SSRI. Protocol NVOG/NVK 2012 VSV Geert Jan Blok

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "SSRI. Protocol NVOG/NVK 2012 VSV Geert Jan Blok"

Adam van den Berg
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 SSRI Protocol NVOG/NVK 2012 VSV Geert Jan Blok

2 Preconceptionele periode: Er bestaat geen duidelijke voorkeur voor een bepaalde SSRI. Indien een patiënte al goed is ingesteld op een bepaalde SSRI s, dan deze continueren. SSRI s zo laag mogelijk maar wel effectief doseren. Indien voor paroxetine wordt gekozen, zo mogelijk, niet hoger doseren dan 20 mg /dag. Preconceptioneel advies wordt bij voorkeur verricht door een arts met specifieke kennis over het psychiatrische ziektebeeld, de noodzaak en de risico s van het gebruik van de SSRI s in de zwangerschap (voor moeder en kind) en alternatieve behandelingsopties.

3 Zwangerschap: Opstellen van een behandelplan binnen een multidisciplinair overleg (eerstelijns verloskundige / verloskundig huisarts, gynaecoloog, psychiater en kinderarts). Voeren van eenduidig beleid aan de hand van het behandelplan. Aanstellen van een obstetrisch casemanager. Psychiatrische controles zoveel mogelijk bij de eigen behandelend huisarts / psychiater. Afhankelijk van de aard van de psychiatrische aandoening en/of andere medische redenen vinden de zwangerschapscontroles plaats in de 1e, 2e of 3e lijn. Routine prenataal onderzoek naar aangeboren afwijkingen (combinatietest en structureel echoscopisch onderzoek) volstaat. Goede voorlichting over (plaats van de) bevalling, kraambed en het risico op het optreden van matige neonatale adaptatie en PPHN (persistent pulmonary hypertension of the newborn).

4 Effecten van SSRI op de zwangerschap Vooralsnog zijn er geen aanwijzingen om SSRI-gebruik te ontraden op basis van het risico op zwangerschaps- en baringscomplicaties. Met betrekking tot zwangerschaps- en baringscomplicaties is er geen indicatie voor overname of extra controles in de 2de lijn bij SSRI-gebruik in de zwangerschap. Met betrekking tot het risico op miskramen lijkt er geen reden om SSRI s voor of tijdens de zwangerschap te staken. Voor paroxetine geldt dat overwogen kan worden om preconceptioneel en in het 1ste trimester maximaal te doseren tot 20 mg.

5 Aangeboren afwijkingen Vanwege het risico van paroxetine op ernstige aangeboren afwijkingen heeft het de voorkeur om, als er een keuze gemaakt kan worden, preconceptioneel over te gaan op een andere SSRI. Indien niet overgegaan kan worden op een ander middel heeft het de voorkeur zo mogelijk paroxetine in het eerste trimester te doseren tot maximaal mg per dag. Er zijn geen redenen om tijdens de zwangerschap op basis van het risico op aangeboren afwijkingen het gebruik van SSRI preparaten (in standaarddosering) af te raden of alsnog van middel te veranderen.

6 Bevalling: Gezien het toegenomen risico op ontwikkelen PPHN wordt aangeraden om minimaal met een plaatsindicatie (B-D indicatie: bevalling onder verantwoordelijkheid van de eerstelijns verloskundige of verloskundig actieve huisarts) te bevallen. De pasgeborene wordt minimaal 24* uur klinisch geobserveerd (onder verantwoordelijkheid van de kinderarts) in verband met het risico op PPHN. * Locale aanpassing MCA

7 Kraambed: De eerste drie dagen dient de pasgeborene geobserveerd te worden op symptomen van neonatale adaptatie of serotonerge onttrekkingsverschijnselen door geïnstrueerde en geïnformeerde zorgverleners of ouders (dit kan ook thuis). Het is verstandig het gebruik van SSRI s in het kraambed te continueren. Borstvoeding kan gestart of gecontinueerd worden. Er zijn geen argumenten om over te gaan op een andere SSRI tijdens de lactatie.

8 Neonatale effecten Ouders en zorgverleners moeten geïnformeerd en geïnstrueerd worden, ook op schrift, over de mogelijkheid van het optreden van matige neonatale adaptatie bij gebruik van een SSRI (in de tweede helft van de zwangerschap). Gezien het toegenomen risico op ontwikkelen van PPHN wordt aangeraden om minimaal met een plaatsindicatie* (B-D indicatie: bevalling onder verantwoordelijkheid van de eerstelijns verloskundige of verloskundig huisarts) te bevallen. Vanwege het risico op PPHN wordt aanbevolen de pasgeborene gedurende minimaal 24* uur te observeren (onder verantwoordelijkheid van de kinderarts). Vanwege het risico op matige neonatale adaptatie wordt aanbevolen de pasgeborene hierna nog gedurende de eerste drie dagen postpartum te observeren. Deze observatie kan thuis of op de kraamafdeling in het ziekenhuis plaatsvinden, door geïnformeerde en geïnstrueerde ouders of zorgverleners * Locale aanpassing MCA

9 Effecten van SSRI bevattende borstvoeding op het kind Bij het voorschrijven of continueren van een SSRI tijdens de lactatieperiode dienen onderstaande gegevens met de patiënt en haar partner besproken te worden: - Er is zeer weinig onderzoek verricht naar directe effecten op de pasgeborene. - Tot op heden zijn geen ernstige negatieve effecten aangetoond. - Effecten op lange termijn zijn onvoldoende onderzocht.

10 Effecten van SSRI bevattende borstvoeding op het kind Er is te weinig onderzoek beschikbaar naar de directe effecten op het kind om een uitspraak te doen naar een voorkeur voor een SSRI tijdens de lactatie. Op basis van gemeten serumconcentraties van het kind en het metabolisme van de middelen is de werkgroep van mening dat: - fluoxetine en citalopram geen voorkeur verdienen om mee te beginnen tijdens de lactatie. Wanneer behandeling met fluoxetine of citalopram reeds tijdens of voor de zwangerschap gestart is en effectief is, kan deze gecontinueerd worden, omdat tot op heden geen ernstige negatieve effecten bij de pasgeborene gevonden zijn. - paroxetine en sertraline tijdens de lactatie de voorkeur verdienen - er onvoldoende gegevens zijn om escitalopram en fluvoxamine tijdens de lactatie aan te bevelen of te ontraden.

Vergelijkbare documenten

Werkafspraak SSRI in de zwangerschap oktober 2014

Werkafspraak SSRI in de zwangerschap oktober 2014 Doel: Praktische leidraad voor psychiaters, verloskundigen, gynaecologen, kinderartsen, ziekenhuisapothekers en andere disciplines betrokken bij adviseren