Nota van B&W. gemeente Haarlemmermeer. Onderwerp Uitwerking Afvalbeleidsplan

Transcriptie

1 gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W Onderwerp Uitwerking Afvalbeleidsplan Portefeuillehouder M.T.J. Blankers-Kasbergen Collegevergadering 13 september 2005 Inlichtingen M. van Munster ( ) Registratienummer 2-00~/ Inleiding Tijdens de raadsbehandeling van het Afvalbeleidsplan op 27 januari 2005 heeft de gemeenteraad de wens geuit om de door VROM geformuleerde overall afvalscheidingdoelstelling (huishoudelijk afval en grof afval) van 56% al in 2006 te halen, in plaats van in In deze nota geven wij aan of dit gerealiseerd kan worden. Tevens geven wij een planning van de actiepunten uit het Afvalbeleidsplan Het Afvalbeleidsplan zelf geeft geen concrete planning van de verbeteropties. Deze uitwerking van het beleidsplan heeft nu plaatsgevonden. Context Op 21 december 2004 hebben wij het Afvalbeleidsplan vastgesteld. Dit plan vloeit voort uit de Milieubeleidsvisie en is er met name op gericht om tot een verhoogde afvalscheiding te komen. In het plan zijn verbeteropties genoemd om de door het Ministerie van VROM geformuleerde landelijke overall afvalscheidingdoelstelling en de doelstelling per afvalcomponent (GFT, papier, textiel, glas, klein chemisch afval en grofvuil) in 2008 te kunnen bereiken. De gemeenteraad heeft de wens geuit om een van de doelstellingen van het Afvalbeleidsplan, de overall afvalscheidingsdoelstelling van 56%, al in 2006 te halen. Nu is dit percentage voor overall afvalscheiding 53%. Het Afvalbeleidsplan kent zijn startpunt in Binnen de bestaande middelen is reeds gestart met een onderzoek naar de mogelijkheden om oud papier huis-aan-huis in te zamelen, is de ja-nee sticker eenmalig verspreid, is gestart met de evaluatie van het ondergronds inzamelen van GFT-afval en zijn sorteeranalyses uitgevoerd. Bij de Voorjaarsnota hebben wij de raad voorgesteld om de Afvalstoffenheffing, naast een inflatiecorrectie, in 2006 eenmalig met 1 % te verhogen om bepaalde, meest wenselijke onderdelen van het Afvalbeleidsplan uit te kunnen voeren. Tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota heeft de raad op 14 juli 2005 besloten op dat moment geen trendmatige of andere verhoging van de tarieven toe te passen. Voor de voortgang van het Afvalbeleidsplan is gekeken welke projecten binnen de huidige financigle kaders uitgevoerd kunnen worden, zodat in 2006 de overall scheidingsdoelstelling van 56% gehaald kan worden. Tenslotte merken wij nog op dat de actiepunten die vanuit het Afvalbeleidsplan worden uitgevoerd niet of nauwelijks betrekking hebben op zwetfvuil in de openbare buitenruimte.

