Hogeschool Zeeland. HBO-Bachelor Maritiem Officier

Transcriptie

1 Hogeschool Zeeland HBO-Bachelor Maritiem Officier Netherlands Quality Agency (NQA) oktober 2010

2 2/63 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier

3 Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag van het auditteam dat in opdracht van Netherlands Quality Agency (NQA) een bestaande hbo-bacheloropleiding heeft beoordeeld. Het beschrijft de bevindingen, overwegingen en conclusies. Het rapport is conform het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding opgesteld. De rapportage heeft betrekking op: Instelling Hogeschool Zeeland Opleiding Maritiem Officier Variant Voltijd Croho-nummer Locatie Vlissingen Auditdatum 2 juli 2010 Auditteam De heer prof.ir. J. Klein Woud (vakdeskundige) De heer W. Verbaan (vakdeskundige) De heer W. de Wijs (studentlid auditteam) Mevrouw M. Snel B HRM & B Ed (NQA-auditor) Door Hogeschool Zeeland is een dossier ingediend bij NQA voor de beoordeling van de bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier. Bij de aanvraag werd door de instelling een zelfevaluatie aangeboden die naar vorm en inhoud voldeed aan de eisen die NQA in het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding stelt. Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de bestaande opleiding heeft NQA een auditteam samengesteld, dat voldoet aan de eisen van de NVAO. Het team heeft de zelfevaluatie bestudeerd en een bezoek aan de opleiding gebracht. De zelfevaluatie en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het auditteam in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen. Doelstellingen van de opleiding De eindkwalificaties sluiten aan bij de internationale uitgangspunten, zoals beschreven in het STCW-95 en bij nationale uitgangspunten, zoals deze voor nautische hbo-opleiding zijn vastgelegd in het Beroepsprofiel Maritiem Officier, De Vlissingse opleiding heeft samen met de Marof-opleiding van het Maritiem Instituut Willem Barentz te Terschelling de eindkwalificaties gedefinieerd in acht kerncompetenties. De opleiding leidt weer op tot de drie monodisciplines maritiem officier, stuurman en scheepswerktuigkundige, waarbij binnen iedere discipline nadrukkelijk aandacht is voor basiskennis en -vaardigheden van iedere discipline. Via afstudeerrichtingen geeft de opleiding hier invulling aan in het curriculum. Met deze keuze speelt de opleiding in op de vraag vanuit het werkveld. De opleiding is actief in het leggen en benutten van internationale contacten. De opleiding heeft aangetoond dat de nagestreefde eindcompetenties aansluiten bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Daarbij NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 3/63

4 zijn de niveaubeschrijvingen zeer adequaat geoperationaliseerd naar uitgangspunten voor het curriculum en toetsen en beoordeling. Programma De opleiding verzorgt een vierjarig voltijd programma. Het programma is op de beroepspraktijk gericht. Dit vertaalt zich in projecten en opdrachten die zijn gebaseerd op of ontleend aan de beroepspraktijk en soms ook door experts uit het veld zijn gevalideerd. In projecten en opdrachten komen actuele en relevante vraagstellingen aan de orde waarvoor de student de gevraagde competenties (of onderdelen daarvan) moet toepassen. De uitvoering van projecten en opdrachten wordt ondersteund door aan de beroepspraktijk ontleend materiaal, door excursies en de inzet van gastsprekers. Daarbij maakt de opleiding gebruik van relevante (soms internationale) literatuur die het gewenste niveau laat zien. In het derde en het vierde jaar lopen studenten stage. In het vierde jaar werken zij ook aan opdrachten van Duurzaam Schip, een onderzoeksproject van het gelijknamige kenniscentrum. Binnen deze opdrachten wordt aan de praktijk gerelateerd onderzoek verricht waarbij duurzaamheid een centraal thema is. Het programma is gebaseerd op de landelijk gevalideerde competenties die aansluiten bij de internationale kaders. De eindcompetenties zijn helder uitgewerkt naar deeltaken en leerdoelen die centraal staan in de verschillende programmaonderdelen en bekend zijn bij studenten. Het programma kent een concentrische opbouw en is inhoudelijk ingericht volgens drie thema s Schip, Techniek en Navigatie. De opleiding heeft een studeerbaar programma uitgewerkt. De instroomeisen en vrijstellingen zijn vastgelegd in de Onderwijs- en Examenregeling. De opleiding voldoet aan de formele eisen voor studieduur. De sociaal constructivistische visie op leren heeft de opleiding geoperationaliseerd naar een programma waarin bijpassende werkvormen worden ingezet. De beroepscontext staat centraal in de competentieontwikkeling van de student. Dit gebeurt in kleine stappen waarbij de student in het begin van de studie intensief wordt begeleid. Naarmate het programma vordert, wordt er gestuurd op zelfsturend leren van de student. Hiermee volgt de opleiding de uitgangspunten van de hogeschool. De uitgangspunten voor toetsing en beoordeling sluiten aan bij de gehanteerde onderwijsfilosofie. Deze ondersteunen de gewenste competentieontwikkeling en de gewenste ontwikkeling naar zelfstandigheid van de student. De opleiding heeft haar uitgangspunten voor toetsing en beoordeling helder verwoord. De uitvoering laat zien dat de opleiding waarborgt dat de beoogde competenties op het gewenste niveau worden behaald. De examencommissie ziet formeel toe op de werkwijze rondom toetsing en examinering. Inzet van personeel Het streven van de opleiding is dat docenten voor een deel in de beroepspraktijk werkzaam zijn. Bijna iedere docent beschikt over relevante (vaar)ervaring en/of heeft relevante walfuncties vervuld. Studenten zijn zeer positief over de praktijkgerichtheid van docenten. Er wordt voldoende personeel ingezet om het onderwijs te verzorgen. Het docententeam getuigt verder van de nodige inhoudelijke en organisatorische expertises. De opleiding investeert zichtbaar in het verjongen van het personeelsbestand. Via 4/63 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier

5 functionerings- en beoordelingsgesprekken wordt toegezien op het gewenste functioneren en wordt geïnvesteerd in professionalisering van docenten. Voorzieningen De opleiding biedt voorzieningen die in de eerste plaats toereikend zijn om het gewenste onderwijs te verzorgen. Het aanbod van simulatoren, alsmede de proefopstellingen en werkplaatsen in het Technum, zijn een verrijking voor het onderwijs. Om die reden beoordeelt het auditteam de faciliteiten als excellent. De opleiding voert de studiebegeleiding op adequate wijze uit. Vanuit het studieloopbaanprogramma wordt door studieloopbaancoaches toegezien op studievoortgang van studenten. Studenten zijn tevreden over zowel de studiebegeleiding als de voorzieningen. Interne kwaliteitszorg Het kwaliteitszorgbeleid van de opleiding wordt uitgevoerd conform de uitgangspunten en plannen van de hogeschool. De beschikbare kwaliteitszorgplannen zijn degelijk en gericht op het evalueren van de kwaliteit van het onderwijs en de tevredenheid van alle betrokkenen. De opleiding hanteert streefdoelen op basis waarvan zij doelgericht en systematisch de kwaliteit van het onderwijs evalueert door onder meer de tevredenheid van betrokkenen te meten. Hiervoor maakt de opleiding gebruik van diverse evaluatiemethoden (enquêtes en gesprekken) en worden streefnormen voor een minimale tevredenheidsscore gebruikt. Alle relevante partijen worden actief betrokken bij de kwaliteitsbewaking van de opleiding. Ook laat de opleiding haar onderwijsprocessen jaarlijks evalueren door DNV ten behoeve van het ISO-KMS. In november 2009 heeft de opleiding het ISO-certificeringstraject wederom met goed gevolg afgelegd. Resultaten De gerealiseerde eindkwalificaties van de afgestudeerden zijn in overeenstemming met de nagestreefde eindkwalificaties qua hbo-niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. Het werkveld is positief over de kwaliteit en het niveau van de afgestudeerden. De kwantitatieve resultaten voldoen aan de streefnormen. De opleiding monitort met regelmaat de kwantitatieve resultaten en probeert via rendementsbevorderende maatregelen, zoals het intensiveren van de studieloopbaancoaching in het eerste studiejaar of het aanpassen van de informatievoorziening richting mbo-scholieren, het onderwijsrendement nog meer in positieve zin te beïnvloeden. Alles overziend komt het auditteam van NQA tot de conclusie dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier van Hogeschool Zeeland aan de vereiste basiskwaliteit voldoet. Een onderbouwing van deze conclusie is opgenomen in hoofdstuk 2. NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 5/63

7 1 Basisgegevens 9 2 Beoordeling Doelstellingen van de opleiding Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten 43 3 Bijlagen 47 Bijlage 1 Deskundigheden auditteam 49 Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam 53 Bijlage 3 Bezoekprogramma 57 Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal 58 Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 59 Bijlage 6 Curriculumschema 60 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 7/63

9 1 Basisgegevens De basisgegevens van de bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier zijn in onderstaande tabel weergeven. 1. Naam instelling Hogeschool Zeeland 2. Status instelling Bekostigd 3. Naam opleiding in CROHO Maritiem Officier 4. Registratienummer in CROHO Oriëntatie en niveau Hbo-bachelor 6. Aantal studiepunten Afstudeerrichtingen Maritiem Officier Stuurman Scheepswerktuigkunde 8. Locatie Maritiem Instituut De Ruyter, Vlissingen 9. Code of conduct Hogeschool Zeeland heeft de Code of conduct getekend. 10. Variant Voltijd 11. Inhoudelijk profiel opleiding De opleiding leidt op tot de Bachelor Maritiem Officier. In navolging van het mbo-maritiem onderwijs is de zogenaamde mono-opleiding weer terug van weggeweest. Er zijn drie uitstroomprofielen: - maritiem officier: deze leidt tot twee vaarbevoegdheden (stuurman en scheepswerktuigkundie) - stuurman (enkele vaarbevoegdheid); - scheepswerktuigkundige (enkele vaarbevoegdheid). Alle drie de uitstroomprofielen zijn mogelijk voor (1) mbo- en (2) havo/vwo-instroom 12. Beoogd werkveld alumni Een bachelor Maritiem Officier (uitstroomprofielen maritiem officier, stuurman of scheepswerktuigkunde) is een operationeel ingenieur. Hij houdt zich primair bezig met de bedrijfsvoering van een niet-militair vaartuig in alle rangen en functies. Het gaat om werkzaamheden op diverse gebieden waarbij het schip steeds in een andere context wordt beschouwd: - het schip als object - het schip als vervoersysteem - het schip als technologisch systeem - het schip als economisch systeem - het schip als varend systeem - het schip als sociaal systeem De opleiding is primair gericht op de beroepsuitoefening aan boord van een zeeschip. Inhoud en niveau van het werk zijn zodanig, dat de bachelor hbo maritiem officier door de opgedane ervaring op schepen gedurende of na een varende periode ook aan de wal hoogwaardige functies kan vervullen. NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 9/63

10 13. Plaats opleiding in organisatiestructuur hogeschool 14. Jaar vorige visitatie Datum besluit NVAO 15. Belangrijkste wijzigingen in opleiding sinds vorige visitatie 16. Schema opbouw programma Zie bijlage 6 De maritiem officier kan de taken aan boord uitvoeren als officier van niet-militaire schepen in diverse bedrijfsvoeringen zoals: - containervaart, - droge-ladingvaart, - off-shore en survey industrie, - sleep- en bergingsdiensten, - zware-ladingtransport - olie-, chemicaliën-, gasvervoer - passagiersvaart, - zeegaande baggerschepen, - high-speed-craft, - roro-vaart, - koel- en vriesschepen. De opleiding tot Maritiem Officier is ondergebracht in het Maritiem Instituut De Ruyter (MIR). Dit is een gezamenlijk opleidingsinstituut voor mbo- en hbo- nautisch onderwijs van ROC Zeeland en Hogeschool Zeeland. Het instituut is gehuisvest op een unieke locatie aan de boulevard van Vlissingen met uitzicht op de scheepvaartroute van de Westerschelde. MIR is onderdeel van Hogeschool Zeeland en ROC Zeeland. Het instituut verzorgt de opleidingen tot Maritiem Officier (Hogeschool Zeeland), Logistiek en Binnenvaart (ROC Zeeland) en Scheepvaart (ROC Zeeland) maart 2005 Bij de vorige visitatie werden de onderwerpen Doelstellingen en Programma als excellent en de overige onderwerpen als goed beoordeeld. Het panel benoemde een aantal verbeterpunten en één zwak punt. De opleiding heeft daarvoor maatregelen getroffen. Een selectie daarvan vormen de centralisatie van opleidingsspecifieke literatuur, de aankoop van nieuwe simulatoren en een ECDISprogramma voor de radarsimulator, de inrichting van een volledig nieuwe machinekamer met o.a. twee Wärtsilämotoren, het hanteren van een EVC-procedure, het inbouwen van structureel contact met scheepsmentoren via de jaarlijkse stagementorenbijeenkomst, het behalen van het streefdoel van 20% meer instroom door het voeren van gerichte acquisitie, een betere verticale integratie, het aanbieden van de monodisciplines hbo stuurman en hbo scheepswerktuigkundige naast de bestaande maritiem officier-opleiding. Dit in aansluiting op de mbomonostructuur. 10/63 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier

11 2 Beoordeling Het auditteam komt samenvattend tot het volgende oordeel over de opleiding: Onderwerp Oordeel Facet Oordeel 1 Doelstellingen P 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau 1.3 Oriëntatie hbo 2 Programma P 2.1 Eisen hbo 2.2 Relatie doelstellingen programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 2.7 Afstemming vormgeving inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing 3 Inzet personeel P 3.1 Eisen hbo 3.2 Kwantiteit 3.3 Kwaliteit 4 Voorzieningen P 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding 5 Interne kwaliteitszorg P 5.1 Evaluatie resultaten 5.2 Maatregelen verbetering 5.3 Betrokkenheid 6 Resultaten P 6.1 Gerealiseerd niveau 6.2 Onderwijsrendement Goed Goed Goed Goed Goed Goed Goed Goed Voldaan Goed Goed Goed Goed Goed Excellent Goed Goed Goed Goed Goed Goed Het auditteam stelt vast dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbobacheloropleiding Maritiem Officier van Hogeschool Zeeland aan de vereiste basiskwaliteit voldoet en adviseert de NVAO positief ten aanzien van de accreditatie van deze opleiding. Het auditteam beschrijft in de volgende paragrafen per onderwerp en per facet van het NVAO beoordelingskader de bevindingen, overwegingen en conclusies. Elke paragraaf sluit af met een samenvattend oordeel op onderwerpniveau. 2.1 Doelstellingen van de opleiding Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 11/63

12 Bevindingen De opleiding heeft, in samenwerking met de andere landelijke opleidingen tot Maritiem Officier (Marof) en relevante partijen uit het landelijke werkveld, een beroepsprofiel uitgewerkt waarin uitgangspunten en het beroepsbeeld voor de hbo-bacheloropleiding Marof staan beschreven (Beroepsprofiel Maritiem Officier, 2009). Partners met wie het beroepsprofiel is afgestemd zijn de Koninklijke Vereniging Nederlandse Reders (KVNR), Nautilus (de vakbond voor werknemers in de maritieme sector) en de Vereniging van Waterbouwers in Bagger-, Kust- en Oeverwerken (VBKO). De eindkwalificaties van de opleiding zijn gebaseerd op het internationale beroepsprofiel en de daarbij behorende eindtermen (zie bijlage 5). Deze internationale eisen staan vermeld in het STCW-95 verdrag. Het STCW-95 is gepubliceerd door de International Maritime Organization (IMO) en bestaat uit: - International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers, 1978, as amended in 1995 (STCW Convention) - Seafarer s Training, Certification and Watchkeeping Code (STCW Code). Het STCW beschrijft 24 competenties. De opleiding heeft deze in samenwerking met Maritiem Instituut Willem Barentsz (MIWB) te Terschelling geclusterd tot acht kerncompetenties en uitgewerkt in een curriculumbreakdown per leerjaar. Deze curriculumkaders vormen de basis van het competentiegerichte curriculum (Curriculumkaders leerjaar 1 t/m 4). De internationale standaard is aan veranderingen onderhevig. De IMO neemt deze, voor de opleiding verplichte, veranderingen op in zogenaamde amendementen. Circa vier keer per jaar vindt clusteroverleg plaats tussen de hbo-marof-opleidingen. Twee tot drie keer per jaar vindt overleg plaats tussen de maritieme opleidingen, het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, de Koninklijke Marine en de sociale partners in het zogeheten Breed Maritiem Overleg (BMO; zie ook facet 1.3). Uit notulen van het BMO blijkt dat met het werkveld gericht overleg plaatsvindt over bijvoorbeeld het curriculum, de simulatortraining, vervanging van de stagetijd, veiligheid, herzieningen van het STCWverdrag, actuele ontwikkelingen in de zeevaart, monodisciplinair onderwijs en de instroom tot de opleidingen. De amendementen van het STCW, het clusteroverleg en het BMO leiden regelmatig tot actualisatie van het beroepsprofiel en de eindkwalificaties. Sinds september 2009 leidt de opleiding naast Maritiem Officier (weer) op tot de monodisciplines stuurman en scheepswerktuigkunde. Daarbij reikt de opleiding, in tegenstelling tot de wijze waarop dat vroeger gebeurde, van iedere monodiscipline de nodige basiskennis en vaardigheden aan. De opleiding sluit hiermee aan op de wens die landelijk en internationaal wordt vastgesteld. Afgestudeerden kunnen met het getuigschrift van de opleiding een vaarbevoegdheidsbewijs verkrijgen bij de Inspectie van Verkeer en Waterstaat (IVW). De opleiding garandeert het aantal vaardagen dat daarvoor nodig is. De opleiding heeft geparticipeerd in het EU-project Martins (Maritime Training in Safety). Het project behelsde een samenwerking tussen zeevaartscholen in Engeland, Ierland, Frankrijk en Nederland, waarbij elkaars expertise werd gebruikt om het niveau binnen de opleidingen te verhogen. Het project is inmiddels afgerond. Een voorstel voor een nieuw 12/63 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier

13 project met dezelfde internationale partners is ingediend bij de EU ( Marine : Maritime Innovation and Excellence, z.j.) en sluit aan bij het Blue Book (Maritieme Politiek voor de komende jaren, z.j.). In nationaal opzicht onderscheidt de hbo-marof-opleiding uit Vlissingen zich door op te leiden voor monodisciplines via de gelijknamige uitstroomprofielen. Overwegingen De opleiding heeft eindkwalificaties gedefinieerd in acht kerncompetenties (zie bijlage 5). De eindkwalificaties sluiten aan bij de internationale uitgangspunten, zoals beschreven in het STCW-95 en bij nationale uitgangspunten, zoals deze voor nautische hbo-opleiding zijn vastgelegd in het Beroepsprofiel Maritiem Officier, De opleiding stemt regelmatig af met relevante partners in het nationale en internationale veld over de actualiteit en relevantie van de eindkwalificaties en past de eindkwalificaties waar nodig aan. Het programma biedt de garantie dat afgestudeerden met het getuigschrift van de opleiding het vaarbevoegdheidsbewijs van IVW ontvangen. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Niveau bachelor (facet 1.2) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Bevindingen Hogeschool Zeeland hanteert de Dublin descriptoren als internationaal referentiekader voor het vaststellen van het bachelorniveau. Hogeschoolbreed wordt het document Royaal het Hbo-niveau bereiken (Vreugdenhil, 2006) gebruikt. In dit document zijn de Dublin descriptoren geoperationaliseerd in een toetsbaar niveau per leerjaar. De vijf Dublin descriptoren zijn vertaald naar de zogenoemde aspecten van het hbo-niveau : kennisverwerving, transfer, probleemoplossing, reflectie, presentatie en leervaardigheden. De opleiding heeft aan de hand van bovengenoemd document in de Dublin descriptorendekkingsmatrix inzichtelijk gemaakt hoe de Dublin descriptoren geoperationaliseerd zijn in het programma voor de Marof. De descriptoren zijn gebruikt als niveauaanduidingen voor ieder leerjaar. Eveneens is per leerjaar aangegeven binnen welke cursussen op welk niveau aan welke Dublin descriptoren wordt gewerkt. Zo wordt in de cursus Plan a Voyage 1 in het eerste leerjaar gewerkt aan niveau 1 en 2 van probleemoplossing, als onderdeel van de Dublin descriptor toepassen van kennis. De opleiding heeft de competenties beschreven op het niveau voor elk leerjaar: - niveau propedeuse (60 EC) - niveau tweede leerjaar (120 EC) - niveau derde leerjaar (180 EC) - startniveau: ijkpunt voor het hbo-niveau (240 EC) NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 13/63

14 Door aan de competenties in opklimmende moeilijkheidsgraad te werken, kan een student aan de eisen van zijn toekomstige beroep voldoen en het hieraan gekoppelde hbo-niveau bereiken. De Curriculumkaders leerjaar 1 t/m 4 vormen de onderleggers voor de opbouw van het hbo-marof-curriculum. Ze beschrijven voor ieder uitstroomprofiel de competenties op het niveau van alle leerjaren om voor alle betrokkenen (docent, student en werkveld) inzichtelijk te maken aan welke competenties de student werkt. Het auditteam is van oordeel dat deze kaders de uitgangspunten in termen van niveaus zeer goed weergegeven voor de verschillende betrokkenen. Overwegingen Het auditteam beoordeelt de wijze waarop de eindkwalificaties aansluiten bij de indicatoren van de Dublin descriptoren, en de wijze waarop deze zijn geoperationaliseerd in het programma in curriculumonderdelen en in de uitgangspunten voor beoordeling en toetsing, als zeer goed. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Oriëntatie hbo bachelor (facet 1.3) De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen Uitgangspunten die het werkveld stelt aan de hbo-bacheloropleiding Marof zijn beschreven in het beroepsprofiel Maritiem Officier (2009). Het beroepsprofiel geeft de eisen aan die het werkveld stelt aan de pas afgestudeerde hbo Marof en schetst de eisen van een Marof met vijf jaar werkervaring. De afgestudeerde Marof moet de volgende kerntaken kunnen uitvoeren: 1. voeren van een veilige navigatie 2. zorgen voor een veilige belading van het schip 3. beheren van het technisch bedrijf 4. plegen van stelselmatig en preventief onderhoud 5. handelend optreden bij het bestrijden van calamiteiten 6. zorgen voor een goede bedrijfsvoering van het schip Het STCW beschrijft functies op drie niveaus: Support level, Operational level and Management level. De opleiding gaat uit van de gedefinieerde uitgangspunten op Management level. In het beroepsprofiel zijn de internationale eisen vanuit het STCW in acht genomen. 14/63 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier

15 De opleiding leidt op tot de Bachelor Maritiem Operations met drie uitstroomprofielen: maritiem officier, stuurman en scheepswerktuigkundige. Voor ieder uitstroomprofiel is een curriculumkader geschreven (zie ook facet 1.2). De uitstroomprofielen sluiten aan op het landelijke beroepsprofiel, dat een beroepsgerichte functie specificeert die omvat: - de essentie en centrale activiteiten van het beroep; - de taken en handelingen die als regel voorkomen bij de beroepsbeoefening; - de mate van complexiteit, communicatie, verantwoordelijkheden en persoonlijke betrokkenheid die samenhangen met uitoefening van het beroep. Het beroepsprofiel en het opleidingsprofiel zijn in samenspraak met het internationale beroepenveld en het landelijke BMO vastgesteld. Uit schriftelijke verklaringen blijkt dat de Koninklijke Vereniging Nederlandse Reders (KVNR), de Vereniging van Waterbouwers (voorheen VBKO), Nautilus (Nederlands-Engelse vakbond van zeevarenden) goedkeuring hebben verleend aan het beroepsprofiel. Naast het BMO participeert de opleiding in de landelijke opleidingsoverleggen binnen het technisch domein. Verder vindt overleg plaats met het landelijke en regionale werkveld over het niveau van de opleiding via: - de beroepenveldcommissie die de opleiding ieder semester adviseert over inhoudelijke componenten van de opleiding en de daarin verwoorde uitgangspunten. De beroepenveldcommissie vormt naar de mening van het auditteam een goede afspiegeling van de branche: personen van IVW tot zeevarenden zijn hierin vertegenwoordigd; - de voorzitter van de opleidingscommissie die een deskundige is vanuit het werkveld; - course-adoptie door deskundigen uit het werkveld. Experts uit het beroepenveld worden geraadpleegd bij de ontwikkeling van een specifieke cursus. Dit beschouwt het auditteam als een heel goede wijze om de inhoud van het curriculum te toetsen c.q. monitoren op actualiteit en relevantie (zie ook facet 2.1); - de mentordag die jaarlijks wordt gehouden; - de mentorevaluaties gedurende de stage. Overwegingen De eindkwalificaties van de opleiding zijn ontleend aan internationale uitgangspunten en in samenspraak met het relevante (internationale) partners in het beroepenveld opgesteld. De eindkwalificaties weerspiegelen op overtuigende wijze het niveau van een hbo maritiem officier. Op grond van de bestudeerde documentatie en de gevoerde gesprekken constateert het auditteam dat de opleiding op uitstekende wijze verschillende relevante partijen in het werkveld raadpleegt om de beoogde eindkwalificaties aan te toetsen op actualiteit en relevantie. Zo heeft de opleiding in afstemming met het werkveld ervoor gekozen om weer op te leiden voor de monodisciplines stuurman en scheepswerktuigkundige waarbij binnen iedere discipline nadrukkelijk een basiskennis over de andere disciplines aanwezig is. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 15/63

