UITSPRAAK. Inzake. De heer [naam] Wonende te [plaats] Klager Gemachtigde: mevrouw [naam] tegen. De heer [naam] huisarts te [naam] Verweerder

Transcriptie

1 Geschilleninstantie Huisartsenzorg Kamer Noord Referentie: 2017/24/HAN UITSPRAAK Inzake De heer [naam] Wonende te [plaats] Klager Gemachtigde: mevrouw [naam] tegen De heer [naam] huisarts te [naam] Verweerder 2017/24/HAN 1

2 DE PROCEDURE Bij brief van 19 april 2017 heeft klager een klacht ingediend jegens verweerder. Klager heeft [naam] gemachtigd namens hem op te treden in de onderhavige procedure. Klager heeft op 5 juli 2017 de Geschilleninstantie Huisartsenzorg Kamer Noord (hierna verder te noemen de (geschillen) commissie) schriftelijk gemachtigd de klacht voor te leggen aan verweerder en heeft hierbij tevens de geschillencommissie gemachtigd alle relevante gegevens betreffende de klacht op te vragen. Verweerder en klager zijn gehoord op basis van een schriftelijke procedure van hoor en wederhoor. De geschillencommissie heeft kennisgenomen van de volgende stukken: de klachtbrief van 19 april 2017; het verweerschrift van verweerder van 7 augustus 2017; onderbouwing schadeclaim door klager van 12 augustus 2017; aanvullende reactie verweerder op de schadeclaim van 27 september Klager heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid repliek in te dienen. Om die reden is ook geen dupliek gevraagd aan verweerder. In haar vergadering van 2 november 2017 heeft de geschillencommissie besloten op basis van de schriftelijke stukken tot een uitspraak te komen. De uitspraak is vervolgens vastgesteld in de vergadering van 8 december SAMENVATTING VAN HET GESCHIL Klager vindt dat: 1. Verweerder nalatig is geweest door geen lichamelijk onderzoek te verrichten en alleen medicatie voor te schrijven. 2. Verweerder sneller had moeten verwijzen naar een uroloog. DE FEITEN De geschillencommissie heeft op grond van de beschikbare informatie de, voor de beoordeling van het geschil relevante volgende feiten als vaststaand, of onvoldoende betwist, aangenomen: Bij van 23 oktober 2017 heeft de gemachtigde van klager laten weten dat klager terminaal ziek is. Om die reden wordt afgezien van het indienen van repliek. Klager heeft inmiddels een andere huisarts. 2017/24/HAN 2

3 Op 9 november 2016 vermeldt het medisch dossier (het journaal): S vannacht heel vaak plassen. Wel 10x steeds kleine beetjes. Wel eens bij de uroloog geweest. Weet niet waar. Zwakke straal al wat langer. Normaal nacht 1-2 keer max. Geen koorts, geen drank, geen roker. O 36.3 temp geen volle blaas. E Benigne prostaathypertrofie (cystitis) P R/30 Tamsulosine ret caps 0.4 m R/20 st cotrimoxazol tabl 960 mg Urine nazien. Op 10 januari 2017 legt verweerder een visite af nadat klager bericht heeft gekregen dat er sprake was van een uitgezaaide melanoom op de huid. Op 16 februari 2017 is klager geopereerd aan een melanoom. Op 20 februari 2017 wordt klager gezien door een waarnemer van verweerder en vermeldt het journaal: S Hier nav bezoek aan [naam huisartsenpost]: frewu. Niet pijnlijke mictie Koorts-abd geen opvallende bolling of blaasdeming bij percussie; palp; pijn O RT forse niet verdachte prostaat E pijnloze frequente mictie obv? P lab en mictielijst Rev. Morgen (tel, zonodig spreekuur) evt proefcatheter Op 21 februari 2017 wordt klager gezien door een collega van verweerder en vermeldt het journaal: S assistente: mw. belt, dhr pijn aan beide kanten lies, onderin buik. Pijn continue, klachten sinds afgelopen nacht 2 uur. Mw weet niet of hij koorts heeft. Aandrang plassen komt niks, handdoeken voor wel nat. Is nu sinds 5 nachten zo. Huisarts z.s.m. nu komen. Kan niet langer zo. Donderdag geopereerd melanomen flanken. Temp O niet fit, cachetisch en grauw. Bolle en pijnlijke buik met mooie ballon centraal palp. Na plaatsing CAD ch.16, 2000 ml retentie. Temp E Retentieblaas P gezien gebeuren van 5 nachten al en vannacht koortspieken en nu niet fit, toch ook kuur mee na plaatsing CAD. Vraag is verder beleid gezien zijn verdere lich, toestand Verwezen naar urologie. Op 20 maart 2017 vermeldt het journaal: S Visite. Infectie SPC. Nog steeds wat warm en zwak krachtsverlies benen? 38 temp wel alert nu niet in de war wel al beter na starten AB SPC loopt goede heldere urine E Cystitis/urineweginfectie bij SPC P Nu kuur afmaken/even zien of hij weer aansterkt Is niet boos op onze praktijk maar zijn in het weekend niet van 18/2 niet goed onderzocht door dienstdoende HA. Toen al overloop blaas. Heeft de P gekregen na 2017/24/HAN 3

