Curriculum-integratie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Curriculum-integratie"

Transcriptie

1

2 Curriculum-integratie Rens Gresnigt de Nieuwste Pabo (Fontys): leraar wetenschap en technologie Eindhoven School of Education (Tu/e): promotieonderzoek

3 Het resultaat eerst Output Higher chances at output such as : - 21 st century skills - Student involvement in S&T - Teacher commitment - Positive feedback loop between student en teacher motivation - More time spend on S&T Isolated Connected Nested Multidisciplinary Input Interdisciplinary Integrating agent die WEL aansluit bij leraar en schoolcultuur Transdisciplinary Integrating agent die NIET aansluit bij leraar en schoolcultuur More need for input such as: - Teacher commitment and Positive conceptions about S&T - Teacher content knowledge and domain related teaching skills - Professional development and support - Sustained facilities at school level and team effort (e.g. time, funding, schedule, room)

4 Inhoud Inleiding en aanleiding Theorie bij integratie Voorbeelden Voorlopig model Case-studies Hernieuwd model

5 Aanleiding - theorie Maatschappij vraagt om mensen met W&T vaardigheden. (Rocard et al., 2007; Techniekpact, 2013) Attitude van kinderen al in PO bepaald (Osborne & Dillon, 2008; Turner & Ireson 2010; van Griethuijsen, 2015) Helaas strubbelingen in het PO Overladen curriculum (Algemene Vereniging Schoolleiders, 2017; Murphy & Beggs 2005; NCCA, 2010; Onderwijs inspectie 2005) Leraren ontwijken W&T(Appleton, 2003) beperkte vakkennis en vakdidactische kennis, onvoldoende kennis over onderzoekend en ontdekkend leren, en een laag zelfvertrouwen (Appleton, 2007; Kneepkens, Van der Schoot, & Hemker 2011; Murphy Neil Beggs, 2007; Thijssen, Schoot, & Hempker, 2011) Lichtpuntje: leraren vinden W&T activiteiten aantrekkelijker als ze zijn geïntegreerd in een thema en ze denken dat dit tijd kan besparen (Appleton, 2002; King & Ritchie, 2012; Shriner, Schlee, & Libler, 2010, ) Biedt geïntegreerd onderwijs mogelijkheden om W&T in het PO te versterken?

6 Voorbeeld Welke vakken komen we tegen? Ongeveer 3,5 minuut

7 Wat is integratie eigenlijk? Integratie, Multidisciplinair, Probleemgestuurd, Thematisch onderwijs, Projectonderwijs, Concept Context benadering, BiNaSK, NLT, ANW, Een gemeenschappelijke definitie van integratie die kan dienen als basis voor het ontwerpen, uitvoeren en interpreteren van onderzoek is er niet (Czerniac, 2007, p. 542 ) Er is behoefte aan diepgaand begrip van de verschillende manieren waarin integratie kan voorkomen (Bradbury, 2013, p. 21)

8 Integratie voorbeeld 1/3 Concept-Oriented Reading Instruction

9 Integratie voorbeeld 2/3

10 Integratie voorbeeld 3/3 Leerling: ik wil bij de gemeente klagen over de snelheid van de auto s bij school!

11 Wat is integratie? De grenzen tussen de vakken vervagen Gresnigt et al., 2014

12 Wat is integratie? De grenzen tussen de vakken vervagen Multidisciplinair Interdisciplinair Transdisciplinair Verbonden Genest Isolatie Gresnigt et al., 2014

13 Integratie niveau - Lesdoelen Soms gaat het om vakdoelen (connectie, genest, multidisciplinair) Leren begrijpend lezen én feiten kennis over biologie. Soms gaat het om vakoverstijgende doelen (multi-, inter-, transdisciplinair) Creative ideeën bedenken Problemen in kaart brengen Oplossingen ontwerpen Conclusies formuleren op basis van resultaten Hoger op de integratieladder zijn doelen dus niet meer vakspecifiek. Ook andere elementen worden gedeeld: leraar, lestijd, uitleg, toetsing, lesmateriaal Ook blijkt elke vorm zijn eigen voor- en nadelen te hebben

14 Voorlopig model op basis van theorie De ene vorm is niet beter dan de andere! Gresnigt et al., 2014

15 Case studies op basis van het model Bij de hogere integratievormen verdwijnen de vakgerichte doelen Daardoor geen lesmethodes die houvast bieden Een integrating agent zorgt ervoor dat studenten en leraren de lesactiviteiten als een samenhangend geheel ervaren Bij W&T is onderzoekend leren een logische integrating agent

16 1 e case studie 4 leraren, 4 klassen. Rekenen en W&T geïntegreerd doormiddel van vraaggerichte benadering van onderzoekend leren. Deze vorm bleek veeleisend te zijn voor leraren (veel input nodig). Veel eisen kwamen voort uit de integrating agent. Specifieke terminologie Empirische cyclus en bij behorende procedure, Leerlingen moeten de hele cyclus willen doorlopen i.p.v. gelijk oplossingen bedenken.

17 2 e case study 3 leraren, 2 klassen. Ak, Gs en W&T geïntegreerd door middel van ervaringsgerichte benadering op onderzoekend leren: nieuwsgierigheid, samenwerking, gezamenlijk bespreken van ideeën, oplossingen voor problemen door uitproberen. Deze vorm bleek minder veeleisend (minder input): Ook zijn veel van de positieve opbrengsten zoals verwacht op basis van de literatuurstudie terug gevonden (output). Deze integrating agent lijkt beter te passen bij de bestaande routines van leerlingen en leerkrachten in het basisonderwijs.

