JAARDOCUMENT 2008 Vastgesteld en goedgekeurd door de bestuurder en toezichthouders op 28 april 2009

Transcriptie

1 JAARDOCUMENT 2008 Vastgesteld en goedgekeurd door de bestuurder en toezichthouders op 28 april 2009

2 1 INHOUDSOPGAVE I. MAATSCHAPPELIJK VERSLAG...2 I.1 UITGANGSPUNTEN VAN DE VERSLAGLEGGING... 2 I.2 PROFIEL VAN DE ORGANISATIE... 3 I.2.1 Algemene identificatiegegevens... 3 I.2.2 Structuur van het concern... 3 I.2.3 Kerngegevens... 5 I Kernactiviteiten en nadere typering... 5 I Productie, personeel en opbrengsten... 6 I Werkgebied... 9 I.3 BELANGHEBBENDEN... 9 I.4 GOVERNANCE I.4.1 Bestuur en toezicht I Governancecode I Bestuurder I Raad van Toezicht I.4.2 Bedrijfsvoering I.4.3 Cliëntenbeleid I.5 BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES I.5.1 Leiderschap, strategie en beleid I Meerjarenbeleid I Algemeen beleid 2008, inspanningen en prestaties I.5.2 Processen I Kwaliteit van zorg I Klachten I Veiligheid I.5.3 Medewerkers I Realisatie personeelsbeleid I Kwaliteit van het werk I.5.4 Samenleving I.5.5 Middelen I Financiële ontwikkeling en financiële resultaten I Huisvesting II. BIJLAGEN DIGIMV / ZICHTBARE ZORG...34 III. JAARREKENING IV. III.1 BALANS PER 31 DECEMBER (IN EURO S) III.2 RESULTATENREKENING (IN EURO S) III.3 KASSTROOMOVERZICHT (IN EURO S) III.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING III.5 TOELICHTING OP BALANS PER 31 DECEMBER III.6 MUTATIEOVERZICHT IMMATERIËLE VASTE ACTIVA III.7 MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA III.8 OVERZICHT LANGLOPENDE SCHULDEN III.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING LIJST MET AFKORTINGEN...81 V. VASTSTELLING / GOEDKEURING DOOR BESTUURDER / TOEZICHTHOUDERS...83 VI. ACCOUNTANTSVERKLARING...84

3 2 I. MAATSCHAPPELIJK VERSLAG I.1 Uitgangspunten van de verslaglegging De Mutsaersstichting is een 'full service centrum', met diverse locaties in Noord en Midden Limburg. Van daaruit bieden we (geïndiceerde) jeugdhulpverlening en geestelijke gezondheidszorg aan kinderen en jongeren, evenals maatschappelijke opvang en begeleiding aan vrouwen en hun kinderen. De Mutsaersstichting is compleet in jeugdzorg, in de breedste zin van het woord; zij is actief op de beleidsterreinen jeugdzorg én GGZ én welzijn én onderwijs. Dat maakt de Mutsaersstichting uniek in Nederland. Dit jaardocument voldoet aan de verantwoordingseisen op basis van de regeling verslaglegging WTZi alsook aan een aantal andere wettelijke informatie en verantwoordingsverplichtingen zoals de Kwaliteitswet, de wet Medezeggenschap cliënten zorgsector, de Klachtwet, de wet Bijzondere medische verplichtingen en de wet CBS. In dit jaardocument van de Mutsaersstichting wordt in het maatschappelijke verslag en in de jaarrekening ook voorzien in de (wettelijke) verantwoording voor de provincie Limburg (wet op de Jeugdzorg) en de centrumgemeente Venlo (Vrouwenopvang/WMO). Het Jaardocument bestaat uit drie onderdelen: het Maatschappelijk verslag, de Jaarrekening en DigiMV/ZichtbareZorg bijlagen. Dit document volgt de landelijke regeling "Jaarverantwoording zorginstellingen 2008". De focus van deze regeling ligt op de zorgsector, i.e. de gezondheidszorgsector (AWBZ en Zorgverzekeringswet). Op de landelijke agenda voor de toekomst van het jaardocument inclusief DigiMV staat de verbreding naar de sectoren WMO en Jeugdzorg. Het jaardocument/digimv vraagt gegevens op concernniveau. Waar wij gegevens specifiek per onderdeel beschikbaar hebben, laten wij die gegevens zien. Dit heeft tot gevolg dat door de Mutsaersstichting (financiële en personele) cijfers zijn gegeven op concernniveau. Als deze vergeleken worden met (GGZ ) instellingen, die alleen in de zorgsector werkzaam zijn, vraagt dit om verbijzondering. De Mutsaersstichting legt in dit document zoals bedoeld primair verantwoording af op concernniveau. In de DigiMV/ZichtbareZorg bijlagen wordt voornamelijk branchespecifieke informatie gegeven over de GGZ of over de Mutsaersstichting op instellingsniveau. De informatie in het jaardocument inclusief DigiMV en Zichtbare Zorg is openbaar met uitzondering van de DigiMV bijlagen inzake branchespecifieke personeelsgegevens. Over de openbaarheid van branchespecifieke informatie beslissen de brancheorganisaties. Het Jaardocument 2008 van de Mutsaersstichting is schriftelijk en elektronisch gedeponeerd bij het CIBG en na 1 juni 2008 voor elke burger digitaal in te zien op Op deze site is ook de regelgeving voor de jaarverslaglegging te vinden. DigiMV/Zichtbare Zorg is een webenquête en komt neer op een vergaande integratie van verschillende oude enquêtes/vragenlijsten van het CBS, het Ministerie van VWS, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de brancheorganisaties voor de sector GGZ. Tot en met het verslagjaar 2007 werden in DigiMV ook prestaties van zorgaanbieders op de prestatie indicatoren GGZ / Verslavingszorg 2008 gepubliceerd. Met ingang van het verslagjaar 2008 is dit onderdeel verplaatst naar de website Deze website ondersteunt zorgaanbieders bij het inzichtelijk maken van de eigen kwaliteitsprestaties. De kern van het nieuwe zorgstelsel is keuze en prestatieafhankelijkheid. Prestaties in de zorg worden voor een belangrijk deel gevormd door de geleverde kwaliteit. Het zichtbaar maken van deze kwaliteit en van kwaliteitsverschillen is essentieel. Zonder deze informatie over veiligheid, effectiviteit en klantgerichtheid van zorg is kiezen of contracteren op basis van prestaties niet mogelijk.

