Het NOAH-protocol en Het AZOS-PROJECT
|
|
- Mirthe de Haan
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het NOAH-protocol en Het AZOS-PROJECT Geschreven door Ed de Geus, april Bronnen: Azos rapport, StAr, Inleiding Door de toename van het aantal inwoners in Nederland en het feit dat die inwoners ook steeds ouder worden (vergrijzing) nemen de kosten rond hoortoestelverstrekking, de komende jaren, hand over hand toe. Als je je daarnaast bedenkt dat een hoop taken in het hoortoestel-verstrekkingscircuit (zie hoofdstuk xxxx) dubbel of drie keer gedaan worden, komt al snel de vraag op of dat niet voordeliger kan. Dus ontstond de vraag naar onderzoek, die beantwoord werd door het opzetten van het NOAH- protocol met daaruit voortvloeiend het AZOS-project in 2006, waarin de gehele hoortoestel-verstrekkingsmarkt onder de loep werd genomen. Binnen het NOAH-project was het de bedoeling te onderzoeken: Of het verstrekken van hoortoestellen procedureel niet eenvoudiger kan Of het verstrekken van hoortoestellen niet goedkoper kan Of het verstrekken van hoortoestellen voor de cliënt niet gemakkelijker kan. o Uiteraard met behoud van kwaliteit o Liever nog met verbetering van kwaliteit In de volgende hoofdstukken kunt u lezen hoe dit gerealiseerd werd of nog moet worden Een aantal overwegingen: Naarmate de leeftijd stijgt krijgen meer mensen last van slechthorendheid: In Nederland is 40% van de inwoners ouder dan 70 jaar slechthorend. Onder de 50 jaar is slechts 5% van de inwoners We weten dat door de babyboom van na de tweede wereldoorlog het aantal ouderen de komende jaren flink zal stijgen. De gemiddelde leeftijd van de bevolkingsopbouw wordt hoger, hetgeen grotere aantallen ouderen, dus slechthorenden met zich mee zal brengen. In Nederland bemoeien verschillende disciplines zich met het hoortoestel verstrekkingskanaal. Nederland kent: 7000 huisartsen (Bron: AZOS-rapport) 450 KNO-artsen (Bron: AZOS-rapport) 48 audiologen in 21 Audiologische Centra (Bron: AZOS-rapport) audiciens (Bron: StAr) Verder valt omtrent deze betrokkenen op te merken: KNO-artsen hebben steeds minder tijd voor hoorrevalidatie KNO-artsen hebben steeds minder belangstelling voor de techniek rond hoorrevalidatie AC s hebben steeds meer andere taken toegeschoven gekregen en hebben minder capaciteit over voor hoorrevalidatie Het voorschrijven van hoortoestellen door AC s is doorgaans fors duurder dan door de KNO-arts Audiciens muteren door onderbezettingen steeds vaker van werkplek, wat de efficiëntie in hun manier van werken en goede communicatie met omringende disciplines minder maakt 1
2 Omtrent de kosten van de hoortoestellen: De aantallen verstrekte hoortoestellen nemen steeds toe De hoortoestellen worden technisch steeds beter en vragen grotere deskundigheid Technisch betere hoortoestellen zijn over het algemeen ook duurder Doordat hoortoestellen verbeterde mogelijkheden tot revalidatie geven, worden ze toegankelijker voor minder grote verliezen en juist ook ingewikkelde verliezen die vroeger niet te helpen waren. De prijsopbouw van hoortoestellen wordt als weinig transparant ervaren door de slechthorende Kosten moeten in de hand gehouden kunnen worden Minder dan 1 op de 3 slechthorenden gebruikt slechts hoorhulpmiddelen. o 66% van de slechthorenden heeft dus nog geen hoortoestellen o Dit is een enorme vijver die nog leeggevist kan/zal worden o Dit brengt gigantische kosten met zich mee Het is onvermijdelijk dat zorgverzekeraars zich over bovenstaande punten zorgen maken. Het was dan ook daarom dat het College Van Zorgverzekeraars (CVZ) zich wendde tot het Nationaal Overleg Audiologische Hulpmiddelen (NOAH) om te inventariseren wat er in de markt zou moeten gebeuren om kosten beheersbaar te houden. NOAH-platform Het Noah platform is een praatgroep bestaande uit alle disciplines uit de