Buurtscan Sport & Bewegen Wijdemeren

Transcriptie

1 Buurtscan Sport & Bewegen Wijdemeren Concept COLOFON Oktober 2012 Dit is een uitgave van Sportservice Noord-Holland In samenwerking met Raedelijn Sportservice Noord-Holland Aan de inhoud van dit rapport kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze publicatie mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, worden overhandigd aan derden, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Sportservice Noord-Holland. Ongeautoriseerd of oneigenlijk gebruik van de inhoud van deze publicatie wordt beschouwd als een inbreuk op intellectuele rechten, regelgeving met betrekking tot privacy, publicatie en/of communicatie in de breedste zin van het woord. 1

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Huidige inwoners en prognoses Gezondheid inwoners Lichamelijke gezondheid Geestelijke gezondheid Bewegen en gezondheid Sport en beweegparticipatie Sportaanbod Sportbeoefening Dagrecreatie Sportwensen inwoners Conclusies Aanbevelingen richting Sportimpuls Literatuur en gebruikte bronnen Bijlagen Bijlage 1: Inwoners en omgeving Bijlage 2: Zorgaanbod Bijlage 3: Zorgvraag Bijlage 4: Overzicht sportverenigingen in Wijdemeren Bijlage 5: Kennis informatiesysteem sport Bijlage 6: Onderzoek Wensen Sport en Bewegen Wijdemeren

3 1. Inleiding Met hectare is de gemeente Wijdemeren de grootste gemeente in de Gooi & Vechtstreek. De zes dorpen die de gemeente vormen, liggen te midden van water en groen. Zo biedt de omgeving veel voor fietsers en wandelaars. Ook worden allerlei takken van watersport in Wijdemeren veelvuldig beoefend. Naast ongeorganiseerde sport, kunnen inwoners in georganiseerd verband sporten. Sportverenigingen en andere organisaties bieden allerlei sport- en bewegingsactiviteiten aan, zoals bridge, dansen, voetbal, tennis en fitness. De gemeente Wijdemeren gelooft in de positieve kracht van sport en bewegen, bijvoorbeeld als middel om de gezondheid, sociale cohesie en integratie te bevorderen. Het beleid van de gemeente Wijdemeren is er dan ook op gericht om het voor inwoners mogelijk te maken dat zij kunnen sporten en wil sportbeoefening bevorderen. Daarbij heeft zij bijzondere aandacht voor het ondersteunen van de sportaanbieders, bijvoorbeeld door hen te ondersteunen bij het verkrijgen van landelijke subsidies. In het kader van het programma Sport en Bewegen in de Buurt van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport kunnen sportaanbieders deelnemen aan de sportimpuls. De Sportimpuls is een subsidieregeling van de rijksoverheid, die lokale sport- en beweegaanbieders financieel ondersteunt (minimaal ,-- tot maimaal ,--) bij de opzet van activiteiten. Deze activiteiten bestaan uit het opstarten en aanbieden van sportactiviteiten voor mensen die niet of nauwelijks sporten of bewegen. De wensen en behoeften van (potentiële) sporters dienen daarbij het uitgangspunt te zijn. Om de kansen voor subsidie aan de sportaanbieders te vergroten, heeft de gemeente Wijdemeren aan Sportservice Noord-Holland gevraagd een buurtscan te verrichten. Voor een serieuze aanvraag zijn de steun van de gemeente en onderbouwing met behulp van een buurtscan vrijwel essentieel. Daarnaast wil de gemeente de uitkomsten van de buurtscan inzetten om haar beleid voor de aankomende jaren aan te scherpen. Het voorliggend rapport beschrijft de uitkomsten van de buurtscan, waarbij in de navolgende hoofdstukken een samenvatting wordt gegeven van de belangrijkste bevindingen. Meer gedetailleerde uitkomsten zijn in de bijlagen opgenomen. 3

4 2. Huidige inwoners en prognoses In dit hoofdstuk wordt een selectie van gegevens gerepresenteerd over de huidige bevolking en bevolkingsprognoses. Voor de nadere uitwerking van deze gegevens verwijzen wij naar de rapportage inwoners en omgeving van Raedelijn (zie bijlage 1). De gemeente Wijdemeren heeft inwoners (bevolkingcijfer op ). Het aantal inwoners per dorp staat in onderstaande figuur. Volgens de prognoses wordt er tot 2020 eerst een daling van de totale bevolking verwacht van ongeveer 1%. Daarna volgt een sterke toename tot Deze toename is groter dan de verwachte bevolkingstoename van de gehele provincie Noord-Holland. Figuur: Inwoners Wijdemeren verdeeld over de diverse dorpen Dorp aantal inwoners 's-graveland Kortenhoef Ankeveen Loosdrecht Breukeleveen 215 Nederhorst den Berg Totale bevolking Wijdemeren De gemeente Wijdemeren heeft vergeleken met landelijke cijfers een kleinere groep 0-24 jarigen (27,4%) en een grotere 65+ bevolking (19,4%). Binnen gemeente Wijdemeren is in Loosdrecht en s-gravenland de vergrijzing het grootst. Het aantal 65-plussers zal tot 2040 in verhouding tot de totale bevolking verder toenemen. Gemeente Wijdemeren heeft vergeleken met de provincie Noord-Holland en Nederland te maken met een sterkere stijging van het percentage 65-plussers (13%) tot Daarmee wordt verwacht dat de gemeente het hoogste percentage 65+ zal hebben (32%). De inwoners van de gemeente Wijdemeren hebben gemiddeld een hoge sociale economische status. Verder is in de gemeente 3% van de bevolking een niet-westerse allochtoon. Dit is lager dan het landelijk gemiddelde van 11,4%. In Wijdemeren heeft 17% van de ouderen alleen een AOW en 12% van de ouderen wordt gekenmerkt als kwetsbare oudere. Dit zijn ouderen die of alleenstaand zijn en alleen AOW hebben en/of alleenstaand zijn en aangeven moeite te hebben met rondkomen. Deze percentages liggen boven het regionale gemiddelde. Wijdemeren scoort hierop als 1 van de 9 gemeenten uit t Gooi het hoogst. 4

