Concept Oprichtingsbegroting WERKOM

Transcriptie

1 Concept Oprichtingsbegroting WERKOM Participatiebedrijf Zaanstad-Purmerend (Vastgesteld door xxxxxx d.d. xx )

2 1. INLEIDING Hierbij bieden wij u de concept-oprichtingsbegroting 2018 en meerjarenramingen aan van de Gemeenschappelijke regeling participatiebedrijf Zaanstad Purmerend (hierna de GR) In september 2017 hebben de raden van de gemeente Zaanstad en Purmerend hun akkoord gegeven voor het treffen van een gemeenschappelijke regeling voor de oprichting van een bedrijfsvoeringsorganisatie (BVO). De werknaam van de nieuwe organisatie is het participatiebedrijf. Het participatiebedrijf is bedoeld voor mensen met een overbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt, voor mensen uit de Wsw en voor mensen die zijn aangewezen op Nieuw beschut. Het participatiebedrijf is daarmee een plek waar mensen met de juiste begeleiding worden klaargestoomd voor doorstroming naar de arbeidsmarkt en draagt hierdoor bij aan een inclusieve arbeidsmarkt waarin zoveel mogelijk mensen eigen inkomen verdienen en participeren naar vermogen. Werkzoekenden van de gemeenten Zaanstad en Purmerend met een overbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt kunnen in het bedrijf hun talenten en mogelijkheden ontdekken en zij worden in staat gesteld erkende certificaten te halen. Waar nodig versterken zij door het participatiebedrijf hun taal, kennis, houding en gedrag op eigen initiatief, of kunnen zij daartoe door de gemeenten uitgenodigd worden. Het hoofddoel van alle activiteiten binnen het participatiebedrijf is de doorstroming naar een betaalde baan op de reguliere arbeidsmarkt voor de werkzoekenden die instromen. Het participatiebedrijf en zijn medewerkers: - Versterkt de kracht in de persoon. - Biedt perspectief. - Beloont de geleverde inspanning. - Voelt zich intrinsiek betrokken bij de kandidaat. Het participatiebedrijf is er voor: - Werkzoekenden met een overbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt. - Werkgevers die personeel nodig hebben. - Mensen waarvoor werken bij een reguliere werkgever een brug te ver is. Het zogenaamde Nieuw beschut. - Wsw-medewerkers die in Zaanstad en/of Purmerend wonen, en die vanuit de andere gemeenten bij het Participatiebedrijf werken. Verder onderhoudt de GR met de gemeenten Landsmeer, Oostzaan, Wormerland, Beemster, Edam- Volendam en Waterland inkoop- en/of samenwerkingsrelaties. Uitgangspunten Voor deze concept oprichtingsbegroting 2018 is voor wat betreft de opbrengsten een aantal uitgangspunten gehanteerd: - de te verwachten uit te voeren trajecten (t.b.v. re-integratie en de Wsw); Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 2 van 21

3 - de omzet die voortkomt uit de door het participatiebedrijf overgenomen contracten van het opgeheven BaanStede; - de omzet die voortkomt uit de diensten die aan de omliggende gemeenten worden geleverd; - de bijdrage van de gemeenten Zaanstad en Purmerend die bestaat uit menskracht en middelen gericht op projecten en trajecten. - dat er wordt gewerkt met een ontwikkelbudget bestemd voor innovaties en het verder ontwikkelen van de dienstverlening. Context De voorliggende begroting is een echte transitiebegroting. Aan de nieuwe organisatie worden andere doelen gesteld en ook de wijze van verantwoorden zal anders zijn dan voorheen. Ook speelt de complexiteit van de samenvoeging een rol. De werkwijze m.b.t. de begroting zal er één worden die gaat van grof naar fijn. In de eerste periode zullen we op hoofdlijnen sturen op budgetdiscipline. In de loop van 2018 gaan we een verfijnd bijpassend monitoringsysteem ontwikkelen en met de uitkomsten een begrotingswijziging maken. Overzicht arbeidsmarktregio. Ambitie Het participatiebedrijf heeft als ambitie geformuleerd om op termijn het meest innovatieve bedrijf van Nederland te zijn op het vlak van werk en participatie. Alle medewerkers worden gestimuleerd en uitgedaagd om bij te dragen en mee te werken aan deze ambitie. We gaan een waardevolle, duurzame en sturende bijdrage leveren aan de inclusieve arbeidsmarkt in de regio Zaanstreek-Waterland en daarbuiten. Deze bestaat uit: - het leggen en houden van de focus op uitstroom naar betaalde arbeid; - het verbreden van de sectoren waarin we actief willen, mede in samenhang met proces en productinnovatie; - het samenwerken in de keten en hierin een eigen rol pakken; - gericht zijn op groei naar buiten, ook voor de Wsw. Drie units Om dit te bereiken richten we drie units in. Deze hebben de werktitels: Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 3 van 21