hoortoestelbranche. Daarbij moeten we niet alleen denken aan het verstrekkingcircuit, maar ook uit belangengroeperingen. In het NOAH-platform hebben zitting: Als bemiddelend orgaan en secretariaat van NOAH De Nationale Hoorstichting, functioneert als coördinerend en bemiddelend orgaan Vertegenwoordigers van hoortoestelgebruikers: NVVS Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden FOSS Federatie van Ouders van Slechthorende kinderen en van kinderen met Spraak-taalmoeilijkheden Vertegenwoordiging t.b.v. voorschrijvers: FENAC Federatie van Nederlandse Audiologische Centra KNO vereniging Nederlandse Vereniging voor Keel-, Neus-, Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd- Halsgebied, Vertegenwoordiger voor de industrie: GAIN Gezamenlijke Audiologische Industrieën Nederland Vertegenwoordiger van de leveranciers van hoortoestellen: NVAB Nederlandse Vereniging van Audiciensbedrijven. Uiteraard worden al deze instanties op hun beurt weer vertegenwoordigd door natuurlijke personen die daadwerkelijk meepraten. Om ook die personen hier te noemen zou dit document als lesstof te veel dateren, daar de samenstelling regelmatig muteert. Deregulering De vraag die dus bij het NOAH-platform op tafel kwam was kort en goed de volgende: Het implementeren van een doelmatig en toegankelijk zorgmodel voor volwassen slechthorenden met ten minste het behoud van de kwaliteit vóór deregulering, door het verschuiven van consumenten / patiëntenstromen, waardoor de huisarts, de KNO-arts en de AC s ontlast dan wel ondersteund worden. 2
3 Omtrent deze vraag werd uiteraard langdurig gediscussieerd waarbij men een aantal items benoemde die in een te ontwikkelen model als uitgangspunt zouden moeten dienen. Men noemde de volgende uitgangspunten: Kwaliteit Binnen dit item wordt stilgestaan bij het feit dat, afhankelijk van de complexiteit van de aanpassing, verschillende deskundigheid vereist is en dat het in sommige gevallen gewoon nodig is dat er sprake is van een voorschrijver. Keuzevrijheid Een groot deel van de kosten die een hoortoestelaanpassing met zich mee brengt, komt voor rekening van de desbetreffende slechthorende. Reden op zich, om te waarborgen dat deze slechthorende dan ook keuzevrijheid heeft door wie de toestellen moeten worden voorgeschreven en waar en bij wie hij/zij toestellen wil kopen. Daarnaast moet er ook keuzevrijheid zijn in de verschillende soorten toestellen die verkrijgbaar zijn. Inzet van noodzakelijke expertise Door naar de cliënt te kijken en hem te beoordelen op zijn behoefte qua voorschrijftraject, kun je een selectie maken, wie er naar de KNO-arts en/of een Audiologisch Centrum moet. Hierdoor wordt gestreefd naar beheersing van kosten en verkorting van wachtlijsten. Transparantie van het verwijspatroon Het systeem dat gevolgd wordt om mensen te verwijzen moet helder, duidelijk en controleerbaar zijn voor alle betrokkenen, inclusief de slechthorende zelf. Beheersbaarheid van het voorschrijftraject Het is de bedoeling dat alle betrokken disciplines bij de verstrekking van hoortoestellen optimaal met elkaar samenwerken, waardoor taken niet langer dubbel worden uitgevoerd en dus kosten worden bespaard. Hiertoe zullen afspraken helder en beheersbaar moeten zijn Daarnaast kwam men tot de conclusie dat er binnen de voor ogen staande aanpasprocedures 3 aanpastrajecten mogelijk zouden moeten zijn: 1. Aanpassing direct door de audicien, in geval van niet gecompliceerde hoortoestelaanpassingen 2. Aanpassing via de KNO-arts, in die gevallen waar medische expertise van een KNO-arts noodzakelijk is 3. Aanpassing via een Audiologisch Centrum, waarbij specifieke kennis van een klinisch-fysicus audioloog vereist is, of waarbij psychosociale begeleiding noodzakelijk is. Deze trajecten worden uitvoerig beschreven in het NOAH protocol, maar komen grofweg op het volgende neer: Traject 1: Aanpassing via de audicien Een audicien kan zelfstandig hoortoestellen aanpassen bij cliënten die: Ouder zijn dan 70 jaar Een herhaalaanpassing nodig hebben en niet geïndiceerd kunnen worden voor traject 2 of 3 (zie hieronder) Een bij de leeftijd passende presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid) hebben (Spoor(lijnen)) Geen a-symetrisch gehoorverlies kennen. o 10 db of meer bij 3 frequenties o 15 db of meer bij 2 frequenties o 20 db of meer bij 1 frequentie Gemeten bij octaaf audiometrie tussen 500 en 8000 Hz Geen significante achteruitgang van één of twee oren vertonen o 10 db of meer bij 3 frequenties o o 15 db of meer bij 2 frequenties 20 db of meer bij 1 frequentie Over een periode van vijf jaar Gemeten bij octaaf audiometrie tussen 500 en 8000 Hz 3
4 Geen grotere verliezen dan 70 db kennen (ernstige slechthorendheid) o Als gemiddelde bij 1000, 2000 en 4000 Hz Geen slechter spraakverstaan hebben dan 70% Geen afwijkingen aan het uitwendig oor en of trommelvlies kennen Geen discrepantie vertonen tussen het toon- en spraakaudiogram Naast hun hoorhandicap geen andere handicaps bezitten Niet in lawaai werken. Traject 2: Aanpassing via de k.n.o.-arts Cliënten die doorverwezen moeten worden naar een KNO-arts kennen een van de volgende problematieken: afwijkingen uitwendige oor o otoscopie niet eenduidig o huidafwijkingen van oorschelp en gehoorgang o evidente asymmetrie in anatomie van de oren o aangeboren anatomische afwijkingen o vocht- of debrisophoping in de gehoorgang o allergische reactie op oorstukje o pijn afwijkingen middenoor o roodheid van het trommelvlies o perforatie van het trommelvlies o vochtig trommelvlies, debris op trommelvlies o afwijkende stand van het trommelvlies (intrekking). o niet luchthoudend middenoor o pijn afwijkingen audiometrie o geleidingsverlies o asymmetrisch gehoorsverlies (zie definities) o plotsdoofheid (zie definities) (Spoedverwijzing!) o significant verslechterd gehoor t.o.v. voorgaande audiometrie (zie definities) o discrepantie tussen toon- en spraakaudiogram. o geen betrouwbare audiometrie door audicien verkregen o aangeboren slechthorendheid of syndroombepaalde slechthorendheid bijkomende klachten o looporen in de anamnese o duizeligheid o oorsuizen o facialisverlammingen In voorkomende gevallen kan het uiteraard nodig zijn dat een KNO-arts nog weer extra expertise inroept van een Audiologisch Centrum. Dit zal altijd het geval zijn als er sprake is van één van de onder drie genoemde items. Traject 3 Aanpassing via een Audiologisch Centrum Tot slot is er sprake van noodzakelijkheid van aanpassing van hoortoestellen via een Audiologisch Centrum indien: Het slechthorende kinderen tot 16 jaar betreft Er geen betrouwbare audiometrie bij KNO-arts niet mogelijk is o ter beoordeling van KNO-arts Er sprake is van ernstige slechthorendheid 4
5 o Hieronder verstaat men een groter verlies dan 70 db als gemiddelde bij 1000, 2000 en 4000 Hz Er sprake is van een slechte spraakdiscriminatie o Een slechtere spraakdiscriminatie dan 70% op het aan te passen oor, gemeten met monosyllaben Er sprake is van acceptatie- en motivatieproblemen, o ter beoordeling van huisarts en/of KNO-arts Er begeleiding van functionele slechthorendheid geïndiceerd wordt o ter beoordeling van huisarts of KNO-arts Er communicatieproblemen op werk of school zijn Er sprake is van een combinatie van slechthorendheid en werk in lawaai o werk met een achtergrondlawaai van 80 db of meer Er sprake is van plotsdoofheid (met afgeronde medische diagnostiek) met o meer dan 80 db verlies of o discriminatie van minder dan 50 % aan het beste oor) Er sprake is van meervoudige handicaps (slechthorend/slechtziend/verstandelijke handicap enz.) Een hoortoestelaanpassing via KNO-arts niet succesvol afgesloten kon worden, binnen een periode van 3 maanden. Bij