16 Samenvattend oordeel Doelstellingen opleiding Alle facetten zijn ten minste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp Doelstelling opleiding positief. 2.2 Programma Eisen hbo (facet 2.1) Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen Het curriculum is gericht op handelingen in de beroepscontext. Het onderwijs is georganiseerd rondom drie thema s: Schip, Techniek en Navigatie. Vanuit de thema s worden actuele beroepssituaties en -problemen aangeboden waarbinnen studenten zich de beoogde kennis, vaardigheden en persoonskenmerken (integraal) eigen maken. Bij de cursussen wordt gebruik gemaakt van Nederlandstalige en Engelstalige literatuur. De opleiding werkt met een verplichte literatuurlijst met relevante titels, aangevuld met handboeken, readers en actuele artikelen. Handboeken worden in het Nederlands en in het Engels aangeboden. Wet- en regelgeving en instructieboeken ontvangt de student in het Engels. Het auditteam is van oordeel dat de gebruikte literatuur en bronnen passend zijn bij de leerstof en van het gewenste niveau. Docenten bewaken de actualiteit en geschiktheid van literatuur. Zij stemmen daarvoor af met het werkveld. Bijvoorbeeld door middel van de zogenoemde course-adoption, waarbij een deskundige uit het werkveld zijn oordeel geeft over de ingezette literatuur alsmede over de relatie met de actuele beroepspraktijk, de breedte en de diepte van het betreffende onderwerp, de competenties en leerdoelen en het aan de beroepspraktijk ontleende studiemateriaal. In de cursusbeschrijvingen in de Virtual Learning Desktop (VLD, de digitale leeromgeving van HZ) is per cursus inzichtelijk gemaakt welke literatuur aan bod komt en op welke manier de relatie met de beroepspraktijk wordt gelegd. Alle voorgeschreven literatuur is voor studenten via de mediatheek beschikbaar (zie facet 4.1). De mediatheek beschikt over databanken waarmee studenten in staat worden gesteld bronnen van over de gehele wereld te raadplegen. Studenten krijgen voorlichting over het hanteren van de databanken. Via docenten kunnen studenten Nederlandstalige en Engelstalige vaktijdschriften raadplegen die tevens in de mediatheek beschikbaar zijn. De opleiding maakt gebruik van de Computer Based Training (CBT). Via het intranet van de hogeschool zijn programma s als inertgas, ARPA, stability toegankelijk. De CBT bestaat uit interactief lesmateriaal en een afsluitend self-assessment. Het materiaal wordt ook bij diverse rederijen aan boord gebruikt. Het dient ter ondersteuning bij diverse 16/63 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier

17 cursussen, zoals de cursus Voyage Management bij het onderwerp lekstabiliteit. Daarnaast beschikt de opleiding over applicaties als Coolpack, het beladingsprogramma van Vroon, een Stoomtabel in Excel en Winfact ten behoeve van regeltechniek. Het auditteam beoordeelt de ingezette leermiddelen positief. De studenten komen tijdens hun opleiding op diverse momenten in contact met het beroepenveld, bijvoorbeeld bij de vaarprojecten: bezoek en meevaren met de Balticborg (1 dag), Frans Naerebout (2 x 1 dag), JR Shipping (10 à 14 dagen), Bore shipping (3 dagen), introductieweek op Hogaarsen en stagevaren (2 x 150 dagen). Ook zijn er bezoeken aan schepen in de haven, gastsprekers en andere activiteiten (bijlage excursie en gastsprekers). Via het kenniscentrum Duurzaam Schip heeft de opleiding een relatie met het lectoraat Duurzaamheid & Water. Binnen dit kenniscentrum voeren studenten projecten uit voor de scheepvaartwereld, maar ook voor bedrijven met relaties in de maritieme sector. Het kenniscentrum is voortgekomen uit het project Duurzame short sea shipping, waarin de opleiding samen met het lectoraat participeerde. Het kenniscentrum is een gezamenlijk project van de KVNR, HME en Hogeschool Zeeland. In het derde jaar leren studenten om zich vaardigheden eigen te maken om praktijkgericht onderzoek uit te voeren (de cursus Systematische Probleem Aanpak). De opgedane kennis wordt toegepast binnen projecten van Duurzaam Schip (in derde en vierde jaar). Voorbeelden van projecten zijn: - Optimalisering van de ballast water treatment testinstallation voor NIOZ (Texel). - Technische en economische haalbaarheid van walstroom in Zeeland voor de provincie Zeeland. Tijdens de afstudeerfase in het vierde jaar voeren de studenten een onderzoek uit (zie facet 6.1) en houden daarop aansluitend een presentatie daarvan voor betrokkenen. In combinatie met het ontwikkelen van onderzoeksvaardigheden wordt aandacht besteed aan (Engelstalige) communicatieve vaardigheden. In het eerste semester van het eerste jaar wordt gestart met de cursus IPR (Practicum inleiding presenteren en rapporteren). In het tweede jaar worden deze vaardigheden in een internationaal breder kader opgenomen tijdens de cursussen Operational Skills 2 - Engels en Maritime English. Vervolgens wordt gestart met de schriftelijke vaardigheden (Reading and Writing - report writing, correspondence) en met toepassing van mondelinge vaardigheden (Speaking and Listening, interaction - dialogue, meeting, presentation). De cursussen bereiden de studenten voor op projectmatig werken, dat ze later in de studie moeten toepassen. Verbanden met actuele ontwikkelingen worden op verschillende manieren gewaarborgd. Naast de eerder genoemde course adoption, zet de opleiding regelmatig gastsprekers en ervaringsdeskundigen in uit de praktijk. Thema s die besproken worden, zijn bijvoorbeeld het loodswezen, piraterij, voortstuwing en besturing door middel van propellersystemen en milieuwetgeving. Ook worden excursies verzorgd naar bedrijven (bijvoorbeeld Huisman Intrec) en hebben de studenten een nauw contact met opdrachtgevers en andere maritieme experts in het kader van de projecten van Duurzaam Schip. Verder schenkt de opleiding aandacht aan actuele internationale ontwikkelingen binnen het vakgebied, zoals de IMDG-code (International Maritime Dangerous Goods Code, de internationale code voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over zee). Binnen de cursus Maritime Operations wordt aandacht besteed aan scheepvaartongevallen, bijvoorbeeld NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 17/63

