oorspronkelijke stukken

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "oorspronkelijke stukken"

Transcriptie

1 oorspronkelijke stukken Geen voordeel voor patiënten met een acuut myocardinfarct die vanuit een algemeen ziekenhuis verwezen werden naar een interventiecentrum voor dotterbehandeling; vergelijking van mortaliteitscijfers van 2000 en 2003 in het Meander Medisch Centrum, Amersfoort F.C.A.Tabbers, J.E.Nagtegaal, M.A.J.Landman en M.M.L.van der Westerlaken Doel. Onderzoeken of implementatie van de richtlijn van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC) ST-elevatie acute coronaire syndromen, die dotterbehandeling aanbeveelt, in een algemeen ziekenhuis had geleid tot minder mortaliteit en complicaties en of patiëntkarakteristieken en uitkomsten overeenkwamen met die in de Assessment of the safety and efficacy of a new trombolytic (ASSENT)- trials 2 en 3. Opzet. Retrospectief uitkomstenonderzoek. Methode. Van patiënten met een acuut myocardinfarct uit het adherentiegebied van het Meander Medisch Centrum, Amersfoort, werden basiskarakteristieken, behandelwijze, uitkomsten en complicaties van behandeling met trombolyse of, na verwijzing naar een interventiecentrum, met een dotteringreep (percutane transluminale coronaire angioplastiek; PTCA) nagegaan voor de jaren 2003 en Leeftijd, geslacht en mortaliteit van alle geïncludeerde patiënten werden vergeleken met gegevens van de trials ASSENT-2 en -3. Resultaten. Respectievelijk 130/132 (2003) en 145/145 (2000) patiënten werden geïncludeerd. De basiskarakteristieken verschilden niet, met uitzondering van de leeftijd: er waren significant oudere patiënten in 2003; p = 0,006. Na implementatie van de richtlijn ondergingen significant meer patiënten een PTCA (oddsratio (OR) = 4,41 (95%-BI: 2,51-7,75)). Na correctie voor verstorende variabelen was er geen significant verschil in de sterfte tijdens opname (gecorrigeerde OR = 1,11 (95%-BI: 0,48-2,60)), na 30 dagen en na 365 dagen. Wel werden significant meer kleine complicaties vermeld (OR = 2,58 (95%-BI: 1,07-6,19)). In vergelijking met ASSENT-2 en -3 werden significant meer vrouwen en patiënten ouder dan 75 jaar behandeld. De sterfte na 30 dagen was significant hoger dan in beide gerandomiseerde onderzoeken (vergeleken met ASSENT-2: OR = 1,60 (95%-BI: 1,07-2,41); vergeleken met ASSENT-3: OR = 1,74 (95%-BI: 1,14-2,66)). Conclusie. De implementatie van de nieuwe landelijke richtlijn ST-elevatie acute coronaire syndromen resulteerde niet in lagere mortaliteit of minder complicaties. Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150: Meander Medisch Centrum, Amersfoort. Ziekenhuisapotheek: mw.f.c.a.tabbers (thans: Slingeland Ziekenhuis, Ziekenhuisapotheek, Postbus 169, 7000 AD Doetinchem), mw.dr.j.e. Nagtegaal en mw.m.m.l.van der Westerlaken, ziekenhuisapothekers. Afd. Cardiologie: hr.m.a.j.landman, cardioloog. Correspondentieadres: mw.f.c.a.tabbers (f.tabbers@slingeland.nl). Geneesmiddelen worden geregistreerd en behandelrichtlijnen opgesteld op basis van de resultaten van klinische onderzoeken en meta-analysen. De laatste jaren ontstaat binnen de Nederlandse gezondheidszorg aandacht voor uitkomstenonderzoek, waarbij de doelmatigheid van een behandeling in de dagelijkse praktijk wordt onderzocht ( 1-3 Het resultaat van uitkomstenonderzoek kan afwijken van dat van de oorspronkelijke trials doordat na registratie patiënten met andere karakteristieken behandeld worden. 4 Met de implementatie van de richtlijn ST-elevatie acute coronaire syndromen van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC) uit 2001 is het beleid in het Meander Medisch Centrum (MMC), Amersfoort, aangepast (www. nhj.nl/cardiologie.nl/2/pagecontent/main_richtlijnen/richt lijnen/2001_acs_steacs.htm). Deze NVVC-richtlijn maakt een onderscheid tussen interventiecentra en ziekenhuizen, zoals het MMC, waar geen dotterbehandeling (percutane trans luminale coronaire angioplastiek; PTCA) wordt uitgevoerd. Patiënten die worden opgenomen met een klein, onge compliceerd myocardinfarct in een niet-interventiecentrum kunnen worden behandeld met trombolyse, waarbij een eenmalige bolusinjectie van een trombolyticum in Ned Tijdschr Geneeskd december;150(49) 2705

