BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud.1. L&L brief Maart 2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud.1. L&L brief Maart 2011"

Transcriptie

1 L & L Nieuwsbrief van de VOR-Divisie Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek BRIEF De L&L-brief is een gezamenlijke uitgave van de VOR-divisie Lerarenopleiding en Leraarsgedrag en de VELON-werkgroep Onderzoek. Meer informatie over de activiteiten van de divisie vindt u op de VORwebsite: Jaargang 17, nummer 1 Inhoud Inhoud.1 Van de redactie...2 Verslag divisiebijeenkomst L&L..3 Vooraankondiging inhoudelijke divisiebijeenkomst 25 mei Verslag ICO toogdag Lancering centrum voor onderwijs en leren...8 Overzicht van ICO dissertaties Pas gepromoveerden...10 Congressen Vacatures...11 Mededelingen van het bestuur

2 Van de redactie Beste VOR- en VELON-leden, Bij deze ontvangt u de eerste nieuwsbrief van In de eerste editie van dit jaar besteden we aandacht aan de divisiebijeenkomst van 6 oktober 2010, de inhoudelijke divisiebijeenkomst van 25 mei 2011, de ICO toogdag, het centrum voor onderwijs en leren, promoties in 2010 en 2011, congressen in 2011, recente vacatures en mededelingen van het bestuur. Wegens een naderende promotie is dit de laatste nieuwsbrief waar Esther Canrinus aan meewerkt. We zijn dan ook op zoek naar een vervanger voor Esther. Heeft u belangstelling voor deze taak, dan kunt u contact opnemen met Lisa Gaikhorst (l.gaikhorst@uva.nl). De overige leden van de redactie willen Esther bedanken voor haar inspanningen voor de nieuwsbrief. Namens Esther wil de redactie iedereen die de afgelopen jaargangen aan de nieuwsbrief heeft meegewerkt bedanken voor de prettige samenwerking. Met de nieuwsbrief willen we u op de hoogte houden van de activiteiten binnen ons (onderzoeks)veld. Hebt u zelf een interessant nieuwtje, een boeiende activiteit bijgewoond, een vacature binnen uw instelling, of heeft u tips, laat het ons weten via: l.gaikhorst@uva.nl. De redactie bedankt hierbij de mensen die hebben meegewerkt aan deze nieuwsbrief: Carlos van Kan, Rosanne Zwart, Marjolein Dobber, Niek van de Bogert en Wietse van der Linden. Wij wensen u veel leesplezier! Esther Canrinus, Lisa Gaikhorst en Migchiel van Diggelen 2

3 Verslag divisie bijeenkomst L&L 6 oktober 2010 Door Rosanne Zwart Universitair docent Vrije Universiteit Amsterdam Inleiding Op woensdag 6 oktober jl. was er weer een themabijeenkomst van de VOR divisie L&L te Utrecht. De bijeenkomst werd deze keer vormgegeven door twee Maaikes, te weten dr. Maaike Endedijk (universiteit Twente) en dr. Maaike Koopman (Fontys Hogescholen/TUE). Na de vertrouwde mededelingen van het bestuur, hebben de Maaikes elementen uit hun beider promotieonderzoeken gepresenteerd. Maaike Endedijk ging in op leeroriëntatie en self-regulation (een onderdeel uit haar proefschrift getiteld: Student teachers self-regulated learning). Maaike Koopman vertelde hoe ze in haar onderzoek is nagegaan hoe je diep leren kan bevorderen bij vmbo-leerlingen (de titel van haar proefschrift is: Students goal orientations, information processing strategies and knowledge development in competence-based pre-vocational secondary education). Helaas waren er naast de bestuursleden en de presentatoren maar vijf andere geïnteresseerden, maar dat maakte de bijeenkomst niet minder interessant. In deze kleine samenstelling was er veel ruimte voor discussie en eigen inbreng van alle deelnemers. De discussianten Jaap Buitink (voor Maaike Endedijk) en Jan van Tartwijk (voor Maaike Koopman) gingen een prikkelende discussie aan over concepten en definities, maar waren vooral ook enthousiast over de proefschriften. Het is een mooi proefschrift, een zinvol proefschrift en een leesbaar proefschrift, zei Jaap Buitink over het werk van Maaike Endedijk. Het proefschrift van Maaike Koopman werd door Jan van Tartwijk omschreven als een ontzettend mooie combinatie tussen een degelijke kwantitatieve aanpak met de aanvulling van een in-depth benadering van good-practice. Absoluut het lezen waard dus! Leeroriëntatie en self-regulation Om je te kunnen blijven ontwikkelen als docent, is het belangrijk dat je weet hoe je in de klas niet alleen het leren van leerlingen, maar ook je eigen leren aanstuurt, schrijft Maaike in de uitgedeelde samenvatting van haar proefschrift. Tijdens de bijeenkomst liet ze echter zien dat de door haar onderzochte leraren in opleiding zich tijdens hun opleiding niet altijd een manier van leren eigen maken die het levenslang leren waarschijnlijk maakt. Want, zo komt uit haar onderzoek, de studenten worden na een jaar in opleiding eerder passiever dan actiever in het aansturen van hun eigen leren. Daarnaast bleek er maar een klein aantal studenten de opleiding te verlaten met een onafhankelijke, betekenisgerichte leerstijl; de leerstijl die op de meeste opleidingen gewenst is. Er volgde discussie over de definitie van leren en de operationalisatie daarvan in het onderzoeksinstrument van Maaike (het Learner Report), maar vooral ook rondom de betekenis van het onderzoek voor de lerarenopleiding. Omdat, zo stelt Maaike, het grootste deel van de opleiding zich (nog) vaak op het instituut afspeelt, moet daar ook het meeste werk verricht worden. Zijn opleiders zich bewust van hoe studenten leren? En zo ja, welke norm leggen we daar op? Welk soort leren verwachten we eigenlijk? En 3

4 maken we dat expliciet? Volgens Maaike weten we op de opleiding vaak nog te weinig over de leerstijlen en leeroriëntaties van de studenten. Er mist een soort leerbewustzijn. Dat geldt overigens niet alleen voor het instituut, maar juist ook voor het opleiden op school. Als het werk een leerzaam curriculum moet worden, dan moet er ook daar aandacht zijn voor een leerbewustzijn bij de begeleiders en opleiders op school. Diep leren bevorderen Maaike Koopman onderzocht in haar proefschrift het leren van vmbo-leerlingen in competentiegerichte leeromgevingen. Ze keek naar de doelen die leerlingen zichzelf stellen, de leeractiviteiten die ze ondernemen en de mate waarin de leerlingen kennis ontwikkelen. In de divisiebijeenkomst ging ze in op het bevorderen van diep leren van vmbo-leerlingen in competentiegerichte leeromgevingen. Met diep leren bedoelt ze dat leerlingen relaties leggen tussen voorkennis en nieuwe kennis, dat ze structureren, dat ze kritisch denken en zich bijvoorbeeld een voorstelling maken bij wat ze leren. Dit in tegenstelling tot het meer oppervlakkige leren, waarbij herhalen en onthouden centraal staan. Binnen de onderzochte vmbo-scholen blijkt het diep leren maar minimaal gerealiseerd te worden. Slechts één school van de 14 in het onderzoek, kon gezien worden als een good practice van het bevorderen van dit diepe leren. Dat betekent dat er op deze school sprake was van intrinsiek gemotiveerde leerlingen, veel diepe leerprocessen en veel kennisontwikkeling van de leerlingen. Maaike laat op basis van haar onderzoek zien waarom het nou juist in deze school zo goed gaat. Ze heeft daarbij gelet op de opvattingen van docenten, de kenmerken van de leeromgeving, de manier van begeleiden en de percepties van de leerlingen. Wat haar opvalt, is dat de er in deze school veel samenhang is tussen wat docenten denken dat ze doen en wat ze daadwerkelijk, zichtbaar doen. Als succesfactoren voor het bevorderen van diep leren noemt Maaike: Veel actieve ondersteuning en coaching; Veel begeleiding bij het leren leren; Geen kookboeken voor leerlingen maken, maar leerlingen zelf informatie laten interpreteren en structureren; Leerlingen actief en explorerend laten leren; Leren in een context (leren rondom kernconcepten); Leerstof aanbieden van geheel naar delen in aansluitende projecten uitgaande van een kernconcept (vb. kernconcept duurzame energie, gerelateerde te leren begrippen: windkracht, energie, duurzaamheid, waterkracht, etc. project: leerlingen ontwerpen en bouwen een windturbine). De discussie die volgde had betrekking op het concept competentiegericht onderwijs en op de keuze voor het meten van kennis. Wat is het precies, wat is het verschil met het werken met PGO s, en waarom een focus op kennis? Volgens Jan van Tartwijk was de aanleiding van de vele kritiek op competentiegericht onderwijs dat men vond dat er te weinig noodzakelijke kennis werd opgedaan. Dus een keuze voor juist andere aspecten van leren zou niet vreemd zijn geweest. Maaike geeft aan dat ze weliswaar de focus heeft gelegd op kennis, maar daarbij niet heeft gekozen voor een traditionele manier voor het meten van kennis. Ze heeft gewerkt met concept-maps als 4

