Rol van kunststoffen in de groene economie. 17 nov 2010 Kristof Debrabandere

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Rol van kunststoffen in de groene economie. 17 nov 2010 Kristof Debrabandere"

Transcriptie

1 Rol van kunststoffen in de groene economie 17 nov 2010 Kristof Debrabandere

2 Overzicht Kunststoffen in een duurzame economie. Het wat en het hoe. Conclusies: algemeen en concreet.

3 Huidig model is fundamenteel niet duurzaam. Vastgeankerd in onduurzame manieren van produceren en consumeren door inherent onduurzame systemen, zoals Manier van wonen & bouwen Manier van ons verplaatsen Manier van ons voeden Manier van omgaan met energie en materialen. Manier van zorg verlenen.

4 Rol van kunststoffen in een groene economie.. is enkel zinvol om te evalueren in kader van duurzame manieren van produceren & consumeren. Kunststoffen kunnen dus niet in isolatie worden bekeken, maar zijn onderdeel van een groter geheel. Innovatie vertrekt dan ook vanuit de lange termijn inhoudelijke maatschappelijke noden.

5 MAATSCHAPPELIJKE NODEN Wonen & Bouwen Mobiliteit Voeding Zorg

6 MAATSCHAPPELIJKE NODEN H E R N I E U W B A R E E N E R G I E M A T E R I A L E N Wonen & Bouwen Mobiliteit Voeding Zorg

7 Het wat en het hoe convergeren Wat is de rol van kunststoffen in deze duurzame systemen? MATERIALEN Hoe dienen die materialen dan ingezet te worden om duurzaam die functies te kunnen blijven ondersteunen? Functie van materialen en hoe ze duurzaam ingezet worden sporen meer samen.

8 Essentiële voorwaarde bij inzetten van kunststoffen Inzetten van groene lijst kunststoffen, inclusief hun ingrediënten. Vermijden van rode lijst kunststoffen en/of ingrediënten die een (vermoeden van) schadelijke impact op mens en milieu hebben.

9 Het systeem Wonen & bouwen Isoleren op woning niveau. Concurrentie met hernieuwbare isolatiematerialen, vb wol, papiervlokken. Maximaal inzetten van recyclaat. Kunststoffen minder als materiaal apart gaan zien, maar meer als onderdeel van een functie. Eco-design voor het geheel nodig. vb: Alu band op PUR plakken om luchtdichtheid te bekomen = niet recycleerbaar. Clustering op straat/wijkniveau. Ruimtelijke Orde! Energieproductie en distributiesystemen Mobiliteit Water Product diensten

10 Het systeem Mobiliteit Verregaande integratie van persoonlijk en openbaar vervoer. Minder focus op bezitten, meer op gebruiken van diensten. Nieuw gamma van vervoersmodi die tussen fiets en huidige auto liggen (type Twizzy). Aantal nieuwe wagens zal drastisch dalen. Rol kunststoffen zal toenemen omwille van lichtgewicht, kleinere vervoersmodi. Lagere complexiteit: eenvoudiger te recycleren.

11 Het systeem Voeding Meer bio, lokaal en seizoensgebonden voedsel. Kleinere rol voor kunststoffen als verpakkingsmateriaal van voeding en hulpbronnen. Blijvende belangrijke rol voor kunststoffen als verpakkingsmateriaal van bepaalde voedingsstoffen. Vb. koffie, cacao, Complexiteit versus recycleerbaarheid

12 Het systeem Energie H E R N I E U W B A R E E N E R G I E Kunststoffen als enabler om hernieuwbare energie op te wekken. substraat voor zonne-energie productie. windenergie. zeegolf-energie. vergistingstechnologie energie uit algen Kunststoffen vooral als middel om energievraag te reduceren.

13 Het systeem Materialen M A T E R I A L E N DOORSTROOM van kunststoffen sterk reduceren: sluiten van kringlopen. Energievraag en ecologische voetafdruk reduceren door het sluiten van kringlopen. Einde van goedkope fossiele grondstoffen. Landgebruik voor bio gebaseerde kunststoffen is eveneens beperkt.. Resterende Primaire grondstoffen vnl op basis van afvalstromen, zoals CO 2.

14 Conclusie: kunststoffen in 2050 Eigen rol definiëren in kader van duurzame systemen (bouwen & wonen, mobiliteit, voeding, energie, zorg) Sluiten van kringlopen (met voorbedachte rade!) door o.a. verlaagde complexiteit met behoud van functionaliteit Grondstoffen op basis van afvalstromen, zoals CO 2.