18 het kapseizen van het schip Nautilus eind In de cursus Cultural awareness wordt stilgestaan bij de verschillende culturen binnen de maritieme sector en hoe daarmee om te gaan. De docente is van Oost-Europese afkomst. Binnen de cursus propulsors is het onderwerp alternatieve voortstuwing opgenomen. Voorbeelden van actuele (inter-) nationale ontwikkelingen binnen opdrachten van Duurzaam Schip betreffen onderwerpen: hydrogen injection, heat recovery and cold ironing. Door de vele contacten met het werkveld, andere (internationale) zeevaartscholen, het BMO, de adviezen van de beroepenveldadviescommissie en door de constante veranderingen binnen het werkgebied worden cursussen en/of lesmateriaal jaarlijks geactualiseerd. Studentevaluaties en het gevoerde gesprek geven blijk van de waardering van studenten voor de inbreng van praktijkelementen in de opleiding. Studenten waarderen deze positief. In het Studenttevredenheidsonderzoek beoordelen studenten de gerichtheid op de beroepspraktijk van de opleiding positief met een 4,0 op een vijfpuntsschaal. Alumni beoordelen de aansluiting van het programma op actuele ontwikkelingen in het vakgebied met een 7,1 op een tienpuntsschaal. Overwegingen Kennisontwikkeling vindt plaats via literatuur en aan de beroepspraktijk ontleend materiaal. Daarbij maakt de opleiding gebruik van relevante, actuele en internationale bronnen. Via het aan het lectoraat gelieerde project Duurzaam Schip, wordt niet alleen concreet invulling gegeven aan het hogeschoolthema duurzaamheid, maar worden studenten tevens in staat gesteld om deel te nemen aan praktijkgerelateerde onderzoeksopdrachten. Op grond van de materiaalstudie en de gevoerde gesprekken oordeelt het auditteam de mate waarin het programma de actuele beroepspraktijk reflecteert waarvoor zij opleidt als goed. Door een uitstekende betrokkenheid van het beroepenveld waarborgt de opleiding dat actuele ontwikkelingen van het vakgebied zijn ingebed in het programma. Course adoption, de inzet van gastsprekers, de input vanuit de beroepenveldcommissie en de participatie van de opleiding aan het BMO dragen hier aan bij. Via aan de beroepspraktijk ontleende projectmatige opdrachten waarborgt het curriculum dat studenten zich de gewenste beroepsvaardigheden eigen maken. Naast deelname aan projecten lopen zij stage in het derde jaar en voeren zij een afstudeerstage uit het in het vierde jaar, beide in het werkveld. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Relatie doelstellingen en inhoud programma (facet 2.2) Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. 18/63 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier

19 Bevindingen De opleiding sluit voor het ontwerp van haar programma aan bij de richtlijnen van de hogeschool zoals beschreven in HZ-Onderwijskompas. Daarin is schematisch uiteengezet op welke wijze de leerdoelen van de eindkwalificaties worden afgeleid. In de OER zijn de Dekkingsmatrix competenties en deeltaken en de Dekkingsmatrix voor de vijf Dublin descriptoren opgenomen. Uit de matrix blijkt dat alle acht competenties en deeltaken en de Dublin descriptoren in het onderwijsprogramma aan de orde komen. De gekozen deeltaken en bijbehorende KVP-indicatoren 1 bepalen de inhoud van een cursus. Deze structuur garandeert dat alle competenties en onderliggende KVPindicatoren in de cursussen aan bod komen en maakt voor docenten en studenten inzichtelijk in hoeverre de deeltaken worden beheerst. In de Curriculumkaders voor elk van de vier leerjaren is zichtbaar uit welke deeltaken een competentie bestaat, welke KVP-indicatoren per deeltaak te onderscheiden zijn, op welk niveau deze indicatoren aan bod komen binnen het onderwijs en in welke cursussen. Aan de hand van de gemaakte niveau-indeling van de competenties wordt binnen de cursussen gewerkt aan steeds complexere beroepstaken met de daarbij behorende kennis, vaardigheden en persoonskenmerken. Het auditteam beoordeelt dit als een zeer adequate uitwerking van de eindkwalificaties en niveau-indicatoren naar curriculumonderdelen. Uit materiaalbestudering blijkt dat in elke cursus (Cursusbeschrijvingen) is aangegeven aan welke competenties en deeltaken de student werkt. Daarbij wordt meer gedetailleerd vermeld welke leerdoelen gesteld zijn. De cursusbeschrijvingen zijn toegankelijk via de VLD, de digitale leeromgeving van de hogeschool. Docenten werken lesmateriaal uit op basis van de te behalen leerdoelen. Bij sommige onderdelen vindt overleg plaats met docenten van het Maritiem Instituut Willem Barentsz. In het curriculum zijn de competenties geordend aan de hand van de uitstroomprofielen maritiem officier, stuurman en scheepswerktuigkunde. De competenties nemen per leerjaar in moeilijkheidsgraad toe. De mate van complexiteit van onderwijsopdrachten en leersituaties, evenals de toetsing en beoordeling is volgens deze indeling opgebouwd. Een voorbeeld is de competentie Cargohandling. In het eerste jaar maken studenten een GM-berekening. In het derde jaar zijn de studenten in staat een GM-berekening te maken na bijvoorbeeld het koppelen van een stabilisatieponton bij een zware ladingschip. De hogeschool heeft drie HZ-specifieke thema s: duurzaamheid, veiligheid en ethiek die binnen ieder opleidingsprogramma aandacht krijgen. Binnen het curriculum van de Marof krijgen deze thema s concreet aandacht, zo beoordeelt het auditteam op basis van studie van documentatie. Uit gevoerde gesprekken met studenten en evaluatie-uitkomsten van semesterevaluaties is af te leiden dat studenten goed op de hoogte zijn van de competenties waaraan zij werken tijdens een cursus. 1 KVP: kennis, vaardigheden en persoonskenmerken NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 19/63