2 Volgvei 2 Doelstelling De doelstelling van deze nota is aan te geven hoe binnen de huidige financiële kaders de meest wenselijke doelstellingen uit het Afvalbeleidsplan bereikt kunnen worden en of in 2006 de overall afvalscheidingsdoelstelling van 56 % uit het Afvalbeleidsplan. gehaald kan worden. Oplossing Voor de actiepunten van het Afvalbeleidsplan is een planning opgesteld (zie bijlage 1) waarbij de prioriteit is gelegd bij de meest effectieve projecten uit het oogpunt van milieudoelstellingen en financiën. Dit zijn de projecten die tegen zo gering mogelijke kosten een relatief hoge bijdrage leveren aan het behalen van de overall afvalscheidingdoelstelling van 56% door het uitsparen van verwerkingskosten van afval. Omdat uit het Afvalbeleidsplan naar voren is gekomen dat voor de componenten papier en grofvuil de grootste hoeveelheden extra gescheiden kunnen worden, is de nadruk met name gelegd op het verbeteren van de inzameling en scheiding van deze twee componenten. De totale lijst van uit te voeren projecten is opgenomen in bijlage 1. Uit bijlage 1 blijkt dat het mogelijk is om de planning tot en met het jaar 2007 binnen het huidige financiële kader te realiseren. De projecten die relatief veel geld kosten enlof relatief weinig bijdragen aan de scheidingsdoelstellingen zijn doorgeschoven naar het jaar Wij willen in 2007 beslissen over de voortgang van het afvalbeleid in 2008 e.v. en voor uitvoering hiervan dan aanvullende dekking zoeken. Hiervoor hebben wij de volgende redenen. - De subsidieregeling (zie onder financiën) voor een aantal projecten uit het Afvalbeleidsplan loopt tot en met 2007; - Op de langere termijn is het nog onduidelijk of er ruimte is voor extra activiteiten, aangezien de kostenontwikkeling van de verwijdering van huishoudelijk afval moeilijk te voorspellen is. Deze is o.a. afhankelijk van indexeringen, verwerkingstarieven, areaaluitbreiding en de ontwikkeling van het afvalaanbod. Ook kan een fusie tussen De Meerlanden en Haarlem hierop van invloed zijn. Bijlage 2 geeft een korte toelichting op de projecten die tot en met 2007 kunnen worden uitgevoerd. Voor nadere informatie over deze projecten wordt verwezen naar het Afvalbeleidsplan Indien voor de uitvoering van bepaalde projecten nadere besluitvorming vereist is door ons college enlof de gemeenteraad, zoals het plaatsen van extra glasbakken, zullen deze onderwerpen in separate nota's worden uitgewerkt. Effecten I. Huidige situatie Tabel 1 geeft in verkorte vorm weer, wat de huidige scheidingspercentages in de gemeente Haarlemmermeer, de landelijke doelstellingen en het landelijk gemiddelde zijn (overall en per component).

3 Ondenverp Volgvei 3 Component Huldig scheidings- Landelijke doelstelling Landelijk percentage H'meer scheidingspercentage gemiddelde (meting 2004) Overall (huishoudelijk afval en grof afval) GFT Papier p Glas Textiel KCA Grof vuil Tabel l Huidig scheidingspercentage, landelijke doelstelling en - gemiddelde (overall en per component) Uit deze tabel blijkt dat de gemeente Haarlemmermeer alleen de landelijke doelstelling voor GFT haalt. Voor de overige componenten en overall worden de landelijke doelstellingen niet gehaald. Over het algemeen (met uitzondering van textiel) bevinden de scheidingspercentages zich echter ruim boven het landelijk gemiddelde. 2. Beoogde effecten op de afvalscheidingsdoelstelling (per component) Tabel 2 geeft de geschatte effecten op het afvalscheidingspercentage per component van de maatregelen, die tot en met 2007 zijn gepland. Met deze activiteiten worden de landelijke doelstellingen voor papier, glas en grof vuil naar verwachting bereikt. Het huidig scheidingspercentage van GFT is in Haarlemmermeer al boven de landelijke doelstelling. Door de projecten, die relatief veel geld kosten enlof relatief weinig bijdragen aan de scheidingsdoelstellingen, in het jaar 2008 te plannen, zal met name de doelstelling voor Klein Chemisch Afval (KCA) zonder aanvullende middelen niet worden gehaald.

4 Volgvei 4 Maatregel Effect Effect op scheidingspercentage per component Algemene maatregelen Jaarlijkse sorteeranalyses scheidingspercentages en voortgang bepalen n.v.t. Verbetering van de afhandeling verbetering service burger n.v.t. van klachten Handhaven aanbiedgedrag van verbetering scheiding afval, minder zwerfvuil + afval Bevolkingsonderzoek verbetering service burger n.v.t. Monitoring en controle inzicht krijgen in inzamelrespons en n.v.t. inzamelingskosten per component Communicatie scheidingspercentages verbeteren + GFT Stimuleren thuiscomposteren kostenbesparing, service aan de burger, betere + 6% scheiding van restafval preventie Afsluitbare verzamelcontainers kwaliteit GFT verbeterd, betere scheiding + 2% Optibin verbetering service + Evaluatie ondergronds afval verbetering tevredenheid burger, efficiency, + kwaliteit GFT-afval Stoppen met ondergronds verbetering kwaliteit GFT + inzamelen GFT na onderzoek Papier Oud papier huis-aan-huis betere service voor de burger, hoger schei- + 18% inzamelen dingspercentage en lagere verbrandingskosten Verspreiden ja-nee sticker beperking van de hoeveelheid drukwerk, + 2,5% verbetering service preventie Plaatsing prullenbakken en betere serviceverlening aan de burger. minder n.v.t. vaker vegen en legen zwerfvuil Glas Extra glasbakken serviceniveau aan de burger en de mate van + 19,3% afvalscheiding verbeterd, alsmede de kwaliteit van de openbare ruimte Textiel Huis-aan-huisinzameling textiel betere service aan burger, verbeterde + 43% en plaatsing textielbakken afvalscheiding en lagere verbrandingskosten Restafval Scheiding van te recyclen luiers verbetering afvalscheiding, serviceverlening + 3% aan de burger. lagere verwerkingskosten Grof vuil Tweede milieustraatlstimuleren verhoging van service aan de burger en betere + 9% grof vuil brengen scheiding tegen geringe meerkosten Kringloopbedrijf verbeterde afvalscheiding en lagere + 5% verbrandingskosten, verbetering service burger Grof vuil nascheiden verbeterde afvalscheiding en lagere + 10% verbrandingskosten Tabel 2 Effecten van de specifieke maatregelen 2004 Um 2007 per component