5 onderzoeksinstrument, waardoor ze gegevens heeft verzameld over de constructie van kennis en dus ook op de relaties binnen die kennis. Een operationalisatie van kennis die juist goed past binnen het competentiegerichte onderwijs. Voor of tegen: zeg het maar Aan de hand van prikkelende stellingen stimuleerden de Maaikes iedereen om over de bruikbaarheid van de onderzoeksresultaten te discussiëren. Er kon voor of tegen een stelling worden gestemd, en de voor- of tegenstanders werd vervolgens gevraagd in kleine groepjes uiteen te gaan om tot een gezamenlijk standpunt te komen. In tegenstelling tot bij het CDA-congres, ging het stemmen met de de JA-NEE briefjes in deze bijeenkomst goed en kwam er een interessante discussie op gang. Een goede bijeenkomst dus! Foto 1: Maaike Endedijk (links) en Maaike Koopman (rechts) met de stembriefjes Foto 2: discussiegroepje van de tegenstanders 5

6 Inhoudelijke bijeenkomst voor alle divisieleden: Communities van docenten en docenten-in-opleiding 25 mei van uur Door Marjolein Dobber & Jan Vermunt, Universiteit Utrecht. De volgende inhoudelijke bijeenkomst van de divisie vindt plaats op woensdag 25 mei a.s. van 14 tot 17 uur in Utrecht. In deze bijeenkomst staat het NWO-Aandachtsgebied naar communities van docenten centraal, dat zich momenteel in de afrondende fase bevindt. Hierbij worden alle leden van de divisie van harte uitgenodigd om deel te nemen aan deze bijeenkomst. In het aandachtsgebied is binnen drie promotieprojecten onderzoek gedaan naar communities van docenten (in opleiding). Het project van Patricia Brouwer (UU) richtte zich op docententeams in de school die samenwerken aan de organisatie van het onderwijs en de ontwikkeling van onderwijsmateriaal. Inne Vandyck (VU) deed onderzoek naar groepen van docenten, docenten in opleiding (dio s) en lerarenopleiders in het kader van Samen Opleiden trajecten. Het project van Marjolein Dobber (UL) richtte zich op verschillende typen groepen dio s in de lerarenopleiding, zoals intervisiegroepen of vakdidactiekgroepen. In elk van deze contexten is gezocht naar manieren om de ontwikkeling van de verschillende communities te stimuleren. Daarnaast is gekeken naar hoe dit soort groepen zich in de tijd ontwikkelen, gebruik makend van o.a. video-observaties en stimulated recall interviews. Meer specifiek is gekeken naar (1) het gedeelde domein van de groepsleden, (2) het interactierepertoire wat ze gebruiken en (3) de identiteit van de groep (gebaseerd op Wenger, 1998). Door het post-doc project is een model ontwikkeld waarin deze drie community-dimensies vanuit een ontwikkelperspectief worden beschreven. De promotieprojecten hebben, elk op een andere manier, (elementen uit) dit model gebruikt om inzicht te krijgen in de community ontwikkeling van de groepen docenten (in opleiding). Patricia heeft eerst onderzocht in hoeverre communities van docenten daadwerkelijk voorkomen in de schoolpraktijk. Als tweede heeft zij een inventarisatie gemaakt van de typen community-building activiteiten die voorkomen in de literatuur. Vervolgens heeft zij de community ontwikkeling van zeven docententeams in kaart gebracht alsmede onderzocht welke community-building activiteiten docententeams informeel (zonder steun van schoolmanagement) ondernemen. Inne heeft samen met Marjolein allereerst gekeken hoe dio s in de lerarenopleiding voorbereid worden om te functioneren in een community. Hieruit bleek dat er niet alleen verschillen waren tussen de verschillende groepen binnen de lerarenopleiding, maar ook tussen de lerarenopleiding en de school waarin de dio s stage lopen. Vervolgens heeft Inne zich gefocust op de communities in de school, waar dio s docenten en opleiders samen werken en leren. Hierbij is eerst een beeld geschetst van de factoren die een rol spelen bij de ontwikkeling van zo een groep, waarna dieper ingegaan is op de rol van de opleider en het doel van de groep. Marjolein heeft, na de eerste studie met Inne, vanuit een community-perspectief bekeken hoe vier verschillende typen groepen in de lerarenopleiding verbeterd kunnen worden. Vervolgens heeft ze de verschillende regulatieprocessen die in deze groepen gebruikt worden in kaart gebracht en tot slot heeft ze van twee onderzoeksgroepjes bekeken in hoeverre de processen elaboratie en beslissingen nemen worden toegepast. 6

7 Tijdens de bijeenkomst op 25 mei zullen de drie promovendi hun werk presenteren en ingaan op de wetenschappelijke en praktische waarde van de bevindingen. Naar goed gebruik in onze divisie zullen de presentaties worden afgewisseld met reacties van referenten uit praktijk en wetenschap, en zal uitgebreid gelegenheid zijn voor de aanwezige divisieleden om van gedachten te wisselen met promovendi, referenten en elkaar over de onderzoeksbevindingen. Henk Zijlstra, rector van De Werkplaats, school voor voortgezet onderwijs in Bilthoven, zal als referent primair vanuit zijn rol als schoolleider in de praktijk reageren. Rosanne Zwart, onder andere verbonden aan het Expertisecentrum Leren van docenten in Leiden, zal als referent primair vanuit de wetenschap reageren. De bijeenkomst vindt plaats in zaal BG 0.36 van het Bestuursgebouw van de Universiteit Utrecht op de Uithof, Heidelberglaan 8. We zien uit naar een boeiende middag! ICO Toogdag 2010 Door Niek van den Bogert, Wietse van der Linden en Migchiel van Diggelen AIO s Eindhoven School of Education Do you want to know more about the research of your fellow ICO students? Do you want an opportunity to talk to your favorite ICO Staff member? Or do you simply want an inspiring day? Come to the ICO Toogdag 2010, November 4 th Met bovenstaande aankondiging op de ICO-site werden ICO-promovendi uit den lande uitgenodigd deel te nemen aan de ICO toogdag. De toogdag is een initiatief van ICO en wordt in samenwerking met NWO/PROO en de VOR georganiseerd. De ICO-toogdag biedt tweedejaars promovendi een podium voor het etaleren van hun presentatie- en discussievaardigheden. Tweedejaars promovendi presenteren deze dag hun eigen promotie project. Senioronderzoekers met expertise op (aan)verwante onderzoeksterrein(en) en derdejaars promovendi fungeren als discussiant. De dag werd begonnen met een keynote van dr. Tamara van Gog, universitair hoofddocent aan de Open Universiteit Nederland (Heerlen). In haar nog prille carriere heeft Van Gog al veel artikelen op haar naam staan. Een inspirerend voorbeeld voor veel promovendi en dus een goede gastspreker voor een promovendibijeenkomst als de Toogdag. De keynote werd door de aanwezigen goed ontvangen. Helaas was een deel van het publiek verlaat door problemen op de nationale spoorwegen. Traditiegetrouw was het na de keynote tijd voor een korte sociale onderbreking. Het moment waarop sociale en professionele relaties worden gelegd en/of bestendigd. Dit moment levert vaak een boeiend schouwspel op. Promovendi van dezelfde universiteit komen vaak samen binnen, maar waaieren daarna snel uit naar mixgroepjes van promovendi van verschillende onderzoeksgroepen met wie zij sociale of academische verwantschap voelen. Een kruisbestuiving die allerhande gewenste, ongewenste, verwachte en onverwachte gevolgen kan hebben. Zo kreeg een van de auteurs een oplossing gepresenteerd voor een statistisch probleem waar hij al wekenlang over nadacht. 7