4 1. Kennismaken (intake), diagnose en maken en bewaken trajectplan. 2. Werkleercentra. 3. Matching (met een duidelijke link naar het WSP Zaanstreek-Waterland). Een staf met daarin de disciplines HRM, Financiën en ICT, Communicatie en KAM (Kwaliteit, Arbeidsomstandigheden en Milieu) en Bedrijfsvoering ondersteunt de drie units. Binnen de units wordt de ambitie verder vormgegeven. Het hoofdproces ziet er in hoofdlijnen als volgt uit: Deze ambitie leidt ertoe dat we veel aandacht hebben voor innovatie en de samenwerking met de partners in de keten. Bij alle medewerkers moet een procesbewustzijn aanwezig zijn dat is gericht op uitstroom van kandidaten naar betaald werk op de reguliere arbeidsmarkt. Medewerkers van het participatiebedrijf hebben kennis van de arbeidsmarkt en zijn bekend bij het bedrijfsleven. Om dit te bereiken is er ruimte voor opleiding en ontwikkeling van de medewerkers van het participatiebedrijf. Het participatiebedrijf is een nieuw, jong bedrijf met een nieuwe werkwijze. Met de nieuwe werkwijze leggen we de focus op het eindpunt, een reguliere baan bij een werkgever. Vanuit het perspectief op een reguliere baan gaan we kijken wat nodig is om iemand daarnaartoe te ontwikkelen. We gaan voor het uitwerken van de nieuwe werkwijze uit van het beste van de gemeenten en van BaanStede. Deze gezamenlijke werkwijze moet worden aangeleerd, daarom is er ruimte om te leren en te ontwikkelen. Het leren en ontwikkelen en het wennen aan elkaar brengt ook risico s mee, immers de winkel blijft gewoon open, dit houdt in dat het continueren van de dienstverlening als extra uitdaging in dit hele proces wordt gezien. Het participatiebedrijf biedt medewerkers persoonlijke regelruimte en de mogelijkheid om nieuwe projecten op te starten als pilot. Ook is er veel aandacht voor de werkgeversbenadering, het opsporen van kansrijke knelpunten op de arbeidsmarkt, het meedenken met werkgevers die invulling willen geven aan hun sociaal ondernemerschap en het ontzorgen van de werkgevers. Binnen ons nieuwe bedrijf werken we structureel aan een gezamenlijk gedragen cultuur. Kortom, ons speelveld is bij de reguliere werkgevers op de arbeidsmarkt. Niet alleen voor werkzoekenden, maar ook voor de voor de Wsw-werknemers. Voor mensen die dat nodig hebben biedt het participatiebedrijf een beschutte werkplek in het bedrijf zelf. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 4 van 21

5 Om de aansluiting met de omgeving zo goed mogelijk te borgen, zetten we het bedrijf nadrukkelijk neer als een netwerkorganisatie. We richten een onafhankelijk platform op met stakeholders vanuit werkgevers, zorg en onderwijs, die de directie en het bestuur adviseert over de strategie van het bedrijf en bijbehorende investeringsbeslissingen. Investeringen in opleidingen voor de medewerkers, de ICT-omgeving en de informatievoorziening, de overhead en de mobiliteit gaan leiden tot een tekort in het 1 e jaar van 273k. In het meerjarig perspectief wordt uitgegaan van een sluitende begroting. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 5 van 21

6 Indeling oprichtingsbegroting De oprichtingsbegroting is als volgt ingedeeld: - de beleidsbegroting. Deze bestaat uit 1 programma, namelijk het programma Werk, en de verplichte paragrafen, voor zover die van toepassing zijn op het participatiebedrijf; - de financiële begroting, met daarin het overzicht van de baten en lasten en de toelichting daarop met een uiteenzetting van de financiële positie. 2. BELEIDSBEGROTING De beleidsbegroting bestaat uit twee onderdelen: - Het programmaplan, bestaande uit het programma Werk. - De verplichte paragrafen Programma Werk Het doel van het participatiebedrijf en daarmee van het programma Werk zijn afgeleid van de missie en visie van het participatiebedrijf: Missie: Bijdragen aan een inclusieve arbeidsmarkt waarin zoveel mogelijk mensen eigen inkomen verdienen en participeren naar vermogen. De missie is uitgewerkt in een visie in de vorm van een aantal uitgangspunten: - Uitkeringsgerechtigden zijn verantwoordelijk om te participeren naar vermogen en zoveel mogelijk te voorzien in hun eigen inkomen. Gemeenten zijn verantwoordelijk om mensen die een beroep doen op de Participatiewet hierbij te ondersteunen; - Ondersteuning is het meest effectief wanneer werken en leren wordt gecombineerd; - Het participatiebedrijf geeft invulling aan de personeelsvraag van werkgevers; - Het participatiebedrijf biedt onderdak aan de huidige Wsw medewerkers die overkomen vanuit BaanStede en gaat hen zo mogelijk detacheren op de reguliere arbeidsmarkt; - Het participatiebedrijf richt zich zoveel mogelijk op het ontwikkelen van werkzoekenden met een overbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt en de uitstroom naar regulier werk. Dat doet het participatiebedrijf door drie samenhangende activiteiten uit te voeren: a. Door werkzoekenden zodanig te ontwikkelen dat ze kunnen werken naar vermogen. b. Door werkzoekenden duurzaam te plaatsen op zo regulier mogelijk werk met ondersteuning op maat. c. Door het uitvoeren van werk en diensten ten behoeve van de ontwikkeling van werkzoekenden. Het participatiebedrijf wordt bekostigd door Zaanstad en Purmerend. Voor de beginjaren is afgesproken dit te doen in de vorm van een lumpsumbedrag. Daarmee heeft het bedrijf ruimte voor ontwikkeling en opbouw én kan de uitvoering van de Wsw doorgaan. In de te sluiten dienstverleningsovereenkomsten (DVO s) worden de verwachtingen tussen gemeenten als opdrachtgever en het participatiebedrijf expliciet gemaakt. In 2018 ligt de focus voornamelijk op de samenvoeging van de drie uitvoeringsorganisaties, het vinden van synergie hiertussen en het ontwikkelen van de juiste leerwerktrajecten. Het op een stabiele manier voortzetten van de Wsw- Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 6 van 21