5 3. Gezondheid inwoners In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de gezondheid van de inwoners van Wijdemeren. De cijfers die worden gepresenteerd zijn afkomstig van gezondheidsonderzoek van de GGD Gooi & Vechtstreek en van rapportages van Raedelijn over het zorgaanbod en de zorgvraag (zie respectievelijk bijlage 2 en 3). Voor wat betreft de cijfers van de GGD wordt gebruik gemaakt van informatie uit regionale gezondheidspeilingen 2008 voor volwassenen (19-65 jaar) en senioren (65+) en het E-MOVO onderzoek 2009 onder middelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers). Waar mogelijk wordt deze informatie toegespitst op Wijdemeren. In verband met de privacy is dit bij de E-MOVO onderzoeken echter niet mogelijk. Hierbij zullen de gegevens vanuit de gehele regio als uitgangspunt genomen worden. Om een beeld te krijgen van de lichamelijke en geestelijke gezondheid zijn in het GGD gezondheidsonderzoek vragenlijsten verspreid onder inwoners van Wijdemeren. Aanvullend hierop zijn de gegevens van Raedelijn over de zorgvraag, gebaseerd op het aantal huisartsepisodes van de meest voorkomende ziekten. Een huisartsepisode wordt gedefinieerd als het geheel van (deel)contacten in relatie tot één en dezelfde zorgvraag. Hoewel de eerstelijnszorgverleners verspreid zijn over Wijdemeren (zie bijlage 2), is in Ankeveen, s Graveland en Breukeleveen geen huisarts gevestigd. Dit komt overeen met het feit dat deze dorpen het minst aantal inwoners heeft. 3.1 Lichamelijke gezondheid De meeste jongeren ervaren hun gezondheid als goed of heel goed (82%). Slechts 3% ervaart zijn of haar gezondheid als niet zo best of slecht. 41% van de leerlingen heeft tenminste 1 chronische aandoening. Migraine, hoofdpijn, astma/bronchitis en eczeem komen het meeste voor. Van de volwassenen ervaart 91% zijn of haar eigen gezondheid als goed tot uitstekend. Slechts 8% vindt zijn of haar gezondheid matig of slecht. Tegelijkertijd heeft 44% van de volwassen inwoners matig of ernstig overgewicht (BMI > 25) en heeft 38% een of meer chronische aandoeningen zoals een hoge bloeddruk of migraine. Van de mensen van 65 jaar en ouder ervaart circa 80% zijn of haar gezondheid goed tot uitstekend. 18% ervaart de gezondheid als matig en iets meer dan 1% ervaart de eigen gezondheid als slecht. 3% van de senioren heeft een BMI minder dan 20 en heeft daarmee ondergewicht. Dit komt vooral voor bij ziekte, verlies van dierbaren, vermindering zelfredzaamheid en vereenzaming. 43% heeft een matig overgewicht en 12% heeft een BMI van meer dan 30 en is dus obees. Dit laatste percentage ligt 1% hoger dan het regionaal gemiddelde. Het ligt wel onder het landelijk gemiddelde van 14%. De cijfers zijn ten opzichte van 2004 nagenoeg gelijk gebleven. Het blijkt in de regio dat mannen vaker matig overgewicht hebben en vrouwen vaker ernstig overgewicht. Vrouwen hebben ook vaker ondergewicht dan mannen. Een op de drie senioren is het gelopen jaar gevallen (in huis of buitenshuis), waarbij ongeveer de helft ook letsel heeft opgelopen. Ouderen die het afgelopen jaar gevallen zijn, zijn vaker somberder dan ouderen die niet gevallen zijn. 81% van de senioren heeft een of meerdere chronische aandoeningen. De meest voorkomende aandoeningen zijn gewrichtsslijtage en een hoge bloeddruk. 60% ervaart hierdoor een belemmering. Ten opzichte van de regio heeft Wijdemeren de meeste inwoners met een te hoge bloeddruk. Daarnaast heeft Wijdemeren 1% meer mensen met suikerziekte ten opzichte van het regionaal gemiddelde. Mensen met een lage opleiding en mensen met overgewicht hebben meer kans op één of meerdere chronische aandoeningen. Binnen de gemeente Wijdemeren verschilt het aantal diabetes episodes tussen en per 1000 inwoners; dit is geen schokkend groot verschil. Het aantal episodes loopt gelijk op met het aantal ouderen 5

6 per postcode gebied: Hoe meer 65+ers hoe meer diabetes episodes. Dit kan 2 oorzaken hebben. Ouderen met diabetes moeten vaker naar de huisarts, of de kans op diabetes is groter onder 65+ers. Dit verhaal geldt ook voor dementie, artrose, longaandoeningen en depressie. Het aantal huisartsenepisodes voor hart- en vaatziekten is vergelijkbaar met t Gooi. Met Nederland en Noord-Holland is het verschil echter een stuk groter (rond de 15%). Tot 2040 zullen de hart- en vaatziekten met 50% in totaal stijgen, waarschijnlijk vanwege de ouder wordende bevolking. Wijdemeren heeft 15% meer verhoogde bloeddruk patiënten dan gemiddeld in Noord-Holland. Het verschil met Nederland is iets minder, maar nog steeds groot. In de gehele gemeente zal het aantal gevallen met 24% toenemen. Anemie, CVA en perifere ziekten van de slagaderen komt in Wijdemeren nagenoeg even vaak voor als in de regio en Nederland. De verwachte groei tot 2040 van deze aandoeningen in Wijdemeren is ongeveer 28%. 3.2 Geestelijke gezondheid Meer dan 80% van de jongeren is psychisch gezond. Hierbij is de algemene psychische gezondheid van de jongeren gemeten (o.a. neerslachtigheid, gelukkig voelen, rustig voelen). Bij 8% van de leerlingen is duidelijk sprake van psychosociale problematiek. Meisjes kampen vaker met emotionele problemen en jongens hebben vaker gedragsproblemen en problemen op het gebied van pro-sociaal gedrag. Vmboleerlingen hebben op alle gebieden, behalve voor emotionele problemen, vaker problemen dan havo/vwo leerlingen. Van de volwassen inwoners voelt 12% zich in meer of mindere mate wel eens somber. 1% loopt daarbij een verhoogd risico op psychische problemen. De sociale eenzaamheid is groter dan de emotionele eenzaamheid. Inwoners van Wijdemeren voelen zich het meest gelukkig in vergelijking met de rest van de regio. Bijna een op de drie senioren voelt zich wel eens in meer of mindere mate somber. Daarbij voelt 30% zich wel eens eenzaam en iets meer dan 1% zeer ernstig. Deze percentages zijn nagenoeg vergelijkbaar met regionale gemiddelden. Vrouwen, 85-plussers, laagopgeleiden, alleenstaanden en ouderen die moeite hebben met rondkomen lopen een hoog risico. Het valt op te merken dat vrouwen en hoogbejaarden en mensen met een lage opleiding meer emotioneel eenzaam zijn. Alleenstaanden die moeite hebben met rondkomen, mensen met een chronische aandoening en mensen die vaker slaapmiddelen gebruiken, hebben een verhoogd risico op een depressie. 3.3 Bewegen en gezondheid Uit het gezondheidsonderzoek van de GGD Gooi & Vechtstreek komt naar voren in hoeverre inwoners per week bewegen. Voor jongeren is de norm voor gezond bewegen op zeven dagen per week minimaal één uur per dag matig intensief actief zijn. Slechts 14% van de jongeren voldoet aan deze norm. Echter, ruim 65% heeft meer dan 7 actieve uren per week. Deze uren zijn echter niet verdeeld over alle zeven dagen van de week, waardoor de beweegnorm niet wordt behaald. Bijna 90% van de leerlingen komt lopend of op de fiets naar school. Zo n 6% fietst of loopt echter nooit. Er is een verband tussen de mate waarin leerlingen normactief zijn en de uren die ze achter een beeldscherm doorbrengen: de mate waarin jongeren tv kijken en achter de computer zitten, gaat ten koste van het aantal uren beweging per week. 6

