JAARDOCUMENT

Transcriptie

1 JAARDOCUMENT

2 1 INHOUDSOPGAVE I. Maatschappelijk verslag 2 I.1 Uitgangspunten van de verslaglegging 2 I.2 Profiel van de organisatie 3 I.2.1 Algemene identificatiegegevens 3 I.2.2 Structuur van het concern 3 I.2.3 Kerngegevens 5 I.3 Belanghebbenden 9 I.4 Governance 11 I.4.1 Bestuur en toezicht 11 I.4.2 Bedrijfsvoering 13 I.4.3 Cliëntenbeleid 14 I.5 Beleid, inspanningen en prestaties 16 I.5.1 Leiderschap, strategie en beleid 16 I.5.2 Processen 19 I.5.3 Medewerkers 24 I.5.4 Samenleving 26 I.5.5 Middelen 29 II. Bijlagen DigiMV 30 III. Jaarrekening III.1 Algemeen 31 III.1.1 Subsidie Jeugdhulpverlening 31 III.1.2 Subsidie AWBZ 32 III.1.3 Subsidie Maatschappelijke Opvang/Vrouwenopvang 32 III.2 Balans per 31 december 2007 (in Euro s) 33 III.3 Resultatenrekening over 2007 (in Euro s) 35 III.4 Kasstroomoverzicht over 2007 (in Euro s) 36 III.5 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 37 III.6 Toelichting op balans per 31 december III.7 Mutatieoverzicht immateriële vaste activa 52 III.8 Mutatieoverzicht materiële vaste activa 53 III.9 Overzicht langlopende schulden 57 III.10 Toelichting op de resultatenrekening 58 III.11 Overige gegevens 76 III.11.1 Resultaatbestemming 76 III.11.2 Gebeurtenissen na balansdatum en niet uit de balans blijkende verplichtingen 76 III.11.3 Verantwoording van de in de exploitatie opgenomen projecten gefinancierd vanuit de provincie Limburg 78 III.11.4 Verantwoording van het in de exploitatie opgenomen Project 2007 Steunpunt Huiselijk Geweld Noord-en Midden-Limburg gefinancierd door de Gemeente Venlo en het Ministerie van VWS 80 IV. Lijst met afkortingen 82 V. Vaststelling en goedkeuring door bestuurder en toezichthouders 84 VI. Accountantsverklaring 85

3 2 I. MAATSCHAPPELIJK VERSLAG I.1 Uitgangspunten van de verslaglegging De Mutsaersstichting is een 'full-service centrum', met diverse locaties in Noord- en Midden- Limburg. Van daaruit bieden we (geïndiceerde) jeugdhulpverlening en geestelijke gezondheidszorg aan kinderen en jongeren, evenals maatschappelijke opvang en begeleiding aan vrouwen en hun kinderen. De Mutsaersstichting is compleet in jeugdzorg, in de breedste zin van het woord; zij is actief op de beleidsterreinen jeugdzorg én GGZ én welzijn én onderwijs. Dat maakt de Mutsaersstichting uniek in Nederland. De Mutsaersstichting is over het verslagjaar 2006 gestart met het 'Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording Zorg' (JMV). Dit jaardocument 2007 voldoet aan de verantwoordingseisen op basis van de regeling verslaglegging WTZi alsook aan een aantal andere wettelijke informatie- en verantwoordingsverplichtingen zoals de Kwaliteitswet, de wet Medezeggenschap cliënten zorgsector, de Klachtwet, de wet Bijzondere medische verplichtingen en de wet CBS. In dit jaardocument van de Mutsaersstichting wordt in het maatschappelijke verslag en in de jaarrekening ook voorzien in de (wettelijke) verantwoording voor de provincie Limburg (wet op de Jeugdzorg) en de centrumgemeente Venlo (Vrouwenopvang/WMO). Het jaardocument bestaat uit de volgende onderdelen: I. Het maatschappelijke verslag; II. DigiMV (digitaal gepubliceerd op DigiMV, zie III. De jaarrekening. Dit document volgt de landelijke regeling "Jaarverantwoording zorginstellingen 2007". De focus van deze regeling ligt op de zorgsector, i.e. de gezondheidszorgsector (AWBZ en Zorgverzekeringswet). Op de landelijke agenda voor de toekomst van het jaardocument inclusief DigiMV staat de verbreding naar de sectoren WMO en Jeugdzorg. Voor het verslagjaar 2007 is experimenteel de mogelijkheid opengesteld om via DigiMV de WMO-verantwoording te doen naar gemeenten indien daarvoor per gemeente afspraken zijn gemaakt. Wat betreft de Mutsaersstichting is dit over het verslagjaar 2007 nog niet van toepassing. Niettemin is DigiMV onderdeel WMO wel al ingevuld. Het jaardocument/digimv vraagt gegevens op concernniveau. Waar wij gegevens specifiek per onderdeel beschikbaar hebben, laten wij die gegevens zien. Dit heeft tot gevolg dat waar door de Mutsaersstichting (financiële en personele) cijfers zijn gegeven op concernniveau. Als deze vergeleken worden met (GGZ-) instellingen, die alleen in de zorgsector werkzaam zijn, vraagt dit om verbijzondering. De Mutsaersstichting legt in dit document zoals bedoeld primair verantwoording af op concernniveau. Vooruitlopend op de integratie van de sectoren WMO/Vrouwenopvang en jeugdzorg in de systematiek van het jaardocument, doen wij bij de diverse hoofdstukken aanvullend verslag over onderwerpen die specifiek van belang zijn voor de jaarverantwoording in het kader van de WMO/vrouwenopvang en jeugdzorg. In de bijlagen wordt voornamelijk branchespecifieke informatie gegeven over de GGZ of over de Mutsaersstichting op instellingsniveau. Dit Jaardocument 2007 van de Mutsaersstichting is schriftelijk (met een accountantsverklaring) en elektronisch gedeponeerd en na 1 juni 2008 voor elke burger in te zien op: Op deze site is ook de regelgeving voor de jaarverslaglegging te vinden.

4 3 DigiMV is een webenquête en komt neer op een vergaande integratie van verschillende oude enquêtes/vragenlijsten van het CBS, het Ministerie van VWS, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de brancheorganisaties voor de sector GGZ. De informatie in het jaardocument is openbaar met uitzondering van de DigiMV-bijlagen inzake branchespecifieke personeelsgegevens. Over de openbaarheid van branchespecifieke informatie beslissen de brancheorganisaties. Met het opstellen en uitbrengen van het jaarverslag nemen we de kans zowel naar binnen (intern) als naar buiten (extern) zichtbaar te maken wat we hebben gedaan om onze voornemens ('beleid als belofte') waar te maken. We evalueren ons zelf en leggen hierover aan de lezer verantwoording af. Met het beleid Toon & Koers is binnen de Mutsaersstichting het INK-model als aanvulling op het HKZ-model ingevoerd. We gebruiken in paragraaf I.5 het INK-model deels als 'kapstok' voor de paragraafindeling. Naast een beperkte interne verspreiding sturen wij een publieksverslag naar onze stakeholders, met een verwijzing naar de volledige publicatie van dit jaardocument op Extern leggen wij op die manier verantwoording af aan de Inspecties voor Gezondheidszorg en Jeugdzorg, de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, betrokken cliëntenraden, de Provincie Limburg en het Zorgkantoor Noord-Limburg/zorgverzekeraars. I.2 Profiel van de organisatie I.2.1 Algemene identificatiegegevens Naam: Mutsaersstichting Adres: Schaapsdijkweg 56 Postcode: 5913 PB Plaats: Venlo Postadres: Postbus 242, 5900 AE, Venlo Telefoonnummer: (vanuit het buitenland: ) Identificatienummer NZa: Nummer KvK: adres: Internetpagina: I.2.2 Structuur van het concern De Mutsaersstichting is een stichting naar Nederlands recht. De Mutsaersstichting heeft één bestuurder en wordt bestuurd volgens het 'Raad van Toezichtmodel'. In het verslagjaar bestaat de Raad van Toezicht uit zes personen. In 2007 zijn er geen wijzigingen geweest in de samenstelling van de Raad van Toezicht. De bestuurder is verantwoordelijk voor het besturen van de organisatie (strategiebepaling, positionering, allocatie van middelen). Na de benoeming van de managers (medio 2006) is in 2007 de procedure voor de benoeming van teamcoördinatoren afgerond. Ondernemerschap in de organisatie, flexibiliteit en marktgerichtheid zijn in 2007 verder gestimuleerd met een managementstijl en organisatievorm gericht op het decentraliseren van ondernemerschap in de organisatie en het aansluiten op lokale markten. De Mutsaersstichting heeft twee sturingslagen: 1. de bestuurder; 2. de unitmanagers en de manager Financiën en Beheer.