18 Vernieuwd model Output Higher chances at output such as : - 21 st century skills - Student involvement in S&T - Teacher commitment - Positive feedback loop between student en teacher motivation - More time spend on S&T Interdisciplinary Transdisciplinary Multidisciplinary Isolated Connected Nested Input More need for input such as: - Teacher commitment and Positive conceptions about S&T - Teacher content knowledge and domain related teaching skills - Professional development and support - Sustained facilities at school level and team effort (e.g. time, funding, schedule, room)

19 Vernieuwd model Output Higher chances at output such as : - 21 st century skills - Student involvement in S&T - Teacher commitment - Positive feedback loop between student en teacher motivation - More time spend on S&T Isolated Connected Nested Multidisciplinary Input Interdisciplinary Integrating agent die WEL aansluit bij leraar en schoolcultuur Transdisciplinary Integrating agent die NIET aansluit bij leraar en schoolcultuur More need for input such as: - Teacher commitment and Positive conceptions about S&T - Teacher content knowledge and domain related teaching skills - Professional development and support - Sustained facilities at school level and team effort (e.g. time, funding, schedule, room)

20 Curriculum-integratie - aanbevelingen Bepaal welke output je wilt en dus welke input daar bij nodig is OF: bepaal welke input je kunt genereren en welke output je dan mag verwachten Kies dus bewust je integratie niveau Connectie, genest, muli-, inter-, transdisciplinair Kies bewust een passende integrating agent Onderzoekend leren (vraaggericht, ervaringsgericht, probleemgericht) Ontwerpend leren, concept context benadering, project onderwijs, probleemgestuurd onderwijs, gamification,

21

22 Vernieuwd model Output Higher chances at output such as : - 21 st century skills - Student involvement in S&T - Teacher commitment - Positive feedback loop between student en teacher motivation - More time spend on S&T Isolated Connected Nested Multidisciplinary Input Interdisciplinary Integrating agent die WEL aansluit bij leraar en schoolcultuur Transdisciplinary Integrating agent die NIET aansluit bij leraar en schoolcultuur More need for input such as: - Teacher commitment and Positive conceptions about S&T - Teacher content knowledge and domain related teaching skills - Professional development and support - Sustained facilities at school level and team effort (e.g. time, funding, schedule, room)

23 Verschillende vormen van integratie Naam Isolatie Verbonden Genest Multidisciplinary Interdisciplinary Transdisciplinary Beschrijving Gescheiden vakken, geen integratie. Vaak gezien als de traditionele manier van lesgeven. Losse vaklessen. Maar de leraar legt expliciet een verbinding tussen de bestaande vakken en gaat er niet van uit dat de leerlingen dit zelf doen. Binnen een vakles worden vaardigheden en inhoud van een ander vak aangesproken. De inhoud van het ene vak wordt gebruikt om het andere vak te verrijken. Twee of meer vakgebieden worden georganiseerd rond 1 thema. De disciplines behouden hun eigen identiteit en lesdoelen maar in de lestijd komen meer vakken aanbod. In de lessen wordt niet meer gerefereerd naar de individuele vakgebieden. Lessen worden niet meer vanuit vakken benaderd, nadruk op vaardigheden en concepten die vakoverstijgend zijn in plaats van vakgebonden. De lesdoelen overstijgen de vakgebieden en komen voort uit de vragen en belevingswereld van de kinderen in plaats van de leraar.

24 Voorlopig model op basis van theorie De ene vorm is niet beter dan de andere! Gresnigt et al., 2014

25

Sorry, naar huis past vandaag niet meer op het rooster!

Sorry, naar huis past vandaag niet meer op het rooster! Sorry, naar huis past vandaag niet meer op het rooster! Leerkrachten herkennen het allemaal, de hoge werkdruk en een te vol onderwijsprogramma, waar eigenlijk nog heel veel meer in moet. Toch willen ze

Nadere informatie

Tabellenboek Peiling Wetenschap en Technologie 2015

Tabellenboek Peiling Wetenschap en Technologie 2015 Hoe besteedt u aandacht aan wetenschap en technologie in uw lessen Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd Gemiddeld Vakgebonden (als apart vak) 55% 31% 9% 3% 2% 100% 1,7 Project(week) gebonden (alleen in projecten

Nadere informatie

Theoretisch kader De 21st century skills Onderverdeling in cognitieve en conatieve vaardigheden

Theoretisch kader De 21st century skills Onderverdeling in cognitieve en conatieve vaardigheden Theoretisch kader: Zoals ik in mijn probleemanalyse beschrijf ga ik de vaardigheid creativiteit, van de 21st century skills onderzoeken, omdat ik wil weten op welke manier de school invloed kan uitoefenen

Nadere informatie

Onderwijsvernieuwing. We doen er allemaal aan mee.

Onderwijsvernieuwing. We doen er allemaal aan mee. Onderwijsvernieuwing We doen er allemaal aan mee. Maar. Welke kant willen we op? Wat speelt er in mijn team? Wil iedereen mee? Waar liggen de interesses? Waar zit de expertise? WAARIN GA IK INVESTEREN?

Nadere informatie

Ontwerpend leren. de ruimte in. Drs. ing. H. (Henk) Averesch

Ontwerpend leren. de ruimte in. Drs. ing. H. (Henk) Averesch Ontwerpend leren de ruimte in Drs. ing. H. (Henk) Averesch Kennismaking Wie ben ik? Henk Averesch - Docent natuur/w&t/ict/onderzoek/ppo - Projectleider W&T-in-de-pabo - Coördinator en docent MLI Wat gaan

Nadere informatie

PDA s gericht op praktijkonderzoek in de lerarenopleiding Themagroep Professionele Georgia, Ontwikkeling 36, bold van Leraren Opleiders voor en door

PDA s gericht op praktijkonderzoek in de lerarenopleiding Themagroep Professionele Georgia, Ontwikkeling 36, bold van Leraren Opleiders voor en door PDA s gericht op praktijkonderzoek in de lerarenopleiding Themagroep Professionele Georgia, Ontwikkeling 36, bold van Leraren Opleiders voor en door onderzoek Context Belang van praktijkonderzoek (en het

Nadere informatie

Masterclass wetenschap en technologie W&T in de bestaande vakken en/of erbuiten?

