WIJKVISIE PARKWIJK

Transcriptie

1 WIJKVISIE PARKWIJK Naar een vitaal en gewild Parkwijk Haarlem, 18 juli 2011 Wijkvisie Pré Wonen Postbus CA Haarlem

2

3 INHOUD Inleiding... 1 Huidige situatie... 2 Externe ontwikkelingen Visie Programma Strategie Beleidskaders Communicatie Evaluatiemomenten... 22

4 Inleiding Voor u ligt de wijkvisie Parkwijk van Pré Wonen, Naar een vitaal en gewild Parkwijk. Bij de totstandkoming van het Strategisch Vastgoed Beleid is gesignaleerd dat Parkwijk in een negatieve spiraal is beland: een verminderde kwaliteit van de woningvoorraad en buitenruimte, eenzijdige bevolkingsopbouw door een eenzijdig aanbod aan woningen, relatief lage inkomensgroepen en een hoge werkloosheid. Daarnaast blijkt de wijk nog last te hebben van het in het verleden opgebouwde negatieve imago. Hieruit blijkt de urgentie om van Parkwijk een vitale en gewilde wijk te maken. Vitaal en gewild in die zin dat er weer sprake is van een prettig woon- en leefklimaat voor alle buurtbewoners. Dat zij, en andere toekomstige wijkbewoners, de keuze hebben uit een divers aanbod van woningen en voorzieningen en dat de wijkbewoner weer trots is op zijn wijk. Een wijk met een positief imago. Dit is de visie van Pré Wonen waarin we onze ambities in Parkwijk beschrijven. We schetsen de ontwikkelingsrichting van de wijk, gebaseerd op onze kennis en feiten van de wijk. We kijken daarbij zowel naar de woningen en voorzieningen, de mensen die er (komen) wonen en de functie en het gebruik van de openbare ruimte in de wijk. De ambities die we beschrijven in de wijkvisie sluiten aan bij ons strategisch vastgoedbeleid en andere uitgangspunten uit het ondernemingsplan. De wijkvisie is opgesteld met de kennis van nu en een doorkijk van ongeveer 10 jaar. Na 5 jaar zal geëvalueerd worden of de koers gehandhaafd kan worden of dat de plannen aanpassing zullen behoeven. We vinden een wijkvisie pas succesvol als de daarin beschreven visie helder is verwoord, enige flexibiliteit biedt en financieel uitvoerbaar is. In de wijkvisie presenteren we daarom een globaal programma en separaat hieraan een financiële onderbouwing. De wijkvisie geeft: inzicht in de huidige situatie in Parkwijk; onze visie op toekomstige ontwikkelingen; het kader voor uitwerking in concrete projecten; een uitvoeringsprogramma (wat doen we?) en handelingkader (hoe en met wie doen we dat?), wat doen anderen (wat moet gebeuren) om onze visie uit te voeren? De wijkvisie dragen wij uit naar bewoners en onze samenwerkingspartners in Parkwijk. Hiermee maken wij onze plannen en inzet in Parkwijk duidelijk en wat van ons verwacht kan worden en wat niet. Wij zetten ons maximaal in om de beschreven ambities uit de wijkvisie waar te maken. Maar we beseffen tegelijkertijd dat we ook (deels) afhankelijk zijn van de gemeente en andere zorg-, welzijns- en vastgoedpartijen. Na het vaststellen zal de wijkvisie met de andere betrokkenen worden gedeeld, zodat er afstemming kan plaatsvinden. Uiteraard kunnen we pas over een geslaagde uitvoering spreken, als ook daadwerkelijk over 10 jaar sprake is van een wijk waar het prettig leven en wonen is. In een eerder stadium heeft Pré Wonen een wijksignalement opgesteld van Parkwijk. Verschillende bewoners en stakeholders zijn destijds uitgenodigd om hun visie op de wijk in te brengen. Het wijksignalement is een belangrijke leidraad geweest bij het opstellen van deze wijkvisie. 1 1

5 Huidige situatie Parkwijk is een wijk in Haarlem-Oost met een ruime stedenbouwkundige opzet en veel groen. Het Burgemeester Reinaldapark en de Prinses Beatrixdreef met zijn statige bomenrijen, geven de wijk een bijzonder karakter. Daarbij moet wel aangetekend worden dat de openbare ruimte op enkele plekken een versleten indruk maakt en voor verbetering vatbaar is. Dit geldt ook voor de kwaliteit van een aantal wooncomplexen. Mede door de ontsluiting van de wijk ligt het redelijk in de luwte van de drukte van de stad. Tegelijkertijd kent de wijk, door een eenzijdige opbouw van de woningvoorraad, een concentratie van huishoudens met een inkomen beneden modaal. De hoge werkloosheid, de problemen achter de voordeur en een groeiende scheiding van (etnische)bevolkingsgroepen zorgt er voor dat de wijk als niet aantrekkelijk wordt ervaren. Parkwijk bestaat uit verschillende deelgebieden. Begrenzing Parkwijk Aan de westzijde zorgt de Prins Bernhardlaan, die de A9/A200/Amsterdamse Vaart verbindt met de Schipholweg, voor een harde barrière met de Van Zeggelenbuurt en de Slachthuisbuurt. De noordelijke grens van Parkwijk wordt door de Amsterdamse Vaart (A/N200) en de daaraan gelegen spoorzone fysiek begrensd. Iets verder naar het oosten, ter hoogte van de Zuiderpolder, ligt het treinstation Haarlem Spaarnwoude. Met het Burgemeester Reinaldapark heeft Parkwijk een groene zuidzijde. Het park wordt vanaf 2011 ingrijpend opgeknapt. Een waterpartij scheidt de meest zuidelijk gelegen hoogbouw aan de Leonard Springerlaan van het Burgemeester Reinaldapark. Ontstaansgeschiedenis In 1937 werd een omvangrijk uitbreidingsplan voor Haarlem Oost vastgesteld. De woningvraag was toen echter zeer gering en de leegstand was groot. Het plan zou pas na 1955 in gewijzigde vorm worden uitgevoerd (Parkwijk). Na 1955, toen de ergste schade van de oorlog was hersteld, werden op grote schaal woningen gebouwd. Haarlem was vrijwel onbeschadigd uit de oorlog gekomen, maar door uitgestelde huwelijken en geboorten was er toch een aanzienlijke woningnood die aanvankelijk door verplichte inwoning werd opgevangen. In 1956 werd de draad van het uitbreidingsplan Haarlem-Oost weer opgepakt, waardoor Parkwijk tussen 1956 en 1961 in feite ontstond. De wijk bestond toen uit ongeveer sociale huurwoningen. In het noorden van de wijk ontstond in 1961 een woonschool van 62 kleine woningen voor sociaal moeilijk integrerende gezinnen. Mede door de geïsoleerde ligging ten opzichte van de rest van Parkwijk (het brede straatprofiel van de Berlagelaan) kreeg de woonschool direct een negatief stempel. In 1995 is de woonschool gesloopt en vervangen door voornamelijk eigentijdse eengezinswoningen, maar het noordelijk deel van de wijk wordt nog al te vaak geassocieerd met dit verleden. 2 2

