Milieu Impact van Composieten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Milieu Impact van Composieten"

Transcriptie

1 Milieu Impact van Composieten Ben Drogt BiinC

2 Ben Drogt,BiinC Aerospace Engineer sinds jaar bijdsm in verschillende R&D and Business posities Sinds 2006 focus op composieten, innovatie en duurzaamheid Sinds 2010 eigenaar van BiinC Betrokken in verschillende projecten op het gebied van composieten en duurzaamheid AVK SMC Alliance CUR 96+

3 Duurzaamheid De impact die een materiaal heeft op het milieu, het menselijk leven en het klimaat: Gebruik van grondstoffen en natuurlijke bronnen Gebruik van energie Gebruik van land Gebruik van water Emissies naar land, water en lucht

4 Denken in de keten making a product using a product end-of-use minimal environmental impact through entire life cycle

5 Het maken van composieten Keuze van grondstoffen Efficient gebruiken van de grondstoffen in het productie proces (beperk verliezen/afval) Energieverbruik in productie Emissies naar water, lucht en land tijdens de productie

6 Energie inhoud van composiet grondstoffen Source:Tetsuya Suzuki Jun Takahashi The University of Tokyo December 2005

7 Denken in de keten making a product using a product end-of-use minimal environmental impact through entire life cycle

8 Het gebruiken van composieten Energieverbruik tijdens gebruik Onderhoud tijdens gebruik: emissies, verbruik van materialen en energie voor onderhoud Levensduur waarin het product of materiaal zijn functie kan vervullen

9 Composieten zijn licht

10 Composieten zijn licht

11 Composieten zijn duurzaam

12 Composieten zijn duurzaam US Coast Guard patrol boat, te water gelaten in 1952 Source: Eric Green Ass.

13 Composieten vragen weinig onderhoud Composieten roesten niet (maar kunnen wel degraderen) Composieten kunnen tegen agressieve milieus; de goede keuze van de grondstofen is belangrijk Composieten kunnen worden ontworpen voor het milieu waarin het wordt toegepast; goede kennis van materialen is wel nodig

14 5 verschillende brug concepten vergeleken Staal Roestvast staal Gepultrudeerd composiet Aluminium Beton 50 jaar service life Millieu impact over de bouw en levensduur periode bron: Studie van Rijkswaterstaat, NL, 2003 by Ryszard A Daniels

15 x1000 MJ energy use for different material concepts aluminium structural steel stainless steel concrete composite energy consumed on delivery energy consumed in maintenance

16

17 Denken in de keten making a product using a product end-of-use minimal environmental impact through entire life cycle

18 Einde Gebruik vs. Einde Leven Omdat composieten duurzaam zijn is de technische levensduur vaak langer dan de economische levensduur Hergebruik van composiet producen zal de duurzaamheid van composieten substantieel verlengen Composieten op basis van thermoplasten kunnen worden gesmolten en opnieuw worden gebruikt Composieten op basis van thermoharders kunnen niet worden gesmolten en verlangen andere her-gebruik concepten

19 Einde Gebruik scenario s a. Hergebruik in dezelfde toepassing b. Hergebruik in een laagwaardiger toepassing (downgrading) c. Hergebruik als materiaal, na ontmantelling d. Materiaal terugbrengen naar de originele grondstoffen e. Gebruik van het materiaal in andere processen f. Verbranden van het materiaal als energiebron g. Storten Increasing environmental impact

20 Thermoharders worden het meest gebruikt Hergebruiksopties voor thermohardende composieten Hergebruik als vulstof in hetzelfde materiaal Gebruik als brandstof en grondstof voor cement productie Verbranden in een energie centrale

21 Thermoharders worden het meest gebruikt Hergebruiksopties voor thermohardende composieten Hergebruik als vulstof in hetzelfde materiaal Gebruik als brandstof en grondstof voor cement productie Verbranden in een energie centrale

22 Composiet afval in cement productie

23 Denken in de keten making a product using a product end-of-use minimal environmental impact through entire life cycle

24 Life Cycle Assessments An LCA is an objective estimation of the effect that a product has on the environment, human life and the climate, in all phases of the life cycle of a product

