TeamvanMeer! CHE STUDIE Engelen Conventstraat 20 - Begijnhof Diest. Typologie. Kadastrale gegevens. Datering. Bescherming.

Transcriptie

1 TeamvanMeer! Sint-Truidersteenweg Hasselt info@teamvanmeer.be CHE STUDIE - Begijnhof Diest Typologie Breedhuis - enkelhuis (2 traveeën, 1 bouwlaag) Kadastrale gegevens Diest, Afdeling 1, Sectie A, 1904a Datering 19de eeuw Bescherming Monument (1938) Landschap (1939) Unieke elementen Stroomlaag aan de voorzijde Bouwaanvragen / Korte bouwgeschiedenis De woning in de bestaat uit twee traveeën onder een leien zadeldak, met een klimmende dakkapel aan de tuinzijde. Tegen de achtergevel bevindt zich een recente aanbouw en achteraan in de tuin een achterbouw. Het huis wordt reeds vermeld in het huizenboek van 1680 als H. Jozef. De voorbouw werd met zekerheid verbouwd, vermoedelijk in de 19de eeuw. Bij een door het kadaster geregistreerde mutatie werd een gedeelte van de achterbouw afgestaan aan het ten zuiden aanpalende perceel. Het interieur werd ingrijpend gerenoveerd, laatst in de tweede helft van de 20ste eeuw. (uit registratiefiche Studiebureau Monumentenzorg -SBMZ-). afb. 1 Voorgevel 1

2 SYNTHESE CHE STUDIE Kenmerkende elementen Bouwlagen 1 Traveeën 2 Metselverband kruisverband Ankers / Plint gecementeerd Fries / Dak zadeldak met leien Kroonlijsten hanggoten Daklichten 1 klimmende dakkapel achterzijde Buitenschrijnwerk hout Uit te voeren restauratiewerken Dak - controleren en herstellen van het dakgebinte - plaatselijk vervangen van aangetaste en verweerde delen - vervangen en verankeren van de muurplaat - preventieve en curatieve behandeling houten elementen - vervangen van het onderdak - vernieuwen dakbedekking - isoleren van het dak (niet premiegerechtigd) - controleren en herstellen van de dakkapellen Maatregelen beheersplan - bekabeling voorgevel verwijderen - tuinmuur met Engelen Convenstraat 22 verwijderen - aanbouw verwijderen - volledige achtergevel afbreken en opnieuw bouw Historisch waardevolle elementen Woning - positie zuidelijke rookvanger - moerbalken met sporen van korbelen - gedeelte geprofileerde balksleutel noordelijke moerbalk - spantbenen verdieping Achterbouw - positie van de achterbouw Storende elementen - Achtergevel in recent metselwerk - Aanbouw - Plafonds in plaatmateriaal op gelijkvloers en verdieping - Recent toegevoegde trap - Linoleumbekleding van de vloer op de verdieping - Binnen- en buitenafwerking van de achterbouw Bouwkundige evaluatie - huidige toestand dak matig - huidige toestand buitenschil goed - huidige toestand interieur slecht - huidige toestand achterbouw slecht Buitenschil - behandelen opgaand metselwerk tegen opstijgend vocht - controleren en herstellen van het metsel- en voegwerk - plaatselijk herstellen en opnieuw kaleien van de buitengevels - herstellen cementering plint - vervangen van het buitenschrijnwerk naar bestaand model (houten kader met getrokken monumentenglas) - herstellen raamdorpels Interieur - behandelen muren tegen opstijgend vocht - vernieuwen en isoleren vloer op de gelijkvloerse verdieping (niet premiegerechtigd) - controleren en herstellen vloeren en plafonds - vernieuwen technische installaties cfr. huidige normen (niet premiegerechtigd) Bronnen - Beheersplan Begijnhof Diest; meerjarenplan voor de globale aanpak van het begijnhoflandschap (jan. 2015) opgemaakt door ARAT architecten i.s.m. Studiebureau Monumentenzorg - Registratiefiches Engelen Conventstraat (april 2015) opgemaakt door Studiebureau Monumentenzorg - Verslag van de bouwkundige inspectie (nov. 2007) opgemaakt door Monumentenwacht 2

