Onderwijs Netwerk Ondernemen projecten 2009

Transcriptie

1 Onderwijs Netwerk Ondernemen projecten

2 Voorwoord Namens het team Onderwijs en Ondernemen ben ik blij dat ik u dit boekje kan aanbieden. Een boekje met daarin 28 Onderwijs Netwerk Ondernemen (ONO) projecten die met volle vaart van start zijn gegaan. De 28 ONO projecten zijn energiek en ondernemend en bieden mogelijkheden voor aantrekkelijk onderwijs voor leerlingen en studenten. Docenten, ondernemers, maatschappelijke (buurt)organisaties, ouders en schoolbesturen zijn actief om binnen het netwerk kansen voor samenwerking aan te grijpen. Iedereen vanuit een eigen motivatie, maar met een win-win situatie voor ogen. Een vruchtbaar begin voor een langdurige samenwerking. In Dagblad De Pers van 24 maart 2010 werd voorspeld dat in 2020 een veel grotere samenwerking tussen alle onderwijsvormen, leeftijden en het bedrijfsleven zal zijn gevormd in zogenaamde Learning communities. Hoezo 2020, ik ben trots dat de ONO projecten daar al mee gestart zijn! In dit boekje leest u kort een samenvatting van de doelen en activiteiten van ieder project. Dit is nog maar het begin. Want door de vele profileringsactiviteiten van deze projecten zult u nog veel meer gaan horen over ondernemend onderwijs in Nederland. Op de website kunt u de projecten verder volgen. Inspireer en leer van anderen, benut het mooie netwerk waarvan u deel uitmaakt! Mijn collega s en ik zullen er ook voor u zijn. Ik wens iedereen heel veel succes en plezier bij de uitvoering van! Tot ziens! Namens het team, Eline Beemsterboer Coördinator Onderwijs Netwerk Ondernemen Den Haag, 25 maart 2010

3 Team Onderwijs en Ondernemen Eline Beemsterboer T M Contactpersoon voor de projecten Ondernemers in de dop (ONO09007) Beestachtig Ondernemen (ONO09064) IBC Ondernemend Onderwijs (ONO09068) (we want) MORE (ONO09108) Micro Managers (ONO09136) Purmerend (ONO09161) Niek Berendsen T Contactpersoon voor de projecten Ambachtelijk ondernemen in Skarsterlân (ONO09004) Techniek en Ondernemen (ONO09026) Samen Sterker (ONO09042) ONO-Flevoland (ONO09062) Studio T Business Café (ONO09074) Ondernemende jongeren en Local Identity Noord Groningen (ONO09080) Een ondernemershuis voor de regio KAM (ONO09124) Jos van Meegen Jos.vanmeegen@agentschapnl.nl T M Contactpersoon voor de projecten Heerbeeck Transfer Office (ONO09011) Match (ONO09101) De Torteltuinen BV (ONO09129) Denk, Durf, Doe! (ONO09134) Green presents (ONO09165) Thomas van Vliet Thomas.vanvliet@agentschapnl.nl T M Contactpersoon voor de projecten Creatief Ondernemen (ONO09021) MBOnderneemt Limburg (ONO09030) NO2 (ondernemend onderwijs) Oost Achterhoek (ONO09092) Small Business Teams (ONO09125) Onderwijs Netwerk Ondernemen Zeeuws- Vlaanderen (ONO09131) Tamara van Tienen Tamara.vantienen@agentschapnl.nl T M Contactpersoon voor de projecten Kom over de brug! (ONO09034) Kids & Company (ONO09035) Onderwijs Netwerk Ondernemen Nijmegen (ONO09041) Onderwijs Netwerk Onderneemt Leerondernemingen (ONO09050) Ondernemen en leren in Dordrecht (ONO09083)