6 Fysiek Stedenbouwkundige structuur Aan de stedenbouwkundige structuur is af te leiden in welke periode bepaalde delen van de wijk zijn gerealiseerd. Parkwijk is grofweg in een tweetal perioden gerealiseerd. De eerste periode beslaat de periode tot 1961, waarin circa 1000 woningen zijn gebouwd. Hierna volgt een rustperiode tot 1990 om vervolgens weer vanaf 1990 te kunnen spreken van een duidelijke bouwactiviteit. In die laatste periode zijn er circa 680 woningen gebouwd. De hoofdstructuur uit de jaren 60 is tot nu toe in tact gebleven en wordt voornamelijk bepaald door de infrastructuur en de bebouwing. De bebouwing bestaat veelal uit gestapelde woningen. Verder valt op dat de wijk ruim van opzet is. De openbare ruimte met zijn groenvoorziening is nadrukkelijk aanwezig. Wat dat betreft is de opbouw van Parkwijk te kenschetsen als een verzameling van verschillende woongebieden. Brede straatprofielen delen de buurt als het ware op in een zestal deelgebieden. Hieronder volgt van noord naar zuid een nadere kijk op de deelgebieden. Het deelgebied (1) ten noorden van de Berlagelaan, bestaat voornamelijk uit woningbouw. Woningbouw die allemaal stamt uit de laatste bouwperiode en grotendeels uit eengezinswoningen bestaat met aan de rand van de wijk appartementen. Dit is herkenbaar door de hoge dichtheid en de minder brede straten. Momenteel worden door Pré Wonen op het voormalige terrein van de technische school 159 woningen gerealiseerd met enkele commerciële ruimten. Gezien de positionering van de nieuwbouw zal de noordelijke wijkentree een verbeterde uitstraling krijgen. De Berlagelaan is ook de meest noordelijke ontsluiting van de wijk. Deelgebied 1 Ten zuiden van de Berlagelaan (deelgebied 2) ligt een bebouwde strook die hoofdzakelijk bestaat uit portieketage flats in een haakstructuur. De tussenliggende ruimten bestaan uit zogenoemde groene hoven. Hier bevindt zich de gemeenschappelijke groenvoorziening. Daarnaast komen in dit deelgebied enkele bedrijfsruimten en een kerk voor. Collega-corporatie Ymere werkt momenteel aan de herontwikkeling van het complex woningen, dat gelegen is op de hoek van de Prins Bernhardlaan en de Berlagelaan. De ontwikkeling richt zich op een appartementencomplex van circa 100 eenheden dat langs de eerder genoemde wegen moet verrijzen. Het overblijvende terrein wordt hoofdzakelijk ingericht als groenvoorziening. Opmerkelijk is de verandering van de visie met betrekking tot het wonen aan de Prins Bernardlaan. Bestond eerst nog de visie dat de bebouwing hoog en min of meer gesloten moest zijn (Reinaldahuis en de Flank), vanwege het begeleiden van de infrastructuur. Op dit moment is er een gedeelde visie van gemeente en corporaties die meer uitgaat van een lommerrijke invulling, hetgeen directe gevolgen heeft voor de locatie van Ymere aan de Berlagelaan en de convenantlocatie. 3 3

7 begrenzing in het oosten. Dit gebied kenmerkt zich door een diversiteit aan gebouwen en functies die gescheiden worden door de Prinses Beatrixdreef. Deze langzaamverkeersroute heeft naast haar naam ook daadwerkelijk de allure van een dreef. Het deelt het gebied in naar bijzondere functies, zoals de Sprong, de (brede) school Parkrijk en het woonzorgcentrum Reinaldahuis en de woonfunctie aan de oostzijde. In het noord-oosten van dit deelgebied is ook het moedercentrum en jongerenwerk Zuiderparker gehuisvest. Deelgebied 2 Ten zuiden van de Bazellaan zijn twee deelgebieden te onderscheiden. Het gebied ingeklemd tussen enerzijds de Bazellaan en anderzijds de Jan Sluyterslaan (deelgebeid 3), bestaat uit stroken woningbouw die in de laatste bouwperiode zijn gerealiseerd. Binnen deze strook bevinden zich eveneens enkele afwijkende gebouwen in de vorm van bedrijfsruimten en een basisschool. Het buurtwinkelcentrum aan het Prinses Beatrixplein vormt als het ware de bijzondere beëindiging. Afhankelijk van de huisvestingsbehoefte en het voorhanden hebben van een alternatieve locatie komt het gebied waar de Sprong en de school gevestigd zijn in aanmerking komen voor herontwikkeling (convenantlocatie). In dat geval wordt gedacht aan het realiseren van winkelruimten (supermarkt) in combinatie met een woonfunctie en wellicht een inpassing van een schoolfunctie. Dit heeft uiteraard gevolgen voor het huidige winkelcentrum. De andere zijde heeft een ander karakter. Hier is de woningbouw, in de oorspronkelijke strokenbouw, samen met het gemeenschappelijke groen, duidelijk aanwezig. Deelgebied 3 Deelgebied 4 Het andere deelgebied (4) strekt zich uit langs de Prins Bernhardlaan tot aan de Leonard Springerlaan. De infrastructuur van de Vincent van Goghlaan vormt de Het complex woningen aan de Jan Sluyterslaan, bestaande uit eengezinswoningen, kent een strokenstructuur en is qua omvang een van de grotere complexen in de 4 4

