Design for Sustainability - stappenplan

Transcriptie

1 Design for Sustainability - stappenplan Dorothy Mingneau 16/12/2010 een gezamenlijk initiatief van: met steun van:

2 Het productontwikkelingsproces

3 Naar een duurzaam ontwerp Analyseer het product Identificeer duurzame ontwerp opportuniteiten Evaluatie van het ontwerp Ontwerp een duurzamer product

4 Stappenplan Stappenplan voor de ontwikkeling ([re]design) van een duurzaam product 3. SELECTEER PROJECT 2. STRATEGIE 5. D4S IMPACT BEOORDELING 8. ONTWERP 10. MARKT- INTRODUCTIE TEAM/TIJD/BUDGET 4. D4S DRIVERS 6. D4S DESIGN BRIEF 7. IDEEGENERATIE & SELECTIE 9. D4S EVALUATIE

5 Mobiele scheidingswand Case

6 Case Een duurzaam alternatief Buzziscreen van Buzzispace

7 STAP 1: TEAM/TIJD/BUDGET Stap 1: Stel een team samen en plan het project Teamleden: - Interne bedrijfsmedewerkers: R&D, productie, verkoop, marketing, - Externen: onderzoekscentra, klanten, toeleveranciers, - Betrek eventueel experts Kenmerken van het team 1

8 STAP 1: TEAM/TIJD/BUDGET Stap 1: Stel een team samen en plan het project Maak tijd en budget vrij! Plan: middelen, tijdsbesteding, taakverdeling 1

9 Stap 2: bepaal uw strategie STAP 2: Bepaal uw strategie Drivers en doelen definiëren voor het bedrijf 1. SWOT analyse uitvoeren 2. Definiëren van D4S drivers voor bedrijf (waarom actie ondernemen: zowel interne als externe motivaties) 3. Doelstellingen vastleggen op KT en LT 2

10 1. SWOT analyse uitvoeren STAP 2: bepaal uw strategie Wat zijn uw sterke punten/zwakke punten Wat zijn kansen en bedreigingen die op u afkomen 2

11 Strategische analyse Technologische kennis Distributie kanalen Klantenrelatie Productiekwaliteit Service Sterke merknaam Tekort aan vaardigheden Gebrek aan goede distributiekanalen Beperkte kennis van de markt Geen kennis van de keten Verouderde productie Technologische vooruitgang Nieuwe klantenbehoeften Vraag uit de keten Wijziging in wetgeving Nieuwe markten Diversificatiemogelijkheid Groeiende concurrentiedruk Teruglopende marktgroei Gewijzigde behoeften Wijziging in wetgeving Nieuwe concurrentie/ concurrentie van substituten 2

12 Technospace (Buzzispace) Sterktes: - Flexibele wandsystemen - Trendy uitstraling - Vrijheid in modellering/kleurkeuze voor klant - Multimaterialenaanpak Case

13 Technospace (Buzzispace) Kansen: Case - Klantenbehoeften: nood aan geluidsdichte variant van demonteerbare geluidswanden - Nieuwe materialen: inspiratie uit andere sectoren (wegenbouw en isolatie) - Vraag naar ecologische alternatieven, principe van C2C

14 STAP 2: bepaal uw strategie 2. Definiëren van D4S drivers voor bedrijf 1. Waarom actie ondernemen? zowel interne als externe motivaties Eventueel koppelen aan : planet, people, profit RELEVANTIE VERIFIËREN! 2. Bepalen tot op welk niveau deze acties uitgevoerd zullen worden (bedrijf/productgroep in portfolio/product/markten/ ) 3. Geef prioriteiten aan de drivers 2

15 STAP 2: bepaal uw strategie Definiëren van D4S drivers voor bedrijf Interne drivers: Profit: - Het bereiken van nieuwe klanten - Opkrikken van het bedrijfsimago/merkimago - Nieuwe mogelijkheden voor productinnovatie - Product differentiatiemiddel - Nieuwe mogelijkheden voor meerwaarde creatie People: - Zichtbaar maken van bedrijfsinspanningen aan stakeholders en shareholders - Bevorderen van werknemers motivatie Planet: - Bewustzijn van het belang van milieu aspecten omzetten in concrete acties 2