3 1. FOTOGRAFISCH VERSLAG Kadastermutaties 1882, schets 20: > 1904a: Een gedeelte van de achterbouw wordt afgestaan aan Zowel de achterbouw als de totale oppervlakte van het perceel zijn dus kleiner. afb. 2 Kadasterschets 1882 (uit Kadaster Vlaams-Brabant) Historische afbeeldingen Er werden geen historische afbeeldingen teruggevonden. Huidige toestand afb. 3 Voorgevel afb. 4 Achtergevel 3

4 2. KENMERKENDE ELEMENTEN INTERIEUR / EXTERIEUR Historisch waardevolle elementen exterieur Voorgevel De straatgevel is opgetrokken in baksteenmetselwerk in kruisverband en wit geschilderd. De plint is gecementeerd en zwart geschilderd. In de linker travee bevindt zich een rechthoekige deuropening met vast bovenlicht, bakstenen strek en daarop een platte laag. De dorpel is recent vernieuwd en bestaat uit blauwe hardsteen. De houten opgeklampte deur heeft aan de binnenzijde een afwerking met panelen en geprofileerde omlijsting en dateert vermoedelijk uit een recente fase. In de rechter travee bevindt zich een rechthoekige vensteropening met als latei een bakstenen strek en een bakstenen dorpel. Het houten vensterkozijn heeft twee venstervleugels met tweeledige verdeling en een tweedelig bovenlicht. Rechts onderaan is in de voorgevel een klein rechthoekig keldervenster aanwezig. De opening heeft vermoedelijk een natuurstenen latei en dorpel en is voorzien van drie verticale diefijzers. Rechts beneden is er een houten kozijn met structuurglas aanwezig, de opening werd in een recente fase langs de binnenzijde gesloten. De straatgevel vertoont verschillende sporen van aanpassingen. Tussen de deur- en de vensteropening is op halve hoogte een stroomlaag aanwezig met daarboven twee lagen in recent baksteenmetselwerk. Ook de dagkanten van de twee huidige gevelopeningen vertonen sporen van aanpassingen. Links van de vensteropening is bovenaan een verstoring in het metselwerk waarneembaar, mogelijk bevond zich hier in een vroegere fase een gevelopening. Links van dit spoor is nog een deel van een muuranker herkenbaar dat vermoedelijk de moerbalk aan de binnenzijde met de gevel verankert. Dit anker en de moerbalk maken deel uit van de historische constructie en moeten bewaard blijven. afb. 5-6 Voorgevel en achtergevel Achtergevel De achtergevel bestaat uit recent baksteenmetselwerk in halfsteens verband. Tegen het rechterdeel van de achtergevel staat een recente eenlaagse aanbouw onder een lessenaardak met golfplaten. Zowel de achtergevel als de aanbouw hebben rechthoekige gevelopeningen met hardstenen dorpels en een strekkenlaag als latei. De aanbouw en de achtergevel hebben geen historische waarde. Indien de aanbouw wordt afgebroken zou het wel kunnen dat er nog een deel van de historische achtergevel wordt vrijgelegd. Afbraakwerken moeten steeds met de nodige voorzichtigheid gebeuren. Storende elementen exterieur - Achtergevel in nieuw metselwerk en aanbouw tegen de achtergevel afb. 7 Aanbouw Bij het eventueel verwijderen van deze aanbouw moet onderzocht worden of er nog onderdelen van vroegere vensterof deuromlijstingen bewaard zijn. Deze moeten bewaard en indien nodig hersteld worden. Na afbraak van de aanbouw 4