5 Volgvei 5 In tabel 3 zijn de scheidingspercentages per component opgenomen die als gevolg van de maatregelen in 2007 te verwachten zijn. Component G FT 6 1 Papier 85 Glas 90 Textiel 31 KC A 78 Grof vuil 75 Te verwachten scheidingspecentage in 2007 Tabel 3 Te verwachten scheidlngspercentage per component, na uitvoering van de maatregelen 3. Effecten op de overall scheidingsdoelstelling in 2006 Om te beoordelen of de overall afvalscheidingsdoelstelling in 2006 bereikt kan worden, zijn de effecten van de geplande maatregelen berekend op basis van de sorteeranalyse huishoudelijk restafval 2004 en de hoeveelheden afval in dat jaar. Weging geeft aan waar de grootste winst behaald kan worden op het totale volume. In tabel 4 zijn alleen de projecten opgenomen die (in 2006) direct gevolgen hebben voor de afvalscheiding. Maatregelen als het stimuleren van thuiscomposteren en het verspreiden van de ja-nee sticker werken preventief en voorkomen het ontstaan van afval. Hierdoor hebben zij geen effect op het scheiden van afval, maar wel op de verbetering van het milieu. Door de in de tabel genoemde maatregelen stijgt het scheidingspercentage met 8,3% van 53% naar ruim 61% en wordt in 2006 ruimschoots voldaan aan de landelijke overall afvalscheidingsdoelstelling van 56%. P- Maatregel Effect op overall scheidingspercentage Het plaatsen van afsluitbare vetzamelcontainers voor GFT + 0,4% Het huis aan huis inzamelen van papier + 2,2% Extra glasbakken + 0,7% Het huis aan huis vetzamelen van textiel en plaatsen van textielbakken + 0,2% Het nascheiden van grof vuil + 13% Scheiding van te recyclen luiers + 1,O% Het invoeren van de tweede milieustraat en het stimuleren van het brengen + 1,4% van grof vuil Kringloopbedrijf + 0,8% Totaal + 8,3% Tabel 4 Effect van de maatregelen op het overall afvalscheidingspercentage in 2006 Financiën Bijlage 1 geeft per activiteit aan wat de kosten zijn en hoe deze gedekt worden. De in deze bijlage vermelde bedragen zijn indicatief. In hoeverre uren, uitvoering, kosten, subsidie en besparingen daadwerkelijk worden gehaald zal jaarlijks worden geëvalueerd.