2 combinatie met een laagmoleculair heparine de voorkeur verdient. Patiënten met een contra-indicatie voor trombolyse komen in aanmerking voor PTCA in een naburig interventiecentrum. Voor patiënten met een groot infarct, dat wil zeggen met ST-deviatie > mm, ligt volgens de NVVCrichtlijn nog niet vast of overbrenging naar een interventiecentrum beter is dan trombolyse. Implementatie van de NVVC-richtlijn ST-elevatie acute coronaire syndromen leidde er in ons ziekenhuis toe dat alle patiënten met een groot infarct verwezen werden voor PTCA, net als tot dan toe gebruikelijk was voor de patiëntengroep met een complicatie of met een contra-indicatie voor trombolyse. De trombolytische behandeling werd gewijzigd van alteplase met ongefractioneerde heparine in tenecteplase met nadroparine. In Nederland is niet onderzocht of de NVVC-richtlijn geresulteerd heeft in een betere behandeling voor de patiënt. Daarom hebben wij de uitkomsten van patiënten met een acuut myocardinfarct in ons ziekenhuis na de implementatie van deze richtlijn onderzocht ten opzichte van vóór de implementatie. De primaire uitkomst was het effect op de mortaliteit en de secundaire het optreden van complicaties. Daarnaast hebben wij de uitkomsten van onze patiënten vergeleken met die van de Assessment of the safety and efficacy of a new trombolytic (ASSENT)-trials 2 en In ASSENT-2 bleek het bolustrombolyticum tenecteplase gelijkwaardig aan het tot dan toe gebruikelijke alteplase. 5 Dit heeft geleid tot registratie van tenecteplase. ASSENT-3 heeft aangetoond dat de combinatie met een laagmoleculaire heparine significant beter is dan met ongefractioneerde heparine. 6 patiënten en methode Bij de Landelijke Medische Registratie (LMR; Prismant) werd opgevraagd welke patiënten uit het adherentiegebied van het MMC in 2000 en in 2003 ontslagen waren met een International classification of diseases (ICD)-9-code die overeenkwam met een anterolateraal infarct, een voorwandinfarct, een inferolateraal of -posterieur infarct, of met een onderwand-, zijwand- of zuiver achterwandinfarct (ICDcodes: ). Van deze patiënten werd met behulp van het medisch dossier beoordeeld of zij behandeld waren door middel van acute interventie, dat wil zeggen met trombolyse of PTCA. Deze patiënten werden geïncludeerd indien alle voor het onderzoek relevante gegevens beschikbaar waren. Van iedere geïncludeerde patiënt werden basiskarakteristieken, gegevens betreffende behandeling, uitkomsten en complicaties verzameld. De aan- of afwezigheid van risicofactoren werd beoordeeld op basis van vermelding bij de anamnese. Als uitkomstmaat werd gehanteerd: sterfte tijdens opname, sterfte na 30 dagen en sterfte na 365 dagen. De mortaliteitsgegevens werden verkregen uit het ziekenhuisinformatiesysteem of bij de betreffende huisarts. Daarnaast werd gekeken naar de noodzaak van een zogenaamde rescue -PTCA en het optreden van een tweede infarct tijdens opname. Als complicaties werden aangemerkt: een positieve klinische diagnose van een herseninfarct of een hersenbloeding, niet-cerebrale bloedingen onderverdeeld in majeur (bloeding resulterend in hemodynamische instabiliteit) of mineur (alle overige bloedingen) en overige complicaties. Berekeningen en toestemming. Met behulp van het programma Statistical Package for the Social Sciences (SPSS, Gorinchem) versie 10.0 werd met de t-toets, de χ 2 -toets en de oddsratio (OR) beoordeeld of de basiskarakteristieken en de behandelwijze van de geïncludeerde patiënten in 2003 verschilden ten opzichte van die in Verschillen met een p-waarde < 0,05 werden als statistisch significant beschouwd. De uitkomsten en de complicaties in 2003 werden vergeleken met die in 2000 met behulp van een ongecorrigeerde oddsratio. Daarnaast werd voor de mortaliteit op de diverse momenten met behulp van logistische regressie gecorrigeerd voor verstorende variabelen. Ter vergelijking met de uitkomsten van ASSENT-2 en -3 werden de gegevens van alle geïncludeerde patiënten van dit onderzoek (2003 plus 2000) samengevoegd, waarna het aantal vrouwen, het aantal patiënten ouder dan 75 jaar en de sterfte na 30 dagen van de totale groep werden bepaald. Van ASSENT-2 werden de gegevens van alle patiënten van het onderzoek (alteplase- en tenecteplasearm) samengevoegd. Van ASSENT-3 werden de gegevens van patiënten uit de enoxaparine- en de heparinearm samengevoegd. Het onderzoek werd goedgekeurd door de Commissie toetsing wetenschappelijk onderzoek van het MMC. resultaten In het jaar 2003 werden in totaal 132 patiënten uit het adherentiegebied met een acuut myocardinfarct behandeld met trombolyse of PTCA. Bij alle patiënten was het dossier compleet, maar van 2 patiënten was niet te achterhalen of zij overleden waren (tabel 1). In het jaar 2000 werden 145 patiënten behandeld met trombolyse of PTCA; van allen waren de dossiers compleet. In 2003 waren de patiënten significant ouder dan de patiënten in 2000 (p = 0,006) en er werden significant meer patiënten ouder dan 75 jaar behandeld (OR = 1,98; 95%-BI: 1,12-3,16). De leeftijd varieerde in 2003 van jaar en in 2000 van jaar. Het percentage behandelde vrouwen was hoger in 2003, maar verschilde niet significant (OR = 1,39; 95%-BI: 0,83-2,31). De overige uitgangskenmerken waren niet verschillend (zie tabel 1). Zoals in tabel 1 is weergegeven, werden in 2003 significant meer patiënten behandeld met een primaire PTCA 2706 Ned Tijdschr Geneeskd december;150(49)

3 tabel 1. Uitgangskenmerken en behandeling bij patiënten met een acuut myocardinfarct behandeld met trombolyse of percutane transluminale coronaire angioplastiek (PTCA) in 2003 en (n = 130) 2000 (n = 145) oddsratio (95%-BI) uitgangskenmerken demografische gemiddelde leeftijd in jaren (SD) 66 (12) 62 (11)* aantal ouder dan 75 jaar; n (%) 38 (29) 25 (17) 1,98 (1,12-3,16) aantal vrouwen; n (%) 46 (35) 41 (28) 1,39 (0,83-2,31) infarctlokalisatie; n (%) voorwandinfarct 55 (42) 50 (35) onderwandinfarct 67 (52) 87 (60) zijwand- en zuiver achterwandinfarct 8 (6,2) 8 (5,5) voorgeschiedenis; n (%) recidiefinfarct 11 (8,4) 15 (10) 0,80 (0,35-1,81) eerdere PTCA 8 (6,2) 10 (6,9) 0,89 (0,34-2,32) risicofactoren; n (%) hypertensie 38 (29) 37 (26) 1,21 (0,71-2,05) diabetes mellitus 14 (12) 19 (13) 0,80 (0,38-1,67) roken op moment van het infarct 41 (32) 61 (42) 0,63 (0,39-1,04) positieve familieanamnese 29 (22) 46 (32) 0,62 (0,36-1,06) hypercholesterolemie 25 (19) 26 (18) 1,09 (0,59-2,00) behandeling; n (%) primaire PTCA 59 (45) 23 (16) 4,41 (2,51-7,75) rechtstreeks naar interventiecentrum 14 (23) 0 (0) trombolyse 71 (55) 122 (84) 0,23 (0,13-0,40) streptokinase 1 (1,4) 74 (61) alteplase en heparine 0 (0) 30 (25) tenecteplase met nadroparine (2003) tenecteplase met heparine/enoxaparine (2000) 70 (99) 18(15) *Significant verschil met 2003: p = 0,006 (t-toets). Significant. Significant verschil met 2003: p = 0,36 (χ 2 -toets). Patiënten die deelnamen aan een trial met als medicatie tenecteplase met óf heparine óf enoxaparine. (OR = 4,41; 95%-BI: 2,51-7,75); 23% werd rechtstreeks door de ambulance naar een interventiecentrum vervoerd. Het merendeel van de trombolysepatiënten (61%) kreeg in 2000 het minder fibrinespecifieke streptokinase, terwijl 15% in het kader van een klinische trial tenecteplase kreeg. De resterende 25% kreeg alteplase met heparine. In 2003 kregen alle trombolysepatiënten, met uitzondering van één, tenecteplase met nadroparine. Er was tussen beide behandeljaren geen significant verschil in mortaliteit op de meetmomenten: tijdens opname (OR = 1,11; 95%-BI: 0,48-2,60), na 30 dagen (OR = 1,34; 95%-BI: 0,60-3,01) en na 365 dagen (OR = 1,70; 95%-BI: 0,82-3,53) (tabel 2). Ook was er geen verschil in het aantal patiënten dat be handeld moest worden met een spoed-pt- CA of dat tijdens opname opnieuw een infarct kreeg. In 2003 werden er sig nificant meer kleine complicaties vermeld dan in 2000 (OR = 2,58; 95%-BI: 1,07-6,19). Er was geen verschil in grote complicaties. Het aantal vrouwen en het aantal patiënten ouder dan 75 jaar kwamen in de MMC-cijfers niet overeen met de patiënten geïncludeerd in ASSENT-2 en -3: in 2003 en 2000 samen werden onder de MMC-patiënten procentueel significant meer vrouwen en patiënten ouder dan 75 jaar behandeld met een acute interventie (tabel 3). Daarnaast was de mortaliteit na 30 dagen in het MMC significant hoger dan in beide gerandomiseerde onderzoeken: ten opzichte van ASSENT-2: OR = 1,60; 95%-BI: 1,07-2,41 en ten opzichte van ASSENT-3: OR = 1,74; 95%-BI: 1,14-2,66. beschouwing Wij onderzochten of een wijziging in beleid door de implementatie van de NVVC-richtlijn waarin de acute interventie van het myocardinfarct staat beschreven, gevolgen had voor de uitkomst van patiënten uit het adherentiegebied van ons ziekenhuis. Het MMC is een groot algemeen ziekenhuis zonder PTCA-faciliteit met een adherentiegebied van circa inwoners. Ned Tijdschr Geneeskd december;150(49) 2707