Masterclass wetenschap en technologie W&T in de bestaande vakken en/of erbuiten? Masterclass wetenschap en technologie W&T in de bestaande vakken en/of erbuiten? Integra(e van rekenen en W&T 18 nov 2015, Utrecht Anna Hotze en Ronald Keijzer Agenda Theorie Wat is W&T? Wat is integra(e?

Nadere informatie

Samen sterk? Aspirant-leraren als partners in de klas

Samen sterk? Aspirant-leraren als partners in de klas Samen sterk? Aspirant-leraren als partners in de klas VFO studiedag - 18 september 2014 Marlies Baeten & Mathea Simons Expertisenetwerk Lerarenopleidingen Antwerpen Universiteit Antwerpen Partners 2 Probleemstelling

Nadere informatie

Wetenschap en technologie in het basisonderwijs

Wetenschap en technologie in het basisonderwijs Wetenschap en technologie in het basisonderwijs Hoe dan? Makkelijker gezegd dan gedaan. Anna Hotze, Hogeschool ipabo Amsterdam PO congres, 10 oktober 2018 Fascinatie 2 Deze en toekomstige problemen Vragen

Nadere informatie

Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen

Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren Ada van Dalen Wat is W&T? W&T is je eigen leven W&T: geen vak maar een benadering De commissie wil onderstrepen dat wetenschap en technologie in haar ogen géén

Nadere informatie

kansen voor betekenisvol zaakvakonderwijs

kansen voor betekenisvol zaakvakonderwijs SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling kansen voor betekenisvol zaakvakonderwijs Martin Klein Tank Leerplan(kader) Techniekpact jaarconferentie Wetenschap & 19 technologie mei 2014 Waarom?

Nadere informatie

Studiedag "Wat kan ik (van) je leren? Samenwerkend leren in onderwijs Lerende netwerken

Studiedag Wat kan ik (van) je leren? Samenwerkend leren in onderwijs Lerende netwerken Studiedag "Wat kan ik (van) je leren? Samenwerkend leren in onderwijs Lerende netwerken Marieke van Nieuwenhuyze Karine De Gendt 9 juni 2015 Introductiesessie lerende netwerken Waarom heb je voor deze

Nadere informatie

Het beroep en de professionele identiteit van de lerarenopleider. Anja Swennen, Vrije Universiteit Amsterdam

Het beroep en de professionele identiteit van de lerarenopleider. Anja Swennen, Vrije Universiteit Amsterdam Het beroep en de professionele identiteit van de lerarenopleider Anja Swennen, Vrije Universiteit Amsterdam 10 januari 2013 1 Overzicht Korte geschiedenis van het beroep van de lerarenopleider De identiteit

Nadere informatie

Onderwijs en ICT Beleidsplan

Onderwijs en ICT Beleidsplan Onderwijs en ICT Beleidsplan Periode: 2017 - School: Schoolleider: Proces eigenaar van het ICT beleid: Is er een gedragen teambesluit: Versie: Id Beleidsterrein / onderdeel Mogelijke deelvragen Inhoud

Nadere informatie

De E in STEM: van raadsel tot sleutel

De E in STEM: van raadsel tot sleutel De E in STEM: van raadsel tot sleutel Marc J. de Vries 1 STEM in Nederland (WINT/TWIN?) Nieuwe examenprogramma's SLO Kennisbasis Natuurwetenschappen en Technologie voor de onderbouw NLT O&O 2 STEM: de

Nadere informatie

LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING

LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING Evelien van Geffen, MSc. Lerarenopleider HvA e.c.van.geffen@hva.nl Bron: www.loesje.nl 1 TRENDS IN LERAREN OPLEIDEN Lesgeven is sterk situationeel en contextueel

Nadere informatie

beheerst de volgende vaardigheden, kan deze onderwijzen en vaardigheden

beheerst de volgende vaardigheden, kan deze onderwijzen en vaardigheden Checklist vakdidactisch Kennisbasis Biologie Voor het begin van de 3 e jaars stage vullen de studenten deze checklist in. De studenten formuleren leerdoelen die aansluiten op de uitkomst van deze list.

Nadere informatie

landelijk overleg lerarenopleiding basisonderwijs

landelijk overleg lerarenopleiding basisonderwijs landelijk overleg lerarenopleiding basisonderwijs Toelichting bij het Format Wetenschap en Technologie in de pabo Inleiding Van leraren in het basisonderwijs wordt verwacht dat ze de bètatalenten van hun

Nadere informatie

Projectdefinitie. Plan van aanpak

Projectdefinitie. Plan van aanpak Projectplan DOT2 Projectdefinitie ICT is niet meer weg te denken uit ons onderwijs (Hasselt, 2014). Als (toekomstige) leerkracht is het belangrijk dat je daar op inspeelt en kennis hebt van de laatste

Nadere informatie

Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het kan. Pippi Langkous

Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het kan. Pippi Langkous Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het kan. Pippi Langkous 6 SBO DE BLINKER IN GELEEN: ONDER- ZOEKEND EN ONTDEKKEND LEREN 7 We willen onze leerlingen prikkelen en nieuwsgierig maken om te

Nadere informatie

Ontwikkelingen in het onderwijs

Ontwikkelingen in het onderwijs SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Ontwikkelingen in het onderwijs Marja van Graft Inspiratiedag NME 10 april 2017 Leerplan(kader) Wetenschap & technologie Doelen bijeenkomst informeren