8 Na dit sociale intermezzo mochten de promovendi hun werk ten gehore brengen. Voor ieder paper hadden twee discussanten vragen/feedback voorbereid. Verder werden er aan iedere luisteraar feedbackformulieren uitgedeeld, zodat zij ook hun expertise kwijt konden. Het is lastig een compleet overzicht te geven van de studies die werden gepresenteerd. Van rekenonderwijs en digitale simulaties voor vmbo leerlingen tot onderzoek waar wordt gekeken waar air-traffic controllers tijdens hun naar kijken op hun scherm. Van onderzoek waarin vier docenten gedurende vier jaar intensief worden gevolgd tot studies waarin indrukwekkende aantallen student-proefpersonen binnen vijf minuten een experiment volgen of vragenlijst invullen. Maar welke presentatie ook werd bezocht, er viel altijd wat te leren (ook wanneer die inzichten door persoonlijke reflectie tot stand kwamen tijdens presentaties die minder wisten te boeien). Kortom: We provided our fellow ICO students with more knowledge about our research, we grasped the opportunity to talk to ICO Staff members and experienced it as an inspiring day!! Voor een officiele evaluatie van de dag verwijzen we u graag naar het volgende internetadres: Lancering centrum voor onderwijs en leren Tekst afkomstig van Vanaf 1 januari 2011 bundelt het Centrum voor Onderwijs en Leren alle kennis en expertise van de Universiteit Utrecht op het terrein van educatie. De activiteiten van het IVLOS gaan onderdeel uitmaken van dit centrum en het IVLOS houdt op te bestaan. Prof.dr. Theo Wubbels wordt de voorzitter van het bestuur van het nieuwe centrum. Centrum voor onderwijs en leren De opzet van het Centrum voor Onderwijs en Leren maakt een intensievere samenwerking en wetenschappelijke uitwisseling mogelijk tussen alle deskundigen op het terrein van educatie binnen de Universiteit Utrecht. Met deze bundeling komt de universiteit tegemoet aan de behoefte in het Nederlandse onderwijs aan kwaliteit en optimaal gebruik van vakdidactische, onderwijskundige en gedragswetenschappelijke inzichten. Algemene didactiek naar Educatie De faculteit Sociale Wetenschappen krijgt een nieuwe wetenschappelijke afdeling Educatie die wordt gevormd door de algemeen didactici van de lerarenopleiding, de IVLOS-onderzoekers en de medewerkers van de huidige afdeling Onderwijskunde. De afdeling Educatie is één van de deelnemers van het Centrum voor Onderwijs en Leren. Prof.dr. Jan Vermunt wordt afdelingsvoorzitter. Vakdidactiek naar de faculteiten Alle faculteiten die schoolvakken doceren krijgen een vakdidactische groep en nemen eveneens deel aan het centrum. Het betreft de faculteiten Bètawetenschappen, 8

9 Geesteswetenschappen, Geowetenschappen, Sociale Wetenschappen en Recht, Economie, Bestuur en Organisatie. Vakdidactici van het IVLOS gaan nauwer samenwerken met hun collega s in de faculteiten en worden ondergebracht in de faculteit van hun schoolvak. Samen met de didactici van de afdeling Educatie blijven zij de lerarenopleiding verzorgen. Onderwijsadvies en Training De HO- en VO-adviseurs en -trainers van het IVLOS gaan een nieuwe afdeling vormen binnen de faculteit Sociale Wetenschappen: Onderwijsadvies en Training. Deze afdeling werkt nauw samen met de nieuwe afdeling Educatie en gaat meer profiteren van de resultaten van het gedragswetenschappelijk onderzoek in de faculteit. De wetenschappelijke leiding van de afdeling Onderwijsadvies en Training komt in handen van prof.dr. Jan van Tartwijk. Overzicht van ICO dissertaties 2010 Zitter, I.I. ( ). Designing for learning: Studying learning environments in higher professional education from a design perspective. Utrecht: Utrecht University. Koopman, M. ( ). Students goal orientations, information processing strategies and knowledge development in competence-based pre-vocational secondary education. Eindhoven: Eindhoven University of Technology. Platteel, T. ( ). Knowledge development of secondary school L1 teachers on concept-context rich education in an action-research setting. Leiden: Leiden University. Mittendorff, K. M. ( ). Career conversations in senior secondary vocational education. Eindhoven: Eindhoven University of Technology. Moolenaar, N.M. ( ). Ties with potential: Nature, antecedents, and consequences of social networks in school teams. Amsterdam: University of Amsterdam. Duijnhouwer, H. ( ). Feedback effects on students' writing motivation, process, and performance. Utrecht: Utrecht University. Kessels, C.C. ( ). The influence of induction programs on beginning teachers well-being and professional development. Leiden: Leiden University. Endedijk, M.D. ( ). Student teachers self-regulated learning. Utrecht: Utrecht University. 9

10 De Bakker, G.M. ( ). Allocated online reciprocal peer support as a candidate for decreasing the tutoring load of teachers. Eindhoven: Eindhoven University of Technology. Groenier, M. ( ). The decisive moment: Making diagnostic decisions and designing treatments. Enschede: University of Twente. Bonestroo, W.J. ( ). Planning with graphical overview: Effects of support tools on self-regulated learning. Enschede: University of Twente. Vos, M.A.J. ( ). Interaction between teachers and teaching materials: On the implementation of context-based chemistry education. Eindhoven: Eindhoven University of Technology. Kostons, D.D.N.M. ( ). On the role of self-assessment and task-selection skills in self-regulated learning. Heerlen: Open University of the Netherlands. Bruin-Muurling, G. ( ). The development of proficiency in the fraction domain: Affordances and constraints in the curriculum. Eindhoven: Eindhoven University of Technology. Pas gepromoveerden 2011 On January 28, 2011, ICO PhD member Bert Slof (Utrecht University) defended his PhD thesis entitled Representational Scripting for Carying out Complex Learning Tasks. On Thursday February 17, 2011, ICO PhD member Hanke Korpershoek (University of Groningen) defended her PhD thesis entitled Search for Science Talent. Congressen 2011 VELON congres maart _huis_i_s_m_velov#algemeen AERA 8-12 April ATEE spring conference 5-7 mei ORD 8-10 juni 10