7 Bijna de helft van de volwassen (19-65+) voldoet niet aan de norm voor gezond bewegen (46,5%). Deze norm is voor volwassenen 30 minuten matig intensief lichamelijk actief zijn op tenminste vijf dagen per week. 56 % van de 65+ voldoet aan de norm voor gezond bewegen in de zomer en dan voldoen mannen meer dan vrouwen. In de winter ligt dit beduidend lager op 42%. Ook voor 65+ geldt dat de norm voor gezond bewegen 30 minuten matig intensief lichamelijk actief op minimaal 5 dagen per week ligt. Hierbij ligt de intensiviteit wel lager dan bij jongere inwoners. Ten opzichte van 2004 voldoen minder ouderen aan de Nederlandse norm voor gezond bewegen (NNGB). Obese ouderen, ouderen met minimaal één chronische aandoening en sombere senioren voldoen minder vaak aan de norm. 7

8 4. Sport en beweegparticipatie 4.1 Sportaanbod Bij sportverenigingen in Wijdemeren kunnen de volgende takken van sport worden beoefend: badminton, biljart, bowlen, bridge, dammen, hardlopen, judo, schaken, gymnastiek, handbal, hengelsport, jeu de boules, klaverjassen, schaatsen, tennis, voetbal, volleybal, watersport en zaalvoetbal. Er is geen atletieken hockeyvereniging in Wijdemeren. Daarvoor gaan inwoners naar Hilversum. De takken van sport die sportverenigingen aanbieden staan per dorp in onderstaande tabel. Dorp s-graveland Schaken, bridge, tennis en voetbal Takken van sport Kortenhoef Ankeveen Loosdrecht Breukeleveen Nederhorst den Berg Badminton, gymnastiek, schaatsen, bridge, volleybal en zaalvoetbal Biljard, handbal, schaatsen, jeu de boules, tennis, onderwatersport en wielrennen Badminton, bowling, dammen, gymnastiek, schaatsen, jeu de boules, klaverjassen, tennis, voetbal, volleybal, watersport watersport Badminton, gymnastiek, hardlopen, hengelsport, schaatsen, bridge, tennis, voetbal, judo en watersport Verder zijn er andere organisaties die sport- en bewegingsactiviteiten aanbieden, zoals: - 'Stichting Kursusprojekt Loosdrecht': cursussen buikdans, cesargym, pilates, tai chi, total body 50+, yoga en zumba. - Versa Welzijn: koersbal en Meer Bewegen voor Ouderen (MBv0). - Barbara s Dansstudio: dansen (Kortenhoef) - Zumba (Nederhorst den Berg, Kortenhoef en Ankeveen) - Achmea Health Center Loosdrecht: fitness, squasch en spinning - Fysiotherapie Loosdrecht: conditietraining - Therapie Practicum Nederhorst den Berg: medisch fitness - Diverse zorgcentra van Inovum: seniorenfitness, pilates 50+, activiteiten gericht op balans (niet alleen voor bewoners). Ook is er een klein zwembad aanwezig in Loosdrecht. Hier vindt vooral plaats: zwemles, zwemmen voor ouderen, duiken en snorkelen. 4.2 Sportbeoefening NOC*NSF heeft in samenwerking met de sportbonden een data informatiesysteem ontwikkeld, KISS, wat inzicht geeft in de sportparticipatie van de georganiseerde sport op wijkniveau. Het KISS-systeem (Kennis- en informatiesysteem voor de Sport van het NOC*NSF) verzamelt gegevens van de georganiseerde sport. Dit systeem registreert van alle leden van de aangesloten bonden de postcode, geboortedatum, geslacht, lidmaatschap bond, start lidmaatschap bij betreffende bond en eventuele einddatum. Uit het KISS-syteem komt naar voren dat de sportparticipatie bij een aantal leeftijdscategorieën afwijkt van het landelijk gemiddelde. Zo is in onderstaande figuur te zien dat naar verhouding jongeren in de leeftijd van jaar en inwoners van jaar minder vaak lid zijn van een sportvereniging in vergelijking met de landelijke percentages. Doordat meer dan één lidmaatschap van een sportvereniging 8

9 mogelijk is, is het echter onduidelijk hoeveel jongeren in de leeftijd van jaar eact in Wijdemeren van geen enkele vereniging lid is. Het aantal lidmaatschappen is onder 5-10 jarigen en jarigen iets lager dan in de leeftijd van jaar. Een verklaring voor de lager percentage lidmaatschappen onder jarigen kan gelegen zijn in het feit dat Wijdemeren minder inwoners in deze leeftijd heeft in vergelijking met het gemiddelde van Nederland. Het percentage lidmaatschappen is daarentegen bij jaar hoger dan het landelijk gemiddelde. Figuur: (bron: Kennis en Informatie Systeem Sport, NOC*NSF, 2012) Conform de landelijk trend daalt het percentage inwoners in Wijdemeren dat lid is van een sportvereniging na het 50-ste levensjaar. Dit kan niet verklaard worden door een afname in percentage inwoners, aangezien deze tot en met 65 jaar nagenoeg stabiel blijft. Na het 65-ste levensjaar neemt het percentage inwoners wel af. 4.3 Dagrecreatie Uit de leefstijlatlas dagrecreatie van de provincie Noord-Holland 2012 komt naar voren dat inwoners uit Wijdemeren in vergelijking met Nederland en Noord-Holland vaker recreëren aan water en fietstochten maken voor het plezier (59% recreëert aan water en 62% maakt fietstochten). Ook wordt er meer geschaatst en aan denksport gedaan in vergelijking met de rest van Nederland en Noord-Holland (17% schaatst en 12% doet aan denksport). De gevonden percentages in Wijdemeren zijn vergelijkbaar met de regio t Gooi en Vechtstreek. 9

10 5. Sportwensen inwoners In september en oktober 2012 is aan de inwoners van Wijdemeren een oproep gedaan om hun sport en beweegwensen kenbaar te maken. In plaatselijke kranten werd opgeroepen om hierover een enquête op internet in te vullen. Tevens werden de deelnemers van het JAP (JeugdActiviteitenProgramma) aangeschreven per mail (ongeveer 140 gezinnen). Ook werd bijvoorbeeld het bestuur van de ouderenbonden gevraagd om de enquête onder hun leden onder de aandacht te brengen, echter bij hen ontbreekt een mailbestand van hun leden. In totaal hebben 56 inwoners (7 mannen en 49 vrouwen) de enquête ingevuld, waarvan de meesten woonachtig zijn in Loosdrecht en Kortenhoef. De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 44,6 jaar (range jaar). 76% van de respondenten heeft een leeftijd tussen de 35 en 50 jaar. Hieronder volgen de resultaten van de enquête op hoofdlijnen. In de bijlage is een uitgebreide rapportage van de antwoorden opgenomen. Zoals in de bijlage naar voren komt, sport 63% van de respondenten in georganiseerd verband. Als belangrijkste redenen om niet in georganiseerd verband te sporten waren: te druk met eigen (klein) kinderen (50%), ik wil me niet vastleggen (44%), financiën (39%) en wisselende werktijden (39%). Bij een groot deel van de respondenten is enige tot zeer sterke interesse in: activiteiten gericht op het bevorderen van de mentale gezondheid (76%), activiteiten om kennis te maken met een sport (75%), activiteiten die rekening houden met wisselende werktijden (66%), activiteiten met leeftijdsgenoten (64%), georganiseerde fiets- of wandeltochten (53%) en een gevarieerd sport- en spelaanbod (53%). Opvallend is dat er minder behoefte is om samen met andere moeders of vaders te sporten en te sporten als hun kinderen sporten. De geringe behoefte aan activiteiten die rekening houden met chronische aandoeningen/lichamelijke beperkingen zou verklaard kunnen worden doordat de respondenten relatief gezond kunnen zijn. Onder de respondenten is de groep 50-plussers ondervertegenwoordigd, terwijl bij oudere leeftijdsgroepen vaker chronische aandoeningen en lichamelijke beperkingen voorkomen. Door de respondenten wordt een scala aan sportactiviteiten genoemd die ontbreken in Wijdemeren, van trampolinespringen tot jeu de boules. Omdat het aannemelijk is dat niet alle respondenten een overzicht hebben van het totale sportaanbod, kan het zijn dat sommige activiteiten wel in de gemeente plaatsvinden. De ontbrekende sportactiviteiten die door meerdere respondenten worden genoemd zijn hockey, dansactiviteiten en hardlopen. Respondenten geven aan dat deze sporten zowel door henzelf als door hun kinderen worden gemist. Hoewel hardlopen wel door een vereniging in de gemeente wordt aangeboden, is er behoefte aan dat deze activiteit in meerdere dorpen wordt georganiseerd. Hoewel respondenten ook de wens uiten voor een zwembad in Wijdemeren, wordt de regionale functie van de zwembaden in de naburige gemeenten ingezien. Verder moet vermeld worden dat respondenten opmerkingen plaatsen over de sporthal in Nederhorst den Berg. Deze zou volgens hen optimaler gebruikt kunnen worden. 10

