Protocol SSRI/SNRI gebruik in de zwangerschap en de behandeling van de
|
|
- Raphaël Driessen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Protocol SSRI/SNRI gebruik in de zwangerschap en de behandeling van de pasgeborene. VSV Refaja Gemaakt op: Auteur: Versie Geldig tot: (herziene versie) Marjon Riksen (gynaecoloog), Gerda Meppelink (kinderarts) 3 e versie definitief Goedgekeurd door: L. Moorlag (1 e lijn verloskundige) M. Riksen (.2 e lijn gynaecoloog) G. Meppelink (2 e lijn kinderarts) Geplande evaluatie: Begripsbepaling De prevalentie van een matige tot ernstige depressie tijdens de zwangerschap en de eerste maanden post partum kent een spreiding van 7-20%. Deze spreiding wordt met name beïnvloed door de gehanteerde diagnostische criteria in de verschillende studies. De behandeling van een depressie bestaat uit psychotherapie, elektronconvulsieve therapie en/of medicatie (antidepressiva). In dit protocol wordt alleen over SSRI/SNRI gesproken. 2. Doel Eenduidig beleid en duidelijke afspraken tussen 1 e en 2 e lijn bij SSRI/SNRI gebruik in de zwangerschap en de postpartum periode. 3. Basisprincipes Preconceptioneel beleid: Optimale behandeling van depressie is belangrijk. Bij kinderwens kan de zwangere bij voorkeur, voor de zwangerschap ingesteld worden op de best onderzochte SSRI s (zie flowchart in bijlage) Instellen op de laagst mogelijke dosering in overleg met eigen huisarts of psychiater, zo nodig kan de psychiater in consult worden gevraagd. Werking van SSRI/SNRI: SSRIs (specifieke serotonine re-uptake inhibitor) remmen specifiek de heropname van serotonine uit de synapsspleet, waardoor de werking van de serotonine wordt verlengd. Serotonine is een neurotransmitter en heeft invloed op de stemming en emoties. Een tekort aan serotonine kan angstgevoelens en futloosheid veroorzaken.
2 SNRIs (serotonine-noradrenaline re-uptake inhibitor) remmen naast de heropname van serotonine ook de heropname van noradrenaline. Daarom worden ze ook wel duale re- uptake remmers genoemd. Mirtazapine verhoogt door blokkade van de α2-adrenerge receptoren de afgifte van serotonine en noradrenaline. Bijwerkingen van SSRI/SNRI: Verhoogde werking van serotonine - Maag-darmklachten (misselijkheid, pijn) - Hoofdpijn - Agitatie - Slapeloosheid - Tremoren - Zweten Gewichtstoename of afname Bij mirtazapine ook sedatieve bijwerking mede door de antihistaminerge werking. 4. Werkwijze 1 e lijn Behandeling en zorgbeleid: Het discontinueren van SSRI s tijdens de zwangerschap kan mogelijk gevaarlijk zijn voor de gezondheid van moeder en de moeder-kind interactie. Er bestaat ook nog een risico dat de zwangere op een ander SSRI niet reageert, dus wordt niet geadviseerd tijdens de zwangerschap de medicatie te veranderen. Preconceptioneel: Afbouwen van de SSRI voor de zwangerschap o.l.v. huisarts of psychiater, of omzetting naar voorkeurmedicatie paroxetine (Seroxat) of sertraline (Zoloft). Zwangerschap: De 1 e lijns verloskundige verwijst de zwangere minimaal 1x voor een prenataal consult naar de gynaecoloog in het 1 e trimester (VIL-B indicatie), waarbij het beleid tijdens de zwangerschap, bevalling en kraambed wordt besproken en waarbij zo nodig de medicatie wordt bijgesteld i.o.m. huisarts, internist of psychiater. Ook draagt de verloskundige of gynaecoloog zorg voor overleg met de KA over het beleid postpartum in het 1 e trimester. Continueren van de SSRI/SNRI ( denk aan voorkeursmedicatie). SSRI gebruik in 1e lijn: Alleen consult kinderarts prenataal als er een bijkomend probleem is, zoals dysmaturiteit, verwachte psychosociale problematiek, bijvoorbeeld een gestoorde moeder-kind interactie. Bij gebruik SSRI/SNRI in het 1e trimester > SEO bij 20 weken (structureel echoscopisch onderzoek). Dus geen GUO indicatie.