5 4 De werksoorten Jeugd-GGZ, Jeugdzorg (voorheen jeugdhulpverlening) en Vrouwenopvang zijn binnen de Mutsaersstichting waar mogelijk geïntegreerd in één primair proces. De primaire processen zijn ondergebracht in resultaatverantwoordelijke eenheden, die onder de verantwoordelijkheid vallen van een integraal verantwoordelijke unitmanager. Ondersteunende activiteiten zijn ondergebracht in de eenheid Financiën en Beheer onder verantwoordelijkheid van een manager Financiën en Beheer. Binnen deze eenheid is er onder de manager Financiën en Beheer een hoofd EAD (de uitzondering op de keuze voor twee sturingslagen) gepositioneerd. Medezeggenschap van cliënten wordt vormgegeven op basis van de WMCZ. Het proces om te komen tot één cliëntenraad om de medezeggenschap te laten aansluiten op de nieuwe organisatiestructuur is in 2007 afgerond (zie paragraaf I.4.3). Medezeggenschap van medewerkers wordt vormgegeven op basis van de WOR. De ondernemingsraad en de cliëntenraad van de Mutsaersstichting functioneren op concernniveau. Er zijn geen deelraden op onderdeelniveau. Organogram

6 5 I.2.3 I Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering De Mutsaersstichting biedt een totaalpakket aan zorg met de volgende sectoren/werksoorten:! Jeugdzorg (Jeugdhulpverlening).! Geestelijke Gezondheidszorg voor Kinderen en Jeugdigen (Jeugd-GGZ), inclusief een logeerafdeling en een preventie-/dienstverleningstaak. De Mutsaersstichting heeft hiervoor een wettelijke toelating.! Blijf van mijn Lijf (Vrouwenopvang).! Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) Noord- en Midden-Limburg.! AWARE, veiligheidsproject voor slachtoffers van huiselijk geweld (in samenwerking met de politie).! Pilot Tijdelijk Huisverbod, in samenwerking met de gemeente Venlo e.a. De Mutsaersstichting is als GGZ-instelling te typeren als een geïntegreerde instelling voor kinderen en jeugdigen en hun ouders met psychosociale of psychiatrische problemen. Jeugdzorg en Jeugd-GGZ zijn geïntegreerd. Ook de zorg-progamma-combinaties (zpc s) met het speciaal onderwijs van De Wijnberg en de Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden-Limburg (SSO) zijn in 2007 zo mogelijk al zonder schotten aangeboden aan kinderen/jeugdigen en hun netwerk. Voorlichting, preventie, consultatie, diagnostiek, begeleiding, behandeling, verblijf, logeren en onderwijs bij somatische, psychosomatische en/of psychiatrische problemen en/of huiselijk geweld; elke combinatie van zorgmodulen is mogelijk, ambulant, in deeltijd of 24-uurs opname. Ook op het gebied van preventie en dienstverlening is de Mutsaersstichting actief. We geven bijvoorbeeld voorlichting en cursussen over allerlei onderwerpen, organiseren ouderavonden en onderhouden contacten met ouderverenigingen. Vooral het onderwijs verdient onze speciale aandacht. Juist daar bestaat een grote behoefte aan deskundigheidsbevordering en vaardigheidstrainingen voor het werken met jongeren. Het onderdeel Blijf van mijn Lijf van de Mutsaersstichting is een maatschappelijke opvangvoorziening die grotendeels gefinancierd wordt door de centrumgemeente Venlo en voor een klein gedeelte vanuit de AWBZ door het Zorgkantoor Noord-Limburg. De volgende toelatingen zijn van toepassing voor Blijf van mijn Lijf:! 24-uurs crisis Vrouwenopvang met 24-uurs begeleiding;! 24-uurs woonvoorziening met partiële begeleiding/nazorg;! 24-uurs woonvoorziening met partiële begeleiding; behandeling en begeleiding aan vrouwen met GGZ-indicatie; preventieve activiteiten op het gebied van huiselijk geweld. Het Steunpunt Huiselijk Geweld Noord- en Midden Limburg is als frontoffice (grotendeels door centrumgemeente Venlo gefinancierd) ondergebracht bij de Mutsaersstichting. De Mutsaersstichting heeft in de beginfase een aantal taken deels uitgevoerd voor eigen rekening. I Productie, personeel en opbrengsten Geleverde zorg Alle onderdelen van de Mutsaersstichting hebben de extern afgesproken productie gerealiseerd. Zowel binnen de AWBZ als binnen de jeugdzorg zijn meer cliënten gezien dan afgesproken. Het AWBZ kader gaf de mogelijkheid tussentijds aanvullende productieafspraken te maken en met het Zorgkantoor zijn hierover goede afspraken gemaakt. Bij de Mutsaersstichting/jeugdzorg was het aantal wachtenden relatief laag ten opzichte van andere jeugdzorgaanbieders, terwijl tegelijk het aantal verwijzingen naar JGGZ in 2007 is toegenomen.

7 6 Voor de Jeugdhulpverlening is naast reguliere productie aanvullend productie geleverd als spinoff van project C+ en project Tijdelijk Huisverbod en opnames Acute zorg. Ook voor het onderdeel Blijf van mijn Lijf zijn de doelstellingen gerealiseerd. De Politie Limburg-Noord en de Mutsaersstichting hebben in 2007 aan 25 personen die zich bedreigd voelden het alarmsysteem AWARE ter beschikking gesteld. AWARE staat voor Abused Women s Active Response Emergency. AWARE geeft mensen een middel in handen dat meehelpt te voorkomen dat ze weer slachtoffer worden. Ze voelen zich veiliger en kunnen thuis blijven wonen; vluchten is dan niet nodig. Het Steunpunt Huiselijk Geweld Noord- en Midden Limburg is als frontoffice - en wordt ook in grotendeels door centrumgemeente Venlo gefinancierd en blijft ondergebracht bij de Mutsaersstichting. De Mutsaersstichting heeft in 2007 het beheer voortgezet van het Steunpunt en ondersteunt daarbij dat er regie is op dit deel van de hulpverleningsketen, die na een melding ingeschakeld wordt voor slachtoffers en daders van huiselijk geweld. Mensen met meldingen van huiselijk geweld of met vragen of opmerkingen hierover kunnen via een landelijk telefoonnummer ( ) telefonisch contact opnemen. Er vindt dan een eerste screening en verwijzing plaats, waarna - in afstemming en samenwerking met de aangewezen organisaties - een vervolgtraject wordt uitgezet. Het aantal aanmeldingen via het Steunpunt is fors toegenomen ten opzichte van 2006 maar is nog steeds veel lager dan verwacht mag worden op basis van incidentiecijfers. De (door)meldingsbereidheid van meldingen bij politie, maatschappelijk werk en andere bij het Steunpunt betrokken organisaties is verbeterd. In mei 2007 werd door het ministerie van Justitie, VWS en Binnenlandse zaken een brief naar alle centrumgemeenten gestuurd met de vraag of er belangstelling was deel te nemen aan de pilot preventief huisverbod. Op 1 maart 2007 gaf de Mutsaersstichting het startsein voor de pilot Preventief huisverbod in Venlo. Bij deze proef kreeg de burgemeester van deze gemeente de bevoegdheid om daders van huiselijk geweld tijdelijk uit huis te plaatsen. Zowel dader als slachtoffer(s) krijgen tijdens deze "afkoelperiode" intensieve begeleiding. Deze regeling is een mijlpaal in de bestrijding van huiselijk geweld. Door het uit huis plaatsen van de dader staat de veiligheid van het slachtoffer centraal. De pilot is per 1 november 2007 afgesloten met een evaluatierapport. Speciaal voor Venlo was dat er direct gezinsgericht aan alle betrokkenen (op drie sporen) hulp is geboden vanuit een systemische benadering, die door de Mutsaersstichting is ontwikkeld. Door het direct op die manier geven van gezinsgerichte hulp werd het evenwicht in het gezin sneller hersteld. Dit is bijzonder omdat het een doelgroep betreft waarbij er sprake is van huiselijk geweld, een hoogveiligheidsrisico, meerdere vormen van hulpverlening reeds aanwezig waren in het gezin en veelal kinderen betrokken zijn. De ervaringen binnen de pilot onderschrijven dat, met een direct aanbod en een directieve benaderingswijze, 100% van alle betrokkenen hulp accepteert. Om een juist aanbod te realiseren is een ketenaanpak noodzakelijk waarbij gemeente, hulpverlening, politie en OM betrokken zijn. Het tijdelijk huisverbod en de werkwijze van het interventieteam heeft een grote toegevoegde waarde aanvullend op bestaande hulpverlening. De uitvoering van de pilot Tijdelijk Huisverbod in Venlo heef als spin-off effect opgeleverd dat gezinnen met ernstige problematiek uit Venlo rechtstreeks bij de Mutsaersstichting instroomden. De Mutsaersstichting zoekt voor een aantal modules, die reeds zijn ingezet, aanvullende financiering. De Mutsaersstichting heeft geïnvesteerd in de ontwikkeling van een systeemgerichte interventiestrategie bij huiselijk geweld, bijbehorend casemanagement alsook het Venloose model Tijdelijk Huisverbod. Daartoe heeft de Mutsaersstichting een cursus aangeboden aan alle betrokken organisaties. De daaruit voortkomende systemische benadering (van betrokken organisaties bij gezinnen waar huiselijk geweld zich afspeelt) is effectief gebleken. Het provinciaal experiment PersoonsVolgendBudget (PVB) dat ook in 2006 in Limburg heeft plaatsgevonden, is in 2007 gecontinueerd. De Mutsaersstichting is bij Bureau Jeugdzorg (BJZ) en cliënten nauwelijks in beeld geweest als uitvoerder van PVB. De belangrijkste reden hiervoor was, dat Mutsaersstichting i.t.t. andere jeugdzorgaanbieders in Limburg in 2007 nauwelijks wachtlijsten heeft gehad. Daarbij kwam dat BJZ extra hulp die werd geboden aanvullend op besluiten acute zorg ondanks toezeggingen op dit punt van de provincie Limburg niet wilde omzetten naar PVB-en.