4 Ondernemersgeest moet al jong uit de fles Op de NSG staat de ontwikkeling van de leerling centraal. Al jarenlang investeren we in een leeromgeving waarbinnen aantrekkelijk, uitdagend en inspirerend onderwijs wordt aangeboden. Ons doel is de leerling niet alleen theorie bij te brengen maar daarbij ook een koppeling te maken met de wereld om ons heen. Zo investeren we in onderwijskundige projecten waarbinnen maatschappelijke ontwikkelingen centraal staan en de maatschappelijke betrokkenheid van onze leerlingen gestimuleerd worden. Het productiebureau VWO samen met het VMBO Jong Ondernemen Het Symposium Het arbeidsoriëntatieproject E&M en N&T Het lerarencongres Het project Ondernemerschap binnen de NSG past hier goed bij. De leerlingen maken hierdoor al op jonge leeftijd kennis met verschillende facetten van het ondernemerschap. Ze krijgen inzicht in verantwoord ondernemerschap. Bij het vak economie en/of management&organisatie doen onze leerlingen ervaring op met het opzetten van een eigen onderneming. Samen met het Kandinsky College, de HEAO, de Kamer van Koophandel en een aantal bedrijven, waaronder Royal Haskoning, beginnen ze een eigen minionderneming. Ook kunnen ze meewerken aan een speciaal productiebureau gericht op het organiseren van diverse festiviteiten en activiteiten. Hieronder valt het organiseren van sportdagen, benefietconcerten, activiteitenavonden, maar ook de bedrijfsvoering van de musical Little Shop of Horrors die de school in december 2010 opvoert in de Nijmeegse Schouwburg en waaraan maar liefst 250 leerlingen deelnemen. Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09041 Contactpersoon: Mevrouw J.N.M. Arpots-Kouwenberg: Locatie project: Nijmegen, Gelderland onderwijsnetwerken/ononijmegen Aanvrager: Nijmeegste Scholengemeenschap Groenewoud (NSG) Kandinsky College - locatie Hatertseweg Koninklijke Haskoning Groep Canisius College - locatie De Goffert Hogeschool Arnhem Nijmegen - International Business Studies HAN Centrum Voor Ondernemerschap Kamer van Koophandel Centraal Gelderland Industriële Kring voor Nijmegen en omgeving

5 Ambachtelijk ondernemen in Skarsterlân De gemeente Skarsterlân profileert zich als een ambachtengemeente en hoofdplaats Joure staat bekend om haar ambachtelijke ondernemers. In dit project werken 8 basisscholen, 2 scholen voor voortgezet onderwijs, het Museum Joure, diverse ambachtslieden en partijen als Jong Ondernemen, Het Hoofdbedrijfschap voor Ambachten en de Kamer van Koophandel samen. Cedin verzorgt de projectleiding. Leerlingen gaan in samenwerking met het platform Jong Ondernemen en ondernemers uit de regio, ondernemingen opzetten. Ze nemen ook deel aan excursies naar de werkplaatsen van verschillende ambachtelijke ondernemers en het museum Joure. Daarnaast geven de ondernemers workshops waarbij naast de leerlingen ook docenten en management van de scholen wordt betrokken. De leerlingen van de scholen voor voortgezet onderwijs zullen snuffelstages gaan volgen in het kader van ambachtelijk ondernemen. Dit kan zijn bij een ambachtelijk ondernemer of bij een basisschool als assistentie bij. Onderwijssector: PO & VO Projectnummer: ONO09004 Contactpersoon: Mevrouw A. Postma: a.postma@cedin.nl Locatie project: Joure, Friesland onderwijsnetwerken/ambachtelijkondernemen Wat is een bedrijf Functies verdelen Marktonderzoek Het kiezen van een goed doel Publiciteit Marketing en reclame Het kiezen en maken van een ambachtelijk product Prijs en winst bepalen Verpakking Verkoop Financiën Eindpresentatie Aanvrager: De Trieme De Arke Lemmer St. Mattheus Joure It Klimmerblêd St. Nicolaasga De Tarissing It Haskerplak De Ynset Rottum De Stobbestjelp Osg Sevenwolden Bornego College Jong Ondernemen Klokkenmakerij Van der Meulen Edelsmid Van der Wal Scheepswerf de Jong Cedin Kamer van Koophandel Hoofbedrijfschap Ambachten Zoetermeer Museum Joure Gemeente Skarsterlân

6 Ondernemers in de dop Het netwerk Ondernemers in de dop in Rotterdam wil het ondernemend gedrag stimuleren bij leerkrachten en leerlingen in het primair onderwijs en studenten/ docenten van de lerarenopleiding. Het netwerk wordt gevormd door zeven scholen in het Primair Onderwijs, de lerarenopleiding, de ondernemersopleidingen van de Hogeschool Rotterdam, de Kamer van Koophandel, individuele ondernemers uit de regio en het Kenniscentrum Ondernemerschap Rotterdam. De RABO-bank ondersteunt het netwerk. Het netwerk ontwikkelt een aantal activiteiten en activerende werkvormen, waardoor leerlingen, leerkrachten van de groepen 5, 6, 7, en 8 in het Primair Onderwijs concreet kennismaken en leren werken met een aantal aspecten van het ondernemen in een competitieve en deels digitale leeromgeving binnen en buiten de school. De leerlingen gaan ondernemers in hun familie of in de schoolbuurt interviewen over hun bedrijf of winkel. Daarover maken zij een spreekbeurt. Daarnaast gaan leerlingen aan de slag met eigen bedrijfjes om echt geld te verdienen. Materiaal ontwikkelen en testen Start project Spreek voor je beurt Leerlingen interviewen ondernemers Leerlingen gaan geld verdienen met eigen bedrijfjes Finale Aanvrager: Openbare Daltonbassisschool De Waaier Instituut voor de Lerarenopleiding Hogeschool Rotterdam Instituut voor Commerciëel Management Hogeschool Rotterdam OBS De Boog OBS De Groenehoek RKBS Het Tangram OBS De Meridiaan OBS De Keerkring OBS De Wilgenstam OBS Prins Alexander 3 ondernemers Kamer van Koophandel Onderwijssector: PO & HBO Projectnummer: ONO09007 Contactpersoon: De heer R. Bos: r.bos@obsdewaaier.com Locatie project: Rotterdam, Zuid-Holland onderwijsnetwerken/ondernemersindedop