een hoop AC s aan Academische Ziekenhuizen is ook een KNO-arts verbonden, Echter indien het AC in eigen beheer niet garant kan staan voor voldoende ondersteuning door een KNO-arts, zal de medische expertise van een KNO-arts via door verwijzing moeten worden ingeroepen. Slotopmerking bij de drie aanpastrajecten Als u de richtlijnen voor trajectkeuze aandachtig hebt doorgenomen, heeft u zich ongetwijfeld afgevraagd hoeveel slechthorenden er op deze manier rechtstreeks door de audicien kunnen worden aangepast. Strikt genomen zullen dat er veel minder zijn dan dat u aanvankelijk denkt. Strikt genomen is er heel vaak sprake van één van die aspecten die u hierboven aantreft. Toch zal een goede keuze een must zijn om deze werkwijze te kunnen laten slagen en tot een succes te maken. Los van de aantallen cliënten die op deze manier mogelijk geholpen kunnen worden, dient u nog enkele zaken te bedenken. Het NOAH-protocol wordt nog niet breed gedragen. Dat heet dat nog niet alle huisartsen van dit plan op de hoogte zijn. Nog niet alle KNO-artsen bereid zijn hun taak voor een deel van hun patiënten zonder meer aan de audicien over te dragen. En tot slot zijn er de Zorgverzekeraars, die nog lang niet allemaal bereid zijn een hoortoestelvergoeding te vergoeden die door een audicien zonder voorschrift van KNO of AC werd gerealiseerd. Daarnaast zien we dat ook de audicienbranche nog niet onverdeeld klaar is voor deze werkwijze. Als de wens om op deze manier te werken er al is, betekent dat nog niet automatisch dat de mogelijkheid er al is. Denk aan de samenwerking met KNO en AC die verstoort kan raken. Denk ook aan de beschikbare man/vrouw capaciteit die nodig is de extra werkzaamheden die voortvloeien uit deze werkwijze te realiseren. Dit nog afgezien van het feit dat er wellicht helemaal geen ruimte beschikbaar is om (geluidloos) te audiometreren. En wellicht dat voor audiometreren en otoscopiëren nog onvoldoende deskundigheid aanwezig is. Kortom het NOAH-protocol is nog maar beperkt inzetbaar. Laat het overigens duidelijk zijn dat het bepalen in welk traject een cliënt thuishoort, best wel moeilijk kan zijn. Uiteraard zal er een categorie zijn, waarvoor dat meteen helder en duidelijk is, maar er zullen ook twijfelgevallen zijn waar het voor een huisarts, een audicien, een KNO-arts of een AC toch wat lastiger is om aan de hand van bovenstaande uitgangspunten snel te kunnen zeggen in welk traject een cliënt / patiënt thuishoort en behandeld hoort te worden. Het bepalen van dit traject, het maken van een keuze voor een traject, noemen we TRIAGE. 5
6 Definities Zoals u hierboven reeds gelezen zult hebben, is er sprake van een aantal begrippen, ook wel definities genoemd in het NOAH plan. Hoewel deze definities in de voorgaande tekst telkens zoveel mogelijk ter verduidelijking zijn bijgeplaatst, herhalen we ze hieronder nog een keer zoals expliciet in het NOAH - protocol genoemd: Presbyacusis: slechthorende boven de 70 jaar met symmetrisch, bij leeftijd passend perceptief gehoorverlies Asymmetrisch gehoorverlies: 10 db of meer asymmetrie bij 3 frequenties, 15 db of meer asymmetrie bij 2 frequenties of 20 db of meer asymmetrie bij 1 frequentie, gemeten middels octaaffrequentie van 500 t/m 8000 Hz Plotsdoofheid: verslechtering van het gehoor van 30 db of meer in de spraakfrequenties binnen een periode van maximaal 14 dagen (reden voor spoedverwijzing!) Significant verslechterd gehoor: 10 db of meer progressie bij 3 frequenties, 15 db of meer progressie bij 2 frequenties of 20 db of meer progressie bij 1 frequentie, over een periode van 5 jaar of minder, voor de octaaffrequenties van 500 t/m 8000 Hz Ernstige slechthorendheid: gemiddeld verlies van meer dan 70 db bij 1000, 2000 en 4000 Hz voor het besthorende oor Slechte spraakdiscriminatie: maximale spraakdiscriminatie van het te prothetiseren