8 7 Dit gold ook voor JGGZ-hulp die de Mutsaersstichting wil afbouwen via een indicatie jeugdzorg (nazorg). Daarmee is het bij de Mutsaersstichting afgeroomde bedrag voor de provinciale PVBregeling, circa ,--, niet verzilverd. Kerngegevens capaciteit en productie 2007 GGZ Aantal 2007 Aantal 2006! Aantal patiënten GGZ in behandeling op 31 december ! Aantal feitelijke bedden GGZ op 31 december > waarvan feitelijke bedden beschermd wonen! Aantal verzorgingsdagen inclusief beschermd wonen exclusief BOPZ in verslagjaar > waarvan verzorgingsdagen beschermd wonen ! Aantal deeltijdbehandelingen GGZ in verslagjaar ! Aantal ambulante contacten GGZ in verslagjaar Jeugdzorg (exclusief C+ & Leerstoornissen / acute zorg / PVB & PGB) Aantal 2007 Aantal 2006! Aantal plaatsen ! Aantal in zorg per 1 januari! Aantal nieuw ingeschreven! Aantal uitgeschreven! Aantal aanwezig op 31 december! Gebruikscijfer (afspraak: 406) * ! Gemiddelde verblijfsduur in maanden 14 13,7! Aantal op wachtlijst > 9 weken per 31 december 0 0 * inclusief spin-off van project C+ en project Tijdelijk Huisverbod en opnames Acute zorg

9 8 Kerngegevens capaciteit en productie 2007 vervolg Blijf van mijn Lijf Capaciteit: 18 plaatsen waarvan 12 crisisplekken (39 bedden incl. kinderen) In juni 2007 is Regas in gebruik genomen. Dit heeft effect gehad op de registratie. Aantal aanwezigen per 1 januari:! Vrouwen! Kinderen Aantal Aantal ! Totaal aantal vrouwen in begeleiding gehad met opname ! Aantal GGZ-problematiek 59 54! Totaal aantal kinderen in begeleiding gehad met opname Uitstroom:! Vrouwen! Kinderen ! Gemiddelde opnameduur (in dagen) 73,5 69,78! Bezettingsgraad (in %) 87,4 96,58 Steunpunt Huiselijk Geweld Noord- en Midden-Limburg (vanaf juni 2006) Aantal 2007 Aantal Vanaf juni 2006 Aantal telefonische meldingen:

10 9 Kerngegevens personeel en resultaat 2007 Mutsaersstichting totaal Aantal 2007 Aantal ! Aantal personeelsleden in loondienst op 31 december! Aantal fte personeelsleden in loondienst op 31 december ,57 257,9 Bedrijfsopbrengsten in verslagjaar:! Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten! Overige bedrijfsopbrengsten ! Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar ! Totaal bedrijfslasten ! Resultaat Sinds 1 juli 2006 is de Mutsaersstichting georganiseerd in relatief zelfstandige units die lokaal maatwerk kunnen leveren. De tweede fase van de structuurwijziging binnen de Mutsaersstichting is in 2007 gerealiseerd. In 2007 is de basis gelegd voor de ontwikkeling naar resultaatverantwoordelijke teams. Er zijn teams geformeerd en voor elk team is op basis van het teamcompetentiemodel een teamcoördinator benoemd. I Werkgebied De Mutsaersstichting is in ieder geval werkzaam in de regio Noord- en Midden-Limburg. Voor het onderdeel Blijf van mijn Lijf zijn aanmeldingen uit heel Nederland mogelijk. Het Steunpunt Huiselijk Geweld Noord- en Midden-Limburg is werkzaam voor de regio Noord- en Midden-Limburg. I.3 Belanghebbenden De Mutsaersstichting heeft ook in 2007 de verankering in netwerken verder versterkt. Op de locaties Venray, Venlo, Wessem/Roermond en Weert werkt de Mutsaersstichting in de behandeling nauw samen met De Wijnberg (speciaal basisonderwijs), de Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden-Limburg (SSO) en de Aloysius Stichting Jeugdzorg Onderwijs. Met de Stichting Speciaal Onderwijs Noord-Limburg heeft overleg plaatsgevonden over de uitbreiding van de samenwerking op het terrein van de Mutsaersstichting met De Wijnbergschool en de dislocatie van De Velddijk. Omdat in Nederland de groep jeugdigen vanaf 12 jaar met een blijvende psychische beperking steeds groter wordt en deze groep ondanks een goede behandeling langerdurende (woon)ondersteuning nodig heeft om te kunnen omgaan met hun beperking of handicap heeft de Mutsaersstichting met Mensana RIBW Noord- en Midden- Limburg, de Stichting Speciaal Onderwijs Noord-Limburg en De Wijnbergschool een integraal zorgarrangement uitgewerkt dat de leefgebieden wonen, scholing en werk, gezondheid en sociale relaties/gezin bestrijkt. De voordelen van de samenwerking in één voordeur voor wonen, zorg en onderwijs kwamen daarbij naar voren. Het Protocol Indicatiestelling Jeugdigen met Psychiatrische problematiek geldt als basis voor de wijze waarop aan de samenwerking en afstemming tussen Bureau Jeugdzorg Limburg en de Mutsaersstichting vorm wordt gegeven.