6 Volgvei 6 De kosten van de projecten worden gedekt uit de volgende middelen: - subsidie; - budget Beleid en Voorlichting De Meerlanden; - budget Beleid en Beheer afvalverwijdering; - uitgespaarde verwerkingskosten. Subsidie Voor de uitvoering van een aantal actiepunten (zie blauw gemarkeerde projecten in bijlage 1) uit het Afvalbeleidsplan is in het kader van de Subsidieregeling Aanpak Milieudrukvermindering (SAM) een subsidie toegekend van in totaal E Deze projecten zijn gerelateerd aan onderzoek en communicatie en komen in aanmerking voor een subsidie van 50%, dat wil zeggen dat de gemeente de andere helft van de kosten betaalt. Dit wordt gefinancierd uit het bestaande budget. Budget Beleid en Voorlichting De Meerlanden/ budget Beleid en Beheer afvalvenivijdering. De eigen bijdrage aan de projecten kan deels worden gevonden in de eigen uren en deels in de uren die door De Meerlanden worden gemaakt. De uren voor beleid en uitvoering door gemeente en De Meerlanden zullen jaarlijks worden gedekt uit de posten Beleid en Beheer die voor afvalverwijdering zijn opgenomen in de begroting en de aanneemsom De Meerlanden inzake beleid en voorlichting. Uitgespaarde veniverkingskosten Een aantal projecten (zie bijlage 1) brengt door een betere scheiding van afval een besparing op de verwerkingskosten met zich mee, omdat gescheiden inzameling van componenten verwijdering van restafval voorkomt. Dit vertaalt zich op termijn in lagere kosten voor vuilverwerking. De bedragen die in bijlage 1 zijn opgenomen voor uitgespaarde verwerkingskosten zijn veiligheidshalve driekwart van de in het Afvalbeleidsplan geraamde bedragen. Evaluatie Naast de jaarlijkse afvalsorteeranalyse, die informatie geeft over de behaalde scheidingsresultaten, zal tweejaarlijks een bewonersenquete worden gehouden om de tevredenheid van de burger te meten. Op basis hiervan zal, indien daar aanleiding toe is, een bijstelling van de uitvoering plaatsvinden. In 2007 zal een evaluatie van het afvalbeleid plaatsvinden voor 2008 e.v. jaren. Risico's De autonome ontwikkeling van de hoeveelheid afval is moeilijk te voorspellen, omdat deze mede verband houdt met de ontwikkeling van de economie. Daarnaast is het Rijk voornemens om nieuw landelijk beleid in te voeren met betrekking tot producentverantwoordelijkheid voor verpakkingen. Dit kan gevolgen hebben voor de huidige wijze van afvalinzameling. Communicatie Voor de uitvoering van de activiteiten uit het Afvalbeleidsplan zal gebruik gemaakt worden van gerichte communicatie, zoals beschreven in dit plan.

7 Volgvei 7 Besluit Op grond van het voorgaande hebben wij besloten om: 1. In te stemmen met de uitvoering tot en met het jaar 2007 van de projecten uit het Afvalbeleidsplan volgens de planning bij deze nota (binnen de bestaande middelen); 2. Op basis van de evaluatie 2007 te komen met een aangepast voorstel voor de in 2008 geplande projecten uit het Afvalbeleidsplan ; 3. Het Presidium voor te stellen deze nota ter kennisgeving aan te bieden aan de gemeenteraad. Burgemeester en wethouders van Haarlemmermeer, namens deze, Bijlage(n) Bijlage 1 Kostenoverzicht projecten Afvalbeleidsplan Bijlage 2 Omschrijving projecten Afvalbeleidsplan