7 Heerbeeck Transfer Office (HTO) Om de contacten met het bedrijfsleven te versterken en meer projecten te kunnen doen wil het Heerbeeck College een centraal coördinatiepunt oprichten. Hierbij willen ze ook een aantal nieuwe projecten ontwikkelen om de samenwerking tussen Onderwijs en Bedrijfsleven in de regio permanent vorm te geven, waaronder een Heerbeeck Business Club. Het achterliggende doel van de samenwerking is het ontwikkelen van een netwerk. In dat netwerk worden kennis en expertise uitgewisseld om een proces van permanente onderwijsontwikkeling op het terrein van Ondernemerschap vorm te geven. Het Heerbeeck Transfer Office zelf, een bekend coördinatiepunt voor beide interne en externe contacten, Verdere uitbouw van de Jonge Ondernemer (vwo 5). Dit project vind plaats in samenwerking met de Rabobank en de docenten Economie en Management en Organisatie. Verdere uitbouw betekent dat nog meer elementen van het ondernemerschap ingevoerd zullen worden, o.a. vreemd kapitaal, Implementatie van een simulatiespel Ondernemen in het Onderwijs op de afdeling havo, in de vakken Economie en Management en Organisatie, Een nieuwe opzet van profielwerkstukken, waarbij leerlingen een opdracht kunnen uitvoeren die binnengehaald is uit bedrijfsleven en instellingen, en Het organiseren van beroepenstages en maatschappelijke stages. Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09011 Contactpersoon: De heer A. Kox: Locatie project: Best, Noord-Brabant onderwijsnetwerken/heerbeecktransfer Aanvrager: Scholengroep Voortgezet Onderwijs Best-Oirschot (VOBO) VOBO, Heerbeeck College, Best Jan van Brabant College, Helmond Rabobank Groenewoud Zuid, Best Philips Medical Systems

8 Creatief Ondernemen In Creatief ondernemen werken drie basisscholen samen: De Elsakker te Westervelde, OBS Schuilingsoord in Zuidlaren en De Starter uit Groningen. Bij zijn diverse Voortgezet Onderwijs scholen, de Hanzehogeschool (Pabo, VTB-steunpunt), een negental bedrijven, een ondernemerstrefpunt, en twee schooladviesdiensten betrokken. Doel is als basis in de scholen een doorgaande lijn in kennis en vaardigheden te creëren met betrekking tot leren ondernemen. Hierop kunnen initiatieven in de actualiteit alsmede cyclisch aangeboden thema s ontwikkeld worden waarbij enthousiasme, durf, succeservaringen en creativiteit de speerpunten zijn om structureel ware ondernemende scholen te worden. Deze ondernemende scholen worden gekenmerkt door een klimaat waarin initiatieven kunnen ontstaan en zich ontplooien. Dit netwerk wil een aanpak realiseren die door andere scholen kan worden overgenomen en daartoe zullen ze diversiteit in verspreidingsvormen bieden. Profilering zal plaats vinden op de gebieden kunst, techniek en creativiteit. Gezocht wordt naar integratie met andere schoolvakken met name met het rekenonderwijs. Ook maatschappelijk ondernemen krijgt een plaats in. Aanvrager: ODS De Starter Bureau Levend Leren OBS Schuilingsoord ABCG OBS De Elsakker Ondernemerstrefpunt Dr. Nassaucollege Groningen Zernike College 10 bedrijven Augustinus College ICO-Assen Hanze Hogeschool Kamer van Koophandel Vensterschool Stadspark Onderwijssector: PO, VO & HBO Projectnummer: ONO09021 Contactpersoon: De heer F. Oldersman: f.oldersma@destarter.nl Locatie project: Groningen, Groningen onderwijsnetwerken/creatiefondernemen Speelpleinactiviteiten voor groep 1/2 waar de samenhang van productie-transport en handel wordt geleerd; Het begin van het rekenonderwijs wordt gekoppeld aan de context van de winkel met magazijn (groep 3); In het verlengde van kookactiviteiten wordt een pizzeria en een koekjesfabriek opgezet; Opdrachten als ontwerp een eigen product en fabriek, waarbij het product ontstaat via de cyclus van technisch handelen (ontwerp-testuitvoering); Geselecteerde kinderen schrijven een bedrijfsplan dat vervolgens bekeken wordt door VO-economieleerlingen die de bedrijfsplannen voorzien van kritische vragen, tips en adviezen; Maatschappelijk ondernemen als uitdaging voor de toekomst (duurzame ontwikkeling); Leren presenteren (zichzelf, onderwerp, artikel) en leren omgaan met media/ict (leren fotograferen, filmen, monteren, maar ook videoconferentie en inzet van mobiel leren (gebruik van kleine laptop met webcam) voor gebruik bij excursies naar bedrijven. Leren creatief te denken in relatie met kunst, maar ook vanuit hoe zal het zijn als om ingeslepen denkpatronen uit de weg te gaan en over consequenties te leren nadenken.