5 moet de achtergevel gekaleid worden zodat deze visueel een geheel vormt. Historisch waardevolle elementen interieur Verdieping Op de verdieping zijn nog verschillende elementen van de historische kapconstructie bewaard. Deze zijn op dit moment niet geheel zichtbaar door de aanwezige verlaagde plafonds en het plaatmateriaal dat tegen de wanden werd aangebracht. De nog aanwezige elementen van de historische kapconstructie moeten bewaard en hersteld worden. Mogelijk is ook nog een deel van de historische houten plankenvloer onder de linoleumvloer bewaard. Ook deze moet desgevallend bewaard blijven. Gelijkvloers Het interieur van deze woning is grotendeels vernieuwd en verbouwd, voor de laatste keer gebeurde dit vermoedelijk in de tweede helft van de 20ste eeuw. De vloer op het gelijkvloers is geheel vernieuwd, de wanden zijn vlak bepleisterd en behangen. Van de historische plafondconstructie zijn nog twee oost west georiënteerde moerbalken met sporen van korbelen behouden gebleven. Aan de noordelijke moerbalk is nog een deel van een geprofileerde balksleutel bewaard. Tussen de moerbalken zijn de plafonds bekleed met plaatmateriaal, mogelijk zijn hierboven nog delen van de historische plafondconstructie bewaard. Bij een restauratie moet het plaatmateriaal voorzichtig verwijderd worden en moeten eventueel bewaarde historische plafonds hersteld worden. De twee moerbalken moeten bewaard blijven. Deze moerbalken geven mogelijk de oorspronkelijke interieurindeling aan: vaak was er een centrale gang met aan elk uiteinde een deuropening, respectievelijk naar de straat en naar de tuin. Aan weerszijden van de gang bevonden zich kamers. Indien deze gang zich tussen de twee moerbalken bevond zou dit ook de verstoringen in het midden van de straatgevel verklaren: hier bevond zich dan de oorspronkelijke inkomdeur. Mogelijk dateert dan ook de positie van de rookvanger aan de zuidwand van gelijkvloers en verdieping uit een vroege fase. Er zijn echter op dit moment niet genoeg gegevens bekend om deze stelling te bevestigen. In de zuidwestelijke hoek bevindt zich een moderne houten trap. Uit de aanwezigheid van een keldervenster in de buitengevel kan men afleiden dat zich in deze hoek van het gelijkvloers oorspronkelijk een half ondergrondse kelder bevond. Vaak lag boven een dergelijke kelder een opkamer, van waaruit een trap naar de verdieping leidde. Het is niet afb. 8 Zichtbaar spantbeen verdieping afb. 9 Houten moerbalk gelijkvloers afb. 10 Noordelijke moerbalk gelijkvloers met deel van geprofileerd balksleutel 5

6 duidelijk of dit hier ook het geval was. De huidige trap heeft geen erfgoedwaarde maar bevindt zich mogelijk wel op de plaats van de oorspronkelijke trap. Storende elementen - Plafonds in plaatmateriaal op gelijkvloers en verdieping. Indien deze plafonds verwijderd worden, moet dit op een voorzichtige manier gebeuren en moeten eventueel aanwezige historische plafondconstructies bewaard worden. - Linoleumbekleding van de vloer op de verdieping. Na verdere ontmanteling kan hier onderzocht worden welke onderdelen van de historische kapconstructie nog bewaard zijn. - Recent toegevoegde trap afb. 11 Recent toegevoegde trap Historisch waardevolle achterbouw Achterbouw Achteraan in de tuin staat een bijgebouw. Deze is reeds op het primitief kadasterplan getekend en dateert vermoedelijk uit een vroege fase. Dit soort achterbouw is een kenmerkend element dat op de meeste percelen binnen het Begijnhof van Diest aanwezig is of was. Het lijkt daarom aangewezen om hier een achterbouw te bewaren. In de huidige toestand zijn er in deze achterbouw echter geen zichtbare historische elementen bewaard: De muren zijn zowel aan de buiten- als aan de binnenzijde gecementeerd en wit geschilderd, de vloer is bekleed met grote cementtegels en linoleum en de plafonds bestaan uit planken en plaatmateriaal. Mogelijk zijn boven de plafonds nog delen van de historische dakconstructie bewaard. Ook onder de linoleumbekleding kan nog een historische vloer aanwezig zijn. Dit moet bij een ontmanteling verder onderzocht worden. Ook de tuingevel van de achterbouw heeft in de huidige toestand geen zichtbare historische elementen. De gevelopeningen zijn waarschijnlijk recent. Momenteel is niet zichtbaar of in de gevel nog historisch baksteenmetselwerk bewaard is. Ook dit moet bij een ontmanteling verder onderzocht worden. afb. 12 Noordelijk gedeelte voorgevel achterbouw Storende elementen - Binnen- en buitenafwerking van de achterbouw afb. 13 Zuidelijk gedeelte voorgevel achterbouw 6