11 6. Conclusies Twee leeftijdsgroepen vallen qua sport- en beweegparticipatie op, dat zijn jongeren in de leeftijd van 5-20 jaar en 50-plussers. Zij voldoen minder vaak aan de Nederlandse Norm voor Gezond Bewegen dan wel sporten minder in verenigingsverband in vergelijking met andere inwoners. Van belang is dan ook dat de sport- en beweegparticipatie bij deze groepen wordt bevorderd. Ongeacht leeftijd, geldt dat ook voor inwoners met een chronische aandoening of lichamelijke beperking. Bevorderen van de sport- en beweegparticipatie van 50-plussers is met name van belang vanwege: a) bevolkingsprognoses geven stijging van het percentage ouderen aan, b) 50-plussers participeren in verhouding minder bij sportverenigingen en c) met de leeftijd neemt veelal de kans toe op chronische aandoeningen, depressie en eenzaamheid, wat eveneens negatief gerelateerd is aan sport- en beweegparticipatie. Bij het bevorderen van de sport- en beweegparticipatie van inwoners met een chronische aandoening is het aan te raden om samen te werken met de eerstelijnsgezondheidszorg. De eerstelijnsgezondheidszorg vormt een verspreid netwerk over geheel Wijdemeren en zij hebben veelvuldig contact met deze groep inwoners. In het onderzoek kwamen diverse wensen aan activiteiten naar voren. Vooral is behoefte aan a) activiteiten gericht op het bevorderen van de mentale gezondheid b) activiteiten om kennis te maken met een sport c) activiteiten die rekening houden met wisselende werktijden en d) activiteiten met leeftijdsgenoten. Daarbij werd aangegeven dat er onvoldoende mogelijkheden zijn om in georganiseerd verband te hockeyen, dansen en hardlopen. Bij het verder ontwikkelen van het sport- en beweegaanbod, dient in deze wensen en behoeften te worden voorzien. Daarbij is het van belang dat voor de doelgroepen 50-plussers en inwoners met een chronische aandoening een nadere inventarisatie volgt van hun wensen om hier specifiek op in te kunnen spelen. Vraagtekens worden gezet of de beschikbare sportaccommodaties optimaal worden benut. Nadere verkenning van het gebruik van de sportaccommodaties is nodig, zodat deze eventueel geoptimaliseerd kan worden. 11

12 7. Aanbevelingen richting Sportimpuls Sport- en beweegaanbieders kunnen alleen een beroep doen op middelen uit de Sportimpuls als de activiteiten gebaseerd zijn op het aanbod dat op de Menukaart Sportimpuls staat. Hoewel de nieuwe versie van de menukaart voor de tweede aanvraagronde nog niet beschikbaar is, kunnen er toch een aantal aanbevelingen op basis van de eerdere kaart gedaan worden. Wanneer we de conclusies in voorgaand hoofdstuk in acht nemen dan lijkt sportdorp een geschikte interventie te zijn voor Wijdemeren. In deze interventie kunnen de activiteiten op meerdere doelgroepen (bijvoorbeeld jeugd en ouderen) gericht worden. Daarnaast wordt samenwerking met de eerstelijnsgezondheidszorg bewerkstelligd. Alternatieven interventies zijn ook denkbaar, maar deze richten zich meer op één of enkele conclusies. Dit zijn bijvoorbeeld interventies die zich specifiek richten op ouderen (naar verwachting komt in de vernieuwde versie van de menukaart bijvoorbeeld GALM. Dit is een specifiek project voor 55/65-plussers). Maar ook interventies die zich specifiek richten op de verbinding tussen zorg, welzijn en sport, zoals Bewegen op Recept, is een alternatief. Binnen projecten als Bewegen op Recept leert de sport- en zorgsector elkaar kennen zodat men weet wat de ander doet. Daarbij leert men waar vraag en behoefte naar is zodat men elkaar kan aanvullen en versterken voor doelgroepen. Hieronder wordt een toelichting gegeven op Sportdorp en Bewegen op Recept. Sportdorp Een Sportdorp is een samenwerkingsverband van sportverenigingen en andere lokale partijen in een wijk of dorpskern met als doel zoveel mogelijk inwoners vanuit hun eigen behoefte meer en vaker te laten sporten. Dit in een bereikbare en geschikte omgeving en tegen een betaalbare prijs. Het nieuwe (sport)aanbod wordt laagdrempelig aangeboden in de vorm van activiteiten, modules en fleibele lidmaatschappen. Zo kunnen zoveel mogelijk inwoners (vaker) gaan sporten. Actief meedoen is het sleutelwoord; soms als consument, soms als aanbieder of vrijwilliger of soms gewoon als supporter. Voorzieningen worden zo beter benut, de sociale structuur versterkt en gezondheidsachterstanden verkleind. De leefbaarheid wordt vergroot en er ontstaat een vitale kern. In een vitale kern spelen de bewoners en sportaanbieders een hoofdrol. Op basis van hun behoefte en ideeën wordt een vernieuwend sport- en beweegaanbod dichtbij de mensen gecreëerd. Samenwerking van sportverenigingen en andere lokale partijen in het dorp staat centraal. De samenwerking tussen verenigingen maakt het besturen van een vereniging makkelijker, er zijn meer vrijwilligers actief en het kader speelt efficiënter in op de vraag van inwoners. De vereniging wordt daarmee een plek voor jong en oud en voor mensen die ongebonden willen sporten. De 10 kernelementen van deze interventie zijn: vraaggestuurd, samenwerkingsgericht, vernieuwend en laagdrempelig sport- en beweegaanbod, planmatige aanpak, bindende processturing, toekomstbestendig, optimaal voorzieningengebruik, digitale ondersteuning, maatschappelijke rol en financieel aantrekkelijk. Bewegen op recept Bewegen op recept bij de sport is een variant van het oorspronkelijke concept uit Den Haag. Mensen die bij de huisarts, leefstijladviseur of fysiotherapeut het advies (recept) krijgen om te sporten, worden verwezen naar een sportaanbieder. De sportaanbieders, met name de sportdocenten, hebben voldoende kennis en competenties om met deze doelgroep te werken. Hiervoor zijn de sportdocenten geselecteerd en waar nodig bijgeschoold. De deelnemers starten zoveel mogelijk met een paar tegelijk bij de sportaanbieder en sluiten aan bij bestaande groepen. De sportdocent draagt zorg voor een warm welkom, een beweegmaatje en etra begeleiding en instructie bij de opstart. 12