25 Verschillende methodes voor LCA s LCA methodes zijn verschillend per markt segment (chemische) industrie gebruikt Symapro/EcoIndicator Bouw gebruikt BREEAM (Dubocalc in NL) Duurzaamheidsprestaties van gebouwen worden berekend met LEED Basic data (LCI) uit verschillende data bases(a.o. Eco- Invent) Verschillende LCA s zijn moeilijk te vergelijken

26 Conclusions Alle fases van de levenscyclus hebben hun specifieke impact op duurzaamheid De bepaling van de millieu impact van een product of materiaal moet daarom over de hele levenscyclsus worden bepaald: LCA s Verschillende LCA methodes and dat bases zijn beschikbaar: er is geen wereldwijde standaard Composieten kunnen positief bijdragen aan de duurzaamheid van een product in de Infratechiek, maar Composieten moeten wel op de goede manier worden gebruikt

27 De belangrijkste bijdrage van Composieten aan het milieu

Aluminium, LCA en EPD

Aluminium, LCA en EPD Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15

Nadere informatie

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt

Nadere informatie

VEZELVERSTERKTE KUNSTSTOFFEN: LICHT, DUURZAAM, STERK maar hoe circulair? ing. Jan Schrama

VEZELVERSTERKTE KUNSTSTOFFEN: LICHT, DUURZAAM, STERK maar hoe circulair? ing. Jan Schrama VEZELVERSTERKTE KUNSTSTOFFEN: LICHT, DUURZAAM, STERK maar hoe circulair? ing. Jan Schrama Sinds 1969 Maatwerk in composieten 30 vaste medewerkers 6 productiehallen 5.000 m² Binnen- en buitendienst VCA*

Nadere informatie

Methode en data in Europees perspectief

Methode en data in Europees perspectief Methode en data in Europees perspectief SBK-symposium Nationale Milieudatabase 24 februari 2011 Agnes Schuurmans (vz normcie 351 281 / lid SBK-TIC / Rockwool) Europese ontwikkelingen waarvoor milieu-informatie

Nadere informatie

REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen)

REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen) REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen) Van: 16-maart- 2016 Betreft: Referentie betonmortels 1. Inleiding In opdracht van het Netwerk Betonketen zijn er referentiebetonmengsels voor het

Nadere informatie

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Agnes Schuurmans Voorzitter NEN 351 281 (CEN TC350) Rockwool International 1 Bouwbesluit - 1 april 2012 Milieuparagraaf Artikel

Nadere informatie

Hoe zit het met de Duurzaamheid van Producten?

Hoe zit het met de Duurzaamheid van Producten? Hoe zit het met de Duurzaamheid van roducten? Het model van de Ecokosten / Waarde Verhouding (Eco-costs / Value Ratio = EVR) en eco-efficiente waardecreatie dr. ir. Joost G. Vogtländer Technische Universiteit

Nadere informatie

Het Minamata Verdrag:

Het Minamata Verdrag: Het Minamata Verdrag: Internationale ontwikkelingen voor het minimaliseren en voorkomen van kwikgebruik Farzia Hausil, NIMOS Datum: 14 maart 2013 Inhoud Key findings van het rapport UNEP Global Mercury

Nadere informatie

Material Value Circle

Material Value Circle Material Value Circle Meerwaarde in de circulaire waarde keten Lonneke de Graaff Materials 2014 l.graaff@dpivalucentre.nl Inhoud DPI Value Centre Wat is de Value Circle? Waarom kijken naar de Value Circle?

Nadere informatie

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Introductie van het bedrijf Uitvinder van de Heuga tapijttegel Omzet $ 1 miljard 3500 medewerkers

Nadere informatie

Definitie. Wat is Duurzaamheid?

Definitie. Wat is Duurzaamheid? Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing

Nadere informatie

Gijs Jansen (CEO Alucha)

Gijs Jansen (CEO Alucha) Gijs Jansen (CEO Alucha) December 2012 INDEX Alucha Technologie Toepassingen in de papierindustrie Drankenkartons Mixed plastics Papierslib Conclusies ALUCA istorie: Ons doel: Referentie installatie: Opgericht

Nadere informatie

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY

Nadere informatie

Houten producten in de strijd tegen klimaatswijziging

Houten producten in de strijd tegen klimaatswijziging Houten producten in de strijd tegen klimaatswijziging Meer hout voor een betere planeet Beleidsmakers zoeken allerlei manieren om broeikasgasemissies te verminderen. De rol van bossen en bosbouw vormt