7 afb. 14 Historisch waardevolle elementen gelijkvloerse verdieping: moerbalken met balksleutel, posititie van de rookvanger, positie van de achterbouw afb. 16 Storende elementen gelijkvloerse verdieping: gelijkvloerse aanbouw, nieuwe trap, plafonds in plaatmateriaal, aanbouw, achtergevel en de binnen en buitenafwerking van de achterbouw afb. 15 Historisch waardevolle elementen verdieping: zichtbare spantbenen, positie van de rookvanger afb. 17 Storende elementen gelijkvloerse verdieping: linoleumbekleding van de vloer en de achtergevel 7

8 2. BOUWKUNDIGE EVALUATIE Bouwkundige evaluatie van het dak Dakbedekking Voorgevel De natuurleien en koperen leihaken zijn algemeen in goede staat en zitten goed op hun plaats. Verspreid ontbreken hoekjes van de leien, dit is echter beperkt en brengt de leidekking niet in gevaar. Plaatselijk vertoont het dakvlak geringe opstuwing. Dit is wellicht het gevolg van loszittende leihaken in combinatie met wind. Verspreid komt er mosgroei voor op de dakvlakken. Op de aanbouw is het dak afgewerkt met golfplaten in vezelcement. De golfplaten voldoen, maar zijn storend in het gevelbeeld. afb. 18 Plaatselijke opstuwing van de leien dakbedekking Aansluitingen, dakkapellen en dakdoorbrekingen Nokken Voor zover zichtbaar vertonen het noklood en de bevestigingsbeugels geen zichtbare sporen van corrosie. Alle onderdelen zitten goed op hun plaats. Opgaand muurwerk De aansluiting met beide opgaande scheimuren is afgewerkt met ingevlochten lood en dekslabben. Het lood zit mooi op zijn plaats. Het vertoont een oppervlakkige verwering, maar voldoet. Aan de noordoostzijde komt in de cementmortelvoeg boven de slabben lichte scheurvorming in de lengterichting voor ten gevolge van spanning. Het voegwerk zit goed op zijn plaats en voldoet. afb. 19 Achtergevel met leien dakbedekking op hoofdgebouw en vezelcement golfplaten op de aanbouw Dakkappelen Op het oostelijke dakvlak van het hoofdgebouw bevindt zich een dakkapel. Zowel het dakvlak, als de wangen en het kapelfront zijn afgewerkt met aangehaakte natuurleien. Deze bevinden zich in dezelfde goede staat als op de rest van het dak en zitten goed op hun plaats. De leien op het front zijn genageld. De zichtbare nagels van de bovenste leien zijn niet helemaal ingedreven. De leien zitten wel nog op hun plaats en de dakoversteek beperkt het risico op vochtinfiltraties langs de nagelgaten. Alle aansluitingen tussen de wangen en de aangrenzende vlakken zijn uitgevoerd met loden slabben. Ook onder het kapelfront werd een loden slab aangebracht. Het lood vertoont een oppervlakkige verwering ten gevolge van de blootstelling aan weersomstandigheden, maar voldoet en zit goed op zijn plaats. afb Detail aansluitingen opgaanmuurwerk en dakkapel 8