9 Techniek en Ondernemen in Friesland In Friesland werken 192 scholen aan het vormgeven van wetenschap en techniek op de basisschool. Dit is in het kader van VTB (Verbreding Techniek Basisonderwijs). Inmiddels is voor de meeste van deze scholen de gesubsidieerde periode afgelopen en heeft techniek een stevige plaats gekregen in het onderwijsleerplan van de school. Als verdieping op techniekonderwijs op school wil een netwerk van 11 VTB basisscholen met diverse activiteiten het ondernemen en techniek aan elkaar verbinden. Deze basisscholen gaan samenwerken met diverse bedrijven, ondernemersfederaties en partijen als Jong Ondernemen en de Kamer van Koophandel. Cedin verzorgt de projectleiding. Op de deelnemende scholen wordt het leren ondernemen opgestart met ondersteuning van Jong Ondernemen. Leerlingen gaan ondernemingen opzetten en nemen deel aan excursies naar technische bedrijven. Er wordt een plan gemaakt om het ondernemen een vaste plaats te geven in het techniekonderwijs van de school. Onderwijssector: PO Projectnummer: ONO09026 Contactpersoon: Mevrouw A. Postma: Locatie project: Scharnegoutum, Friesland onderwijsnetwerken/techniekenondernemen Wat is een technisch bedrijf Functies verdelen Marktonderzoek Kiezen van een goed doel Publiciteit Marketing en reclame Kiezen van een product Prijs en winst bepalen Verpakking Verkoop Financiën Eindpresentatie Aanvrager: Op e Hichte De Toekomst De Riemsloot St. Paulusschool Kleijenburg Thomas v. Aquino St. Maartenschool Betrouwen Earnewjuk Paedwizer De Opdracht Lanhout Franeker Jong Ondernemen Cedin Warnier Precisiemetaal Westra Beheer bv Ondernemersverenigingen

10 Samen sterker Kunst en Commercie Jeugdpagina Amersfoort Nu Schoolmarkt WijkTV Ontwikkeling van de wijk Het project borduurt voort op een eerder project (Samen Leren, Samen Leven) waarin het thema integratie in een multiculturele samenleving is verkend door de islamitische basisschool Bilal en de protestants-christelijke basisschool De Vuurvogel, beiden uit Amersfoort. De samenwerking toen heeft duidelijk meerwaarde opgeleverd, waardoor de scholen ook nu weer de krachten bundelden. In dit ONO-project willen de scholen het samen leren een stap verder brengen naar samen ondernemen, middels deelprojecten waarin kinderen en leerkrachten met verschillende achtergronden gezamenlijk ideeën genereren, aanpakken bedenken en de realisatie bewerkstelligen. Naast het bevorderen van ondernemerschap zoeken zij hierbij bewust naar manieren om optimaal voordeel te halen uit elkaars verschillen in afkomst, cultuur, godsdienst en gebruiken. Doel is verder om te komen tot een structurele en permanente samenwerking met de betrokken netwerkpartners, door in de deelprojecten naar win-winsituaties te streven. Aanvrager: PCBO De Vuurvogel Islamitische Basisschool Bilal PCBS Kon-Tiki Simpact BV Ontwikkelnigsbedrijf Vathorst Charteus Publishers Stiching Vario Mundo, Amersfoort Stichting Bewonersnetwerken Amersfoort Onderwijssector: PO Projectnummer: ONO09042 Contactpersoon: Mevrouw L. Kuijvenhoven-van Vliet: Locatie project: Amersfoort, Gelderland onderwijsnetwerken/samensterker