8 wijk. De interne, niet doorgaande wegenstructuur, zorgt voor een hofstructuur. Nadeel hiervan is dat de wegen in feite doodlopen en uitkomen op anonieme plekken, zoals de garageboxen. Aan de westzijde van het complex Jan Sluyterslaan is in 2005 nieuwbouw verrezen in de vorm van het Piet Mondriaan complex, bestaande uit twee gebouwen van elk 30 appartementen. Eén gebouw in de huur en de andere in de koop. Het laatste deelgebied (5) is de zuidstrook, ten zuiden van de Leonard Springerlaan. Hier bevinden zich de vier hoogbouwflats van Pré Wonen en Ymere op de grens met het Reinaldapark. In de hoek van het Reinaldapark en de Prins Bernhardlaan bevindt zich een Turkse moskee. Deelgebied 5 De wegenstructuur in de wijk is ingericht als 30 km gebied. Op kruispunten zijn verhoogde plateaus aangelegd en op diverse punten in de wijk zijn zebrapaden aangelegd of wegversmallingen aangebracht. Vanwege de brede straatprofielen is het parkeren veelal vorm gegeven als langsparkeren. De wijk beschikt verder over een goed aanbod aan parkeerruimten. Alleen in de nabijheid van het Reinaldahuis is een verhoogde parkeerdruk. Woningvoorraad Parkwijk telt in totaal (of eigen analyse 1695)woningen. Het overgrote deel (70%) 2 is in eigendom van de corporaties Ymere en Pré Wonen. Kenmerkend voor deze wijk is het hoge percentage (betaalbare 3 ) huurwoningen (86%) 2. Pré Wonen bezit 612 woningen (36% van de totale voorraad) en is daarmee de grootste verhuurder van sociale woningen in de wijk. Opvallend is dat bijna vijfenzeventig procent 1 van de woningen meergezinswoningen zijn en het overige deel eengezinswoningen. Het overgrote deel van de meergezinswoningen bestaat uit zogenoemde portieketage woningen. Het percentage eengezinswoningen blijft zichtbaar achter ten opzichte van het gemiddelde in Haarlem (52,1%) 1. Verder valt op dat het aandeel koopwoningen in de wijk voornamelijk gestapelde woningen betreft. In dat opzicht ontbreekt een balans in het aanbod van woningen naar, betaalbaar/duur, eengezinswoningen/appartementen en huur/koop. Gebieden met elk hun eigen kracht, aandachtspunten, problemen en kansen, maar die tezamen het gezicht van Parkwijk bepalen. Openbare ruimte Parkwijk doet haar naam eer aan voor wat betreft de openbare ruimte. De wijk is ruim van opzet en bezit veel groen. Het Burgemeester Reinaldapark, de Prinses Beatrix Dreef met aansluitend het groen van de Vincent van Goghlaan en de plantsoenen bij de portieketage complexen zijn hier voorbeelden van. De hoeveelheid groen is een kwaliteit in de wijk. Wel laat zo hier en daar de inrichting en het onderhoudsniveau te wensen over. Verder treffen we over de wijk verspreid enkele speelplekken aan, zoals het Cruijffcourt en de voetbalkooi aan het Prinses Beatrixplein. Ruim de helft van de woningen is gebouwd in de wederopbouwperiode ( ). In deze periode lag de nadruk op kwantiteit in plaats van kwaliteit. Schaarste aan bouwmaterialen leidde er in veel gevallen toe dat goedkope bouwmaterialen zijn gebruikt. Het voortschrijden van de tijd en het gebruik van de woningen eisen hun tol. Veel van deze woningen maken een versleten indruk. Dit loopt redelijk parallel met het einde van de exploitatietermijn van vijftig jaar. Verder zijn in de loop der jaren de bouw- en woontechnische eisen aangescherpt. Neem daarbij ook de kritischer geworden woonconsument en de optelsom laat zich raden. Het huidige woningaanbod is daarmee vooral nog aantrekkelijk voor woonconsumenten die weinig tot geen keuze hebben op de woningmarkt. Dit heeft tot gevolg dat de wijk 1 Cosensus, WoON huurwoningen tot aftoppingsgrens (518/555) prijspeil

9 alleen aantrekkelijk is voor die doelgroep. Wat we zien is dat dit vervolgens leidt tot een zelfversterkend effect. Er is inmiddels sprake van segregatie naar inkomen, type huishouden en etniciteit. Hieronder is het verschil tussen vraag en aanbod zichtbaar gemaakt. Inwoners van Parkwijk geven hun woning gemiddeld een 7,5. Dit is vrijwel gelijk aan het Haarlemse gemiddelde (7,7) koop 60 huur corporatie huur particulier 40 tot kwaliteitsgrens (<357) 20 tot aftoppingsgrens ( /548) tot liberalisatiegrens (512/ ) 0 boven liberalisatiegrens (>648) bron: WoON 2009 Nieuwbouw, verhuizingen en segregatie (effecten van nieuwbouw op de bevolkingssamenstelling van stadswijken) bron: WoON 2009 Onderzocht is welke effecten nieuwbouw op de bevolkingssamenstelling van bestaande stadswijken heeft. Nieuwbouw in zogenoemde uitleggebieden blijkt de segregatie juist te versterken, terwijl herstructurering van bestaande wijken juist heeft geresulteerd in een lagere segregatie naar inkomen, etniciteit en huishoudensamenstelling. Nieuwbouw in aandachtswijken blijkt zowel sociale stijgers aan de wijk te binden, als huishoudens met hogere inkomens van buiten de wijk aan te trekken. De verhuisstromen van en naar de aandachtswijken zijn dus te beïnvloeden door wijzigingen aan te brengen in de woningvoorraad. De vraag naar eengezinswoningen, zowel in de huur als de koop, is groter dan het aanbod. Wel dient in deze markt en rekeninghoudend met het imago van Parkwijk kritisch te worden gekeken naar de wensen van de consument en het daarbij behorende prijsniveau, zodat de te ontwikkelende woonproducten aansluiten op de marktvraag. Bron: Planbureau voor de Leefomgeving, 2010 Conclusie De eigendomsverhouding (huur/koop) en de woningtypologie (eengezins- en meergezinswoningen) in Parkwijk is tamelijk eenzijdig en wijkt ook af van de gemiddelde woningvoorraad in vitale en gewilde Haarlemse wijken, waarin meer evenwicht is tussen huur en koop en eengezinswoningen en gestapelde woningbouw. Het hoge percentage huurwoningen en het forse aandeel van Pré 4 Leefbaarheidsmonitor Haarlem,

10 Wonen in Parkwijk, biedt daarom kansen. De corporaties zijn in de gelegenheid om het woningaanbod aan te passen en af te stemmen op het aantrekken van nieuwe doelgroepen. Hierdoor ontstaat niet alleen meer evenwicht in vraag en aanbod, maar biedt het ook een mogelijkheid om meer verschillende huishoudens aan te trekken, zodat veel bewoners zich thuis voelen in de wijk. Sociaal Kenmerken en bevolkingsopbouw Parkwijk heeft ruim inwoners. Als we de bevolkingsopbouw vergelijken met de Haarlemse cijfers, valt op dat er in Parkwijk relatief veel mensen wonen die ouder zijn dan 65 jaar. Dat er veel senioren wonen in Parkwijk, komt door de grote concentratie van seniorenwoningen in het Reinaldahuis. Het aantal personen tot 19 jaar is iets hoger dan het gemiddelde in Haarlem. Mensen tussen 20 en 64 jaar zijn in Parkwijk wat ondervertegenwoordigd ten opzichte van het Haarlemse gemiddelde. vrouwen (1.833) is vrijwel gelijk aan de bevolking van Haarlem. 5 In Parkwijk is ongeveer 46 procent van de bewoners allochtoon, van wie het grootste deel (39%) met een niet-westerse afkomst. 5 Omslagpunten in de ontwikkeling van wijken Onderzocht is of er zich in wijken omslagpunten voordoen, waarbij er sprake is van een relatie tussen leefbaarheid en selectieve migratie en of dit elkaar kan versterken en vervolgens kan leiden tot verval of opbloei van een wijk. De omslagpunten zijn aangetoond en gebleken is dat er een lineair verband bestaat tussen een afnemende leefbaarheid en een toename van het aantal verhuisbewegingen en een daaropvolgende toenemende instroom van niet-westerse allochtonen en minder kapitaalkrachtigen. Zowel de leefbaarheid als totaal als de ontwikkeling van de bevolkingsamenstelling zijn beiden onderkend als omslagpunten. Bij het eerste omslagpunt kan nog worden ingezet op projecten schoon, heel en veilig en op het bevorderen van contacten. Bij het tweede omslagpunt zijn ook maatregelen aan de orde om de positie van de woningvoorraad te verbeteren Parkwijk Haarlem Bron: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijk Zaken, maart 2011 Leefbaarheid en veiligheid In Parkwijk wordt de woonomgeving door de inwoners beoordeeld met een 6,6. Dit is een zichtbaar lagere score dan gemiddeld in Haarlem (7,1). Circa 75 procent van de inwoners voelt zich medeverantwoordelijk voor de leefbaarheid in de wijk. Dit is 10 procent lager dan het gemiddelde in Haarlem. De sociale kwaliteit (onderlinge omgang, saamhorigheid etc.) wordt beoordeeld met een 6,0. bron: GBA, 2010 Volgens de statistieken bestaat het grootste deel van de huishoudens uit gezinnen (70%). Dit is iets hoger dan het gemiddelde in Haarlem (67%) De verhouding mannen (1.689) en Gezinnen Alleenstaanden Erg opvallend is de afname van de onveiligheidsbeleving 6. In 2005 voelde 42 procent van de inwoners in Parkwijk zich onveilig, In 2007 is dit percentage gedaald naar 23%. Woninginbraak, autodelicten en geweldsdelicten zijn gedaald of vrijwel gelijk gebleven. Zowel fietsendiefstal als algemene vernieling is achteruitgegaan. Wij 5 GBA, Leefbaarheidsmonitor Haarlem,