9 -Schoorsteen Het metselwerk van de centrale schoorsteen bevindt zich in goede staat. Het voegwerk van de bovenste laag stenen vertoont een lichte verwering. De keramische nokstukken, waarmee de bovenzijde is afgewerkt, bevinden zich op het eerste zicht op hun plaats en in goede staat. De aansluiting met het dakvlak is uitgevoerd met ingevlochten loodslabben en ingewerkt loketlood dat door middel van ankernagels is geboord. Het lood vertoont een oppervlakkige verwering, maar voldoet. Er is geen zaling voorzien. De schoorsteen tegen de zuidelijke scheimuur is bovendaks niet meer aanwezig. afb. 22 Detail centrale schoorsteen Afwatering Goten Het zink van de hanggoten vertoont een beginnende corrosie, maar voldoet voorlopig nog. De hanggoot aan de oostelijke achtergevel heeft een foutief afschot waardoor in de noordelijke helft water blijft staan en vuil ophoopt, met het risico op verstoppingen, overlopen en een versnelde verwering van het zink. De gootbeugels zijn aangetast door roest ten gevolge van blootstelling aan de weersomstandigheden. Afvoer De afvoerbuizen van de voorgevel zitten goed op hun plaats maar het zink vertoont, net als bij de goten, beginnende tekenen van corrosie. Het water wordt doormiddel van hielstukken op het maaiveld geloosd. Op omliggende structuren zijn geen sporen van waterlast opgemerkt. De hanggoot van de achtergevel loost op het dak van de uitbreiding. De tapbuis kon niet van nabij geïnspecteerd worden. De bevestigingsbeugels van de afvoer van de dakkapel zijn sterk aangetast door roest en laten sporen na op de buis. afb Detail regenwaterafvoer aanbouw achtergevel en voorgevel Riolering De riolering werd niet geïnspecteerd maar er zijn geen indicaties van gebreken waargenomen. Ladder- en klimhaken De ladderhaken aan de voet van de dakvlakken voldoen niet langer aan de huidige veiligheidsnormen. Het zichtbare metaal bevindt zich in goede staat. Het deklood afb. 25 Detail ladder- en klimhaken 9

10 zit op zijn plaats, maar vertoont kenmerken van beginnende verwering. De bevestiging van de beugels op de structuur zijn niet gecontroleerd. Dakconstructie Algemeen De kapstructuur is bijna integraal afgewerkt met plaatmateriaal, inclusief de spantbenen in de noordelijke zolderkamer, en is daardoor niet controleerbaar. In de zuidelijke zolderkamer zijn de eikenhouten spantbenen wel gedeeltelijk zichtbaar. Het hout vertoont geen structurele gebreken. De opgemerkte uitvliegopeningen van de kleine afb Eikenhout spantbeen en wit gekaleide voorgevel klopkever zijn beperkt in aantal. De aantasting is vermoedelijk niet-actief. Bouwkundige evaluatie van de gevels Baksteenmetselwerk Voorgevel In het algemeen bevinden de gekaleide gevels van de voorgevel zich in relatief goede staat. Doorheen de kaleilaag vertoont het metselwerk geen structurele gebreken. Ook het voegwerk zit goed op zijn plaats. Wel tekenen zich onder raam twee verticale scheuren af die zich ook doorzetten in de gecementeerde plint. Vermoedelijk zijn deze het gevolg van spanningsverschillen in het metselwerk ter hoogte van de gevelopeningen. Het metselwerk vertoont diverse bouwsporen onder andere onder het raam in de voorgevel. Het raam heeft een uitgemetselde dorpel in gebakken aarden tegeltjes. Het oppervlak vertoont een beginnende verwering. De tegels liggen wel op hun plaats en het voegwerk is goed. Achtergevel De achtergevel en de aanbouw werden voorzien van een nieuw parement in strengperssteen. Metselwerk en cementmortelvoegwerk zitten goed op hun plaats en vertonen geen gebreken, maar komen niet overeen met het historische karkater. Natuursteen: blauwe hardsteen De vrij recente deurdorpel in de voorgevel in gezaagde blauwe hardsteen vertoont geen gebreken en ligt goed op zijn plaats. De blauwe hardsteen van de putdeksel ter hoogte van de voordeur vertoont sporen van slijtage en is gebarsten, maar is het behouden waard. De barst werd opgevuld met cementmortel. De steen ligt goed op zijn plaats. Het nieuwe parement van de oostelijke achtergevel werd voorzien van raamdorpels in gezaagde blauwe hardsteen. TeamvanMeer! afb. 28 Detail verticale scheurvorming onder raam afb. 29 Nieuw parement achtergevel en aanbouw afb. 30 Deurdorpel en putdeksel in blauwe hardsteen CHE-studie Begijnhof Diest - 10