Nadere informatie

Optimaliseren van recyclingprocessen via innovatie in productontwikkeling Duurzaamheidsdialoog TNS NIPO

Optimaliseren van recyclingprocessen via innovatie in productontwikkeling Duurzaamheidsdialoog TNS NIPO Optimaliseren van recyclingprocessen via innovatie in productontwikkeling Duurzaamheidsdialoog TNS NIPO Eelco Smit Philips Consumer Lifestyle 29 maart 2012 Een sterke diverse industriële groep leading

Nadere informatie

GROENE KOOLWATERSTOFFEN. Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma

GROENE KOOLWATERSTOFFEN. Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma GROENE KOOLWATERSTOFFEN Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma AANLEIDING: Grote belangstelling voor waterstof in de aanloop naar, en binnen het Klimaatakkoord Scenario s, projecties en schattingen voor

Nadere informatie

Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~

Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~ Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~ Piet Vitse (PCE-FOAMGLAS) voorzitter BMP-WG Duurzaam Bouwen 1 1 1. Uitgangspunt 2. Maatschappelijk & wettelijk kader CPR

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn!

Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn! Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn! Roadmap DURABILIT Drivers and barriers Refurbishment, hergebruik en grondstoffen Footprint reductie door hergebruik Value matrix Succesfactoren Discussie DURABILIT

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse van groene wanden

Levenscyclusanalyse van groene wanden Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Levenscyclusanalyse van groene wanden Inzicht in de milieu-impact van de verschillende onderdelen Lisa Wastiels, An Janssen WTCB 1 Mid-term

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 2/14/2017 1 Agenda 1. Introductie

Nadere informatie

Duurzaamheidsmetingen

Duurzaamheidsmetingen Duurzaamheidsmetingen 21 april SUSPRO³ werkgroep eco-innovatie Saskia Walraedt Projectleider Eco²Chem en Vlarip Agenda Inleiding Waarom duurzaamheid meten Types meetmethodes Wat meten Hoe meten Voorstelling

Nadere informatie

Een herstellende bijdrage leveren aan milieu en maatschappij. - met de natuur als mentor -

Een herstellende bijdrage leveren aan milieu en maatschappij. - met de natuur als mentor - Een herstellende bijdrage leveren aan milieu en maatschappij - met de natuur als mentor - KIVI 23 september 2014 Inclusief en circulair innoveren en co-creëren door te inspireren Geanne van Arkel Sustainable

Nadere informatie

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014 TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik

Nadere informatie

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Duurzaamheid. Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker. Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Duurzaamheid. Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker. Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam Duurzaamheid Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam Duurzaamheid maatschapelijke meerwaarde leveren PPP samenhang (met alle maatschappelijke doelen)

Nadere informatie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie Ecodesign Leen Van Aken Groep Design & Technologie Wat is ecodesign? Eco - design Ecologisch > esthetisch, ergonomisch, economisch, functioneel, Levenscyclus > ontwerp, productie, distributie, gebruik

Nadere informatie

Ecobalans Radiator Zmart 2.0

Ecobalans Radiator Zmart 2.0 Ecobalans Radiator Zmart 2.0 Stalen radiator NHL56/56-1000 vs. Zmart 2.0 Managementsamenvatting Opdrachtgever: Zehnder Group Produktion Gränichen AG CH-5722 Gränichen Roland Diethelm Opdrachtnemer: Sinum

Nadere informatie

SuFiQuaD. Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types. Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009.

SuFiQuaD. Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types. Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009. SuFiQuaD Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009 1 Doel Presentatie Wat kunnen we uit SuFiQuaD project leren voor een toekomstgericht

Nadere informatie

Vaak gestelde vragen. Ecologische Productverklaring. Mei 2012. Solar Gard Architecturale Zonnewerende Glasfolies

Vaak gestelde vragen. Ecologische Productverklaring. Mei 2012. Solar Gard Architecturale Zonnewerende Glasfolies Vaak gestelde vragen Ecologische Productverklaring Solar Gard Architecturale Zonnewerende Glasfolies Mei 2012 Ecologische Productverklaring Vaak Gestelde Vragen Inhoudstafel 1. Wat is een Ecologische productverklaring

Nadere informatie

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum Samenvatting uit rapport: Life Cycle Analysis Granova Heros Sluiskil B.V Datum 10-10-2014 Opdrachtgever Heros Sluiskil B.V. Oostkade 5 4541 HH Sluiskil Opdrachtnemer EcoChain Technologies B.V. Oostenburgermiddenstraat