4 3 Met het opstellen en uitbrengen van het jaarverslag nemen we de kans zowel naar binnen (intern) als naar buiten (extern) zichtbaar te maken wat we hebben gedaan om onze voornemens ('beleid als belofte') waar te maken. We evalueren ons zelf en leggen hierover aan de lezer verantwoording af. Met het beleid Toon & Koers is binnen de Mutsaersstichting het INK model als aanvulling op het HKZ model ingevoerd. We gebruiken in paragraaf I.5 het INK model deels als 'kapstok' voor de paragraafindeling. Naast een beperkte interne verspreiding sturen wij een verkorte publieksversie naar onze stakeholders, met een verwijzing naar de volledige publicatie van dit jaardocument op Extern leggen wij op die manier verantwoording af aan de Inspecties voor Gezondheidszorg en Jeugdzorg, de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, betrokken cliëntenraden, de Provincie Limburg en het Zorgkantoor Noord Limburg/zorgverzekeraars. I.2 Profiel van de organisatie I.2.1 Algemene identificatiegegevens Naam: Mutsaersstichting Adres: Schaapsdijkweg 56 Postcode: 5913 PB Plaats: Venlo Postadres: Postbus 242, 5900 AE, Venlo Telefoonnummer: (vanuit het buitenland: ) Identificatienummer NZa: Nummer KvK: E mailadres: info@mutsaersstichting.nl Internetpagina: I.2.2 Structuur van het concern De Mutsaersstichting is een stichting naar Nederlands recht. De Mutsaersstichting heeft één bestuurder en wordt bestuurd volgens het 'Raad van Toezichtmodel'. In het verslagjaar bestaat de Raad van Toezicht uit zes personen. Er zijn geen wijzigingen geweest in de samenstelling van de Raad van Toezicht. De bestuurder is verantwoordelijk voor het besturen van de organisatie (strategiebepaling, positionering, allocatie van middelen). Ondernemerschap in de organisatie, flexibiliteit en marktgerichtheid zijn de afgelopen jaren bevorderd door de invoering van een managementstijl en organisatievorm gericht op het decentraliseren van ondernemerschap in de organisatie en het aansluiten op lokale markten. De Mutsaersstichting heeft twee sturingslagen: 1. de bestuurder; 2. unitmanagers en de manager Financiën en Beheer. Het primair proces wordt gecoördineerd door teamcoördinatoren. Dit zijn medewerkers die de taak teamcoördinatie uitvoeren. De werksoorten Jeugd GGZ, Jeugdzorg (voorheen jeugdhulpverlening) en Vrouwenopvang zijn binnen de Mutsaersstichting waar mogelijk geïntegreerd in één primair proces. De primaire processen zijn ondergebracht in resultaatverantwoordelijke eenheden, die onder de verantwoordelijkheid vallen van een integraal verantwoordelijke unitmanager.

5 4 Ondersteunende activiteiten of hun uitbesteding zijn ondergebracht in de eenheid Financiën en Beheer onder verantwoordelijkheid van een manager Financiën en Beheer. Binnen deze eenheid is er onder de manager Financiën en Beheer een hoofd EAD (de uitzondering op de keuze voor twee sturingslagen) gepositioneerd. In 2008 zijn de facilitaire diensten grotendeels afgebouwd en uitbesteed. Medezeggenschap van cliënten wordt vormgegeven op basis van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zogsector. Het proces om te komen tot één cliëntenraad om de medezeggenschap te laten aansluiten op de nieuwe organisatiestructuur is in 2007 afgerond (zie paragraaf I.4.3). Medezeggenschap van medewerkers wordt vormgegeven op basis van de WOR. De ondernemingsraad en de cliëntenraad van de Mutsaersstichting functioneren op concernniveau. Er zijn geen deelraden op onderdeelniveau. Organogram eind 2008

6 5 I.2.3 I Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering De Mutsaersstichting heeft locaties in Venlo, Wessem/ Roermond, Venray en Weert. De vestiging Roermond is gehuisvest in de Spoorzoeker, een school voor speciaal onderwijs in Roermond. Vanuit deze locaties bieden we ambulante, deeltijd en onderwijsmodulen aan. 24 uurs opnamen, logeren en kleinschalig wonen zijn alleen in Venlo mogelijk. De Mutsaersstichting biedt een totaalpakket aan zorg met de volgende sectoren/werksoorten:! Jeugdzorg (Jeugdhulpverlening).! Geestelijke Gezondheidszorg voor Kinderen en Jeugdigen (Jeugd GGZ), inclusief een logeerafdeling, kleinschalig wonen (RIBW) en een preventie /dienstverleningstaak. De Mutsaersstichting heeft hiervoor een toelating ex WTZi.! Blijf van mijn Lijf (Vrouwenopvang).! Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) Noord en Midden Limburg.! AWARE, veiligheidsproject voor slachtoffers van huiselijk geweld (in samenwerking met de politie).! Intensief casemanagement daders/slachtoffers huiselijk geweld, in opdracht van de gemeente Venlo e.a. De Mutsaersstichting is als GGZ instelling te typeren als een geïntegreerde instelling voor kinderen en jeugdigen en hun ouders met psychosociale of psychiatrische problemen. Jeugdzorg en Jeugd GGZ worden in het primair proces geïntegreerd aangeboden. Zorgprogammacombinaties (zpc s) met het speciaal onderwijs van De Wijnberg en de Stichting Speciaal Onderwijs Noord en Midden Limburg (SSO) zijn in 2008 verder ontwikkeld. Waar mogelijk wordt zorg en onderwijs op casusniveau zonder schotten aangeboden aan kinderen/jeugdigen en hun netwerk, wat neerkomt op 1 kind 1 plan. Voorlichting, preventie, consultatie, diagnostiek, begeleiding, behandeling, verblijf, logeren en onderwijs bij somatische, psychosomatische en/of psychiatrische problemen en/of huiselijk geweld; elke combinatie van zorgmodulen is mogelijk, ambulant, in deeltijd of 24 uurs opname. Ook op het gebied van preventie en dienstverlening is de Mutsaersstichting actief. We geven voorlichting en cursussen over allerlei onderwerpen, organiseren ouderavonden en onderhouden contacten met ouderverenigingen. Vooral het onderwijs verdient onze speciale aandacht. Juist daar bestaat een grote behoefte aan deskundigheidsbevordering en vaardigheidstrainingen voor het werken met jongeren. Het onderdeel Blijf van mijn Lijf van de Mutsaersstichting is een maatschappelijke opvangvoorziening die grotendeels gefinancierd wordt door de centrumgemeente Venlo en voor een klein gedeelte vanuit de AWBZ door het Zorgkantoor Noord Limburg. De volgende toelatingen zijn van toepassing voor Blijf van mijn Lijf:! 24 uurs crisis Vrouwenopvang met 24 uurs begeleiding;! 24 uurs woonvoorziening met partiële begeleiding/nazorg;! 24 uurs woonvoorziening met partiële begeleiding; behandeling en begeleiding aan vrouwen met GGZ indicatie; preventieve activiteiten op het gebied van huiselijk geweld. Het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld Noord en Midden Limburg is als frontoffice grotendeels door centrumgemeente Venlo gefinancierd en wordt beheerd door de Mutsaersstichting. De Mutsaersstichting voert een aantal taken deels voor eigen rekening uit. Intensief casemanagement daders/slachtoffers huiselijk geweld In 2007 is de pilot Tijdelijk Huisverbod Venlo met succes afgesloten. In 2008 was de Mutsaersstichting betrokken bij landelijke evaluaties. Zo is input geleverd voor de Wet tijdelijk Huisverbod die per 1 januari 2009 van start gaat. De gemeente Venlo heeft in het kader van de WMO aansluitend op de pilot in 2008 intensief casemanagement ingekocht bij de Mutsaersstichting. Intensief casemanagement is een systeemgeoriënteerde hulpmethodiek die zich in de pilot bewezen heeft. Waar deze methodiek is ingezet was het aantal gezinnen dat terugviel in huiselijk geweld zeer beperkt. Er is een traject uitgestippeld met als resultaat dat de methodiek wordt geregistreerd als evidence based.