11 Deze bevinden zich in goede staat. Afwerklagen - Pleisterwerk De plint van de voorgevel is gecementeerd. De cementering bevindt zich in relatief goede staat. Verspeid komen er een aantal craquelures voor. In de reeds genoemde bouwnaden onder het raam bevinden zich ook in de plint scheuren. Wanneer water in de barsten dringt, bestaat gevaar op vorstschade waarbij de plint verder kan barsten. - Schilderwerk Algemeen hecht het schilderwerk op het metselwerk goed. Er komen opmerkelijke kleurverschillen voor. De oorzaak van deze kleurverschillen kunnen zowel het gevolg zijn van een heterogene ondergrond als van het lokaal herschilderen van de gevel. De gebruikte verf is vermoedelijk een muurverf op basis van acrylaten. De muurverf op basis van acrylaten is een dampdichte afwerking waardoor de muren niet meer kunnen drogen en vocht geïsoleerd blijft tussen de verflaag en het metselwerk. Hetgeen in combinatie met vorst-/dooicycli schade kan veroorzaken. Plaatselijk zijn reeds kleine beschadigingen (barstjes en onthechte verf) waar te nemen, waarlangs aflopend water kan indringen en ingesloten geraken. Het schilderwerk op de gecementeerde plint vertoont plaatselijk lichte afschilfering. afb Craquelures pleisterwerk plint en barstjes en onthechte verf voorgevel Buitenschrijnwerk Het houten buitenschrijnwerk verkeert algemeen in goede staat. Op sommige delen van het schrijnwerk zijn de beschermde lagen wel pover. De houtsoort is niet te bepalen omdat het buitenschrijnwerk geschilderd is. Beglazing Het buitenschrijnwerk is voorzien van enkelvoudige, ongekleurde beglazing waardoor er zich gemakkelijk condensvorming op voordoet. De belazing en de mastiek bevinden zich in goede staat. afb. 33 Detail houten buitenschrijnwerk Bouwkundige evaluatie van het interieur Structuur- en vaste interieurelementen Wanden Door de afwerklagen zijn de wanden structureel grotendeels oncontroleerbaar. Op verdieping zijn er verspreid barsten zichtbaar. Vermoedelijk betreft het geen structurele barsten, maar barsten in de afwerklagen. afb. 34 Detail scheurvorming verdieping 11

12 Op het gelijkvloers werden op de noordelijke en westelijke muur van de noordelijke leefruimte voorzetplaten aangebracht wellicht om de aanwezigheid van opstijgend vocht te verhullen. In de zuidelijke muur bevindt zich onder de trap een barst. Wellicht is de barst het gevolg van spanningsverschillen in het pleisterwerk. De funderingen zijn oncontroleerbaar. Op het eerste zicht en gezien de staat van de muren kan verondersteld worden dat er zich geen structurele gebreken voordoen. Vloeren en zolderingen Door de afwerklagen zijn de dragende structuren van de vloeren grotendeels oncontroleerbaar. Er zijn echter geen aanwijzingen van structurele gebreken. Gelijkvloers In de leefruimten zijn nog twee eikenhouten moerbalken zichtbaar. Deze bevinden zich in goede staat. afb Detail wand met voorzetbeplating en detail scheurvorming gelijkvloers onder trap Vaste interieur afwerking Vaste wandafwerking - Verdieping Op de verdieping heeft de wandafwerking te kampen met slijtage en verkleuring, De binnenzijde van de dakkapel is volledig afgetimmerd, maar vertoont geen scheuren of andere indicaties van structurele gebreken of vochtsporen. -Gelijkvloerse verdieping De afwerklagen vertonen sporen van slijtage en veroudering, maar bevinden zich in het algemeen in goede staat en vertonen geen sporen van structurele gebreken. Het behangpapier, dat op de voorzetplaten van de noordelijke en westelijke muur werd aangebracht, vertoont geen sporen van vocht. Het verslag van monumentenwacht uit 2007 geeft aan dat de scheidingswand tussen beide leefruimten vroeger tekenen van vocht vertoonde, voornamelijk aan de zuidzijde. Sinds het aanbrengen van een vochtwerende oppervlaktebehandeling op de wand, lijkt dit probleem opgelost. afb. 37 Vaste intieurafwerking verdieping afb. 38 Verschraling wandafwerking gelijkvloer 12