3 Partus: (poli)klinische partus (medium risk) Post partum: Beleid moeder: Continueren SSRI/SNRI. Beleid pasgeborene: Consult kinderarts direct post partum. 3 keer daags Finnegan score (zie bijlage voor scoreformulier) Opname op de kraamafdeling, minimaal 48 uur. Bij het uitblijven van ontwenningsverschijnselen is verdere diagnostiek en/of bewaking in principe niet nodig Bij een Finnegan score van 4 tot 8 spreekt men van milde ontwenningsverschijnselen. Van deze ontwenningsverschijnselen kan het beloop worden afgewacht. Rustgevende maatregelen zijn dan geïndiceerd (inbakeren, rust op de kamer). Bij een Finnegan score 8 (ernstige ontwenningsverschijnselen) is opname op de couveuseafdeling nodig, waar kan worden overwogen of fenobarbital gegeven wordt. Borstvoeding mag bij bepaalde medicatie en bepaalde doseringen (zie stroomschema) 5. Verwijzing/ overdracht De zwangere wordt door de 1 e lijns verloskundige doorverwezen naar de 2 e lijn. Indien uit het consult met de gynaecoloog in het 1 e trimester blijkt dat het de voorkeur verdient om de prenatale controles in de 2 e lijn te laten plaatsvinden, worden controles door de gynaecoloog afgesproken. 6. Werkwijze 2 e lijn De klinisch verloskundige of de gynaecoloog maakt een klinische status aan in MOSOS-O bij consult en/of overdracht in het 1 e trimester i.v.m. SSRI-gebruik. Zonodig vindt er overleg plaats met de behandelend psychiater of huisarts of met Maatschappelijk Werk (als er ook sprake is van sociale problematiek of verminderde draagkracht). Bij onduidelijkheid over de wisselwerking met andere medicatie wordt er een consult met de internist aangevraagd. 7. Nazorg Na ontslag in de 2 e lijn, zorgt de 2 e lijn voor een adequate overdracht middels een uitdraai uit MOSOS-P en neemt de 1 e lijn de zorg van moeder en kind in het
4 kraambed over. Zo nodig kan er gespecialiseerde kraamhulp worden aangevraagd. Post partum wordt in overleg met de huisarts of psychiater de dosering van de SSRI of het soort SSRI aangepast. 8. Risico s en complicaties Risico van een onbehandelde depressie: 1 Depressieve vrouwen hebben een minder goede zelfzorg, vaak minder eetlust waardoor ze onvoldoende aankomen en deficiënties kunnen ontstaan. Ook is er een groter risico op alcohol en/of drugsgebruik en roken, wat kan resulteren in een kleinere foetale schedelomvang en foetaal alcohol syndroom. 2 Hypofysebijnier-as ontregeling bij de zwangere, dit kan leiden tot hogere cortisolspiegels en catecholaminen, waardoor verhoging van cortico releasing factor (CRF) uit de placenta: Mogelijk vroeggeboorte < 37 weken Lager geboortegewicht < 2500 gram Dysmaturiteit < P10 Verhoogde kans op pre-eclampsie 3 Depressieve zwangeren ervaren pijn intensiever tijdens de partus: Meer pijnstilling nodig Meer kunstverlossingen en sectio caesarea Meer opnames op de neonatale intensive care 4 Gestoorde moeder-kind interactie: depressieve moeder besteden vaak onvoldoende zorg aan het kind, hun besluitvaardigheid is minder, vaak is er een aandachtsstoornis en trekken zij zich emotioneel terug. Kinderen van depressieve moeders blijken extreem gevoelig voor de emotionele reactie van moeder. Moeders praten minder, spelen minder en beleven het kind als negatief en zij vinden de moedertaken lastig en moeilijk. Het blijkt bij twee maanden minder cognitieve vaardigheden te bezitten en minder sociale interacties aan te gaan. Dit kan leiden tot een onveilige binding die lang kan doorwerken in het latere leven. Korte termijn effect van SSRI/SRNI op de foetus: Er zijn geen aanwijzingen dat SSRIs en SNRIs een duidelijk verhoogd risico hebben op aangeboren afwijkingen in vergelijking met het populatie risico van 2-3 %. De laatste jaren zijn er enige discussies omtrent mogelijke risico s maar hierover zijn momenteel nog geen conclusies te trekken. Ontwenningsverschijnselen en lange termijn gevolgen voor de pasgeborene: Veel voorkomende symptomen: - Trillerigheid - Irritatie
5 - Jitteriness (regelmatige tremorachtige bewegingen in reactie op een prikkel, zonder afwijkingen in de oogmotoriek of de ademhaling en te stoppen door flexie van de extremiteiten) - Abnormaal huilen - Afwijkende slaap - Moeizame voeding - Spugen - Hypotonie - Hypertonie - Ademhaling: > 60/min - Verhoogde reflexen Minder vaak voorkomende symptomen: Hypoglycemie - Lethargie (ziekelijke slaapzucht) - Zwak huilen - Convulsies Een verhoogd risico op hypoglycemie lijkt gezien de bestaande studies onwaarschijnlijk. Gedrag en leerproblemen Door de methodologische beperkingen van alle studies is het niet mogelijk een goede uitspraak te doen over de lange termijn effecten van foetale en/of neonatale blootstelling aan SSRI s op de neurocognitieve ontwikkeling, maar er lijken weinig effecten te zijn, mogelijk motorisch een milde achterstand in ontwikkeling. Dit kan in de voorlichting aan ouders aan bod komen, evenals de risico s van een onbehandelde depressie op de ontwikkeling van het kind. Er is geen relatie tussen de door moeder gebruikte dosis en de mate ontwenningsverschijnselen. 9. Bijlagen - Flowchart SSRI gebruik tijdens zwangerschap en lactatie - Finneganscore 10. Referenties - Protocol SSRI gebruik in de zwangerschap van het AMC ( aangepast voor en door Refaja)
6 Contact opnemen met de kinderarts
7 Finneganscore Tractus Symptoom Score Naam verpleegkundige: Datum: Dag Avond Nacht Metabool/Vaso-motorisch/ Gastro-intestinaal Centraal zenuwstelsel Ademhaling Huilen met hoge stem 2 Continu huilen met hoge stem 3 Slaapt < 1 uur na de voeding 3 Slaapt < 2 uur na de voeding 2 Slaapt < 3 uur na de voeding 1 Milde tremoren bij prikkelen 1 Ernstige tremoren bij prikkelen 2 Milde tremoren in rust 3 Ernstige tremoren in rust 4 Verhoogde spiertonus 2 Ontvelling < 41 weken 1 Spiertrekkingen 3 Convulsies 5 Transpireren 1 Temperatuur < 36.5 C 1 Temperatuur > 38.5 C 2 Vaak geeuwen 1 Gemarmerde huid 1 Verstopte neus 1 Niezen (>3-4 keer) 1 Neusvleugelen 2 Ademhaling > 60/min 1 Ademhaling < 60/min met intrekkingen 2 Heftig zuigen op vuistje 1 Slecht drinken 2 Mondjes teruggeven 2 Projectielbraken 3 Zachte ontlasting (niet bij borstvoeding) 2 Diarree (niet bij borstvoeding) 3 Totaalscore
Titel protocol ziektebeeld SSRI/SNRI gebruik in zwangerschap Transmuraal verloskundig samenwerkingverband
Titel protocol ziektebeeld SSRI/SNRI gebruik in zwangerschap Discipline Transmuraal verloskundig samenwerkingverband Doel/doelstelling Eenduidig beleid bij SSRI/SNRI gebruik in zwangerschap. Achtergrondinformatie
Nadere informatieMedisch protocol te gebruiken door verloskundigen, Obstetrieverpleegkundigen en kinderverpleegkundigen, kinderartsen en gynaecologen.