13 Als mensen zonder tegenbericht wegblijven neemt hij contact met hen op. Belangrijk verschil met de oorspronkelijke Bewegen op recept formule is dat de deelnemers via een verwijzing vanuit de gezondheidszorg niet naar aparte bewegen op receptgroepen gaan maar direct naar de sportaanbieder. Na deze eerste periode 'bewegen op recept' sporten zij verder zonder recept met de inmiddels voor hen bekende sportdocent in een vertrouwd geworden groep en omgeving. Deze formule geeft een hoog percentage mensen dat blijft sporten en beperkt de organisatorische kosten in de beginfase. 13

14 Literatuur en gebruikte bronnen SmartAgent leefstijlatlas dagrecreatie provincie Noord-Holland search=&atid=11&acid=&dagnaam=&vanuur=0&totuur=

15 Bijlagen 15

16 Bijlage 1: Inwoners en omgeving Raedelijn 16

17 Inwoners en omgeving-rapportage Inleiding Deze rapportage bevat informatie over de huidige bevolking en de bevolkingsprognoses voor de toekomst. De huidige bevolking wordt in de grafieken en figuren opgesplitst naar leeftijdscategorieën, huishoudens en herkomst. De bevolkingsgroepen die de meest zorg vragen worden etra uitgelicht, zoals ouderen. Daarnaast wordt stil gestaan bij de sociale status, de tevredenheid over de leefbaarheid en het aantal inwoners met een laag inkomen. Inwoners Figuur 1.1: Bevolking totaal per postcodegebied in Wijdemeren, 2011 bron: CBS - Centraal Bureau voor de Statistiek aantal inwoners Wijk 01 Kortenhoef Wijk 02 Ankeveen Wijk 03 Loosdrecht Wijk 04 Breukeleveen 215 Wijk 04 Nederhorst den Berg Totale bevolking Wijdemeren

18 Inwoners en omgeving-rapportage Figuur 1.2: Bevolkingsprognose tot en met 2040 (inde: 2010=100) bron: ABF Primos Figuur 1.2 geeft de bevolkingsprognose ten opzichte van 2010 weer. Een score onder de 100 geeft aan dat er een daling van het aantal inwoners wordt verwacht. Een score boven de 100 geeft een verwachte toename van het aantal inwoners weer. In bovenstaande figuur is te zien dat de totale bevolking in Nederland vanaf 2010 toe gaat nemen met ongeveer 7% in Voor de provincie Noord-Holland is de verwachting dat de totale bevolking in 2040 is toegenomen met meer dan 12% vanaf Voor de gemeente Wijdemeren wordt er tot 2020 eerst een daling van de totale bevolking verwacht van ongeveer 1%. Daarna wordt er een sterke stijging verwacht die in 2040 boven de provinciale verwachting uitkomt. De tabellen hierna kunnen wellicht een verklaring geven voor deze verwachting. 18

19 Inwoners en omgeving-rapportage Figuur 1.3: Bevolkingsmutaties in 2010 bron: CBS Kerncijfers Wijken en Buurten Het aantal geboorten en sterfgevallen per duizend inwoners wordt weergegeven in figuur 1.3. Landelijk zijn er in 2010 per duizend inwoners ongeveer 11 kinderen geboren, daarentegen zijn er per duizend inwoners 8 sterfgevallen gemeld. Gemiddeld is in Nederland het aantal geboorten (toename van de totale bevolking) hoger dan het aantal sterfgevallen (afname van de totale bevolking). In gemeente Wijdemeren is het aantal geboorten per duizend inwoners lager dan het aantal sterfgevallen. Hierdoor is er een afname van de totale bevolking. 19

20 Inwoners en omgeving-rapportage Figuur 1.4: Bevolking naar leeftijden, 2011 bron: CBS Bevolkingsstatistiek In figuur 1.4 wordt de totale bevolking van de gemeente Wijdemeren onderverdeeld naar leeftijden. De percentages worden vergeleken met de provinciale verdeling, het COROP-gebied Gooi & Vechtstreek en met landelijke cijfers. COROP staat voor COördinatiecommissie Regionaal OnderzoeksProgramma. Deze commissie ontwierp in 1971 de indeling van de COROP-gebieden en het CBS gebruikt deze gebiedsindeling voor regionaal onderzoek. Landelijk is 7% van de bevolking in jaar of ouder en 17.5% van de bevolking jonger dan 14 jaar. De leeftijdscategorie 0-24 jaar is landelijk 17,5% + 12,3% = 29,8%. Voor de leeftijd 65+ is dit 8,6% + 7% = 15,6%. De gemeente Wijdemeren heeft vergeleken met de landelijke cijfers een kleinere groep 0-24 jarigen (27,4%) en een grotere 65+ bevolking (19,4%) jaar 65+ Nederland 29,8% 15,6% Gemeente Wijdemeren 27,4% 19,4% Deze cijfers komen logisch overeen met de geboorte en sterfte cijfers uit figuur 1.3 en lijken ook logischerwijs met de verwachtte daling van de totale bevolking van gemeente Wijdemeren in 2020 uit figuur

21 Inwoners en omgeving-rapportage Figuur 1.5: Bevolkingsprognose naar leeftijden, gemeente Wijdemeren bron: ABF Primos Figuur 1.5 geeft de verwachting weer van de verdeling van de totale bevolking naar leeftijden. Per leeftijdscategorie en per jaar wordt het percentage van de totale bevolking weergegeven. Hieruit is af te leiden dat het aantal ouderen in de toekomst in verhouding tot de totale bevolking toe zal nemen. 21

22 Inwoners en omgeving-rapportage Ouderen Figuur 1.6: Percentage inwoners van 65 jaar of ouder, 2011 bron: CBS Bevolkingsstatistiek Het percentage inwoners van 65 jaar en ouder van het totale aantal inwoners is in figuur 1.6 weergegeven per postcodegebied. Gemiddeld is in Nederland 15.6% van de bevolking 65 jaar of ouder. Voor gemeente Wijdemeren betreft het aantal 65+ gemiddeld 19,3%. Binnen gemeente Wijdemeren is in Loosdrecht en s-gravenland de vergrijzing het grootst. 22

23 Inwoners en omgeving-rapportage Figuur 1.7: Prognose percentage inwoners van 65 jaar of ouder bron: ABF Primos In 2010 bestaat iets meer dan 15% van de Nederlandse bevolking uit inwoners van 65 jaar of ouder. Figuur 1.7 geeft de verwachte stijging van dit percentage weer tot en met Naast de landelijke cijfers worden ook de provinciale en gemeentelijke verwachtingen weergegeven. Overal is er een stijging van inwoners van 65 jaar of ouder te zien. Gemeente Wijdemeren heeft vergeleken met de provincie Noord- Holland en Nederland te maken met de sterkste stijging (13%) en tevens het hoogste percentage 65+ (32%). 23