Nadere informatie

Rethink Plastic: Circulaire Kunststoftechnologie. search voor nieuwe toepassingen en materialen

Rethink Plastic: Circulaire Kunststoftechnologie. search voor nieuwe toepassingen en materialen Rethink Plastic: Circulaire Kunststoftechnologie search voor nieuwe toepassingen en materialen De verwarde wereld Geen leer maar Plastic Papier Aluminium Plastic Just water Stella McCartney Internet Plastic

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz CO 2 footprint rapportage 2018 Uzin Utz 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding en samenvatting 1.1. Inleiding 1.2. Samenvatting 2. CO2 reductiebeleid 2.1. Visie 2.2.

Nadere informatie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Waterstof Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Jörg Gigler & Marcel Weeda TKI Nieuw Gas Waterstofbijeenkomst

Nadere informatie

Hoe kan je continue innoveren op het gebied van duurzaamheid tijdens een langdurige samenwerkingsperiode?

Hoe kan je continue innoveren op het gebied van duurzaamheid tijdens een langdurige samenwerkingsperiode? Hoe kan je continue innoveren op het gebied van duurzaamheid tijdens een langdurige samenwerkingsperiode? 2 praktijkcases: De Kromhout Kazerne in Utrecht Rijkskantoor de Knoop in Utrecht Even voorstellen

Nadere informatie

Bijeenkomst Circulaire Economie 16 februari 2018

Bijeenkomst Circulaire Economie 16 februari 2018 Bijeenkomst Circulaire Economie 16 februari 2018 Agenda 13.30 uur Welkomstwoord 13.40 uur Onderzoeksresultaten 14.00 uur Pitch per thema 14.30 uur Brainstorm sessie per thema 15.30 uur Uitkomsten per thema

Nadere informatie

CO 2 footprint producten Tata Steel Tubes BV

CO 2 footprint producten Tata Steel Tubes BV Tata Steel Nederland Tubes BV CO 2 footprint producten Tata Steel Tubes BV Jan Vroonhof (RHDHV) Paul van Ommen (Tata Tubes) Tata Steel Tubes 1. Environmental Policy Tata Steel 2. Doelstellingen en waarom

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2014 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

Een verhaal van alle tijden. Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd

Een verhaal van alle tijden. Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd Een verhaal van alle tijden Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd Rockpanel: duurzaamheid in de genen Rockpanel is onderdeel van de Rockwool Groep. Een onderneming waar respect voor mens en milieu

Nadere informatie

Aanbesteding van Toerit Someren

Aanbesteding van Toerit Someren Aanbesteding van Toerit Someren Rijkswaterstaat, Nederland De nieuwe aanbestedingsmethode gericht op vermindering van milieueffecten en CO2 uitstoot werd succesvol toegepast bij een aanbesteding voor een

Nadere informatie

Ketenanalyse Afval in project "Nobelweg te Amsterdam"

Ketenanalyse Afval in project Nobelweg te Amsterdam Ketenanalyse Afval in project "Nobelweg te Amsterdam" 4.A.1_2 Ketenanalyse afval in project "Nobelweg te Amsterdam" 1/16 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Wat is een ketenanalyse 3 1.2. Activiteiten Van

Nadere informatie

SBIR Verduurzamen voedselproductie

SBIR Verduurzamen voedselproductie SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse en de bouw Streven naar een meetbare en berekenbare duurzaamheid van gebouwen

Levenscyclusanalyse en de bouw Streven naar een meetbare en berekenbare duurzaamheid van gebouwen Levenscyclusanalyse en de bouw Streven naar een meetbare en berekenbare duurzaamheid van gebouwen Pieter Van Laere - Sustainable Development Manager Saint-Gobain Construction Products - ISOVER De kers

Nadere informatie

CO 2. Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels

CO 2. Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels Ketenanalyse Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen gehele waardeketen: upstream en downstream De waardeketen is onderverdeeld in twee stromen: de upstream en de downstream. In de upstream bevinden

