professionals worden geïnterviewd, jongeren en hun ouders worden gevraagd voor deelname aan focusgroepen en er vindt dossieronderzoek en vragenlijstonderzoek onder jongvolwassenen plaats. Controleteams worden buiten het Erasmus MC geworven. Momenteel zijn alle interviews met zorgverleners op de transitiepoli s uitgevoerd. Ook met de observaties op de interventiepoli s zijn we een heel eind: de laatste twee staan gepland in oktober en november. Verder starten we in oktober met het dossieronderzoek op de IBD afdeling en zijn we druk bezig met de voorbereidingen voor het vragenlijstonderzoek, de focusgroepen en de start op de controleafdelingen. Kijk hier voor meer informatie. Groei-wijzer Binnen SPIL wordt gewerkt aan de ontwikkeling van bruikbare interventies voor de transitiefase van jongeren met chronische aandoeningen. Een voorbeeld van zo n interventie is de Groei-wijzer. Dit is een planningsinstrument dat sociale participatie en zelfstandigheid, transitievoorbereiding en een gezonde ontwikkeling bij jongeren stimuleert. Samen met het Academisch Centrum voor Epileptologie Kempenhaeghe en de Epilepsie Vereniging Nederland (EVN) is er een aanvraag ingediend o.a. bij Fonds NutsOhra voor de participatieve ontwikkeling, testen, breed verspreiden en evalueren van de Epilepsie Groei-wijzer. Er zullen twee versies worden ontwikkeld: een voor jongeren zonder en een voor jongeren met verstandelijke beperkingen, omdat daar het bereiken van volledige autonomie niet haalbaar zal zijn. Vanuit de revalidatie- en verstandelijk gehandicaptensector is veel interesse voor dat laatste instrument. We hopen op financiering zodat we in 2015 van start kunnen gaan. Daarvoor zoeken we nog een gemotiveerde onderzoeker! AnneLoes van Staa is lector Transities in Zorg bij. Daarnaast werkt zij als universitair docent aan het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg (Erasmus Universiteit Rotterdam). Bij een te beschermende houding zijn jongeren met chronische aandoeningen op lange termijn niet gebaat. Vandaar mijn vurige pleidooi voor zelfmanagement. Erica Witkamp Per 1 september is Erica begonnen als hoofddocent verpleegkunde met als aandachtsgebied Evidence Based Care. Zij werkt zowel bij de opleiding Verpleegkunde als bij. Daarnaast is zij nog voor een dag per week werkzaam als onderzoeker in het Erasmus MC Kanker Instituut (voorheen de Daniel den Hoed Kliniek). In haar professionele carrière is zij begonnen als wijkverpleegkundige en heeft zich in die tijd gespecialiseerd in de oncologieverpleging. Ook heeft Erica toen reeds haar onderwijsbevoegdheid gehaald in Maastricht. Daarna heeft zij enkele jaren als stafverpleegkundige bij een andere thuiszorgorganisatie gewerkt. In 1999 heeft ze de overstap gemaakt naar het Erasmus MC, waar ze eerst als verpleegkundig specialist pijn heeft gewerkt en daarna als unithoofd interne oncologie/ palliatieve zorg. In 2009 is Erica begonnen aan haar promotieonderzoek naar sterven in het ziekenhuis, waarvoor zij in april 2015 haar proefschrift hoop te verdedigen. Ook heeft zij vanaf die tijd verpleegkundig onderzoek en Evidence Based Care op de kaart gezet in het Erasmus MC Kanker Instituut. Tussendoor ( ) heeft ze de onderzoeksmaster Health Sciences (specialisatie Public Health) gevolgd aan het NIHES (instituut voor Research Training in Medicine and Health Sciences) in Rotterdam.