4 tabel 2. Uitkomsten en complicaties bij patiënten met een acuut myocardinfarct na behandeling met trombolyse of percutane transluminale coronaire angioplastiek (PTCA) in 2003 en 2000 aantal patiënten (%) oddsratio (95%-BI) (n = 130) (n = 145) ongecorrigeerd gecorrigeerd uitkomst sterfte tijdens opname 13 (10,0) 12 (8,3) 1,23 (0,54-2,80) 1,11 (0,48-2,60)* na 30 dagen 14 (10,8) 12 (8,3) 1,34 (0,60-3,01) 1,17 (0,51-2,70)* na 365 dagen 20 (15,4) 14 (9,7) 1,70 (0,82-3,53) 1,39 (0,64-3,03) spoed-ptca 5 (3,8) 4 (2,8) 1,41 (0,37-5,37) herinfarct tijdens opname 2 (1,5) 5 (3,4) 0,44 (0,08-2,30) complicatie grote 1 (0,8) 2 (1,4) 0,55 (0,05-6,08) beroerte 1 (0,8) 2 (1,4) majeure bloedingen 0 (0) 0 (0) kleine 17 (13,0) 8 (5,5) 2,58 (1,07-6,19) mineure bloedingen 15 (11,5) 5 (3,4) overige 2 (1,5) 3 (2,1) *Gecorrigeerd voor het aantal rokers en voor patiënten met diabetes mellitus. Gecorrigeerd voor het aantal patiënten ouder dan 75 jaar, voor rokers en voor patiënten met diabetes mellitus. Significant. Onze verwachting was dat een toename van het aantal PTCA s door implementatie van de richtlijn zou leiden tot een lagere mortaliteit in de totale groep behandelde patiënten. Die verwachting was in overeenstemming met wat Verheugt et al. in dit tijdschrift schreven. 7 Daarnaast was de verwachting dat ook het gebruik van een bolustrombolyticum, door het gemak van toediening en daardoor snellere behandeling ( door-to-needle-time ), hieraan een positieve bijdrage zou leveren. Een lagere mortaliteit in 2003 zou overigens ook kunnen samenhangen met een verschuiving in indicatie, doordat in 2003 patiënten behandeld werden met trombolyse die in 2000 daar nog niet voor in aanmerking kwamen. Toch vonden wij in dit uitkomstenonderzoek geen verschil tussen de mortaliteit in 2003 en Wel werd er in 2003 significant vaker in de status melding gemaakt van een kleine bloeding, met name bij patiënten die een liesbloeding kregen na een PTCA. Mogelijk was dit een onderschatting, doordat een liesbloeding die optrad in het interventiecentrum niet altijd in de status van het MMC genoteerd hoefde te zijn. Met het uitvoeren van een PTCA zijn beduidend meer kosten gemoeid dan met het geven van trombolyse. De trend is dat steeds meer patiënten met PTCA behandeld zullen worden doordat het aantal interventiecentra uitbreidt. Door onze bevindingen rijst de vraag of deze ontwikkeling op tabel 3. Vergelijking van de patiëntenpopulaties behandeld met een acute interventie wegens een hartinfarct in het huidige onderzoek in het Meander Medisch Centrum (MMC), Amersfoort (totaalaantal over 2000 en 2003) met die in 2 grote klinische trials 5 6 kenmerk MMC ASSENT-2 5 ASSENT-3 6 oddsratio van de MMC-populatie ten opzichte van die van (n = 275) (n = ) (n = 4 078) ASSENT-2 ASSENT-3 aantal (%) vrouwen 87 (30,5) (23,1) 941 (23,0) 1,54 (1,19-1,99)* 1,54 (1,18-2,01)* leeftijd > 75 jaar (%) 63 (22,9) (12,5) 534 (13,1) 2,08 (1,57-2,77)* 1,97 (1,47-2,65)* sterfte na 30 dagen (%) 26 (9,5) (6,2) 231 (5,7) 1,60 (1,07-2,41)* 1,74 (1,14-2,66)* ASSENT = Assessment of the safety and efficacy of a new trombolytic. *Significant Ned Tijdschr Geneeskd december;150(49)