15 Concrete handvaten in Gent Doorgedreven renovatie & isolatie van woningenpark. Product dienst combinaties faciliteren ( auto, gereedschap,..) Lichtgewicht vervoersmodi in straatbeeld brengen. Lokaal/bio/seizoensgebonden voedsel promoten. Kunststofverpakkingsafval volledig inzamelen en recycleren. Stimuleren van gebruik van gerecycleerde materialen. Onderzoek naar inzetten van afvalstromen als grondstoffen voor kunststoffen.

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren, Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,

Nadere informatie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie Ecodesign Leen Van Aken Groep Design & Technologie Wat is ecodesign? Eco - design Ecologisch > esthetisch, ergonomisch, economisch, functioneel, Levenscyclus > ontwerp, productie, distributie, gebruik

Nadere informatie

DE DUURZAME WIJK. Het summum van ecologisch en economisch wonen.

DE DUURZAME WIJK. Het summum van ecologisch en economisch wonen. DE DUURZAME WIJK Het summum van ecologisch en economisch wonen. 3E Marianne.lefever@3E.eu www.3e.eu Een toekomstvisie VANDAAG Focus op energie TOEKOMST REFERENTIEEL B Focus op brede duurzaamheid 2 De 8

Nadere informatie

Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie. 25 april 2019

Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie. 25 april 2019 Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie 25 april 2019 Behoeften invullen met minder hulpbronnen Langere levensduur voor producten Gedeeld gebruik Minder verlies Dienst centraal en niet het

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Conferentie Keuzes voor landbouw en veehouderij Huidige mondiale impact van veehouderij Biodiversiteit, aandeel 30% in mondiaal verlies

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE 06/12/2017 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Kennisinstituut Duurzaam Verpakken Factsheet, augustus 2018 1 Introductie In de afgelopen periode is een brede discussie ontstaan over de vraag

Nadere informatie

Zaal ATELIER Slim ontwerp in de duurzame wijk: case Waregem

Zaal ATELIER Slim ontwerp in de duurzame wijk: case Waregem Zaal ATELIER +1 3.5. Slim ontwerp in de duurzame wijk: case Waregem Slim ontwerp in de duurzame wijk Case Waregem Namens Wienerberger Scope Consulting Innovation Solar Grids & markets Wind Buildings &

Nadere informatie

Duurzame bedrijventerreinen

Duurzame bedrijventerreinen Duurzame bedrijventerreinen Duurzaamheid: meer dan enkel energie Duurzaam bedrijventerrein Energie, water, afval, sociale aspecten, samenwerkingen, Wordt ingewikkelde oefening Gegevens? Project SIS (Sustainable

Nadere informatie

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Kunststofketenproject Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie

Nadere informatie

Samen halen we alles eruit

Samen halen we alles eruit Waarom kennisinstellingen kiezen voor innoveren met afval en de laatste ontwikkelingen inzameling & reiniging Samen halen we alles eruit Nico Spaansen NVRD Noord 3 november 2016 Transitie in de markt Van

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL 18/01/2018 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

Bio-economie en circulaire economie

Bio-economie en circulaire economie Bio-economie en circulaire economie Dirk Van Gijseghem, Departement LV Dimitri Strijbos, Vlaanderen Circulair EWI-focus 24 22 maart 2017 1. Bio-economie en Circulaire economie 2. Europees beleid 3. Vlaams

Nadere informatie

ILVO heldere ambities

ILVO heldere ambities Bio-economie @ heldere ambities Hilde Muylle Studie- en Netwerkevent - 18 november 2016 Landbouw en bio-economie Landbouw = met natuurlijke hulpbronnen en biologische processen biomassa produceren Voeding

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN GERAARDSBERGEN

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN GERAARDSBERGEN WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN GERAARDSBERGEN 31/01/2018 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

EWI-focus. Biogebaseerde industrie in Vlaanderen. 22 maart 2017

EWI-focus. Biogebaseerde industrie in Vlaanderen. 22 maart 2017 EWI-focus Biogebaseerde industrie in Vlaanderen 22 maart 2017 Sessie 1 Financiering van de bio-economie in Vlaanderen Nieuwe investeringen aantrekken Overheid & FIT: Vlaanderen als vestigingsplaats BBE