7 6 Het inter generatieve karakter van huiselijk geweld is op initiatief van bestuurder Goedhart verbeeldt in de film Zingen in het donker. De film laat hulpverleners, daders en slachtoffers zien dat het zaak is de (inter generatieve) vicieuze cirkel van huiselijk geweld te doorbreken. Omdat in Nederland de groep jeugdigen vanaf 12 jaar met een blijvende psychische beperking steeds groter wordt en deze groep ondanks een goede behandeling langerdurende (woon)ondersteuning nodig heeft om te kunnen omgaan met hun beperking of handicap, heeft de Mutsaersstichting in 2008 een toelating aangevraagd voor 16 AWBZ plaatsen kleinschalig wonen. Het Zorgkantoor heeft deze aanvraag ondersteund en voor 2008 al een aantal plaatsen erkend. I Productie, personeel en opbrengsten Geleverde zorg Alle onderdelen van de Mutsaersstichting hebben de extern afgesproken productie gerealiseerd. Belangrijk was daarbij de aanvullende productie als spin off van het project C+, achterdeurproblematiek JGGZ, het project Tijdelijk Huisverbod en opnames Acute zorg. Bij de Mutsaersstichting/jeugdzorg was het aantal wachtenden aan de voordeur relatief laag ten opzichte van andere jeugdzorgaanbieders. Ook voor het onderdeel Blijf van mijn Lijf zijn de doelstellingen gerealiseerd. De bezettingsgraad lag hoger dan de afspraak. De Politie Limburg Noord en de Mutsaersstichting hebben in 2008 aan 15 personen die zich bedreigd voelden het alarmsysteem AWARE ter beschikking gesteld (25 in 2007). AWARE staat voor Abused Women s Active Response Emergency. AWARE geeft mensen een middel in handen dat meehelpt te voorkomen dat ze weer slachtoffer worden. Ze voelen zich veiliger en kunnen thuis blijven wonen. Het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld Noord en Midden Limburg werd als frontoffice ook in 2008 grotendeels door centrumgemeente Venlo gefinancierd en blijft beheerd door de Mutsaersstichting. De Mutsaersstichting heeft in 2008 het beheer voortgezet en ondersteunt daarbij dat er regie is op dit deel van de hulpverleningsketen. Na een melding wordt deze keten ingeschakeld voor slachtoffers en daders van huiselijk geweld. Mensen met meldingen van huiselijk geweld of met vragen of opmerkingen hierover kunnen via een landelijk telefoonnummer ( ) telefonisch contact opnemen. Er vindt dan een eerste screening en verwijzing plaats, waarna in afstemming en samenwerking met de aangewezen organisaties een vervolgtraject wordt uitgezet. Het aantal aanmeldingen via het Advies en Steunpunt is in 2008 opnieuw toegenomen maar is nog steeds lager dan verwacht mag worden op basis van incidentiecijfers. De (door)meldingsbereidheid van meldingen bij politie, maatschappelijk werk en andere bij het Advies en Steunpunt betrokken organisaties is opnieuw onder de aandacht gebracht. De uitvoering van de pilot Tijdelijk Huisverbod in Venlo in 2007 heeft ertoe geleid dat in 2008 gezinnen met ernstige problematiek uit Venlo via het Steunpunt Huiselijk Geweld in aanmerking kwamen voor intensief casemanagement. De Mutsaersstichting heeft in 2008 voor een aantal modules, die reeds waren ingezet, aanvullende financiering gezocht en deels ook gevonden via WMO financiering door de gemeente Venlo.

8 7 Kerngegevens capaciteit en productie GGZ Aantal 2007 Aantal 2008! Aantal patiënten GGZ in behandeling op 31 december ! Aantal feitelijke bedden/stoelen GGZ (AWBZ + ZVW) op 31 december inclusief 5 op BOPZ aangemerkte bedden, waarvan: > deeltijdplaatsen > feitelijke bedden beschermd wonen ! Aantal verzorgingsdagen inclusief kleinschalig wonen en BOPZ in verslagjaar, waarvan: > verzorgingsdagen kleinschalig wonen > BOPZ dagen > logeerdagen ! Aantal deeltijdbehandelingen GGZ in verslagjaar ! Aantal ambulante contacten GGZ in verslagjaar Jeugdzorg Aantal 2007 Aantal 2008! Aantal plaatsen ! Aantal in zorg per 1 januari! Aantal nieuw ingeschreven! Aantal uitgeschreven! Aantal aanwezig op 31 december! Gebruikscijfer (afspraak: 406) * * ! Gemiddelde verblijfsduur in maanden 14 14! Aantal op wachtlijst > 9 weken per 31 december 0 4 * inclusief spin off van project C+, project Tijdelijk Huisverbod, achterdeurproblematiek JGGZ en opnames Acute zorg

9 8 Kerngegevens capaciteit en productie vervolg Blijf van mijn Lijf Capaciteit: 18 plaatsen waarvan 12 crisisplekken (39 bedden incl. kinderen) In juni 2007 is Regas in gebruik genomen. Dit heeft effect gehad op de registratie. Aantal aanwezigen per 1 januari:! Vrouwen! Kinderen Aantal Aantal ! Totaal aantal vrouwen in begeleiding gehad met opname 96 84! Aantal GGZ problematiek 59 26! Totaal aantal kinderen in begeleiding gehad met opname Uitstroom:! Vrouwen! Kinderen ! Gemiddelde opnameduur (in dagen) 73,5 77! Bezettingsgraad (in %) 87,4 95,97 Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld Noord en Midden Limburg Aantal 2007 Aantal 2008 Aantal telefonische meldingen Kerngegevens personeel en resultaat Mutsaersstichting totaal Aantal Aantal!! ! Aantal personeelsleden in loondienst op 31 december! Aantal fte personeelsleden in loondienst op 31 december ,57 261,47 Bedrijfsopbrengsten in verslagjaar:! Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten! Overige bedrijfsopbrengsten ! Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar ! Totaal bedrijfslasten ! Resultaat De Mutsaersstichting is georganiseerd in relatief zelfstandige units die lokaal maatwerk kunnen leveren. Er zijn teams geformeerd en voor elk team is op basis van het teamcompetentiemodel een teamcoördinator aangewezen. Dit is een taak en geen functie.

10 9 In 2008 zijn de facilitaire diensten grotendeels uitbesteed. Dit plus het terugdringen van de kleine en tijdelijke dienstverbanden heeft een afname van het aantal personen in dienst en fte s tot gevolg gehad. I Werkgebied De Mutsaersstichting is werkzaam in de regio Noord en Midden Limburg. De Mutsaersstichting heeft locaties in Venlo, Wessem/ Roermond, Venray en Weert. In Weert op een locatie gegaan op het terrein van de school voor speciaal onderwijs het Pallet; in Roermond in De Spoorzoeker, een school voor speciaal onderwijs in Roermond. Voor het onderdeel Blijf van mijn Lijf zijn aanmeldingen uit heel Nederland mogelijk. Het Adviesen Steunpunt Huiselijk Geweld Noord en Midden Limburg is werkzaam voor de regio Noord en Midden Limburg. I.3 Belanghebbenden De Mutsaersstichting heeft ook in 2008 de verankering in netwerken verder versterkt. Op de locaties Venray, Venlo, Wessem/Roermond en Weert werkt de Mutsaersstichting in de behandeling samen met De Wijnberg (speciaal basisonderwijs), de Stichting Speciaal Onderwijs Noord en Midden Limburg (SSO) en de Aloysius Stichting Jeugdzorg Onderwijs. Met de Stichting Speciaal Onderwijs Noord Limburg is het overleg voortgezet over de uitbreiding van de samenwerking op het terrein van de Mutsaersstichting met De Wijnbergschool en de dislocatie van De Velddijk. Omdat in Nederland de groep jongeren vanaf 16 jaar met een blijvende psychische beperking steeds groter wordt en deze groep ondanks een goede behandeling langerdurende (woon)ondersteuning nodig heeft om te kunnen omgaan met hun beperking of handicap heeft de Mutsaersstichting met Mensana RIBW Noord en Midden Limburg, de Stichting Speciaal Onderwijs Noord Limburg en De Wijnbergschool een integraal zorgarrangement uitgewerkt dat de leefgebieden wonen, scholing en werk, gezondheid en sociale relaties/gezin bestrijkt. In Venray heeft dit geleid tot samenwerking bij de opbouw van een beschermende woonvorm voor jongeren vanaf 16 jaar. De Mutsaersstichting investeert in netwerken voor samenwerking met integrale vroeghulp, waaronder VieCuri, medisch centrum voor Noord Limburg, de onderwijsbegeleidingsdiensten BCO en Consent, MEE, onderwijs en gemeenten. De samenwerking van de Mutsaersstichting met de afdeling Preventie & Dienstverlening van GGZ Noord en Midden Limburg is in 2008 gecontinueerd. De Mutsaersstichting participeert in (het bestuur van) Overleg.jz en in de vanuit dit samenwerkingsverband werkende Limburgse werkgroepen en overlegvormen. De Mutsaersstichting participeert in de MO groep (Jeugdzorg), in GGZ Nederland (Jeugd GGZ) en in de Federatie Maatschappelijke Opvang (Vrouwenopvang/ Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld). De bestuurder van de Mutsaersstichting heeft ieder kwartaal een overleg met beleidsambtenaren van de provincie Limburg op basis van een kwartaalrapportage op de jaarafspraken. Zo ook heeft de bestuurder en/of de manager Financiën en Beheer periodiek overleg over (de realisatie van) productieafspraken met medewerkers van het Zorgkantoor Noord Limburg en centrumgemeente Venlo. De Mutsaersstichting participeerde verder in:! Blok Zuid Kinder en Jeugdpsychiatrische Ziekenhuizen.! Platform Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen Noord en Midden Limburg.! Diverse overleggen Huiselijk Geweld Noord en Midden Limburg (o.a. Veiligheidshuizen)! Bestuurlijk Overleg met gedeputeerde mevrouw Wolfs