5 harde uitkomsten wel voordeel voor de patiënt oplevert. Wij hebben het plan om een nieuw cohort aan dit onderzoek toe te voegen indien ons ziekenhuis een interventiecentrum wordt. De beperkingen van dit onderzoek waren inherent aan uitkomstenonderzoek in het algemeen. Het onderzoek was retrospectief en het aantal geïncludeerde patiënten werd beperkt door het aantal opnamen in ons ziekenhuis. De duizenden patiënten in de ASSENT-2-trial, op basis waarvan tenecteplase geregistreerd is, zijn een veelvoud van de 275 patiënten uit ons onderzoek. Het is goed om erbij stil te staan dat in de opzet van ASSENT-2 een groot aantal patiënten nodig was om de gelijkwaardigheid, of liever gezegd de non-inferioriteit, van tenecteplase en alteplase aan te kunnen tonen. Bij uitkomstenonderzoek wordt echter gekeken naar de realiteit in de dagelijkse praktijk, waardoor het totale aantal patiënten gelimiteerd is. Om een significant verschil in mortaliteit aan te tonen bij de door ons behandelde populatie zouden wij 3600 patiënten hebben moeten includeren. Als een geneesmiddel eenmaal is geregistreerd, worden vaak minder strenge criteria gehanteerd bij de behandeling dan in klinische trials. Dit werd ook in ons onderzoek bevestigd. In ons ziekenhuis werden significant meer vrouwen en patiënten ouder dan 75 jaar behandeld dan in de ASSENT-2- en -3-studies. Dit verklaart mogelijk de hogere mortaliteit na 30 dagen in ons ziekenhuis. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat voor retrospectief uitkomstenonderzoek de wijze waarop op dit moment de behandeling van patiënten is vastgelegd, niet efficiënt is. Indien het alleen om medicamenteuze therapie gaat, kunnen de gegevens uit het informatiesysteem van de apotheek gehaald worden. De groep patiënten die met een PTCA behandeld werd, was echter moeilijker te achterhalen. Het was noodzakelijk om van alle patiënten met de LMR-codering acuut myocardinfarct na te gaan of zij geïncludeerd konden worden. Het viel op dat er geen aparte codering was voor een semirecent infarct en dat een gedeelte van de LMRgegevens incorrect gecodeerd was. Mogelijk werd dit laatste veroorzaakt doordat de codering door een administratieve afdeling plaatsvond en niet door de behandelend arts. Wellicht dat in de toekomst het elektronisch patiëntendossier een betere bron is bij het uitvoeren van uitkomstenonderzoek. conclusie Uit dit onderzoek in een niet-interventieziekenhuis kan geconcludeerd worden dat de mortaliteit van patiënten met een acuut myocardinfarct die behandeld werden met trombolyse of PTCA in 2003 niet significant verschilde van die in 2000, ondanks een wijziging in acute behandelstrategie door implementatie van de NVVC-richtlijn ST-elevatie acute coronaire syndromen waarin verwijzing voor PTCA wordt aanbevolen. Wel werden in 2003 significant vaker kleine complicaties vermeld dan in De mortaliteit tijdens opname van onze patiënten was significant hoger dan die van patiënten in de gerandomiseerde ASSENT-2- en -3-trials. Dit kan verklaard worden door de significant hogere leeftijd van de patiënten die in ons ziekenhuis behandeld worden met een acute interventie. Voor het adequaat uitvoeren van uitkomstenonderzoek zou het huidige LMR-systeem vervangen moeten worden door een beter classificatiesysteem, waarin ook de medicamenteuze behandeling is opgenomen. Drs.E.Martens, statisticus, Centrum voor Biostatistiek, Universiteit Utrecht, drs.d.l.hilarius, ziekenhuisapotheker, Medisch Centrum Alkmaar, en de ziekenhuisapothekers van het Meander Medisch Centrum droegen bij aan dit onderzoek. Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld. Aanvaard op 26 september 2006 Literatuur 1 Kloeg PHAM, Hilarius DL, Haelst IMM van, Steenhoek A. Onze rol in uitkomstenonderzoek. Pharm Weekbl. 1999;133: Hilarius DL, Kloeg PHAM, Haelst IMM van, Boerrigter EM, Steenhoek A. Passen en meten; waardebepaling van specialistische geneesmiddelen. Alkmaar: FarmaNova; Jong IEJ de, Kloeg PHAM, Steenhoek A, Klungel OH, Cornel JH. Uitkomstenonderzoek in de cardiologie; de invloed van behandelrichtlijnen op farmacotherapie, morbiditeit en mortaliteit bij patiënten met hartfalen. Pharm Weekbl. 2003;138: Wierenga N. De kloof tussen onderzoek en praktijk onderzocht; strategieën voor verandering van het registratieproces. Pharm Weekbl. 2003;137: Werf F van de, Adgey J, Ardissino D, Armstrong PW, Aylward P, Barbash G. Single-bolus tenecteplase compared with front-loaded alteplase in acute myocardial infarction: the ASSENT-2 double-blind randomised trial. Assessment of the Safety and Efficacy of a New Thrombolytic (ASSENT-2) Investigators. Lancet. 1999;354: Assessment of the Safety and Efficacy of a New Thrombolytic Regimen (ASSENT)-3 Investigators. Efficacy and safety of tenecteplase in combination with enoxaparin, abciximab, or unfractionated heparin: the ASSENT-3 randomised trial in acute myocardial infarction. Lancet. 2001;358: Verheugt FWA, Lamfers EJP, Aengevaeren WRM. Reperfusietherapie bij patiënten met een acuut myocardinfarct met ST-segmentelevatie: fibrinolyse versus transport naar een hartcentrum voor primaire angioplastiek. Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147: Ned Tijdschr Geneeskd december;150(49) 2709

6 Abstract No advantage to referring patients with acute myocardial infarction from a general hospital to an intervention clinic for percutaneous coronary intervention; comparison of mortality rates in 2000 and 2003 in the Meander Medical Centre, Amersfoort Objective. To evaluate whether implementation of the 2001 Netherlands Society of Cardiology guideline ST-elevation acute coronary syndromes, which recommends the use of percutaneous coronary intervention (PCI), has reduced mortality and complication rates in a general hospital, and whether patient characteristics and outcomes are comparable to those reported in the Assessment of the Safety and Efficacy of a New Thrombolytic (ASSENT) 2 and 3 trials. Design. Retrospective outcomes study. Method. Data from 2003 were compared with data from 2000 regarding patients with acute myocardial infarction who received thrombolysis at the Meander Medical Centre in Amersfoort, the Netherlands, or percutaneous transluminal coronary angioplasty (PTCA) after referral to an intervention clinic. Data included baseline characteristics, type of treatment, outcomes and complications. Age, sex and mortality of all patients were compared to data from the ASSENT 2 and 3 trials. Results. Data were included from 130/132 patients treated in 2003 and 145/145 patients treated in Baseline characteristics were comparable, except age: there were significant more elderly patients in 2003 (p = 0.006). After implementation of the guideline, significantly more patients underwent PTCA (odds ratio (OR) 4.41 (95% CI: )). After adjusting for confounding factors there was no significant difference in in-hospital mortality (adjusted OR 1.11 (95% CI: )), 30-day mortality and 1-year mortality. Significantly more minor complications were reported (OR 2.58 (95% CI: )). Significantly more women and patients older than 75 years were treated compared with the ASSENT 2 and 3 trials. The 30-day mortality rate was significantly higher compared with ASSENT 2 (OR 1.60 (95% CI: )) and ASSENT 3 (OR 1.74 (95% CI: )). Conclusion. The implementation of new guidelines ST-elevation acute coronary syndromes did not result in lower mortality or fewer complications. Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150: Ned Tijdschr Geneeskd december;150(49)

Nederlanse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting

Nederlanse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting 197 198 Samenvatting In het proefschrift worden diverse klinische aspecten van primaire PCI (Primaire Coronaire Interventie) voor de behandeling van een hartinfarct onderzocht.

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 198 Het eerste deel van dit proefschrift beschrijft de effectiviteit van clopidogrel en tirofiban in patiënten met een acuut hart infarct verwezen voor een spoed dotter behandeling. In hoofdstuk 1 werd

Nadere informatie

IBOM-2. Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis

IBOM-2. Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis IBOM-2 Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis Abeer Ahmad Ruth Mast Giel Nijpels Jacqueline Dekker Piet Kostense Jacqueline Hugtenburg Afdelingen Klinische

Nadere informatie

Zorg voor het acute myocardinfarct: van locaal initiatief tot landelijke organisatie. Gert van Houwelingen interventiecardioloog

Zorg voor het acute myocardinfarct: van locaal initiatief tot landelijke organisatie. Gert van Houwelingen interventiecardioloog Zorg voor het acute myocardinfarct: van locaal initiatief tot landelijke organisatie Gert van Houwelingen interventiecardioloog Samenwerken in de keten: expertgroep myocardinfarct Prehistorie: geen keten,

Nadere informatie

Behandeling van het acute herseninfarct

Behandeling van het acute herseninfarct Behandeling van het acute herseninfarct VPL symposium 14-03-2014 Puck Fransen, onderzoeker neurologie, Erasmus MC Inhoud Achtergrond (epidemiologie/etiologie) Behandeling endovasculaire behandeling Huidige

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel Prasugrel behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder ook clopidogrel

Nadere informatie

Hartcentra en het effect van bijzondere medische verrichtingen op het gestandaardiseerde ziekenhuissterftecijfer

Hartcentra en het effect van bijzondere medische verrichtingen op het gestandaardiseerde ziekenhuissterftecijfer oorspronkelijke stukken Hartcentra en het effect van bijzondere medische verrichtingen op het gestandaardiseerde ziekenhuissterftecijfer W.F.van den Bosch, W.C.Graafmans, D.Pieter en G.P.Westert Doel.