11 ISATT 5-8 juli ATEE Annual conference augustus EARLI 30/8-3/9 Vacatures Vacature Wageningen UR (University & Research centre) - Promovendus Educatie- en competentiestudies - Innovatie van Hoger Agrarisch Onderwijs. Eind procedure: 26 maart. Voor een verkorte link naar de vacature/projectinformatie: Nadere inlichtingen naar aanleiding van de vacature informatie kunnen worden verstrekt door prof. Dr. Martin Mulder (martin.mulder@wur.nl). Vacature Wageningen UR (University & Research centre) - Promovendus Educatie- en competentiestudies - Academic Skills training. Eind procedure: 26 maart. Voor een verkorte link naar deze vacature: Nadere inlichtingen naar aanleiding van de vacature informatie kunnen worden verstrekt door prof. Dr. Martin Mulder (martin.mulder@wur.nl). Vacature Open Universiteit, Heerlen (CELSTEC) promovendus - ALOUD-Study: Adult Learning Open University Determinants Study; Onderzoek naar de psychologische determinanten van levenslang leren aan de Open Universiteit. Eind procedure 16 maart. Voor een verkorte link naar deze vacature: Nadere inlichtingen naar aanleiding van de vacature informatie kunnen worden verstrekt door dr. Renate de Groot, renate.degroot@ou.nl of prof. dr. Paul Kirschner, paul.kirschner@ou.nl Vacature Universiteit Twente. Promovendus voor het project Effecten van motiverende teksten en begrijpend leesinstructie op tekstbegrip in het Vmbo. Einddatum voor reactie: 21 maart. Voor nadere inlichtingen kunt u contact opnemen met Prof. dr. P.J.C. Sleegers ( ) of dr. A. van Gelderen. 11

12 Mededelingen van het bestuur Colofon Redactie: Lisa Gaikhorst (UvA) Migchiel van Diggelen (ESoE) Esther Canrinus (UOCG) Vacant Divisiebestuur: Jan Vermunt (voorzitter) Rosanne Zwart Miranda Timmermans Wietske Miedema Carlos van Kan (secretaris) Lisa Gaikhorst (secretaris) Redactie- en Divisiesecretariaat: Lisa Gaikhorst Universiteit van Amsterdam Postadres: Nieuwe Prinsengracht VZ Amsterdam Tel: Nieuw bestuurslid gezocht Gerda Geerdink heeft na jaren trouwe dienst aangegeven dat haar termijn in het Bestuur van de VOR-divisie Lerarenopleiding en Leraarsgedrag erop zit. Namens alle leden: Gerda, bedankt voor de enthousiaste manier waarop je je bestuurslidmaatschap vorm hebt gegeven! Het vertrek van Gerda betekent dat er een plaats vacant is in het bestuur. Omdat Amsterdam, Nijmegen en Utrecht al goed zijn vertegenwoordigd in de huidige bestuursleden, zoeken we vooral iemand uit een andere plaats. Als je hiervoor belangstelling hebt, geef het even door aan de voorzitter Jan Vermunt, j.vermunt@uu.nl. Ideeën gevraagd Voor de invulling van thema bijeenkomsten zijn wij op zoek naar goede ideeën. Mocht u als lid van de VORdivisie l&l ideeën voor presentaties/ referenten voor de themabijeenkomsten hebben, dan vragen wij u dit per door te geven aan onze secretaris Carlos van Kan (carlos.vankan@hu.nl). Nieuw redactielid voor de nieuwsbrief gezocht Esther Canrinus heeft gedurende enkele jaargangen een actieve rol gespeeld binnen de redactie van de nieuwsbrief. Wegens een naderende promotie beëindigt zij haar redactiewerk. We zijn op zoek naar een vervanger/vervangster voor Esther. Voor informatie kunt u contact opnemen met Migchiel van Diggelen (m.v.diggelen@tue.nl) of Lisa Gaikhorst (l.gaikhorst@uva.nl). 12

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud L & L Nieuwsbrief van de VOR-Divisie Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek BRIEF De L&L-brief is een gezamenlijke uitgave van de VOR-divisie Lerarenopleiding en Leraarsgedrag en

Nadere informatie

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud L & L Nieuwsbrief BRIEF van de VOR-Divisie Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek De L&L-brief is een gezamenlijke uitgave van de VOR-divisie Lerarenopleiding en Leraarsgedrag en

Nadere informatie

MALADAPTIVE SOCIAL BEHAVIOUR OF STUDENTS IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION

MALADAPTIVE SOCIAL BEHAVIOUR OF STUDENTS IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION MALADAPTIVE SOCIAL BEHAVIOUR OF STUDENTS IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden op gezag van de Rector Magnificus Dr. D. D. Breimer,

Nadere informatie

VELOV-leergemeenschap Digitaal Leren

VELOV-leergemeenschap Digitaal Leren VELOV-leergemeenschap Digitaal Leren Welke richting slaan we in met de lerarenopleiding? Hoe is het om in 2020 in de lerarenopleiding te studeren? Hoe ziet de leraar van de toekomst eruit? Zijn mobiele

Nadere informatie

Geaccepteerd voorstel Onderwijs Research Dagen 28, 29 en 30 juni 2017 te Antwerpen

Geaccepteerd voorstel Onderwijs Research Dagen 28, 29 en 30 juni 2017 te Antwerpen Geaccepteerd voorstel Onderwijs Research Dagen 8, 9 en 0 juni 017 te Antwerpen Melline Huiskamp (Iselinge Hogeschool), Emmy Vrieling (Open Universiteit) en Iwan Wopereis (Open Universiteit) Titel: Waardevol

Nadere informatie

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud. L&L brief november 2009

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud. L&L brief november 2009 L & L Nieuwsbrief van de VOR-Divisie Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek BRIEF De L&L-brief is een gezamenlijke uitgave van de VOR-divisie Lerarenopleiding en Leraarsgedrag en

Nadere informatie

Van Batenburg, E., & Schaik, M. (2013). Kennis op de werkvloer: wat helpt de docent en de

Van Batenburg, E., & Schaik, M. (2013). Kennis op de werkvloer: wat helpt de docent en de Van Batenburg, E., & Schaik, M. (2013). Kennis op de werkvloer: wat helpt de docent en de vmbo-leerling. In: J. K. Van der Waals & M. Van Schaik (Eds.), Het VMBO van dichtbij. Bewegen tussen theorie en

Nadere informatie

STUDENTS GOAL PREFERENCES, ETHNOCULTURAL BACKGROUND AND THE QUALITY OF COOPERATIVE LEARNING IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION

STUDENTS GOAL PREFERENCES, ETHNOCULTURAL BACKGROUND AND THE QUALITY OF COOPERATIVE LEARNING IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION STUDENTS GOAL PREFERENCES, ETHNOCULTURAL BACKGROUND AND THE QUALITY OF COOPERATIVE LEARNING IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden

Nadere informatie

Het weblog als instrument voor reflectie op leren en handelen: Een verkennende studie binnen de eerste- en tweedegraads lerarenopleiding 1

Het weblog als instrument voor reflectie op leren en handelen: Een verkennende studie binnen de eerste- en tweedegraads lerarenopleiding 1 Weblogs 1 Het weblog als instrument voor reflectie op leren en handelen: Een verkennende studie binnen de eerste- en tweedegraads lerarenopleiding 1 Iwan Wopereis Open Universiteit Nederland Peter Sloep

Nadere informatie

Veloncongres Promotiebeurs voor Leraren Een basis voor de wetenschapper van de toekomst. Over het programma Promotiebeurs - doel

Veloncongres Promotiebeurs voor Leraren Een basis voor de wetenschapper van de toekomst. Over het programma Promotiebeurs - doel Promotiebeurs voor Leraren Een basis voor de wetenschapper van de toekomst. Veloncongres 2015 & Over het programma Promotiebeurs - doel Initiator Ministerie van OCW Loopt sinds 2011, inmiddels structureel