7 banen is hierbij een belangrijke pijler. Daarnaast worden werkfittrajecten ontwikkeld om de nieuwe instroom vanuit de Participatiewet met een overbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt te begeleiden naar werk. Dit betekent dat de doelen in dit programma bestaan uit de taakvelden Begeleide participatie en Arbeidsparticipatie. Deze sluiten aan op het Besluit, Begroting, Verantwoording (Bbv). Deze taakvelden worden hierna uitgewerkt Begeleide participatie Onder dit taakveld vallen twee activiteiten: de bestaande sociale werkvoorziening (Wsw) en de (nieuwe) regeling voor beschut werk. Wat willen we bereiken? - het enerzijds handhaven van een betekenisvolle invulling van de werkzaamheden van de Wswwerknemers met loonwaarde en het anderzijds gaan detacheren van Wsw-medewerkers op de arbeidsmarkt; - het creëren van passende arbeidsplaatsen voor werkzoekenden die geïndiceerd worden voor een nieuwe beschutte plek. Uitgangspunten: a. Aantal SW plaatsen 660 FTE s (725 medewerkers)* b. Aantal nieuwe beschutte plekken 55 plekken maximaal (70 medewerkers) (= taakstelling overheid) c. Loonwaarde Minimaal 30% * dit is inclusief de Wsw-medewerkers uit Beemster Indicator: a. Wsw ers te detacheren Minimaal 70% eind 2022 Overigens is in het nieuwe regeerakkoord aangegeven dat er landelijk meer ruimte wordt gecreëerd voor nieuwe beschutte banen. Hoe dit gaat uitpakken en wat dit betekent voor het participatiebedrijf is nog niet duidelijk. Wat gaan we daarvoor doen? - Detachering van Wsw-medewerkers, de zogenaamde beweging van binnen naar buiten is bij andere vergelijkbare bedrijven voor de medewerkers een goede ontwikkeling gebleken. Het gaat dan om medewerkers die dat echt aankunnen, al dan niet met elkaar in een groepsdetachering, Gestreefd wordt om vanaf 1 januari 2018 in 4 jaar tijd circa 65% Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 7 van 21

8 individueel of in een groep te detacheren. Hierbij geldt dat de medewerkers die in groen/grijs werken worden toegerekend aan die 65%. - In 2018 vooral ook werken aan het opbouwen van het bedrijf en het invullen en continueren van werkplekken. In 2019 wordt een rendementscijfer op de inspanningen toegevoegd. Dit is een trendcijfer; bijvoorbeeld dat de loonwaarde door het volgen van een traject gaat stijgen naar 35% in Wat mag het kosten? De gehele begroting geeft samenvattend het volgende beeld: Begroting participatiebedrijf (in ) Baten Lasten Resultaat In het kader van het Bbv moet er een splitsing worden gemaakt tussen de begeleide participatie en de arbeidsparticipatie. De toerekening van de begeleiding door de ambtelijke medewerkers en de begeleide participatie (Wsw en nieuw beschut werk) aan de ene kant, en aan de andere kant de arbeidsparticipatie (leer- werktrajecten etc. gericht op uitstroom) kunnen we voorlopig niet maken omdat de organisatie nog ingericht moet worden. Na inrichting van de organisatie kan een betere verdeling worden gemaakt en een goede berekening van de overheadkosten naar de verschillende taakverdeling. Dit zal in het 4 de kwartaal van 2017 en begin 2018 duidelijk worden en dan zal een aanvullende berekening met begrotingswijziging kunnen worden gemaakt. Het saldo wordt voornamelijk bepaald door de nieuwe activiteiten; daarom is dit toegerekend aan het taakveld Arbeidsparticipatie. De budgetten lopen terug mede door het wegvallen van extra middelen van Zaanstad over Dit houdt een oplopende taakstellende besparing in bij een gelijkblijvend ambitieniveau. De begeleide participatie geeft onder deze voorwaarden het volgende beeld: Begeleide participatie (in ) Baten Lasten Resultaat Toelichting: De kosten van de Wsw-medewerkers en ambtelijke medewerkers van voormalig BaanStede zijn hierboven opgenomen. Rekening is gehouden met het subsidieresultaat van de Wsw als bate en het saldo van de activiteiten van Nieuw beschut. De lasten en baten zijn doorgetrokken voor ; de exacte bedragen voor die jaren moeten nog beoordeeld worden; ook de overhead moet geëlimineerd worden en afzonderlijk vermeld Arbeidsparticipatie Tot dit taakveld behoren alle op arbeid en uitstroom gerichte participatie en reintegratievoorzieningen: - Re-integratie-instrumenten, waaronder Work First, proefplaatsingen, participatieplaatsen, detacheringsbanen, scholing etc. - Voorzieningen als Jobcoach, werkplekaanpassingen (investeringen bij werkgevers), herinrichting werkprocessen bij de werkgever (jobcarving) vervoersvoorzieningen etc. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 8 van 21

9 - Trainingen, C.V.-training, Empowerment, Nederlands. - Nieuwe innovatieve projecten. Een ander onderdeel van het taakveld is om als netwerkorganisatie met de andere partners, zorg, gemeenten, scholen etc. op basis van een stevige innovatieagenda nieuwe projecten op te zetten en/of de handen ineen te slaan. In het kader van de arbeidsparticipatie wil het participatiebedrijf werkzoekenden met een overbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt in laten stromen, gericht op doorstroom en uitstroom. Op jaarbasis is er een nieuwe totale instroom te verwachten van: o Purmerend: circa 400* o Zaanstad: circa 1.000* Daarnaast richt het bedrijf zich op de groep werkzoekenden die nu al een participatiewet-uitkering ontvangen. Dat zijn er: o Purmerend: circa 1.500* o Zaanstad: circa 3.000* * cijfers mei 2017 Deze groep is dermate groot dat de instroom en opbouw hiervan in het bedrijf niet anders dan gefaseerd plaats kan gaan vinden. Er wordt naar gestreefd om vanaf het begin de aangeboden instroom in het bedrijf op te kunnen nemen. Aangenomen wordt dat met de beschikbare middelen naast Beschutte Werkplekken die vallen onder begeleide participatie er ruimte is voor een aantal dienstverbanden en 800 participatietrajecten. Ook regiogemeenten kunnen werkzoekenden doorverwijzen naar het Participatiebedrijf. Zij hebben nog geen uitspraken gedaan over aantallen. Wat willen we bereiken? Uitstroom naar regulier werk (matching) door het inzetten van diagnose en assessment, werkleercentra en het WSP, maar als het kan ook gewoon rechtstreeks. Voor zover uitstroom niet mogelijk is zal advisering plaatsvinden over doorstroom naar zorg, vrijwilligerswerk, beschut werk etc. Uitgangspunten: a. Aantal instroom 800 b. Aantal deelnemers leerwerkplekken gemiddeld in het bedrijf 800 c. Trajectduur werken-leren gemiddeld 8 maanden Indicator: Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 9 van 21