11 10! Overleg.jz Limburg waar bestuurders van de zorgaanbieders en BJZ ontwikkelingen bespreken en afstemming zoeken! De provinciale Projectgroep Acute zorg Het overleg met de ondernemingsraad (OR) heeft vanaf maart 2008 extra aandacht gevraagd door verschil in beeldvorming over de Wet op de Ondernemingsraden tussen OR en bestuurder. In november 2008 zijn tussen de ondernemingsraad en de bestuurder nieuwe afspraken gemaakt over wijze waarop wordt overlegd. De OR en de bestuurder bieden elkaar op deze wijze de ruimte binnen de organisatie om constructief om te gaan met zakelijke geschillen. OR en bestuurder opteren voor een modernisering van de medezeggenschap. Dit zal in 2009 via een samenspel van OR, bestuurder en medewerkers worden uitgewerkt. I.4 Governance I.4.1 I Bestuur en toezicht Governancecode De statuten van de Mutsaersstichting voorzien in een Raad van Toezichtstructuur. De Mutsaersstichting wordt bestuurd door de bestuurder en de Raad van Toezicht (RvT) houdt integraal toezicht op het beleid van de bestuurder en op de algemene gang van zaken binnen de stichting. Onder 'stichting' wordt in dit verband verstaan de rechtspersoon van de Mutsaersstichting en tevens de door deze krachtens haar (statutaire) doelstelling geëxploiteerde instelling en voorzieningen. De Raad van Toezicht staat de bestuurder met advies terzijde. De Raad van Toezicht en de bestuurder van de Mutsaersstichting onderschrijven de algemene opvattingen in de zorg over goed bestuur, toezicht en verantwoording ('good governance') zoals samengebundeld in de zorgbrede governancecode. De opvattingen van de zorgbrede governancecode zijn enerzijds (nader) geconcretiseerd in de statuten en anderzijds in het reglement voor de Raad van Toezicht. De bestuurder verricht zijn werkzaamheden onder toezicht van de Raad van Toezicht en binnen het kader van de statuten. Conform deze statuten heeft de bestuurder een bestuursreglement opgesteld dat door de Raad van Toezicht goedgekeurd is. Statuten en reglementen van de Raad van Toezicht en de bestuurder zijn aangepast aan de 'governancecode'. Deze bijgestelde statuten en reglementen zijn in januari 2007 vastgesteld door de Raad van Toezicht onder voorbehoud van de instemming van de gemeente Venlo met de voorgenomen statutenwijzigingen. Vooruitlopend op het passeren van de bijgestelde statuten in 2009 bij de gemeente Venlo en daarna bij de notaris werkt de Mutsaersstichting waar mogelijk al volgens de governancecode c.q. de bijgestelde statuten en reglementen. I Bestuurder Sinds de verzelfstandiging per 1 juli 2003 heeft de Mutsaersstichting een eenhoofdige Raad van Bestuur, kortweg de bestuurder. Binnen wettelijke en statutaire bestuurlijke verantwoordelijkheden is drs. M. Goedhart, arts, de bestuurder. De bestuurder is eindverantwoordelijk voor en belast met het besturen van de stichting, voor het functioneren van de stichting in al haar geledingen en voor de dagelijkse gang van zaken. Om deze verantwoordelijkheid vorm te kunnen geven, heeft de bestuurder via functieomschrijvingen een goed functionerend intern systeem van toewijzing van bevoegdheden geregeld. Bij de vervulling van zijn taak richt de bestuurder zich naar het belang van de stichting, waarbij onder 'stichting' in dit verband wordt verstaan de rechtspersoon van de Mutsaersstichting en tevens de door deze krachtens haar (statutaire) doelstelling geëxploiteerde instelling en voorzieningen. De bestuurder houdt daarbij rekening met het feit dat de stichting als zorgorganisatie een onderneming is met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid.

12 11 In de uitvoering van het meerjarige beleidsplan 'Toon & Koers ' is dit tot uitdrukking gekomen. De arbeidsvoorwaarden van de bestuurder zijn bepaald en vastgesteld door de Raad van Toezicht, waarbij de adviesregeling van de NVTZ uitgangspunt is. De Raad van Toezicht ziet er in het bijzonder op toe dat de uitvoering van het bestuursbeleid strookt met de vastgestelde beleidsplannen en uitgangspunten. De Raad van Toezicht en de bestuurder maken daarbij afspraken over de ijkpunten die door de Raad van Toezicht gehanteerd worden en evalueren jaarlijks de stand van zaken. De Raad van Toezicht heeft vastgesteld dat de uitvoering van het bestuursbeleid in 2008 strookte met de vastgestelde beleidsplannen en uitgangspunten. De Raad van Toezicht hanteerde daarbij het meerjarenbeleid Toon & Koers, het jaarplan 2008 en het INK model als ijkpunten. I Raad van Toezicht De Mutsaersstichting wordt bestuurd volgens het Raad van Toezichtmodel. In het verslagjaar werd via een vastgestelde procedure het functioneren van de Raad van Bestuur en het samenspel tussen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht getoetst. Een jaarlijks terugkerende activiteit. Zo ook heeft de Raad van Toezicht het jaarlijkse overleg gevoerd met de externe accountant, dit naar aanleiding van de jaarrekening en de managementletter. De door de Brancheorganisatie Zorg (BOZ) overeengekomen Zorgbrede Governancecode is voor de Raad van Toezicht zonder enig voorbehoud van toepassing. De onafhankelijkheid van de leden van de Raad van Toezicht wordt geborgd door toepassing van de statuten en het reglement Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht hanteert conform dit reglement een profielschets voor benoeming van nieuwe leden. In 2008 waren er geen wijzigingen in de samenstelling van de Raad van Toezicht. Het beleid ten aanzien van bezoldiging van toezichthouders en de manier waarop dit in praktijk wordt gebracht, staat in de notitie "Honorering Raad van Toezicht" en is gebaseerd op het daarop betrekking hebbend advies van de NVTZ Samenstelling Raad van Toezicht per 31 december 2008: De heer K.J.M. Versteegen Mevrouw mr. P.J.W.M. Theunissen Drs. heer M.J.A. Emonts Drs. Mevrouw P.J.E. Klijnsma, arts De heer drs. J.H.M. Maes, RA De heer dr. ir. L.H.M. Vroomen Voorzitter Vicevoorzitter Lid Lid Lid Lid De Raad van Toezicht (RvT) heeft in 2008 negenmaal vergaderd. De voortgang van veranderingen en consequenties van diverse maatregelen zijn uitvoerig aan de orde geweest. Daarmee is de Raad van Toezicht nauw betrokken geweest bij en goed geïnformeerd over de ontwikkelingen van de organisatie. Onderwerpen die de Raad van Toezicht in het verslagjaar heeft besproken: evaluatie functioneren van de Raad van Toezicht en beoordeling bestuurder door de Raad van Toezicht; werkconferentie 28 en 29 januari 2008 waaronder de voortschrijdende positiebepaling binnen het INK model; Boardletter van Deloitte en interim gegevens; kwartaalcijfers; notitie financiering en huisbankierschap ; jaardocument annex jaarrekening 2007 en accountantscontrole; evaluatie accountant; jaarplan en begroting 2009; de jaarlijkse actualisatie van de lijst met nevenfuncties; de herbenoemingen van leden van de Raad van Toezicht; de film Zingen in het donker en het symposium op 5 juni; de voorgenomen harmonisatie arbeidsvoorwaarden (naar 1 CAO); de brandveiligheid; bescherming aansprakelijkheid toezichthouders en bestuurders; kennismaking met bestuur SSO Noord en Midden Limburg; uitbreiding HKZ certificering per juni 2008.