16 STAP 2: bepaal uw strategie Definiëren van D4S drivers voor bedrijf Externe drivers: Profit: - Gebruik maken van subsidiemogelijkheden - Tegemoet komen aan de vereisten van de klant/keten - Tegemoet komen aan de vraag van de eindconsument naar duurzamer producten People: - Publieke opinie: eerlijke bedrijven achter eerlijke producten Planet: - Wijziging in wetgeving/reglementeringen - Behalen van eco labels - Voldoen aan vereisten van consumentenbelangen organisaties 2

17 STAP 2: bepaal uw strategie Prioriteit INTERNE drivers Prioriteit EXTERNE drivers

18 3. Doelstellingen definiëren Voorbeelden: STAP 2: bepaal uw strategie - Ontwikkeling van een eerste duurzaam product binnen een termijn van 1 jaar - Creatie van nieuw duurzaam merk voor de markt van - Aanpassing van ons productgamma aan de vereisten die gesteld worden bij duurzame aanbestedingen binnen een termijn van 2 jaar - 2

19 STAP 2: bepaal uw strategie 3. Doelstellingen definiëren van het project - Het duurzaam potentieel van onze producten tonen aan de klanten - Inzicht verwerven in het duurzaam verbeterpotentieel van ons product over zijn volledige levenscyclus - Het bereiken van de niche markt X met duurzame producten - Tegemoet komen aan reglementering/vereisten uit de markt (verkennen van de mogelijkheden) - Aantonen dat D4S kan leiden tot kostenbesparingen in het bedrijf - De afdankingskost van het product reduceren - 2

20 Stap 3: Selecteer een project STAP 3: selecteer Bij nieuwe producten (geen redesign) : 1. IDEEGENERATIE > vertrekken vanuit probleemstelling Indien vertrokken wordt van een redesign kan onmiddellijk een product uit het bestaande portfolio worden geselecteerd 2. PROJECTSELECTIE Potentieel om voldoende te veranderen Relatief eenvoudig D4S drivers toepasbaar op het product 3

21 D4S DRIVERS STAP 3: selecteer PRODUCTEN 1 gewicht Totaal 3

22 STAP 4: bepaal D4S drivers Stap 4: Bepaal de D4S drivers die op concreet project toegepast zullen worden D4S DRIVERS BEDRIJF D4S DRIVERS PROJECT/PRODUCT 4

23 Stap 5: D4S Impact beoordeling STAP 5: D4S Impact beoordeling Analyse van het huidige product en zijn impact over de volledige levenscyclus Doel: identificeren van duurzame prioriteiten in de product levenscyclus Analyse omvat 5 stappen Tools: levenscyclus proces boom, gebruikersscenario, ketenanalyse, impact matrix (MET matrix), LCA (levenscyclusanalyse), Lids wiel 5

24 STAP 5: D4S Impact beoordeling Beoordeling van de impact van eventuele wijzigingen in de hele levenscyclus van het product - Impact op de keten: ketenanalyse - Impact op de gebruiker: gebruikerscenario 5

25 DOWNSTREAM in de waardeketen UPSTREAM in de waardeketen STAP 5: D4S Impact beoordeling 1. Ketenanalyse m.b.h.v levenscyclus procesboom FASE LOCATIE TOELEVERANCIER BEDRIJF AMERIKA BELGIË HANDEL FRANKRIJK Betrek de keten bij deze analyse! 5

26 2. Gebruikersscenario: hoe gaat de eindgebruiker om met het product? - Hoe frequent wordt het product gebruikt? - Wat is de gemiddelde levensduur? - Hoe wordt het product onderhouden? - > Alle gebruiksfasen worden nagegaan STAP 5: D4S Impact beoordeling Customer journey 5