10 a. Uitstroom 750* * Uitstroom naar werk willen we in 2018 minimaal op hetzelfde niveau houden als in Na een analyse van de cijfers tot en met september 2017 kan deze indicator nauwkeuriger worden bepaald. Wat gaan we daarvoor doen? Om deze doelstellingen te bereiken voert het participatiebedrijf op hoofdlijnen de volgende activiteiten uit: a. na aanmelding, intake/ kennismaking en diagnose verrichten; b. er voor zorgen dat iedereen een werkplan heeft en dat dit wordt uitgevoerd; c. het ontwikkelen van werkzoekenden zodat ze kunnen werken naar vermogen door middel van opleiding, werkervaring en maatwerk. Hierbij zorgen voor voldoende leerwerktrajecten bij werkgevers; d. werkzoekenden duurzaam plaatsen op zo regulier mogelijk werk met ondersteuning op maat, ondersteuning is namelijk het meest effectief als werken en leren wordt gecombineerd; e. het verbreden van de contacten met werkgevers en uitbreiding van sectoren om uitstroom naar kansrijke branches te realiseren; f. het ondersteunen en stimuleren van werkgevers bij het nemen van hun verantwoordelijkheid om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt op te nemen in hun arbeidsorganisatie. g. goede verbindingen leggen met de diverse stakeholders, zoals zorg en onderwijs om het beste traject te kunnen bieden voor mensen met een beperking. Wat mag het kosten? Arbeidsparticipatie (in ) Baten Lasten Resultaat De toerekening van de kosten aan deze activiteit moet nog nader precies worden bepaald. Dit zal gebeuren door het nauwkeurig volgen van de activiteiten, waardoor de juiste trajectprijzen op basis van nacalculatie zullen ontstaan. Er is in deze kosten ook rekening gehouden met extra contactmomenten voor het zittend bestand. De bedragen hangen samen met de vergoeding die voor deze activiteit wordt ontvangen van de deelnemende gemeenten, verminderd met een aandeel voor Beschut nieuw. In de lasten is rekening gehouden met inzet voor Zaanstad en Purmerend. Naast arbeidsparticipatie voor de instroom in de desbetreffende jaren is er bij Zaanstad aanvullend voor drie jaar sprake van een extra inzet voor werkzoekenden uit het bestaande bestand. Daarnaast is er in 2018 extra inzet van voor de arbeidsparticipatie van vluchtelingen. Overhead Volgens het Bbv moet de overhead afzonderlijk worden weergegeven. In verband met het feit dat nog onduidelijk is hoe de inrichting en taakverdeling van de medewerkers exact zal zijn, kan deze informatie nog niet worden opgenomen. In het 4 de kwartaal 2017 en begin 2018 ontstaat hierover meer duidelijkheid. Dan vindt een aanvulling op de begroting plaats. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 10 van 21

11 Vennootschapsbelasting Dit is nog onderwerp van beoordeling. Gezien de inzet van zoveel mogelijk middelen voor trajecten is de verwachting dat eventuele winst de komende jaren zeer beperkt zal zijn. Paragrafen Weerstandsvermogen en risicobeheersing Deze paragraaf geeft een globaal inzicht in de belangrijkste risico's en onzekerheden van de bedrijfsvoering. Omdat het toekomstgerichte projecties betreft, is het overzicht vanzelfsprekend gebaseerd op inschattingen. Deze begrotingen en ramingen konden niet op concrete plannen gebaseerd worden. Dit is namelijk een oprichtingsbegroting De onzekerheden zijn dan extra groot. Maar de risico s kunnen goed beheerst worden door het voeren van een transparante boekhouding, scherpe monitoring en door geen geld uit te geven dat niet beschikbaar is. De gemeenten stellen zich op het standpunt dat het bedrijf niet aan eigen vermogensvorming mag doen, omdat zij de risico s dragen. Wel is er vermogen in het bedrijf om schommelingen op te kunnen vangen, dit maakt ook dat bij een incidenteel negatief resultaat niet meteen een begrotingswijziging hoeft te volgen. Dat betekent dat de weerstandscapaciteit (de financiële middelen om risico s op te vangen) te verwaarlozen is. Wel zijn er risico s te inventariseren. Deze worden hierna aangegeven: Met de huidige kennis is een inschatting gemaakt van de omvang van de belangrijkste risico's. Het berekende jaareffect, rekening houdend met de kans van optreden, is gebaseerd op het jaar Het eerste risico: Het eerste risico hangt samen met de daadwerkelijke invulling en invulling van de trajecten naar Nieuw beschut, Dienstverbanden korter dan 23 maanden en trajecten. Wanneer er veel vraag komt naar Nieuw beschut en Dienstverbanden, leidt dit tot minder middelen voor de trajecten. Omdat dit risico een aanzienlijke impact kan hebben op de totale uitvoering, zeker gezien het feit dat een aantal incidentele middelen wordt ontvangen die bij wegvallen op termijn tot minder instroom zal kunnen leiden, zal dit vanaf het begin nauwgezet worden gemonitord. Overigens wordt door het Rijk uitgegaan van een jaarlijkse instroom in Nieuw beschut; dit houdt een jaarlijkse groei in van het aantal medewerkers in Nieuw beschut. Onze verwachting ten aanzien van de instroom en groei in Nieuw beschut ligt aanzienlijk lager dan die van het Rijk. Het tweede risico: Gebeurtenis Gevolg(en) NTW = Netto Toegevoegde Waarde Orderverlies NTW uit productie en diensten valt weg Toelichting Een groot deel van de omzet bestaat uit leveringen en diensten vanuit bedrijfsonderdelen. Zo ontstaan ook normale risico's van bedrijfsvoering door marktwerking. Klanten kunnen andere keuzes maken en dan kunnen orders wegvallen of verkoopprijzen onder druk komen te staan. In dat geval lopen de directe kosten door, maar vermindert de opbrengst. De omzet en NTW vallen weg en kunnen niet direct gecompenseerd worden met gelijkwaardige omzet. Dit risico is niet extern Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 11 van 21