13 Vaste plafondafwerking De afwerking in plaatmateriaal is op de gelijkvloerse verdieping in orde. Op de eerste verdieping buigt het plaatmateriaal door, waadoor de platen niet meer volledig aansluiten. Vaste vloerafwerking Zowel het linoleum op de verdieping als de keramische vloerafwerking op de gelijkvloerse verdieping bevinden zich in goede staat. Binnenschrijnwerk Het binnenschrijnwerk bevindt zich in relatief goede staat. Binnentrappen De relatief recente houten trap bevindt zich in goede staat, maar is storend in het interieur. Technische installaties De installaties zijn verouderd en het is aangewezen deze te vernieuwen. afb. 39 Doorbuiging plafondafwerking verdieping Bouwkundige evaluatie van de achterbouw en tuinmuur Dakbedekking, aansluitingen en dakdoorbrekingen en afwatering Het dak van de aanbouw is bekleed met Boomse pannen. Over het algemeen zijn de pannen sterk verweerd. Het oppervlak schilfert af en diverse pannen zijn gebarsten en/ of verzakt of er ontbreken hoeken. De waterdichtheid is niet meer gegarandeerd. Verspreid komen sponsmossen op de pannen voor. De gebakken aarden nokpannen zijn vol in de mortel geplaatst. De mortel is gebarsten en valt deels uit. Ook het voegwerk tussen de nokstukken is erg verweerd en ontbreekt verspreid. In de voegen en op de legmortel komen veel mossen voor. Verschillende nokstukken vertonen een afschilfering en zijn eveneens licht begroeid met mos. Eén van de nokpannen is nogal slordig herplaatst en overdadig aangesmeerd met mortel. De aansluiting met de noordelijke buurgevel bestaat uit een vervuilden en gebarsten aanstrijkmortel. Water dat in de barsten dringt, zal bij herhaaldelijke vorst/ dooicycli leiden tot het onthechten en afspringen van de mortel. afb. 40 Boomse pannendak achterbouw Dakdoorbrekingen Dakramen en luiken Eén van beide ruitjes van het gietijzeren dakvlakraam vertoont ter hoogte van het scharnier meerdere barsten. Wellicht zijn de barstje de oorzaak van corrosie van het scharnier. Het roestend ijzer van het scharnier zet uit en veroorzaakt druk op het glas. Ook de mastiek is gebarsten en ontbreekt deels. afb Detail aansluiting dak en opgaandmuurwerk - detail dakraam 13

14 Het gietijzer lijkt in goede staat. Omdat de binnenzijde van de achterbouw afgetimmerd is, werd het raam niet van nabij geïnspecteerd. Schoorstenen Het bovendakse deel van de schoorsteen bevindt zich op het buurperceel. Voor zover waarneembaar bevinden het metselen voegwerk zich in goede staat. De aansluiting met de nokstukken werd vernieuwd met cementmortel. De overige aansluitingen waren niet toegankelijk voor inspectie. Dakstructuur De plafondafwerking verhindert inspectie van de kap. In de eikenhouten kepervoeten die aan de buitenzijde van het gebouw uitkragen, zijn geen tekortkomingen opgemerkt. De glooiingen in het dak, zeker ter hoogte van de nok, doet vermoeden dat de nokbalk zich plaatselijk in slechte staat bevindt. Metselwerk Het metselwerk van de achterbouw is voorzien van een pleiserlaag. Doorheen de pleisterwerklagen zijn geen structurele gebreken in het metselwerk op te merken. De tuinmuur is gerealiseerd in snelbouw waarvan de plint gepleisterd is en het overige muurwerk wit geschilderd. Het metselwerk bevindt zich op het eerste zicht in goede staat. Aan de bovenzijde is de tuinmuur afgedekt met afdekstenen in gebakken aarde. Deze bevinden zich algemeen in goede staat, maar zijn sterk begroeid met mos. afb Detail aansluiting tuinmuur en achterbouw - detail afdeksteen tuinmuur Buitenschrijnwerk Het buitenschrijnwerk werd eenvoudig zelf samengesteld en is goed voorzien van afwerklagen. De onderregel van het raam vertoont een vermoedelijk nietactieve aantasting door kleine klopkever. Structuur- en vaste interieurelementen Vaste wandafwerking In de achterbouw vertoont het muurwerk plaatselijk scheurvorming. Deze zijn wellicht het gevolg van een ongelijkmatige zetting. De muren zijn afgewerkt met een pleisterlaag die sterk vervuild is en plaatselijk beschadigd. Aan de onderzijde van de muur is het pleisterwerk afgebroken en zijn er sporen van opstijgend vocht waar te nemen. Op de zuidelijke muur komt schimmelvorming voor. afb. 45 Scheurvorming opgaande muren achterbouw Vaste plafondafwerking De plafondplaten hebben een golvend oppervlak, vermoedelijk te wijten aan het buitenklimaat. Vaste vloerafwerking De vloerafwerkingen zijn sterk vervuild en vertonen sporen afb Schimmelaantasting binnenmuren - verschraling binnenafwekring 14