27 STAP 5: D4S Impact beoordeling 3. Analyse van input en output van elke fase in levenscyclus INPUT MATERIAAL/ENERGIE ENERGIE GRONDSTOFFEN DISTRIBUTIE OUTPUT AFVAL/EMISSIES EMISSIES MATERIAAL/ENERGIE ENERGIE PRODUCTIE DISTRIBUTIE AFVAL/EMISSIES EMISSIES MATERIAAL/ENERGIE ASSEMBLAGE AFVAL/EMISSIES 5

28 4. Invullen van Impact Matrix STAP 5: D4S Impact beoordeling Grondstoffen Toeleveran -ciers Productie in huis Distributie Gebruik Einde levensduur Materialen Energieverbruik Afval Emissies Sociale verantwoor delijkheid Water CO2 5

29 Impact Matrix STAP 5: D4S Impact beoordeling Rijen: Planet: materiaalgebruik, energie consumptie, afval, toxische emissies People: maatschappelijke verantwoordelijkheid, lokale of regionale economische ontwikkeling, bedrijfssociale aspecten, tewerkstelling, Kolommen: Afhankelijk van de levenscyclus procesboom van het product kunnen de fasen in de levenscylus: - variëren in aantal - anders worden benoemd Belangrijk: TRANSPARANT en DUIDELIJK! 5

30 Case Grondstoffen Toeleveran -ciers Productie in huis Distributie Gebruik Einde levensduur Materialen Gebruik van schaarse materialen Herkomst van materialen niet altijd gekend Beperkte isolerende eigenschappen: warmte en geluid Materialen moeilijk te scheiden Gebruikte energie = niet groen Energieverbruik Energieintensief vervaardigingsproces Energieverbruik gekoppeld aan transportvolume Afval Veel productie afval Grote hoeveelheid transportverpakking Beperkte mogelijkheden tot hergebruik Emissies Vervuilende productie Gebruik van toxische stoffen CO2 Groot transportvolume

31 STAP 5: D4S Impact beoordeling MET matrix: materials, energy en toxicity Materials Production Use Disposal Energy Toxicity 5

32 5. Selecteer vervolgens deze cellen in de matrix die de grootste duurzame impact hebben. STAP 5: D4S Impact beoordeling Formuleer ontwerpuitdagingen voor het nieuwe product die gerelateerd zijn aan deze impactdomeinen Vb. Het ontwerpen van een product: - dat na gebruik volledig gedemonteerd kan worden (tot op materiaalniveau) - waarvan het transportvolume gereduceerd wordt tot 5

33 STAP 6: D4S Design brief Stap 6: stel een D4S designbrief op Inhoud: - Omschrijving van geselecteerd project + D4S drivers - De vooropgestelde doelstellingen - De geselecteerde D4S strategieën (Lids-wiel) + aanvullend opmaak projectplan: Timing en tijdsbesteding, budget, taakverdeling 6

34 STAP 6: D4S Designbrief Keuze van D4S strategieën en weergave in Lids wiel 6

35 Case

36 STAP 7: ideegeneratie en selectie Stap 7: Genereren van ideeën om de duurzaamheid van het product te verbeteren + selectie van meest geschikte ideeën Volgende stap: combineren van deze ideeën/oplossingen in één product 7

37 STAP 7: ideegeneratie en selectie De 8 D4S Strategieën D4S1 D4S2 D4S3 D4S4 D4S5 D4S6 D4S7 D4S8 D4S2 D4S4 D4S7 Stap 6: Selectie van de D4S strategieën I I I I I I I I I I I I I I I I Stap 7: Ideegeneratie en selectie CONCEPT 1 CONCEPT 2 FINAAL PRODUCT Stap 8: Concept ontwerp 7

38 STAP 7: ideegeneratie en selectie 1. Idee generatie mogelijkheden: - Maak gebruik van de eerder voor de handliggende oplossingen die resulteerde uit de D4S impact beoordeling en D4S drivers evaluatie - Maak gebruik van het Lids-wiel - Andere creativiteitstechnieken: analogieën (vb. natuur), brainstorming, brainwriting, TRIZ, scamper 7