13 12 Daarnaast is het in 2008 optredend verschil in beeldvorming over de toepassing van de Wet op de Ondernemingsraden tussen OR en bestuurder, en de wijze waarop de OR daarop heeft geacteerd, in 2008 terugkerend onderwerp van bespreking geweest tussen Raad van Toezicht en bestuurder. In het verslagjaar waren er volgens een vast schema bijeenkomsten met de bestuurder en de ondernemingsraad. De Raad van Toezicht heeft verder het toezicht onderhouden via specifiek overleg met de bestuurder en/of de manager Financiën & Beheer, deelname aan werkconferenties en door kennis te nemen van in en externe informatie. Diverse leden van de Raad van Toezicht namen in het verslagjaar deel aan een aantal, mede door de NVTZ, geïnitieerde activiteiten, gericht op professionalisering van toezicht in de zorg. I.4.2 Bedrijfsvoering De bestuurder heeft voor het verslagjaar 2008 een jaarplan vastgesteld. Basis voor dit jaarplan was het Meerjarenbeleidsplan Toon & Koers. Op basis hiervan is een begroting opgesteld. Uitgangspunt voor de interne begroting was de gerealiseerde productie over het jaar voorafgaand aan het verslagjaar. Vervolgens heeft regelmatige monitoring en rapportage plaatsgevonden op de gerealiseerde productie en de exploitatie. De bestuurder, M. Goedhart, is verantwoordelijk voor het beheersen van de risico's die verbonden zijn aan de activiteiten van de stichting waaronder de financiering van de stichting. De bestuurder heeft nog in 2007 met de Raad van Toezicht in een themabijeenkomst de strategie van de Mutsaersstichting geanalyseerd in verband met de toenemende marktwerking. Financiële risico's en onzekerheden waarmee de Mutsaersstichting wordt geconfronteerd, zijn ook een gevolg van de wijze waarop overheden het schaarse aanbod dereguleren en marktwerking introduceren in de gezondheidszorg en jeugdzorg. Zo is er bijvoorbeeld in de jeugdzorg in Nederland een absolute achterstand qua voorzieningen. De Mutsaersstichting heeft de afgelopen jaren wat betreft het onderdeel jeugdzorg zonder voldoende additionele financiering al langer bestaande knelpunten aangepakt, zoals wachtlijsten en structureel achterstallig onderhoud op tal van fronten. De besluitvorming over de landelijke bekostigingskaders is nog niet helemaal afgerond. Rondom de verdeelsleutelproblematiek zijn onderzoeken gestart en de mogelijkheid bestaat dat de provincie Limburg hoe dan ook geconfronteerd gaat worden met een budgetkorting. Door het ontberen van duidelijke beleidskaders kunnen geen uitspraken gedaan worden over welke portfolio's in Limburg in de nabije toekomst haalbaar zijn c.q. wat de nieuwe landelijke bekostigingskaders met ingang van 2010 e.v. gaan betekenen voor het provinciale budget en de daarvan af te leiden productieafspraak voor de Mutsaersstichting. Op zijn vroegst in 2010 zullen de landelijke richtprijzen per bekostigingseenheid voor zorgaanbieders beschikbaar zijn. Vooruitlopend op dit nieuwe bekostigingsbeleid hebben we in 2008 verder gewerkt aan de ontwikkeling van een kostprijsmodel en de inrichting van de (financiële) administratie op zorgaanspraken. Deze ontwikkeling zal in 2009 worden afgerond met een periode van proefdraaien met de nieuwe administratie. BJZ zal met ingang van 2009 (vooruitlopend op een wetswijziging) in het indicatiebesluit niet meer de duur en de omvang van de geïndiceerde zorg opnemen; deze kunnen de zorgaanbieders in overleg met de zorgvrager vaststellen. BJZ en de zorgaanbieders in Limburg hebben zich bij herhaling uitgesproken tegen marktwerking in de jeugdzorg gezien het belang van samenwerking tussen instellingen rondom een kind en zijn gezin. De provincie heeft eind 2008 in het concept beleidskader Jeugdzorg meer duidelijkheid gegeven over de rol die marktwerking in de jeugdzorg in 2009 en volgende jaren moet gaan krijgen. De provincie kiest voor de komende beleidsperiode voor Marktwerking van binnenuit, waarmee BJZ en de bestaande zorgaanbieders tot meer vraagsturing, doelmatigheid en productontwikkeling kunnen worden gestimuleerd. In de (Jeugd )GGZ is al sprake van verdergaande marktwerking. Voor de (Jeugd )GGZ voorzagen ggz zorgaanbieders in Nederland voor 2008 toenemend knelpunten doordat zorgverzekeraars bij de onderhandeling over de bekostiging van productieafspraken zorgaanbieders met generieke budgetkortingen in ruil voor productiegaranties elkaar zouden