11 vinden dit opmerkelijk gezien de tegenstrijdige praktijkervaringen van het wijkteam in de wijk. Wijkversterking De afgelopen jaren heeft Pré Wonen veel energie gestoken in de projecten van het Wijkcontract Parkwijk. Hiermee is veel goodwill gekweekt en kunnen we voortborduren op het opgebouwde netwerk. Mooie resultaten zijn behaald met de oprichting van twee stichtingen, Ontmoet Elkaar In Parkwijk en De Toekomst. Deze stichtingen organiseren met ondersteuning van medewerkers van Pré Wonen vele activiteiten in de wijk. bron: Leefbaarometer Met name het gebied rondom de Jan Sluyterslaan laat de afgelopen 10 jaar een negatieve leefbaarheidsontwikkeling zien, waardoor de sociale cohesie en het veiligheidsgevoel onder druk komt te staan. Pré Wonen herkent dit beeld en het is daarom zowel op fysiek als sociaal gebied wenselijk om dit gebied aan te pakken. Vooral de locaties van de huidige garageboxen worden vanwege de betrekkelijke anonimiteit negatief beoordeeld. Een positieve ontwikkeling is voornamelijk te zien rondom de Piet Mondriaanstraat, een gewild seniorencomplex. Voorzieningen Over het algemeen zijn inwoners van Parkwijk tevreden over de voorzieningen in de wijk. Er is een bibliotheek, twee basisscholen, een kerk, een moskee en een buurt- en winkelcentrum. Voor de specifieke ouderen doelgroep is er een verzorgingshuis die beschikt over diverse faciliteiten. Desondanks beoordelen zij alle voorzieningen lager dan gemiddeld in Haarlem. Wat opvalt, is dat de tevredenheid over ouderenvoorzieningen erg hoog is; circa 12 procent 7 hoger dan gemiddeld in Haarlem. Dit is voornamelijk te danken aan het Reinaldahuis. Daarnaast valt op dat de groenvoorzieningen laag scoren, terwijl Parkwijk gekenmerkt wordt door ruim opgezette groenstroken. Volgens de inwoners van Parkwijk zijn er voldoende winkels om de dagelijkse boodschappen te doen. Het winkelcentrum Prinses Beatrixplein vervult hierin een belangrijke functie en is als zodanig een centrale ontmoetingsplek in de wijk. Conclusie De leefbaarheid van Parkwijk staat onder druk door de instroom van een eenzijdige groep bewoners, waardoor de wijk op het punt komt van een verregaande negatieve spiraal. De bevolkingssamenstelling is naar sociaal economische maatstaven en een groot aandeel niet westerse allochtonen behoorlijk eenzijdig. Parkwijk heeft daarmee het tweede omslagpunt bereikt, waardoor niet kan worden volstaan met ingrepen op het vlak van schoon, heel en veilig. 7 Leefbaarheidsmonitor Haarlem,

12 Verder is een breed pakket aan voorzieningen aanwezig dat voldoet aan de behoefte van de wijkbewoners, zodat op dat vlak geen directe wijzigingen en of aanvullingen noodzakelijk zijn. Met de komst van (extra) complexbeheerders zal de onveiligheidsbeleving mogelijk verder afnemen. Economie Inkomen Het gemiddelde besteedbare inkomen per huishouden ligt in Parkwijk beduidend lager ( ) dan in Haarlem ( ). Als we de inkomenscategorieën bekijken dan vallen de grote percentage (55%) lage inkomens (< ) en lage percentage (5%) hoge inkomens (> ) op. 8 In Parkwijk wonen relatief veel langdurig werklozen en mensen met een bijstandsuitkering. Het aantal bijstand-ontvangers is in Parkwijk (5,8%) ruim twee keer zo hoog als in Haarlem (2,5%) 9. Vooral van de allochtone bewoners hebben veel mensen geen baan. In de wijk wonen relatief weinig hoogopgeleide personen < < < < > Parkwijk Haarlem werktoeleiding. Organisaties als Paswerk, 5 e Kwartier en de stichting De Toekomst (Marokkaanse vaders) maken gebruik van deze accommodatie. Vanaf begin 2011 is ook het vadercentrum in het centrum gevestigd. Dit centrum onder leiding van stichting Dock, verzorgt opleidingstrajecten en bemiddeld in stage- en werkervaringsplaatsen. Het vadercentrum is voornamelijk, maar niet uitsluitend, gericht op vaders uit de allochtone bevolkingsgroepen. Pré Wonen ziet voor zich zelf geen primaire rol weggelegd binnen haar takenpakket van wijkversterking om actief werkgelegenheidsprojecten te stimuleren. Conclusie In de Jaarstatistiek 2010 van de gemeente Haarlem wordt Parkwijk gekenschetst als de wijk waar gemiddeld het laagste inkomen per inwoner is. Hieruit is op te maken dat de inkomensverhouding in Parkwijk erg scheef is: veel lage inkomens, weinig hoge inkomens. Ook hier zien we een toename van huishoudens met een laag inkomen. Een bevolkingssamenstelling, waarin kansarmen de meerderheid vormen, en de leefbaarheidsproblemen groter worden, heeft een zelfversterkend effect en leidt tot een verder verval. Het is wenselijk om de instroom van bewoners met een laag inkomen af te remmen door in het aanbod en toewijzing van woningen te sturen. bron: WoON 2009 Het hebben van werk is een belangrijke basis om je verder te kunnen ontplooien en te ontwikkelen. Het zal een extra impuls vragen om een deel van de niet werkzame bevolking in de wijk te laten aansluiten op het arbeidsproces. De activiteiten in de accommodatie De Sprong zijn van belang als kweekvijver voor werk en 8 WoON CWI,