Nadere informatie

Circulaire Economie in de bouwsector. Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016

Circulaire Economie in de bouwsector. Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016 Circulaire Economie in de bouwsector Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016 WIE? Sinds 2012 Historiek van afvalbeleid naar Kleine regio,

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN BRAKEL

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN BRAKEL WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN BRAKEL 29/11/2017 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

tot eind 2025 - LED verlichting bij vervanging - inzet slimme verlichtingsconcepten

tot eind 2025 - LED verlichting bij vervanging - inzet slimme verlichtingsconcepten Doelstelling Actie Doorlooptijd Wat gaan we doen Eigenaarschap Eigen organisatie 20% energiebesparing t.o.v. 2015 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen 20% transitie naar hernieuwbare energie t.o.v.

Nadere informatie

DE SLIMSTE MENS TER IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE. WinVorm 11 juni Dominiek Vandewiele

DE SLIMSTE MENS TER IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE. WinVorm 11 juni Dominiek Vandewiele DE SLIMSTE MENS TER WERELD IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE WinVorm 11 juni 2013 Dominiek Vandewiele De energietransitie komt! De derde landschappelijke energierevolutie? Even praktisch De energietransitie

Nadere informatie

Bio-ecologisch bouwen

Bio-ecologisch bouwen Bio-ecologisch bouwen VIBE vzw - gewestelijke thematische milieuvereniging - 8 medewerkers - eigen criteria & label bouwsector - geen federatie / belangenvertegenwoordiging Bio-ecologische bouwsector in

Nadere informatie

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa Nederland Circulair in 2050 Aan de slag met de uitdagingen uit Europa Recyclingsymposium 25 oktober 2017 Loek Knijff Ministerie van Infrastructuur en Milieu Probleem en aanpak Milieuwetgeving gaat vnl.

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

VMP congres. Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen. Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes

VMP congres. Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen. Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes VMP congres Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes sw@essenscia.be Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen Hefboom 9 binnen Vlaams

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

Duurzame energie voor alle Lennikenaren! (Bruno Moens, LENNIK² - NVA-Lennik)

Duurzame energie voor alle Lennikenaren! (Bruno Moens, LENNIK² - NVA-Lennik) Duurzame energie voor alle Lennikenaren! (Bruno Moens, LENNIK² - NVA-Lennik) Duurzame energie is broodnodig: eerst besparen en dan zelf energie opwekken met de bronnen uit onze onmiddellijke omgeving.

Nadere informatie

West-Vlaams Steunpunt Duurzaam Bouwen en Wonen 10 december 2010

West-Vlaams Steunpunt Duurzaam Bouwen en Wonen 10 december 2010 West-Vlaams Steunpunt Duurzaam Bouwen en Wonen 10 december 2010 - coöperatie - aandeelhouders - hernieuwbare energie - tijdbon (2 uur advies) - 1150 of 1400 gezinnen investeren sensibiliseren Sensibilisatie?

Nadere informatie

Samenvatting Sectorstudie hernieuwbare energie

Samenvatting Sectorstudie hernieuwbare energie Samenvatting Sectorstudie hernieuwbare energie Departement WSE Afdeling Sociale Economie en Werkbaar Werk Impact van de strategische trends in industriële en maatschappelijke noden, herbruikbare energie

Nadere informatie

BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw. 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs

BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw. 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs Techniplan Adviseurs Installatieadviseur Advies & engineering Duurzaamheid & innovatie Realisatie

Nadere informatie

Provincie Vlaams Brabant

Provincie Vlaams Brabant 170 Provincie Vlaams Brabant ENERGIE Energie is een relatief nieuw thema. De opgave om klimaatneutraal te worden, vraagt dat we vandaag nadenken over hoe we in de toekomst onze energiebehoefte gaan invullen.

Nadere informatie

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017 Blik op de toekomst John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017 18/05/2017 2 Bron: ETC, draft report product circularity, 2017 Waste management indicators 3 Material circularity indicator Ontwikkeld

Nadere informatie

Waar halen wij onze grondstoffen vandaan

Waar halen wij onze grondstoffen vandaan Waar halen wij onze grondstoffen vandaan Bezoek VNO NCW 15 mei 2012 aan Smink Groep Jan Robert van Veen Environmental Consultancy Group B.V. www.envigroup.nl Environmental Consultancy Group B.V. Bureau