Nadere informatie

Reflectie. Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO. EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht

Reflectie. Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO. EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht Reflectie Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht Inleiding IaH studies zijn belangrijke bijdrage aan discussie

Nadere informatie

CREATIEF VERMOGEN. Andrea Jetten, Hester Stubbé

CREATIEF VERMOGEN. Andrea Jetten, Hester Stubbé CREATIEF VERMOGEN Andrea Jetten, Hester Stubbé OPDRACHT Creativitief vermogen meetbaar maken zodat de ontwikkeling ervan gestimuleerd kan worden bij leerlingen. 21st century skills Het uitgangspunt is

Nadere informatie

Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ

Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs. Dit doen

Nadere informatie

Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015

Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van

Nadere informatie

WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen 12 mei 2016

WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen 12 mei 2016 WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen e.c.van.geffen@hva.nl 12 mei 2016 1 UITKOMSTEN VORIG ONDERZOEK Een aantal conclusies uit het onderzoek van Amagir,

Nadere informatie

Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO.

Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO. VO-PO samenwerking Kandinsky - Talent Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO. VO-PO samenwerking Kandinsky - Talent Wetenschap en Technologie, Science,

Nadere informatie

Aan de slag met interdisciplinaire Teacher Design Teams (i-tdt) voor istem onderwijs

Aan de slag met interdisciplinaire Teacher Design Teams (i-tdt) voor istem onderwijs Aan de slag met interdisciplinaire Teacher Design Teams (i-tdt) voor istem onderwijs Mieke De Cock, Heidi Knipprath & An Steegen 14/02/2019 Wat bedoelen we met istem? https://www.youtube.com/watch?v=alpj48simte&t=77s

Nadere informatie

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015 Examenprogramma NLT vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen en technologie

Nadere informatie

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN ONDERWIJS RESEARCH DAGEN, ROTTERDAM, 26 MEI 2016 CHRISTEL H.D. WOLTERINCK WILMA B. KIPPERS KIM SCHILDKAMP CINDY L. POORTMAN FORMATIEF

Nadere informatie

Taal en rekenen in het vo. Waarom? Wat? Hoe? Beeldvorming en een paar bespiegelingen

Taal en rekenen in het vo. Waarom? Wat? Hoe? Beeldvorming en een paar bespiegelingen Taal en rekenen in het vo Waarom? Wat? Hoe? Beeldvorming en een paar bespiegelingen Trends Taal en Rekenen Eind 20 e eeuw Verbreding onderwijsprogramma s Aanboren nieuwe kennisgebieden Thematische aanpakken

Nadere informatie

Overzicht curriculum VU

Overzicht curriculum VU Overzicht curriculum VU Opbouw van de opleiding Ter realisatie van de gedefinieerde eindkwalificaties biedt de VU een daarbij passend samenhangend onderwijsprogramma aan. Het onderwijsprogramma bestaat

Nadere informatie

Onderwijs van de 21ste eeuw:

Onderwijs van de 21ste eeuw: Onderwijs van de 21ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie 2015-2016 ACADEMIE PEDAGOGIEK EN ONDERWIJS saxion.nl/apo Onderwijs van de 21 ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie Professionaliseringsaanbod

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 9161 26 mei 2011 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 27 april 2011, nr. VO/289008, houdende

Nadere informatie

SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding

SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding Inleiding Het LEOZ (Landelijk Expertisecentrum Onderwijs en Zorg) is een samenwerkingsproject van: Fontys Hogescholen, Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg,

Nadere informatie

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau)

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau) BIJLAGE 1 Examenprogramma NLT havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen

Nadere informatie

Professionele leeromgeving. Inleiding

Professionele leeromgeving. Inleiding Professionele leeromgeving Het onderwijs aan studenten is gebaat bij betrokken en professionele onderwijsteams. Het bieden van professionele ruimte geeft teams de gelegenheid om het onderwijs op een optimale

Nadere informatie

Feedback conceptvisie BEWEGEN & SPORT

Feedback conceptvisie BEWEGEN & SPORT Feedback conceptvisie BEWEGEN & SPORT Reactieformulier Curriculum.nu visie Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het primair

Nadere informatie

Datagebruik voor instructieverbetering: kansen en valkuilen

Datagebruik voor instructieverbetering: kansen en valkuilen Datagebruik voor instructieverbetering: kansen en valkuilen Gert Gelderblom 1 Dr. Gert Gelderblom 2 1 Mei 2018 3 Criminaliteit in Nederland gedaald naar niveau van 1980 4 2 5 6 3 7 8 4 Sterke basisscholen

Nadere informatie

kennisbasis vakdidactiek biologie auteurs Teresa Maria Dias Pedro Gomes, Stefan Bosmans en Marnix van Meer

kennisbasis vakdidactiek biologie auteurs Teresa Maria Dias Pedro Gomes, Stefan Bosmans en Marnix van Meer kennisbasis vakdidactiek biologie auteurs Teresa Maria Dias Pedro Gomes, Stefan Bosmans en Marnix van Meer Domein B1.1 Biologie leren Begripsontwikkeling en jargon Leren van biologische vaardigheden Verschillen

Nadere informatie

De professionele ontwikkeling van docenten: Nascholing of werkplekleren?