7 Transities in Zorg 7 NURSE-CC PROJECTLEIDERS ONDERZOEKERS AnneLoes van Staa Jolanda Dwarswaard, Erwin Ista (Erasmus MC) Janet Been, Susanne van Hooft, Mariëlle Peeters, Ada ter Maten-Speksnijders, Mathilde Strating (EUR, ibmg), Hennie Boeije (UU) TRAINEE Karin de Kleine Thema 1: Het vergroten van de effectiviteit van zelfmanagementondersteuning door verpleegkundigen Deelonderzoek 1.1. Over de interviewstudie is een artikel ingediend bij een internationaal tijdschrift, getiteld Nurses views on self-management support for people with chronic conditions. Deelonderzoek 1.2. Janet Been en Susanne van Hooft zijn samen met Hennie Boeije druk bezig met het afronden van de analyses voor de realist review naar effectieve verpleegkundige interventies voor zelfmanagementondersteuning. Deelonderzoek 1.3. De kwalitatieve review over patiëntenervaringen en behoefte aan zelfmanagementsupport is ingediend en beoordeeld. Momenteel wordt deze door Jolanda Dwarswaard en andere auteurs herzien. Deelonderzoek 1.4. Voor dit kwalitatieve deelonderzoek zijn focusgroepen georganiseerd met patiënten van de proeftuinen uit het Erasmus MC (Reumatologie, Niertransplantatie en Radiotherapie). In totaal werd in acht bijeenkomst van ongeveer twee uur gediscussieerd over de ervaringen en verwachtingen van patiënten met (verpleegkundige)zelfmanagementondersteuning. In 2015 worden de resultaten van deze focusgroep bijeenkomsten verwacht. Thema 2: verbeteren van verpleegkundige competenties en verpleegkundig onderwijs op dit gebied. Gedurende de zomerperiode hebben we de vragenlijst naar competenties voor zelfmanagementondersteuning van verpleegkundigen getest. Op basis van deze test hebben we de vragenlijst verder verbeterd. In het najaar zal de vragenlijst worden verspreid onder een groot aantal verpleegkundigen. We starten met de verpleegkundigen in het ErasmusMC. In samenwerking met onderzoekers uit Gent zullen we de vragenlijst ook verspreiden onder verpleegkunde studenten. Er zal dan ook naar persoonlijkheidskenmerken van verpleegkundigen gekeken worden. Het artikel Four perspectives on self-management support by nurses for people with chronic conditions: a Q- methodological study is on line verschenen in het International Journal of Nursing Studies. De Q-set met stellingen over zelfmanagement is al meerdere keren gebruikt in een les of workshop. Het discussiëren over deze stellingen blijkt voor studenten en deelnemers heel inspirerend omdat zij gedwongen worden om goed na te denken hoe zij over zelfmanagement denken. Klik hier voor meer informatie en de meest recente nieuwsbrief (oktober 2014) van NURSE-CC. Een dochter voor Janet Been Onze promovendus in het NURSE-CC programma is op 21 oktober bevallen van dochter Sarah-Lu Maria Christianne Been. Wij feliciteren Janet en haar man Timon met deze nieuwe wereldburger. Tijdens het zwangerschapsverlof van Janet neemt Heleen van der Stege de taken van Janet binnen het eerste onderzoeksthema over. Deelonderzoek 1.5. De afgelopen periode is een start gemaakt met de ontwikkeling van het evaluatiekader voor het interventieprogramma met zelfmanagementinterventies. Daarnaast vindt er overleg met de proeftuinen plaats over geschikte zelfmanagementinterventies voor het nog te ontwikkelen programma. De resultaten van de voorafgaande deelonderzoeken gelden hierbij als input. De nulmeting en de start van de evaluatiestudie zijn gepland voor begin 2015.

8 Transities in Zorg 8 Evaluatie KWF Inloophuizen Internationale aandacht voor SPIL publicatie AnneLoes van Staa PROJECTLEIDER Adriaan Visser ONDERZOEKERS Heleen van der Stege, Monique Vahedi Nikbakht - van de Sande, Rosella den Hollander, Anne van den Brom Per 1 september 2014 is de looptijd van het Evaluatie van het bezoeken van inloophuizen door mensen met kanker en hun naasten geëindigd. Een door het KWF speerpunt Psychosociale zorg gefinancierd landelijk onderzoek. Naast een enquête onder de coördinatoren van de 25 inloophuizen, zijn onder de bezoekers 34 semigestructureerde interviews afgenomen en 711 enquêtes gehouden. Daarnaast zijn 21 oncologieverpleegkundigen geïnterviewd en is gewerkt aan een verkenning onder huisartsen, POH ers, verpleegkundig specialisten en medisch specialisten. Tevens is een inventarisatie gedaan naar het bestaan van inloophuizen in andere landen. Monique Vahedi Nikbakht heeft zich binnen de studie ook gericht op het thema palliatieve zorg en de positie van de inloophuizen in de netwerken palliatieve zorg in Nederland. Uit de eerste resultaten wordt duidelijk dat inloophuizen voor mensen met kanker en hun naasten in een duidelijke behoefte voorzien, maar dat professionals slecht op de hoogte zijn van deze waardevolle voorziening. Op dit moment wordt gewerkt aan de afronding van de twee deelrapporten (kwalitatieve en kwantitatieve studie). Op 13 november 2014 organiseert de brancheorganisatie voor inloophuizen en psycho-oncologische centra in Nederland (IPSO) een symposium, waarop de resultaten van het onderzoek worden gepresenteerd. De komende periode werken we aan meerdere (inter)nationale publicaties en presentaties op (inter)nationale congressen. Klik hier voor meer informatie. Transitie & verstandelijk beperkt AnneLoes van Staa PROJECTLEIDER VSOP ONDERZOEKERS Sander Hilberink, Hernany Silva Costa Melo Onze bijdrage aan dit project (gefinancierd door NutsOhra en Fonds VG) is bijna afgerond. We hebben een enquête uitgevoerd onder meer dan 130 professionals over hun ervaringen met het overdragen en ontvangen van jongeren met VB uit verschillende doelgroepen. Het blijkt dat er grote verschillen zijn in de mate waarin er problemen worden ervaren bij deze overdracht. Met name bij jongeren bij wie er ook gedrags- of psychiatrische problemen zijn is de overdracht lastig. Bijna alle respondenten zien een belangrijke rol weggelegd voor de Arts Verstandelijk Gehandicapten en adequate financiering van transitiezorg is het voornaamste obstakel om de aanbevelingen die door een landelijke werkgroep zijn gedaan, te realiseren. Binnenkort