Nadere informatie

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures Diabetes in ACS Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen No disclosures Wat we weten van diabeten Outcome na ACS slechter dan bij niet diabeten: o Dood o Infarct o Stroke o Bloeden Korte termijn én lange termijn:

Nadere informatie

casus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care 12-1-2015

casus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care 12-1-2015 Ventrikel septum ruptuur casus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care 12-1-2015 Casus 70 jarige man RVO: post operatief na VSR correctie en triscuspidalisplastiek Dyspneu verdenking pneumonie,

Nadere informatie

Samenvatting SAMENVATTING

Samenvatting SAMENVATTING SAMENVATTING INTRODUCTIE Acuut coronair syndroom (ACS) is de meest voorkomende ischemische hartziekte en één van de belangrijkste oorzaken van vroegtijdige sterfte in de wereld. Ondanks dat veranderingen

Nadere informatie

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Fokkema, M. L. (2013). Outcome after percutaneous coronary intervention Groningen: s.n.

Citation for published version (APA): Fokkema, M. L. (2013). Outcome after percutaneous coronary intervention Groningen: s.n. University of Groningen Outcome after percutaneous coronary intervention Fokkema, Marieke IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it.

Nadere informatie

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel)

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) EFIENT (prasugrel) behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder

Nadere informatie

De NVVC Richtlijnen ST-Elevatie Acute Coronaire Syndromen (STE-ACS) 26 oktober 2001

De NVVC Richtlijnen ST-Elevatie Acute Coronaire Syndromen (STE-ACS) 26 oktober 2001 De NVVC Richtlijnen ST-Elevatie Acute Coronaire Syndromen (STE-ACS) 26 oktober 2001 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Uitgangspunten van de werkgroep 3. Aanbevelingen 4. De patiënt met een acuut hartinfarct

Nadere informatie

Landelijk Diabetes Congres 2016

Landelijk Diabetes Congres 2016 Landelijk Diabetes Congres 2016 Insuline Pompen, zelfcontrole en sensoren, need to know Thomas van Bemmel, Internist Gelre Ziekenhuis Apeldoorn Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling zie hieronder

Nadere informatie

Chapter 8. Samenvatting en conclusie

Chapter 8. Samenvatting en conclusie Chapter 8 Samenvatting en conclusie 110 Doel van het promotieonderzoek was (1) evaluatie van het resultaat van vroege abciximab toediening vóór primaire percutane coronaire interventie (PPCI) in patiënten

Nadere informatie

Thuisbehandeling van longembolie: contra

Thuisbehandeling van longembolie: contra Thuisbehandeling van longembolie: contra Karina Meijer UMCG afd Hematologie IVG-symposium Vasculaire Geneeskunde, 11 september 2015 Aan de andere kant.. Weinig echt bewijs Als je dat toch genoeg vindt:

Nadere informatie

Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken

Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken 1 Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken Smoking Cessation in Cardiac Patients Esther Kers-Cappon Begeleiding door:

Nadere informatie

Telebegeleiding & zelfmanagement bij chronisch hartfalen

Telebegeleiding & zelfmanagement bij chronisch hartfalen Telebegeleiding & zelfmanagement bij chronisch hartfalen All-cause mortality HospitalizaBon for chronic heart failure Cochrane Database Syst Rev 2010; 8: CD007228 710 stable chronic, opbmal treated, HF

Nadere informatie

5.3. Gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden

5.3. Gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden 5.3 Gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden 98 5.3 Gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden Patiënten die de diagnose gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden krijgen, kunnen worden

Nadere informatie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie

Nadere informatie

Bewaking van de veiligheid van deelnemers aan gerandomiseerd klinisch onderzoek: grondslagen en methoden

Bewaking van de veiligheid van deelnemers aan gerandomiseerd klinisch onderzoek: grondslagen en methoden nen beschikbaar komt, wordt deze informatie betrokken in de afweging van de METC tijdens een herbeoordeling. In extreme gevallen kan het onderzoek worden gestaakt. Wanneer het onderzoek, in al dan niet

Nadere informatie

GECOMBINEERD AORTAKLEPLIJDEN EN 5CORONAIRLIJDEN

GECOMBINEERD AORTAKLEPLIJDEN EN 5CORONAIRLIJDEN GECOMBINEERD AORTAKLEPLIJDEN EN CORONAIRLIJDEN Patiënten die de diagnose gecombineerd aortakleplijden en coronairlijden krijgen, kunnen worden behandeld middels coronaire bypasschirurgie (CABG) en een

Nadere informatie

Bent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A.

Bent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A. Bent u gemotiveerd? Een Experimenteel Onderzoek naar de Invloed van een op het Transtheoretisch Model Gebaseerde Interventie op de Compliance bij de Fysiotherapeutische Behandeling van Psychiatrische Patiënten

Nadere informatie

5-jaars Follow-up van de FAME studie

5-jaars Follow-up van de FAME studie 5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of

Nadere informatie

Prehospitale trombolyse niet langer nodig. door Marc de Leeuw - 22-02-2013

Prehospitale trombolyse niet langer nodig. door Marc de Leeuw - 22-02-2013 Prehospitale trombolyse niet langer nodig NHG-Standaard Acuut coronair syndroom herzien door Marc de Leeuw - 22-02-2013 De NHG-Standaard Acuut coronair syndroom is recent herzien. Een belangrijke wijziging

Nadere informatie

De oudere patiënt met comorbiditeit

De oudere patiënt met comorbiditeit De oudere patiënt met comorbiditeit Dr. Arend Mosterd cardioloog Meander Medisch Centrum, Amersfoort Dr. Irène Oudejans klinisch geriater Elkerliek ziekenhuis, Helmond Hartfalen Prevalentie 85 plussers

Nadere informatie

Perspectief van de zorgondernemer. Prof. dr. Robert Slappendel, anesthesioloog Manager kwaliteit en Veiligheid Amphia Ziekenhuis

Perspectief van de zorgondernemer. Prof. dr. Robert Slappendel, anesthesioloog Manager kwaliteit en Veiligheid Amphia Ziekenhuis Perspectief van de zorgondernemer Prof. dr. Robert Slappendel, anesthesioloog Manager kwaliteit en Veiligheid Amphia Ziekenhuis Heeft dit zorgstelsel adequate prikkels om kwalitatief goede zorg te leveren?

Nadere informatie

ADVIES M.B.T. DE ERKENNINGSNORMEN VOOR HET ZORGPROGRAMMA CARDIALE PATHOLOGIE

ADVIES M.B.T. DE ERKENNINGSNORMEN VOOR HET ZORGPROGRAMMA CARDIALE PATHOLOGIE FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU Directoraat-generaal Organisatie gezondheidszorgvoorzieningen NATIONALE RAAD VOOR ZIEKEN- HUISVOORZIENINGEN. BRUSSEL, 08/06/2006 Afdeling

Nadere informatie

Sekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen. bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar

Sekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen. bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar Sekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar Gender Differences in Crying Frequency and Psychosocial Problems in Schoolgoing Children aged 6

Nadere informatie

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Samenvatting Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Hoofdstuk 1 bevat de algemene inleiding van dit proefschrift. Dit hoofdstuk

Nadere informatie

Publicatie sterftecijfers 2014 Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht

Publicatie sterftecijfers 2014 Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht Toelichting bij - Publicatie sterftecijfers 2014 Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht W.J. Jansen & F. van den Elsen November 2015 Toelichting publicatie HSMR 2014 - Albert Schweitzer ziekenhuis november

Nadere informatie

Addendum. Nederlandse Samenvatting

Addendum. Nederlandse Samenvatting Addendum A Nederlandse Samenvatting 164 Addendum Cardiovasculaire ziekten na hypertensieve aandoeningen in de zwangerschap Hypertensieve aandoeningen zijn een veelvoorkomende complicatie tijdens de zwangerschap.