oor van minder dan 70 % voor monosyllaben Meervoudige handicaps: Slechthorendheid in combinatie met slechtziendheid en/of verstandelijke handicap en/of lichamelijke handicap Discrepantie tussen toon en spraakaudiogram: duidelijk slechter spraakaudiogram dan op grond van toondrempel audiogram kan worden verwacht. Werk in lawaai: werk met een achtergrondlawaai van 80 dba of meer. Na- en bijscholing Om op de hiervoor genoemde werkwijze te kunnen gaan werken was het noodzakelijk dat de Nederlandse audicien een gedegen opleiding had. De kennis rond de onderdelen audiometrie, anatomie en otoscopie waren volgens veel insiders niet toereikend om deze serieuze taak op een verantwoorde manier te kunnen uitoefenen. Werd aanvankelijk nog gedacht dat de HBO-opleiding wellicht enig soelaas zou bieden om tegemoet te komen aan een in het algemeen beter geschoolde audicien, dan werd later wel duidelijk dat de aantallen opgeleide audiologen klein zullen zijn en ook nog eens voor een groot deel zullen afvloeien naar andere disciplines dan de audicienbranche. Om die reden is vrijwel iedere Nederlandse audicien bijgeschoold middels een conversiecusus en een dereguleringscursus. Over het algemeen wordt aangenomen dat dit opleidingsniveau nog steeds aan de magere kant is; er zijn op het moment van dit schrijven dan ook nieuwe bijscholingscursussen in voorbereiding. 6
7 StAr Om in de toekomst voor de consument (de slechthorende) duidelijk te maken welke bedrijven en welke audiciens capebel genoeg zijn om zelfstandig en volgens het NOAH-protocol te werken, werd de Stichting Audicien Resistratie (StAr) opgericht. StAr heeft de taak op zich genomen om de her- en bijscholing van de Nederlandse audicien te organiseren en uit te voeren. De namen van de audiciens die aan de gestelde eisen voldoen worden bijgehouden in een register, dat voor iedereen te bekijken is op het internet. Op het moment van dit schrijven (april 2008) staan er zo n 500 audiciens bij StAr ingeschreven. Daarnaast heeft StAr een protocol geschreven waarin de werkwijze en eisen staan vermeld waarop een audicien behoort te werken. Deze werkwijze behoort de cliënt de garantie te geven dat hij/zij gebruik maakt van de diensten van een deskundig en als zodanig erkend bedrijf. Op hun beurt kunnen audiciensbedrijven zich aanmelden om op een lijst van erkende bedrijven geplaatst te worden. Om hierop vermeld te worden, worden de bedrijven bezocht en beoordeeld door externe auditors, die een advies uitbrengen al naar gelang de manier van werken. Er bestaat grote belangstelling om als erkend audicien te worden vermeld. Erkende audiciens en audiciensbedrijven zijn te vinden op AZOS project In Nederland is van februari 2003 tot en met november 2005, tegelijkertijd op 3 plaatsen, een experiment gestart met het NOAH protocol, te weten in Maastricht, Amsterdam en Rotterdam. Het experiment met de naam AZOS (Aangepast Zorgmodel Slechthorenden) werd uitgevoerd in nauwe samenwerking tussen de Audiologische Centra, de KNO-artsen van die Audiologische Centra en de audiciens uit die regio s. Huisartsen waren in dit project niet opgenomen, daar zij geen eenduidige houding aan konden nemen t.a.v. het project. De ene huisarts was voor, de andere tegen en weer een andere die wist het eigenlijk niet. Deelnemers Hieronder de deelnemers: Voor Amsterdam 7 KNO-artsen en het AC, van het Academisch Medisch Centrum (AMC), Voor Rotterdam 2 KNO-artsen en het AC, van het Erasmus Medisch Centrum Voor Maastricht 6 KNO-artsen en het AC, van het Academisch Ziekenhuis Maastricht. In de omgeving van bovengenoemde plaatsen werden i.s.m. de NVAB een aantal audiciens bedrijven geselecteerd die aan het project meededen. Hieronder waren overigens ook Hans Anders winkels, die niet bij de NVAB zijn aangesloten. Voorafgaand aan het daadwerkelijke experiment werd iedereen