13 Economisch Sociaal Fysiek Sterkte/zwakte analyse Sterk Zwak Kansen Bedreigingen Veel groen Ruime opzet Centrale ligging & bereikbaarheid t.o.v. centrum Haarlem, Amsterdam en Schiphol Prinses Beatrix Dreef als bijzonder ruimtelijk element Woontechnische kwaliteit en uitstraling van een aantal woningen Eenzijdigheid van het woning(huur)aanbod Parkeren rondom Reinaldahuis Kwaliteit buiten ruimte (bestrating, speelplekken) Anonieme plekken ter plaatse van garageboxen Jan Sluyterslaan Verbeteren uitstraling huurcomplexen Door ingrepen in het vastgoed, meer keuze creëren in woning(huur/koop)aanbod Verbeteren woonbeleving door intensief beheer op complexniveau alsmede voor de openbare ruimte Een gerenoveerd Burgemeester Reinaldapark Ontwikkeling convenantlocatie (langs Prins Bernardlaan) De wijk heeft vanwege de voormalige woonschool een slecht imago Verloedering kwaliteit woonomgeving Zootje maakt zootje! (voorbeeldgedrag) Eenzijdige bevolkingsopbouw wordt versterkt vanwege eenzijdig huuraanbod/toewijzing in verband met Europese regels Reinaldahuis met diensten gericht op de wijk ontmoetingsplekken in de wijk (kerk, moskee, brede school, Zuiderparker en winkels) Stichting Ontmoet Elkaar In Parkwijk en Stichting De Toekomst Eenzijdige bevolkingsopbouw Problemen achter de voordeur Belevingl van onveiligheid Concentratie van verschillende bevolkingsgroepen per type woning Groeiende scheiding tussen (etnische) bevolkingsgroepen Verandermogelijkheid vanuit woningtoewijzing (30% zelfstandig) en woningprogramma Beter benutten ontmoetingsplekken en stimuleren buurtinitiatieven Aandacht voor wijkversterking (landelijk en bij de partners in de wijk) Differentiatie bevolkingssamenstelling door nieuwbouw Inzet en plannen van nieuw welzijnswerk Wijkcontract Sociaal isolement/vereenzaming/verslaving Overlast (jeugd & jongeren, ergernis/jaarwisseling) Verdere afname sociale betrokkenheid Toename eenzijdigheid bevolkingsamenstelling Winkelcentrum De Sprong Lage inkomens Hoge werkeloosheid Veel uitkeringsgerechtigden Groot gehalte huishoudens met een lage sociaaleconomische positie Oudere hangjongeren bij de winkels Sociale stijging door werkgelegenheid en scholing Winkelaanbod afgestemd op de nieuwe wijksamenstelling Tekort aan draagvlak economische voorzieningen 10 10

14 Externe ontwikkelingen Lokale ontwikkelingen Parkwijk ligt aan de oostzijde van Haarlemse en grenst aan enkele wijken, infrastructuur en bedrijvigheid. Op al deze vlakken zijn ontwikkelingen gaande die mogelijk van invloed kunnen zijn op de wijk. Het aangrenzende Reinaldapark is één van de grote stadsparken van Haarlem en is onderdeel van het gemeentelijke project de Zomerzone. De komende jaren wordt in fases aan het park gewerkt. Het Reinaldapark ligt op een voormalige vuilstort. De laag grond die over de vuilnis ligt, is versleten en voldoet niet aan de milieunormen. Er is een nieuwe leeflaag nodig. Het park wordt daarom - in fases - gesaneerd en helemaal opnieuw aangelegd. De herinrichting en sanering wordt door de gemeete noodzakelijk geacht om het Reinaldapark weer aantrekkelijk en veilig te maken voor de omwonenden. In 2014 moeten de werkzaamheden afgerond worden, waarna het park weer volledig toegankelijk wordt.. In aansluiting op de inmiddels gerealiseerde nieuwbouw aan de Prins Bernardlaan (de Flank van Ymere) bestaan er plannen om het Van Zeggelenplein opnieuw in te richten. Voor de basisschool die gelegen is achter het voetbalveld van DSK is nieuwbouw in combinatie met aanvullende woningbouw voorzien op het Van Zeggelenplein. Verder is de gemeente voornemens om de gehele zone langs de Prins Bernardlaan onder de loep te nemen en daarvoor een visie op te stellen. Momenteel vinden er diverse studies plaats waarin deze laan in een toekomstig scenario wordt geplaatst. In een andere gebiedsvisie met de titel Oostradiaal, zijn er plannen beschreven om deze weg te verlengen en via een ongelijkvloerse kruising te verbinden met het bedrijventerrein de Waarderpolder. De realisatie van deze infrastructuur wordt gezien de voorbereidingsfase niet voor het einde van 2020 verwacht. In de nabijheid van Parkwijk bevinden zich een tweetal locaties waar enerzijds nieuwbouw en anderzijds herstructurering van de bestaande woningvoorraad gepland zijn. Van deze locaties kan een concurrerende werking uitgaan. De eerste locatie is ook wel bekend onder de noemer de entree. Op deze locatie, ten zuiden van de Schipholweg, is het de bedoeling om een mix van eengezinswoningen en appartementen te realiseren (circa 700). Het grootste deel in de koopsector in het prijssegment van circa 3 ton. Gezien de huidige marktontwikkelingen, zal het verkooptempo de realisatie bepalen. De verkoop van de eerste fase zal in het laatste kwartaal van 2011 aanvangen. De andere locatie ligt ten noorden van de Schipholweg en wordt ook wel aangeduid als Slachthuisbuurt Zuidstrook. Alle drie de corporaties zullen in deze zone ongeveer hetzelfde aantal woningen terugbouwen als er gesloopt (ca. 600) worden. Het merendeel van de woningen zal bestaan uit appartementen in diverse prijsklassen in huur en koop. De langs de Schipholweg geprojecteerde stedelijke wand biedt boven de commerciële plint ruimte aan appartementen, met als uitzondering het appartementengebouw aan het Henriëtte Bosmansplantsoen. Achter de hoven aan de Schipholweg zijn een aantal blokken met enige tientallen eengezinswoningen geprojecteerd. De eerste woningen zullen in 2012 verrijzen en de laatste zullen in 2016/2017 opgeleverd worden. Op stedelijk niveau mag Haarlem Oost, waar Parkwijk onderdeel van uit maakt, zich in de belangstelling geplaatst zien. De Haarlemse corporaties hebben onlangs een notitie aan de gemeente gepresenteerd onder de noemer perspectief Haarlem Oost. De gezamenlijke corporaties signaleren vele bouwinitiatieven die separaat tot stand komen, zonder dat daarbij het geheel van Haarlem Oost in ogenschouw wordt genomen. De notitie moet een opmaat zijn om tot een gezamenlijk proces te komen met de gemeente ten einde sturing te geven aan investeringen en ontwikkelingen. Verder is er ook door Ymere, het Nederlands architecteninstituut in nauwe samenwerking met de stadsbouwmeester een prijsvraag uitgeschreven om een strategische visie te formuleren voor dit stadsdeel. Landelijk Per 1 januari 2011 is de woningtoewijzing aan strenge Europese inkomenseisen gebonden. De gevolgen op lange termijn kunnen nu nog niet worden overzien, wel is duidelijk dat de woningen met een huur onder de 652,- alleen toegewezen mogen worden aan huishoudens met een bruto inkomen van ,- (prijspeil januari 2011). Gezien de lage huren in Parkwijk en de concentratie van lage inkomens zal hier in eerste instantie een concentratie van lage inkomens gaan plaatsvinden. Pas 11 11