Nadere informatie

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct NVVC-CONNECT In kaart brengen van zorg voor Nederlandse patiënt met myocardinfarct 1 NVVC-CONNECT Behandeling myocardinfarct Kan het beter? Regionale samenwerking Kan het beter? 4 mei 2012 2 NVVC-CONNECT

Nadere informatie

Chemotherapie en stolling

Chemotherapie en stolling Chemotherapie en stolling Therapie, preventie en risicofactoren Karen Geboes UZ Gent 4 december 2015 Avastin en longembolen: hoe behandelen en Avastin al dan niet verder? Chemotherapie en stolling: Therapie,

Nadere informatie

Goede gegevensvastlegging voor een betrouwbare HSMR

Goede gegevensvastlegging voor een betrouwbare HSMR Goede gegevensvastlegging voor een betrouwbare HSMR Een betrouwbare HSMR berekening is alleen mogelijk als ziekenhuizen volgens dezelfde regels, dus op uniforme wijze hun opnamen in de LMR (en diens opvolger

Nadere informatie

Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond

Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Samenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2

Samenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2 Samenvatting 125 Samenvatting Hoofdstuk 1 Gedurende de laatste 20 jaar is binnen de IVF de aandacht voornamelijk uitgegaan naar de verbetering van zwangerschapsresultaten. Hierdoor is er te weinig aandacht

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 januari 2013 Farma februari 2013

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 januari 2013 Farma februari 2013 Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 januari 2013 Farma-3151398 11 februari 2013 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer

Nadere informatie

Pre-hospital chest pain triage by paramedics using the HEART score (1 x hs-ctnt).

Pre-hospital chest pain triage by paramedics using the HEART score (1 x hs-ctnt). Pre-hospital chest pain triage by paramedics using the HEART score (1 x hs-ctnt). D. Ali, MJ. Fokkert, RJ. Slingerland, R. Tolsma, A. Mosterd, M. Ishak, F. Van Eenennaam, K. Bruheim, J.M. ten Berg, A.

Nadere informatie

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.

Nadere informatie

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten PRO De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten Prof. dr. Saskia Middeldorp, internist Afdeling Vasculaire Geneeskunde Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat zegt de NHG standaard

Nadere informatie

Schrik om het hart! CoRPS. Dr. Annelieke Roest. Promotoren: Peter de Jonge, PhD. Johan Denollet, PhD

Schrik om het hart! CoRPS. Dr. Annelieke Roest. Promotoren: Peter de Jonge, PhD. Johan Denollet, PhD Schrik om het hart! Center of Research on Psychology in Somatic diseases Promotoren: Peter de Jonge, PhD Johan Denollet, PhD Dr. Annelieke Roest Anxiety and Depression In Coronary Heart Disease: Annelieke

Nadere informatie

Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis

Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig Start behandeling in het ziekenhuis Na 1 dag naar huis Na 2 dagen naar huis Na 5-7 dagen naar huis als de INR goed is Menno Huisman afdeling Interne

Nadere informatie

Uitkomstenonderzoek in non-hodgkin lymphoma. Hedwig Blommestein

Uitkomstenonderzoek in non-hodgkin lymphoma. Hedwig Blommestein Uitkomstenonderzoek in non-hodgkin lymphoma ~Kansen en uitdagingen~ Hedwig Blommestein Inleiding Inhoud presentatie Uitkomstenonderzoek Casus rituximab maintenance Achtergrond Resultaten t Conclusie Uitkomstenonderzoek

Nadere informatie

Antistolling: Kunt u het bijhouden?

Antistolling: Kunt u het bijhouden? Antistolling: Kunt u het bijhouden? Trombocytenaggregatieremming anno 2016 Sander Damen, arts-onderzoeker cardiologie Cyril Camaro, cardioloog 27-09-2016 Inhoud Achtergrond trombocytenaggregatieremming

Nadere informatie

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken

Nadere informatie

Cardiologie De nieuwste ontwikkelingen. Dr. S.A.J. van den Broek Thoraxcentrum/Afdeling Cardiologie UMCG

Cardiologie De nieuwste ontwikkelingen. Dr. S.A.J. van den Broek Thoraxcentrum/Afdeling Cardiologie UMCG Cardiologie De nieuwste ontwikkelingen Dr. S.A.J. van den Broek Thoraxcentrum/Afdeling Cardiologie UMCG Dhr. A, 48 jaar taxichauffeur s ochtends 06.20 uur acuut pijn op de borst met een zwaar gevoel in

Nadere informatie

CORONAIRLIJDEN. Hiërarchie gecombineerd voor Coronairlijden

CORONAIRLIJDEN. Hiërarchie gecombineerd voor Coronairlijden Coronairlijden CORONAIRLIJDEN is binnen Meetbaar Beter gedefinieerd als coronaire atherosclerose welke leidt tot progressieve lumenvernauwing van één of meerdere kransslagaderen (coronairen) met myocardiale

Nadere informatie

Valgerelateerde ziekenhuisopnamen bij ouderen in Nederland. [Trends in Fall-Related Hospital Admissions in Older Persons in the Netherlands]

Valgerelateerde ziekenhuisopnamen bij ouderen in Nederland. [Trends in Fall-Related Hospital Admissions in Older Persons in the Netherlands] Valgerelateerde ziekenhuisopnamen bij ouderen in Nederland [Trends in Fall-Related Hospital Admissions in Older Persons in the Netherlands] Klaas A. Hartholt; Nathalie van der Velde; Casper W.N. Looman;

Nadere informatie

Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC

Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC achtergrond veneuze trombose komt frequent voor Medisch jaarverslag FNT 2014

Nadere informatie

Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten

Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten met diabetes mellitus type 2 in de huisartsenpraktijk Thinking

Nadere informatie

Standard Mortality Ratio s (SMR) en de Hospital Standardized Sterftecijfers (HSMR) per specifieke diagnosegroep

Standard Mortality Ratio s (SMR) en de Hospital Standardized Sterftecijfers (HSMR) per specifieke diagnosegroep Standard Mortality Ratio s (SMR) en de Hospital Standardized Sterftecijfers (HSMR) per specifieke diagnosegroep SMR s per specifieke diagnosegroep 2015-2017 De Standard Mortality Ratio s (SMR) geeft per

Nadere informatie

12 Ziekenhuissterfte, dossieronderzoek en onverwacht lange opnameduur

12 Ziekenhuissterfte, dossieronderzoek en onverwacht lange opnameduur 12 Ziekenhuissterfte, dossieronderzoek en onverwacht lange opnameduur De Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR) is een deels gecorrigeerde maat voor ziekenhuissterfte bij 50 diagnosegroepen (de zogenoemde

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Het onderwerp van dit proefschrift is depressieve en angst symptomen in chronische dialyse patiënten en andere patiënten. Het proefschrift bestaat uit twee delen (deel A en deel

Nadere informatie

17/04/2013. 1. Epidemiologische studies. Children should not be treated as miniature men and women Abraham Jacobi

17/04/2013. 1. Epidemiologische studies. Children should not be treated as miniature men and women Abraham Jacobi Aanpak en interpretatie van een epidemiologische studie Aanpak en interpretatie van een epidemiologische studie Katia Verhamme, MD, PhD Epidemioloog OLV Ziekenhuis-Aalst Erasmus MC Rotterdam 20 april 2013

Nadere informatie

HOE VERSCHILLEN HARTVAATPATIËNTEN MET OF ZONDER PSYCHOPROBLEMATIEK VAN ELKAAR?