verschijnt een fact sheet over de resultaten. Klik hier voor meer informatie Diverse Amerikaanse nieuwssites (onder andere Reuters.com) hebben aandacht besteed aan het artikel dat AnneLoes van Staa en Jane Sattoe hebben gepubliceerd in Journal of Adolescent Health (in augustus online gekomen). In het artikel Young adults experiences and satisfaction with the transfer of care worden de resultaten beschreven van een unieke cohortstudie onder meer dan 500 jongeren met chronische aandoeningen die in behandeling zijn geweest in het Erasmus MC Sophia, waarvan er 315 ervaringen hebben opgedaan met de transfer naar de volwassenenzorg. Deze studie is een onderdeel van SPIL-Sophia en de resultaten tonen aan dat er nog veel te verbeteren valt aan deze overgang. Symposium Transitiepsychiatrie Anno 2015 Tijdens het symposium Transitiepsychiatrie Anno 2015, naar een geïntegreerde aanpak voor 15 tot 24 jarigen bespreken betrokken deskundigen uit wetenschap en praktijk de actuele stand van zaken met betrekking tot het onderzoek en de klinische praktijk. Dit alles met als doel om psychiaters, kinderartsen, jeugdartsen en andere betrokken professionals op de hoogte te brengen van ieders werkwijze om nu spoedig te komen tot een betere psychische zorg rondom het achttiende levensjaar. Klik hier voor meer informatie en inschrijven voor het symposium Wist je dat onze website meer dan unieke bezoekers per jaar trekt? Neem eens een kijkje, bijvoorbeeld bij de goed gevulde Transitie Toolkits of op de informatiepagina s over belangrijke thema s bij het opgroeien met een functiebeperking.

9 Disability Studies 9 Diversiteit in loopbaantrajecten na het ontstaan van blijvende arbeidsrelevante beperkingen: Wat werkt? PROJECTLEIDER ONDERZOEKER Mieke Cardol Inge Bramsen Selma van Huijzen Na het optreden van een chronische lichamelijke aandoening, is terugkeer naar en behoud van werk niet vanzelfsprekend, zeker wanneer er blijvende en ernstige arbeidsrelevante beperkingen zijn en naarmate de werknemer ouder is. Deze studie heeft tot doel om op basis van ervaringskennis de diversiteit in loopbaantrajecten in kaart te brengen en te onderzoeken wat wel en niet werkt, om zodoende tot aanbevelingen te komen voor de praktijk. Om de ervaringskennis naar voren te halen wordt gewerkt met de levensverhalenmethode. De levensverhalen rondom de loopbaan zijn verzameld door studenten en door de onderzoeker. In de analyse wordt een sociologische benadering gevolgd, de levensloopbenadering, die ervan uit gaat dat een individuele levensloop het beste binnen de sociale context begrepen kan worden. Inmiddels is de dataverzameling afgerond en worden de resultaten op twee manieren geanalyseerd. Een analyse per interview met behulp van het Life Thread Model en een thematische analyse met behulp van Atlas ti. De resultaten worden daarna in focusgroepen teruggekoppeld naar leden van de doelgroep, en samen met hen zullen aanbevelingen worden opgesteld. Het uiteindelijke doel is om de praktijk rondom arbeidsparticipatie van mensen die tijdens hun loopbaan een beperking oplopen te verbeteren. Klik hier voor meer informatie. Participeren kan je leren: ontwikkeling van een meetinstrument ONDERZOEKERS TRAINEE Mieke Cardol Inge Bramsen Kees Willemse Voor jongeren van 16 jaar en ouder die al langere tijd verblijven in een open, besloten of gesloten jeugdzorginstelling is de stap naar zelfstandigheid vaak erg groot. Om een nieuwe begeleidingsvorm voor deze doelgroep te evalueren is een meetinstrument nodig over participatie en eigen regie. Wij hebben een instrument gemaakt, Mijn Pad, dat de stem van de jongere wil laten horen en versterken. Wat is zijn of haar mening over zijn leven en toekomst? Wat vind hij of zij dat nodig is om die toekomst te bereiken? Mijn Pad heeft tot doel de eigen regie en participatie van jongeren te bevorderen door in de eerste plaats de jongere zelf te laten nadenken over wat hij of zelf wil met zijn leven en toekomst. De houding van de professional is daarbij non-directief en niet wetend. Dit betekent dat de professional de jongere ruimte geeft om zelf regie te nemen, en elke vorm van regie die de jongere neemt ondersteunt en versterkt. Het instrument is uitgetest door enkele jongeren en Mijn Pad bleek aantrekkelijk te zijn, zij waren enthousiast. Disability Studies in het onderwijs ONDERZOEKERS Mieke Cardol Sander Hilberink, Selma van Huijzen, Kees Willemse, Inge Bramsen en Mieke Cardol Dit jaar wordt er binnen twee minoren onderwijs gegeven op gebied van Disability Studies. Binnen de Minor Arbeid & Gezondheid is er nu al voor het tweede jaar een module over leven en werken met een beperking. Er wordt dieper ingegaan op verschillende visies op mensen met een beperking en gereflecteerd op de eigen beeldvorming. In het verlengde hiervan onderzoeken we met de studenten sociale processen van in- en uitsluiting en visies op (arbeids) participatie in de arbeidsre-integratie. Daarbij wordt ook geoefend met gesprekstechnieken. Ook binnen de Minor+ Zorg Slimmer Beter en Meedoen en Meetellen maken de studenten dit jaar kennis met het vakgebied Disability Studies en passen dit toe in hun minoropdracht. De onderwerpen die aan de orde komen gaan over kritisch kijken en denken over de zorg en over participatie, en over het belang van patiëntverhalen, patiëntervaringen en eigen regie voor zowel de zorg en voor innovatie. Klik hier voor meer informatie. Soms stuitte het ook op ongeloof: maar als ik aangeef wat ik wil, wordt er dan ook iets meegedaan? Ook bleken de professionals binnen Participeren kan je leren graag met het instrument aan de slag te willen, omdat het hun werkwijze gericht op het bevorderen van eigen regie op een methodische wijze ondersteunt. Op dit moment testen de professionals Mijn Pad uit. Zij geven ons feedback over de toepasbaarheid in de praktijk. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan publicaties en toekomstplannen met Mijn Pad, waaronder het maken van een digitale versie. Klik hier voor meer informatie.