15 na wijzigingen in de voorraad wordt Parkwijk ook bereikbaar en aantrekkelijk voor andere inkomensgroepen. De maatregel uit Brussel dient nog vertaald te worden naar nationale wetgeving. Zoals de maatregel nu wordt uitgelegd, mogen corporaties geen commercieel vastgoed meer ontwikkelen. Betaalbare huurwoningen, vrije sector huur en het ontwikkelen van koopwoningen behoren nog wel tot het takenpakket. Dure huur en koopwoningen zijn echter waarschijnlijk alleen mogelijk via een aparte constructie en in samenwerking met een marktpartij. De uitwerking in nationale wetgeving en de voorwaarde waaronder corporaties nog dure huur en koopwoningen mogen ontwikkelen bepaalt in hoge mate welke verscheidenheid aan woningbouw in Parkwijk de komende jaren gerealiseerd kan worden. Mocht de realisatie van vrije sector woningen door corporaties onmogelijk worden gemaakt, dan zullen er andere wegen bewandeld moeten worden om het einddoel, welke is verwoord in het hoofdstuk visie, te bereiken

16 Visie Nu Parkwijk heeft als wijk in basis genoeg in zich om vitaal en gewild te worden. De wijk is rustig gelegen, heeft veel groenvoorzieningen, is ruim van opzet en ligt centraal ten opzichte van centrum en uitvalswegen. Door de éénzijdige instroom van een sociaal-economisch zwakkere groep en technisch lage kwaliteit woningen rondom de Jan Sluyterslaan en Staalstraat-Bazellaan, is de wijk in een negatieve spiraal beland. De negatieve spiraal blijkt zichzelf te versterken, doordat de wijk voornamelijk bewoners aantrekt die geen andere keuze hebben op de woningmarkt. Hoewel Parkwijk door buitenstaanders als één wijk wordt gezien, kwalificeren de zittende bewoners de wijk juist in twee delen, te weten: Parkwijk Noord contra Parkwijk Zuid. Over 10 jaar ruimten en groenvoorzieningen. Het zit hem vaak in de kleine dingen die er voor zorgen dat een complex een verzorgde uitstraling heeft. Trappenhuizen zijn afgesloten, de verlichting werkt en huisnummer en naamplaatjes zijn goed zichtbaar. Dit zijn voorbeelden waarop wordt toegezien en waarop huurders worden aangesproken. De eerste veranderingen zullen zichtbaar worden rondom de Haarlemse School, in het noorden van Parkwijk. Deze nieuwbouw, gelegen aan één van de entrees van de wijk, leidt onmiddellijk tot een kwaliteitsprong. Het aanbod van het woningbouwprogramma zal zorgen dat het voor wijkbewoners met financiële armslag, mogelijk wordt om een wooncarrière te maken binnen de wijk. Daarnaast moet het vernieuwde woningaanbod er toe leiden dat er een instroom op gang komt van kapitaalkrachtige huishoudens van buiten de wijk. Een grote slag om beide doelstellingen te bereiken, is te maken rondom de Jan Sluyterslaan. Er zullen eengezinswoningen terugkomen in zowel de huur- als koopsector. We houden hier expliciet rekening met een toenemende vraag naar dure huur 11 - en koopwoningen. We willen Parkwijk vitaal en gewild maken door het behouden en aantrekken van midden- en hoge inkomensgroepen 10. Om Parkwijk voor een grote groep bewoners aantrekkelijk te maken zijn zowel investeringen in sociaal beheer als in de woningvoorraad nodig. Waar nodig zullen we hier optrekken met andere partijen die ook actief zijn in de wijk. Dat alles moet ertoe leiden dat we een doelgroep verleiden om in Parkwijk te blijven of naar Parkwijk toe verhuizen, die tot ander half keer modaal verdient en een gezinshuishouden heeft. Verder is het van belang om de huidige (oorspronkelijke) één en twee persoonshuishoudens, vanwege een sociale netwerk in de wijk, een gepaste woning aan te bieden, zodat zij voor de wijk behouden blijven. Voor complexen waar de komende jaren geen investeringen gepland staan, zal het principe schoon, heel en veilig aanpak extra aandacht krijgen. Door het inzetten van een complexbeheerder wordt toegezien en waar nodig ingegrepen op het schoon, heel en veilig zijn van de entrees van de woningen/bergingen, de algemene Een deel van de één- en tweepersoonshuishoudens zal niet meer in Parkwijk terug kunnen keren. Daarom is gekeken naar het aanbod van alternatieve huisvesting. Het positieve resultaat dat behaald zal worden met de verkoop van eengezinswoningen kan gebruikt worden voor seniorenhuisvesting binnen Parkwijk. Naar dit voornemen wordt momenteel een studie verricht. De gedachte gaat uit naar het realiseren van een tweede Mondriaan complex. Ook het opplussen van twee woonblokken aan de Vincent van Goghlaan, om ze geschikt te maken voor seniorenhuisvesting worden onderzocht. Met het Reinaldahuis en de winkels nabij, zal het voor senioren aantrekkelijk worden om in dit deel van Parkwijk te wonen. Ook de dichtbij gelegen woontoren aan de Leonard Springerlaan kan aantrekkelijk zijn of worden voor senioren. Het vernieuwde Burgemeester Reinaldapark kan wellicht ook een invloed hebben op het gewild maken van Parkwijk. Daarom zal gezocht worden naar een optimale aansluiting tussen de wijk en het park. Onveilige plekken rond de Leonard 10 tot 1,5 keer modaal inkomen (= , prijspeil 2011) 11 tussen 650 en

17 Springerlaan worden veilig gemaakt, zodat het park volop gebruikt wordt door inwoners van Parkwijk en omliggende wijken. De aanpak van de openbare ruimte is een primaire taak van de gemeente. De uitstraling van de huurcomplexen is verbeterd. Na de kleurwijziging van de flats aan de Vincent van Goghlaan is het Prinses Beatrixplein opgefrist. Ook hebben de flats aan de Leonard Springerlaan een aantrekkelijke entree gekregen. De portiek etage woningen aan de Staalstraat-Bazellaan zullen er beter voorstaan door intensiever beheer, waardoor een ingreep in het vastgoed pas op zijn vroegst over 10 jaar aan de orde is. Zoals de Haarlemse School de aantrekkelijkheid van de wijk ten goede komt, zal ook de metamorfose van het complex Jan Sluyterslaan het beeld van Parkwijk moeten doen kantelen in de door ons gewenste richting. Om de huidige en toekomstige inwoners van Parkwijk prettig te laten wonen, is het wenselijk dat het winkelaanbod is afgestemd op de wensen van de nieuwe doelgroep. De herontwikkeling van de zogenoemde convenantlocatie van de Prins Bernardlaan leidt ertoe dat er een heroriëntatie moet plaatsvinden voor het winkelcentrum aan het Prinses Beatrixplein. Tot slot willen we de scheiding Noord versus Zuid aanpakken in samenwerking met Ymere. Dit zal moeten leiden tot een gezamenlijke aanpak van de Staalstraat- Bazellaan en het aansluitende complex van Ymere. De concrete aanpak en realisatie voorzien wij niet binnen de planhorizon van deze visie. Parkwijk anno 2020 is een wijk om trots op te zijn en waar het prettig wonen en leven is! 14 14