12 afgedekt. Dit zijn de rekenkundige aannames voor de onderbouwing van deze post: Kans van optreden Gemiddeld 50% Gevolg minimaal - Gevolg maximaal Gevolg verwacht Netto financiële score minimaal - Netto financiële score maximaal Netto financiële score verwacht Het derde risico: Gebeurtenis Gevolg(en) Stijging WSW-loonkosten is hoger WSW-loonkosten worden hoger Toelichting In deze begrotingsperiode is gerekend met een loonkostenbasis zoals bekend ultimo Voor 2018 e.v. is met een bepaalde stijging van de WSW-loonkosten gerekend (1,75% structurele stijging). De loonkosten kunnen ook meer stijgen door hogere stijgingen van het WML, nadelige fiscale maatregelen, wegvallen van de LIV of stijgingen in het werkgeversdeel van de sociale lasten. In genoemde gevallen stijgen de loonkosten meer dan is begroot. Dit zijn de rekenkundige aannames voor de onderbouwing van deze post: Hogere stijging van de totale WSW-loonkosten 1,0% Kans van optreden Gemiddeld 50% Gevolg minimaal - Gevolg maximaal Gevolg verwacht Netto financiële score minimaal - Netto financiële score maximaal Netto financiële score verwacht Het vierde risico: Gebeurtenis Gevolg(en) Toelichting PW-instroom niet o.b.v. leerwerkplek Meer kosten aan inhuur medewerkers Er is gerekend op de inzet van personen uit de brede doelgroep van de Participatiewet. In deze begroting is dit grotendeels o.b.v. een leerwerkplek doorgerekend, d.w.z. weinig loonkosten of loonkostensubsidie. Het risico bestaat dat de gemeenten besluiten voor een groter deel te plaatsen o.b.v. dienstverbanden met ten minste loonkosten op WML-niveau en eventueel een loonkostensubsidie. Per saldo zullen hierdoor extra (onbegrote) kosten ontstaan. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 12 van 21

13 Dit zijn de rekenkundige aannames voor de onderbouwing van deze post: PW-instroom niet o.b.v. leerwerkplek FTE 150 Kans van optreden Gemiddeld 50% Gevolg minimaal - Gevolg maximaal Gevolg verwacht Netto financiële score minimaal - Netto financiële score maximaal Netto financiële score verwacht Het vijfde risico: Gebeurtenis Gevolg(en) Onvoldoende PW-instroom Meer loonkosten en/of minder omzet haalbaar dan wel meer kosten voor gelijkwaardige vervanging. Toelichting Er is gerekend op de inzet van personen uit de brede doelgroep van de Participatiewet. Deze instroom is nodig om het werkpakket te kunnen uitvoeren. Het risico bestaat dat de gemeenten de voor de begrote omzet benodigde aantallen personen niet beschikbaar kunnen of zullen stellen. De omzet kan dan niet gerealiseerd worden of er moet ongesubsidieerd productiepersoneel ingehuurd worden. Alsdan zal ook het op dit onderwerp begrote positieve resultaat niet tot stand komen. Dit zijn de rekenkundige aannames voor de onderbouwing van deze post: Onvoldoende PW-instroom Kans van optreden Gemiddeld 50% Gevolg minimaal - Gevolg maximaal Gevolg verwacht Netto financiële score minimaal - Netto financiële score maximaal Netto financiële score verwacht Het zesde risico: Gebeurtenis Toelichting Fiscale en juridische risico's Bij het opstellen van deze begroting en ramingen is er onvoldoende duidelijkheid over enkele fiscale en juridische onderwerpen. Dit leidt tot onzekerheden. Het betreft: Vennootschapsbelasting Het is niet bevestigd in hoeverre de BVO en de BV aanspraak kunnen maken op een subjectieve vrijstelling voor de Vennootschapsbelasting. Indien deze niet wordt toegekend, zal er tenminste aangifteplicht ontstaan. Alsdan zou dat ook tot heffing kunnen leiden. De omvang daarvan is afhankelijk van de te bepalen fiscale winst volgens afwijkende rekenregels. Deze winst lijkt momenteel klein maar is niet goed in te schatten en daarmee ook de eventuele belastingheffing Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 13 van 21