Nadere informatie

Circulaire economie LCA als basis DUBOkeur als bewijs

Circulaire economie LCA als basis DUBOkeur als bewijs DUURZAAMGEBOUWD CONGRES Workshop 2E Circulaire economie LCA als basis DUBOkeur als bewijs Inhoud Materialen worden belangrijker Life Cycle Assessment (LCA) DUBOkeur prof.dr.ir. Michiel Haas Faculty CiTG

Nadere informatie

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman 1 Inhoud : Wat is en doet de NMD Herstructurering Harmonisatie Onderzoek Toekomst 2 Doelstellingen NMD: Landelijke geharmoniseerde

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk

Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk AGENDA Houtcafé 25 september 2014 16.00 uur Inleiding Milieuaspecten van hout Eric D. de Munck, projectleider en secretaris Centrum Hout/VVNH

Nadere informatie

Circulair aanbesteden. 24 januari 2017 Sarah Naipal

Circulair aanbesteden. 24 januari 2017 Sarah Naipal Circulair aanbesteden 24 januari 2017 Sarah Naipal Waar gaan we het over hebben? Kort de noodzaak voor de transitie naar een circulaire economie Onze uitgangspunten De verschillende fasen van een circulair

Nadere informatie

CO 2. -Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels

CO 2. -Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels -Ketenanalyse Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels Een slimmer concept door inzicht in de keten Met PlusWonen streeft VolkerWessels naar het minimaliseren

Nadere informatie

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik

Nadere informatie

Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen

Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen Inleiding De complexiteit van ons afvalwatersysteem is, naast de lange levensduur,

Nadere informatie

2.2 krafton kwaliteitscontrole en kwaliteitssysteem

2.2 krafton kwaliteitscontrole en kwaliteitssysteem 1. Over ons: Krafton (voorheen Bijl Profielen) Krafton is ruim 40 jaar geleden begonnen als Bijl Profielen en is in die tijd uitgegroeid tot een gerenommeerde producent van glasvezelversterkte polyester

Nadere informatie

Product Sustainability Indicator

Product Sustainability Indicator Product Sustainability Indicator Waarom een scorecard? Duurzaam bouwen is al lang geen trend meer. De vraag naar duurzame gebouwen groeit en daarmee de vraag naar duurzame producten. Maar wat is een duurzaam

Nadere informatie

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Aanpak van het USI Vraaggericht expertise mobiliseren om kennis te valoriseren ( integrating

Nadere informatie

VERKENNING van de BioBased Economy

VERKENNING van de BioBased Economy VERKENNING van de BioBased Economy Biobased of Biowaste? Vereniging van Ver(s)kenners Martijn Wagener 28-nov-2013 Indeling Introductie Virida! Wat is de Biobased Economy?! Principes: cascadering en raffinage!

Nadere informatie

Milieu-impact van groene wandsystemen

Milieu-impact van groene wandsystemen Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Milieu-impact van groene wandsystemen Lisa Wastiels, An Janssen WTCB Met de financiële steun van: 1 Milieu-impact van groene wanden 1. Levenscyclusanalyse

Nadere informatie

CONNECT2025. Theo Ockhuijsen (Innovatie Express & BIMpuls )

CONNECT2025. Theo Ockhuijsen (Innovatie Express & BIMpuls ) Theo Ockhuijsen (Innovatie Express & BIMpuls ) De impact van techniek op weg naar 2025 Voor een Nederland dat mee voorop loopt Zes toekomstthema s Mensenwerk oud naast nieuw De stad Nederland op zoek naar

Nadere informatie

Openbare!samenvatting! /! Energy!efficiency! in!de!keten!van! vulkaniseermiddelen! (Vultac TB7)! voor!toepassing!in!autobanden!

Openbare!samenvatting! /! Energy!efficiency! in!de!keten!van! vulkaniseermiddelen! (Vultac TB7)! voor!toepassing!in!autobanden! Openbare!samenvatting! /! Energy!efficiency! in!de!keten!van! vulkaniseermiddelen! (Vultac TB7)! voor!toepassing!in!autobanden! Definitieve versie Geschreven door: Hugo Nusteling, consultant In samenwerking

Nadere informatie

Noodzaak van informatie

Noodzaak van informatie Noodzaak van informatie BIM koppeling met BREEAM TJJ Huijsmans Contents Inleiding Reageren op veranderingen Dynamiek in gebouwde omgeving Materialen in circulaire economie Shearing layers principe Noodzaak

Nadere informatie

Waarom scoort aluminium niet beter?