14 13 laten onderbieden. De Mutsaersstichting is er in 2008 in geslaagd in de onderhandelingen met de zorgverzekeraars en het Zorgkantoor een productie af te spreken die recht doet aan de ontwikkeling van de zorgvraag. De onverminderde bestrijding van wachtlijsten was ook in 2008 succesvol. In afwachting van een definitieve regeling met de provincie over het oplossen van de wachtlijsten jeugdzorg heeft de Mutsaersstichting een vordering op de provincie in de jaarrekening opgenomen. In de WMO sector werken gemeenten nog vooral met aanbestedingen met een bepaalde termijn met uitzondering van zorgactiviteiten waarvoor al historische subsidieverplichtingen bestonden, zoals in het geval van Blijf/vrouwenopvang Mutsaersstichting. De Mutsaersstichting heeft in 2008 opnieuw fors geïnvesteerd in de ontwikkeling van werkzame hulpvormen bij huiselijk geweld. Zo is geïnvesteerd in de film Zingen in het donker. Dit heeft ertoe bijgedragen dat de hulpverlening huiselijk geweld is ingekocht door de gemeente Venlo als centrumgemeente. Dit was een voorbeeld voor de overige gemeenten in de regio Noord en Midden Limburg. Kortom, de Mutsaersstichting is in de afgelopen jaren via de invoering van het meerjarenbeleid Toon & Koers goed voorbereid op vormen van marktwerking door een efficiënte bedrijfsvoering in combinatie met productontwikkeling. Hierdoor bleef de Mutsaersstichting ook in 2008 interessant voor zorginkopers en is het afgesproken productievolume in alle sectoren gegroeid waarin de Mutsaersstichting actief is! In 2008 zijn de facilitaire diensten horeca, wasserij, technische en tuindienst grotendeels uitbesteed. Per eind 2008 rest binnen de Mutsaersstichting een klein Servicepunt Facilitair bedrijf. De Mutsaersstichting schenkt sinds jaar en dag veel aandacht aan risicomanagement. Er is een bedrijfsnoodplan aanwezig. Brand, arbeidsveiligheid, infectie en kwaliteitsrisico's zijn in kaart gebracht en worden beheerst. De Mutsaersstichting bevordert intern dat informatie over risico's die op meerdere risicovelden van toepassing zijn, wordt gedeeld zodat er ook voldoende inzicht is in de meest optimale risicofinanciering. Vooruitlopend op financiële compensatie door de provincie Limburg hebben we noodzakelijke maatregelen getroffen voor de (brand)veiligheid. Dit heeft in 2008 een negatief resultaat veroorzaakt op het segment jeugdhulpverlening. We gaan ervan uit dat onze vordering op de provincie Limburg gehonoreerd zal worden in De controle op de uitvoering van (administratieve) processen en waar nodig de inzet van verbeteracties gebeurt systematisch en toetsbaar. In 2008 is opnieuw een sterke impuls gegeven aan de administratieve organisatie en interne controle. Gedurende het verslagjaar zijn interne controles en HKZ audits uitgevoerd. Verbetermaatregelen en ook preventieve maatregelen naar aanleiding van de uitkomsten van de interne controles en HKZ audits zijn uitgevoerd. Onder andere is in 2008 centrale agendering ontwikkeld en ingevoerd. I.4.3 Cliëntenbeleid Cliëntenparticipatie vindt allereerst plaats op het niveau van de individuele behandeling en begeleiding, dus in de relaties tussen de hulpverlener(s) en de cliënt met zijn systeem. Wij geven behandeling en begeleiding vorm nadat hierover met de cliënt overeenstemming is bereikt. Tenminste elke 3 maanden bij de evaluatiebespreking evalueert de behandelcoördinator met de cliënt hoe deze de hulpverlening en bejegening waardeert. Dit is vastgelegd in het verslag van dit gesprek en leidde waar nodig tot verbeteringen. Bij de afsluiting van de behandeling zijn ouders en kinderen (vanaf 12 jaar) gevraagd om de C toetsvragenlijst in te vullen, waarin ook is gevraagd naar de waardering van de hulpverlening en bejegening. De scores op deze vragenlijsten zijn halfjaarlijks gebundeld in een rapport. Op de website van de Mutsaersstichting zijn de uitkomsten halfjaarlijks gepubliceerd. De cliëntenraad was betrokken bij de cursus Cliënten trainen medewerkers die al meerdere jaren met succes wordt verzorgd. Mede door de inbreng van de cliëntenraad in de cursus Cliënten trainen medewerkers was in 2008 de waardering op het aspect bejegening opnieuw zeer hoog (meer dan een 9 gemiddeld), zowel bij ouders als bij jeugdigen. Het onderdeel Blijf/vrouwenopvang scoort gemiddeld meer dan een 8.

15 14 In 2007 is de advies en besluitvorming om te komen tot 1 cliëntenraad ondersteund door 1 jeugdraad Mutsaersstichting afgerond. Het Cliënten Advies Bureau Noord en Midden Limburg bood daarbij ondersteuning. De drie cliëntenraden op sectorniveau zijn teruggetreden. In 2008 is de werving van de leden gestart en is een conceptreglement voorbereid. De werving van leden voor de jeugdraad was al rond, want sinds september 2007 functioneerde er al een jeugdraad in de leefgroepen Venlo. De werving van leden voor de cliëntenraad is nog niet afgerond en wordt in 2009 voortgezet met advertenties, te beginnen in het E3 journaal, de Trompetter en andere lokale weekbladen in en rondom Venlo. De bestuurder heeft in 2008 meermalen overleg gevoerd met de cliëntenraad. Adviezen van de jeugdraad zijn ter harte genomen. De jeugdraad is in 2008 zeer actief geweest en was betrokken bij:! De realisatie van internet op de groepen;! De inrichting van een jongerenontmoetingspunt;! Het organiseren van structurele vrijetijdsbesteding samen met stagiaire mevrouw Scholten;! Ook met mevrouw Scholten zijn de voorbereidingen in gang gezet voor het organiseren van een disco (nog niet afgerond);! Het verzamelen van verbeterideeën d.m.v. een flessenpost/ ideeënbus;! Een plan voor de inrichting van het terrein met nieuwe speeltoestellen; De jeugdraad heeft overleg gehad met de onafhankelijke vertrouwenspersonen mevrouw Beckers (vanuit de landelijke stichting AKJ) en de heer Geurts (vanuit de landelijke stichting PVP). De jeugdraad heeft de projectgroep Terugdringen van dwang en drangmiddelen voorzien van adviezen en tips. Daarnaast heeft de jeugdraad samen met mevrouw Kuijpers, unitmanager, en de heer Smeets, manager Financiën & Beheer onderzocht of er alternatieven waren voor het wegvallen van het zwembad en de mogelijkheid om te fitnissen. Dit heeft geen positief resultaat opgeleverd, maar er is volgens de eigen rapportage vanuit de jeugdraad goed gezocht naar alternatieven. De jeugdraad was het afgelopen jaar continu goed bezet. Dit dankzij de leden van de jeugdraad en de groepsleiding, die hier continu oog voor hebben gehouden en bij wisselingen nieuwe kandidaten gestimuleerd hebben om hierbij aan te sluiten. Belangrijk daarbij was dat de cliëntenraad en vooral ook de jeugdraad in 2008 weer uitstekend zijn voorzien van onafhankelijk ondersteuning vanuit het Cliënten Advies Bureau Noord en Midden Limburg in de persoon van de heer Bukkems. De Mutsaersstichting heeft sinds 2007 een partnershipovereenkomst met de Stichting Anders Sterk. Anders Sterk is ontstaan op initiatief van mevrouw Sijbers. Als moeder van drie autistische kinderen merkte mevrouw Sijbers dat er bij ouders en kinderen een grote behoefte bestaat aan een luisterend oor. Zowel tijdens de behandelingen bij de Mutsaersstichting maar vooral bij de omschakeling naar de thuissituatie treden er regelmatig problemen op. Om deze omschakeling te ondersteunen organiseert de Stichting Anders Sterk onder meer op het terrein van de Mutsaersstichting tal van leuke activiteiten voor kinderen met hun ouders, broertjes en zusjes, zoals een kerstbrunch, bingo of playstationavonden met veel spelmateriaal en koken op de boerderij en tractoractiviteiten bij boer Hans. Ook organiseert de Stichting thema en inloopavonden en picto workshops voor de ouders van kinderen in de Jeugd GGZ. Eind 2008 is de uitvoering van de partnershipovereenkomst geëvalueerd. De partnershipovereenkomst tussen de Stichting Anders Sterk en de Mutsaersstichting heeft de tot dan bestaande samenwerking geïntensiveerd. Op een aantal punten zal de samenwerking nog worden verbeterd.