24 Inwoners en omgeving-rapportage Figuur 1.8: Prognose percentage inwoners van 75 jaar of ouder bron: ABF Primos In 2010 bestaat bijna 7% van de Nederlandse bevolking uit inwoners van 75 jaar of ouder. Figuur 1.8 geeft de verwachte stijging van dit percentage weer tot en met Naast de landelijke cijfers worden ook de provinciale en gemeentelijke verwachtingen weergegeven. De algemene verwachting is hier gelijk aan de verwachte prognose voor inwoners van 65 jaar of ouder. 24

25 Inwoners en omgeving-rapportage Huishoudens Figuur 1.9: Percentage 1-persoonshuishoudens, 2011 bron: CBS Huishoudensstatistiek Figuur 1.9 geeft het percentage alleenstaande huishoudens per postcodegebied weer ten opzichte van het totale aantal huishoudens. Landelijk bestaat in 2011 gemiddeld 37% van de huishoudens uit een alleenstaande. In Loosdrecht en s-gravenland komen de meeste alleenstaande huishoudens voor. Dit is logisch te verklaren met de gegevens van de hiervoor genoemde hoge vergrijzing in deze twee gebieden van gemeente Wijdemeren. 25

26 Inwoners en omgeving-rapportage Figuur 1.10: Percentage 1-persoonshuishoudens, 2011 bron: CBS Huishoudensstatistiek In figuur 1.10 wordt het percentage huishoudens van de gemeente bestaande uit alleenstaanden afgezet tegen het percentage uit de provincie en landelijk. Tevens wordt een onderscheid gemaakt naar de leeftijdscategorieën. Landelijk bestaat 17.7% van de huishoudens uit een alleenstaande in de leeftijdscategorie jaar. 26

27 Inwoners en omgeving-rapportage Sociale status en inkomen Figuur 1.11: Sociale status, 2010 bron: Sociaal en Cultureel Planbureau Een statusscore is een maat voor de sociale status van een postcodegebied, of het negatief daarvan: de sociale achterstand. Het is een maat die is samengesteld uit drie elementen: inkomen, werkgelegenheid en opleidingsniveau. Een hoge score geeft aan dat er een sociale achterstand is, een lage score duidt op weinig sociale achterstand. Dit betekent dat een hoge score duidt op een lage status, een lage op een hoge. De gemiddelde SES score in Nederland bedraagt 0.19 (lichte sociale achterstand). (Negatieve getallen geven een positieve score weer.) Figuur 1.11 geeft de statusscore van de gekozen gemeente weer ten opzichte van de provincie en het landelijk gemiddelde. Gemeente Wijdemeren heeft een negatieve score, wat betekent dat er gemiddeld een hoge sociale status is. Hoger vergeleken met het regionale vergelijkingsgebied Het Gooi & Vechtstreek en zeker in verhouding tot het landelijk gemiddelde. 27

28 Inwoners en omgeving-rapportage Figuur 1.12: Sociale status per postcodegebied, 2010 bron: Sociaal en Cultureel Planbureau De statusscores per postcode zijn in figuur 1.12 weergegeven in een kaartje. Blauw toont een hoge sociale status aan en geel een lagere sociale status. In het geval van gemeente Wijdemeren scoort ieder gebied een negatief getal, wat betekent dat er nergens sociale achterstand is. In Breukeleveen is de sociale status het hoogst. 28

29 Allochtonen Figuur 1.13: percentage allochtonen, 2011 In figuur 1.13 is het aantal westerse en niet westerse allochtonen weergegeven per postcodegebied van de gemeente Wijdemeren. De totale allochtonen populatie in de gemeente Wijdemeren betreft ongeveer gemiddeld 12%. Daarvan is ongeveer 3% niet-westers allochtoon en ongeveer 9% westers allochtoon. 29

30 Figuur 1.14: Percentage niet westerse allochtonen, 2011 Figuur 1.14 geeft de percentages niet-westerse allochtonen weer naar herkomst. Landelijk is ongeveer 2% van de inwoners een niet-westerse allochtoon afkomstig uit Marokko, hetzelfde geldt voor nietwesterse allochtonen afkomstig uit Suriname. Voor gemeente Wijdemeren geldt dat ongeveer 0,3% van de inwoners een niet-westerse allochtoon afkomstig uit Marokko is en ongeveer 0,4% afkomstig uit Suriname. Gemiddeld is in Nederland 11,4% van de bevolking een niet-westerse allochtoon. In gemeente Wijdemeren is 3,3% van de bevolking een niet-westerse allochtoon. 30

31 Omgeving Figuur 1.15: Totaal score leefbarometer naar buurten, 2010 bron: BZK/WWI - Leefbaarometer In de Leefbarometer is leefbaarheid gedefinieerd als 'de mate waarin de leefomgeving aansluit bij de voorwaarden en behoeften die er door de mens aan worden gesteld.' Om te kunnen bepalen in hoeverre een bepaald gebied hieraan tegemoet komt, en dus positief of negatief scoort op de Leefbarometer, wordt gebruik gemaakt van 49 indicatoren (voornamelijk landelijke registraties). In bovenstaande figuur worden de buurten van gemeente Wijdemeren getoond. De kleuren rood tot groen geven per buurt weer hoe een buurt scoort bij de leefbarometer. Figuur 1.15 laat zien dat gemeente Wijdemeren zeer positief scoort tot uiterst positief op de Leefbarometer. 31

32 Figuur 1.16: Score veiligheid (leefbarometer), 2010 bron: BZK/WWI - Leefbaarometer Het landelijk gemiddelde is 0. De maimale score (positief) is 50. Negatieve getallen geven een score weer die lager is dan het landelijk gemiddelde. Binnen de dimensie veiligheid wordt gekeken naar vernielingen, verstoring van de openbare orde, geweldsmisdrijven, diefstal uit de auto en overlast. Deze dimensies samen bepalen de score die aan een gebied wordt toegekend. De score ligt tussen de -50 en +50. Het landelijke gemiddelde is 0, gebieden met een positieve score, scoren dus beter op het gebied van veiligheid dan gemiddeld in Nederland. De gemeente Wijdemeren heeft een positieve score van 32, zie figuur Er zijn verschillen per buurt, maar overal is de score veiligheid hoger dan gemiddeld in Nederland. 32

33 Figuur 1.17: Score sociale samenhang (leefbarometer), 2010 bron: BZK/WWI - Leefbaarometer Het landelijke gemiddelde van de sociale cohesie is 0. De maimale score is 50. (Minimum -50) Sociale cohesie geeft de samenhang tussen inwoners en hun omgeving aan. De huishoudsamenstelling is voornamelijk verantwoordelijk voor de score die hierboven is te zien. Huishoudens met kinderen zijn vaak meer betrokken bij de omgeving. Verder wordt gekeken naar het aantal verhuizingen, hieruit kun je afleiden of mensen zich prettig voelen in de buurt. Hoe hoger de score is hoe beter de sociale cohesie in de buurt is. Negatieve scores geven een sociale cohesie weer die lager is dan het landelijk gemiddelde. Ook scoort de gemeente Wijdemeren positief als het gaat om sociale samenhang (14). Echter zijn hier per buurt grote verschillen te zien. Wel scoren alle buurten positief op sociale samenhang (zie figuur 1.17). 33