11 Kids & Company Veel kinderen volgen het voorbeeld van de ouders wat betreft opleiding en beroep. Tot voor kort was een lage opleiding voldoende om een boterham te verdienen in met name de bouwsector en productiearbeid. Dit zorgt voor een geringe diversiteit in beroepen en een laag ambitieniveau bij zowel, ouders, leerlingen en school. In lyk man is in ryk man. Dit gezegde betekent dat je pas investeert als je geld hebt verdiend. De goede bouwvakker wordt zelfstandig ondernemer zonder psersoneel. De eigenaar van de minicamping bouwt pas een extra wc als er geld in het laatje is en de handelaar koopt pas iets nieuws als het oude is verkocht. De potentiële ondernemer kan niet starten omdat hij of zij fulltime in loondienst is. Het ondernemend gedrag van de leerlingen wordt daardoor eerder gekenmerkt door het mijden van risico dan door het nemen van initiatieven. Om deze cultuur te doorbreken en de sociaal economische groei van de regio te ontwikkelen willen wij niet allen het ondernemerschap stimuleren maar tevens: Het ambitieniveau verhogen door de kinderen in aanraking met meer diverse, en voor hen minder alledaagse, voorbeelden van ondernemerschap te laten komen; Kinderen leren dat een goede investering gekoppeld aan een goed plan kan leiden tot een succesvolle onderneming. Aanvrager: basisschool Rabobank Achtkarspelen t Holdersnest Mediahead Video- t Skriuwboerd producties OSG Singelland Speak / Tsjil Internet Drukkerij Douma solutions Hamster Mieden Onderwijssector: PO & VO Projectnummer: ONO09035 Contactpersoon: De heer W. Wouda: directie@holdersnest.nl Locatie project: Harkema, Groningen onderwijsnetwerken/kidsencompany Startbijeenkomst Voorbereiding projecten en begeleiding docenten Beleidsplan Leren en ondernemen Projectactiviteiten per groep en leerrichting Kindercircus Boerderij en Groentetuin Campagne goed doel Kinderkrant Film- en productiebedrijf Toeristische website Bouwen met duurzame bouwmaterialen Voertuigentechniek oldtimer Zorg en welzijn Theoretisch gemengde leerweg, ondernemende ouders Ondernemen in de regio, de toekomst Sport, dienstverlening en veiligheid (SDV), sport en ondernemen in de regio, de toekomst Overlegorgaan ouders (verenigingen van) ondernemers en onderwijs Coördinator Onderwijs & Ondernemen Het organiseren van een presentatiemarkt Website presentatie projecten

12 MBOnderneemt Limburg De partners Gilde, Arcus, Citaverde, Hogeschool Zuyd en Stichting StartersCentrum nemen sinds 2008 deel aan het Limburgse netwerk Convenant Vaeshartelt. Binnen dit convenant is de doelstelling om onderwijs en ondernemerschap nadrukkelijker met elkaar te verbinden door in gezamenlijkheid met een of meerdere deelnemende partners projecten die aan die doelstelling bijdragen te initiëren en uit te voeren. Naast genoemde partners zijn MKB Limburg, LIOF, Limburgse Werkgevers Vereninging en Universiteit Maastricht bij dit convenant betrokken. Het nieuwe ONO-netwerk MBOnderneemt Limburg kan dus worden gezien als projectinitiatieven die passen binnen de doelstelling van het Convenant Vaeshartelt. Penvoerder wil met haar partners (Arcus College, Citaverde College, Hogeschool Zuyd, KCHandel, Stichting StartersCentrum (samenwerkingsverband van de Kamer van Koophandel Limburg en de Limburgse gemeenten) en C&A Venlo) het thema ondernemerschap verankeren in het mbo onderwijs in Limburg; zowel op het niveau van de student als de docent. Na afronding van wordt structureel een ondernemersopleiding op mbo niveau binnen de ROC s aangeboden, zijn studenten in het mbo in staat om het mbo-certificaat Ondernemerschap te behalen en nemen vanuit alle deelnemende ROC s jaarlijks studenten deel aan de Bizzkidz competitie. Meer dan 500 studenten en tientallen docenten in het mbo worden dan intensief betrokken bij het thema ondernemerschap. Penvoerder is eindverantwoordelijk voor de te bereiken resultaten en heeft de leiding over. Voor elke benoemde activiteit (vier in totaal) wordt een aparte werkgroep samengesteld, waarin de daarbij betrokken netwerkdeelnemers participeren. Tijdens de startfase vinden er frequent fysieke bijeenkomsten van deze werkgroepen plaats en wordt ook bepaald welke digitale informatie- en communicatieomgeving voor het verdere verloop wordt gebruikt. Tijdens de uitvoering van de activiteiten wordt het aantal fysieke bijeenkomsten teruggebracht en gaat de digitale omgeving een grotere rol spelen. MBO Ondernemersopleiding MBO certificaat ondernemerschap Intrapeneurship Bizzkidz Onderwijssector: MBO, HBO Projectnummer: ONO09030 Contactpersoon: De heer B. Driessen: hja.driessen@rocgilde.nl Locatie project: Roermond, Limburg onderwijsnetwerken/mboonderneemtlimburg Aanvrager: ROC Gilde Opleidingen Hogeschool Zuyd Stichting Arcus College Stichting Citaverde College Kenniscentrum Handel C&A Venlo Stichting Starterscentrum Limburg