20 Overwegingen Op basis van de bestudeerde documentatie en de gevoerde gesprekken constateert het auditteam dat het programma een adequate concretisering van de beoogde eindkwalificaties is qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De Dekkingsmatrix competenties en deeltaken en de Dekkingsmatrix voor de vijf Dublin descriptoren getuigen hiervan. De curriculumkaders laten daarbij zien dat eindkwalificaties adequaat zijn vertaald in deeltaken (leerdoelen) voor onderdelen van het programma. Deze uitwerking herkent het auditteam in het studiemateriaal. Studenten geven aan dat het voor hen duidelijk is waarvoor cursussen dienen. Het auditteam constateert dat de inhoud van het programma studenten de mogelijkheden biedt om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Samenhang in opleidingsprogramma (facet 2.3) Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Bevindingen Iedere competentie is opgebouwd uit een aantal deeltaken. Bij iedere deeltaak is beschreven welke kennis, vaardigheden en persoonskenmerken benodigd zijn om de deeltaak uit te voeren. Door deze onderverdeling passen de competenties in de onderwijskundige aanpak die de hogeschool beoogt (HZ Onderwijskompas, 2005). Samenhang ontstaat doordat alle cursussen aan één of meer van de competenties c.q. deeltaken zijn gerelateerd. Verticale samenhang is aangebracht doordat de competenties en deeltaken op alle vier niveaus (in alle vier leerjaren) aan de orde komen (dekkingsmatrix in Studiegids). Het programma is concentrisch opgebouwd rondom drie beroepspraktijkgerelateerde thema s schip, techniek en navigatie. In Load the ship 1 t/m Load the ship 4 bijvoorbeeld is de eindopdracht bij alle vier een stuwplan. De ladingen en de leerdoelen worden daarbij steeds completer en complexer. In Navigational watch 1, 2 en Voyage management worden de oefeningen op de brugsimulator steeds complexer. Hierbij nemen de weersomstandigheden, verkeersintensiteit en vraagstellingen steeds meer toe. Het programma kent ook horizontale verbanden, doordat een aantal cursussen gelijk wordt aangeboden. Zo wordt bij natuurkunde bijvoorbeeld het onderdeel warmteleer gelijk met Load the ship 3, Koel en Vriestechniek onderwezen (dekkingsmatrix in Studiegids). Studenten geven in het gesprek met het auditteam verder aan dat binnen een thema een module herkenbaar voortbouwt op de vorige. Naast het leggen van een goede kennisbasis worden in het eerste leerjaar eveneens kennis en vaardigheden uit de gebieden schip, techniek en/of navigatie geïntegreerd. - Een voorbeeld is de cursus Manoeuvre The Ship (CU03190) waarbij de student zowel nautische (manoeuvreren) als technische (hydraulic en stuurmachines) handelingen verricht. Ook wordt Engels/SMCP (Standard Marine Communication 20/63 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier

21 Phrases) hier afgetoetst tijdens de geïntegreerde brugopdracht. Daarbij vindt integratie van nautisch (manoeuvreren) en communicatie (SMCP) plaats. - In de hogere leerjaren wordt voortgebouwd op deze integratie. Een voorbeeld is Maintenance Management (cursuscode: CU04345) waarbij technische (failure mode analyses + survey) en zeemanschapsonderwerpen (verfsystemen + survey) bij elkaar worden gebracht. In het programma wordt het geleerde op verschillende momenten toegepast in de praktijk. Dit gebeurt binnen excursies, opdrachten, projecten, de stage en het afstudeerproject. Voordat bijvoorbeeld een excursie naar een schip plaatsvindt, wordt het schip eerst in de klas op tafel behandeld. In de stage werkt de stagiair mee bij een stageverlenend bedrijf, op een schip of op de wal. Studenten geven in het gesprek met het auditteam aan dat zij de wijze waarop theorie wordt toegepast in de praktijk, tijdens een excursie of op simulatoren, als een positief punt van de opleiding waarderen. De inhoudelijke samenhang wordt geborgd door docenten. De tevredenheid over de samenhang in het onderwijsprogramma is een meerjaarlijks terugkerend bespreekpunt in het docentenoverleg, de kwaliteitskring en de opleidingscommissie. In het programma is ruimte aangebracht waarmee de student een eigen profilering in zijn programma kan aanbrengen. Studenten kunnen zes vrije Compositiecursussen volgen (1,25 EC per VCC, totaal 7,5 EC). Daarnaast kiezen studenten voor de start van het vierde studiejaar een minor (30 EC). De opleiding verzorgt drie minoren waaruit studenten kunnen kiezen, te weten marine engineering, nautical operations en dual officer. Studenten mogen ook een minor van een andere hogeschool in Nederland of buitenlandse opleiding kiezen. In dat geval wordt de keuze voorgelegd aan de examencommissie die deze vooraf goedkeurt. De examencommissie toetst de aanvraag op maritieme relevantie en de aanwezigheid van een onderzoeksvraag. In het studenttevredenheidsonderzoek van de HZ waarderen de Marof-studenten de samenhang in het onderwijsprogramma met een 4,0 op een vijfpuntsschaal (Studenttevredenheidsonderzoek ). Overwegingen Op basis van de bestudeerde documentatie en de gevoerde gesprekken is het auditteam van oordeel dat het programma getuigt van een goede inhoudelijke samenhang. Docenten controleren de inhoudelijke samenhang op basis van onder meer uitkomsten van studentevaluaties. Studenten geven ook aan dat modulen goed op elkaar aansluiten; ouderejaars herkennen dat zij in het programma in aanraking komen met een steeds complexer wordende beroepscontext. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 21/63