34 Bijlage 2: Zorgaanbod Raedelijn 34

35 Inleiding In deze rapportage zijn gegevens over het zorgaanbod bijeengebracht. Het betreft huisartsen (met of zonder POH-GGZ en POH-Somatiek), apothekers, fysiotherapeuten, oefentherapeuten, ergotherapeuten, diëtisten, verloskundigen, logopedisten, algemeen maatschappelijk werk, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen en psychologen. Dit zorgaanbod is opgenomen vanuit de ROS Registraties. Huisartsen en Apothekers Onderstaande kaart geeft de locaties van de huisartsen weer, met of zonder POH/GGZ, POH/ Somatiek en apothekers. 52

36 In onderstaande tabel wordt nader ingegaan op het aantal huisartsen per 4-positiepostcodegebied in gemeente Wijdemeren in 2012, de aftstand in meters over de weg en reistijd in minuten per auto naar de dichtstbijzijnde huisarts. Aantal huisartsen en afstand (meters) en reistijd (minuten) per auto naar dichtstbijzijnde huisarts, 4-positiepostcodegebieden in gemeente Wijdemeren aantal afstand in meters reistijd in minuten 1231 Loosdrecht Kortenhoef 's-graveland Ankeveen Nederhorst den Berg Breukeleveen In onderstaande tabel wordt nader ingegaan op het aantal apothekers per 4-positiepostcodegebied in gemeente Wijdemeren in 2012, de aftstand in meters over de weg en reistijd in minuten per auto naar de dichtstbijzijnde apotheker. Aantal apothekers en afstand (meters) en reistijd (minuten) per auto naar dichtstbijzijnde apotheker, 4-positiepostcodegebieden in gemeente Wijdemeren aantal afstand in meters reistijd in minuten 1231 Loosdrecht Kortenhoef 's-graveland Ankeveen Nederhorst den Berg Breukeleveen

37 Fysiotherapeuten en Oefentherapeuten Onderstaande kaart geeft de locaties van fysiotherapeuten en oefentherapeuten weer. Er bevinden zich geen ergotherapeuten in gemeente Wijdemeren. In onderstaande tabel wordt nader ingegaan op het aantal fysiotherapeuten per 4-positiepostcodegebied in gemeente Wijdemeren in 2012, de aftstand in meters over de weg en reistijd in minuten per auto naar de dichtstbijzijnde fysiotherapeut. Aantal fysiotherapeuten en afstand (meters) en reistijd (minuten) per auto naar dichtstbijzijnde fysiotherapeut, 4-positiepostcodegebieden in gemeente Wijdemeren aantal afstand in meters reistijd in minuten 1231 Loosdrecht Kortenhoef 's-graveland Ankeveen Nederhorst den Berg Breukeleveen

38

39 In onderstaande tabel wordt nader ingegaan op het aantal diëtisten per 4-positiepostcodegebied in gemeente Wijdemeren in 2012, de aftstand in meters over de weg en reistijd in minuten per auto naar de dichtstbijzijnde diëtist. Aantal diëtisten en afstand (meters) en reistijd (minuten) per auto naar dichtstbijzijnde diëtist, 4- positiepostcodegebieden in gemeente Wijdemeren aantal afstand in meters reistijd in minuten 1231 Loosdrecht Kortenhoef 's-graveland Ankeveen Nederhorst den Berg Breukeleveen In onderstaande tabel wordt nader ingegaan op het aantal verloskundigen per 4-positiepostcodegebied in gemeente Wijdemeren in 2012, de aftstand in meters over de weg en reistijd in minuten per auto naar de dichtstbijzijnde verloskundige. Aantal verloskundigen en afstand (meters) en reistijd (minuten) per auto naar dichtstbijzijnde verloskundige, 4-positiepostcodegebieden in gemeente Wijdemeren aantal afstand in meters reistijd in minuten 1231 Loosdrecht Kortenhoef 's-graveland Ankeveen Nederhorst den Berg Breukeleveen

40 AMW, SPV en Psychologen Onderstaande kaart geeft de locaties van algemeen maatschappelijk werk (AMW), sociaal psychiatrisch verpleegkundige (SPV) en psychologen weer. In gemeente Wijdemeren hebben zich alleen psychologen gevestigd. Wellicht dat er gebruik wordt gemaakt van AMW en SPV uit Hilversum en/of Breukelen. Ook hier kan AMW op consultbasis wel aanwezig zijn bij het bestaande zorgaanbod. 57

41 Bijlage 3: Zorgvraag Raedelijn 58

42 Inleiding Deze rapportage gaat in op de zorgvraag. Het aantal huisartsepisodes wordt weergeven van de meest voorkomende ziektegevallen. De verwachtingen tot en met 2040 van deze ziektebeelden wordt ook weergegeven. Aan de hand hiervan kan worden afgeleid of er genoeg zorgaanbod is voor de komende jaren. De gebiedsgerichte zorgvraag is berekend door de door het CBS gepubliceerde landelijke kentallen te vermenigvuldigen met de gebiedsgerichte samenstelling van de bevolking naar leeftijd en inkomen. In de CBS huisartsepisodes is gepubliceerd hoeveel huisartsepisodes per inwoners naar ICPC codes gemiddeld in Nederland aanwezig zijn. Bij de ICPC is een onderscheid naar ziekten en symptomen/klachten, naar hoofdgroepen en subgroepen met individuele ziektebeelden. Het CBS splitst uit naar leeftijd, naar herkomst en naar inkomen. De leeftijd kentallen zijn op ziektebeeldniveau uitgesplitst naar 5 jaar groepen tot 75 jaar. De herkomst kentallen zijn uitgesplitst naar hoofdgroepen en maken een onderscheid naar autochtoon, westerse allochtoon en voor de niet westerse allochtonen in Marokkanen, Turken, Surinamers, Antillianen en overige. De inkomens kentallen sluiten aan op de 10% groepen van de huishoudens, waarbij alle huishoudens zijn uitgesplitst van de 10% laagste inkomens in stappen van 10% tot de 10% hoogste inkomens. Zorgvraag in cijfers en kaarten: De cijfers van de zorgvraag zijn geraamd basis van leeftijd en inkomen. Zorgvraag in Fte: naast de zorgvraag naar ziektebeeld is opgenomen de wenselijke capaciteit per discipline in Fte berekend volgens VAAM1. 59

43 Figuur 2.1: Huisartsepisodes per duizend inwoners, 2011 bron: CBS LINH Figuur 2.1 laat het aantal huisartsepisodes zien uit 2011 van de meest voorkomende ziektes. De aantallen van de gekozen gemeenten worden afgezet tegen de provinciale en landelijke cijfers. Wijdemeren heeft ruim 10% meer episodes dan gemiddeld in Nederland. Ook de Provincie en het COROP gebied hebben gemiddeld minder bezoeken aan de huisarts. Het aantal depressie gevallen zijn in alle regio s bijna hetzelfde. Dit betekend dat Wijdemeren relatief minder Depressie episodes heeft dan het COROP gebied, Noord-Holland en Nederland. De overige aandoeningen verhouden zich relatief wel ten opzichte van de overige regio s. 60