13 Leerondernemingen Het samenwerkingsverband wil ondernemerschap in het onderwijs bevorderen door studenten in staat te stellen levensechte opdrachten en evenementen uit te voeren voor bedrijven in de regio Arnhem Nijmegen. Dit gaan zij doen in zogenaamde leerondernemingen. Alleen gemotiveerde, ondernemende studenten komen in aanmerking voor deze opdrachten en zij volgen ondersteunende workshops en trainingen. Daarnaast krijgen zij de mogelijkheid opdrachten te acquireren of zelf evenementen op te zetten en uit te voeren. Positionering leeronderneming intern Positionering in de regio Binnen organiseren Communiceren en stimuleren Aan het werk! Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09050 Contactpersoon: Mevrouw K. de Nekker: Locatie project: Nijmegen, Gelderland onderwijsnetwerken/leerondernemingen Aanvrager: ROC Nijmegen Rijn IJssel Citadel College ALTIJD evenementen organisatie Talis Woningcorporatie HAN Centrum voor Ondernemerschap Kamer van Koophandel Centraal Gelderland

14 Onderwijs Netwerk Ondernemen - ROC Flevoland In dit project wil het netwerk de reeds bestaande samenwerking wat betreft stimulering ondernemerschap versterken. Met een aantal leidende partners wordt de focus gelegd op een aantal gezamenlijke activiteiten alsmede het verder professionaliseren van het gezamenlijk matchen/delen van de inzet van experts vanuit het bedrijfsleven uit Flevoland. Het Flevolandse bedrijfsleven kenmerkt zich, in tegenstelling tot andere provincies, door het gegeven dat er veel (jonge) MKB bedrijven zijn. Positionering leeronderneming intern Positionering in de regio Binnen organiseren Communiceren en stimuleren Aan het werk! Aanvrager: ROC Flevoland Groenhorst College VMBO/MBO, Almere Echnaton VMBO, Almere Christelijke Agrarische Hogeschool, Almere/Dronten Countus, Almere Phicom, Almere GO MKB VNO NCW/MKB Flevoland Kamer van Koophandel, Gooi- Eem- en Flevoland Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09062 Contactpersoon: Mevrouw A. Sijsling: sijslinga@rocflevoland.nl Locatie project: Almere, Flevoland onderwijsnetwerken/onoflevoland

15 Beestachtig Ondernemen Het bouwen van een website Een startconferentie Tijdens de week van het huisdier gerelateerde ondernemende activiteiten Kennisopbouw- en uitwisselig over ondernemerschapsonderwijs Deskundigheidsbevordering medewerkers Deskundigheidsbevordering studenten MBO Deskundigheidsbevordering leerlingen basisschool Het stimuleren van andere partijen en netwerken dat zij actief worden in leren ondernemen Het doel van is om leren ondernemen te verankeren bij de deelnemende instellingen. Daartoe wordt een nieuw regionaal onderwijs netwerk ondernemen gevormd. Dit netwerk realiseert ondernemende activiteiten rondom de onderwerpen huisdier en ondernemen. De uitdaging van het netwerk ligt ook deels in de samenstelling: AOC en ROC. Het thema huisdier en ondernemen is enerzijds de verbindende schakel tussen de scholen, anderzijds is het een krachtige motivator: het geeft ruimte aan- en stimuleert een ondernemende houding. Aanvrager: ROC A12 Groenhorst College Helicon Opleidingen Ondernemersvereniging City Centrum Arnhem Prins Petfoods Intratuin Presikhaaf Virbac Kamer van Koophandel Arnhem Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09064 Contactpersoon: Mevrouw M. Gronouwe-Hannink: Locatie project: Ede, Gelderland onderwijsnetwerken/beestachtigondernemen