11 10 In dit protocol staat het volgende beschreven:! De inhoud en onderbouwing van het indicatiebesluit;! De deskundigheden welke Bureau Jeugdzorg in huis moet hebben om psychiatrische problematiek te kunnen signaleren en welke specifieke deskundigheid bij Bureau Jeugdzorg aanwezig moet zijn voor het stellen van AWBZ-indicaties;! De informatie die Bureau Jeugdzorg en de aanbieders van Jeugd-GGZ uitwisselen. Er is dus geen sprake meer van een apart samenwerkingsprotocol tussen de Mutsaersstichting onderdeel jeugdzorg en Bureau Jeugdzorg Limburg. De Mutsaersstichting is immers ook onderdeel van een grote keten waarop dit van toepassing is. Daarnaast is de samenwerking met de Mutsaersstichting breder en intensiever dan het landelijk protocol aangeeft. De Mutsaersstichting is immers ook onderdeel van de kleine keten waardoor met de Mutsaersstichting steeds gekeken kan worden wat de juiste zorgbehoefte is van de toe te wijzen cliënten. Een goed voorbeeld hiervan is de gemeenschappelijke bijdrage die BJZ en de Mutsaersstichting leveren aan de ontwikkeling van Stimulanz, het Dienstencentrum voor onderwijs en jeugdzorg Weert. Vanuit de Mutsaersstichting wordt met collega-instellingen deelgenomen aan de Stuurgroep, het zorgadviesteam (voor beoordeling van zwaardere problematiek) en een vliegende brigade (voor beoordeling lichtere problematiek). Hierover is een gezamenlijke verklaring ondertekend. In december was er het periodiek overleg tussen de bestuurders/bureaumanagers van BJZ en bestuurder/managers van de Mutsaersstichting. Knelpunten worden opgepakt. Aandachtspunten in dit kader waren onder meer:! Het afstemmingsgesprek tussen cliënt, zorgaanbieder en Bureau Jeugdzorg, met als doel te komen tot afspraken over verzilvering van de geïndiceerde zorg;! Het al dan niet indiceren door BJZ voor diagnostisch onderzoek door de zorgaanbieder;! Zorgvormen die (na een JGGZ-hulpverlening) vallen onder een aanspraak jeugdzorg;! Wat telt als een aanspraak vervangende zorg en wat is regulier;! Wettelijk heeft de voorkeur dat eerst de lichtste vorm van hulp wordt ingezet, dus jeugdzorg gaat voor JGGZ. BJZ indiceert bij de Mutsaersstichting in veel gevallen (direct) ambulante JGGZ, waar ambulante jeugdzorg wat betreft de Mutsaersstichting in eerste instantie zou kunnen volstaan.! Wat kan onder een PVB worden gebracht. In de notitie Ketenkwaliteit zijn provinciaal door de zorgaanbieders jeugdzorg en BJZ afspraken op strategisch niveau gemaakt. Daarna is in Limburg door de zorgaanbieders en BJZ een inventarisatie gemaakt van knelpunten in de samenwerking. Deze inventarisatie is mede aanleiding geweest voor de werkconferentie samenwerking BJZ Zorgaanbieders die op 25 januari 2007 heeft plaatsgevonden. De werkconferentie op 25 januari jl. heeft onder meer geleid tot een advies om een visiedocument op te stellen. In dit document dient opgenomen te worden hoe de zorgaanbieders en BJZ de samenwerking verder verbeteren. Dit visiedocument is vertraagd door onduidelijkheid over welk marktbeleid de provincie Limburg in de jeugdzorg wil voeren. Op initiatief van Provinciale Staten Limburg heeft een kaderstellende conferentie jeugdzorg plaatsgevonden op 26 september 2007 en daaropvolgende dialoogsessies met belanghebbenden vormt mede de basis voor het nieuwe meerjarenbeleid van de provincie. De Mutsaersstichting investeert in netwerken voor samenwerking met integrale vroeghulp, waaronder VieCuri, medisch centrum voor Noord-Limburg, de onderwijsbegeleidingsdiensten BCO en Consent, MEE, onderwijs en gemeenten. Apart punt van aandacht blijft de samenwerking met GGZ Noord- en Midden-Limburg. De Mutsaersstichting heeft bij de provincie een voorstel ingediend voor Bemoeizorg voor Jeugdigen. Samenwerking met het project Bemoeizorg van GGZ Noord- en Midden-Limburg (gericht op 18+) ligt in de rede. GGZ Noord- en Midden-Limburg gaat niet in op de uitnodiging van de Mutsaersstichting om samen te werken met inachtneming van ieders expertise. GGZ Noord- en Midden- Limburg wil een bemoeizorgvoorziening voor jeugdigen starten en heeft de provincie separaat om subsidie gevraagd. De samenwerking van de Mutsaersstichting met de afdeling Preventie & Dienstverlening van GGZ Noord- en Midden-Limburg is in 2007 gecontinueerd. De Mutsaersstichting participeert in (het bestuur van) Overleg.jz en in de vanuit dit samenwerkingsverband werkende Limburgse werkgroepen en overlegvormen.

12 11 De Mutsaersstichting participeert in de MO-groep (Jeugdzorg), in GGZ Nederland (Jeugd-GGZ) en in de Federatie Maatschappelijke Opvang (Vrouwenopvang/Steunpunt Huiselijk Geweld). De bestuurder van de Mutsaersstichting heeft meegewerkt in een landelijke denktank aan de lancering op 12 juni 2007 van het manifest "Passie voor verantwoorde jeugdzorg!" Het manifest is te downloaden op de internetsite van GGZ Nederland ( Het manifest heeft in Limburg veel belangstelling gekregen en is leidraad geworden voor de visieontwikkeling in de jeugdzorg. De bestuurder van de Mutsaersstichting heeft ieder kwartaal een overleg met beleidsambtenaren van de provincie Limburg op basis van een kwartaalrapportage op de jaarafspraken. Zo ook heeft de bestuurder en/of de manager Financiën en Beheer periodiek overleg over (de realisatie van) productieafspraken met medewerkers van het Zorgkantoor Noord-Limburg en centrumgemeente Venlo. De Mutsaersstichting participeerde verder in:! Blok Zuid Kinder- en Jeugdpsychiatrische Ziekenhuizen.! Platform Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen Noord- en Midden- Limburg.! Stuurgroep Maatschappelijke Opvang Noord- en Midden-Limburg.! Regieoverleg VZ/MO/OGGZ Noord- en Midden-Limburg.! Beleidsoverleg VZ/MO/OGGZ Noord- en Midden-Limburg.! Diverse overleggen Huiselijk Geweld Noord- en Midden-Limburg (o.a. Veiligheidshuizen)! Bestuurlijk Overleg met gedeputeerde O. Wolfs! Overleg.jz Limburg waar bestuurders van de zorgaanbieders en BJZ ontwikkelingen bespreken en afstemming zoeken! De provinciale Beleidingscommissie PVB! de provinciale Projectgroep acute zorg De ondernemingsraad en de bestuurder organiseren jaarlijks een gezamenlijke studiedag, waarbij ook het management aanwezig is. Het idee is om oriënterende thema's te bespreken en hierin kansen, risico's en evaluatiepunten te onderzoeken. Als achtergrond zoemde deze keer mee het reeds eerder ingezette veranderingsproces met betrekking tot de organisatiecultuur: naar taakvolwassenheid/motivatie en initiatief. De volgende thema's bepaalden de studiedag in 2007:! Ziekteverzuimbeleid.! Beoordelen en flexibel belonen.! Werkdruk. Onder leiding van Karin Klop van organisatieadviesbureau De Beuk werden de thema's in verschillende werkvormen op interactieve wijze besproken. De dag vormde een goede gelegenheid voor onderlinge kennismaking tussen de nieuwe leden van de ondernemingsraad en het managementoverleg. De brainstormsessie die plaatsvond, heeft geleid tot een verkenning van elkaars inzichten en heeft de ruimte voor constructief overleg versterkt. I.4 Governance I.4.1 I Bestuur en toezicht Governancecode De statuten van de Mutsaersstichting voorzien in een Raad van Toezichtstructuur. De Mutsaersstichting wordt bestuurd door de bestuurder en de Raad van Toezicht (RvT) houdt integraal toezicht op het beleid van de bestuurder en op de algemene gang van zaken binnen de stichting. Onder 'stichting' wordt in dit verband verstaan de rechtspersoon van de Mutsaersstichting en tevens de door deze krachtens haar (statutaire) doelstelling geëxploiteerde instelling en voorzieningen. De Raad van Toezicht staat de bestuurder met advies terzijde.