Nadere informatie

Triodos duurzaam bouwen. Onze visie en assessment methode voor duurzaam bouwen

Triodos duurzaam bouwen. Onze visie en assessment methode voor duurzaam bouwen Triodos duurzaam bouwen Onze visie en assessment methode voor duurzaam bouwen Overzicht 1. Inleiding 2. Criteria & vragen 1. Essentiële criteria 2. Project criteria 3. Context 2 Overzicht 1. Inleiding

Nadere informatie

Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw

Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw Gent, 29 november 2016 Roos Servaes, Meg Scheppers INHOUD 1. Circulaire economie 2. Materiaalbewust bouwen in kringlopen (2014-2020) 3. Materiaalprestatie

Nadere informatie

Mosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om

Mosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om Windenergie als streekproduct: van dichtbij is beter. Mosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om de hoek, akkerbrood gebakken door bakker Wijnand van Loarnse tarwe: eerlijk en heerlijk!

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen?

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a vzw Doelstelling(en) van de presentatie Stilstaan

Nadere informatie

Workshop: Building a sustainable home. Congres Circulaire economie

Workshop: Building a sustainable home. Congres Circulaire economie Workshop: Building a sustainable home Congres Circulaire economie 1. Deceuninck in een notedop 2. Onze producten 3. Onze missie: Bouwen aan een duurzaam (t)huis 4. Innovation - Design - Ecology 2 Deeuninck

Nadere informatie

FairTradeGemeente? FairTradeGemeente 23/01/2012. Focus: duurzame ontwikkeling N - Z. Een campagne van:

FairTradeGemeente? FairTradeGemeente 23/01/2012. Focus: duurzame ontwikkeling N - Z. Een campagne van: FairTradeGemeente Een campagne van: FairTradeGemeente? Een TITEL die aangeeft dat die bepaalde gemeente én haar inwoners eerlijke handel en lokale, duurzame productie en consumptie een warm hart toedragen

Nadere informatie

BEWONERSBIJEENKOMST-WETERINGDUURZAAM- - 19-MAART-2013- - DE-TWEEDE-UITLEG-

BEWONERSBIJEENKOMST-WETERINGDUURZAAM- - 19-MAART-2013- - DE-TWEEDE-UITLEG- ! BEWONERSBIJEENKOMST-WETERINGDUURZAAM- - 19-MAART-2013- - DE-TWEEDE-UITLEG- The convenient Inconvenient sponsored by Philips. Ecologisch voetafdruk London heeft 48.868.000 global hectare nodig = 6.63

Nadere informatie

Missie stad Gent Gent is een open, solidaire, wijze en kindvriendelijke stad. Zij verbindt alle krachten om de stad uit te bouwen tot een blijvend leefbaar geheel en zo de toekomst verder vorm te geven.

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food

Nadere informatie

Green Deal Groencertificaten

Green Deal Groencertificaten Green Deal Groencertificaten biobased economy energie water bouw grondstoffen klimaat mobiliteit voedsel biodiversiteit Aanleiding groeimarkt voor`kunststoffen, chemicaliën op basis van duurzame biomassa

Nadere informatie

Future proof plastics recycling

Future proof plastics recycling Future proof plastics recycling 19-11-2018 Morssinkhof-Rymoplast Groep Groep van 9 bedrijven actief in kunststof recycling Opgericht in 1961 door Gertie Morssinkhof Een familie bedrijf geleid door 3 broers;

Nadere informatie

SLOGANS & MEGATRENDS. Duurzaam ondernemen. Recycling. Cradle to grave. Bioplastics. Greenhouse gas emissions

SLOGANS & MEGATRENDS. Duurzaam ondernemen. Recycling. Cradle to grave. Bioplastics. Greenhouse gas emissions SLOGANS & MEGATRENDS Green economy Global warming Sustainability Energy consumption Cradle to cradle Biomass Duurzaam ondernemen Recycling Cradle to grave Bioplastics Greenhouse gas emissions CO 2 reduction

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestemming type appartement softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2 ): 191 Het berekende energieverbruik is een inschatting van de energiezuinigheid van het appartement.