De professionele ontwikkeling van docenten: Nascholing of werkplekleren? De professionele ontwikkeling van docenten: Nascholing of werkplekleren? Jan van Driel, POOLL Congres Leren op de werkplek Leuven, 7 januari 2015 Professionele ontwikkeling van docenten Professional development

Nadere informatie

Taaldomeinen in samenhang. Landelijk Netwerk Taal Joanneke Prenger & Hieke van Til

Taaldomeinen in samenhang. Landelijk Netwerk Taal Joanneke Prenger & Hieke van Til Taaldomeinen in samenhang Landelijk Netwerk Taal Joanneke Prenger & Hieke van Til Samenhang & taalonderwijs volgens jou Schrijf/teken twee minuten lang alles (op) wat er in je opkomt als je aan het onderwerp

Nadere informatie

Rekenen: ook in de andere vmbo vakken

Rekenen: ook in de andere vmbo vakken Rekenen: ook in de andere vmbo vakken verdiepingsconferenties Freudenthal Instituut Korte inhoud werkgroep Het onderhouden en uitbreiden van rekenvaardigheden is een belangrijk thema in klas 3 en 4 van

Nadere informatie

Van lespraktijk naar een visie op W&T. Dr. Tim van Wessel

Van lespraktijk naar een visie op W&T. Dr. Tim van Wessel Van lespraktijk naar een visie op W&T Dr. Tim van Wessel Programma vandaag n Uitwisseling lesplannen n Van lesactiviteiten naar een visie op W&T onderwijs n Wat doen jullie al en wat ontbreekt nog? de

Nadere informatie

Omgaan met Bumpy Moments in de context van Technisch Beroepsonderwijs

Omgaan met Bumpy Moments in de context van Technisch Beroepsonderwijs VELON/VELOV CONFERENTIE Brussel, 4-5 februari 2016 Omgaan met Bumpy Moments in de context van Technisch Beroepsonderwijs Fontys Hogescholen, Eindhoven Dr. E. Klatter, Dr. K. Vloet, Dr. S. Janssen & MEd

Nadere informatie

Interactieve sessie. Leraren als change agents. Leraren als change agents

Interactieve sessie. Leraren als change agents. Leraren als change agents Interactieve sessie Leraren als change agents drs. Monique van der Heijden, Hogeschool de Kempel dr. Jeannette Geldens, Kempelonderzoekscentrum dr. mr. Herman Popeijus, Kempelonderzoekscentrum prof. dr.

Nadere informatie

52. Op weg naar rijkere breukenlessen

52. Op weg naar rijkere breukenlessen 52. Op weg naar rijkere breukenlessen Op naar rijkere breukenlessen Maaike Koopman, Marieke Thurlings en Perry den Brok Onderzoek naar breukenlessen: introductie PROO onderzoek (411-10-703) De rol van

Nadere informatie

Julia Kasch & Peter van Rosmalen Welten conferentie 18 maart 2016

Julia Kasch & Peter van Rosmalen Welten conferentie 18 maart 2016 Julia Kasch & Peter van Rosmalen Welten conferentie 18 maart 2016 Workshop: Best practices in schaalbaar online onderwijs Invloed van technologie op het onderwijs? Daniel & Uvalic-Trumbic, 2011 Schaalbaarheid

Nadere informatie

Basis voor cultuureducatie als basis voor vernieuwing

Basis voor cultuureducatie als basis voor vernieuwing Basis voor cultuureducatie als basis voor vernieuwing Ronald Kox, hoofd Cultuureducatie Nieuwegein, 17 maart 2017 ronaldkox@lkca.nl Waarom kunst en cultuur? Artistiek-creatief proces Iteratief proces Universeel

Nadere informatie

Het Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:

Het Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie: BIJGESTELDE VISIE OP HET LEERGEBIED DIGITALE GELETTERDHEID Digitale geletterdheid is van belang voor leerlingen om toegang te krijgen tot informatie en om actief te kunnen deelnemen aan de hedendaagse

Nadere informatie

21 e -eeuwse vaardigheden

21 e -eeuwse vaardigheden Scholen maken werk van 21 e -eeuwse vaardigheden NOT 2019, 22 januari Kirsten Krebbekx, Yvonne van Ravenstein, Nick Leeuwenburg, Maaike Rodenboog, Sigrid Loenen, Stéfanie van Tuinen Opzet bijeenkomst 21

Nadere informatie

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Feedback geven en krijgen Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Overzicht Wat is feedback? Feedback van leraar aan leerlingen Hét model van Hattie & Timperley (2007) Zelf aan de slag Uitwisselen

Nadere informatie

Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder. Student(e) Klas Stageschool Plaats

Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder. Student(e) Klas Stageschool Plaats Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Mentor Datum Groep Aantal lln Vak- vormingsgebied: beeldende

Nadere informatie

TPACK-NL vragenlijst een toelichting

TPACK-NL vragenlijst een toelichting TPACK-NL vragenlijst een toelichting Petra Fisser & Joke Voogt Universiteit Twente Curriculumontwerp & Onderwijsinnovatie http://www.tpack.nl In dit document is de Nederlandse versie van de TPACK vragenlijst

Nadere informatie

Studieochtend 12 januari Vincent Jonker Universiteit Utrecht

Studieochtend 12 januari Vincent Jonker Universiteit Utrecht Studieochtend 12 januari 2016 Vincent Jonker Universiteit Utrecht MOTTO ` Motto Welke begeleidingsvaardigheden moet je bezitten om kinderen / studenten goed te kunnen begeleiden bij het proces van onderzoekend

Nadere informatie

De praktijk van leren en werken in teams: wetenschap en praktijk

De praktijk van leren en werken in teams: wetenschap en praktijk De praktijk van leren en werken in teams: wetenschap en praktijk Prof. Dr. F. Dochy Een discussie over de aanpak van je eigen casus en een conclusie over bruikbare richtlijnen 20 jaar ervaring in leren

Nadere informatie

Feedback conceptvisie KUNST & CULTUUR

Feedback conceptvisie KUNST & CULTUUR Feedback conceptvisie KUNST & CULTUUR Reactieformulier Curriculum.nu visie Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het primair