4 P ontslag UMCG 16/2 t//m 20/2 toen via ons een CAD. Retentie 2000 cc hetgeen later nog eens bij urologie (TWC failed) vandaar detrusor zwakte en nu een SPC wachtend op TURP echter onzeker wat detrusor zal doen. in UMCG nu weer klaar (wonden goed genezen) bloed wordt gemonitord. Zn PET scan bij verdenkingen recidief geen meds geen interventie nu. Op 6 april 2017 vermeldt het journaal: S ass: mevrouw belt om uur: mijn man en ik willen een gesprek op de praktijk. We willen weten wat de gedachte is achter het briefje van urinelozing en drinken. mijn man kon helemaal niet plassen Hoe kan hij dan urine lozen? Afgesproken dat ik dit met NM bespreek. Mw wil hierover terug gebeld worden door eigen arts. Op 12 april 2017 vermeldt het journaal het volgende: S Visite. Ivm de DVT. Zit in het bekken en afsluiting in beide benen rechts erger dan links maar kousen bdz ivm bloedverdunners kan nu de TURP voor de prostaat niet meer doorgaan. Moet een half jaar wachten. Is zwaar teleurgesteld. Heeft SPC en denkt dat plasprobleem komt door de uitgerekte blaas agv retentie die mogelijk langer heeft geduurd dan wenselijk. Komt hier steeds op terug, mn ook zijn eega. O Algemene conditie lijkt toch wel redelijk, praat ook wel mee in gesprek. E Diepe veneuze trombosebenen P Naar omstandigheden redelijk. Op 2 mei 2017 vermeldt het journaal van verweerder een telefonisch overleg met de uroloog: Klager kreeg een buikkatheter omdat de urinelozing niet spontaan op gang kwam bij een fors vergrote prostaat. De blaas is niet permanent beschadigd door de retentie. De retentie die klager had was niet acuut maar chronisch, in dat geval blijft er steeds meer achter in de blaas en is er sprake van een overloop blaas. Als er 2 liter in de blaas zit is dat langzaam opgebouwd, acute retentie van 2 liter houdt iemand geen halve dag vol. Uroloog denkt dat er na URP gerede kans is dat klager weer zelf zal kunnen plassen. TOELICHTING OP HET GESCHIL De klacht is waar mogelijk weergegeven in de bewoordingen van klager en houdt zakelijk en samengevat het volgende in: Klager vindt dat verweerder nalatig is geweest. Indien klager sneller zou zijn verwezen naar een uroloog, zouden zijn problemen sneller zijn verholpen. Sinds september 2016 kon klager zeer moeilijk plassen. Verweerder heeft zonder lichamelijk onderzoek te verrichten of verdere stappen te zetten medicatie voorgeschreven. Daarna ging het wat beter. Na een operatie aan een melanoom in februari 2017 kon klager, eenmaal thuisgekomen, helemaal niet meer plassen. Klager is op zaterdag naar de huisartsenpost geweest, de dienstdoende huisarts ging er toen vanuit dat klager een katheter had gehad. De operatie aan het melanoom vond echter plaats tijdens een dagopname, klager heeft toen geen katheter 2017/24/HAN 4