10 Evidence-Based Care 10 Dutch Feather Squadron ONDERZOEKER Karin Neijenhuis SAMENWERKING Matthew Barker van het bedrijf Acoustic Pioneer, Nieuw Zeeland. In dit project wordt gewerkt aan een Nederlandse vertaling van de app Feather Squadron, een app waarmee auditieve vaardigheden getest kunnen worden via aantrekkelijke spelletjes. Doel is om in de toekomst deze app bruikbaar te maken voor professionals (logopedisten, audiologen, psychologen), die te maken hebben met kinderen met vermoedelijke problemen in de auditieve verwerking. In de zomermaanden is de Nederlandse vertaling bewerkt, zijn er opnames gemaakt met een Nederlandse spreker en is de app naar al onze wensen aangepast en klaargemaakt voor gebruik. Inmiddels zijn 14 studenten logopedie, bezig met hun minor Taal en Gehoor (samenwerkingsminor van de HR met de VU Amsterdam), in het bezit van vier ipads en bijbehorende koptelefoons en de Dutch Feather Squadron app. Ze zijn onderverdeeld in vier groepen met elk hun eigen aandachtspunt qua gegevensverzameling: Nederlandse normering bij reguliere basisschoolkinderen (groep 5 t/m 8) Vergelijking met kinderen, die Nederlands als tweede taal leren Vergelijking met Nederlandse, reeds bestaande auditieve verwer kingstests (validering) Behoeftenonderzoek bij professionals in onderwijs, logopedie en audiologie In januari 2015 zullen de eerste resultaten bekend zijn en wordt bekeken welk vervolgonderzoek zinvol is. Klik hier voor meer informatie. Het meten van EBP competenties Connie Dekker ONDERZOEKERS Karin Neijenhuis, Joan Verhoef SAMENWERKING EXTERN Bea Spek (Hanzehogeschool Groningen/ AMC Amsterdam) SAMENWERKING INTERN Alle bachelor opleidingen binnen het IVG Spraakverstaan in ruis bij kinderen van 6-12 jaar artikel In september 2014 is docent logopedie Eefje van den Broek geslaagd voor haar masteropleiding Logopediewetenschap oftewel Clinical Language, Speech and Hearing Sciences. In samenwerking met het Erasmus MC en onder begeleiding van Karin Neijenhuis van Kenniscentrum Zorginnovatie heeft ze haar masterthesis geschreven, getiteld Spraakverstaan in ruis bij kinderen van 6-12 jaar. Hierbij is onder andere onderzoek gedaan met een recent ontwikkelde spraakverstaanin-ruistest (de DIN, oftewel Digits-in- Noise). Deze test is ontwikkeld door de ontwikkelaars van de Nationale Hoortest, beschikbaar via internet (www. hoortest.nl). Voor het testen van spraakverstaan in ruis bij kinderen met een cochleair implantaat (CI) is meten via een koptelefoon niet mogelijk en moeten gehoortests via een luidspreker (in het vrije veld ) worden afgenomen. In dit masteronderzoek is gebleken dat de normering van de standaard afname (met koptelefoon) ook bruikbaar is bij de afname in het vrije veld. Dit zou betekenen dat de DIN-test dus ook toepasbaar moet zijn bij kinderen met een CI. In vervolgonderzoek (op het Erasmus MC) zullen testgegevens van kinderen met een CI worden verzameld ter verdere validering van deze meting in het vrije veld. In juni 2014 heeft Joan Verhoef de resultaten van metingen bij studenten, docenten en professionals gepresenteerd op het wereld ergotherapiecongres in Japan (WFOT). Inmiddels zijn ook de metingen bij professionals gestart; Karin Neijenhuis verzorgt dit najaar een scholing van drie bijeenkomsten op het gebied van evidence-based logopedie aan een groep logopedisten, verenigd in een kwaliteitskring. Middels een voor- en nameting zullen hun EBP competenties worden vastgesteld. Op 29 september vond de eerste scholingsavond plaats, met 18 deelnemers. Al deze deelnemers (100%!!) hebben deelgenomen aan de voormeting die online plaatsvond (met dank aan Wim Nas, die de Fresno test in Survey Monkey heeft verwerkt). Klik hier voor meer informatie.