15 3. BIJLAGEN Bijlage 1 Gevelplannen schaal 1:100 opgemaakt door ARAT architecten Bijlage 2 Grondplannen en snedes schaal 1:100 opgemaakt door studiebureau Geomodus 15

16 analyse i.s.m. Studiebureau Monumentenzorg onderzoek in 2014 Bijlage 1 LANDSCHAPSBEHEERPLAN BEGIJNHOF DIEST opgemaakt door ARAT architecten analyse i.s.m. Studiebureau Monumentenzorg onderzoek in 2014 _Voorgevel voorgevel Engelen Conventstraat 22 voorgevel Engelen Conve achtergevel tuinmuur met Engelen Conventstraat 18 tuinberging _Achtergevel Engelen Conventstraat 18 voorgevel voorgevel Engelen Conventstraat 22 voorgevel Engelen Conve achtergevel TeamvanMeer! CHE-studie Begijnhof Diest - 16

17 opgemaakt door ARAT architecten analyse i.s.m. Studiebureau Monumentenzorg onderzoek in 2014 LEGENDE MATERIALEN 1a plint - cementering zwart 6 luiken 1b plint - cementering wit 7 natuursteen - b 2a metselwerk - wit geschilderd 8 hout - wit gesc 2b 2c 2d 2e metselwerk - halfsteens verband (strengperssteen) metselwerk - cementering wit geschilderd metselwerk - snelbouw wit geschilderd metselwerk - cementering 9 10a 10b 10c velux dakraam natuurleien Vlaamse pann golfplaten 2f metselwerk - kruisverband 10d tegelpannen achtergevel tuinberging 3 voegen 4a schrijnwerk - groen 4b schrijnwerk - hout Engelen Conventstraat 4c schrijnwerk 20- blauw tuinmuur met Engelen Conventstraat 22 5 floatglas dakgoot - zink regenwaterafv dakkapel - hou beeld - Heilige plaatmateriaal wit geschilderd tegels - gebak Engelen Conventstraat 18 voorgevel voorgevel tuinmuur met Engelen Conventstraat 22 LEGENDE SCHADEBEELD oppervlakkige vervuiling deformatie breuk barst haarscheur Engelen Conventstraat 22 voorgevel craquelé ontbrekend deel lacune verplaatsing onthechting delaminatie exfoliatie schilferen blaarvorming oppervlakte verandering vochtschade korst afzetting (na zoutuitbloei desintegrati poederen (k Engelen Conventstra achtergevel erosie/uitlog alveolaire a biologische mossen schimmels aantasting d excremente planten houtrot corrosie graffiti tuinmuur met Engelen Conventstraat 18 tuinberging TeamvanMeer! CHE-studie Begijnhof Diest - 17

18 Bijlage 2 nr: 16 Engelen Conventstraat A blk pl pl blk pl blk pl B B A nr: 18 Gelijkvloers N nr: 16 B Engelen Conventstraat A pl pl pl A B nr: 18 N Verdieping TeamvanMeer! CHE-studie Begijnhof Diest - 18

19 29.34 pl pl pl Snede A-A pl pl Snede B-B TeamvanMeer! CHE-studie Begijnhof Diest - 19