Ervaringen in het zwembad en verder. Arnold Schriemer, bedrijfsarts HumanCapitalCare, UMCG

Transcriptie

1 Ervaringen in het zwembad en verder Arnold Schriemer, bedrijfsarts HumanCapitalCare, UMCG

2 Inhoud Introductie Chauffeursoor Geluid in zwembaden Gehoorproblemen bij werkenden ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 2

3 Introductie Bedrijfsarts bij HumanCapitalCare te Enschede Tevens UMCG: coördinatie coschappen Sociale Geneeskunde in Twente Lid Commissie Richtlijnontwikkeling en Wetenschap NVAB Specialisatie Gehoor en Werk Onderzoek gedaan naar gehoorproblemen bij vrachtwagenchauffeurs en bij zwemonderwijzers, nu bij docenten Belangenverstrengeling: geen Financiering zwembadproject vanuit het Arboplusconvenant Recreatie (2006) Verder: ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 3

4 Vraag Wie heeft er gehoord van het chauffeursoor? Wat is een chauffeursoor? ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 4

5 Bestaat het chauffeursoor? ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 5

6 Chauffeursoor Literatuur jaren 70-90: geluidsniveaus vrachtwagenchauffeurs >85 db(a) Slechte geluidsisolatie cabine, radio, laden/lossen, open raam Gehoorschade komt veel voor Chauffeursoor: asymmetrisch gehoorverlies Lawaaidip li>re ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 6

7 Bestaat het chauffeursoor? In de literatuur geen onderbouwing Vraagstelling onderzoek: komen gehoorverliezen aan het linkeroor bij chauffeurs vaker voor? Onderzoeksopzet: audiogrammen vrachtwagenchauffeurs (n=138) vergeleken met audiogrammen van qua leeftijd vergelijkbare bouwvakkers (n=138) Hoogste gehoordrempel van 4 of 6 khz links vergeleken met rechts >10 db verschil: asymmetrie ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 7

8 Het chauffeursoor bestaat niet Van 26 vrachtwagenchauffeurs (18,8 %) is het linkeroor het slechtste Van 20 bouwvakkers (14,5 %) is het linkeroor het slechtste Geen significant verschil: p=0,33 (chikwadraattoets) ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 8

9 Gehoor chauffeurs In literatuur en dit onderzoek geen bewijs voor het chauffeursoor Wel veel lawaaischade: net zo slechthorend als bouwvakkers Aanbevelingen: Rijden met gesloten ramen en autoradio zacht Geluidsmetingen o.a. in moderne cabines Schriemer AG, Verbeek JHAM. Beroepsslechthorendheid bij vrachtwagenchauffeurs: geen aanwijzingen voor het chauffeursoor. TBV 2007; 15: ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 9

10 Airco niet overal de standaard ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 10

11 Mercedes- Benz Future Truck ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 11

12 Mercedes- Benz Future Truck ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 12

13 Geluid in het zwembad ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 13

14 Geluid in zwembaden: casus Gehoordrempels symmetrisch duidelijk verhoogd 1000 Hz: 30 db 8000 HZ: 80 db O.a. spraak-in-ruistest fors verstoord ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 14

15 Kan werken in een zwembad tot slechthorendheid leiden? ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 15

16 Schadelijk geluid in zwembaden Arboplusconvenant Recreatie Aandacht voor diverse thema s, waaronder schadelijk geluid 2006/2007 project samen met Erik Kateman en Arjan Otte, arbeidshygiënisten en Bas Sorgdrager ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 16

17 Welkom bij de zwembadbijeenkomst van RECRON en Arbo Unie Geluid in uw zwembad? Woensdag 12 maart 2007 te Baarn

18 Gevolgen slechthorendheid bij zwemonderwijzers Sneller vermoeid: minder alert bij toezichthouden Beperking filteren alarmsignalen uit het achtergrondgeruis van een zwemzaal Bemoeilijkt communicatie tijdens lessen ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 18