13 12 De Raad van Toezicht en de bestuurder van de Mutsaersstichting onderschrijven de algemene opvattingen in de zorg over goed bestuur, toezicht en verantwoording ('good governance') zoals samengebundeld in de zorgbrede governancecode. De opvattingen van de zorgbrede governancecode zijn enerzijds (nader) geconcretiseerd in de statuten en anderzijds in het reglement voor de Raad van Toezicht. De bestuurder verricht zijn werkzaamheden onder toezicht van de Raad van Toezicht en binnen het kader van de statuten. Conform deze statuten heeft de bestuurder een bestuursreglement opgesteld dat door de Raad van Toezicht goedgekeurd is. In 2006 zijn statuten en reglementen van de Raad van Toezicht en de bestuurder aangepast aan de 'governancecode'. Deze bijgestelde statuten en reglementen zijn in januari 2007 vastgesteld door de Raad van Toezicht onder voorbehoud van de instemming van de gemeente Venlo met de voorgenomen statutenwijzigingen. Vooruitlopend op het passeren van de bijgestelde statuten in 2008 bij de gemeente Venlo en daarna bij de notaris werkt de Mutsaersstichting waar mogelijk al volgens de governancecode c.q. de bijgestelde statuten en reglementen. I Bestuurder Sinds 1 juli 2003 heeft de Mutsaersstichting een eenhoofdige Raad van Bestuur, kortweg de bestuurder. Binnen de wettelijke en statutaire bestuurlijke verantwoordelijkheden is de bestuurder, drs. M.T.A. Goedhart, arts, verantwoordelijk voor het bestuur. De bestuurder is eindverantwoordelijk voor en belast met het besturen van de stichting, voor het functioneren van de stichting in al haar geledingen en voor de dagelijkse gang van zaken. Om deze verantwoordelijkheid vorm te kunnen geven, heeft de bestuurder via functieomschrijvingen een goed functionerend intern systeem van toewijzing van bevoegdheden geregeld. Bij de vervulling van zijn taak richt de bestuurder zich naar het belang van de stichting, waarbij onder 'stichting' in dit verband wordt verstaan de rechtspersoon van de Mutsaersstichting en tevens de door deze krachtens haar (statutaire) doelstelling geëxploiteerde instelling en voorzieningen. De bestuurder houdt daarbij rekening met het feit dat de stichting als zorgorganisatie een onderneming is met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid. In het meerjarige beleidsplan 'Toon & Koers ' komt dit tot uitdrukking. De arbeidsvoorwaarden van de Bestuurder zijn bepaald en vastgesteld door de Raad van Toezicht, waarbij de adviesregeling van de NVTZ uitgangspunt is. De Raad van Toezicht ziet er in het bijzonder op toe dat de uitvoering van het bestuursbeleid strookt met de vastgestelde beleidsplannen en -uitgangspunten. De Raad van Toezicht en de bestuurder maken daarbij afspraken over de ijkpunten die door de Raad van Toezicht gehanteerd worden en evalueren jaarlijks de stand van zaken. De Raad van Toezicht heeft vastgesteld dat de uitvoering van het bestuursbeleid in 2007 strookte met de vastgestelde beleidsplannen en -uitgangspunten. De Raad van Toezicht hanteerde daarbij het meerjarenbeleid Toon & Koers, het jaarplan 2007 en het INK-model als ijkpunten. I Raad van Toezicht De Mutsaersstichting wordt bestuurd volgens het Raad van Toezichtmodel. In het verslagjaar werd via een vastgestelde procedure het functioneren van de Raad van Bestuur en het samenspel tussen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht getoetst. Een jaarlijks terugkerende activiteit. Zo ook heeft de Raad van Toezicht het jaarlijkse overleg gevoerd met de externe accountant naar aanleiding van de jaarrekening 2006 en de managementletter. De onafhankelijkheid van de leden van de Raad van Toezicht wordt geborgd door toepassing van de statuten en het reglement Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht hanteert conform dit reglement een profielschets voor benoeming van nieuwe leden. In 2007 waren er geen wijzigingen in de samenstelling van de Raad van Toezicht. Het beleid ten aanzien van bezoldiging van toezichthouders en de manier waarop dit in praktijk wordt gebracht, staat in de notitie "Honorering Raad van Toezicht".

14 13 Samenstelling Raad van Toezicht per 31 december 2007: De heer K.J.M. Versteegen Mevrouw mr. P.J.W.M. Theunissen Drs heer M.J.A. Emonts Drs Mevrouw P.J.E. Klijnsma, arts De heer drs. J.H.M. Maes, RA De heer dr. ir. L.H.M. Vroomen Voorzitter Vicevoorzitter Lid Lid Lid Lid De Raad van Toezicht (RvT) heeft in 2007 zesmaal vergaderd. De voortgang van veranderingen en consequenties van diverse maatregelen zijn uitvoerig aan de orde geweest, alsook de strategie en risico's die verbonden zijn aan de organisatie gezien de lopende stelselwijzingen. Daarmee is de Raad van Toezicht nauw betrokken geweest bij en goed geïnformeerd over de ontwikkelingen van de organisatie. Onderwerpen die de Raad van Toezicht in het verslagjaar heeft besproken: de statutenwijziging, de begroting, het jaarplan, de jaarlijkse actualisatie van de lijst met nevenfuncties, de herbenoemingen van leden van de Raad van Toezicht, de jaarrekening, de managementletter, het jaardocument 2006, de pilot Tijdelijk huisverbod, het rapport Cliënttevredenheid 2006, de brandveiligheid, samenwerkingsovereenkomsten Mensana en SSO NML en Wijnberg met de Mutsaersstichting, het Structuurplan (huisvestingsplannen), de aanvraag voor een capaciteitsuitbreiding, het Manifest Passie voor verantwoorde jeugdzorg, het Eindrapport visitatiecommissie verbetering doelmatigheid jeugdzorg, PPA-traject van de RvT-leden en de HKZcertificering. De Raad van Toezicht heeft onder meer contact onderhouden door kennis te nemen van het Infobulletin en andere in- en externe informatie. In het verslagjaar waren er volgens een vast schema bijeenkomsten met de bestuurder en de ondernemingsraad. Tevens waren er met (leden van) de Raad van Toezicht een aantal themabijeenkomsten. I.4.2 Bedrijfsvoering De bestuurder is verantwoordelijk voor het beheersen van de risico's die verbonden zijn aan de activiteiten van de stichting en voor de financiering van de stichting. De bestuurder heeft met de Raad van Toezicht in een themabijeenkomst de strategie van de Mutsaersstichting geanalyseerd in verband met de toenemende marktwerking. Financiële risico's en onzekerheden waarmee de Mutsaersstichting wordt geconfronteerd, zijn ook een gevolg van de wijze waarop overheden het schaarse aanbod dereguleren en marktwerking introduceren in de gezondheidszorg en jeugdzorg. Zo is er bijvoorbeeld in de jeugdzorg een absolute achterstand qua voorzieningen waarvoor de overheid de verantwoordelijkheid lijkt neer te leggen bij de zorgsector zelf. De Mutsaersstichting heeft de afgelopen jaren wat betreft het onderdeel jeugdzorg zonder voldoende additionele financiering al langer bestaande knelpunten aangepakt, zoals wachtlijsten en structureel achterstallig onderhoud op tal van fronten. Zolang de besluitvorming over de landelijke bekostigingskaders uitblijft, kunnen geen uitspraken gedaan worden over welke portfolio's in Limburg haalbaar zijn. Tegelijk heeft de provincie Limburg in 2007 de zorgaanbieders gekort om daarmee middelen vrij te spelen voor de uitvoering van PVB-en, waarbij zorgaanbieders ieder op een indicatie van BJZ hebben moeten offreren. De provincie heeft hiermee (weliswaar op een klein deel van het beschikbare budget) marktwerking geïntroduceerd in de jeugdzorg en daarmee is een toon gezet. De provincie was desgevraagd niet duidelijk over de rol die marktwerking in de jeugdzorg in 2009 en volgende jaren moet gaan krijgen, terwijl BJZ en zorgaanbieders zich bij herhaling uit hebben gesproken tegen marktwerking in de jeugdzorg gezien het belang van samenwerking tussen instellingen rondom een kind en zijn gezin. Daar komt bij dat ook de visitatiecommissie Doelmatigheid in 2007 in haar eindrapport heeft geconstateerd, dat productieafspraken en -registratie geen solide basis bieden voor sturing. De redenen die daarbij worden genoemd zijn: er is tot op heden geen borging van een constante kwaliteit en kwantiteit van de indicatiestelling door Bureau Jeugdzorg, in indicaties worden geen uitspraken gedaan over het aantal te verstrekken eenheden van een aanspraak, nog steeds niet duidelijk is op welke wijze aanspraken straks worden gefinancierd en wat de uitvoering van een zorgaanspraak een zorgaanbieder kost en de daarbij te hanteren rekenwijze.