11 11 Promotie Connie Dekker Philine Berns Lector Connie Dekker-van Doorn verdedigt in december haar proefschrift in het openbaar naar de rol van werkprocessen, menselijke factoren en teamleren in relatie tot patiëntveiligheid. Voor dit onderzoek is zij verbonden aan Erasmus MC en het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg van de Erasmus Universiteit. Lennard Voogt Sinds 1 juli is Lennard Voogt aangesteld als hoofddocent fysiotherapie. Zijn opdracht bestaat uit het doen van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de fysiotherapie, het verzorgen van onderwijs en het meedenken over state-of-the-art opleidingsprogramma s. Zijn wetenschappelijk onderzoek is verenigd in een onderzoeksagenda met de titel pain-motor interactions and musculoskeletal pain. Hierin werkt Lennard momenteel met vijf promovendi aan onderzoek dat inzicht in de relaties tussen pijn en bewegen (en tussen bewegen en pijn) zal vergroten. Naast deze onderzoekers werkt hij samen met collega s van de VU Brussel, de Universiteit van Antwerpen en de VU Amsterdam. Uiteraard participeren ook studenten van Hogeschool Rotterdam in deze onderzoeksagenda. Op basis van het vergroten van de kennis over pijn kan de fysiotherapeutische (en multidisciplinaire) behandeling van mensen met (chronische) pijnklachten verder verbeteren. In functie van hoofddocent is Lennard lid van de curriculumraad van de opleiding fysiotherapie en van het lectoraat evidence based care. Philine werkt per 1 oktober 2014 voor 2 dagen per week als onderzoeker bij het kenniscentrum zorginnovatie onder het lectoraat Evidence Based Care. Daarnaast werkt zij als docent bij de opleiding logopedie. Binnen haar taak als onderzoeker gaat Philine zich verdiepen in het thema richtlijnen. Zij is op dit moment voorzitter van een landelijke werkgroep die een richtlijn afasie ontwikkelt en zij zal de komende periode haar tijd in het kenniscentrum besteden aan deze taak. Het plan is om, in overleg met Connie Dekker, de lector Evidence Based Care, een onderzoek op te zetten naar het effect van deze richtlijn in de logopedische praktijk. Omdat het onderwerp veel raakvlakken heeft met logopedie, kan Philine direct een link leggen met de opleiding logopedie. Daarnaast zal zij zich inspannen om, samen met Karin Neijenhuis, hoofddocent Evidence Based Care vanuit de opleiding logopedie, de relatie tussen het kenniscentrum en de opleiding logopedie te versterken. Agenda 12 november: Refereerbijeenkomst Het gebruik van echografie binnen de fysiotherapie wint de laatste jaren steeds meer aan populariteit. In tegenstelling tot conventionele behandelmethodes kan bij echografie de oorzaak van de pijn worden bestreden, zonder medicatie of chirurgie. 13 november: DenkAndersDebat Op 13 november a.s. organiseert Stichting Hoezo Anders voor de 9e keer het DenkAndersDebat. Deze keer in samenwerking met Hogeschool Rotterdam. Studenten en alumni met een beperking gaan in gesprek met werkgevers als ING en SHELL om tips te krijgen hoe die (droom)baan te vinden, te krijgen en te houden. 2 december: Nursing Experience Ook dit jaar houdt tijdschrift Nursing u tijdens Nursing Experience op de hoogte van de allernieuwste ontwikkelingen binnen de zorg. Deze inspirerende dagen zijn een complete zorgervaring voor verpleegkundige en verzorgende professionals die meer uit het vak willen halen. 12 december: Symposium Transitiepsychiatrie Anno 2015 Tijdens het symposium Transitiepsychiatrie Anno 2015, naar een geïntegreerde aanpak voor 15 tot 24 jarigen bespreekt onder voorzitterschap van prof. dr. Therese van Amelsvoort, een keur van betrokken Nederlandse deskundigen uit wetenschap en praktijk de actuele stand van zaken met betrekking tot het onderzoek en de klinische praktijk. Klik hier voor de agenda

12 12 Presentaties juli-oktober juli 1 juli Nijkerk. Onderzoeksdag Arbeidsdeskundig Kenniscentrum. Arbeidsparticipatie van mensen met een chronische aandoening. Posterpresentatie. I. Bramsen, M.I. Bal 1 juli Utrecht. Verpleegkundige Vervolgopleiding Reumatologie, St. Antonius Academie. Arbeid en Reuma. Lezing. HS Miedema. 1 juli Amsterdam. Lustrumcongres arbeidsdeskundig kenniscentrum: de kracht van kennisdeling van het Arbeidsdeskundigen Kennis Centrum (AKC). Arbeidsparticipatie van mensen met een chronische aandoening. Poster presentatie. MI Bal, K Verkerk, JAC Verhoef, PPDM Roelofs, HS Miedema. 1 juli Amsterdam. Lustrumcongres arbeidsdeskundig kenniscentrum: de kracht van kennisdeling. Arbeidsparticipatie van mensen met een chronische aandoening. Poster presentation. I Bramsen, M Wagener, SS van Huijzen, PDDM Roelofs, HS Miedema, M Cardol. 