14 niet. Medio 2018 komt hier definitief uitsluitsel over. Omzetbelasting Het participatiebedrijf zal ook activiteiten in de uitvoering van de Participatiewet ontplooien. Om te voorkomen dat de kostendruk bij de gemeenten met niet verrekenbare omzetbelasting oploopt, moet in overleg met de fiscus een toegestane oplossing gezocht worden. Gedacht wordt aan de koepelvrijstelling of de fiscale eenheid. Dit kan ook gevolgen hebben voor de op de aangifte in mindering te brengen omzetbelasting, zoals door derden in rekening gebracht aan het participatiebedrijf. Het standpunt aangaande de positie van de BVO en de BV aangaande de omzetbelasting van de fiscus is nog onbekend. In- en aanbesteden Om inbesteding bij de BVO van het participatiebedrijf door de gemeenten Purmerend en Zaanstad mogelijk te maken, moet de omzetverhouding bij de BVO aan bepaalde eisen voldoen. Met de inzet van de zogeheten 80/20-regel zijn voldoende beheersmaatregelen getroffen om het risico te beheersen. Overigens is de gepresenteerde begroting die van de BVO en de BV samen. De BV wordt mede opgericht om de risico s te verkleinen. In het kader van transparantie is nu een geconsolideerd beeld weergegeven. Weerstandsvermogen: Het Participatiebedrijf moet volgens het Bbv kengetallen vermelden inzake de solvabiliteit en de netto schuldquote weergeven. Voor het Participatiebedrijf geldt dat die als gemeenschappelijke regeling beperkt eigen vermogen mag opbouwen; de deelnemende gemeenten vormen de achtervang voor risico s. De kengetallen die kunnen worden berekend geven daarom geen relevante informatie en dus een vertekend beeld. Kengetallen In deze paragraaf worden, op grond van artikel 11 van het BBV, kengetallen opgenomen voor de netto schuldquote en de solvabiliteitsratio. De overige in het artikel genoemde kengetallen zijn voor het P-bedrijf niet van toepassing Netto schuldquote (1) -714% 25542% 14842% 8657% Netto schuldquote (2) -776% 30542% 19567% 12619% Solvabiliteitsratio -24% -12% -12% -12% Wanneer de gemeenten bereid zijn om het verwachte verlies over het eerste jaar te compenseren, ontstaat er een iets ander beeld, maar nog steeds is de informatiewaarde van deze gegevens niet relevant. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 14 van 21

15 Kengetallen (rekening houdend met een extra bijdrage ter grootte van het verwachte tekort) In deze paragraaf worden, op grond van artikel 11 van het BBV, kengetallen opgenomen voor de netto schuldquote en de solvabiliteitsratio. De overige in het artikel genoemde kengetallen zijn voor het P-bedrijf niet van toepassing Netto schuldquote (1) 14988% 10290% 6759% Netto schuldquote (2) 15622% 11828% 8587% Solvabiliteitsratio 1% 2% 3% 1. De betekenis van deze kengetallen is: netto schuldquote: dit cijfer geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft dus een indicatie van de mate waarin de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie drukken. Een laag percentage is gunstig. 2. netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen: omdat bij leningen onzekerheid kan bestaan of ze allemaal worden terugbetaald, wordt dit kengetal zowel berekend inclusief als exclusief de doorgeleende gelden. Zo wordt duidelijk wat het aandeel van de verstrekte leningen in de exploitatie is en wat dit betekent voor de schuldenlast. Hoe lager deze percentages, hoe beter 3. solvabiliteit: dit cijfer geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger dit percentage, hoe gunstiger dit is voor de financiële weerbaarheid van de gemeente. Dit cijfer geeft normaal gesproken dus een soort toekomstvisie weer. Het participatiebedrijf start niet met een voordelig saldo, dat verklaart de extremen. Omdat er achtervang is voor de financiële risico s bij de deelnemende gemeenten zijn deze kengetallen sowieso niet relevant. Onderhoud kapitaalgoederen Het participatiebedrijf beschikt in beperkte mate over kapitaalgoederen: - Het bedrijfspand van BaanStede - Machines en voertuigen t.b.v. de productielocaties Voor het pand geldt dat dit reeds is verkocht (en vervolgens nog 2 jaar wordt terug gehuurd, einddatum ). De risico s inzake (groot) onderhoud zijn daardoor aanzienlijk verminderd. De machines en voertuigen worden periodiek onderhouden. Hiervoor zijn in de begroting structureel middelen opgenomen. Financiering Deze paragraaf is opgenomen op grond van de verplichting vastgelegd in de Wet FIDO en de wet HOF. Renterisiconorm De wettelijke renterisiconorm bepaalt dat jaarlijks maximaal 20% van het begrotingstotaal onderhevig mag zijn aan renteherziening en herfinanciering. Hiermee is een maximum gesteld aan het renterisico op de langlopende leningenportefeuille. Van renteherziening is sprake als in de leningsovereenkomst is bepaald dat de rente gedurende de looptijd in een bepaald jaar zal worden aangepast. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 15 van 21

16 Saldo langlopende leningen o/g per 1 januari Totaal begroting Renterisiconorm Afloss./renteherz Ruimte Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is in de wet FIDO opgenomen om de directe gevolgen van een snelle rentestijging te beperken. De kasgeldlimiet bepaalt dat de financieringsbehoefte voor slechts een beperkt bedrag met kort geld (looptijd < 1 jaar) mag worden gefinancierd. Hierdoor worden de renterisico s op korte termijn beperkt Kasgeldlimiet De financieringsbehoefte met een korte looptijd zal bij de huidige projecties het genoemde limietbedrag niet overschrijden. Schatkistbankieren De wet HOF verplicht de lagere overheden geldelijke overschotten bij het Ministerie van Financiën te beleggen om zo het overheidstekort binnen de grenzen van de Europese doelstellingen te houden. In de wet is een drempelbedrag opgenomen welk bedrag buiten de schatkist mag worden gehouden. Voor het participatiebedrijf is dit Bedrijfsvoering De paragraaf bedrijfsvoering geeft informatie over de belangrijkste aspecten van de bedrijfsvoering: - Personeel - Financiën - ICT Personeel Het participatiebedrijf heeft verschillende soorten medewerkers: - Wsw-medewerkers; - Medewerkers in het kader van de regeling Nieuw beschut ; - Medewerkers in het kader van de dienstverbanden op grond van de Participatiewet; - Personele ondersteuning afkomstig van BaanStede en gedetacheerd door de gemeenten. Voor alle activiteiten geldt dat de personele ondersteuning wordt geleverd door de medewerkers die overgekomen zijn vanuit BaanStede, circa 40 fte vast en 40 fte inhuur. Vanuit Purmerend en Zaanstad zijn er medewerkers gedetacheerd respectievelijk 23 fte uit Zaanstad en 16,5 fte uit Purmerend. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 16 van 21