18 Programma Gezien de analyse en de conclusie dat er in de breedte behoefte bestaat aan ingrepen op verschillende fronten, zal de aanpak voor Parkwijk zich richten op de 3 thema s, fysiek, sociaal en economie. Om de wijk weer een aantrekkelijk aanzien te geven en te zorgen dat het prettig wonen is, zijn verschillende activiteiten en ingrepen nodig. De eerste periode zal het accent voornamelijk liggen op het sociale vlak. Gedurende deze periode zullen er voorbereidingen worden getroffen door fysieke ingrepen in het vastgoed. In de meerjaren begroting en het Strategisch Vastgoedbeleid van Pré Wonen is financiële ruimte gereserveerd voor de ingrepen, die in deze visie worden benoemd. Hierdoor is aan een belangrijke voorwaarde om tot uitvoering over te gaan voldaan. Uiteraard is dit geen statisch geheel en zal het tempo van de ingrepen afhankelijk zijn van de mogelijkheden en de afzetbaarheid in de markt. In een separaat document wordt nader inzicht gegeven in de totaal te verwachte investeringen en opbrengsten in de tijd gezien. Op basis hiervan kan waar nodig het meerjarenperspectief worden aangepast. Fysiek Toch gebeurt er op dit moment wel degelijk iets op fysiek gebied. De eerste ingrepen, zoals het cosmetisch opknappen van het complex Vincent Van Goghlaan en de nieuwbouw aan de Berlagelaan dragen op korte termijn al bij aan een positieve impuls voor de wijk. Deze impuls kan nog eens versterkt worden door de uitvoering van de plannen van Ymere. Verder staan de komende 2 jaar nog een tweetal ingrepen op het programma. Het betreft hier het complex aan de Leonard Springerlaan en het complex Prinses Beatrixplein (winkelcentrum). Beide complexen zullen een cosmetische opknapbeurt krijgen. binnenuit goed bereikbaar. De flat (meest oostelijk gelegen)voor de doelgroep één en twee persoonshuishoudens, zal een hoger afwerkingsniveau krijgen om onderscheidend te worden van de andere flat ten einde een andere doelgroep te kunnen aantrekken en bij verkoop meer kans van slagen te hebben. Het Prinses Beatrixplein krijgt een cosmetische opknapbeurt, waarbij het binnenterrein eveneens afgesloten zal worden. Het complex Sluyterslaan zal qua stedenbouwkundige opzet in basis gehandhaafd blijven, omdat dit een prima concept is. Wel vindt er momenteel een studie plaats naar het doortrekken van de straten, zodat het parkeren en de verkeersafwikkeling geoptimaliseerd kan worden. Om het aandeel eengezinswoningen in de wijk tenminste op peil te houden, worden hier zoveel mogelijk eengezinswoningen gerealiseerd. Vooralsnog wordt uitgegaan van een compleet sloop-nieuwbouw programma, omdat dit de meeste kansen biedt om de doelgroep met een hoger inkomen te behouden en aan te trekken. Door de ruimtelijke opzet van het complex kan het traject gefaseerd worden uitgevoerd. Hierdoor kan op relatieve korte termijn gestart worden. Verder wordt, mede afhankelijk van de uitkomsten van het proefproject uitponden portieketagewoningen, een tweetal woongebouwen aan de Vincent van Goghlaan verkocht. Voor twee andere gebouwen vindt er een studie plaats naar de mogelijkheden om deze woningen op te plussen tot seniorenwoningen. Als alternatief zou een kopie van het Mondriaan complex gerealiseerd kunnen worden om te voorzien in huisvesting voor senioren. Voor het complex Staalstraat-Bazellaan wordt binnen deze visie periode geen grootschalige fysieke ingreep voorzien. De focus zal de komende jaren liggen op intensief beheer. Sociaal Aan de L. Springerlaan worden echter ook de entrees afgesloten en krijgen ze een eigentijdse uitstraling. De bergingen zijn weer goed toegankelijk, veilig en ook van Wijkbeheer is, naast fysieke ingrepen, noodzakelijk bij het vitaal en gewild maken van Parkwijk. Het draagt bij aan het prettig wonen in een veilige en leefbare wijk. Onderdelen van het wijkbeheer zijn:

19 De complexbeheerder is aanwezig in alle complexen op vaste tijden in de week. De complexbeheerder ziet er op toe dat de gebouwen goed afgesloten zijn en blijven, de verlichting altijd werkt en dat huurders de algemene ruimten goed gebruiken. De schoon, heel en veilig aanpak houdt ook in dat bewoners aangesproken worden op hun gedrag en dat ze medeverantwoordelijk zijn voor hun eigen leefbaarheid. Dit laatste wordt ook gedaan via Kunst In Portieken. Het stimuleren, ondersteunen en faciliteren van buurtinitiatieven, zoals Stichting Ontmoet elkaar In Parkwijk, stichting De Toekomst en bewonersinitiatieven, wordt voortgezet. Evenals de aanpak van woonfraude, overlast en huurachterstanden. Bewoners via het beheer van openbare ruimte met elkaar in contact brengen en ze daardoor ook verantwoordelijk te maken voor hun buurt. Daartoe maakt Pré Wonen in samenwerking met GIDZ een proeftuin project Parkwijk. Een project dat sociale cohesie, het groene karakter en duurzaamheid combineert. Bewoners actief benaderen via huisbezoeken om zo beter in te kunnen spelen op wat er leeft. Mogelijkheden om een online bewonerscommunity op te zetten onderzoeken. Economie Het winkelcentrum krijgt een betere diversificatie en we werken aan een optimalisatie van de branchering. In overleg met gemeente, corporaties en de supermarktketen Dekamarkt zal een vervolg worden gegeven aan de haalbaarheidstudie van de herontwikkelingsmogelijkheden van de strook (convenantlocatie) aan de Prins Bernardlaan

20 Haarlemse school (2011) Nieuwbouw van 26 eengezinswoningen en 18 appartementen in de koopsector en 115 appartementen in de huursector. Doelgroep: 1-, 2- persoonhuishoudens en gezinnen. Modaal en bovenmodaal inkomen. Sociale activiteiten Fysieke activiteiten Prinses Beatrixplein Esthetische beurt, afgesloten binnenterrein Staalstraat/Bazellaan Intensief complexbeheer 5 e kwartier / Paswerk Convenantlocatie Brede School V. van Goghlaan (2012) Verkoop van twee gebouwen. Mogelijk aanpassen twee gebouwen voor senioren huisvesting. Doelgroep: 1- en 2- persoonshuishoudens. Beneden modaal inkomen. Zuiderparker Stichting de Toekomst L. Springerlaan (2012) Afsluiten en opknappen entree, bergingen veilig, toegankelijk en van binnen uit bereikbaar maken. Rechter blok transformeren naar dure huur (boven 650). Doelgroep: 1- en 2-persoonhuishoudens. J. Sluyterslaan (2015) Sloop-nieuwbouw van woningen in de huur- en koopsector. Doelgroep: gezinnen, modaal tot bovenmodaal inkomen