Nadere informatie

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Wensbeeld bedrijfskleding Rijk Design Duurzaam materiaal Circulaire keten

Nadere informatie

Een nieuw perspectief Waardestromen

Een nieuw perspectief Waardestromen Een nieuw perspectief Waardestromen Arie Voorburg 06 2706 0749 arie.voorburg@arcadis.nl Jordy Daneel 06 2706 2414 jordy.daneel@arcadis.nl 1 Verandering ontstaat door inspiratie of wanhoop 2 Deel 1 Vertrekpunt

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat Vri jteken i ng sbed i ng De meeste maatregelen die opgenomen zijn op dit certificaat, zijn op dit moment kosteneffectief of kunnen dat worden binnen de geldigheidsduur van het certificaat. Mogelijk zijn

Nadere informatie

BioScience Center Lelystad. Te huur testlocatie. 001COM12 Folder testlocatie.indd 1

BioScience Center Lelystad. Te huur testlocatie. 001COM12 Folder testlocatie.indd 1 BioScience Center Lelystad Te huur testlocatie 001COM12 Folder testlocatie.indd 1 Te huur:testlocatie 2 001COM12 Folder testlocatie.indd 2 Op deze 1300 hectare grote testlocatie zijn de volgende onderdelen

Nadere informatie

Be ECO! Sustainability is about making every decision with the future in mind.

Be ECO! Sustainability is about making every decision with the future in mind. Be ECO! Crea spant zich verregaand in om haar voetafdruk voor het leefmilieu tot een minimum te herleiden en zo haar sociale verantwoordelijkheid op te nemen. We streven naar een continue ontwikkeling

Nadere informatie

LES 2: Klimaatverandering

LES 2: Klimaatverandering LES 2: Klimaatverandering 1 Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Computer met

Nadere informatie

Klimaattop Vlaams-Brabant voorbij:

Klimaattop Vlaams-Brabant voorbij: Klimaattop Vlaams-Brabant voorbij: 29 januari 2016 Het Bolwerk Vilvoorde hoe maken we de ambities waar? www.vlaamsbrabant.be/klimaattop Programma 10u Intro (Wouter, Jan) 10u10 Kader provinciaal klimaatplan

Nadere informatie

2. Klimaat en duurzaamheid

2. Klimaat en duurzaamheid 1. Armoede Het Gentse OCMW ontwikkelt samen met de bevoegde stedelijke diensten een stedelijk sociaal-ecologisch werkgelegenheidsproject met als doel bestaande arbeidszorg-projecten op elkaar af te stemmen.

Nadere informatie

Gericht bedrijfsbenaderingsproject in kader van NIB-Nieuwe Fabriek voor de Toekomst m.b.t. recyclage en hergebruik van polymeren

Gericht bedrijfsbenaderingsproject in kader van NIB-Nieuwe Fabriek voor de Toekomst m.b.t. recyclage en hergebruik van polymeren CORE BUSINESS TO CREATE NEW VALUE CHAINS OF DOWNSTREAM USERS OF THERMOPLASTICS Gericht bedrijfsbenaderingsproject in kader van NIB-Nieuwe Fabriek voor de Toekomst m.b.t. recyclage en hergebruik van polymeren

Nadere informatie

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau Circulaire Economie Tilburg Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau 28 november 2017 Aanleiding Aanpak circulaire economie Tilburg (december 2016): Voedsel: minder voedselverspilling Consumptiegoederen

Nadere informatie

Materiaalbewust bouwen & TOTEM. John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019

Materiaalbewust bouwen & TOTEM. John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019 Materiaalbewust bouwen & TOTEM John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019 1. Intro 2. TOTEM 3. Circulariteit 4. Conclusies Klimaatimpact van een gebouw 60 50 40 30 20 10 Klimaatimpact door

Nadere informatie

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Prof. Dr. Martin Kropff Rector Magnificus Wageningen University Vice-president Raad van Bestuur Wageningen UR Ons klimaat verandert Ons klimaat verandert Oplossingsrichtingen

Nadere informatie

Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven

Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven Op 11 mei 2017 serveert de Stad Gent zijn eerste 'Earth friendly schoolmaaltijd'. Zo zet het stadsbestuur weer

Nadere informatie

Duurzame mobiliteit: praktrijkcase

Duurzame mobiliteit: praktrijkcase Duurzame mobiliteit: praktrijkcase 26 september 2017 Jan Van de Putte Directeur Dienst Aankoopbeheer, Dienst Service en Logistiek Departement Facility Management Stad Gent Structuur (huidig) Cluster Grondgebonden

Nadere informatie

onze planeet onze mensen ALSICO kleding

onze planeet onze mensen ALSICO kleding onze planeet onze mensen ALSICO kleding Levensvatbaar Ecologisch Economisch * Leefbaar Sociaal Eerlijk *Duurzaam gerecycleerd papier ALSICO & DUURZAAM ONDERNEMEN De ALSICO group is een familiebedrijf opgericht

Nadere informatie

Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap

Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap Wat is dit? Welk gereedschap is dit? Dat is een Wat kun je er mee doen? Waarvoor dient het? Met een kun je 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel?

Duurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? Duurzaam ondernemen in Vlaanderen Studienamiddag Roeselare Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? 18 juni Michel Davidts warmteontwikkelingen Kader Restwarmtegebruik maakt

Nadere informatie

Kracht in eigen inkoop

Kracht in eigen inkoop Kracht in eigen inkoop Actieplan MVI 2018/2019 Voorwoord De provincie Overijssel koopt jaarlijks voor bijna 150 miljoen euro in. Daarmee hebben we als provincie een krachtig instrument in handen om maatschappelijk

Nadere informatie

Actieplan Burgemeestersconvenant

Actieplan Burgemeestersconvenant Actieplan Burgemeestersconvenant Wat is het burgemeestersconvenant? Engagement van 6735 steden en gemeenten Om minimum 20 % CO 2 te gaan besparen tegen 2020 20 % CO 2 over het volledige grondgebied Opmaak

Nadere informatie

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt Trend: Toename van biobased in verpakken Karen van de Stadt Waarom biobased in verpakken? Altijd instroom nodig Hernieuwbare materialen Innovatie Heilige graal? 2 Copyright 2017 KIDV 3 Copyright 2017 KIDV

Nadere informatie

De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie

De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie Feike Sijbesma, CEO Royal DSM In de loop der tijd is het effect van bedrijven op de maatschappij enorm veranderd. Vijftig tot honderd

Nadere informatie

Beleid en ondersteuning t.a.v. gft-verwerking Luc Vanacker (OVAM/ere-voorzitter Vlaco) Ann Braekevelt (OVAM) Kristel Vandenbroek (Vlaco)

Beleid en ondersteuning t.a.v. gft-verwerking Luc Vanacker (OVAM/ere-voorzitter Vlaco) Ann Braekevelt (OVAM) Kristel Vandenbroek (Vlaco) Beleid en ondersteuning t.a.v. gft-verwerking 19.04.2013 Luc Vanacker (OVAM/ere-voorzitter Vlaco) Ann Braekevelt (OVAM) Kristel Vandenbroek (Vlaco) Evolutie in beleidsdoelstellingen Afvalstoffenplan (1991-1995)

Nadere informatie

Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017

Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017 Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017 Koen Smeets Afdeling Afval- en materialenbeheer Diensthoofd Administratief en datacentrum Inhoud Input

Nadere informatie

Studio de stad Grootstedelijke problemen en hun oplossingen

Studio de stad Grootstedelijke problemen en hun oplossingen Studio de stad Grootstedelijke problemen en hun oplossingen 1 Inhoud 1. probleemstelling... 3 2. De samenleving... 4 3. De ecologische voetafdruk... 5 4. Manieren om de stedelijke voetafdruk te verkleinen...

Nadere informatie

Projectoproep Circulaire economie

Projectoproep Circulaire economie Projectoproep Circulaire economie Om bij te dragen aan de transitie naar een circulaire economie, lanceert de Stichting Be Planet, in partnerschap met de Koning Boudewijnstichting, een projectoproep ter

Nadere informatie

EEN DUIM VOOR DELEN. ik deel INFOFICHE. daar wordt iedereen beter van

EEN DUIM VOOR DELEN. ik deel INFOFICHE. daar wordt iedereen beter van daar wordt iedereen beter van EEN DUIM VOOR DELEN INFOFICHE 1 1.1 DEFINITIE Delen is een vorm van consuminderen (minder verbruiken) en consumanderen (anders verbruiken). Bij delen ligt het accent op gebruiken

Nadere informatie

Studiedag circulaire economie 13 september 2016

Studiedag circulaire economie 13 september 2016 Studiedag circulaire economie 13 september 2016 Sessie B2 Circulaire economie en consumptie - denken in behoeftesystemen An Vercalsteren, VITO NV an.vercalsteren@vito.be ton per capita DE MATERIALENVOETAFDRUK

Nadere informatie

Activiteiten Colruyt Group

Activiteiten Colruyt Group Activiteiten Colruyt Group Waarom meedoen aan de Blauwe Cluster? Meerwaarde creëren Ecologie Maatschappij Economie = onze verantwoordelijkheid opnemen Geloof in duurzaam ondernemen Lange-termijngroei en

Nadere informatie

SILVER. Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop. www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be

SILVER. Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop. www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be SILVER Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be Cradle to Cradle - de ingeslagen weg Cradle to Cradle is een innovatief concept waarbij productieprocessen

Nadere informatie

Loont kiezen voor Cleantech innovatie?