15 14 Voor de Jeugd-GGZ voorzien ggz-zorgaanbieders in Nederland toenemend knelpunten doordat zorg-verzekeraars zorgaanbieders bij de onderhandeling over de bekostiging van productieafspraken elkaar met generieke budgetkortingen in ruil voor productiegaranties laten onderbieden. Dit komt de voorspelbaarheid van de bedrijfsvoering niet ten goede. Investeringen en middellange termijnplanning worden hierdoor belemmerd. De Mutsaersstichting is in 2007 gevorderd met het opzetten van een integraal risicomanagementsysteem, waarbij financiële-, operationele-, strategische- en calamiteit-risico's worden onderscheiden. De Mutsaersstichting schenkt sinds jaar en dag veel aandacht aan risicomanagement. Er is een bedrijfsnoodplan aanwezig en brand-, arbeidsveiligheid-, infectie- en kwaliteitsrisico's e.d. zijn in kaart gebracht en worden beheerst. De Mutsaersstichting bevordert intern dat informatie over risico's die op meerdere risicovelden van toepassing zijn, wordt gedeeld zodat ook er ook voldoende inzicht is in de meest optimale risicofinanciering. In 2007 is opnieuw een sterke impuls gegeven aan de administratieve organisatie en interne controle. Het primair proces en ook andere processen zijn vernieuwd en in procesbeschrijvingen vastgelegd. Investeringen in ICT en infrastructuur hebben een vervolg gekregen en hebben bijgedragen aan het efficiënter inzetten van personeel. Gedurende het verslagjaar zijn er interne controles en HKZ-audits uitgevoerd. Verbetermaatregelen en ook preventieve maatregelen naar aanleiding van de uitkomsten van de interne controles en HKZ-audits zijn in gang gezet. Hiermee gebeurt de controle op de uitvoering van (administratieve) processen en waar nodig de inzet van verbeteracties systematisch en toetsbaar. Van de in totaal 262 GGZ-instellingen in Nederland waren er per juli instellingen (waaronder de Mutsaersstichting) die de DBC-gegevens zonder achterstanden correct hadden aangeleverd De bestuurder heeft voor het verslagjaar 2007 een jaarplan vastgesteld. Basis voor dit jaarplan was het Meerjarenbeleidsplan Toon & Koers. Op basis hiervan is een begroting opgesteld. Uitgangspunt voor de interne begroting was de gerealiseerde productie over het jaar voorafgaand aan het verslagjaar. Vervolgens heeft regelmatige monitoring en rapportage plaatsgevonden op de gerealiseerde productie en de exploitatie. Het verslagjaar is met positieve resultaten afgesloten. De versterking van de vermogenspositie en het op peil brengen en houden van voorzieningen en reserves heeft in 2007 tot resultaten geleid. De reservepositie is positief beïnvloed door een herschikking van voorzieningen, maar de bestemming van dit vermogen in volgende jaren (Structuurnota) blijft ongewijzigd. De onderhoudsvoorziening is in 2007 op het gewenste niveau gehouden, zodat toekomstig onderhoud gespreid kan blijven plaatsvinden over de komende jaren. Er is een voorstudie verricht naar de gewenste investeringen in gebouwen en terreinen. Een eerste uitkomst is het Structuurplan Huisvesting. De (her)inrichting van de terreinen heeft in 2007 verder zijn beslag gekregen. Dit vormt de basis voor het lange termijn huisvestingsplan. Hierdoor is beter in- en doorzicht in de mogelijkheden en beperkingen van de huidige locaties beschikbaar. De materiële controle uitgevoerd door het Zorgkantoor - gaf aanleiding tot een positieve vermelding. Mede dankzij de met het Zorgkantoor overeengekomen aanvullende productieinkomsten vanuit de AWBZ die door efficiënte inzet van personeel kon worden gerealiseerd, is binnen dit onderdeel een positief resultaat geboekt, dat is toegevoegd aan de Reserve Aanvaardbare Kosten. Door het toekennen van projectmiddelen vanuit de provincie Limburg hebben wij een aantal projecten kunnen uitvoeren, die tot goede resultaten hebben geleid, waarbij door middel van efficiënt inzetten van zittend personeel er weinig extra kosten noodzakelijk zijn gebleken. Voorgenomen beleid rond voorzieningen hebben wij in 2007 volledig kunnen realiseren, waardoor de ontwikkeling in toekomstige financiering met vertrouwen tegemoet kan worden gezien. I.4.3 Cliëntenbeleid

16 15 Cliëntenparticipatie vindt allereerst plaats op het niveau van de individuele behandeling en begeleiding, dus in de relaties tussen de hulpverlener(s) en de cliënt met zijn systeem. Wij geven behandeling en begeleiding pas vorm nadat hierover met de cliënt overeenstemming is bereikt. Tenminste elke 3 maanden bij de evaluatiebespreking evalueert de behandelcoördinator met de cliënt hoe deze de hulpverlening en bejegening waardeert. Dit is vastgelegd in het verslag van dit gesprek en leidde waar nodig tot verbeteringen. Bij de afsluiting van de behandeling zijn ouders en kinderen (vanaf 12 jaar) wat betreft de jeugdeenheden gevraagd om de C-toetsvragenlijst in te vullen, waarin ook is gevraagd naar de waardering van de hulpverlening en bejegening. De scores op deze vragenlijsten zijn halfjaarlijks gebundeld in een rapport. Op de website van de Mutsaersstichting zijn de uitkomsten halfjaarlijks gepubliceerd. De waardering van de bejegening scoorde zeer hoog (een 9 gemiddeld). Adviezen van de cliëntenraad zijn ter harte genomen, ook bij de vormgeving van de tot stand gebrachte organisatieveranderingen. In het 2 e kwartaal is de advies- en besluitvorming om in 2007 te komen tot 1 cliëntenraad/ jeugdraad Mutsaersstichting afgerond. Daarna heeft de werving van de leden plaatsgevonden en is een conceptreglement voorbereid. De cliëntenraden op sectorniveau zijn teruggetreden. Sinds september 2007 functioneert er een jeugdraad in de leefgroepen Venlo. In december heeft de Bestuurder een startbijeenkomst gehad met enkele leden van de beoogde cliëntenraad Mutsaersstichting. In november 2006 vond een werkconferentie "Hoe wil ik bejegend worden?" van de Stichting Jeugdzorgvragers plaats waaraan ook medewerkers van de Mutsaersstichting deelnamen. Eén van de uitkomsten van de conferentie is een bejegeningcode die de Mutsaersstichting in 2007 integraal heeft opgenomen in de interne gedragscode voor alle medewerkers. Bij de certificering is de klantgerichtheid van de Mutsaersstichting extra getoetst. Voor het onderdeel JGGZ heeft de Mutsaersstichting eind 2007 het HKZ-certificaat behaald. Eind 2007 overhandigde Chris de Back, manager bij certificeerder DNV, aan bestuurder Matthieu Goedhart het HKZ/ISO-certificaat. Op eigen verzoek van de Mutsaersstichting heeft DNV in het bijzonder de klantgerichtheid van de Mutsaersstichting getoetst wat betreft de invloed van cliënten op het beleid, de dagelijkse gang van zaken en de kwaliteit van de bejegening. DNV heeft vastgesteld dat de Mutsaersstichting het aandachtgebied klantgerichtheid in hoge mate beheerst. Aan het HKZ Keurmerk liggen de internationaal erkende ISO 9001-normen ten grondslag. Het HKZ Keurmerk omvat daarnaast extra, branchespecifieke eisen. In december 2007 is een partnershipovereenkomst ondertekend tussen de Mutsaersstichting en de Stichting Anders Sterk. Anders Sterk is een stichting die vier jaar geleden ontstaan is op initiatief van Emmy Sijbers. Als moeder van drie autistische kinderen merkte Emmy al gauw dat er grote behoefte bestond aan een luisterend oor. Emmy Sijbers vertelt: Als je een autistisch kind hebt, dan heeft dat een enorme impact op je leven. Zowel tijdens de behandelingen bij de Mutsaersstichting maar vooral daarna bleek dat de omschakeling naar de thuissituatie telkens nogal wat problemen gaf. Om deze omschakeling te ondersteunen organiseerde de Stichting Anders Sterk onder meer op het terrein van de Mutsaersstichting tal van leuke activiteiten voor de kinderen met hun ouders, broertjes en zusjes, zoals een kerstbrunch, bingo- of playstationavonden met veel spelmateriaal en koken op de boerderij en tractoractiviteiten bij boer Hans. Ook organiseerde de Stichting thema- en inloopavonden en picto-workshops voor de ouders van kinderen in de Jeugd-GGZ. De partnershipovereenkomst tussen de Stichting Anders Sterk en de Mutsaersstichting heeft de tot dan bestaande samenwerking geïntensiveerd.