Nadere informatie

Studiedag VELON. 11 november 2016

Studiedag VELON. 11 november 2016 Studiedag VELON 11 november 2016 Lerarenopleiders: wordt academisch? Of niet? Anja Swennen, Vrije Universiteit Amsterdam Doel Versterken van de positie van onderzoek van lerarenopleiders Bijvoorbeeld door

Nadere informatie

Overzicht curriculum VU

Overzicht curriculum VU Overzicht curriculum VU Opbouw van de opleiding Ter realisatie van de gedefinieerde eindkwalificaties biedt de VU een daarbij passend samenhangend onderwijsprogramma aan. Het onderwijsprogramma bestaat

Nadere informatie

Het Interuniversitair Centrum voor Onderwijswetenschappen De periode nader bekeken

Het Interuniversitair Centrum voor Onderwijswetenschappen De periode nader bekeken Het Interuniversitair Centrum voor Onderwijswetenschappen De periode 2006-2011 nader bekeken Jos Beishuizen Diana Dolmans Jan van Driel Iwan Wopereis Jeroen van Merriënboer Onderwijs Research Dagen 2012,

Nadere informatie

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud. L&L brief februari 2010

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud. L&L brief februari 2010 L & L Nieuwsbrief van de VOR-Divisie Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek BRIEF De L&L-brief is een gezamenlijke uitgave van de VOR-divisie Lerarenopleiding en Leraarsgedrag en

Nadere informatie

Marjo Maas: fysiotherapeut / docent / onderzoeker Peer assessment De impact van peer assessment op het klinische redeneren en het klinisch handelen van fysiotherapeuten in opleiding en fysiotherapeuten

Nadere informatie

Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok

Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek Prof. dr. Perry den Brok Betrokkenen Connect College (opdrachtgever) Kennisnet (subsidie onderzoek) Technische Universiteit Eindhoven

Nadere informatie

Recensie: Wat wij moeten weten over jongeren en hun digitale wereld

Recensie: Wat wij moeten weten over jongeren en hun digitale wereld reageren bijlagen attenderen printversie Recensie: Wat wij moeten weten over jongeren en hun digitale wereld Datum 01/02/2007 Auteur publicatie Guus Wijngaards, Jos Fransen, Pieter Swager (INHOLLAND) Titel

Nadere informatie

Betekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving

Betekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving Betekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving Kempelonderzoekscentrum Jeannette Geldens, lector Monique van der Heijden, promovenda-docentonderzoeker Herman L. Popeijus, erelector Doelen en

Nadere informatie

Gezondheid, Welzijn & Technologie

Gezondheid, Welzijn & Technologie Kenniscentrum Gezondheid, Welzijn & Technologie Wmo werkplaats Twente, fase 2 Praktijk 2: Bundeling van diensten op het gebied van welzijn, informele zorg en formele zorg Toegang tot de Wmo Evaluatierapport

Nadere informatie

Interventieonderzoek als onderdeel van docentenprofessionalering Een good practice

Interventieonderzoek als onderdeel van docentenprofessionalering Een good practice Interventieonderzoek als onderdeel van docentenprofessionalering Een good practice Interventieonderzoek als onderdeel van docentenprofessionalisering: het stimuleren van een onderzoekende houding bij honoursdocenten

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF VOR PROMOVENDI OVERLEG OKTOBER 2011 (NR. 4)

NIEUWSBRIEF VOR PROMOVENDI OVERLEG OKTOBER 2011 (NR. 4) NIEUWSBRIEF VOR PROMOVENDI OVERLEG OKTOBER 2011 (NR. 4) Voorwoord Voor jullie ligt de nieuwsbrief van het VPO. Het is een goed gevulde nieuwsbrief met onder andere de vaste rubriek Het bureau van, een

Nadere informatie

Samenvatting Hoofdstuk 1

Samenvatting Hoofdstuk 1 Samenvatting Dit proefschrift onderzocht manieren om community ontwikkeling in opleidingsscholen te stimuleren. De vier studies leverden inzichten op in de manier waarop docentenin-opleiding (dio s) samenwerken

Nadere informatie

Het I*Teach project. Innovative Teacher BG/05/B/P/PP-166 038. Nico van Diepen Universiteit Twente

Het I*Teach project. Innovative Teacher BG/05/B/P/PP-166 038. Nico van Diepen Universiteit Twente Het I*Teach project Innovative Teacher B Nico van Diepen Universiteit Twente Overzicht Het project De doelen De resultaten De plannen Het project Internationaal / EU Leonardo Partners - Sofia University

Nadere informatie

Wat leren lerarenopleiders* van conferentie-deelname?

Wat leren lerarenopleiders* van conferentie-deelname? Wat leren lerarenopleiders* van conferentie-deelname? Dr. ir. Quinta Kools, Dr. Rita Schildwacht Fontys Lerarenopleiding Tilburg, lectoraat professionalisering van leraren en lerarenopleiders context Conferentie

Nadere informatie

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Feedback geven en krijgen Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Overzicht Wat is feedback? Feedback van leraar aan leerlingen Hét model van Hattie & Timperley (2007) Zelf aan de slag Uitwisselen

Nadere informatie

BKO-vragenlijst Individueel traject

BKO-vragenlijst Individueel traject BKO-vragenlijst Individueel traject Naam : Faculteit : E-mailadres : Telefoonnummer : Datum : Deze vragenlijst is bedoeld om inzicht te krijgen in uw onderwijswerkzaamheden. De onderwerpen die aan bod

Nadere informatie

Vragen pas gepromoveerde

Vragen pas gepromoveerde Vragen pas gepromoveerde dr. Maaike Vervoort Titel proefschrift: Kijk op de praktijk: rich media-cases in de lerarenopleiding Datum verdediging: 6 september 2013 Universiteit: Universiteit Twente * Kun

Nadere informatie

Disseminatie: artikels schrijven, presenteren en publiceren. Katrien Struyven

Disseminatie: artikels schrijven, presenteren en publiceren. Katrien Struyven Disseminatie: artikels schrijven, presenteren en publiceren Katrien Struyven Ervaringen Wie heeft pogingen ondernomen of reeds een artikel geschreven? Hoe heb je dit ervaren? Wie heeft er reeds deelgenomen

Nadere informatie

OPROEP VOOR BIJDRAGE

OPROEP VOOR BIJDRAGE OPROEP VOOR BIJDRAGE 29 mei tot 31 mei 2013 Met groot genoegen nodigen we je uit om een voorstel tot bijdrage in te dienen voor de Onderwijs Research Dagen 2013 (ORD 2013) met als thema Over-Waarderen.