21 Strategie Wat? 0-5 jaar Met wie? In het kader van schoon, heel en veilig en waarborgen dat gedane investeringen rendabel blijven, wordt een complexbeheerder aangesteld. Samen met het wijkteam en bewoners gaan we het beheer intensiveren. Inzetten op leefbaarheid van de openbare ruimte, voorzieningen en complexen. Opzeggen huurcontracten en sloop garages complex Jan Sluyterslaan. Aansluiting vinden met het vernieuwde Reinaldapark. Door middel van het opzetten van wijkactiviteiten de verloedering van het openbaar gebied en de portieken aanpakken. Sterke kanten benadrukken om imago te verbeteren, ten einde in een latere fase andere doelgroepen te verleiden om te verhuizen naar Parkwijk. Dat betekent een actieve rol naar de media. In het kader van schoon, heel en veilig en waarborgen dat gedane investeringen rendabel blijven, wordt een complexbeheerder aangesteld. Samen met het wijkteam en bewoners gaan we het beheer intensiveren. Onze huurders zullen regelmatig worden geïnformeerd over de plannen om de woningvoorraad aan te passen en de uitvoering van de wijkvisie. Datzelfde doen we met onze collega corporatie Ymere en gemeente. Het renoveren van de openbare ruimte is een primaire taak voor de gemeente. Om Parkwijk te verbinden met omliggende gebieden hebben we de gemeente en alle partners in de wijk nodig. Het optimaliseren van voorzieningen is voor het winkelcentrum een taak van Pré Wonen. Voor andere welzijns- en werkgelegenheidsvoorzieningen is de gemeente of daar haar gecontracteerde organsiaties de aangewezen partij. Intensief beheer van complexen is een taak voor Pré Wonen, huurders, Spaarnelanden, gemeente en netwerkpartners. De heroriëntatie van de winkelvoorzieningen vraagt om nader overleg tussen Pré Wonen, de gemeente en Dekamarkt jaar Fysieke ingrepen Een ander woningaanbod leidt tot meer aansluiting op de vraag en een meer gemengde bevolkingsamenstelling. Differentiatie woningvoorraad Zodra complexen in aanmerking komen voor een fysieke aanpak zal differentiatie aan woningtypen en categorieën een uitgangspunt zijn. buitenruimte renoveren Voor zover gelegen bij en aangrenzend aan de complexen krijgen deze openbare ruimtes een verbeterde uitstraling. Voorzieningen optimaliseren Pré Wonen gaat aan de slag met de uitstraling van het winkelcentrum, waardoor de aantrekkingskracht op detaillisten wordt vergroot en de verhuurbaarheid zal toenemen. Intensief beheer Conclusie De vraag die we ons gesteld hebben is waarom de toekomstige woonconsument voor Parkwijk zal kiezen boven andere vergelijkbare wijken. De vraag die hier in het verlengde ligt, is: hoe verleid je deze woonconsument? Bekend is dat bij de woonkeuze de locatie een belangrijke afwegingsfactor is. Vandaar dat Parkwijk met een groen en duurzaam imago de komende jaren op de kaart gezet moet worden. Parkwijk onderscheidt zich daarmee van concurrerende locaties zoals de entree en de Slachtshuisbuurt Zuid strook, die uitgaan van een stedelijker opzet. Duurzaam vanwege het feit dat je in de wijk wooncarrière kan maken, wat het behoud van sociale contacten ten goede komt. Duurzame samenwerkingsverbanden tussen bewoners en betrokken organisaties. Daarnaast maakt de energetische kwaliteit en toe te passen bouwmaterialen de woningvoorraad Parkwijk gemiddeld duurzamer. Parkwijk is straks de wijk waar je samen met andere Haarlemmers uit verschillende woonmilieus kan wonen in een ruime en groene stedelijke omgeving. Voorzieningen voor dagelijkse boodschappen, onderwijs en zorg liggen op loop- en fietsafstand

22 Maar ook wijkoverstijgende voorzieningen liggen vanwege de goede ontsluiting binnen handbereik. Kortom: lommerrijk wonen in Haarlem: Parkwijk! De in deze visie genoemde ingrepen zullen ertoe bijdragen dat de positieve en kansrijke elementen van de wijk worden versterkt en de nu aanwezige negatieve zaken inclusief bedreigingen worden ontzenuwd. De reputatie van Parkwijk moet verbeteren door continu de succesvolle ingrepen te benadrukken in de media en in de praktijk te laten zien dat Parkwijk vernieuwt

23 Beleidskaders Ondernemingsplan In Het Profiel, beleidsplan Pré Wonen heeft Pré Wonen haar beleidskeuzes beschreven. Binnen de kaders van financiële stabiliteit kiest Pré Wonen voor de klant. Daarbij gaat het om prettig wonen in een prettige omgeving. Bij het zorgen voor goed wonen in veilige en vitale wijken is het (her)ontwikkelen van vastgoed met een architectonische uitstraling van toegevoegde waarde. Natuurlijk maakt de dienstverlening het prettig wonen pas echt af als die van hoog niveau is. Op al deze punten kunnen de klanten ons aanspreken. Het zijn ook deze uitgangspunten die de basis vormen van onze ambities in Parkwijk. Strategisch Vastgoedbeleid In het Strategisch Vastgoedbeleid (SVB) worden de kaders bepaald voor toekomstige keuzes met betrekking tot de aanpak van buurten en de manier waarop we met vastgoed in die buurten om willen gaan. Daarbij gaat het om zaken als doorexploiteren, verkoop, renovatie, sloop en aankoop van woningen, projecten en percelen. Leefbaarheid Pré Wonen staat voor prettig wonen in vitale en gewilde wijken. Daarvoor zijn investeringen in het vastgoed noodzakelijk, maar nemen we ook onze verantwoording op het gebied van leefbaarheid. We investeren jaarlijks 1,6 miljoen om de leefbaarheid te verhogen, het perspectief van de bewoners te vergroten en de gemeenschapszin te bevorderen. Meerjaren begroting/perspectief De voorgestelde ingrepen in deze wijkvisie kosten geld. Sommige leveren daarentegen ook weer geld op door verhuur of verkoop van woningen. Maar per saldo vraagt de voorgestelde aanpak voor de komende 10 jaar om een investering. Het totaal pakket van investeringen moet als geheel passen binnen de financiële kaders die Pré Wonen heeft uitgestippeld voor de komende jaren. Het financieel beleid is erop gericht de continuïteit van de organisatie te waarborgen en optimale randvoorwaarden te creëren om de genoemde doelstellingen te kunnen realiseren. Daarbij wordt met name gestuurd op kasstromen. De belangrijkste keuzes in het SVB zijn: Vitale en gewilde buurten maken: We concentreren onze aandacht op het vitaal en gewild maken van bepaalde buurten waar we nu bezit hebben. Prioriteitstelling: We hanteren daarbij een prioriteitstelling, omdat we niet alles tegelijk kunnen aanpakken. Geld nodig: Om buurten vitaal en gewild te maken is geld nodig. Dat wordt verdiend door de verkoop van bestaand bezit in buurten die nu al vitaal en gewild zijn. De verkoop gaat vooraf aan een investering. Eigen ambities bepalen onze inzet: Dit SVB verwoordt ambities waar we zelf leidend in willen zijn, verantwoordelijkheid voor willen nemen en op aangesproken willen worden. Met deze keuzes versterken we de inzet voor onze ambities zoals die zijn geformuleerd in Het Profiel. Beleidskaders die in de nabije toekomst worden opgesteld, zullen op deze keuzes aansluiten en bijdragen aan de succesvolle realisatie van de ambities van Pré Wonen