Antidepressiva SSRI gebruik en zwangerschap - obstetrie Toepassingsgebied Medisch protocol te gebruiken door verloskundigen, Obstetrieverpleegkundigen en kinderverpleegkundigen, kinderartsen en gynaecologen.
Nadere informatieSSRI-gebruik tijdens zwangerschap, bevalling en kraambed
SSRI-gebruik tijdens zwangerschap, bevalling en kraambed Documentgebied Groep(en) Autorisatie Beoordelaar(s) Verloskunde Alle partijen aangesloten bij het VSV Nijmegen en omstreken F.Vandenbussche R. Verlaak,
Nadere informatieWerkafspraak SSRI in de zwangerschap oktober 2014
Werkafspraak SSRI in de zwangerschap oktober 2014 Doel: Praktische leidraad voor psychiaters, verloskundigen, gynaecologen, kinderartsen, ziekenhuisapothekers en andere disciplines betrokken bij adviseren
Nadere informatieDe Multidisciplinaire Richtlijn SSRI s tijdens zwangerschap, kraambed en lactatie. Tom Schneider, gynaecoloog Mede namens de Richtlijncommissie
De Multidisciplinaire Richtlijn SSRI s tijdens zwangerschap, kraambed en lactatie Tom Schneider, gynaecoloog Mede namens de Richtlijncommissie Waarom een richtlijn Prevalentie depressie 20%, angststoornissen
Nadere informatieSSRI. Protocol NVOG/NVK 2012 VSV Geert Jan Blok
SSRI Protocol NVOG/NVK 2012 VSV 14-01-14 Geert Jan Blok Preconceptionele periode: Er bestaat geen duidelijke voorkeur voor een bepaalde SSRI. Indien een patiënte al goed is ingesteld op een bepaalde SSRI
Nadere informatieGebruik van antidepressiva voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed
Gebruik van antidepressiva voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed.
Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed. Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze folder geeft informatie over de mogelijke risico s en gevolgen voor moeder en kind van het
Nadere informatieGebruik van antidepressiva (SSRI) voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed
Gebruik van antidepressiva (SSRI) voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Inleiding Uw behandelend arts of psychiater heeft u SSRI medicatie voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotonine
Nadere informatieGebruik van antidepressiva voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed
Gebruik van antidepressiva voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
POP POLI Geen (potentiële) belangenverstrengeling Disclosure belangen spreker Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatie6 a 8 controles afhankelijk van professionele noodzaak en/of behoefte vrouw. -Er is aandacht gegeven aan medische en psychosociale.
Time task matrix zorgproces SSRI gebruik in de zwangerschap Versie 10 maart 2015 Alles in rood is specifiek voor gebruik SSRI, alles in zwart is gebruikelijke zorg voor iedere zwangere (voor de meest recente
Nadere informatieNeonatale onttrekkingsverschijnselen kunnen zijn: De bevalling Het kraambed
SSRI-medicatie Uw huisarts of psychiater heeft u een SSRI voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotine heropnameremmer. Er zijn verschillende soorten SSRI s. Deze medicijnen worden onder andere
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicatie Voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed. Poli Gynaecologie
00 Gebruik van SSRI-medicatie Voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Poli Gynaecologie 1 Uw huisarts of psychiater heeft u een SSRI voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotonine heropname-remmer.
Nadere informatieSSRI-medicatie en zwangerschap BEHANDELING
SSRI-medicatie en zwangerschap BEHANDELING SSRI-medicatie en zwangerschap Je huisarts of psychiater heeft je een SSRI voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotonine heropnameremmer. Het zijn medicijnen
Nadere informatieSSRI-gebruik tijdens de zwangerschap
SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap Afdeling gynaecologie mca.nl Inhoudsopgave Zwangerschap en depressie 3 Gevolgen van SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap 3 Adviezen - zwangerschap 5 Adviezen - bevalling
Nadere informatieNVOG Voorlichtingsbrochure GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED
NVOG Voorlichtingsbrochure GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED 1 GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED 1. Achtergrond 2.