HOE VERSCHILLEN HARTVAATPATIËNTEN MET OF ZONDER PSYCHOPROBLEMATIEK VAN ELKAAR? HOE VERSCHILLEN HARTVAATPATIËNTEN MET OF ZONDER PSYCHOPROBLEMATIEK VAN ELKAAR? Leora Maas Onderzoeksstage 1 e lijns geneeskunde INHOUDSOPGAVE Achtergrond Onderzoeksvragen Methode Resultaten Discussie Aanbevelingen

Nadere informatie

Tenecteplase is geregistreerd voor de

Tenecteplase is geregistreerd voor de GeneesmiddelproGel Het hartinfarct blijft een belangrijke doodsoorzaak. En al neemt de sterfte af, het aantal ziekenhuisopnamen stijgt. Zo snel mogelijk na een hartinfarct moet trombolyse plaatsvinden.

Nadere informatie

Raditime. Snel, sneller, snelst. Mieke van Duinen Verpleegkundig specialist Hartcentrum OLVG CarVasZ 21 november 2014

Raditime. Snel, sneller, snelst. Mieke van Duinen Verpleegkundig specialist Hartcentrum OLVG CarVasZ 21 november 2014 Raditime Onderzoek naar de veiligheid van vervroegd ontslaan van patiënten na een ongecompliceerde percutane coronaire interventie (PCI) in poliklinische setting Snel, sneller, snelst Mieke van Duinen

Nadere informatie

Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk

Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk ELLEN BANIERINK ANIOS INTERNE GENEESKUNDE 06-12-2016 Inhoud Aanleiding Vorming onderzoeksvoorstel Het onderzoek Praktisch gezien Planning Verloop Problemen

Nadere informatie

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG Epidemiologie van atriumfibrilleren (AF) Meest voorkomende ritmestoornis in de westerse wereld Gemiddeld

Nadere informatie

24 september 2015. Van harte welkom!

24 september 2015. Van harte welkom! 24 september 2015 Van harte welkom! Programma 20.00: Welkom Wendy de Valk, verpleegkundig specialist cardiologie 20.10: Het vrouwenhart. Is er verschil tussen mannen en vrouwen? Mw. A. Lubbert-Verberkmoes,

Nadere informatie

Combinatietherapie van TARs en NOACs

Combinatietherapie van TARs en NOACs NECF nascholing 27-9-2016 Combinatietherapie van TARs en NOACs Margreet Warlé-van Herwaarden, openbaar apotheker, Groesbeek Harvey Fijn, cardioloog i.o., CWZ Inhoud Inleiding (dilemma en gevolgen combineren,

Nadere informatie

Staat voor: Registratie, Transparantie en Kwaliteit. Benchmark Rapport. ICD procedures. Toelichting NCDR ICD Deelnemende ziekenhuizen

Staat voor: Registratie, Transparantie en Kwaliteit. Benchmark Rapport. ICD procedures. Toelichting NCDR ICD Deelnemende ziekenhuizen Benchmark Rapport ICD procedures Periode: 2010-2012 Peildatum: Datum 26 juli 2013 Ziekenhuis: Catharina Ziekenhuis Michelangelolaan 2 5623 EJ Eindhoven Toelichting NCDR ICD 2010-2012 Deelnemende ziekenhuizen

Nadere informatie

Disclosure belangen. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven.

Disclosure belangen. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven. Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding

Nadere informatie

LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts

LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts Mark M. J. Valk, huisarts-onderzoeker Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Huisarts in Amersfoort 1 Wie wil dat huisartsen

Nadere informatie

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis ACUUT CORONAIR SYNDROOM 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis Doelen Behandeling van ACS - Medicamenteus - Invasief Complicaties Prognose 2 Behandeling:

Nadere informatie

INVLOED VAN CHRONISCHE PIJN OP ERVAREN SOCIALE STEUN. De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren

INVLOED VAN CHRONISCHE PIJN OP ERVAREN SOCIALE STEUN. De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren Sociale Steun The Effect of Chronic Pain and the Moderating Effect of Gender on Perceived Social Support Studentnummer:

Nadere informatie

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu?

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu? Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu? Annette Galema-Boers, MANP 24-11-2017 Clinic for dyslipidemias and inherited cardiovascular diseases

Nadere informatie

Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian

Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian Pruijsers-Lamers, Verpleegkundig Specialist Cardiologie

Nadere informatie

Chapter 10 Samenvatting

Chapter 10 Samenvatting Chapter 10 Samenvatting Chapter 10 De laatste jaren is de mortaliteit bij patiënten met psychotische aandoeningen gestegen terwijl deze in de algemene populatie per leeftijdscategorie is gedaald. Een belangrijke

Nadere informatie

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes Prof Dr Johan De Su.er Universiteit Gent AZ Maria Middelares Gent Sta:ne gebruikers in België : 2005-2015 CM rapport 2015 ZIV uitgaven voor sta:nes: 2005-2015

Nadere informatie

Programma

Programma 25 september 2014 Programma Welkom Waarom samen? Waarom samen? >20 jaar bestaande (samen)werking streven naar kwaliteit groot volume aantrekkingspool voor talent innovatie Waarom samen? concentratie verdere

Nadere informatie

Staat voor: Registratie, Transparantie en Kwaliteit. Benchmark Rapport. ICD procedures. Toelichting NCDR ICD Deelnemende ziekenhuizen

Staat voor: Registratie, Transparantie en Kwaliteit. Benchmark Rapport. ICD procedures. Toelichting NCDR ICD Deelnemende ziekenhuizen Benchmark Rapport ICD procedures Periode: 2010-2012 Peildatum: Datum 26 juli 2013 Ziekenhuis: Leids Universitair Medisch Centrum Albinusdreef 2 2333 ZA Leiden Toelichting NCDR ICD 2010-2012 Deelnemende

Nadere informatie

Triage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T

Triage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T Triage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T Rudolf Tolsma Verpleegkundig specialist acute zorg Perspectief

Nadere informatie

Management of preterm delivery in women with abnormal fetal presentation

Management of preterm delivery in women with abnormal fetal presentation UvA-DARE (Digital Academic Repository) Management of preterm delivery in women with abnormal fetal presentation Bergenhenegouwen, L.A. Link to publication Citation for published version (APA): Bergenhenegouwen,

Nadere informatie

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN ehealth bij hartrevalidatie: meer deelnemers, minder terugval, beter eindresultaat? KNMG ehealth congres Donderdag 28 juni 2018 Evoluon

Nadere informatie

Chapter 6 Samenvatting en Conclusies

Chapter 6 Samenvatting en Conclusies Chapter 6 Chapter 6 Samenvatting en Conclusies 165 Chapter 6 Samenvatting en Conclusies De diagnose hartinfarct wordt gesteld aan de hand van klinische, elektrocardiografische en biochemische kenmerken.