Loont kiezen voor Cleantech innovatie? Loont kiezen voor Cleantech innovatie? Investeren in Cleantech biedt de mogelijkheid om economische meerwaarde te creëren in combinatie met milieuvoordelen. Een Cleantech productiemodel dient in staat

Nadere informatie

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem

Nadere informatie

Het Interreg project New-C-Land Een nieuw leven voor marginale sites!

Het Interreg project New-C-Land Een nieuw leven voor marginale sites! Het Interreg project New-C-Land Een nieuw leven voor marginale sites! Evi Michels - UGent AVEC LE SOUTIEN DU FONDS EUROPÉEN DE DÉVELOPPEMENT RÉGIONAL, DE L OVAM, DE LA PROVINCE WEST-VLAANDEREN ET DE LA

Nadere informatie

Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak. 3 mei 2018

Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak. 3 mei 2018 Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak 3 mei 2018 Wat is er gaande rond plastics? EU: Circulaire economie met wetgevend pakket EU: Plastics Strategy BE: Uitbreiding

Nadere informatie

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Strategische visie Biomassa 2030 drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Waarom deze visie? De uitdaging 2 Naar een circulaire en biobased economie 3 Visie Biomassa 2030 Kernvraag:

Nadere informatie

Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT?

Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT? Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT? Karl Vrancken Projectenmanager VITO 5de Vlaams Milieucongres Gent -21 oktober 2008 1 Neen, maar 2 Hoe bereiken we duurzaamheid? Wat is cradle to cradle?

Nadere informatie

Energieverzorging Nederland

Energieverzorging Nederland Energieverzorging Nederland Naar een Duurzame Samenleving (VROM) Vanuit een internationaal geaccordeerde basis voor 2050 Standpunt Nederlandse overheid : 100% CO2 -reductie Standpunt van de G8: 80 % CO2

Nadere informatie

energiedeskundige Dit certificaat is geldig tot en met 8juni 2020 land België

energiedeskundige Dit certificaat is geldig tot en met 8juni 2020 land België S. 1 S IS bestemming appaitement type - softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m2): Het berekende energieverbruik is een inschatting van de energiezuinigheid van het appartement. Op de schaal

Nadere informatie

Circulaire Economie en RVO. Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018

Circulaire Economie en RVO. Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018 Circulaire Economie en RVO Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018 Inhoud RVO CE Stimulering CE Inhoud CE CE: waar hebben we het over? Beleid; EZK en IenW; bedrijfsbelang en milieu grondstoffenscan

Nadere informatie

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013 Regionale voedselproductie en duurzaamheid Jasper Scholten 24 september 2013 Methodology and tools Sustainability performance LCA Sustainable nutrition Quiz Vraag 1: Heeft een aardbei die in de supermarkt

Nadere informatie

Dank u! Copyright 2007 The Natural Step

Dank u! Copyright 2007 The Natural Step Dank u! Copyright 2007 The Natural Step Workshop FSSD Reinier de Nooij, Judy van der Lijke Scan voor organisaties Copyright 2007 The Natural Step HET probleem... Er zijn vele, zeer uiteenlopende methoden

Nadere informatie

Hernieuwbaar verwarmen in de toekomst? Oplossingen vinden we niet alleen. VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018

Hernieuwbaar verwarmen in de toekomst? Oplossingen vinden we niet alleen. VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018 Hernieuwbaar verwarmen in de toekomst? Oplossingen vinden we niet alleen VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018 Energietransitie Het omvormen van het huidige energiesysteem naar een decentraal koolstofarm

Nadere informatie

Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA Bio based grondstof als isolatiemateriaal

Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA Bio based grondstof als isolatiemateriaal Bio based grondstof als isolatiemateriaal 1. Korte historie Warmteplan 2. Huidige natuurlijke isolatiematerialen 3. Toepassingen natuurlijke isolatiematerialen 4. Markt natuurlijke isolatiematerialen 5.