44 Figuur 2.2: Verwachting huisartsepisodes per duizend inwoners, 2011 bron: CBS LINH In figuur 2.1 werd het aantal episodes van 2011 weergegeven van de gemeente Wijdemeren. Figuur 2.2 laat de prognoses zien tot en met 2040 bovenaan beginnend met het jaar Ondanks dat Wijdemeren al een hoog aantal episodes had, is de verwachting dat dit aantal met nog ongeveer 21% zal stijgen in Het groeitempo stagneert wel in de loop der jaren. Het aantal depressie episodes zal naar verwachting nauwelijks toenemen. Diabetes, COPD en Artrose stijgen met aantallen rond de 23/24 procent. Het aantal alzheimer episodes zal bijna verdubbeld zijn in 2040 t.o.v

45 Figuur 2.3: Diabetes mellitus per duizend inwoners, 2011 bron: CBS LINH Figuur 2.3 geeft per postcodegebied het aantal episodes per duizend inwoners weer met betrekking tot diabetes. Binnen de gemeente Wijdemeren verschillen het aantal diabetes episodes tussen en per 1000 inwoners; dit is geen schokkend groot verschil. Het aantal episodes loopt gelijk op met het aantal ouderen per postcode gebied: Hoe meer 65+ers hoe meer diabetes episodes. Dit kan 2 oorzaken hebben. Ouderen met diabetes moeten vaker naar de huisarts, of de kans op diabetes is groter onder 65+ers. Dit verhaal geldt ook voor dementie, artrose, longaandoeningen en depressie. Vandaar dat hieronder alleen depressie ter illustratie nog is toegevoegd (figuur 2.4). 62

46 Figuur 2.4: Depressie per duizend inwoners, 2011 bron: CBS LINH Figuur 2.4 geeft per postcodegebied het aantal episodes per duizend inwoners weer met betrekking tot depressie. 63

47 Figuur 2.5: Hart- en vaatziekten per duizend inwoners, 2011 bron: CBS LINH Figuur 2.5 laat het aantal huisartsepisodes zien uit 2011 van de hart- en vaatziekten. Het aantal van de gemeente wordt afgezet tegen de provinciale en landelijke cijfers. De gemeente Wijdemeren en het COROP gebied hebben ongeveer dezelfde statistieken m.b.t. het aantal patiënten met hart- en vaatziekten. Met Nederland en Noord-Holland is het verschil echter een stuk groter (rond de 15%). 64

48 Figuur 2.6: Prognose hart- en vaatziekten per duizend inwoners, 2011 bron: CBS LINH In figuur 2.5 werd het aantal episodes van 2011 weergegeven van de gekozen gemeente. Figuur 2.6 laat de prognoses zien tot en met 2040 te beginnen boven aan bij het jaar Tot 2040 zullen de hart- en vaatziekten met 50% in totaal stijgen, waarschijnlijk vanwege de ouder wordende bevolking. Alle ziekten stijgen individueel ongeveer met hetzelfde percentage op Acuut myocardinfarct en Decompensatio cordis na. De eerste stijgt slechts met 1/3 terwijl decompensatio cordis zal toenemen met 81%. 65

49 Figuur 2.7: Verhoogde bloeddruk per duizend inwoners, 2011 bron: CBS LINH Figuur 2.7 geeft het aantal huisartsepisodes per duizend inwoners met betrekking tot verhoogde bloeddruk weer. De gekozen gemeente is opgesplitst in postcodegebieden en wordt afgezet tegen het provinciale cijfer en het landelijk gemiddelde. Wijdemeren heeft 15% meer verhoogde bloeddruk patiënten dan gemiddeld in Noord-Holland. Het verschil met Nederland is iets minder, maar nog steeds groot. Ook het COROP gebied heeft gemiddeld minder patiënten. Net zoals binnen de gemeente Wijdemeren zelf kan een vergelijking met de bevolkingsopbouw een verklaring geven. Wijdemeren heeft een oudere bevolking dan de vergelijkingsregio s. 66

50 Figuur 2.8: Prognose verhoogde bloeddruk per duizend inwoners bron: CBS LINH In bovenstaande figuur worden de prognoses met betrekking tot een verhoogde bloeddruk getoond tot en met In de gehele gemeente zal het aantal gevallen met 24% toenemen. 67

51 Figuur 2.9: Huisartsepisodes per duizend inwoners, 2011 bron: CBS LINH In figuur 2.9 worden de huisartsepisodes met betrekking tot Anemie, CVA en Perifere ziekten van de slagaderen getoond voor de gekozen gemeente, postcodegebieden, provincie en het landelijk gemiddelde. Het verschil tussen Gemeente/COROP en Provincie/Nederland is kleiner dan bij de andere aandoeningen. Een verklaring hiervoor kan zijn dat Anemie, CVA en perifere ziekten van de slagaderen minder leeftijdsgevoelig zijn of het is een statistische toevalligheid. De groei tot 2040 van deze aandoeningen is ongeveer 28%. 68

52 Bijlage 4: Overzicht sportverenigingen in Wijdemeren Sportservice t Gooi 69

53 Ankeveen Breukeleveen s-graveland Kortenhoef Loosdrecht Nederhorst den Berg Vereniging Badmintonvereniging De Blijkklappers Badmintonvereniging De Treffers Loosdrechtse Badmintonvereniging - LBV Biljartvereniging De Tram Biljartvereniging 't Centrum Bowling Loosdrecht BV Damclub Loosdrecht Schaakvereniging 's-graveland ODIS Turnen, Gymnastiek en Aerobics Algemene Gymnastiek Vereniging Nederhorst den Berg Gymnastiekvereniging Nilo ASV Handbal Bergse Runners Club Hengelsportvereniging De Toekomst Ankeveense IJsclub IJsclub Loosdrecht IJsclub De Loosdrechtse Plassen IJsclub De Vijfde Plas IJsclub Nederhorst den Berg IJsclub Onderling Genoegen ASV Pétanque '91 Petanqueclub De Gooiers Bridgeclub La Porta Salute Bridgeclub Loosdrechtse Beuk Bridgeclub Nederhorst Bridgeclub 's-graveland Bridgeclub Wijdemeren Klaverjasclub In De Fuik, Oud-Loosdrecht Klaverjasvereniging Loosdrecht Ankeveense Recreatieve Tennisvereniging - ARTV Tennisvereniging Loosdrecht Tennisvereniging Nederhorst Tennisvereniging Westerveld Judo Club Nederhorst Sportvereniging Loosdrecht SV 's-graveland ASV '65 Voetbalvereniging Nederhorst Loosdrechtse Volleybalclub - LoVoc 70

54 Ankeveen Breukeleveen s-graveland Kortenhoef Loosdrecht Nederhorst den Berg Vereniging Apollo ODIS Volleybal Gooise Watersportvereniging De Vrijbuiter Koninklijke Watersport-Vereniging Loosdrecht Steppé Watersport Waterski Club Loosdrecht Watersportvereniging De Spiegel Gooise Onderwatersport Vereniging - GOV Zeilschool Bakboord CTC Ankeveen Zaalvoetbalvereniging Kortenhoef '94 71

55 Bijlage 5: Kennis informatiesysteem sport NOC*NSF 72

56 73

57 74

58 75

59 76

60 77

61 78

62 79

63 80

64 81

65 82