16 IBC Ondernemend Onderwijs Het International Business College is een onderdeel van het Willem van Oranje College te Waalwijk. Het IBC brengt de leerling letterlijk de samenleving in om te leren. Het IBC begeleidt de leerling in de ontwikkeling van competenties, die van belang zijn voor een mogelijke loopbaan als HBOstudent, als ondernemer of als werknemer. In schooljaar is vanuit het E&M- team het idee ontstaan om het profiel voor de havo-leerling uitdagender te maken. Men stelde zichzelf de vraag: In hoeverre is het mogelijk dat leerlingen in 80% van de tijd hun reguliere havo-programma doen, waarmee 20% ingericht kan worden voor een speciaal programma waarin de snijvlakken van economie, management en ondernemerschap elkaar raken? Leerlingen volgen 4 dagen hun reguliere havoprogramma en 1 dag per week worden ze ondergedompeld in een Internationale Businessdag (IBC). Het IBCprogramma wordt door docenten, ondernemers en hogeschool op dit moment ontwikkeld met het doel om havo-leerlingen naast een motiverend onderwijsprogramma de drijfveren, uitdagingen en elementen van het ondernemerschap te laten ervaren. De ambitie van het International Business College is ondermeer om bedrijfsleven en onderwijs dichter bij elkaar te brengen. Om de B van Business steviger en realistischer in het programma te krijgen dient het onderwijs meer een blik naar buiten te richten, opdat de ondernemende vaardigheden van de leerling versterkt worden. Verankering van het leren ondernemen Kennisopbouw/uitwisseling binnen netwerk Profilering in de regio Aanvrager: Willem van Oranje College KHC: Kenniscentrum Handel Services B.V. Het Startersplein Kamer van Koophandel Waalwijks Bedrijvenplatform: WBP Stichting Jong Ondernemen Avans Hogeschool Den Bosch De heer R. van Antwerpen Rotary Club Heusden Gemeente Waalwijk Rabobank Waalwijk Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09068 Contactpersoon: Mevrouw H.M. van der Ham - van Dijk: h.m.vanderham@het-willem.nl Locatie project: Waalwijk, Noord-Brabant onderwijsnetwerken/ibcondernemendonderwijs

17 Studio T Business Café Studio T Business Café is de naam van een nieuw op te richten businessclub ( Studio T Business Café ), opgericht en gerund voor en door studenten. Het Studio T Business Café (SBC) is de fysieke ontmoetingsplaats voor studenten en startende ondernemers (max. 3 jaar ingeschreven KvK) om van elkaar te leren. In het SBC worden door de studenten zelf bijeenkomsten georganiseerd, waarbij ondernemers worden uitgenodigd te vertellen (en geïnterviewd worden) over hun ervaringen rond wisselende thema s. Daarnaast presenteren studenten tijdens deze bijeenkomsten de resultaten van verschillende deelprojecten t.a.v. ondernemersactiviteiten binnen dit concept. Studenten van Studio T worden bij hun activiteiten begeleid door studenten van de Fontys Lerarenopleiding. En zijn gedurende het 1e en 2e jaar van hun opleiding bij dit project betrokken (studenten van Fontys gedurende 1 jaar). Alle activiteiten van studenten worden hierbij gekoppeld aan competentiedoelen van het curriculum. Het SBC bevindt zich fysiek in de onderwijsinstelling Studio T aan de Loudonstraat 2 te Tilburg. Interviews met ondernemers over vastgestelde thema s Ondernemer van de maandverkiezing Quiz-onderdeel tijdens elke SBC bijeenkomst Ondersteunende inhoudelijke workshops Profileringsactiviteiten Aanvrager: Stduio T/Helicon Fontys Hogeschool Keigroen BV Mundial Productions BV Edelbroek consult Hoppe Food Group BV Van der Laan FBA J.O.S.T. KvK Rabobank Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09074 Contactpersoon: De heer T. Koolen: t.koolen@helicon.nl Locatie project: Tilburg, Noord-Brabant onderwijsnetwerken/studiot