volledig geïnstrueerd en kregen de audiciens nog extra trainingen in otoscopie en audiometrie. De werkwijze Het experiment zelf bestond eruit, om cliënten rechtstreeks door de audicien te laten behandelen, waarna gecontroleerd werd of ze het goed hadden gedaan. Verder werd ook bekeken of de cliënt hierdoor beter, gelijk of juist minder goed behandeld was. De behandeling van de audicien bestond om te beginnen uit het kiezen van het juiste voorschrijftraject. Dit proces kennen we als de triage. De audicien verricht een anamnese, een otoscopie en audiometrie en bepaalt op basis hiervan of de cliënt in aanmerking komt voor directe aanpassing, of dat de cliënt doorgestuurd moet worden naar KNO of AC. 7
8 Teneinde te kunnen controleren of de otoscopie op een juiste manier geïnterpreteerd was, werd iedere cliënt die aan het project meedeed, binnen 14 dagen eveneens gezien door een KNO-arts. De bevindingen van deze KNO-arts werden bij de evaluatie naast de bevindingen van de audicien gelegd, waarbij men ervan uit ging dat de KNO gelijk had. De audiometrie werd op het AC gecontroleerd. Ook deze metingen werden tijdens de evaluatie vergeleken met de audiometrie van de audicien waarbij uiteraard de metingen van het AC als de juiste werden geïnterpreteerd. De audicien ging ondertussen rustig verder met het aanpassen van hoortoestellen. Te denken valt aan de selectie van hoortoestellen, het begeleiden van de gewenningsperiode, de eindcontrole met bijbehorende controlemetingen. Ook dit eindresultaat werd door het betreffende Audiologische Centrum gecontroleerd. Op deze manier werden in Amsterdam 80 cliënten aangepast, in Rotterdam 73 en in Maastricht 187. In totaal 340 cliënten. Voor dit experiment kwamen overigens alle cliënten van 50 jaar en ouder in aanmerking, dit in tegenstelling wat in NOAH beschreven staat, t.w. 70 jaar. Conclusies AZOS Bij de evaluatie van het project werd gekeken hoe de audicien gefunctioneerd had. Grofweg kwam het erop neer dat de onderdelen otoscopie en audiometrie bij de audicien tekort schoten. De kennis en vaardigheid waren hier kennelijk onder de maat. Verder werden er ook afwijkingen gevonden in de controlerende metingen. Met name Insertion gain metingen ontbraken vaak. Ook komt in het rapport menig keer naar voren dat de overige betrokkenen nog wel eens problemen hadden met de dubbelrol van de audicien als zorgverlener en als commercieel instituut. Alles samen genomen werd het project afgesloten met de conclusie dat er uit deze manier van werken geen meerwaarde kon worden gehaald. Zou deze manier kans van slagen hebben, dan zou allereerst de kennis van de audicien op een hoger peil moeten worden gebracht. Om die reden is de StAr momenteel druk bezig met de voorbereiding van audiometrie- en otoscopie cursussen die in het kader van her- en bijscholing in de komende tijd gegeven zullen gaan worden. Slotopmerking van de Schrijver Dezes Waar m.i. volledig aan voorbij werd gegaan in dit rapport, is het feit dat de gemiddelde audicien in Nederland een gewenningsperiode met de cliënt aanvangt die gebaseerd is op de audiometrie van de KNO van een ziekenhuis. De kwaliteit van deze audiometrie wil, op zijn zachtst gezegd, nog wel eens wat verschillend van aard zijn en dat kan zelfs een goede audicien zien. Mijns inziens zal de kwaliteit van de audiogrammen van de audicien wellicht goed vergelijkbaar zijn, met de gemiddelde kwaliteit van de KNO-arts(assistente). Ten tweede mist ondergetekende in de hele discussie een hoofdstuk over beloningen. Ongetwijfeld zal de kwaliteit van audiometrie en aanpassing via een AC beter zijn dan via de audicien. Daar staat echter ook een behoorlijk prijsverschil tegenover, namelijk 100%. De audicien moet de metingen immers voor niets maken wanneer hij kiest voor toepassing van het NOAH-protocol, terwijl hij bij een voorschrift via KNO of AC deze er gratis bij krijgt. Persoonlijk vind ik dat de branche over dit aspect wel erg makkelijk heenstapt. Het volledige AZOS rapport is terug te vinden op het internet, op pagina Het bevat 224 pagina s waarin tevens het NOAH protocol is opgenomen. (blz 43 50) Verder schijnt er zeer binnenkort (dit heb ik geschreven in april 2008) mede n.a.v. de conclusies uit het AZOS rapport, een nieuwe versie van het NOAH rapport aan te komen. 8