5 gekregen. Klager kreeg alleen het advies paracetamol te slikken. Op maandag is klager op het spreekuur van een collega van verweerder gezien. Klager werd onderzocht en de conclusie was dat de prostaat iets vergroot was en dat er maar een kleine hoeveelheid urine in de blaas aanwezig was. Klager kreeg toen het advies op te schrijven hoeveel hij dronk en hoeveel hij plaste, ook al gaf klager aan niet te kunnen plassen. Klager had in de nacht zoveel pijn, dat hij op dinsdag opnieuw naar de praktijk heeft gebeld. Klager heeft toen van een andere collega van verweerder een katheter gekregen. Er was op dat moment twee liter urine in de blaas aanwezig. Klager is twee weken later gezien door een uroloog. Er is een echo gemaakt en een buikkatheter geplaatst. Afgesproken werd dat klager binnen zes weken zou worden geopereerd en dat daarna bekeken zou worden of klager nog zelfstandig zou kunnen plassen als zijn prostaat zou zijn verwijderd. Vervolgens kreeg klager door een blaasontsteking trombose en moest bloedverdunners gebruiken. Klager kon niet geopereerd worden aan zijn prostaat, omdat de bloedverdunners eerst een half jaar gebruikt moesten worden. Klager kan het niet verkroppen dat gezegd wordt dat goed is gehandeld en dat hij zelf eerder terug had moeten komen en alerter had moeten zijn. In juni 2017 bleek dat er sprake is van uitzaaiingen van het melanoom door het gehele lichaam van klager. Klager wordt daarvoor behandeld in het ziekenhuis in Groningen. Aldaar is gevraagd of er ook sprake was van prostaatkanker. Klager heeft daar aangegeven dat niet te weten. Verweerder heeft volgens tegen klager gezegd dat er biopten zijn genomen en dat de uitslag daarvan goed was. Volgens klager zijn er echter geen biopten genomen. Volgens de uroloog zou er sprake zijn van een misverstand. Er is nu ook nog een vermoeden van prostaatkanker. Klager geeft aan dat zijn leven kapot is. Alles wat hij graag deed kan hij niet meer. Hij heeft geen vertrouwen meer in artsen. De gemachtigde van klager wil geen gebruik maken van het indienen van repliek. Klager is inmiddels terminaal ziek is en zij heeft geen vertrouwen meer in verweerder. Zij verzoekt de commissie wel om een uitspraak te doen. HET VERWEER Het verweer is waar mogelijk weergegeven in de bewoordingen van verweerder en houdt zakelijk en samengevat het volgende in: Het spijt verweerder dat een en ander zo is gelopen en verweerder realiseert zich dat klager een zwaar jaar achter de rug heeft betreffende zijn gezondheid. Verweerder heeft geprobeerd klager bij te staan en heeft dat zijns inziens ook op professionele wijze gedaan. 2017/24/HAN 5

6 Verweerder heeft niet eerder het idee gekregen dat er sprake was van een verstoorde patiënt relatie met klager en hij betreurt het dat hij geen kans heeft gekregen het beeld dat klager van hem heeft te veranderen. Verweerder heeft op 10 januari 2017 een visite afgelegd nadat klager bericht had gekregen over een uitgezaaid melanoom op de huid. Verweerder heeft geprobeerd de afspraak bij het UMCG te vervoegen. Ook is gesproken over de plasklachten, maar de klachten bleken verbeterd te zijn met dagelijks gebruik van Tamsulosine. Op 19 februari 2017 vindt een consult plaats op de huisartsenpost. De maandag daarop wordt klager gezien door een waarnemer van verweerder. Op 20 februari 2017 wordt klager gezien door een collega van verweerder, hij plaatst een katheter en verwijst klager op korte termijn naar een uroloog. Op 19 maart 2017 is er sprake van een blaasontsteking en wordt gestart met antibiotica. Op 20 maart 2017 legt verweerder een visite af en worden een aantal problemen die klager ervaart uitgebreid besproken, waaronder de moeizame contacten met de huisartsenpost en de urineretentie met als gevolg een katherisatie. Verweerder vindt het lastig een concrete klacht en verwijten aan hem te destilleren. Verweerder begrijpt de klacht zodanig dat deze vooral ziet op de retentieperiode. In die periode was verweerder afwezig. Ook luidt de klacht dat verweerder direct had moeten verwijzen naar de uroloog na het consult van 9 november Het ingezette beleid had echter een positief effect en de klachten van klager waren sterk verminderd. Verweerder had geen aanwijzingen die op dat moment een verwijzing naar een uroloog noodzakelijk maakten. Dat is ook niet gebruikelijk bij een eerste consult met betrekking tot plasklachten. Het betreurt verweerder dat klager getroffen is door tegenslagen met betrekking tot de operatie aan de prostaat en daarna met betrekking tot zijn melanoom. De prostaatproblemen duren ook voort bij klager en zijn omgeven door onduidelijkheden over of er wel of geen biopt is genomen. Het beloop rondom de prostaatklachten en de latere blaasretentie, waarvoor klager meerdere artsen zag, laten een aaneenschakeling zien van pech en tegenslag. Bij de retentie zelf is verweerder niet betrokken geweest. Verder vindt klager dat er sprake is van normaal medisch handelen bij een helaas ongunstig natuurlijk beloop van de diverse ziektes die klager getroffen hebben. BEOORDELING DOOR DE GESCHILLENCOMMISSIE Op de arts-patiënt relatie is de Wet inzake de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) van toepassing. Deze wet legt de hulpverlener de verplichting op om bij zijn werkzaamheden de zorg van een goed hulpverlener in acht te nemen en daarbij te handelen in overeenstemming met de op hem rustende verantwoordelijkheid, voortvloeiend uit de voor hulpverleners geldende professionele standaard. 2017/24/HAN 6