17 16 I.5 Beleid, inspanningen en prestaties I.5.1 I Leiderschap, strategie en beleid Meerjarenbeleid De Mutsaersstichting heeft sinds 2005 een ingrijpend veranderingsproces achter rug. De koers daarvan is beschreven in de nota "Toon & Koers". Alle belanghebbenden hebben dit beleid zeer positief ontvangen. De kern in het veranderproces "Toon & Koers" is 'actoren verbinden en ontwikkelen'. Daarbij gaat het om eigenaarschap van processen, een kritische houding in een transactionele organisatie en maatschappelijke slagvaardigheid en betrokkenheid. In 2005 zijn een aantal financiële knelpunten met succes aangepakt. In 2006 is de basis gelegd voor verbindingen en ontwikkeling. In 2007 zijn deze verbindingen en ontwikkelingen verder geborgd in de organisatie en systemen. Een zichtbaar bewijs was de HKZ-JGGZ-certificering eind Wordt het jaar van het opmaken van een tussenbalans. Door "Toon & Koers" heeft de Mutsaersstichting zich ontwikkeld tot een 'full-service centrum' voor kinderen, jeugdigen, ouders en gezinnen waar diagnostiek, behandeling, begeleiding, opvang en onderwijs geboden wordt. De expertise wordt ook aangewend om preventieve en politiekmaatschappelijke activiteiten in het belang van de doelgroepen te ontplooien. Voor de implementatie hiervan is gekozen om regelmatig met belanghebbenden een en ander uit te wisselen. I Algemeen beleid 2006, inspanningen en prestaties Prioriteit kreeg opnieuw in 2007 het 'marktproof' maken van de Mutsaersstichting. Onderdeel daarvan is het op orde brengen van onze product-marktcombinaties in de jeugdzorg, de GGZ en de maatschappelijke opvang en de verdere inrichting van een integraal primair proces van de Mutsaersstichting samen met de (V)SO-scholen. Per juli 2007 is een nieuw primair proces van start gegaan, waarin Jeugdzorg en Jeugd-GGZ integraal wordt aangeboden in combinatie met onderwijsmodules. Dit primair proces wordt uitgevoerd in zelfstandige units, die lokaal/ subregionaal maatwerk kunnen leveren. De Mutsaersstichting had in 2007 locaties in Venlo, Wessem/Roermond en Venray. In september 2007 is in Weert een nieuwe locatie van start gegaan op het terrein van speciaal onderwijsinstelling speciaal onderwijs school het Pallet. De vestiging Roermond is verhuisd naar De Spoorzoeker, een speciaal onderwijs school in Roermond. Vanuit deze locaties bieden we ambulante, deeltijd- en onderwijsmodulen aan. Ook voor Weert en omgeving. 24-Uurs opnamen zijn alleen in Venlo mogelijk. Uit pragmatische overwegingen zijn de zorgprogramma s van de Mutsaersstichting in 7 zorgprogramma-combinaties (zpc's) ondergebracht: 1. Opvoedingsproblemen inclusief regioteams. 2. Affectief emotionele stoornissen inclusief eetstoornissen 3. ASS, GTS, ADHD. 4. Leer- en ontwikkelingsstoornissen. 5. Het zorgbehoevende, jonge kind. 6. Gedragstoornissen. 7. Traumabehandeling. Deze zpc s worden uitgevoerd vanuit onze interne keten en waar nodig vanuit de grote keten met andere instellingen. Binnen elke combinatie zijn specialismen mogelijk (bijvoorbeeld eetstoornissen in zpc 2, Nonverbale leerstoornissen in zpc 4 ). Deze specialismen vormen een onderdeel van het speerpuntenbeleid van de Mutsaersstichting. PTST, kindermishandeling, seksueel misbruik en asielzoekerproblematiek worden ondergebracht in een aparte zorg-programma-combinatie Traumabehandeling. De zpc s worden in 2008 verder ingevuld.

18 17 Met het in 2005 ingezette beleid "Toon & Koers " is binnen de Mutsaersstichting het INK-model als aanvulling op het HKZ-model ingevoerd. Zowel het INK-model als het HKZ-model zijn gebaseerd op de PDCA-cyclus; beiden beogen procesbeheersing en aantoonbare resultaten. Het INK-model heeft een duidelijker klantfocus en biedt ook een ambitieus toetsingskader voor managementontwikkeling. Het jaarplan en ook de (jaar-)rapportage van de Mutsaersstichting is opgezet in het INK-model. De Mutsaersstichting heeft zich als doel gesteld om zich in INK-termen te ontwikkelen tot een 'Fase 3 organisatie'. In 2004, 2005, 2006 en eind 2007/begin 2008 is door het management en de staf een INK-scan gemaakt. Deze scans zijn gepresenteerd in managementoverleggen en/of werkconferenties en aan de ondernemingsraad en de Raad van Toezicht. Daarbij kwamen ook de voorwaarden en valkuilen voor het veranderproces aan de orde. Als doel is gesteld dat de Mutsaersstichting in 2008 op alle onderdelen en locaties HKZ-gecertificeerd is. In 2007 is aan het meerjarenbeleidsplan "Toon & Koers" voortzetting gegeven door het creëren van meer interne verbindingen en het bieden van perspectief. Dit is tot uitdrukking gekomen in de verdere doorkanteling van de organisatie via de benoeming van de teamcoördinatoren en het bieden van ruimere ontwikkelingsmogelijkheden voor het personeel. Ook is het aangaan van verbindingen met externe ketenpartners verder geborgd. De Mutsaersstichting is op de goede weg om in de nieuwe situatie haar van oudsher bekende positie in de regionale netwerken ten volle tot uitdrukking te brengen. Bovendien ontwikkelt zij een werkvorm in de regio, die de 'één-kind-één-plan gedachte' tot volle wasdom laat komen. De organisatie verkeert in een fase van haar ontwikkeling, waarin na verbinden en ontwikkelen vooral het borgen van kwaliteit centraal staat. Deze ontwikkeling is in 2007 niet alleen intern vorm gegeven, maar ook extern naar alle onderdelen van het werkveld. Hierin paste een (pro-) actieve rol naar cliënten, collega-zorgaanbieders, financiers en overheden. Een uitgebreid opleidingstraject Op pad met een andere instelling, dat met behulp van financiering van de provincie Limburg mogelijk is gemaakt, heeft de behandelmethodiek beter laten aansluiten bij tegenwoordige kwaliteitseisen. Er is zo niet alleen een verandering ingezet, maar ook een vernieuwing. De nabije toekomst waarin prijs-/kwaliteitsverhouding centraal zal staan, kan daarmee met vertrouwen tegemoet worden gezien. Het vermogen van een organisatie om zich te ontwikkelen, om te leren en om te durven keuzes te maken op basis van veel verschillende veelal tegenstrijdige informatie(bronnen) wordt steeds meer een kritische factor. Nu de maatschappij als stakeholder rechtstreeks invloed uitoefent op de gevraagde kwaliteit wordt succes minder bepaald door de resultaten die de organisatie zelf formuleert. Klantgerichtheid en de kwaliteit van de relatie met klanten komt steeds meer centraal te staan als succesfactor. Het managen van verschillen maakt het verschil waar het toegevoegde waarde van onze organisatie betreft. De toepassing van het INK-managementmodel als besturingsmodel, waarbij de resultaatgebieden als synoniemen kunnen worden gezien voor de verschillende belangengroeperingen waarmee de leiding van een organisatie te maken heeft, bood het voordeel de complexe werkelijkheid waarin wij acteren te structureren, de relatie tussen resultaten en inspanningen zichtbaar te maken. En daarmee de samenhang tussen de verschillende onderdelen van de organisatie te managen. Het gaat hier om een integrale benadering van de organisatie en haar omgeving. Op dit moment bevindt de Mutsaersstichting zich na de GGZ certificering in een duidelijke transitiefase. In INK termen is er een overgang tussen fase 2 en fase 3 en zal in 2008 vooral gestuurd worden op die onderdelen die ons definitief in fase 3 verankeren. Begin 2005 heeft de Mutsaersstichting de eerste meting gedaan naar de fase van het INKproces. Geconcludeerd werd dat er sprake was van een 'Fase 1 situatie' op alle negen 'INKgebieden'. Eind 2006 toonde een nieuwe meting dat de Mutsaersstichting opgeschoven is naar een 'Fase 2 situatie' met uitlopers naar 'Fase 3'. Bij deze positiebepaling is duidelijk dat de organisatie fors in beweging is gekomen en dat er een aantoonbare faseverschuiving is naar fase 2. Daarmee werd de ontwikkeling geconsolideerd. Deze ontwikkeling is in 2007 voortgezet waarbij in 2007 ook vooral gestuurd is om de beschikbare kwaliteit te borgen. De Provincie verstrekte aanvullende middelen voor een training systeem georiënteerd werken vanuit een vraaggericht perspectief. Teamcoördinatoren werden benoemd per 1 juli. Er werd een nieuwe integraal primair proces vastgesteld en het sturen op prestatie-indicatoren ( de metertjes) werd effectiever. Met de HKZ-certificering JGGZ werd het bewijs verkregen dat de processen redelijk op orde zijn, maar dat vooral het excelleren beperkt bleef tot eigen organisatorische eenheden. Inmiddels zijn de wachtlijsten en wachttijden sterk afgenomen en steeg de instroom van cliënten in drie jaar van ± 400 naar 1400.