17 Medewerkers die door de gemeenten zijn ingehuurd en die werken voor een project dat overgaat naar het participatiebedrijf worden doorgedetacheerd. Bij een jong bedrijf als het participatiebedrijf, waar drie culturen samenvloeien en waarvan iedereen weet dat dat zeker niet vanzelf zal gaan, is het belangrijk om veel te meten en uit te gaan van feiten, om zo continu te kunnen verbeteren. Het is dan ook de bedoeling om vanaf het begin duidelijke indicatoren en diverse meetinstrumenten in te zetten om de voortgang te kunnen meten om zo met elkaar in gesprek te kunnen blijven, de juiste sturing te kunnen uitoefenen, en de juiste trajectprijzen te kunnen gaan berekenen. Dit houdt in dat er stevig in de ICT geïnvesteerd gaat worden. De volgende indicatoren gaan in 2018 ingezet worden: Ziekteverzuim is een belangrijke indicatie voor het welbevinden van de alle medewerkers. - Personele ondersteuning, maximaal 3,5% - Werkzoekenden die in en werktraject zijn geplaatst, maximaal 7,5% - Wsw en beschut Werk, maximaal 11% Medewerkertevredenheid (van de personele ondersteuning), Klanttevredenheid (Wsw en werkzoekenden) en Werkggeverstevredenheid geven een goede indicatie waar verbeteringen mogelijk en nodig zijn: Gestreefd wordt naar: - een minimale medewerkertevredenheid van 7,5; - een minimale klanttevredenheid (werkzoekenden en Wsw) van 7,0; - een minimale werkgeverstevredenheid van 7,5. Financiën Voor de invulling van de Financiële functie en het samenstellen van de P&C-producten, kan gesteund worden op de capaciteit en kennis die beschikbaar is binnen BaanStede, de verwachting is dat dit onvoldoende zal zijn. Voor de directe financiële sturing zullen nieuwe instrumenten moeten worden ontwikkeld. Deze zijn nodig om de voortgang van de prestaties in relatie met de kosten en baten van de activiteiten voortvloeiend uit de Participatiewet te monitoren en te sturen. Omdat er vrijwel geen mogelijkheden zijn om eigen vermogen op te bouwen, moet zorg worden gedragen voor een actuele en betrouwbare informatievoorziening. Hiervoor zal bij de start extra menskracht nodig zijn. ICT Een goed functionerende ICT-functie behoort tot de basisvoorzieningen van het bedrijf. Naast de bestaande systemen voor financiën en personeel t.b.v. de Wsw zal vooral geïnvesteerd moeten worden in adequate systemen en aansluiting moeten worden gezocht met bestaande systemen zoals Stekker4, WBS en Sonar. Gezien de ontwikkeling van de wetgeving op de privacy gaan we na of de registraties voldoen aan de (komende) wetgeving op dit gebied. Ten slotte gaan we na of bij de opzet van de aangevulde ICT-omgeving deze voldoet aan de eisen van security. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 17 van 21

18 3. FINANCIËLE BEGROTING Het overzicht van de baten en lasten geeft het volgende beeld: Financiële begroting (in ) Programma werk Baten Goederen en diensten Overdrachten Totaal baten Lasten Salarissen en sociale lasten Belastingen Goederen en diensten Overdrachten Rente (en dividend) Afschrijvingen Totaal lasten Resultaat Dit overzicht geeft een geconsolideerd meerjarenbeeld van het participatiebedrijf; van zowel de BVO participatiebedrijf als de op te richten BV. De baten en lasten zijn conform het Bbv weergegeven. Aannames zijn gedaan over de continuïteit van de cijfers op basis van de benchmarks van BaanStede. Rekening wordt gehouden met een sluitende begroting in meerjarig perspectief, mede door een taakstelling op de kosten wegens de terugloop van de bijdragen van de gemeenten. Gezien de nieuwe activiteiten moet vanaf de start rekening worden gehouden met afwijkingen van deze bedragen. Dit zal vanaf de start goed gemonitord moeten worden. En in het eerste halfjaar zal een begrotingswijziging moeten worden gemaakt om binnen het totale budget op basis van de daadwerkelijke ontwikkeling de bedragen te actualiseren. Toelichting op de bedragen Baten: Goederen en diensten Hieronder is de omzet van de productie van het Participatiebedrijf, incl. de activiteiten van de SWactiviteiten opgenomen. Ook de inleenvergoedingen die het bedrijf ontvangt vallen hieronder. Overdrachten Onder de overdrachten vallen alle baten die betrekking hebben op de vergoedingen van de deelnemende gemeenten. Het overzicht hiervan is als volgt: Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 18 van 21