Nadere informatie

LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING

LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING Evelien van Geffen, MSc. Lerarenopleider HvA e.c.van.geffen@hva.nl Bron: www.loesje.nl 1 TRENDS IN LERAREN OPLEIDEN Lesgeven is sterk situationeel en contextueel

Nadere informatie

Doelstelling en opbrengst van onderwijskunde

Doelstelling en opbrengst van onderwijskunde Faculteit Sociale Wetenschappen Doelstelling en opbrengst van onderwijskunde Prof. Dr. Bert Creemers Inleiding op het thema Onderwijsonderzoek op de reünie van Onderwijskunde Utrecht op 12-11-2013 Doelstelling

Nadere informatie

5 november 2015 RAI Amsterdam

5 november 2015 RAI Amsterdam Bazalt, HCO, RPCZ en OnderwijsAdvies organiseren het congres: Leren zichtbaar maken met de kennis over hoe wij leren met professor John Hattie 5 november 2015 RAI Amsterdam Professor John Hattie doet onderzoek

Nadere informatie

Wiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs

Wiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs Tijdschrift voor Didactiek der β-wetenschappen 22 (2005) nr. 1 & 2 53 Oratie, uitgesproken op 11 maart 2005, bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Professionalisering in het bijzonder in het onderwijs

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) VR as innovation in dental education de Boer, I.R. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) VR as innovation in dental education de Boer, I.R. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) VR as innovation in dental education de Boer, I.R. Link to publication Citation for published version (APA): de Boer, I. R. (2017). VR as innovation in dental education:

Nadere informatie

Ict op de universitaire lerarenopleidingen: trends, issues & lessons learned. Alessandra Corda ICLON/UL Frits van Kouwenhove UOCG/RUG

Ict op de universitaire lerarenopleidingen: trends, issues & lessons learned. Alessandra Corda ICLON/UL Frits van Kouwenhove UOCG/RUG Ict op de universitaire lerarenopleidingen: trends, issues & lessons learned Alessandra Corda ICLON/UL Frits van Kouwenhove UOCG/RUG Inhoud presentatie Trends rond ICT in de lerarenopleiding Voorbeelden

Nadere informatie

5,5. Betoog door S woorden 10 juli keer beoordeeld. Nederlands

5,5. Betoog door S woorden 10 juli keer beoordeeld. Nederlands Betoog door S. 1508 woorden 10 juli 2016 5,5 1 keer beoordeeld Vak Nederlands INSTITUTE FOR GRADUATE STUDIES & RESEARCH (IGSR) (email: igsr@uvs.edu) IGSR GEBOUW (STAATSOLIEGEBOUW), UNIVERSITEITSCOMPLEX,

Nadere informatie

Interactieve sessie. Leraren als change agents. Leraren als change agents

Interactieve sessie. Leraren als change agents. Leraren als change agents Interactieve sessie Leraren als change agents drs. Monique van der Heijden, Hogeschool de Kempel dr. Jeannette Geldens, Kempelonderzoekscentrum dr. mr. Herman Popeijus, Kempelonderzoekscentrum prof. dr.

Nadere informatie

Digitale hulpmiddelen bij het toetsen en beoordelen in de universitaire lerarenopleiding

Digitale hulpmiddelen bij het toetsen en beoordelen in de universitaire lerarenopleiding Digitale hulpmiddelen bij het toetsen en beoordelen in de universitaire lerarenopleiding Vragenlijst voor docenten/opleiders Intro Doel van deze vragenlijst is informatie te verzamelen over het gebruik

Nadere informatie

Voor meer en beter gekwalificeerde academische leraren

Voor meer en beter gekwalificeerde academische leraren Voor meer en beter gekwalificeerde academische leraren Conferentie 14 november 2013 Olympisch Stadion Amsterdam Vereniging van Universiteiten VSNU i.s.m. de universitaire lerarenopleidingen PROGRAMMA 09:30

Nadere informatie

Docent van het Jaar verkiezing 2018

Docent van het Jaar verkiezing 2018 1 Voorwoord Al vele jaren organiseren de ASVA studentenunie en de CSR de Docent van het Jaar verkiezing. Tijdens deze verkiezing wordt er extra aandacht gevestigd op goed docentschap en het daarmee samenhangende

Nadere informatie

Publications. Scientific publications as co-author. Manuscripts submitted for publication. Papers

Publications. Scientific publications as co-author. Manuscripts submitted for publication. Papers Publications Scientific publications as co-author Beijaard, D., Buitink, J., & Kessels, C. (2010). Teacher induction. In B. McGaw, P.L. Peterson & E. Baker (Eds.). International Encyclopedia of Education

Nadere informatie

Lesson Study in de Lerarenopleiding RUG

Lesson Study in de Lerarenopleiding RUG 1 Lesson Study in de Lerarenopleiding RUG Carien Bakker vakdidactica Nederlands c.h.w.bakker@rug.nl Charlotte Speekenbrink eerstegraadsdocente Nederlands (in opleiding) Marjolein Gielstra eerstegraadsdocente

Nadere informatie

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud. L&L brief Maart 2009

BRIEF. Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek. Inhoud. L&L brief Maart 2009 L & L Nieuwsbrief van de VOR-Divisie Lerarenopleiding & Leraarsgedrag en VELON werkgroep onderzoek BRIEF De L&L-brief is een gezamenlijke uitgave van de VOR-divisie Lerarenopleiding en Leraarsgedrag en

Nadere informatie

Planning en Evaluatie gespreksverslagen

Planning en Evaluatie gespreksverslagen Promotietraject RU / FNWI Inleiding Planning en Evaluatie gespreksverslagen Plannings en evaluatiegesprekken (minimaal 1 x per jaar) helpen begeleider en promovendus bij het doelgericht werken en plannen.

Nadere informatie

Verspreiden van innovaties & databased

Verspreiden van innovaties & databased Verspreiden van innovaties & databased decision making Nelleke de Jong MSc Dr. Elanor Kamans Hanzehogeschool Groningen, Universiteit Twente Een demonstratie van de Exchangeteam-methode Hanze Research Day,

Nadere informatie

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES Kim Schildkamp Wilma Kippers Christel Wolterinck Fer Coenders 1 IN DEZE WORKSHOP: 1. 2. 3. 4. 5. LEERDOELEN THEORIE VRAGENLIJST

Nadere informatie

ISED Denk- & leervaardighedensymposium, februari 2011 Rijksuniversiteit Groningen 2

ISED Denk- & leervaardighedensymposium, februari 2011 Rijksuniversiteit Groningen 2 Samenvattende posters van leerkrachten over Britse L2L' projecten 10 februari 2011 Titel Poster 1 Exploring cooperative learning strategies and social interaction. De lollipop methode (elke week een andere

Nadere informatie

4 en 5 november 2015 RAI Amsterdam

4 en 5 november 2015 RAI Amsterdam Bazalt, HCO, RPCZ en OnderwijsAdvies organiseren het congres: Leren zichtbaar maken met de kennis over hoe wij leren met professor John Hattie 4 en 5 november 2015 RAI Amsterdam Professor John Hattie doet

Nadere informatie

Het vmbo van dichtbij Waardering vanuit onderzoek voor de praktijk Symposium ORD 2013 Brussel

Het vmbo van dichtbij Waardering vanuit onderzoek voor de praktijk Symposium ORD 2013 Brussel Het vmbo van dichtbij Waardering vanuit onderzoek voor de praktijk Symposium ORD 2013 Brussel Opzet: gesprek Korte inleiding: Jeroen Onstenk Kwaliteitsverbetering door onderzoek: Marlous Maarleveld (Klaas

Nadere informatie

De kenniswerker. Prof. Dr. Joseph Kessels. Leuven 31 mei 2010

De kenniswerker. Prof. Dr. Joseph Kessels. Leuven 31 mei 2010 De kenniswerker Prof. Dr. Joseph Kessels Leuven 31 mei 2010 Is werken in de 21 ste eeuw een vorm van leren? Het karakter van het werk verandert: Van routine naar probleemoplossing Van volgend naar anticiperend

Nadere informatie

Vragenlijst voor minorstudenten

Vragenlijst voor minorstudenten Vragenlijst voor minorstudenten Digitale toetsing en beoordeling in de universitaire lerarenopleiding Intro Het komende studiejaar besteden opleiders van alle universitaire lerarenopleidingen speciale

Nadere informatie

SURF ALLE H@NDS AAN DEK VERSLAG LIVE-EVENT

SURF ALLE H@NDS AAN DEK VERSLAG LIVE-EVENT SURF ALLE H@NDS AAN DEK VERSLAG LIVE-EVENT 25 februari 2010 Partners: Universiteit van Amsterdam, ILO (Instituut voor de Lerarenopleiding; penvoerder); Vrije Universiteit, Onderwijscentrum VU; Universiteit