19 18 Dit vertaalt zich in de positiebepaling eind 2007/begin Positie begin 2008 In 2007 heeft de Mutsaersstichting hard verder gewerkt aan randvoorwaarden, die noodzakelijk zijn voor HKZ-certificatie. Werkprocessen zijn beschreven en bekeken is welke (wettelijke) normeringen van toepassing zijn. Ook zijn de landelijke prestatiecriteria van de diverse brancheverenigingen waarmee de Mutsaersstichting te maken heeft, geïnventariseerd. Voor de GGZ zijn deze prestatiecriteria voor zover al geldend in verwerkt in DigiMV inclusief de resultaten van de Mutsaersstichting op deze criteria. Voor de jeugdzorg golden er behalve een wachttijdnorm nog geen landelijke prestatiecriteria. In november 2006 is een set van landelijke prestatiecriteria voor jeugdzorg vastgesteld, die grotendeels in 2008 wordt ingevoerd. De invoering is afhankelijk van nog te realiseren verbeteringen in de ICT. In de sector Maatschappelijke Opvang (Blijf van mijn Lijf) zijn nog geen landelijke afspraken over prestatiecriteria in ontwikkeling. De Mutsaersstichting heeft voor de jeugdzorg in Limburg ook weer in 2007 gelobbyd voor een Limburgs draagvlak voor het samenstellen van een consistente, provinciale gegevensset met eenduidige definities. Op basis daarvan zouden in Limburg vergelijkbare prestatiecriteria kunnen worden afgesproken. Tot op heden ontbreken voor de Limburgse jeugdzorg (mede door de vertraging in de landelijke pilot Bekostigingssystematiek Jeugdzorg) heldere productieparameters en dus kengetallen waarmee reële stuurgetallen kunnen worden afgesproken. Door het onderhouden van een aanspreekcultuur, zijn er opnieuw vorderingen gemaakt met de ontwikkeling van een klantgerichte houding. Dit maakt onderdeel uit van het 'HRM-beleid' waarbij met nadruk aandacht is voor ontwikkeling en scholing. Veel aandacht is besteed aan een systeemgerichte werkwijze vanuit een vraaggericht perspectief. Door ons meer in netwerken te presenteren, is niet alleen het aantal aanmeldingen sterk toegenomen maar ook het aantal met ernstige meervoudige problematiek. Dit wordt vooral gezien bij de instroom bij Jeugd-GGZ waar toenemend kinderen en jeugdigen met verslavingsproblematiek worden aangemeld. Vanuit het Steunpunt Huiselijk Geweld en de pilot Tijdelijk Huisverbod was er een spin-offeffect naar Jeugdzorg en de Jeugd-GGZ. Op GGZ preventie en dienstverlening is landelijk gekort met ingang van 1 januari 2007; budget is overgeheveld naar de WMO. In 2007 is nog wel op basis van oude afspraken ingekocht bij zorgaanbieders. Het hele veld van OGGZ c.q. bemoeizorg e.d. gaat daarmee verschuiven. Het Zorgkantoor heeft haar zorg hierover uitgesproken en wij delen deze zorg.

20 19 I.5.2 I Processen Kwaliteit van zorg Hulpverleningsplanning Cliënten bij de Mutsaersstichting hebben een functioneel hulpverleningsplan. Naar aanleiding van de uitgevoerde interne controles in 2007 is opnieuw aandacht gegeven aan op welke punten is aangesloten op de indicatiestelling en op welke punten een aanvullend advies is gegeven aan ouders. Dit blijft aandacht vragen. Cliëntentevredenheid Als onderdeel van het kwaliteitsbeleid en als vast onderdeel van het primair proces zijn in 2007 'C-toetsen' uitgezet binnen de jeugdeenheden. De totaaluitkomst op de C-toets ligt zowel bij ouders als jongeren in 2007 boven een 8. Op de punten van bejegening en professionaliteit zowel bij ouders als bij jongeren gemiddeld meer dan een 9. De C-toets uitkomst op Bejegening is verbeterd ten opzichte van 2006 (kwaliteitsdoel 2007). Ook bij de opmerkingen zijn veel complimenten gegeven over de bejegening (open; vriendelijk; snel geholpen; persoonlijke benadering; serieus genomen; er wordt goed geluisterd). Bij jongeren waren er in de 2 e helft van 2007 meer signalen dat er niet meteen geholpen werd als dit nodig was. De uitkomsten van de CTO en van kwaliteitsrapportage daarop kwamen in het managementoverleg en in de werkoverleggen op teamniveau aan de orde. Verbeteracties en hun effectiviteit zijn gemonitord. Wachtlijsten/PVB Jeugdzorg Bij de Mutsaersstichting/jeugdzorg is het aantal wachtenden relatief laag ten opzichte van andere jeugdzorgaanbieders, terwijl tegelijk het aantal verwijzingen naar JGGZ in 2007 is toegenomen. Bij Mutsaersstichting jeugdzorg stonden eind 2007 geen kinderen en jeugdigen langer dan negen weken te wachten. Het experiment PVB dat in 2006 in Limburg heeft plaatsgevonden is in 2007 door de provincie gecontinueerd. In 2007 is opnieuw duidelijk geworden dat de inzet van pleegzorg gefinancierd met een PVB problemen geeft door het tijdelijke karakter van de financiering. Centrale doelstelling van de PVB-regeling was vergroting van de keuzevrijheid van cliënten. Uit de gegevens over 2007 blijkt dat door de PVB-regling de keuzevrijheid van cliënten in 2007 niet aantoonbaar is verbeterd. Jeugdzorg is een specialistisch aanbod dat slechts door een beperkt aantal aanbieders wordt geleverd. In 2007 zijn vooral organisaties voor thuiszorg gevraagd om een PVB-hulpaanbod te doen voor de pedagogische begeleiding van gezinnen. Deze concurrerende zorgaanbieders kunnen niet voldoen aan wettelijke eisen en de noodzakelijke geachte ketenkwaliteit, en waren bovendien lang niet altijd goedkoper. Volgens de PVB-regels moet er bij gelijke kwaliteit gekozen worden voor het aanbod met de laagste prijs. Kwaliteit in de jeugdzorg is een ingewikkeld begrip omdat kwaliteit door een groot aantal factoren wordt bepaald. Daardoor speelden in 2007 al gauw andere factoren zoals meer of minder bekendheid met een instelling of ervaringen uit het verleden een rol. Veel cliënten die al op de wachtlijst stonden bij Rubicon en Xonar en via een PVB voorrang konden krijgen, bleken daarna toch ook nog vervolghulp nodig te hebben bij diezelfde instelling. Via PVB mochten zij op die manier sneller instromen voor reguliere hulp. De Mutsaersstichting die geen wachtlijst had, kon deze mogelijkheid niet aanbieden bij gebrek aan een wachtlijst. Integraal primair proces Vanaf september 2007 is binnen de Mutsaersstichting na enkele pilots de toepassing van een nieuw integraal primaire proces verbreed naar de jeugdzorg en Jeugd-GGZ op instellingsniveau. Op die manier is de formule van een 'full-service centrum' c.q. een integraal primair proces van de Mutsaersstichting praktijk geworden. De units werken met instroomcoördinatoren die voor verwijzers en scholen rechtstreeks telefonisch bereikbaar zijn voor informatie en consultatie.