Nadere informatie

Ruimte voor landbouw. Jona Lambrechts

Ruimte voor landbouw. Jona Lambrechts Ruimte voor landbouw Jona Lambrechts Inhoud Nood aan ruimte voor land- en tuinbouw Hoe krijg je als gemeente zicht op die ruimte? Hoe kan je als gemeente ruimte bieden? Provinciale en Vlaamse beleidsprocessen

Nadere informatie

Ellen van Selm. P10 - Ingrediënten. Wij zijn de bestuurders van het platteland, van 16 gemeenten met:

Ellen van Selm. P10 - Ingrediënten. Wij zijn de bestuurders van het platteland, van 16 gemeenten met: en wat het te bieden heeft een bodem voor de borrel bij de P10 Ellen van Selm voorzitter P10 & burgemeester gemeente Opsterland P10 - Wij zijn de bestuurders van het platteland, van 16 gemeenten met: Veel

Nadere informatie

Gent klimaatneutraal: via de grote poort of langs een hindernissenparcours

Gent klimaatneutraal: via de grote poort of langs een hindernissenparcours TRANSITION = Gent klimaatneutraal: via de grote poort of langs een hindernissenparcours 12 december 2015 Kabinet Schepen Tine Heyse Gent TRANSITION Klimaatbeleid = stad Gent (1) 2007: Bestuursakkoord Streven

Nadere informatie

Duurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee!

Duurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee! Duurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee! Een bijzondere wijk In het zuidoosten van Hoofddorp wil gemeente Haarlemmermeer samen met marktpartijen, ketenpartners en bewoners een bijzondere wijk ontwikkelen.

Nadere informatie

Betekenis van circulaire economie voor de grondketen

Betekenis van circulaire economie voor de grondketen Betekenis van circulaire economie voor de grondketen Bodembreed 13 november 2018 Mark in t Veld (Tauw) Jeroen Nagel (RWS) RWS Duurzame Leefomgeving 2 Rijkswaterstaat Circulaire Economie GWW & RWS RWS is

Nadere informatie

DUURZAAM RENOVEREN CASE STUDY: - PROJECT IN MELDERT - PROJECT IN LUMMEN. www.liesbethliefsoons.be

DUURZAAM RENOVEREN CASE STUDY: - PROJECT IN MELDERT - PROJECT IN LUMMEN. www.liesbethliefsoons.be CASE STUDY: - PROJECT IN MELDERT - PROJECT IN LUMMEN gespecialiseerd in lage energiewoningen en passiefhuizen bij nieuwbouw : ecologisch houtskeletbouw-concept laatste jaren meer en meer vraag naar verbouwingen

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN DENDERLEEUW 8/11/2018. Zero Emission Solutions

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN DENDERLEEUW 8/11/2018. Zero Emission Solutions WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN DENDERLEEUW 8/11/2018 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN 13 STEDEN EN GEMEENTEN IN ZO VLAANDEREN LEDE GAVERE SINT-LIEVENS- HOUTEM ERPE-MERE ZWALM ZOTTEGEM HERZELE

Nadere informatie

Bijlage bij persbericht Hoe presteren gemeenten op klimaatvlak?

Bijlage bij persbericht Hoe presteren gemeenten op klimaatvlak? Bijlage bij persbericht Hoe presteren gemeenten op klimaatvlak? Evolutie CO2-uitstoot in de provincie Limburg Tussen 2011 en 2016 evolueerde de CO 2-uitstoot in de provincie Limburg gunstiger dan in heel

Nadere informatie

Duurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee!

Duurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee! Duurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee! Lincolnpark in vogelvlucht Een bijzondere wijk Lincolnpark biedt ruimte aan circa 850 woningen en voorzieningen zoals winkels, horeca, een school, kleinschalige

Nadere informatie

Profiel van een isolatie expert.

Profiel van een isolatie expert. Profiel van een isolatie expert. 1 Een team van isolatie-experten Isolteam, met vestigingen in Kortemark en Hoboken, beschikt over een dynamische ploeg van bedreven experten, zowel op vlak van studie

Nadere informatie

Ton Venhoeven, Rijksadviseur Infrastructuur

Ton Venhoeven, Rijksadviseur Infrastructuur Geïntegreerde netwerken en knooppunten: veranderingen in de maatschappij Ton Venhoeven, Rijksadviseur Infrastructuur Project uitwerking en planvoorbereiding Advies verkenningen Onderzoek duurzame stedenbouw

Nadere informatie