1 juli Amsterdam. Lustrumcongres arbeidsdeskundig kenniscentrum: de kracht van kennisdeling. Arbeidsparticipatie van mensen met een chronische aandoening. Poster presentation. I Huijzen, Selma van. 26 juli San Francisco, USA. World Transplant Conference Pre-meeting Symposium Allied Health Global issues in transplantation: Innovations in practice. From Research to Action: The On Your Own Feet Ahead Transition Program. Keynote speech. AL van Staa. INP/APNN Conference. Leaving the comfort zone: Dutch Nurse Practitioners struggling with new tasks. Presentation. AJ ter Maten-Speksnijder, M Grypdonck, A Pool, P Meurs, AL van Staa. september 6 18 september Amsterdam. EACH Congress. Discussing non-medical issues during consultations with chronically ill adolescents: Experiences with Individual Transition Plans. JNT Sattoe, MMH Strating, AP Nieboer, AL van Staa september Amsterdam. EACH Congress. What support for self-management do chronic patients need? A thematic synthesis of qualitative studies. J Dwarswaard, EJM Bakker, AL van Staa, HR Boeije september Amsterdam. EACH Congress. Walk-in homes: Communicating about living with cancer. HA van der Stege, CMV Vahedi Nikbakht, R den Hollander, A van den Brom, AP Visser. 10 september München (Duitsland). European Respiratory Society Annual Congress Online selfmanagement diaries for asthma and COPD: A qualitative study into patient and professional experiences with use and non-use. Oral presentation. H. in t Veen, H., V. van Kruijssen, A. van Staa, J. Dwarswaard, B. Mennema, S. Adams. 12 en 26 september, Dwingeloo. Compagnonscursus OZG. Nascholing eerste lijn zorgverleners Ethische dilemma s van zelfmanagementondersteuning. Workshop en presentatie. J. Dwarswaard september Amsterdam. 2nd Pediatric Psychology Conference. Worried and Insecure adolescents with chronic conditions: what are their psycho-social outcomes in young adulthood? Poster presentation. A.L. van Staa, J.N.T. Sattoe, H.A. van der Stege, S.R. Hilberink, S. Jedeloo, N.J.A. van Exel september Amsterdam. 2nd Pediatric Psychology Conference. Disability Management: a useful model to support adherence in young people with chronic conditions Keynote speech. S.R. Hilberink, J.N.T. Sattoe, A.L. van Staa, M. Cardol september Amsterdam. 2nd Pediatric Psychology Conference. Seeing adolescents alone during consultations: a simple and effective intervention to enhance transition readiness. AL van Staa, MMH Strating, AP Nieboer september Amsterdam. 2nd Pediatric Psychology Conference. Discussing non-medical issues during consultations with chronically ill adolescents: Experiences with Individual Transition Plans. AL van Staa, JNT Sattoe, MMH Strating, AP Nieboer september Amsterdam. 2nd Pediatric Psychology Conference. Young adults experiences and satisfaction with the transfer of care: a follow-up study in a large sample. AL van Staa, JNT Sattoe, On Your Own Feet Research Group september Amsterdam. 2nd Pediatric Psychology Conference. What determines the impact of medication regimen in young adults with chronic conditions? SR Hilberink, JNT Sattoe, AL van Staa juli San Francisco, USA. 3rd International Conference and Exhibition on Orthopedics & Rheumatology. Dutch multidisciplinary guideline for diagnosis of complaints of arm, neck and/or shoulder (CANS) and treatment of aspecific CANS. Presentation. HS Miedema juli San Francisco, USA. 3rd International Conference and Exhibition on Orthopedics & Rheumatology. Incidence of low back pain related occupational diseases in the Netherlands. Presentation. HS Miedema. augustus augustus Helsinki, Finland. 8th ICN 17 september Rotterdam. Openbare verdediging proefschrift Chronische aspecifieke lage rugpijn: Beloop en prognose. Erasmus Universiteit Rotterdam. Karin Verkerk. 19 september Amersfoort. Bijeenkomst Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek Nefrologie (SWON). Transitiezorg voor jongeren met een chronische nieraandoening. Mondelinge presentatie. JNT Sattoe. 20 september Eindhoven. Otto Bock, symposium Limitless. Technologie en participatie: tussen droom en werkelijkheid. Mondelinge presentatie. M. Cardol september Amsterdam. 2nd Pediatric Psychology Conference. Evaluating self-management interventions for young people with chronic conditions: A systematic overview. Poster presentation. JNT Sattoe, MI Bal, PDDM Roelofs, HS Miedema, A.L. van Staa september Amsterdam. 2nd Pediatric Psychology Conference. Self-efficacy after transition to adulthood: a follow-up study among young adults with chronic conditions. JNT Sattoe, MMH Strating, AL van Staa.