Nadere informatie

1. Ik zorg voor een inspirerende leeromgeving waarin de leerlingen zelfstandig leren

1. Ik zorg voor een inspirerende leeromgeving waarin de leerlingen zelfstandig leren Stellingen visie 1. Ik zorg voor een inspirerende leeromgeving waarin de leerlingen zelfstandig leren 2. Ik heb voldoende vertrouwen in mijn leerlingen om ze op afstand te coachen en begeleiden 3. Ik houd

Nadere informatie

5/18/2017 DOOR SAMENWERKEN LEREN DIFFERENTIEREN; LESSON STUDY, EEN CASE STUDY. Vu Lesson Study cyclus: focus onderwijsbehoeften en differentiëren

5/18/2017 DOOR SAMENWERKEN LEREN DIFFERENTIEREN; LESSON STUDY, EEN CASE STUDY. Vu Lesson Study cyclus: focus onderwijsbehoeften en differentiëren DOOR SAMENWERKEN LEREN DIFFERENTIEREN; LESSON STUDY, EEN CASE STUDY Tirza Bosma Lesson study conferentie 9 mei 2017 ONDERZOEK NAAR DIFFERENTIEREN IN COMBINATIE MET LESSON STUDY 1. Case study van ontwikkeling

Nadere informatie

MOO Hét hulpmiddel bij Thematisch werken

MOO Hét hulpmiddel bij Thematisch werken MOO Hét hulpmiddel bij Thematisch werken MOO Hét middel voor thematische werken Theorie: nderzoekend leren Praktijk: MOO en thematisch werken Uw gastvrouw: Marloes de Vetten Uw gastheer: Henk Heurter 2

Nadere informatie

In het kleuteronderwijs is dat al zo, in leerjaar 3 wordt hierop voortgebouwd. Early childhood education besteedt daar ook aandacht aan.

In het kleuteronderwijs is dat al zo, in leerjaar 3 wordt hierop voortgebouwd. Early childhood education besteedt daar ook aandacht aan. STAKEHOLDERS CONFERENTIE donderdag 11 augustus 2011 Methodeontwikkeling - 3 (MO-3) Stellingen Eens Weet Oneens 1. Het onderwijs moet aansluiten bij de situatie waar kinderen naar de universiteit gaan.

Nadere informatie

Isaac Asimov. marnix academie

Isaac Asimov. marnix academie Project Wetenschap & Technologie op de Marnix The most exci-ng phrase to hear in science, the one that heralds the most discoveries, is not "Eureka!" (I found it!) but...'that's funny... Isaac Asimov marnix

Nadere informatie

De opbrengsten van geïntegreerd wetenschap en techniekonderwijs op de lerarenopleiding basisonderwijs

De opbrengsten van geïntegreerd wetenschap en techniekonderwijs op de lerarenopleiding basisonderwijs De opbrengsten van geïntegreerd wetenschap en techniekonderwijs op de lerarenopleiding basisonderwijs Symen van der Zee, Martine Gijsel & Jannet Doppenberg Kenniscentrum Onderwijsinnovatie (KCOI), Saxion

Nadere informatie

Toekomstgericht cultuuronderwijs en 21 e eeuwse vaardigheden. Marjo Berendsen SLO Stéfanie van Tuinen SLO 13 maart 2018

Toekomstgericht cultuuronderwijs en 21 e eeuwse vaardigheden. Marjo Berendsen SLO Stéfanie van Tuinen SLO 13 maart 2018 Toekomstgericht cultuuronderwijs en 21 e eeuwse vaardigheden Marjo Berendsen SLO Stéfanie van Tuinen SLO 13 maart 2018 Toekomst Wat maakt cultuuronderwijs toekomstgericht? Programma Wat is toekomstgericht

Nadere informatie

Onderwijs2032. Uw feedback op het advies!

Onderwijs2032. Uw feedback op het advies! Onderwijs2032 Uw feedback op het advies! Doel van deze bijeenkomst Ophalen van feedback vanuit schoolbestuurders en schoolleiders op het hoofdlijn advies van het platform Onderwijs2032 tbv de reactie van

Nadere informatie

De ontwikkeling van pabostudenten tot professioneel gecijferde leerkracht

De ontwikkeling van pabostudenten tot professioneel gecijferde leerkracht De ontwikkeling van pabostudenten tot professioneel gecijferde leerkracht Eric Ansems, Joost van Berkel, Vronie Disselhorst & Michel van Ingen Fontys Pabo s-hertogenbosch Werkgroep Presentatie onderzoek

Nadere informatie

Leiderschap bij verandering in school Curriculumontwikkeling. 30 maart 2017 VO-congres

Leiderschap bij verandering in school Curriculumontwikkeling. 30 maart 2017 VO-congres Leiderschap bij verandering in school Curriculumontwikkeling 30 maart 2017 VO-congres Programma Inleiding 20 minuten - de richting van het advies - politieke stand van zaken Aan tafel! Uitwerking van een

Nadere informatie

Leren Zichtbaar maken. Masterclass Simea congres Monique van der Knaap Annelies Baarends 7 april 2017

Leren Zichtbaar maken. Masterclass Simea congres Monique van der Knaap Annelies Baarends 7 april 2017 Leren Zichtbaar maken Masterclass Simea congres Monique van der Knaap Annelies Baarends 7 april 2017 Even voorstellen Monique van der Knaap Adviseur bij RPCZ/Bazalt Trainer Leren Zichtbaar Maken Begeleidt

Nadere informatie

Feedback op Toetsen. Renske de Kleijn. Onderwijskundig onderzoeker en adviseur Centrum voor Onderwijs en Leren - UU. 5 april 2016

Feedback op Toetsen. Renske de Kleijn. Onderwijskundig onderzoeker en adviseur Centrum voor Onderwijs en Leren - UU. 5 april 2016 Feedback op Toetsen Renske de Kleijn Onderwijskundig onderzoeker en adviseur Centrum voor Onderwijs en Leren - UU 5 april 2016 Overzicht 1. Kies een toets 2. De kracht van feedback 3. Verklaringen voor

Nadere informatie

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Geachte leraar, Nogmaals bedankt voor uw bereidheid deel te nemen aan deze studie. Binnen het kader van het MaSDiV project, heeft u deelgenomen aan een cursus over onderzoekend leren en omgaan met verschillen.