16 15 I.5 Beleid, inspanningen en prestaties I.5.1 I Leiderschap, strategie en beleid Meerjarenbeleid Met het afsluiten van 2008 kan de balans opgemaakt van vier jaar "Toon & Koers". De Mutsaersstichting heeft sinds 2005 een ingrijpend veranderingsproces achter rug. De koers daarvan is beschreven in de nota "Toon & Koers". Alle belanghebbenden hebben dit beleid en de daaropvolgende veranderingen positief ontvangen. De kern in het veranderproces "Toon & Koers" was 'actoren verbinden en ontwikkelen'. Daarbij gaat het om eigenaarschap van processen, een kritische houding in een transactionele organisatie en maatschappelijke slagvaardigheid en betrokkenheid. Eind 2008 kan worden geconstateerd dat deze veranderingen de afgelopen jaren inderdaad hun beslag hebben gekregen. De organisatie, in 2005 nog met 4 hiërarchische lagen, is in de beleidsperiode doorgekanteld naar een organisatie met 2 hiërarchische lagen en teamcoördinatoren. Dit heeft ontwikkelingsmogelijkheden voor het personeel verruimd. In 2006 is de basis gelegd voor verbindingen en ontwikkeling. In 2007 en 2008 zijn deze verbindingen en ontwikkeling verder geborgd in de organisatie en in systemen. Een zichtbaar bewijs waren de HKZ JGGZ certificering eind 2007 en de HKZ certificeringen op Jeugdzorg en Vrouwenopvang in juni Als doel was in 2005 gesteld dat de Mutsaersstichting in 2008 op alle onderdelen en locaties HKZ gecertificeerd is. Dit doel is gerealiseerd. In de jaren 2001 t/m 2004 was de vermogenspositie van de Mutsaersstichting sterk achteruitgegaan. In 2005 zijn eerst een aantal financiële knelpunten met succes aangepakt. Daarop hebben we de jaren 2005 t/m 2008 met steeds betere resultaten afgesloten, tegelijk met investeringen in achterstallig onderhoud in huisvesting en ICT. Anno 2008 is de financiële positie van de Mutsaersstichting hersteld en belangrijker nog is dat de Mutsaersstichting voldoende innovatief is gebleken om opdrachtgevers te interesseren voor vernieuwingen in de hulpverlening. De omzet én de instroom van cliënten zijn sinds 2005 met meer dan 50% toegenomen; de wachtlijsten en wachttijden sterk afgenomen! De cliënttevredenheid is de afgelopen jaren nog toegenomen. Medewerkers hebben een grote inzet geleverd, terwijl het ziekteverzuim is omlaag gebracht van 6,8 naar 4,1 %. Medewerkers tonen zich in grote mate eigenaar van de nieuwe cultuur en werkwijzen. Managers en teamcoördinatoren hebben via interne opleiding en intervisie zicht gekregen op eigen leeropgaven. Er is ruimte gekomen om problemen op te lossen in de teams zelf. Medewerkers trainen medewerkers, willen kennis delen en zijn bezig met vernieuwing. De omschakeling van een eigen facilitair bedrijf naar de inkoop van diensten is een eigentijdse vormgeving die binnen de Mutsaersstichting in 2008 definitief vorm heeft gekregen. De daarmee gepaard gaande personele afbouw is geslaagd. Gebruik is gemaakt van de mogelijkheid om personeel een nieuw perspectief te bieden binnen de organisatie en bij de nieuwe externe leveranciers. Medewerkers wenden hun expertise nu ook aan om preventieve en politiek maatschappelijke activiteiten in het belang van de doelgroepen te ontplooien. De meest sprekende voorbeelden hiervan zijn de ontwikkeling van een Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld, intensief casemanagement bij huiselijk geweld, systeemgeoriënteerd werken vanuit vraaggericht perspectief en bemoeizorg voor jeugdigen. Bij de invoering hiervan is gekozen om regelmatig met belanghebbenden ervaringen uit te wisselen. Met "Toon & Koers " heeft de Mutsaersstichting zich ontwikkeld tot een 'full service centrum' voor kinderen, jeugdigen, ouders en gezinnen waar diagnostiek, behandeling, begeleiding, opvang en onderwijs geïntegreerd aangeboden wordt. De verkokering anno 2005 tussen de werksoorten is compleet opgeheven nu we werken met 1 geïntegreerd primair proces en de 'één kind één plan gedachte' gestalte heeft gekregen.

17 16 De Mutsaersstichting is in de periode 'marktproof' geworden. Onderdeel daarvan was het op orde brengen van onze product marktcombinaties in de jeugdzorg, de GGZ en de maatschappelijke opvang en de inrichting van een integraal primair proces van de Mutsaersstichting samen met de (V)SO scholen. Per juli 2007 is een nieuw primair proces van start gegaan, waarin Jeugdzorg en Jeugd GGZ integraal wordt aangeboden in combinatie met onderwijsmodules. Dit primair proces wordt uitgevoerd in zelfstandige units, die lokaal/ subregionaal maatwerk kunnen leveren. Uit pragmatische overwegingen zijn de zorgprogramma s van de Mutsaersstichting in zorgprogramma combinaties (zpc's) ondergebracht: 1. Bemoeizorg/hulpverlening bij huiselijk geweld (regioteams) 2. Het zorgbehoevende, jonge kind 3. Eetstoornissen 4. Leer en ontwikkelingsstoornissen 5. Neuro psychiatrische stoornissen (o.a. autisme) 6. Opvoedingsproblemen 7. Affectief emotionele stoornissen 8. Gedragstoornissen 9. Traumabehandeling PTST, kindermishandeling, seksueel misbruik en asielzoekerproblematiek zijn ondergebracht in een aparte zorg programma combinatie Trauma behandeling. Aan de doorontwikkeling van de zpc s 1 t/m 4 hebben wij in 2008 prioriteit gegeven als speerpunten van ons zorgvernieuwingbeleid. De zpc s worden uitgevoerd uitgaande van het intern geïntegreerd primair proces (interne keten) en waar nodig vanuit de grote keten met andere instellingen. Ook is het aangaan van verbindingen met externe ketenpartners verder geborgd. De Mutsaersstichting is op de goede weg om in de nieuwe situatie haar van oudsher bekende positie in de regionale netwerken ten volle tot uitdrukking te brengen. Zo stimuleert de Mutsaersstichting een werkvorm in de regio, die de 'één kind één plan gedachte' tot volle wasdom laat komen. De organisatie verkeerde in 2008 in een fase van haar ontwikkeling, waarin na verbinden en ontwikkelen vooral het borgen van kwaliteit centraal staat. Deze ontwikkeling is niet alleen intern vorm gegeven, maar ook extern naar alle onderdelen van het werkveld. Hierin paste een (pro ) actieve rol naar cliënten, collega zorgaanbieders, financiers en overheden. Een uitgebreid opleidingstraject Op pad met een andere instelling, dat met behulp van financiering van de provincie Limburg mogelijk is gemaakt, heeft de behandelmethodiek beter laten aansluiten bij tegenwoordige kwaliteitseisen. Er is zo niet alleen een verandering ingezet, maar ook een vernieuwing. Nu bij medewerkers het aanbieden van een optimale prijs / kwaliteitsverhouding centraal staat (de beste koop), kan de toekomst met vertrouwen tegemoet worden gezien. Het vermogen van een organisatie om zich te ontwikkelen, om te leren en om keuzes te maken op basis van veel verschillende veelal tegenstrijdige informatie(bronnen) is sterk toegenomen. Dit is een kritische factor nu de maatschappij als stakeholder rechtstreeks invloed uitoefent op de gevraagde kwaliteit. Succes wordt immers steeds minder bepaald door de resultaten die de organisatie zelf formuleert. Klantgerichtheid en de kwaliteit van de relatie met klanten is steeds meer centraal komen staan als succesfactor. Het managen van verschillen maakt het verschil waar het toegevoegde waarde van onze organisatie betreft. Met het in 2005 ingezette beleid "Toon & Koers " is binnen de Mutsaersstichting het INK model als aanvulling op het HKZ model ingevoerd. Zowel het INK model als het HKZ model zijn gebaseerd op de PDCA cyclus; beiden beogen procesbeheersing en aantoonbare resultaten. Het INK model heeft een duidelijker klantfocus en biedt ook een ambitieus toetsingskader voor managementontwikkeling.