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicatie tijdens zwangerschap en borstvoeding. Maatschap Gynaecologie & Kindergeneeskunde IJsselland Ziekenhuis
Gebruik van SSRI-medicatie tijdens zwangerschap en borstvoeding Maatschap Gynaecologie & Kindergeneeskunde IJsselland Ziekenhuis Inleiding Uw huisarts of psychiater heeft u een SSRI voorgeschreven. (Selectieve
Nadere informatieSSRI-gebruik. in zwangerschap en kraamperiode
SSRI-gebruik in zwangerschap en kraamperiode Inhoudsopgave Achtergrond...4 Gevolgen van SSRI-gebruik...4 De bevalling...7 Het kraambed...7 Borstvoeding...8 Doorgaan met de medicatie...8 Om thuis te doen:
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed
Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Bron: Nederlandse vereniging van Obstetrie en Gynaecologie Inhoud 1. Achtergrond 2. Als u zwanger wilt worden 3. Als u zwanger
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicijnen
Gebruik van SSRI-medicijnen voor en tijdens uw zwangerschap en in uw kraambed Uw huisarts of psychiater heeft u een SSRI voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotonine heropname remmer. SSRI is
Nadere informatieDepressie. Postpartum depressie
Depressie Postpartum depressie juli 2016 Doel Het op eenduidige wijze handelen bij een depressie / postpartum depressie. Definitie Depressie: sombere stemming en/of een duidelijke vermindering van interesse
Nadere informatieSSRI-medicijnen. Gynaecologie / Verloskunde. Gebruik rondom de zwangerschap. Inhoud. 1. Achtergrond. 2. Als u zwanger wilt worden
Gynaecologie / Verloskunde SSRI-medicijnen Gebruik rondom de zwangerschap Inhoud 1. Achtergrond 2. Als u zwanger wilt worden 3. Als u zwanger bent 4. Gevolgen van SSRI-gebruik 5. De bevalling 6. Het kraambed
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed
Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Auteur: dr. J.J. Duvekot namens de werkgroep SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed. 2012 NVOG Het
Nadere informatieKetenprotocol. Kraamconsulten kinderartsen. Auteurs: E.D. Stam
Ketenprotocol Kraamconsulten kinderartsen Auteurs: E.D. Stam Datum: 19 januari 2017 Algemeen Het Verloskundig Samenwerkings Verband Zoetermeer (VSV Zoetermeer ) is in 2012 formeel opgericht ter verbetering
Nadere informatiePsychiatrie rond zwangerschap. Corné van Lieshout, psychiater
Psychiatrie rond zwangerschap Corné van Lieshout, psychiater Casus 1 Mw. Pietersen 32 jaar Na 1 e partus (25 e ) depressief, na 2 mnd spontaan over Na 2 e partus (28 e ) weer depressief. HA gaf 50mg sertraline
Nadere informatiePatiënteninformatie. Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie (POP)-poli. Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi.
Patiënteninformatie Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie (POP)-poli Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi. Inhoudsopgave Pagina Inleiding 4 Psychiatrische aandoeningen en kinderwens of
Nadere informatieBenzodiazepinegebruik tijdens zwangerschap en lactatie
Benzodiazepinegebruik tijdens zwangerschap en lactatie Documentgebied Verloskunde Groep(en) Verloskundige professionals 1 e en 2 lijn, kinderartsen Autorisator F. Vandenbussche Beoordelaar(s) R. Verlaak
Nadere informatieChapter 10. Samenvatting
Chapter 10 Samenvatting Samenvatting 149 Dit proefschrift richt zich op symptomen van neonatale adaptatie (NA) na blootstelling aan selectieve antidepressiva (SA) in utero. Deze symptomen zijn meestal
Nadere informatieOnttrekkingsverschijnselen bij pasgeborenen na het gebruik van SSRI-medicatie door de moeder
Onttrekkingsverschijnselen bij pasgeborenen na het gebruik van SSRI-medicatie door de moeder Informatie over onttrekkingsverschijnselen bij pasgeborenen na gebruik van SSRI-medicatie door de moeder tijdens
Nadere informatieZwangerschap bij de psychiatrische patient. Cijfers telefoondienst TIS. TIS kenniscentrum. vragen/exposities SSRI s 20-11-2015
Zwangerschap bij de psychiatrische patient Bernke te Winkel Wetenschappelijk medewerker Teratologie Informatie Service TIS kenniscentrum Cijfers telefoondienst TIS Informatie geven Website (en boek) -
Nadere informatieObesitas. Oktober. Zorgpad Low risk B en High risk A
Obesitas Zorgpad Low risk B en High risk A Oktober Dit document bevat mogelijk vertrouwelijke informatie van JIJWIJ. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorafgaande schriftelijke toestemming
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Diabetes mellitus en zwangerschap. Begeleiding in het Refaja ziekenhuis
Diabetes mellitus en zwangerschap Begeleiding in het Refaja ziekenhuis DIABETES MELLITUS EN ZWANGERSCHAP BEGELEIDING IN HET REFAJA ZIEKENHUIS INLEIDING U heeft diabetes en bent zwanger of wilt zwanger
Nadere informatieInformatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi.