Nadere informatie

LEIDERS VAN MORGEN MD NETWERK VOOR HR EN MD PROFESSIONALS

LEIDERS VAN MORGEN MD NETWERK VOOR HR EN MD PROFESSIONALS LEIDERS VAN MORGEN MD NETWERK VOOR HR EN MD PROFESSIONALS Graag vertel ik u in deze brochure over Leiders van Morgen, een Management Development (MD) netwerk dat october 2010 van start gaat. Voor meer

Nadere informatie

TPACK-NL vragenlijst een toelichting

TPACK-NL vragenlijst een toelichting TPACK-NL vragenlijst een toelichting Petra Fisser & Joke Voogt Universiteit Twente Curriculumontwerp & Onderwijsinnovatie http://www.tpack.nl In dit document is de Nederlandse versie van de TPACK vragenlijst

Nadere informatie

TALENT KAMPIOENEN. www.epathways.eu. e-pathways CPD Handboek. Handboek nr. in serie

TALENT KAMPIOENEN. www.epathways.eu. e-pathways CPD Handboek. Handboek nr. in serie TALENT KAMPIOENEN e-pathways CPD Handboek Handboek nr. 15 in serie www.epathways.eu Wat zijn talentkampioenen? De pool met getalenteerd personeel is waarschijnlijk de grootste hulpbron die elke organisatie

Nadere informatie

master leraar voortgezet onderwijs

master leraar voortgezet onderwijs DEEL JE KENNIS! master leraar voortgezet onderwijs JOUW PROGRAMMA IN EEN NOTENDOP De master Leraar voortgezet onderwijs van de VU is een eenjarige master (voltijd*) waarin je een eerstegraads onderwijsbevoegdheid

Nadere informatie

COR visie op aanpak promotierendement

COR visie op aanpak promotierendement COR visie op aanpak promotierendement Doel van dit document In de loop van 2012 zal de Adviescommissie Organisatie en Personeelsbeleid (ACOP) starten. Een CORlid zal uitgenodigd worden om zitting te nemen

Nadere informatie

Plannen en schrijven met een elektronische outline-tool

Plannen en schrijven met een elektronische outline-tool 1 Plannen en schrijven met een elektronische outline-tool Milou de Smet, Saskia Brand-Gruwel & Paul Kirschner Open Universiteit Goed schrijven is een belangrijke, maar complexe vaardigheid. De schrijver

Nadere informatie

PDA s gericht op praktijkonderzoek in de lerarenopleiding Themagroep Professionele Georgia, Ontwikkeling 36, bold van Leraren Opleiders voor en door

PDA s gericht op praktijkonderzoek in de lerarenopleiding Themagroep Professionele Georgia, Ontwikkeling 36, bold van Leraren Opleiders voor en door PDA s gericht op praktijkonderzoek in de lerarenopleiding Themagroep Professionele Georgia, Ontwikkeling 36, bold van Leraren Opleiders voor en door onderzoek Context Belang van praktijkonderzoek (en het

Nadere informatie

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Afdeling ICT&O, Cleveringa Instituut,

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Inquiry-based leading and learning Uiterwijk-Luijk, E. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Inquiry-based leading and learning Uiterwijk-Luijk, E. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Inquiry-based leading and learning Uiterwijk-Luijk, E. Link to publication Citation for published version (APA): Luijk, E. (2017). Inquiry-based leading and learning:

Nadere informatie

Onderzoeksopdracht Crossmedialab. Titel Blended Learning & Crossmedia

Onderzoeksopdracht Crossmedialab. Titel Blended Learning & Crossmedia Onderzoeksopdracht Crossmedialab Titel Blended Learning & Crossmedia Probleemomgeving De Faculteit Communicatie & Journalistiek (FCJ) van de Hogeschool Utrecht (HU) profileert zich als een instituut waar

Nadere informatie

Studiedag "Wat kan ik (van) je leren? Samenwerkend leren in onderwijs Lerende netwerken

Studiedag Wat kan ik (van) je leren? Samenwerkend leren in onderwijs Lerende netwerken Studiedag "Wat kan ik (van) je leren? Samenwerkend leren in onderwijs Lerende netwerken Marieke van Nieuwenhuyze Karine De Gendt 9 juni 2015 Introductiesessie lerende netwerken Waarom heb je voor deze

Nadere informatie

TABASCO. Taak gestuurd leren bij Engels

TABASCO. Taak gestuurd leren bij Engels TABASCO Taak gestuurd leren bij Engels Tabasco - Wat is het: Een taalgestuurd lesprogramma, dat volgens een vaste opbouw gebeurt aan de hand van taken. Het is gebaseerd op het proces van op een natuurlijke

Nadere informatie

Curriculum-integratie

Curriculum-integratie Curriculum-integratie Rens Gresnigt de Nieuwste Pabo (Fontys): leraar wetenschap en technologie Eindhoven School of Education (Tu/e): promotieonderzoek r.gresnigt@fontys.nl Het resultaat eerst Output Higher

Nadere informatie

De professionele ontwikkeling van docenten: Nascholing of werkplekleren?

De professionele ontwikkeling van docenten: Nascholing of werkplekleren? De professionele ontwikkeling van docenten: Nascholing of werkplekleren? Jan van Driel, POOLL Congres Leren op de werkplek Leuven, 7 januari 2015 Professionele ontwikkeling van docenten Professional development

Nadere informatie

Omgaan met Bumpy Moments in de context van Technisch Beroepsonderwijs

Omgaan met Bumpy Moments in de context van Technisch Beroepsonderwijs VELON/VELOV CONFERENTIE Brussel, 4-5 februari 2016 Omgaan met Bumpy Moments in de context van Technisch Beroepsonderwijs Fontys Hogescholen, Eindhoven Dr. E. Klatter, Dr. K. Vloet, Dr. S. Janssen & MEd

Nadere informatie

Geheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties. Grace Ghafoer. Memory strategies, learning styles and memory achievement

Geheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties. Grace Ghafoer. Memory strategies, learning styles and memory achievement Geheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties Grace Ghafoer Memory strategies, learning styles and memory achievement Eerste begeleider: dr. W. Waterink Tweede begeleider: dr. S. van Hooren

Nadere informatie

Opleiden op school. nieuw denken. nieuw doen?

Opleiden op school. nieuw denken. nieuw doen? Opleiden op school nieuw denken en nieuw doen? 1 Leraren opleiden in twee contexten School Inst. Theo Thijssen Werkplekleren: Leren docent te worden door het te zijn, erover te praten en na te denken met

Nadere informatie

Framework REC:all in relatie met richtlijnen UDL. Sylvia Moes

Framework REC:all in relatie met richtlijnen UDL. Sylvia Moes Framework REC:all in relatie met richtlijnen UDL Sylvia Moes Beyond recorded lectures www.rec-all.info Case studies REC:all > REC:all (november 2011-november 2013) > Moving beyond recorded lectures > In

Nadere informatie

Meerwaarde voor onderwijs. De Pijlers en de Plus van FLOT

Meerwaarde voor onderwijs. De Pijlers en de Plus van FLOT Meerwaarde voor onderwijs De Pijlers en de Plus van FLOT De vijf Pijlers: Cruciale factoren voor goed leraarschap Wat maakt een leraar tot een goede leraar? Het antwoord op deze vraag is niet objectief

Nadere informatie

Learning Networks for Professional Development

Learning Networks for Professional Development Learning Networks for Professional Development Dr. Jan M. van Bruggen, CELSTEC, Open Universiteit 17 december 2008 Learning networks 1 Overzicht Plaatsbepaling van het programma Concept Learning Networks