13 13 Presentaties juli-oktober september 28 september 1 oktober Amsterdam. Conference of the European Association in Healthcare (EACH). Communicating about living with cancer: the role of walkingin houses. H van der Stege, M Vahedi Nikbakht-van de Sande, A van den Brom, R den Hollander, A Visser. 28 september 1 oktober Amsterdam. The 12th International Conference on Communication in Healthcare (EACH). What support for self-management do chronic patients need? A thematic synthesis of qualitative studies. Oral presentation. J Dwarswaard, EJM Bakker, AL van Staa, HR Boeije. 28 september 1 oktober Amsterdam. The 12th International Conference on Communication in Healthcare (EACH). Self-management support needs from the patient perspective: a thematic synthesis. Oral presentation. J Dwarswaard, EJM Bakker, AL van Staa, HH Boeije. 28 september 1 oktober Amsterdam. The 12th International Conference on Communication in Healthcare (EACH). Discussing non-medical issues during consultations with chronically ill adolescents: Experiences with Individual Transition Plans. Oral presentation. JNT Sattoe oktober 3 4 oktober Budapest, Hongarije. 1st ETAHP - European Transplant Allied Healthcare Professionals Meeting. Self-management support after kidney transplantation: A focus-group study into patients perspectives, preferences and attitudes Oral Presentation. JW Grijpma, JMJ Been-Dahmen, AL van Staa, L Maasdam, M Tielen, T van Gelder, S Berger, J van Busschbach, M Betjes, W Weimar, EK Massey. 3-5 oktober Belfast, UK. European Haemophilia Nurse Conference. E-learning improves knowledge and practical skills in haemophilia patients on home treatment: a randomized controlled trial. Poster presentation. G Mulders, EM de Wee, CMV Vahedi Nikbakht-van de Sande, MJHA Kruip, EJ Elfrink, FWG Leebeek oktober Nijmegen. 20th meeting of ENOTHE. Students involved in life-course research: an opportunity to develop a client-centered approach! SS van Huijzen. Publicaties internationaal Hooft, S.M. van, Dwarswaard, J., Jedeloo, S., Bal, R.A., van Staa, A.L. (2014) Four perspectives on self-management support by nurses for people with chronic conditions: a Q-methodological study. International Journal Nursing Studies EPUB: 18 JULY pii: S (14) doi: /j.ijnurstu [Epub ahead of print] Huiszoon, E., Bramsen, I., Miedema, H.S., Kuiper, C.H.Z., Vreede, P. de. (2014) Assessment of Daily Activity Performance: Exploring the option of shortening the test. Journal of Aging and Physical Activity. 2014, 22(1), Maten-Speksnijder, A. ter, Pool, A., Grypdonck, M.G., Meurs, P.M., Staa, A.L. van (2014) A literature review of the Dutch debate on the nurse practitioner role: efficiency vs. professional development. International Nursing Review (1): doi: /inr doi: /inr IF Nieboer, A.P., Cramm, J.M., Sonneveld, H., Roebroeck, M.R., Staa, A.L. van, Strating, M.M.H. (2014). Reducing bottlenecks: professionals and adolescents experiences with transitional care delivery. BMC Health Services Research 14:47. doi: / IF 1.77 Peeters, M.A.C., Hilberink, S.R., Staa, A.L. van. (2014) The road to independence: Lived experiences of youth with chronic conditions and their parents compared. Journal of Pediatric Rehabilitation Medicine: An Interdisciplinary Approach. 7(1): DOI: /PRM- Sattoe, J.N.T., Hilberink, S.R., Peeters, M.A.C., Staa, A.L van. (2014) Skills for Growing Up : supporting autonomy in young people with kidney disease. Journal of Renal Care. Volume 40, Issue 2, pages , June DOI: /jorc IF *** Sattoe, J.N.T., Hilberink, S.R., Staa, A.L. van, Bal, R. (2014) Lagging behind or not? Four distinctive social participation patterns among young adults with chronic conditions. Journal Adolescent Health 54: doi: /j.jadohealth IF Staa, A.L. van, Sattoe, J.N.T. (2014) Young adults experiences and satisfaction with the transfer of care. Journal Adolescent Health EPUB: August 18, DOI: dx.doi.org/ /j.jadohealth IF [Epub ahead of print] Stege, H.A. van der, Hilberink, S.R., Visser, A.P., Staa, A.L. van. (2014) Motivational factors in discussing sexual health with adolescents with chronic conditions or disabilities. Sex Education: Sexuality, Society and Learning. DOI: / [Epub ahead of print 30 May 2014] Vahedi Nikhbaht, M., Braat, C., Visser, A.Ph., Delnoij, D, Staa, A.L. van (2014) Why a carefully designed, nurse-led intervention failed to meet expectations: The case of the Care