Patiënteninformatie Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie POP-poli Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi. 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Inleiding 4 Psychiatrische aandoeningen
Nadere informatiePresentatie. POP poli Aandachtspunten bij kinderwens, zwangerschap en bevalling bij cliënten met psychische klachten/aandoeningen.
Astrid Pool, CPV/SPV Werkzaam bij GGZ-NHN PEAC Heerhugowaard (Persoonlijkheid, Eetstoornissen, ADHD en Complexe trauma) Ziekenhuispsychiatrie en POP Poli Presentatie POP poli Aandachtspunten bij kinderwens,
Nadere informatieVSV: Verloskundige kringen van: de Kempen-Eindhoven- Strabrecht, en Máxima Medisch Centrum, Veldhoven
VSV: Verloskundige kringen van: de Kempen-Eindhoven- Strabrecht, en Máxima Medisch Centrum, Veldhoven Transmurale richtlijn, 08-03-2010 Datum invoering: 2010 Datum revisie: 2015 Depressie en het gebruik
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicatie
PATIËNTEN INFORMATIE Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed 2 PATIËNTENINFORMATIE Achtergrond Uw huisarts of psychiater heeft u een SSRI voorgeschreven. SSRI staat
Nadere informatieTransmurale afspraken POP-protocol vakgroep gynaecologie verloskunde Isala en de eerstelijns verloskundigen kring Zwolle
Transmurale afspraken POP-protocol vakgroep gynaecologie verloskunde Isala en de eerstelijns verloskundigen kring Zwolle Definitie POP : Psycho-Obstetrische Poli Uitgangspunten Het psycho-obstetrisch protocol
Nadere informatieVersie 1 Titel Schildklier en zwangerschap. Type document Medisch protocol
Versie 1 Titel Schildklier en zwangerschap Type document Medisch protocol Auteurs: M.F. van Oostwaard, gynaecoloog A. van Driel, Kinderarts M. van den Heuvel, verloskundige H.E. van der Wiel, internist
Nadere informatieEerstelijns protocol Diabetes Gravidarum (DG) Zwolle en omstreken
Eerstelijns protocol Diabetes Gravidarum (DG) Zwolle en omstreken Definitie Elke vorm van hyperglycemie die tijdens de zwangerschap wordt ontdekt, onafhankelijk van het feit of deze aandoening na de zwangerschap
Nadere informatieObesitas en zwangerschap
Obesitas en zwangerschap Risico s en beleid Maaike Kloosterman-de Groot, verloskundige UMCG Casus G2P1 Algemene anamnese: BMI 42 (lengte 1.56 m en gewicht 102 kg) Reuma, zonder medicatie Primaire subfertiliteit
Nadere informatiepagina 1 van 7 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. SSRI gebruik in de zwangerschap en kraambed Medische Werkinstructie Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische
Nadere informatieDrugs en alcohol gebruik bij zwangeren
Drugs en alcohol gebruik bij zwangeren Risico s en DILEMMA s VOOR MOEDER EN KIND 16 april 2013 Mary Janssen van Raaij & Susanne Wegen Programma Inleiding Gevolgen voor de moeder Gevolgen voor het kind
Nadere informatiepagina 1 van 5 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. Diabetes Gravidarum en zwangerschap Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische classificatie: Indicatie:
Nadere informatieZwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen
Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zwangerschap 2 Erfelijkheid 2 Vruchtbaarheid 2 Invloed chronische darmziekte op de zwangerschap
Nadere informatieBenzodiazepine Bij zwangerschap en in het kraambed. Poli Gynaecologie
00 Benzodiazepine Bij zwangerschap en in het kraambed. Poli Gynaecologie Uw arts heeft u als medicijn benzodiazepine voorgeschreven. Deze medicijnen kunnen tijdens een zwangerschap gebruikt worden. Deze
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
Schildklierafwijkingen en zwangerschap Afdeling Verloskunde/Gynaecologie In het kort Normaal gesproken werkt de schildklier naar behoren. Bij een abnormale werking kan de schildklier te snel werken (hyperthyreoïdie)
Nadere informatieNVOG Voorlichtingsbrochure BENZODIAZEPINEN BIJ DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED
NVOG Voorlichtingsbrochure BENZODIAZEPINEN BIJ DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED 1 BENZODIAZEPINEN BIJ DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED 1. In het kort 2. Wat zijn benzodiazepinen? 3. Als u zwanger wilt
Nadere informatieZwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm
Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm Inleiding Zwanger worden als je een chronische ontstekingsziekte van de darm (IBD = inflammatory Bowel disease) hebt zoals de ziekte van Crohn
Nadere informatieMultidisciplinair (pre)conceptioneel advies
Multidisciplinair (pre)conceptioneel advies POP expertise centrum Amsterdam Prof.Dr.Adriaan Honig SLAZ/VUmc Verloskunde conferentie 3 februari 2012 Utrecht Marion Heres Adriaan Honig Hanneke Wennink Multidisciplinair
Nadere informatiePre-eclampsie. Afdeling gynaecologie en verloskunde
Pre-eclampsie Afdeling gynaecologie en verloskunde In deze folder informeren wij u over wat pre-eclampsie precies is en wat de behandeling inhoudt. Wat is pre-eclampsie? Pre-eclampsie is een zwangerschapscomplicatie
Nadere informatieFase Handeling Zorgverlener Preconceptiefase
Bijlage. Procedurebeschrijving Zorgpad Welke stappen doorloopt de (aanstaande) zwangere tot en met de overdracht naar de jeugdverpleegkundige. Het proces start bij de intake. Index Zorgpad zwangere Netwerk
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap
Schildklierafwijkingen en zwangerschap Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. De schildklier 1 Schildklierziekten 2 Onderzoek 2 Behandeling 3 Gevolgen en eventuele complicaties voor jezelf
Nadere informatieBMI protocol. Doel protocol Gezamenlijk protocol van de 1 e en 2 e lijn met als doel een eenduidig beleid voor alle zwangeren met een BMI > 30.