Nadere informatie

Lesson Study: leren van je leerlingen

Lesson Study: leren van je leerlingen 10-11-2017 1 Lesson Study: leren van je leerlingen Dag van de Vakdidactiek 8 november 2017 Siebrich de Vries, s.de.vries@rug.nl dd-mm-jj 2 Inhoud presentatie Wat is Lesson Study: kernaspecten en oorsprong

Nadere informatie

Het ontwerpen van een transdisciplinaire lesmodule. Studiemiddag AOSON 5 november 2018 Anouk ten Dam

Het ontwerpen van een transdisciplinaire lesmodule. Studiemiddag AOSON 5 november 2018 Anouk ten Dam Het ontwerpen van een transdisciplinaire lesmodule Studiemiddag AOSON 5 november 2018 Anouk ten Dam Agenda Het vak ontwerpstudio aan de UT Leerdoelen Opbrengsten Ontwerpproces De ontwikkelde lesmodule

Nadere informatie

Onderwijs van de 21ste eeuw:

Onderwijs van de 21ste eeuw: Onderwijs van de 21ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie 2015-2016 ACADEMIE PEDAGOGIEK EN ONDERWIJS saxion.nl/apo Onderwijs van de 21 ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie Professionaliseringsaanbod

Nadere informatie

Cultuureducatie met Kwaliteit

Cultuureducatie met Kwaliteit ontwerp fourpack Cultuureducatie met Kwaliteit Onze ambities 1 2 3 Stappenplan Het kwadrant Drie domeinen 1 Intake 5 Scholingsactiviteiten VERBREDEN 2 Assessment 6 Meerjarenvisie In huis 3 Ambitiegesprek

Nadere informatie

De VO - vakvernieuwing komt eraan

De VO - vakvernieuwing komt eraan De VO - vakvernieuwing komt eraan Keuzes maken! Marijn Meijer Wat gaan we doen? wat verandert er? beheersingsniveaus samenhang inrichting CE/SE en PTA keuzes maken: methodes of... en we houden het praktisch,

Nadere informatie

Feedback conceptvisie KUNST & CULTUUR

Feedback conceptvisie KUNST & CULTUUR Feedback conceptvisie KUNST & CULTUUR Reactieformulier Curriculum.nu visie Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het primair

Nadere informatie

Professionalisering in vraaggestuurd samen opleiden VELON CONGRES 2017

Professionalisering in vraaggestuurd samen opleiden VELON CONGRES 2017 Professionalisering in vraaggestuurd samen opleiden VELON CONGRES 2017 Onderwijsraad (2014): meer innovatieve onderwijsprofessionals door 1. Opleiden tot onderzoekende professionals 2. Versterken inbreng

Nadere informatie

21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO

21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO 21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO Hbo-onderzoek Hogescholen ervaren meer dan universiteiten een spanning tussen methodologisch verantwoord onderzoek en relevante, creatieve oplossingen ontwikkelen focus

Nadere informatie

Methodes rekenen en taal zijn de leidraad en onderwijs doelgericht* en waar mogelijk vakoverstijgend of in een rijke context.

Methodes rekenen en taal zijn de leidraad en onderwijs doelgericht* en waar mogelijk vakoverstijgend of in een rijke context. Curriculum Analyse Deel A Visie Curriculumaspecten â Basisschool de Borne maakt onderwijs tot beleving en begeleidt leerlingen om op een betekenisvolle manier te onderzoeken en te ontdekken Intended (beoogt,

Nadere informatie

Herontwerp van een opleidingsonderdeel met behulp van de Community of Inquiry. Kirsten Vandermeulen

Herontwerp van een opleidingsonderdeel met behulp van de Community of Inquiry. Kirsten Vandermeulen Herontwerp van een opleidingsonderdeel met behulp van de Community of Inquiry Kirsten Vandermeulen kirsten.vandermeulen@thomasmore.be Agenda Intro Aanpak blend 1 Resultaten blend 1 Input Aanpak blend 2

Nadere informatie

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet 1 2 3 4 MATERIAL PREPARING LESSON ATTITUDE TOWARD WORK Ik kom er vaak tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet

Nadere informatie

21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO

21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO 21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs Maaike Rodenboog, SLO m.rodenboog@slo.nl SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Onafhankelijke, niet-commerciële positie als

Nadere informatie

VOORDELEN VAN BLENDED LEARNING

VOORDELEN VAN BLENDED LEARNING 10 VOORDELEN VAN BLENDED LEARNING En de inzet van technologie vanuit onderwijsgedreven innovatie op scholen in het VO en MBO 10 voordelen van blended learning Blended learning is hot in Nederland. Blended

Nadere informatie

Leren in de brede school

Leren in de brede school Leren in de brede school P.Robert-Jan Simons Hoogleraar Universiteit Utrecht Directeur Nederlandse School voor Onderwijsmanagement (NSO) 2-12-2013 1 Brede school / Kindcentra Bredere functie dan onderwijs

Nadere informatie

Doorkijkjes W&T in de Pabo

Doorkijkjes W&T in de Pabo Doorkijkjes W&T in de Pabo Pabo Hogeschool Rotterdam mei 2015 Algemeen De pabo van de Hogeschool van Rotterdam kent een voltijd, deeltijd en een academische variant en verzorgt daarmee onderwijs voor circa