Programme for Palliative Radiotherapy. European Journal Oncology Nursing 18: oi: /j. ejon IF Verhoef, J.A.C., Bramsen, I., Miedema, H.S., Stam, H.J., Roebroeck, M.E., and the Transition and Lifespan Research Group South West Netherlands. Development of work participation in young adults with cerebral palsy: a longitudinal study. J Rehabil Med 2014; 46: DOI: / Verhoef, J.A.C., Bramsen, I., Miedema, H.S., Stam, H.J., Roebroeck, M.E., and the Transition and Lifespan Research Group South West Netherlands. (2014) Development of work participation in young adults with cerebral palsy: a longitudinal study. J Rehabil Med 2014; 46: DOI: / Wildenbeest, M., Visser, A. (2014) Communicating about psychosocial cancer care facilities: balancing between research and health care policy. Medical Encounter, 27, nr Publicaties nationaal Bramsen, I. (2014) Publicatie van studenten: Van Rossum E et al. (2014). Aan het werk, wat werkt? Ervaringen verzameld met levensloopinterviews en de meerwaarde voor ergotherapie. Ergotherapie Magazine. Januari; 1, p. 14-

14 14 Publicaties nationaal Been-Dahmen JMJ Van verzuiling naar toegepaste analyse. KWALON. April 2014 accepted, October 2014 publication info opvragen Dwarswaard, J., Bovenkamp, H. van de. (2014). Self-management support of nurses: a qualitative exploratory study of ethical dilemmas. Wordt in oktober gesubmit bij Journal of Medical Ethics. Hofstede, J., Cardol, M., De Veer A., Rijken M. (2014) Een hulpmiddel via de zorgverzekeraar in 2012 of 2013: ervaringen van mensen die hulpmiddelen gebruiken en thuiszorgmedewerkers. Utrecht; NIVEL, =niet peer reviewed Hofstede, J., Meulenkamp, T., Cardol, M. (2014) Stemmen met een verstandelijke beperking nog niet vanzelfsprekend. Factsheet. NIVEL, Utrecht. =niet peer reviewed Kuier, P.F.F.M., Miedema, H.S., Molen, H.F. van der, Burdorf, A., Frings-Dresen, M.H.W. (2014) Aspecifieke lage rugklachten door het werk. Quintesse, , p Lange, J. de, Casemanager dementie, een complexe baan. (2014) Tijdschrift voor praktijkondersteuning, april Verhoef J.A.C., Miedema H.s.S, Floothuis M.C.S.G., Van Schaardenburgh N., Stam H.J. & Roebroeck M.E. (2014). Een nieuwe interventie om de arbeidsparticipatie te bevorderen van jongeren met een lichamelijke beperking: een pilot-studie. Wetenschappelijk Tijdschrift voor Ergotherapie (4): Verhoef J.A.C. & Zalmstra. Beroepscompetenties ergotherapie: actueel en herkenbaar. Ergotherapie Magazine, 2014(1): Visser, A., Hoog, M. op t, Regt, E. de, (2014) Van waardering tot effecten: De kracht van creatieve expressie voor mensen met kanker. Relief: Kunstzinnige Therapie, 214, 15, nr. 1, Visser, A. (2014) Psychosociale zorg bij kanker zou standaard moeten zijn: De drijfveren van de onderzoeker Adriaan Visser. Vakblad voor de Natuurgeneeskunde, 2014, 12, nr Voogt, L. (2014) Kwalitatief onderzoek naar de ervaringswereld van mensen met chronische pijn. FysioPraxis, oktober 2014, (2): Netjes J., Cardol M. Diabetes zelf in de hand: een Overige educatieve website over diabetes voor mensen met een verstandelijke beperking, hun begeleiders en mantelzorgers. Geaccepteerd voor publicatie in NtZ. Beltman, M. (2014) Kwalitatief naturalistisch onderzoek - vierde generatie onderzoek - naar belemmeringen en bevorderende factoren rondom Cliëntenraadswerk in de GGZ GGZinGeest. Amsterdam Drullman, R., Van Herel-de Frel, J., Dekelver, J., Neijenhuis, K. (2014). Studiedag diagnostiek van auditieve verwerkingsproblemen. Van Horen Zeggen, 55(4), 22. Neijenhuis, K., Lipke-Steenbeek, W., & Houweling, L. Smits, K, Visser, A., Hilberink, S., Duizeligheid en waar het om draait. Tijdschrift FysioPraxis 2014, maart, Staa, A.L. van, Sattoe, J.N.T. (2014) Betere transitiezorg bij chronische nierziekten. Nederlands Tijdschrift voor (2014). Log(oped)isch redeneren, evidence-based practice en reflecteren. In: A. Meulenberg-Brouwer & H. Van der Pol-Top (Eds.), Dialoog; Een theoretisch en praktisch perspectief op de beroepsrollen van de logopedist (pp ). Den Haag: Boom Lemma uitgevers. Nefrologie; 4 (2):5-12 Torn-van der Hout, S., Maten-Speksnijder, A. ter. (2014) In opleiding tot casemanager dementie. Tijdschrift voor praktijkondersteuning, 2014, 2. P Verhoef, J.A.C. (2014) Movisie Aanmoedigingsprijs. Tra- Ject: aan het werk?!. In: Van der Vinne, A. m.m.v. Achahchah J. & van Yperen P. (2014). Werken aan economische participatie, 29 best practices (p ).