18 Ondernemende jongeren en local identity: Toerisme en recreatie in Noord Groningen Het vergroten van de waardering van de eigen regio, ondernemerschap en werkgelegenheid. Dit wordt bereikt door: het creëren van meer samenwerking tussen onderwijs, ondernemers en maatschappelijke organisaties op het gebied van toerisme, recreatie en cultuur en; leerlingen op een ondernemende manier bewust maken van de kansen en mogelijkheden op het gebied van toerisme, recreatie en cultuur in de regio Noord Groningen. Ontwikkelgesprek ondernemende leerlingen Opstellen ontwikkelingsplan Naar de beurs Seminars: opleiding en kennisontwikkeling Ondernemen Evaluatie en beoordeling Netwerkbijeenkomsten Promotie in de regio Aanvrager: Het Hogeland College ROC Noorderpoort Camping Lauwersoog Rabobank N.W. Groningen Restaurant Waddengenot Stichting Oude Groninger Kerken Stichting Brog Verhildersum Gemeente de Marne Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09080 Contactpersoon: Mevrouw L. Verment: Locatie project: Wehe Den Hoorn, Groningen onderwijsnetwerken/localidentitynoord

19 Ondernemen en Leren in Dordt Het Da Vinci College, het Insula College, het Stedelijk Dalton Lyceum en de Hans Petrischool hebben ondernemen en leren expliciet opgenomen in hun strategisch beleid en schoolplannen. Het betreft zowel de onderwijsprogramma s als de onderwijsorganisaties. Dordrecht is een ondernemende stad waar op allerlei terreinen innovatieve activiteiten plaatsvinden. Zo ook de samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs. Beide hebben elkaar rondom uiteenlopende onderwerpen weten te vinden en zich verenigd in bijvoorbeeld Leerbedrijven en Kenniskringen. De gezamenlijke wens is om met elkaar: onderwijsinstellingen, bedrijven, gemeente en leerlingen een impuls te geven aan ondernemendheid en ondernemerschap in de onderwijsprogramma s en onderwijsorganisaties. Het is een sluitstuk van een ontwikkeling, die enige jaren geleden is ingezet. Het bestaande netwerk zal zich moeite getroosten om voor de toekomst een sterk en breed gedragen netwerk op te bouwen, dat structurele verbeteringen en vernieuwingen in gang brengt. Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09083 Contactpersoon: Mevrouw E. Wiersma: programmamanager@leerpark-leren.nl Locatie project: Dordrecht, Zuid-Holland onderwijsnetwerken/ondernemenenleren Als doel is gesteld dat in september 2011 voor alle aan het project deelnemende leerlingen binnen VO en MBO scholen in Dordrecht ondernemendheid en ondernemerschap verankerd is binnen het opleidingsprogramma en zijn leerlingen en bedrijven betrokken bij de verdere invulling en ontwikkeling. Leerlingen leren vaardigheden en competenties, die hen toerusten op de moderne maatschappij; ondernemende en innovatieve mensen zijn proactief, denken in kansen en mogelijkheden en zoeken naar verbindingen met anderen. Vanuit een brede definitie van en visie op ondernemerschap ontstaan talloze mogelijkheden voor leerlingen, scholen, bedrijven en steden. In structureel netwerkverband is er een verbinding van initiatieven rond ondernemendheid en ondernemerschap, zijn bestaande projecten opgeschaald en versterkt. Het netwerk profileert zich in de regio en betrekt zoveel mogelijk partijen bij Ondernemen en Leren. Aanvrager: Stichting ROC Zuid- Holland Zuid - Da Vinci College Stedelijk Dalton Lyceum H30, Insula havo/vwo Hans Petri School praktijkonderwijs Wididi Werkgevers Drechtsteden Gemeente Dordrecht/Drechtsteden

20 NO2(Ondernemend Onderwijs)-Oost Achterhoek Stages bij bedrijven en instellingen Gastcollege s door ondernemers uit het bedrijfsleven, de zorgsector, de dienstverlening en de overheid Het opzetten van miniondernemingen Bedrijfsbezoeken Workshops voor de ontwikkeling van vaardigheden en ondernemersactiviteiten Het project NO2 Oost-Achterhoek is er op gericht leerlingen en docenten van de bovenbouw havo/vwo kennis te laten maken met de wereld van het ondernemerschap en de ondernemers, de leerlingen hun eigen POP en competentieprofiel te laten maken om vervolgens zelf aan de slag te gaan en daadwerkelijk een ondernemende activiteit te realiseren. Aanvrager: Openbare Scholengemeenschap De Driemark Christelijk College Schaersvoorde Oortgiese jachtbouw Winterswijk Owin Winterswijk KBTO, Aalten Gemeente Winterswijk Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09092 Contactpersoon: De heer Beekman: j.beekman@driemark.nl Locatie project: Winterswijk, Gelderland onderwijsnetwerken/no2