19 Geluidsniveaus zwembaden Erik Kateman, Arnold Schriemer, Arjan Otte, Bas Sorgdrager: Levend lawaai. In: Arbo 9, 2010, ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 19

20 HalloweenDisco zwembad Het Wedde ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 20

21 ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 21

22 ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 22

23 Na aanpassingen: een veilige dagdosis ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 23

24 Voorkeur voor op maat gemaakte otoplastieken Demping aanpassen aan omstandigheden Eventueel te combineren met elektronische communicatie/headphone aquasporten Draagdiscipline afhankelijk van cultuur ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 24

25 Lawaaischade aantoonbaar? Audiometrie bij zwemonderwijzers Geworven via zwembaden Tenminste 10 jaar 20 uur in binnenzwembad Blanco otologische voorgeschiedenis Geen andere lawaaivoorgeschiedenis (hobby's, werk) Gemiddelde (links-rechts) gehoordrempel op 4000 Hz berekend Afgezet tegen de leeftijd- en geslachtsafhankelijke HL 10 (ISO-norm 7029) Schriemer, A., Kateman, E. & Sorgdrager, B. TIJDSCHRIFT VOOR BEDRIJFS- EN VERZEKERINGSGENEESKUNDE (2010) 18: ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 25

26 Resultaten 114 personen bij 22 zwembaden onderzocht 53 geïncludeerd Gehoordrempel 4 khz > HL10: verwacht 5,3 (10 %), uitkomst 17 (32,1 %) Schriemer, A., Kateman, E. & Sorgdrager, B. Beroepsslechthorendheid bij zwemonderwijzers. TBV (2010) 18: ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 26

27 Resultaten (II) Gehoordrempel 4 khz > HL10: verwacht 5,3 (10 %), uitkomst 17 (32,1 %) Statistisch significante afwijking (p=0,000) Beroepsmatige blootstelling aan lawaai is de enige verklaring daarvoor Aanwijzing dat werken in binnenzwembaden leidt tot beroepsslechthorendheid Schriemer, A., Kateman, E. & Sorgdrager, B. Beroepsslechthorendheid bij zwemonderwijzers. TBV (2010) 18: ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 27

28 10 jaar later ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 28

29 10 jaar later ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 29

30 Gehoorproblemen bij werkenden verhoogde luisterinspanning Moeite met herkennen en onderscheiden van geluiden Minder goed richting horen Missen van informatie Onzekerheid, gevoel van onveiligheid, achterdocht Met name problemen in communicatieve beroepen o Docenten o Vergadertijgers o Verkooppersoneel o etc ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 30

31 Gevolgen verhoogde luisterinspanning Oververmoeidheid/grotere herstelbehoefte Verhoogde kans op ostressklachten odepressie oangstklachten Hoger (m.n. langdurend) ziekteverzuim Lagere zelf-ingeschatte productiviteit Meer werkeloosheid Lagere gemiddelde pensioenleeftijd Nachtegaal et al: Hearing Ability in Working Life and Its Relationship with Sick Leave and Self-Reported Work Productivity. Ear & Hearing 2012;33; ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 31

32 Casus Man, 61 jaar oud, al jaren gehoorproblemen ICT medewerker basisonderwijs, 3 dagen Heeft al jaren hoortoestellen via audicien Meer werkproblemen: telefoneren en vergaderingen Redt het niet meer, pensioen in Afkeuren? ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 32

33 Audicien Audioloog: Wie kent het verschil? ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 33

34 Audicien Audioloog Audicien: standaardsituaties oaudicienbedrijven (Beter Horen, Schoonenberg etc.) ombo/hbo-niveau oadvies/verkoop hoortoestellen Audioloog: meer complexe situaties, bijvoorbeeld communicatieproblemen werk oaudiologische centra (Pento, Kentalis, Adelante, academische centra etc.) oacademicus (natuurkunde) overzekerde zorg: uitgebreide diagnostiek, niet-commercieel advies oook tinnituszorg, begeleiding bij omgaan met slechthorendheid etc ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 34