7 Die professionele standaard is onder meer neergelegd in de standaarden van de NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap). Voor de beoordeling van deze klacht heeft de geschillencommissie in het bijzonder acht geslagen op de NHG standaard mictieklachten bij mannen. Klachtonderdeel 1 Klager vindt dat verweerder nalatig is geweest door geen lichamelijk onderzoek te verrichten en alleen medicatie voor te schrijven. Klager is op 9 november 2016 voor het eerst gezien door verweerder in verband met plasklachten. Klager geeft aan dat er toen geen lichamelijk onderzoek is verricht, er is alleen medicatie (Tamsulosine) voorgeschreven. De NHG standaard Mictieklachten bij mannen schrijft voor dat bij mannen met mictieklachten het volgende lichamelijk onderzoek verricht dient te worden: inspecteer (littekens onderbuik?), palpeer en percuteer de blaasregio (demping bij retentie)23) en onderzoek de penis op anatomische afwijkingen (zoals hypospadie en phimosis) en écoulement; verricht een rectaal toucher ( ) Op grond van hetgeen klager aangeeft en hetgeen vermeld staat in het journaal van verweerder stelt de commissie vast dat er geen rectaal toucher heeft plaatsgevonden tijdens het consult van 9 november Ook is er geen follow-up afgesproken om het effect van de voorgeschreven medicatie te evalueren, althans, dat blijkt niet uit het journaal van verweerder. Afwijken van hetgeen de professionele standaard voorschrijft is toegestaan. Dit dient dan wel gemotiveerd te gebeuren. Verweerder heeft niet genoteerd in het journaal om welke reden hij afweek. Ook tijdens het verweer in deze procedure is dat niet gebleken. Nu er geen rectaal toucher is verricht en geen opvolgende afspraak is gemaakt om het effect van de voorgeschreven medicatie te evalueren heeft verweerder niet gehandeld volgens hetgeen de NHG standaard voorschrijft. De commissie verklaart het eerste klachtonderdeel van de klacht van klager gegrond. Klachtonderdeel 2 Klager is van mening dat zijn (plas)problemen veel eerder zouden zijn verholpen als klager direct na het eerste consult zou zijn verwezen naar een uroloog. Klager geeft aan dat na het voorschrijven van Tamsulosine de plasklachten wat zijn verbeterd. Ook verweerder bevestigt, ook al blijft dat niet uit het journaal, dat de klachten verbeterd waren toen hij klager zag tijdens een visite op 10 januari /24/HAN 7

8 Uit hetgeen klager stelt maakt de commissie op dat klager van mening is dat de retentieproblemen die in februari 2017 zijn ontstaan voorkomen hadden kunnen worden als hij was verwezen naar de uroloog bij het eerste consult. Ook gaat klager er wellicht vanuit dat hij dan eerder aan zijn prostaat geopereerd zou zijn, een operatie die later niet mogelijk bleek door bij klager ontstane trombose. Gezien de klachten die klager bij het consult op 9 november 2016 had, was er echter nog geen indicatie direct te verwijzen naar een uroloog. Een directe verwijzing wordt ook in de NHG standaard niet voorgeschreven. Ook indien verweerder wel een rectaal toucher had verricht, wil dat niet zeggen dat er een verwijzing had plaatsgevonden. Op het moment van dat eerste consult waren er geen retentieklachten, hetgeen wel een indicatie zou zijn geweest voor een directe verwijzing. De commissie is van oordeel dat er geen sprake is van een onomstotelijk vast te stellen causaal verband tussen het consult van november 2016 en de gebeurtenissen in februari Evenmin staat vast dat alle latere problemen voorkomen zouden zijn als klager na het eerste consult direct zou zijn verwezen naar een uroloog. De commissie merkt hierbij wel op dat het gehele ziekteverloop van klager zeer valt te betreuren. Dit gegeven op zichzelf bezien dwingt echter niet tot de vaststelling dat verweerder verwijtbaar heeft gehandeld. De commissie is van oordeel dat het tweede klachtonderdeel van de klacht van klager ongegrond is. 2017/24/HAN 8

9 DE UITSPRAAK De commissie verklaart: Klachtonderdeel 1: Klachtonderdeel 2: gegrond ongegrond Deze beslissing is genomen door: De heer mr. J. van der Hulst, voorzitter Mevrouw drs. G. Hutten, lid op voordracht van de Landelijke Huisartsenvereniging/Ineen De heer drs. M. Bergeijk, lid op voordracht van de Landelijke Huisartsenvereniging/Ineen De heer mr. M. Kooijman, lid op voordracht van Patiëntenfederatie Nederland Mevrouw drs. D.F. Bakker, lid op voordracht van Patiëntenfederatie Nederland bijgestaan door mw. mr. S. van Dijk, ambtelijk secretaris. Eindhoven, 11 december 2017 namens de commissie: De heer mr. J. van der Hulst, voorzitter. 2017/24/HAN 9