Nadere informatie

Proefschrift Talitha Visser Professional Development as a Strategy for Curriculum Implementation in Multidisciplinary Science Education

Proefschrift Talitha Visser Professional Development as a Strategy for Curriculum Implementation in Multidisciplinary Science Education Tijdschrift voor Didactiek der -wetenschappen 31 (2014) nr. 1 & 2 89 Proefschrift Talitha Visser Professional Development as a Strategy for Curriculum Implementation in Multidisciplinary Science Education

Nadere informatie

Wandelen werkt! General Information

Wandelen werkt! General Information Wandelen werkt! General Information Summary Dit project is gericht op de bewustmaking van de voordelen van het wandelen. Leerkrachten van de kleuterschool en de ouders van de kinderen worden opgeleid om

Nadere informatie

Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ

Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs. Dit doen

Nadere informatie

Reactieformulier tussenproduct Curriculum.nu Kunst en Cultuur reactie conceptvisie

Reactieformulier tussenproduct Curriculum.nu Kunst en Cultuur reactie conceptvisie Reactieformulier tussenproduct Curriculum.nu Kunst en Cultuur reactie conceptvisie Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het

Nadere informatie

Geaccepteerd voorstel Onderwijs Research Dagen 28, 29 en 30 juni 2017 te Antwerpen

Geaccepteerd voorstel Onderwijs Research Dagen 28, 29 en 30 juni 2017 te Antwerpen Geaccepteerd voorstel Onderwijs Research Dagen 8, 9 en 0 juni 017 te Antwerpen Melline Huiskamp (Iselinge Hogeschool), Emmy Vrieling (Open Universiteit) en Iwan Wopereis (Open Universiteit) Titel: Waardevol

Nadere informatie

Education is not the learning of facts, but the training of the mind to think

Education is not the learning of facts, but the training of the mind to think Education is not the learning of facts, but the training of the mind to think Leren in de 21 e eeuw! Effectief leren Denken in het curriculum! Je hebt een beeld van de impact die het concept Thinking

Nadere informatie

Energie - vandaag en morgen

Energie - vandaag en morgen Energie - vandaag en morgen General Information Summary Middelbare scholieren (15-16 jaar) leren in een lerende centrale leeromgeving over energiegebruik, fossiele energie en hernieuwbare energiebronnen.

Nadere informatie

Prodemos Docentendag Deep Level Learning/ Topicmaps. Den Haag dr. Sonia van Enter

Prodemos Docentendag Deep Level Learning/ Topicmaps. Den Haag dr. Sonia van Enter Prodemos Docentendag Deep Level Learning/ Topicmaps Den Haag 9-02-2018 dr. Sonia van Enter Overzicht van de workshop 1. Over leer-houdingen en leer-uitkomsten. 2. Topicmaps en topicgames. 3. Kennismaking

Nadere informatie

Flipped classroom: hoger onderwijs op zijn kop?

Flipped classroom: hoger onderwijs op zijn kop? Flipped classroom: hoger onderwijs op zijn kop? Wilfred Rubens http://www.wilfredrubens.com LEARNING LAB 1 Sessieleider: Wilfred Rubens 14.15 17.15 uur / zaal E-1.20 http://www.slideshare.net/wrubens http://www.wilfredrubens.com

Nadere informatie

Vereniging van leraren in de Economisch/maatschappelijke vakken

Vereniging van leraren in de Economisch/maatschappelijke vakken Vereniging van leraren in de Economisch/maatschappelijke vakken Schelluinen, 5 juli 2018 Feedback vanuit Vecon voor het ontwikkelteam M&M Geacht ontwikkelteam M&M, Hierbij een reactie van de Vecon. Inleiding

Nadere informatie

HET ONDERWIJS IN FINLAND Studiereis 13-20 maart 2016

HET ONDERWIJS IN FINLAND Studiereis 13-20 maart 2016 HET ONDERWIJS IN FINLAND Studiereis 13-20 maart 2016 The Education System of Finland and Education in Rovaniemi The aim is a school that functions as a learning organisation that: l a s r e s: v s a ran

Nadere informatie

Natural Europe - Natuurlijk Europa

Natural Europe - Natuurlijk Europa Natural Europe - Natuurlijk Europa General Information Summary Natuurlijk Europa zet een aantal softwaretools in die het mogelijk maken voor leerkrachten om innovatieve online trajecten te ontwerpen via

Nadere informatie

STEM didactiek - een overzicht Vernieuwde didactiek voor wiskunde, wetenschappen en techniek in het Vlaamse secundair onderwijs

STEM didactiek - een overzicht Vernieuwde didactiek voor wiskunde, wetenschappen en techniek in het Vlaamse secundair onderwijs STEM didactiek - een overzicht Vernieuwde didactiek voor wiskunde, wetenschappen en techniek in het Vlaamse secundair onderwijs Wim Dehaene KULeuven-ESAT-MICAS Wie ben ik prof. dr. ir. Wim Dehaene wim.dehaene@esat.kuleuven.be

Nadere informatie

Talen in het curriculum van de toekomst

Talen in het curriculum van de toekomst Talen in het curriculum van de toekomst SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Jornada de formación para profesores de español como lengua extranjera, Utrecht 16 enero 2017 Daniela Fasoglio,

Nadere informatie

Kennismaking met Lesson Study

Kennismaking met Lesson Study 18-5-2018 1 Kennismaking met Lesson Study 3e landelijke Lesson Study-conferentie 8 mei 2018 18-5-2018 2 Wat is voor u professionalisering die werkt? Lesson Study is dd-mm-jj 3 een onderzoekscyclus met

Nadere informatie