BMI protocol Doel protocol Gezamenlijk protocol van de 1 e en 2 e lijn met als doel een eenduidig beleid voor alle zwangeren met een BMI > 30. BMI onderverdeling (kg/m2) Ondergewicht: BMI
Nadere informatieZwangerschap en bipolaire stoornis avontuur voor patient en behandelaar. Anja Stevens
Zwangerschap en bipolaire stoornis avontuur voor patient en behandelaar Anja Stevens 14 december 2013 Inhoud Inleiding Kinderwens Zwangerschap Bevalling Kraambed en daarna Zwangerschapsplan Vaders Take
Nadere informatiePsychiatrie, Obstetrie en Pediatrie (POP) POP-adviescentrum
Psychiatrie, Obstetrie en Pediatrie (POP) POP-adviescentrum Psychiatrie, Obstetrie en Pediatrie (POP) -adviescentrum Kennemer Gasthuis Wat is de POP-poli? POP staat voor Psychiatrie - Obstetrie (verloskunde)
Nadere informatieJehovah s Getuigen. November 2015 (herzien februari 2017)
Jehovah s Getuigen November 2015 (herzien februari 2017) Dit document bevat mogelijk vertrouwelijke informatie van JIJWIJ. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorafgaande schriftelijke
Nadere informatiePOP als onderdeel van psychosociale zorg Almere 2009-2012. Monique Frohn, psychiater Gunilla Kleiverda, gynaecoloog Dianne Maingay, kinderarts
POP als onderdeel van psychosociale zorg Almere 2009-2012 Monique Frohn, psychiater Gunilla Kleiverda, gynaecoloog Dianne Maingay, kinderarts Almere algemeen Ongeveer 2000 bevallingen in FZ, 250 thuis,
Nadere informatiestoppen zware drinkers minder vaak met het drinken van alcoholhoudende drank dan vrouwen met een lager alcoholgebruik.
Samenvatting In Nederland gebruikt ongeveer 80% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd alcoholhoudende drank. Veel vrouwen staken het alcoholgebruik zodra ze zwanger zijn of eerder al, als ze zwanger
Nadere informatieSchildklier en zwangerschap
Schildklier en zwangerschap De schildklier De schildklier is een klein orgaan aan de voorkant van de hals, boven het kuiltje in de hals. Normaal is de schildklier niet te voelen of te zien. Vanuit de hersenen
Nadere informatie12. PERINATAAL BELEID BIJ VERHOOGD RISICO OP AGS
12. PERINATAAL BELEID BIJ VERHOOGD RISICO OP AGS 1. Prenatale diagnostiek en behandeling met DXM Indicatie: Echtparen, die beiden drager zijn van een mutatie van de klassieke vorm van AGS. Als een van
Nadere informatieSchildklier en zwangerschap
Schildklier en zwangerschap De schildklier kan te snel werken (hyperthyreoïdie) of te langzaam (hypothyreoïdie). In beide gevallen moeten voor en tijdens de zwangerschap de schildklierhormonen onder controle
Nadere informatieSSRI, Depressie en het gebruik van Selective Serotonine Reuptake Inhibitors (SSRI) tijdens zwangerschap en lactatie - VSV document
VSV: Verloskundige kringen van: de Kempen-Eindhoven-Strabrecht Máxima Medisch Centrum Revisie: juli 2017 Titel document SSRI, Depressie en het gebruik van Selective Serotonine Reuptake Inhibitors (SSRI)
Nadere informatieRegionaal Protocol Obesitas
Regionaal Protocol Obesitas Inleiding Obesitas is een snelgroeiend gezondheidsprobleem in de Westerse wereld. Momenteel varieert in Nederland de prevalentie obesitas tussen de 6.5% en 15.5%, afhankelijk
Nadere informatiePostpartumzorg bij kort ziekenhuisverblijf WIE DOET WAT?