19 Overdracht subsidie (financiering WSW) Zaanstad inbreng participatie vergoeding ambtelijke salariskosten inbreng budget trajecten ontwikkelbudget totaal Zaanstad Purmerend inbreng participatie vergoeding ambtelijke salariskosten inbreng budget trajecten ontwikkelbudget totaal Purmerend Totaal overdracht De subsidie voor Wsw-activiteiten loopt terug door de daling van het aantal Wsw-medewerkers. Bij de vergoeding voor ambtelijke salariskosten is rekening gehouden met een jaarlijkse stijging van de kosten met 1%. De inbreng van het budget voor trajecten is bij Zaanstad incl. incidentele middelen van resp , en voor de jaren 2018, 2019 en 2020 t.b.v. extra contactmomenten met het zittend bestand. Tevens is bij Zaanstad rekening gehouden met de bijdrage van voor participatietrajecten voor vluchtelingen voor Omdat bij de kosten van de trajecten rekening wordt gehouden met een groei van de plaatsen voor Nieuw beschut werk en Dienstverbanden van maximaal 23 maanden, betekent dat een daling van de inzet voor de participatietrajecten in de komende jaren, gecombineerd met een noodzakelijke kostenbesparing. In de praktijk moet blijken hoe de ontwikkeling daadwerkelijk uitpakt. Lasten: Salarissen en sociale lasten Deze post bestaat uit de volgende bedragen: Salariskosten Lonen en sociale lasten WSW, Beschut nieuw en dienstverbanden Ambtelijke salariskosten Overige personeelskosten Totaal De loonkosten WSW dalen met een gelijktijdige stijging van de loonkosten voor Nieuw beschut en Dienstverbanden korter dan 23 maanden. De ambtelijke salariskosten stijgen met ingang van 2019 door de overgang vanaf dat jaar van de medewerkers van Zaanstad en Purmerend naar het participatiebedrijf. In de salariskosten is verder rekening gehouden met afgerond structurele en incidentele extra lasten in 2018 (opgenomen bij goederen en diensten) voor de versterking van de topstructuur, de controlling, en voor de bevordering van de mobiliteit. In de budgetten die worden toegekend zijn middelen opgenomen voor innovatie en ontwikkeling, o.a. ter versterking van de relatie met werkgevers in ons werkgebied en voor opleidingen. Goederen en diensten Hiervan kan de volgende specificatie worden gegeven: Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 19 van 21

20 Goederen en diensten Diverse lasten Onderlinge SW-verrekeningen Materiaal en uitbesteed werk Algemene kosten Energieverbruik Onderhoudskosten Huurkosten Externe dienstverlening Totale lasten In de diverse lasten is rekening gehouden met een structureel extra budget van voor de uitbreiding van de automatiseringsmiddelen (ICT). De lasten voor externe dienstverlening dalen fors vanaf 2019 omdat vanaf dat jaar de kosten van detachering door Zaanstad en Purmerend van de ambtelijke inzet dan overgaan in salarislasten. Bij de externe dienstverlening is voor 2018 rekening gehouden met extra inzet van zoals hiervoor aangegeven. Ook is rekening gehouden met een extra inzet voor de arbeidsparticipatie voor vluchtelingen. Omdat de kosten door de stijging van Nieuw beschut en Dienstverbanden naast de kosten van de trajecten stijgen, en de vergoeding van de gemeenten in totaal daalt, is vanaf 2019 rekening gehouden met een oplopende taakstelling op de uitgaven. De kosten die worden berekend voor de verschillende activiteiten (Nieuw beschut binnen het taakveld Begeleide Participatie en Dienstverbanden) zijn hoger dan de landelijk veelal gebruikelijke normbedragen van per jaar. Door besparingen op deze kosten in de richting van deze norm zullen besparingen gerealiseerd moeten worden. Ook kan een lagere inzet voor Nieuw beschut de ruimte hiervoor geven. Overdrachten Dit betreft de bedragen voor loonsuppleties op het gebied van begeleid werken. Conform de voorschriften van het Bbv dient een overzicht van incidentele baten en lasten te worden opgenomen. De enige incidentele post die nu bekend is, is de extra bijdrage voor innovatie door de gemeenten van Voor zover nodig komt op het overzicht incidentele baten en lasten een aanvulling in het 4 de kwartaal. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 20 van 21

21 Financiële positie In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan - De geprognotiseerde balansen - De voorzieningen De stand van de financiële positie wordt in belangrijke mate bepaald door het gegeven dat het participatiebedrijf nauwelijks eigen vermogen mag hebben en aan de andere kant dat de gemeente achtervang zijn bij eventuele calamiteiten. Balansprojecties BVO ultimo jaar t.b.v. financiële kengetallen Beginbalans Begroting Begroting Raming Raming Eigen vermogen (resultaten) Voorzieningen (overname Baanstede) A Raming vaste schulden B Raming netto vlottende schulden C Raming overlopende passiva Uitzettingen > 1 jaar (alle soorten) Materiële vaste activa D Financiële vaste activa Voorraden E Uitzettingen <1 jaar F Liquide middelen/schatkist G Overlopende activa Balanscheck Balanstotaal H Totaal saldo van de baten en lasten Overigens wordt het verzoek aan de gemeenten gedaan om het initiële tekort aanvullend toe te kennen aan het participatiebedrijf. Paragraaf Voorzieningen Het is niet toegestaan een voorziening te vormen voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Het betreft m.n. verplichtingen die voortvloeien uit verlofdagen en vakantiegeld, tenzij deze sterk variëren. Bij de ontvlechting van Baanstede zijn echter de dienstverbanden van een groot aantal SWmedewerkers en vrijwel alle ambtenaren overgegaan naar het P-bedrijf. De ultimo 2017 bestaande verplichtingen uit vakantiegeld en verlofuren zijn i.v.m. de liquidatie van Baanstede financieel gemaakt en overgedragen aan de partijen die de verplichtingen ook overnamen. Met die achtergrond beschikt het P-bedrijf wel over een voorziening voor uitstaande verlofuren. De verplichting uit vakantiegeld komt in mei 2018 tot uitbetaling gekomen en dus niet meer van toepassing. Een voorziening voor groot onderhoud is wel toegestaan, maar waarschijnlijk niet van toepassing voor het P-bedrijf omdat er geen panden in eigendom zijn. Begroting 2018 (vastgesteld d.d. x ) Pagina 21 van 21