39 STAP 7: ideegeneratie en selectie 2. Clusteren van ideeën volgens D4S strategie D4S2 2. Reduceer het materiaalgebruik I I I I I I I 7

40 Stap 8: Ontwerp 1. Ontwerp van verschillende concepten: combinaties van verschillende oplossingen worden gemaakt 8

41 BEOORDELINGSCRITERIA Selectiematrix: Stap 8: Ontwerp CONCEPTEN 1 Milieu voordeel 5 4 (20) 2 Sociaal voordeel 2 gewicht (15) 3 Econom. voordeel 4 4 Technische haalbaarheid 5 Marktpotentieel 3 6 Waarde voor klant 3 Totaal 3

42 Stap 8: Ontwerp 1. Combineren van verschillende oplossingen in concepten 2. Conceptselectie: eventueel adhv selectiematrix 3. Uitwerken tot detaildesign, maken van prototypes 4. Verificaties/testen (technische, economische, gebruiker) 8

43 STAP 9: Evalueer Stap 9: Evalueer het ontwerp Vergelijk het uiteindelijk product met het oorspronkelijke > wat zijn de duurzame verdiensten? 9

44 Stap 10: Marktintroductie STAP 10: Marktintroductie Introductie in de markt, communicatie en follow up Voorbereiding starten bij aanvang ontwerp: Opmaak marktintroductieplan: - Wanneer, waar, hoe en in welke marktsegmenten gaat u het product introduceren - Wie doet wat? - Wat kost het? - Wat moet het opleveren? 10

45 Case

46 Case 1. Low-impact materialen: ecovilt (PETafval), gerecycleerd schuim, bio afbreekbaar honingraatkarton 3. Optimaliseer productie: productie lokaal, milieuvriendelijke lijmen, verwerking met de hand om zoveel mogelijk overschotten te vermijden, recuperatie snijoverschotten > stalen voor in winkels of opnieuw verwerkt tot vezel, productie vilt volgens ecologisch principes 4.Optimaliseer distributie: lokale leveranciers, lichtgewicht, vlakke onderdelen/demonteerbaar > transportvolume gereduceerd (30x meer in vrachtwagen), lokaal geproduceerd

47 Case 5. Optimaliseer gebruik: creatie van aangename leef- en werksfeer door akoestische en thermische isolatie 6. Optimaliseer levensduur: flexibel gebruik, verlengde levensduur, makkelijk verhuisbaar en multi-inzetbaar, stuk/stuk vervangbaar 7. Optimaliseer productafdanking: materialen en ritsen zijn recycleerbaar, terugname systeem voor projecten Profit: prijs van paneel is vergelijkbaar met klassieke scheidingswanden

48 Nieuwe functievervulling: Integratie van functies Case

49 Meer info United Nations Environment Programme Division of Technology, Industry and Economics Delft University of Technology Faculty of Industrial Design Engineering Design for Sustainability Programme

50 Individuele begeleiding - Begeleiding bij implementatie van Lids-wiel - Begeleiding bij uitvoeren SWOT analyse - Begeleiding bij opmaak D4S impact beoordeling - Begeleiding in brainstormsessie op basis van D4S strategieën (en andere creativiteitstechnieken) - Begeleiding bij selectie idee/project - Begeleiding bij opmaak designbrief - Opmaak van een plan van aanpak - Begeleiding bij voorbereiding marktintroductie -

51 Volgende sessies 17/02/2011 Duurzame materiaalselectie en doordacht materiaalgebruik 21/04/2011 De volledige levenscyclus van het product als basis voor een doorgedreven duurzame innovatie

52 ECO-INNOVATIE HEEFT U NOG SUGGESTIES OF VRAGEN?

53 ECO-INNOVATIE Stijn Devaere (Centexbel): Dorothy Mingneau (Fedustria):