Waarom scoort aluminium niet beter? Aluminiummiddag 27.04.2010 Waarom scoort aluminium niet beter? In het hol van de leeuw te gast? prof.dr.ir. Michiel Haas 1 Inhoudsopgave Voorstellen Materiaal prestatie instrumenten Nederlandse Nationale

Nadere informatie

LCA, wat kan je er mee. Sustainability consultant gaasbeek@pre sustainability.com

LCA, wat kan je er mee. Sustainability consultant gaasbeek@pre sustainability.com LCA, wat kan je er mee Anne Gaasbeek Anne Gaasbeek Sustainability consultant gaasbeek@pre sustainability.com PRé Consultants PRé is pionier i van LCA sinds 1990; ontwikkelaar van Ecoindicator and ReCiPe

Nadere informatie

Eindrapport (2 e versie) VERTROUWELIJK

Eindrapport (2 e versie) VERTROUWELIJK VOORWOORD Het uitgangspunt van deze studie was het verkrijgen van inzicht in de milieu-impact van een composiet brug, met verschillende grondstoffen. Daarnaast is er ook gekeken naar de verhouding tot

Nadere informatie

Energie en comfort in duurzame gebouwen

Energie en comfort in duurzame gebouwen Energie en comfort in duurzame gebouwen Aluminium Experience Day 30 augustus 2011 Dr.ir.arch. Griet Verbeeck (PHL & K.U.Leuven) DUURZAME GEBOUWEN KLIMAATSVERANDERING UITPUTTING NATUURLIJKE RIJKDOMMEN DUURZAAMHEID

Nadere informatie

Trends in duurzaam bouwen

Trends in duurzaam bouwen Trends in duurzaam bouwen De ontwikkeling naar energie neutraal bouwen en duurzaam materiaalgebruik auteur ir. W.D. Wormgoor ZOETERMEER - MOOK - GRONINGEN - ROERMOND - DÜSSELDORF - BONN - BERLIJN - PARIJS

Nadere informatie

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 3/30/2017 1 Agenda 1. Introductie

Nadere informatie

Circulaire draagconstructies bouwen met Skellet

Circulaire draagconstructies bouwen met Skellet Circulaire draagconstructies bouwen met Skellet De cirkel A = Lineaire economie Ontginning van grondstoffen Produceren van bouwmaterialen Bouwen Slopen Afval storten B = Circulair door recyclen Ontginning

Nadere informatie

Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint

Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint M. Nods Nods Consultancy www.nods-consultancy.com m.nods@nods-consultancy.com Principes circulaire economie 2 NGO: algemene introductie 1 De Life Cycle

Nadere informatie

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Presentatie Achtergronden duurzaam bouwen Bepalingsmethoden milieuprestatie gebouw LCA Nationale Milieudatabase Duurzaamheid en verf -> een

Nadere informatie

Producten op basis van hout en het milderen van de klimaatverandering

Producten op basis van hout en het milderen van de klimaatverandering Producten op basis van hout en het milderen van de klimaatverandering Een huis veeleer in hout bouwen in plaats van in baksteen vermindert gemiddeld de koolstofemissie met 10 ton. Indien een bijkomende

Nadere informatie

Uitreiking Milieucharters Oost-Vlaanderen 2012

Uitreiking Milieucharters Oost-Vlaanderen 2012 Uitreiking Milieucharters Oost-Vlaanderen 2012 Praktijkvoorbeelden voor duurzaam ketenbeheer om de ecologische, sociale en economischfinanciële impact in kaart te brengen. Bernard MAZIJN Universiteit Gent

Nadere informatie

dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid

dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Seminar duurzaam bouwen met staal dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Inhoud Inleiding ontwikkelingen duurzaam

Nadere informatie

Rijkswaterstaat werkt Circulair in 2030

Rijkswaterstaat werkt Circulair in 2030 werkt Circulair in 2030 Kansen en uitdagingen Evert Schut Sr. adviseur dienst WVL Programma Wat is circulaire economie? Rijksbrede ambities en aanpak circulaire economie Ambities en aanpak RWS Kennisagenda

Nadere informatie

PCR VLOERBEKLEDING. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

PCR VLOERBEKLEDING. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag PCR VLOERBEKLEDING Versie 1.0 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief

Nadere informatie

Een verhaal van alle tijden

Een verhaal van alle tijden Een verhaal van alle tijden ROCKPANEL BRE Global A+ / A gecertificeerd ROCKPANEL products BRE Certified ROCKPANEL: duurzaamheid in de genen ROCKPANEL is onderdeel van de ROCKWOOL Groep. Een onderneming

Nadere informatie

Ketenanalyse Tijdelijke Verkeersborden Traffic Service Nederland

Ketenanalyse Tijdelijke Verkeersborden Traffic Service Nederland 1 Ketenanalyse Tijdelijke Verkeersborden Traffic Service Nederland Auteur: Nick Ooms, Margriet de Jong Bedrijf: Traffic Service Nederland Autorisatiedatum: 17-05-2016 Versie: 1.0 Handtekening autoriserend

Nadere informatie

Eindelijk een oplossing voor End-of-Life composieten!

Eindelijk een oplossing voor End-of-Life composieten! Eindelijk een oplossing voor End-of-Life composieten! Nationaal Kunststof Congres Dr. Ir. Albert ten Busschen Thermoset composieten: duurzaam materiaal Sterk en licht Weinig onderhoud Lange levensduur

Nadere informatie

gerecycleerde PVC Michel STRYPSTEIN 24 november 2009

gerecycleerde PVC Michel STRYPSTEIN 24 november 2009 Duurzame innovatie met gerecycleerde PVC Michel STRYPSTEIN 24 november 2009 Business Unit Directeur Brussel Agenda Korte presentatie Deceuninck Criteria voor Duurzame Innovatie Case 1: Cyclefoam Case 2:

Nadere informatie

De ecologische keuze van bouwmaterialen: aandachtspunten en basisbegrippen

De ecologische keuze van bouwmaterialen: aandachtspunten en basisbegrippen De ecologische keuze van bouwmaterialen: aandachtspunten en basisbegrippen Opleidingscyclus 'De ecologische keuze van bouwmaterialen' 21 april 2009 1 Inhoud: 1. Enkele cijfers 2. Grijze energie: een basisbegrip

Nadere informatie

Reeks A DUURZAAMHEID & PRODUCTIE

Reeks A DUURZAAMHEID & PRODUCTIE Reeks A DUURZAAMHEID & PRODUCTIE DUURZAAM- HEID A1-3 REcoEP Duurzaamheid If you think you are too small to have an impact, try to go to bed with a mosquito in the room A1-4 REcoEP Duurzaamheid Wat is duurzaamheid?

Nadere informatie

Duurzaam onderhoud (vastgoed en infrastructuur) Benaderingswijze vanuit de verf en drukinkt industrie

Duurzaam onderhoud (vastgoed en infrastructuur) Benaderingswijze vanuit de verf en drukinkt industrie Duurzaam onderhoud (vastgoed en infrastructuur) Benaderingswijze vanuit de verf en drukinkt industrie Wat is duurzaam onderhoud? Van duurzaam onderhoud (vastgoed & infrastructuur) is sprake als alle schakels

Nadere informatie

ERUTAN. Een nieuw business concept ontwerp voor tapijten van natuurlijke vezels met een 100% gesloten biologische cirkel

ERUTAN. Een nieuw business concept ontwerp voor tapijten van natuurlijke vezels met een 100% gesloten biologische cirkel ERUTAN Een nieuw business concept ontwerp voor tapijten van natuurlijke vezels met een 100% gesloten biologische cirkel Terug naar de natuur ERUTAN: een project ontwikkeld door het ERUTAN Consortium, bestaande

Nadere informatie

Vlaams afval- en materialencongres 6 april

Vlaams afval- en materialencongres 6 april Vlaams afval- en materialencongres 6 april Erik de Baedts Directeur NVRD President MWE Board member ISWA Strategisch omgaan met grondstoffen Nederlandse vereniging van gemeenten ogv afvalbeheer & reiniging

Nadere informatie

Alfen MVO nieuws. Voortgang acties m.b.t. onze CO2 ambities

Alfen MVO nieuws. Voortgang acties m.b.t. onze CO2 ambities Alfen MVO nieuws Voortgang acties m.b.t. onze CO2 ambities 9 april 2018 In het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) willen wij u middels deze nieuwsbrief informeren over de voortgang

Nadere informatie

Ketenanalyse herverlichting "Doorgaande wegen gemeente Sint-Michielsgestel"