35 Vergoeding kosten Zorgverzekeraar: hoortoestellen, apparatuur op werkplek UWV Aanpassingen werkplek voor akoestiek: geluiddempende wand- en plafondplaten (niet-meeneembare voorzieningen) Tolk gebarentaal, schrijftolk of communicatie-assistent ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 35

36 Casus (vervolg) Man, 61 jaar oud, al jaren gehoorproblemen ICT medewerker basisonderwijs, 3 dagen Hoortoestellen via audicien Meer werkproblemen: telefoneren en vergaderingen Redt het niet meer, pensioen in Afkeuren? Verwezen naar audiologisch centrum Instelling hoortoestellen geoptimaliseerd Hulpmiddel voor overleggen en bellen Werk gaat weer goed ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 36

37 Casus docent voortgezet onderwijs Duizeligheidsaanvallen Links doof MRI: labyrinthitis e.c.i. Gevolgen eenzijdige doofheid: ominder goed horen ominder goed filteren geruis orichting horen verdwenen overmoeidheid Beperkte opties voor hoortoestel Ander werk gevonden bij eigen werkgever ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 37

38 Casus leerkracht Vrouw, 59 jaar, leerkracht kleuters, 4 dagen per week Bekend met infecten rechter oor in jeugd met gehoorverlies Moeite met horen neemt toe Bij vermoeidheid: forse tinnitus, enige hyperacusis Preventief spreekuur bedrijfsarts Verwezen naar audiologisch centrum ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 38

39 Casus leerkracht ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 39

40 Casus leerkracht Begripvolle directeur Tijdelijk ziek gemeld; eerst volledig, daarna deels Aanpassing werkplek (akoestiek, apparatuur) Les gaan geven in groep 3 Deels niet-lesgebonden taken Na 4 maanden weer volledig werkzaam ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 40

41 Casus leerkracht: aanpassingen akoestiek Betere geluidsomstandigheden en akoestiek oakoestische aanpassingen: dempende wand- en plafondpanelen okeuze lokaal, in een rustige hoek van het gebouw opraktische maatregelen in de klas: Constructiemateriaal op een tafel met kleed Kinderen op sokken of sloffen Stoelpoten bovenliggend lokaal voorzien van zachte doppen ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 41

42 Aanpassingen werkplek In combinatie met nieuwe hoortoestellen die het signaal oppikken ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 42

43 Casus leerkracht 2 jaar later (leeftijd nu 61 jaar): uitgeput, ziek gemeld Moeite met oudere leerlingen (groep 3-4) en andere lesstof Nieuwe meer eisende directeur & andere duocollega Audiologisch Centrum: iets verslechterd, verder geen nieuwe gezichtspunten Begeleiding gespecialiseerd maatschappelijk werk Arbeidsdeskundig onderzoek na 4 maanden: oeigen werk niet passend of passend te maken obij eigen werkgever geen ander passend werk odus spoor 2 = dood spoor (aldus prof. Michiel Reneman, hoogleraar revalidatiegeneeskunde UMCG) ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 43

44 Leerpunten Denk bij oververmoeidheid/overspanning/burn-out aan gehoorproblemen Overweeg verwijzing naar regionaal Audiologisch Centrum of naar Expertisecentrum Gehoor en Arbeid (bijv. bij wenselijkheid specifieke aandacht voor werkomstandigheden) Goed afgestelde hoortoestellen & akoestische, technische en organisatorische aanpassingen kunnen veel opleveren Maar: met al deze hulpmiddelen wordt het gehoor niet normaal Toename te verwachten door stijgende pensioenleeftijd ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 44

45 Dank voor uw aandacht ERVARINGEN IN HET ZWEMBAD EN VERDER ARNOLD SCHRIEMER 45