22 Studielast (facet 2.4) Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen Het programma van de opleiding is verdeeld over vier jaar waarbij ieder studiejaar een omvang kent van 60 EC. Een studiejaar gaat uit van twee semesters waarbinnen langere en kortere onderwijseenheden/cursussen worden aangeboden. De opleiding gaat uit van een studielast van 40 klokuren per week. De gemiddeld ervaren studielast van de studieonderdelen wordt via evaluaties in kaart gebracht. Cursusevaluaties van het tweede semester laten zien dat 79 procent van de studenten de studielast goed vond, 18% van de studenten vond de studielast te zwaar en 3% van de studenten vond de studielast te licht. Op grond hiervan heeft de opleiding cursussen omgeruild om te komen tot een meer evenwichtige spreiding. Dit is gebeurd in overleg met de opleidingscommissie. Aan het einde van ieder cursusjaar wordt een concept curriculum voor het opvolgende studiejaar gemaakt. Dit wordt in het docententeam besproken, dat zich onder andere buigt over de studeerbaarheid. De wijzigingen worden opgenomen en voorgelegd aan de opleidingscommissie. Deze geeft haar oordeel. Aan de hand hiervan wordt ook een concept (her-)toetsrooster samengesteld, dat ook ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de opleidingscommissie. Met de goedkeuring van de opleidingscommissie worden definitieve versies van curriculum en roosters opgesteld. De opleiding houdt per leerjaar het aantal contacturen van binnen- en buitenschoolse activiteiten en zelfstudie bij (Lesurenoverzicht). Een contactuur omvat 45 minuten. Uit een overzicht in het zelfevaluatierapport blijkt dat studenten in het eerste jaar gemiddeld 22,65 contacturen hebben. In het tweede en derde jaar varieert dat voor de drie uitstroomprofielen van 17,7 tot 20,5 uur per week. Studenten met wie het auditteam heeft gesproken geven aan dat de gemiddelde studielast per week varieert per studiejaar en over de gehele linie naar wens is. Sommige vakken zijn zwaarder dan andere, dat is nou eenmaal zo. Suggesties van studenten om de studielast te verbeteren, worden altijd besproken via de opleidingscommissie. Daarover zijn studenten tevreden. De opleiding heeft verschillende regels en drempels om de studievoortgang te stimuleren. De opleiding hanteert een bindend studieadvies. Dit houdt in dat een student in het eerste studiejaar ten minste 37,5 studiepunten moet behalen om de studie te mogen voortzetten, tenzij er bijzondere omstandigheden zijn. Daarnaast dient de student na twee studiejaren zijn propedeuse te hebben behaald (OER ). De opleiding hanteert een stagedrempel voor aanvang van de stage in het derde jaar. Een student mag aan zijn stage beginnen wanneer: - hij de propedeuse heeft behaald; - ten minste 45 EC heeft behaald in het tweede studiejaar; - de cursussen Bepalingen ter Voorkoming van Aanvaringen op zee, GMDSS en Basic Safety Training heeft behaald. 22/63 NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier

23 In de OER zijn termijnen opgenomen voor de bekendmaking van tentamencijfers (tien werkdagen) en toetsen lesroosters (ten minste twee weken voorafgaand aan de toets/les). Vanwege de goede roostervoorziening en vervanging bij ziekte is vrijwel nooit sprake van lesuitval. Evaluatie-uitkomsten ( ) laten zien dat studenten de roostervoorziening positief waarderen. In het gesprek met het auditteam geven studenten aan dat de communicatie over roosters goed verloopt. Studieresultaten worden bekend gemaakt via Infonet. Cijfers zijn direct na invoering voor studenten toegankelijk en inzichtelijk. Daarnaast kunnen studenten, indien gewenst, via een sms-bericht geïnformeerd worden over de invoer van nieuwe resultaten. Iedere student beschikt over een studieloopbaancoach en een stagecoördinator die begeleiding bieden bij een evenwichtige studieplanning (zie ook facet 4.2). Indien resultaten daartoe aanleiding vormen, worden er in samenspraak met de studieloopbaancoach maatregelen genomen, zoals een doorverwijzing naar de HZ-studiecoach, de decaan of de studentenpsycholoog. Na elke toetsperiode bespreekt het docententeam de resultaten. De propedeusestudenten vormen daarin een belangrijke groep. Hiervoor formuleert het docententeam adviezen voor de examencommissie die vervolgens per brief in contact treedt met de studenten die verontrustend weinig studiepunten hebben behaald. Daarin spreekt de commissie haar bezorgdheid uit over het behaalde resultaat en verzoekt zij de student nogmaals contact op te nemen met de studieloopbaancoach om de studieresultaten te verbeteren. Overwegingen Het auditteam is van oordeel dat de opleiding een studeerbaar programma heeft uitgewerkt. Zo is de studielast evenwichtig verdeeld conform de kaders die hiervoor gelden en wordt de studiebelasting evenals de ervaren studielast gemeten en geëvalueerd via studentenquêtes en gesprekken met studenten in de Interne kwaliteitskring en de opleidingscommissie. Struikelvakken zijn erkend. Ook gelden er drempels in het programma en is er een systeem van studentbegeleiding. Beide zijn gericht op het stimuleren van de gewenste studievoortgang. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed. Instroom (facet 2.5) Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. NQA - Hs. Zeeland: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Maritiem Officier 23/63

Nog meer weergeven