8 BIJLAGE l: KOSTENOMRZICHT PROJECTEN AFVALBELEIDSPLAN HAARLEMMERMEER

9 -P van Onderwerp Volgvei 8 Bijlage 2 Omschrijving projecten Afvalbeleidsplan Maatregel Omschrijving Algemene maatregelen Jaarlijkse sorteeranalyses Sorteeranalyses geven inzicht in de samenstelling van het restafval. Dit geeft informatie over de hoeveelheden gescheiden in te zamelen componenten die zich nog in het restafval bevinden. Jaarlijks worden representatieve sorteeranalyses(een maal per jaar vijf sorteeranalyses ieder 750 kilogram) uitgevoerd. Verbetering van de afhandeling De klachtenregistratie van het inzamelbedrijf, Rayonbeheer en de van klachten afdeling APV op elkaar afstemmen en een onderscheid maken tussen klachten en meldingen. Handhaven aanbiedgedrag van Controle en handhaving ten aanzien van het aanbieden van afval. afval Bewonersonderzoek Tevredenheid van de burger over de dienstverlening meten door een tweejaarlijkse bewonersenquête. Daarnaast vragen over afvalverwijdering opnemen in de jaarlijkse omnibusenquête en (telefonische) peilingen doen om nieuwe ideeën op het gebied van afvalverwijdering te toetsen. Monitoring en controle Monitoring van de ingezamelde hoeveelheden per component verbeteren volgens een nieuw protocol. Monitoring kosten en baten per component verbeteren. Communicatie Naar de burger zal gerichte voorlichting plaatsvinden over het scheiden van afval. GFT Stimuleren thuiscomposteren Compostvaten gratis verstrekken. Communicatie richting bewoners, ondermeer door het opleiden en inzetten van compostmeesters. Afsluitbare verzamelcontainers Na een praktijkproef bij hoogbouwwoningen de GFT-verzamelrolemmers vervangen door een afsluitbare container. Verstrekken van een sleutel en informatie aan bewoners. Optibin Een praktijkproef starten met de Optibin. Een Optibin is een speciaal type rolemmer, waarvan de binnenkant bekleed is met een kunststof coating. De coating zorgt ervoor dat bacterien en schimmels niet actief zijn in de container en dus geen stank veroorzaken. Evaluatie ondergronds afval Indien blijkt dat ondergronds inzamelen van GFT-afval niet leidt tot een Stoppen met ondergronds betere kwaliteit van het afval, stoppen met de gescheiden inzameling inzamelen GFT na evaluatie van GFT. Papier Oud papier huis-aan-huis inzamelen Verspreiden ja-nee sticker Papier huis-aan-huis laten inzamelen met een dekking van 100% en een frequentie van een keer per maand, in principe door verenigingen. Goede communicatie over inzamelroutes en data. In gebieden waar dit systeem niet kan worden ingevoerd. andere opties invoeren, zoals extra papiercontainers in de wijk. Ja-nee sticker huis-aan-huis verspreiden met de Afvalkalender en informatie hierover opnemen in afvalkalender en begeleidende brief.

10 Volgvei 9 Maatregel Plaatsing prullenbakken en vaker vegen en legen Omschrijving Iedere brenglocatie voor papier, glas en textiel moet twee maal per week geveegd worden en, in geval van klachten. zo vaak als nodig. Ook de prullenbakken moeten vaker geleegd worden, overeenkomstig de wens van bewoners. Extra glasbakken Het verdichten van het glasbaknet door het bijplaatsen van (maximaal) 50 containers. Textiel Huis-aan-huisinzameling textiel Huis-aan-huis inzameling van textiel laten verzorgen door het op te en plaatsing textielbakken richten Kringloopbedrijf. Het textielbakkennet verdichten tot 26 locaties. De exploitatie laten verzorgen door het kringloopbedrijf. Restafval Scheiding van te recyclen luiers Stimuleren van het gescheiden inzamelen van luiers bij kinderdagverblijven. Particulieren kunnen hier hun luiers aanbieden. Grof vuil Tweede milieustraat/stimuleren Brengen van grofvuil naar de milieustraat stimuleren door deze beter grof vuil brengen bekend te maken en het gratis accepteren van zes keer per jaar grof vuil met een maximum van 3 m3. Een tweede milieustraat realiseren door in eerste instantie in overleg met de gemeente Heemstede te treden over het toegankelijk maken van hun milieustraat voor de inwoners van Haarlemmermeer. Aan huis inzamelen ontmoedigen door de wachttijd te Kringloopbedrijf Grof vuil nascheiden verruimen tot vier weken. - Producthergebruik realiseren door het proces van vestiging van een kringloopwinkel te versnellen door andere locaties te onderzoeken. Contractuele verplichtingen opnemen over te realiseren product- en materiaalhergebruik. Wanneer het inzamelbedrijf een afvalscheidingsinstallatie gaat exploiteren de ongescheiden restfractie laten nascheiden, indien dit kostenneutraal is.

11 BIJLAGE 1: KOSTENOVERZICHT PROJECTEN AFVALBELEIDSPLAN HAARLEMMEWEER 2M)4-2W8 Saldo Kosten p. jr. Ihkklng p. jr. matsrleellultl commu- l Mmr- I axtem ITOTAAL I beaming Ibudaet be- IsAM- ITOTAAL Jaar Actlvkelt I Ivoedng 1 nlcatle I Lsnden 1 U,.., I I I ' 'UXIOI i4oooi "L-,~I.".-,..l I I I I I I I I I I TOTAAL wo01 nesool mwol som41 31~ ) som) 40094)