Postpartumzorg bij kort ziekenhuisverblijf WIE DOET WAT? Vele Zorgpartners Vroedvrouw in het ziekenhuis Gynaecoloog - Pediater Kind & Gezin Kraamhulp Vroedvrouw in de eerste lijn Huisarts Patiënt staat
Nadere informatiedrugs abc antidepressiva
drugs abc antidepressiva Antidepressiva zijn psychoactieve geneesmiddelen, die een stimulerende werking hebben ter hoogte van het centrale zenuwstelsel. Ze worden voor zeer verschillende aandoeningen voorgeschreven
Nadere informatieZorgpad Zwangerschap, geboorte en kraamtijd VSV Boxmeer e.o. 1.2 Intake. 2.3 Zwangerschapscontroles. Evt. Overleg. Consulten
Documenteigenaar Directie ZP-MOE-1 16-06-2015 Pagina 1 van 6 Cliënt heeft kinderwens 1.1 Positieve Zwangerschapstest 1.2 Intake 1.3 Behandelplan, zorgpad en geboorteplan 2.0 1 e LIJN Preconc advies 2.1
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
Schildklierafwijkingen en zwangerschap Afdeling Verloskunde/Gynaecologie In het kort Normaal gesproken werkt de schildklier naar behoren. Bij een abnormale werking kan de schildklier te snel werken (hyperthyreoïdie)
Nadere informatieIntra-uteriene groeivertraging. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
Intra-uteriene groeivertraging Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding U krijgt deze folder omdat u zwanger bent van een kind dat in verhouding te klein is voor uw zwangerschapsduur. Een groeivertraging
Nadere informatieborstvoeding Uit enkele case-reports is bekend dat trazodon in kleine hoeveelheden overgaat in de moedermelk.
Kinderwens, en : trazodon 2519 t/m 2522 NNH = Number Needed to Harm; non-sri = geen serotonineheropnameremmer; RR = Relatieve Risico; RV = Risico Verschil; SNRI =serotonine-noradrenalineheropnameremmer;
Nadere informatieschildklierafwijkingen en zwangerschap
schildklierafwijkingen en zwangerschap 2 Inhoud 1 Algemeen 1.1 Wat is de schildklier en hoe werkt hij 1.2 De ontwikkeling van de schildklier bij de baby 2 Schildklierziekten 2.1 Hypothyreoïdie 2.2 Hyperthyreoïdie
Nadere informatiePostpartum psychiatrie op de moeder-baby unit
Oprichtingssymposium LKPZ 9 september 2010, Corpus, Oegstgeest Postpartum psychiatrie op de moeder-baby unit Kathelijne Koorengevel, psychiater Monica Ouwens, dans- en bewegingstherapeut Afdeling Psychiatrie
Nadere informatiePatiëntenvoorlichting Gynaecologie. Schildklierafwijkingen en Zwangerschap
Patiëntenvoorlichting Gynaecologie Schildklierafwijkingen en Zwangerschap In het kort De schildklier kan te snel werken (hyperthyreoïdie) of te langzaam (hypothyreoïdie). In beide gevallen moeten voor
Nadere informatieZwangerschap bij een chronische darmziekte
Maag-, Darm- en Leverziekten Zwangerschap bij een chronische darmziekte www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Vruchtbaarheid... 3 Erfelijkheid... 4 Medicijnen... 4 Invloed chronische darmziekte op de zwangerschap...
Nadere informatiePOP polikliniek. voor vrouwen vóór, tijdens en na de zwangerschap. Wat moet u echt weten! We kijken samen hoe we u kunnen helpen.
POP polikliniek voor vrouwen vóór, tijdens en na de zwangerschap U heeft een afspraak op de POP-poli. Dit betekent Psychiatrie, Obstetrie (verloskunde) en Pediatrie (kindergeneeskunde). In de POP polikliniek
Nadere informatieDepressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist
Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist Dopamine Ziekte van Parkinson: minder dopamine Dopamine is een signaalstof die de communicatie tussen hersencellen
Nadere informatieNederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie PATIËNTENVOORLICHTING
NVOG Nederlandse Vereniging voor PATIËNTENVOORLICHTING Schildklierafwijkingen en Zwangerschap No 16 2004 NVOG Het copyright en de verantwoordelijkheid voor deze folder berusten bij de Nederlandse Vereniging
Nadere informatieVSV Zoetermeer. Ketenprotocol. Diabetes gravidarum. Auteurs: Esther van Uffelen Ingrid Mourits. Versie 1.0
Ketenprotocol Auteurs: Esther van Uffelen Ingrid Mourits 1 Inleiding Het Verloskundig Samenwerkings Verband Zoetermeer (VSV Zoetermeer ) is in 2012 opgericht ter verbetering van de verloskundige zorg in
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap
Schildklierafwijkingen en zwangerschap Patiënteninformatie Schildklierafwijkingen en zwangerschap Inhoudsopgave: 1 Algemeen 1.1 Wat is de schildklier en hoe werkt hij 1.2 De ontwikkeling van de schildklier
Nadere informatiezwangerschapsdiabetes
op de grens van de 2e lijn? belangenverstrengelingen aangaande deze bijeenkomst heb ik niet mj muis Langerhans-symposium 12 & 14 juni 2018 Marian Muis internist-endocrinoloog programma Definities Fysiologie
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap
Schildklierafwijkingen en zwangerschap Inhoudsopgave In het kort...4 Wat is de schildklier en hoe werkt dit orgaan?...5 De ontwikkeling van de schildklier bij de baby...6 Schildklierziekten...6 Onderzoek...8
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap.
Diabetes en zwangerschap. Samenvatting van de lezing door dr. B.W. Mol, als gynaecoloog verbonden aan het Máxima Medisch Centrum te Eindhoven en Veldhoven, op dinsdag 24 oktober 2006 voor de DVN afd. Eindhoven.