18 17 Het INK kwaliteitsmodel speelt een centrale rol in de aansturing van de Mutsaersstichting. Het INK model is een dynamisch besturingsinstrument dat verbanden legt tussen de manier waarop de Mutsaersstichting is georganiseerd en de resultaten die dat op de vijf resultaatgebieden genereert. Het geeft een brede kijk op de aspecten van de inhoudelijke en organisatorische bedrijfsvoering. Bovendien wordt het gebruikt om visies te vertalen in verbeteracties. Daarnaast worden medewerkers in het INK model sterk betrokken bij de beleidsontwikkelingen. De Mutsaersstichting had zich als doel gesteld om in de beleidsperiode zich in INK termen te ontwikkelen tot een 'Fase 3 organisatie'. Een Fase 3 organisatie wordt gekenmerkt door een systeemoriëntatie:! Er wordt samenhangend op alle niveaus gewerkt aan een verbetering van de organisatie als geheel;! De Plan Do Check Act cyclus (PDCA) wordt toegepast in primaire, ondersteunende en besturingsprocessen;! Klantenfocus is dominant;! Problemen worden voorkomen in plaats van verholpen. Elk jaar is door het management en de staf een INK scan gemaakt als zelfevaluatie. Deze scans zijn gepresenteerd in managementoverleggen en/of werkconferenties en aan de ondernemingsraad en de Raad van Toezicht. Daarbij kwamen ook de voorwaarden en valkuilen voor het veranderproces aan de orde. De toepassing van het INK managementmodel als besturingsmodel, waarbij de INK resultaatgebieden als synoniemen kunnen worden gezien voor de verschillende belangengroeperingen waarmee de leiding van een organisatie te maken heeft, bood het voordeel de complexe werkelijkheid waarin wij acteren te structureren, de relatie tussen resultaten en inspanningen zichtbaar te maken. En daarmee de samenhang tussen de verschillende onderdelen van de organisatie te managen. Het gaat hier om een integrale benadering van de organisatie en haar omgeving. Begin 2005 heeft de Mutsaersstichting de eerste meting gedaan naar de fase van het INK proces waarin de Mutsaersstichting verkeerde. Geconcludeerd werd begin 2005 dat er sprake was van een 'INK fase 1 organisatie' op alle negen 'INK gebieden'. Een 'INK fase 1 organisatie' wordt gekenmerkt door een oriëntatie op activiteiten:! In zijn eigen werksituatie streeft iedereen er naar zijn eigen werk zo goed mogelijk uit te voeren.! Vakmanschap wordt hoog gewaardeerd en door opleidingen ondersteund.! Als er klachten zijn probeert de organisatie deze te verhelpen.

19 18 Begin 2007 toonde een nieuwe INK scan dat de Mutsaersstichting opgeschoven is naar een 'Fase 2 situatie' met uitlopers naar 'Fase 3'. Een 'INK fase 2 organisatie' wordt gekenmerkt door een oriëntatie op processen:! Primaire processen worden beheerst;! Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden liggen vast;! Prestatie indicatoren fungeren als stuurmiddel;! Processen worden verbeterd op basis van geconstateerde afwijkingen. Bij deze positiebepaling begin 2007 werd duidelijk dat de organisatie in 2005 en 2006 fors in beweging was gekomen en dat er een aantoonbare faseverschuiving had plaatsgevonden naar fase 2. Deze ontwikkeling hebben we in 2007 doorgezet. De Provincie verstrekte aanvullende middelen voor een training systeem georiënteerd werken vanuit een vraaggericht perspectief. Teamcoördinatoren werden benoemd per 1 juli Er werd een nieuw integraal primair proces vastgesteld. Het sturen op prestatie indicatoren ( de metertjes) werd effectiever. Met de HKZcertificeringen eind 2007 werd het bewijs verkregen dat de processen redelijk op orde zijn, maar dat het excelleren nog beperkt bleef tot eigen organisatorische eenheden. In 2008 hebben we vooral erop gestuurd de beschikbare kwaliteit te borgen door het stimuleren van een systeemoriëntatie en afstemmingskwaliteit tussen processen en hun eigenaren. Dit hebben we in 2008 laten ondersteunen door het project Focus op Routine (FoR). In dit project, met uiteindelijk 42 deelprojecten, is door medewerkers en leidinggevenden veel energie gestoken. FoR heeft de zorg en organisatieontwikkeling opnieuw versneld. Dit vertaalde zich in de positie eind 2008/begin 2009 (zie volgende pagina)

20 19 Afstemmingskwaliteit intern én extern borgen zal in 2009 en volgende jaren zeker een thema blijven, maar de in 2005 voorgenomen Fase 3 organisatie is eind 2008 niettemin, zoals voorgenomen in 2005, op hoofdlijnen een feit! I Algemeen beleid 2008, inspanningen en prestaties In 2008 heeft de Mutsaersstichting hard gewerkt aan randvoorwaarden, die noodzakelijk waren voor de geslaagde certificaties per juni op het HKZ schema Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening 2007, deelschema Opvang (Maatschappelijke Opvang/Vrouwenopvang) en het HKZ Certificatie schema Jeugdzorg 2005, deelschema Aanbod Jeugdzorg. Daarmee is de Mutsaersstichting op alle onderdelen gecertificeerd en zijn we een pad opgegaan dat moet leiden tot een jaarlijkse integrale externe HKZ toetsing. Werkprocessen zijn verder beschreven en bekeken is welke (wettelijke) normeringen van toepassing zijn op de deelterreinen jeugdzorg en vrouwenopvang. Op de prestatieindicatoren GGZ rapporteert de Mutsaersstichting al sinds 2006 in DigiMV op Voor de jeugdzorg golden in 2008 behalve een wachttijdnorm verder nog geen landelijke prestatiecriteria. Er is binnen deze norm gewerkt. In 2008 hebben we voorbereidingen getroffen om in 2009 op de landelijk prestatieindicatoren doelrealisatie en % reguliere beëindigingen wat betreft de branche jeugdzorg te kunnen rapporteren. Dit was afhankelijk van verbeteringen in de ICT. Een applicatie voor dit doel is deels in eigen beheer ontwikkeld. Voor de geautomatiseerde gegevensuitwisseling in de kleine keten met BJZ, heeft de Mutsaersstichting de kar getrokken van een provinciaal ICT project. In 2009 volgt de implementatie. In de sector Maatschappelijke Opvang (Blijf van mijn Lijf) zijn nog geen landelijke afspraken over prestatiecriteria in ontwikkeling. Door ons meer in netwerken te presenteren, als maatschappelijk ondernemer is de afgelopen jaren niet alleen het aantal aanmeldingen sterk toegenomen maar ook het aantal aanmeldingen met ernstige meervoudige problematiek. Dit was vooral gezien bij de instroom bij Jeugd GGZ waar toenemend kinderen en jeugdigen met ernstige gedrags en verslavingsproblematiek zijn aangemeld. Vanuit het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld en intensief casemanagement Huiselijk geweld was er een spin offeffect naar Jeugdzorg en de Jeugd GGZ.