Ketenanalyse herverlichting Doorgaande wegen gemeente Sint-Michielsgestel Ketenanalyse herverlichting "Doorgaande wegen gemeente Sint-Michielsgestel" Auteur: Nick van Moerkerk Versie: 1.3 Datum: 07-07-2015 Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager Authorisatiedatum:

Nadere informatie

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Niveaus van circulariteit (10 R s) 1. Refuse: weigeren/voorkomen gebruik 2. Reduce: gebruik

Nadere informatie

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 Living Labs Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 dr.ir. Elke den Ouden expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e Where innovation starts TU/e Living Labs Een Living

Nadere informatie

Waarom testen? Het draait allemaal om: - winst marge - klant tevredenheid - product inzicht (van productie tot eind gebruiker)

Waarom testen? Het draait allemaal om: - winst marge - klant tevredenheid - product inzicht (van productie tot eind gebruiker) Waarom testen? Zorgen dat het ontwikkelde product geschikt is voor zijn einddoel Minimale transportschade, waardoor minder beschadigde producten bij einddoel Voorkomen van schade claims en juridische kosten

Nadere informatie

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA CIRCULAIRE ECONOMIE EN GRONDSTOFFENEFFICIËNTIE Een duurzame circulaire economie gaat uit van volledige herbruikbaarheid

Nadere informatie

THE FUTURE BELONGS TO YOU WERELDPRIMEUR: de allereerste can van 100% gerecycled materiaal

THE FUTURE BELONGS TO YOU WERELDPRIMEUR: de allereerste can van 100% gerecycled materiaal THE FUTURE BELONGS TO YOU WERELDPRIMEUR: de allereerste can van 100% gerecycled materiaal WORLD S FIRST 100% RECYCLED PLASTIC CAN UZIN. UND DER BODEN GEHÖRT DIR. GOED NIEUWS UZIN introduceert als eerste

Nadere informatie

Energy Balance Assessment Tool

Energy Balance Assessment Tool Energy Balance Assessment Tool Energy Balance Assessment Tool (EBAT) Verbruik van verschillende soorten energie in de waterkringloop: een Excel tool Energy Balance Assessment Tool (EBAT) Waarom is EBAT

Nadere informatie

Duurzaamheid in de industrie en de tertiaire sector. Yves Surmont & Kristof Descheemaeker 25 maart 2010

Duurzaamheid in de industrie en de tertiaire sector. Yves Surmont & Kristof Descheemaeker 25 maart 2010 Duurzaamheid in de industrie en de tertiaire sector Yves Surmont & Kristof Descheemaeker 25 maart 2010 Inhoud In vogelvlucht door duurzaamheid Wat is duurzaamheid Historiek BREEAM: wat, hoe en waarom?

Nadere informatie

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland Jan Schouten Quality Safety Environmental care A company driven by strong core values CO 2 -neutrale productie Eerste 100 % CO 2 -neutrale truckfabriek in Gent Windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen

Nadere informatie

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING NIEUWE VISIE OP ZONREGELING Zon en daglicht regeling als deel van de energieprestaties in gebouwen Peter Winters President of the European Solar Shading Organization Director Shading & Building Dickson

Nadere informatie

Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems

Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems Frans Mofers Nederland cursusmateriaal & CAA's alle cursusmateriaal vrij downloadbaar als PDF betalen voor volgen cursus cursussite

Nadere informatie

madera Natuurlijk Spelen, een Trend Duurzaamheid met RVS De uitstraling van hout maar de kwaliteit van RVS.

madera Natuurlijk Spelen, een Trend Duurzaamheid met RVS De uitstraling van hout maar de kwaliteit van RVS. madera N atuurlijk RVS 4 7 Natuurlijk Spelen, een Trend De uitstraling van hout maar de kwaliteit van RVS. Duurzaamheid met RVS Hernieuwbaar en sluit aan op de oneindige kringloop van Cradle to Cradle.

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Amsterdam, 26 januari 2016 1 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 Waarom circulair? 6 Nederland Circulair! 7

Nadere informatie

STEAM-UP Stand van Zaken

STEAM-UP Stand van Zaken STEAM-UP Stand van Zaken Synergie met Onderhoud Co-funded by the Intelligent Horizon2020 Energy Europe Programme Programme of the European of the European Union Union The The sole sole responsibility responsibility

Nadere informatie