Nadere informatie

WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen 12 mei 2016

WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen 12 mei 2016 WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen e.c.van.geffen@hva.nl 12 mei 2016 1 UITKOMSTEN VORIG ONDERZOEK Een aantal conclusies uit het onderzoek van Amagir,

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net// holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Verbiest, Marjolein Elisabeth Anna Title: The implementation of smoking cessation care

Nadere informatie

GRIEKSE EPIGRAFIE OP LOCATIE (MA/PhD)

GRIEKSE EPIGRAFIE OP LOCATIE (MA/PhD) N e d e r l a n d s I n s t i t u u t A t h e n e Ολλανδικό Ινστιτούτο Αθηνών Netherlands Institute at Athens NIA INTERUNIVERSITAIRE CURSUS GRIEKSE EPIGRAFIE OP LOCATIE (MA/PhD) Nederlands Instituut in

Nadere informatie

HET WERK EN DE LEERBEHOEFTEN VAN LERARENOPLEIDERS

HET WERK EN DE LEERBEHOEFTEN VAN LERARENOPLEIDERS HET WERK EN DE LEERBEHOEFTEN VAN LERARENOPLEIDERS VELONCONGRES 2017 J.J.DENGERINK@VU.NL 1 LERARENOPLEIDERS UIT Noorwegen NTNU Trondheim Engeland UEL London Schotland U Aberdeen Ierland U Limerick Vlaanderen

Nadere informatie

Ik inspireer jongeren

Ik inspireer jongeren GRADUATE SCHOOL 2015-2016 Ik inspireer jongeren Graduate program Science Education and Communication * This major is formally part of the Computer Science & Engineering Bachelor program Graduate program

Nadere informatie

Doorlopende docentprofessionalisering. Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim)

Doorlopende docentprofessionalisering. Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim) Doorlopende docentprofessionalisering Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim) Docentprofessionalisering Singapore Verenigde Staten Nederland Studiereis Singapore AANLEIDING

Nadere informatie

11/8/2016. Academisch Schrijven in het curriculum. Opzet van deze bijeenkomst. Academisch schrijven. Toepassing in curriculum.

11/8/2016. Academisch Schrijven in het curriculum. Opzet van deze bijeenkomst. Academisch schrijven. Toepassing in curriculum. Academisch Schrijven in het curriculum Dr N. Saab, ICLON, Dr Ph. Dol, Academisch Talencentrum, Dr. J.A. Mol, Faculteit der Archeologie Opzet van deze bijeenkomst Interactief: 1. Wij geven enkele voorbeelden

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

De opleider als rolmodel

De opleider als rolmodel De opleider als rolmodel De opleider als rolmodel programma 14.00 welkom 14.15 voorstelronde/verwachtingen 14.35 excellent teacher en excellent rolemodel 14.55 groepswerk 15.10 plenaire rapportage 15.35

Nadere informatie

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN ONDERWIJS RESEARCH DAGEN, ROTTERDAM, 26 MEI 2016 CHRISTEL H.D. WOLTERINCK WILMA B. KIPPERS KIM SCHILDKAMP CINDY L. POORTMAN FORMATIEF

Nadere informatie

Certified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers

Certified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers Certified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers The European professional practice qualification for public service leaders Inschrijving vóór 1 juli 2016 = 10% korting op inschrijvingskosten

Nadere informatie

Creatief onderzoekend leren

Creatief onderzoekend leren Creatief onderzoekend leren De onderwijskundige: Wouter van Joolingen Universiteit Twente GW/IST Het probleem Te weinig bèta's Te laag niveau? Leidt tot economische rampspoed. Hoe dan? Beta is spelen?

Nadere informatie

Special interest group Blended learning KICK-OFF BIJEENKOMST

Special interest group Blended learning KICK-OFF BIJEENKOMST Special interest group Blended learning KICK-OFF BIJEENKOMST 18 april 2016 Welkom en inleiding Wat is een SIG? Special interest groups (SIG's) van SURF zijn kennisgemeenschappen (communities) rondom specifieke

Nadere informatie

Herman Van de Mosselaer

Herman Van de Mosselaer Herman Van de Mosselaer Breda, 28 maart 2012 Waar gaat onderwijs in essentie over? Onderzoek en onderzoeksresultaten: Welke eerstejaars doen het beter? Longitudinaal onderzoek Visie en doelen rond de Lemo-test

Nadere informatie

Projectdefinitie. Plan van aanpak

Projectdefinitie. Plan van aanpak Projectplan DOT2 Projectdefinitie ICT is niet meer weg te denken uit ons onderwijs (Hasselt, 2014). Als (toekomstige) leerkracht is het belangrijk dat je daar op inspeelt en kennis hebt van de laatste

Nadere informatie

Rapport ad hoc-commissie Wetenschappelijke Integriteit Tilburg University

Rapport ad hoc-commissie Wetenschappelijke Integriteit Tilburg University Rapport ad hoc-commissie Wetenschappelijke Integriteit Tilburg University Prof. Dr. Ton Hol, hoogleraar aan de Universiteit Utrecht (voorzitter) Prof. Dr. em. Léon de Caluwé (VU) (tevens consultant) Dr.

Nadere informatie

15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1

15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1 15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april 2016 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 Geef bij de onderstaande stellingen aan of u ermee zeer mee oneens/oneens/eens/zeer mee eens bent, dan wel

Nadere informatie

Zes tips voor betere feedback. Dr. Linda Keuvelaar van den Bergh Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO)

Zes tips voor betere feedback. Dr. Linda Keuvelaar van den Bergh Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO) Zes tips voor betere feedback Dr. Linda Keuvelaar van den Bergh Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO) Doelen Jullie hebben kennis over: Kenmerken van goede feedback De situatie m.b.t. feedback

Nadere informatie

Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel

Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Auteurs: Sara Diederen Rianne van Kemenade Jeannette Geldens i.s.m. management initiële opleiding (MOI) / jaarcoördinatoren 1 Inleiding Dit document is bedoeld

Nadere informatie

Rekenen: ook in de andere vmbo vakken

Rekenen: ook in de andere vmbo vakken Rekenen: ook in de andere vmbo vakken verdiepingsconferenties Freudenthal Instituut Korte inhoud werkgroep Het onderhouden en uitbreiden van rekenvaardigheden is een belangrijk thema in klas 3 en 4 van

Nadere informatie

Inspiratiereis Zweden

Inspiratiereis Zweden Inspiratiereis Zweden Nederland Onze Trainingen en Diensten Het team van KED-SENS heeft haar aanbod van trainingen en diensten overzichtelijk in kaart gebracht. Alle mensen zijn uniek en leren en ontwikkelen

Nadere informatie

Centrum voor Onderwijsinnovatie en Onderzoek. Fontys Hogescholen. Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult

Centrum voor Onderwijsinnovatie en Onderzoek. Fontys Hogescholen. Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult Fontys Hogescholen Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult Praktijkbeschrijving studiekeuzegesprekken DEEL 1 Context beschrijving DEEL 2 Redeneerketen op basis van het algemene onderzoeksmodel DEEL 3 Operationali

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Paper 3: Onderzoeksinstrumenten Aantal woorden (exclusief bijlage, literatuur en samenvatting): 581 Jeffrey de Jonker Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Jeffrey de Jonker Biologie Differentiëren

Nadere informatie

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Management en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Management en

Leraar voorbereidend hoger onderwijs Management en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Management en Leraar voorbereidend hoger onderwijs Management en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - M Leraar VHO Management en Organisatie - 2010-2011 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum

Nadere informatie

Samenwerken met studenten van de WUR

Samenwerken met studenten van de WUR Samenwerken met studenten van de WUR Kennismaking met het Onderwijsloket & Student Career Services Pitch: Margriet van Vianen Korte kennismaking met publiek 1.Ben je ondernemer? 2.Wil je samenwerken met

Nadere informatie