Nadere informatie

Appendix 2. Nederlandse samenvatting. Jeroen Slikkerveer

Appendix 2. Nederlandse samenvatting. Jeroen Slikkerveer Appendix 2 Nederlandse samenvatting Jeroen Slikkerveer Appendix 2 In de afgelopen tientallen jaren heeft de echo zich ontwikkeld tot een ruim beschikbaar en makkelijk toepasbaar diagnosticum voor de dagelijkse

Nadere informatie

HSMR en SMRs per diagnosegroep Cijfers 2015 IJsselmeerziekenhuizen

HSMR en SMRs per diagnosegroep Cijfers 2015 IJsselmeerziekenhuizen en SMRs per diagnosegroep Cijfers 2015 IJsselmeerziekenhuizen De Praktijk Index Rembrandtlaan 31 3723 BG Bilthoven 030-244 0326 www.depraktijkindex.nl maart 2016 Introductie In deze rapportage worden de

Nadere informatie

De ontwikkeling van een heropnamemodel. Corine Penning, Jan van der Laan, Agnes de Bruin (CBS) Landelijke Themabijeenkomst Heropnamen DHD

De ontwikkeling van een heropnamemodel. Corine Penning, Jan van der Laan, Agnes de Bruin (CBS) Landelijke Themabijeenkomst Heropnamen DHD De ontwikkeling van een heropnamemodel Corine Penning, Jan van der Laan, Agnes de Bruin (CBS) Landelijke Themabijeenkomst Heropnamen DHD Aanleiding Heropname kan een indicator zijn voor sub-optimale zorg

Nadere informatie

Volumenormen cardiologie 2016

Volumenormen cardiologie 2016 Volumenormen cardiologie 2016 Nederlandse Vereniging voor Cardiologie Nederlandse Vereniging voor Cardiologie Auteur: Moniek Elsendoorn, beleidsmedewerker kwaliteit Vastgesteld: 14 september 2016 Evaluatiedatum:

Nadere informatie

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691

Nadere informatie

Treatment strategies and risk stratification in non ST elevation acute coronary syndromes Windhausen, A.

Treatment strategies and risk stratification in non ST elevation acute coronary syndromes Windhausen, A. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Treatment strategies and risk stratification in non ST elevation acute coronary syndromes Windhausen, A. Link to publication Citation for published version (APA):

Nadere informatie

Trombolyse voor het herseninfarct: het einde van het begin

Trombolyse voor het herseninfarct: het einde van het begin literatuur 1 The National Institute of Neurological Disorders and Stroke rt-pa Stroke Study Group. Tissue plasminogen activator for acute ischemic stroke. N Engl J Med 1995;333:1581-7. 2 Stam J, Koudstaal

Nadere informatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie Bloedingen onder antitrombotische medicatie Timing van herstarten Marieke Gimbel, arts-onderzoeker cardiologie 06-11-2018 Disclosure belangen spreker Marieke Gimbel - St. Antonius ziekenhuis Geen (potentiële)

Nadere informatie

Toekomst van de reanimatie: standpunt van de cardiolooog. Prof dr Johan Bosmans Interventiecardioloog Universitair Ziekenhuis Antwerpen

Toekomst van de reanimatie: standpunt van de cardiolooog. Prof dr Johan Bosmans Interventiecardioloog Universitair Ziekenhuis Antwerpen Toekomst van de reanimatie: standpunt van de cardiolooog Prof dr Johan Bosmans Interventiecardioloog Universitair Ziekenhuis Antwerpen Toekomst van de reanimatie: voorkomen is beter dan (misschien) genezen

Nadere informatie

Casus: Mona L. 72 jaar

Casus: Mona L. 72 jaar Casus: Mona L. 72 jaar Dringende presentatie op uw raadpleging Sinds 1u aanhoudende hoogabdominale last. Dit nam opnieuw toe bij het stappen van de wagen tot aan de praktijk. Gisteren trad dezelfde klacht

Nadere informatie

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual

Nadere informatie

Do it right. NVVC! Connect: Hoe wordt de infarctzorg in Nederland georganiseerd? Victor AWM Umans. Nederlandse Vereniging voor Cardiologie

Do it right. NVVC! Connect: Hoe wordt de infarctzorg in Nederland georganiseerd? Victor AWM Umans. Nederlandse Vereniging voor Cardiologie Do it right NVVC! Connect: Hoe wordt de infarctzorg in Nederland georganiseerd? Victor AWM Umans Nederlandse Vereniging voor Cardiologie Peilers van de NVVC Patiënt Iedere patiënt wil goede toegang tot

Nadere informatie

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope Een onderzoek naar de relatie tussen sociale steun en depressieve-

Nadere informatie

Clinical outcome in high-risk STEMI patients with multivessel disease: towards recanalization of CTOs following primary PCI van der Schaaf, R.J.

Clinical outcome in high-risk STEMI patients with multivessel disease: towards recanalization of CTOs following primary PCI van der Schaaf, R.J. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Clinical outcome in high-risk STEMI patients with multivessel disease: towards recanalization of CTOs following primary PCI van der Schaaf, R.J. Link to publication

Nadere informatie

Samen zorgen. Samen zorgen wij voor de beste zorg bij een acuut hartinfarct

Samen zorgen. Samen zorgen wij voor de beste zorg bij een acuut hartinfarct Samen zorgen Samen zorgen wij voor de beste zorg bij een acuut hartinfarct Goof Zonneveld, huisarts in Sint Pancras en kaderhuisarts HVZ Secundaire preventie Verbinding tussen 2 e en 1 e lijn NVVC-Connect

Nadere informatie

Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten. Ton Kuijpers, Epidemioloog

Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten. Ton Kuijpers, Epidemioloog Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten Ton Kuijpers, Epidemioloog Guru based medicine Inhoud Voorbeeld van een wetenschappelijk onderzoeksdesign (RCT) Mate van bewijs Conclusies

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren CVA (CVAB) 2016

Factsheet Indicatoren CVA (CVAB) 2016 Factsheet en CVA (CVAB) 2016 Registratie gestart: 2014 In- en exclusiecriteria Definities: - CVA (Beroerte): intracerebrale bloeding of herseninfarct. - Intracerebrale bloeding: spontane bloeding in het

Nadere informatie

Recente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek

Recente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek Recente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek Prof dr JJM van Delden Julius Centrum, UMC Utrecht j.j.m.vandelden@umcutrecht.nl Inleiding Medisch-wetenschappelijk

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren CVA (CVAB) 2017 Versie: 2017 Registratie gestart: 2014

Factsheet Indicatoren CVA (CVAB) 2017 Versie: 2017 Registratie gestart: 2014 Factsheet en CVA (CVAB) 2017 Versie: 2017 Registratie gestart: 2014 Versie 2017 pagina 1 van 8 enoverzicht CVAB 2017 Nr. Type Uitvraag Bron indicator over (jaar) 1. Aantal klinisch opgenomen CVA-patiënten,

Nadere informatie

8 Verschil in behandeling met alteplase tussen mannen en vrouwen: gegevens uit het PRACTISE onderzoek

8 Verschil in behandeling met alteplase tussen mannen en vrouwen: gegevens uit het PRACTISE onderzoek 8 Verschil in behandeling met alteplase tussen mannen en vrouwen: gegevens uit het PRACTISE onderzoek M. Dirks, I.R. de Ridder, D.W.J. Dippel, namens de PRACTISE onderzoekers Afdeling Neurologie, Erasmus

Nadere informatie