Nadere informatieZorgpad bariatische operatie ia
Zorgpad bariatische operatie ia Periode Professional Actie en Beleid Informatie Preconceptioneel Verloskundige - ZwangerWijzer bespreken en risicoschatting - Nagaan of zwangere nog gevolgd wordt door chirurg/diëtiste,
Nadere informatieZwangerschap met lithium
Zwangerschap met lithium Lithium is een belangrijk medicijn in het behandelen en/of voorkomen van uw manische en/of depressieve klachten. Bij het gebruik van medicijnen tijdens de zwangerschap is voorzichtigheid
Nadere informatieVSV Samen protocol: Obesitas en zwangerschap, basiszorg
VSV Samen protocol: Obesitas en zwangerschap, basiszorg Documentgebied Groep(en) Autorisatie Beoordelaar(s) Documentbeheerder(s) Auteur Datum publicatie 08-04-2019 Openbaar document ja Controledatum 08-04-2020
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap
7-11-2016 703 Schildklierafwijkingen en zwangerschap Inhoudsopgave In het kort Wat is de schildklier en hoe werkt hij? De ontwikkeling van de schildklier bij de baby Schildklierziekten Onderzoek Bij de
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap - Suikerziekte tijdens zwangerschap - Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming
Nadere informatieKinderen met hardnekkig druk gedrag
Interline Achtergronden casusschetsen Kinderen met hardnekkig druk gedrag Versie 15 juli 2002 Casusschets 1 Vraag 1: Vooral druk en beweeglijk (3), + concentratieproblemen (1). Zie diagnostiek, obligate
Nadere informatieHoge Bloeddruk in de zwangerschap
Hoge Bloeddruk in de zwangerschap Meestal wordt bij iedere zwangerschapscontrole je bloeddruk gemeten. Dit kan met de hand (met stethoscoop) of met een speciaal voor zwangeren ingesteld automatische bloeddrukmeter.
Nadere informatieVragenlijst baby s en kleuters. Algemene gegevens. Adres:. Postcode:. Woonplaats;. Geboortedatum:.. -.. -.. M / V. Namen ouders:... Huisarts: Te:...
Vragenlijst baby s en kleuters Algemene gegevens Achternaam:.. Roepnaam:. Adres:. Postcode:. Woonplaats;. Geboortedatum:.. -.. -.. M / V Burger Service Nummer: Is er sprake van een tweeling (of meerling):
Nadere informatieBasistraining Psychiatrie. Psychische klachten na de bevalling Donderdag 19 oktober Voorschoten
Basistraining Psychiatrie Psychische klachten na de bevalling Donderdag 19 oktober 2017 - Voorschoten Introductie Karin den Oudsten Ervaringsprofessional Geboortezorg/GGZ Gecertificeerd coach (NOBCO) Integratief
Nadere informatieKetenprotocol. Minder leven. Auteurs: E. Davelaar & S. van der Lugt
Ketenprotocol Auteurs: E. Davelaar & S. van der Lugt Datum: September 2015 Algemeen Het Verloskundig Samenwerkings Verband Zoetermeer (VSV Zoetermeer ) is in 2012 formeel opgericht ter verbetering van
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap
Gynaecologie / Verloskunde Schildklierafwijkingen en zwangerschap i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Inhoudsopgave In het kort Wat is de schildklier en hoe werkt hij? De ontwikkeling van de schildklier
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap. Poli Gynaecologie Route 48
00 Schildklierafwijkingen en zwangerschap Poli Gynaecologie Route 48 1 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zwangerschapsdiabetes. Begeleiding in het Refaja ziekenhuis
Zwangerschapsdiabetes Begeleiding in het Refaja ziekenhuis ZWANGERSCHAPSDIABETES BEGELEIDING IN HET REFAJA ZIEKENHUIS INLEIDING waar het ziekenhuis, omdat tijdens heeft ontwikkeld. Zwangerschapsdiabetes
Nadere informatieHoge bloeddruk en zwangerschap
Hoge bloeddruk en zwangerschap Informatie voor patiënten F0175-3415 oktober 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieWaarom worden uw risico s in kaart gebracht?
Deze folder is ontwikkeld door het Expect onderzoeksteam van de Universiteit Maastricht. Meer informatie over het Expect onderzoek vindt u op www.zwangerinlimburg.nl Waarom worden uw risico s in kaart
Nadere informatieWie zijn wij. ! Verloskundigen. ! Ziekenhuizen. ! Kraamzorg
Welkom!" Wie zijn wij! Verloskundigen! Ziekenhuizen! Kraamzorg Informatie over zwangerschap, bevalling en kraamzorg Verloskunde in Nederland Opbouw verloskundig systeem Verloskundige Gezonde zwangerschap
Nadere informatieRegionaal Protocol Preventie van perinatale GBS ziekte bij à terme zwangerschap
Regionaal Protocol Preventie van perinatale GBS ziekte bij à terme zwangerschap Achtergrond Streptococcus agalactiae, ook wel groep-b-streptococcus (GBS) genoemd, is een groep bacteriën die vaak in het
Nadere informatieSchildklierafwijkingen en zwangerschap
Schildklierafwijkingen en zwangerschap Patiënteninformatie Schildklierafwijkingen en zwangerschap versie02 1 Algemeen De schildklier kan te snel werken (hyperthyreoïdie) of te langzaam (hypothyreoïdie).
Nadere informatie