NOAH-3 PROTOCOL HOORTOESTELAANPASSING
NOAH-3 PROTOCOL HOORTOESTELAANPASSING 2009 Taken en verantwoordelijkheden Federatie van Nederlandse Audiologische Centra (FEN) Federatie van Ouders van Slechthorende kinderen en van kinderen met Spraak-taalmoeilijkheden
Nadere informatieVeldnorm. hoortoestelverstrekking
Veldnorm hoortoestelverstrekking 2013 Voorwaarden voor kwaliteit Federatie van Nederlandse Audiologische Centra Federatie van Ouders van Slechthorende kinderen en van kinderen met Spraak-taalmoeilijkheden
Nadere informatieUw brief van Uw kenmerk Datum 26 oktober Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer PAK/ mw. drs. A.J. Link (020)
Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG Uw brief van Uw kenmerk Datum 26 oktober 2006 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer PAK/26088542 mw. drs. A.J. Link
Nadere informatieVeldnorm. hoortoestelverstrekking
Veldnorm hoortoestelverstrekking 2009 Voorwaarden voor kwaliteit Federatie van Nederlandse Audiologische Centra Federatie van Ouders van Slechthorende kinderen en van kinderen met Spraak-taalmoeilijkheden
Nadere informatieHoortoestelaanpassing bij de audicien via open receptuur. Joop Leijendeckers Donneke Arts-Hendriks Arjan Bosman
Hoortoestelaanpassing bij de audicien via open receptuur Joop Leijendeckers Donneke Arts-Hendriks Arjan Bosman Achtergrond Deregulering Patiënten worden door de ziektekostenverzekeraars aangemoedigd om
Nadere informatieHoortoestel voorschrijven: regelgeving en adviezen voor de KNO-praktijk
Hoortoestel voorschrijven: regelgeving en adviezen voor de KNO-praktijk T. Thielemans Klinisch fysicus audioloog, Audiologisch Centrum Kentalis, locatie JBZ, St. Michielsgestel NVA 20 april 2017 Inleiding
Nadere informatieRevalidatie van het gehoor bij volwassenen
Revalidatie van het gehoor bij volwassenen Gehoor en communicatie zijn van groot belang voor de mens. Wanneer er een beperking van gehoor, spraak of taal optreedt, heeft dat vaak grote gevolgen voor het
Nadere informatieAls horen en zien je vergaan is...
Als horen en zien je vergaan is... inleiding middagsymposium NVA/KNO vereniging Nieuwegein, 7 april 2011 Videoloog of Visuoloog? Doorn in oog Definitie van doofblind: een visus hebbende van 0.30 of minder
Nadere informatieAudiometrische triage bij de audicien
Audiometrische triage bij de audicien Wouter A. Dreschler (w.a.dreschler@amc.uva.nl) Academic Medical Centre Amsterdam, The Netherlands Triage door de audicien Klachten over het gehoor huisarts KNO/ AC
Nadere informatieFunctioneringsgericht voorschrijven
Functioneringsgericht voorschrijven T.T. Prinzen en G.J. Dingemanse KNO/NVA vergadering, 26 april 2012 1 Functioneringsgerichte aanspraak Uitgaande van ICF model 2 Functioneringsgerichte aanspraak op hulpmiddelen
Nadere informatieBeleidsregels vergoeding hoorhulpmiddelen
Regelingen en voorzieningen CODE 2.4.1.26 Beleidsregels vergoeding hoorhulpmiddelen tekst + toelichting bronnen Staatscourant 2012, nr. 11269, d.d. 8.6.2012 datum inwerkingtreding 9.6.2012 (met overgangsbepaling)
Nadere informatiemagazines Deloitte Carros The Optimist
get noticed! magazines AmsterdamXXXL Porsche Deloitte Carros The Optimist brochures Gemeente Rotterdam Gemeente Rotterdam KPMG 3B Wonen VanDyck beddengoed Audi Notenboom Business School Pastoe webdesign
Nadere informatieProtocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet.
Protocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet. Inleiding Dit protocol is vastgesteld door Zorgverzekeraars Nederland en is gebaseerd op: de Basisrichtlijn Hulpmiddelenzorg
Nadere informatieWelke kwaliteit willen we bereiken met audiometrie en gehooraanpassing?
Welke kwaliteit willen we bereiken met audiometrie en gehooraanpassing? Dr.ir. Wim Soede Inzet van professioneel oordeel audicien in relatie tot NOAH 4 en StAr Handboek Aan de lezer! Tijdens en na afloop
Nadere informatieGehoorverlies bij kinderen
Libra Audiologie Gehoorverlies bij kinderen Onlangs heeft u de mededeling gekregen dat uw kind slechthorend is. Er komt dan ineens veel op u af, er zijn zoveel vragen te stellen en beslissingen te nemen.
Nadere informatieProtocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet.
Protocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet. Inleiding Dit protocol is vastgesteld door Zorgverzekeraars Nederland en is gebaseerd op: de Basisrichtlijn Hulpmiddelenzorg
Nadere informatieKeel-, neus en oorheelkunde. Slechthorendheid en Hoortoestellen
Keel-, neus en oorheelkunde Slechthorendheid en Hoortoestellen 1 Deze folder geeft u informatie over slechthorendheid en de mogelijkheden om daar iets aan te doen. Hoe werkt een oor? Het oor is nodig voor
Nadere informatieToolkit Slechthorendheid
Doel Het vaststellen van slechthorendheid; Het aanbieden van de juiste therapieën en/of hoorhulpmiddelen; Het voorkomen van communicatiestoornissen en sociaal isolement. Achtergrond Definitie In Nederland
Nadere informatieONVZ helpt u op weg. ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrije keuze. Brochure Hoortoestellen
ONVZ helpt u op weg. ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrije keuze. Brochure Hoortoestellen ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrije keuze. Het aanvragen van hoortoestellen kan soms ingewikkeld zijn.
Nadere informatieDe Pilot Verkorten Doorlooptijd. Rinske Tabak
De Pilot Verkorten Doorlooptijd Rinske Tabak Eerste Thema: Juiste patiënt op de juiste plek 2010 2013 Implementatie aangescherpt NOAH protocol Informatie voor patiënten aangepast Feedback aan verwijzers
Nadere informatieIntake gehoorrevalidatie. Niek Versfeld Cas Smits UAC VUmc Amsterdam
Intake gehoorrevalidatie Niek Versfeld Cas Smits UAC VUmc Amsterdam Waarover praten wij? Aantal verkochte hoortoestellen per jaar: 185.000 Omzet 225.000.000 Aantal hoortoesteldragers: 650.000 Aantal patiënten
Nadere informatieGehooronderzoek. Audiologisch Centrum. Afdeling KNO
Gehooronderzoek Audiologisch Centrum Afdeling KNO Een Audiologisch Centrum is gespecialiseerd in onderzoek en advies voor mensen met gehoorproblemen. U komt bij het Audiologisch Centrum omdat een huisarts
Nadere informatieprofessionele hoorzorg
professionele hoorzorg www.specsavers.nl gediplomeerde audiciens Uw gehoor is belangrijk. Daarom is het zaak de zorg ervoor toe te vertrouwen aan iemand met kennis van zaken. Alle audiciens bij Specsavers
Nadere informatieSlechthorendheid en hoortoestellen. Afdeling KNO
Slechthorendheid en hoortoestellen Afdeling KNO Dit boekje heeft tot doel u informatie te geven over slechthorendheid en de mogelijkheden om daar wat aan te doen. Als u recent bij een keel-, neus- en oorarts
Nadere informatieFiguur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-1 Een hoek van 3 graden
De richtinghoren test Inleiding Het vermogen om richting te kunnen bepalen Het mag een wonder heten dat wij kunnen bepalen uit welke richting een geluid komt. Doordat geluid het ene oor iets eerder bereikt
Nadere informatieSLECHTHORENDHEID EN HOORTOESTELLEN
SLECHTHORENDHEID EN HOORTOESTELLEN 359 Inleiding Het verschijnsel slechthorendheid is bij u vastgesteld. In deze folder leest u meer over dit verschijnsel en de behandelmogelijkheden. Werking van het oor
Nadere informatieAudiometrie. Bij mensen met een verstandelijke beperking. Henriëtte Koch Audiologisch Centrum
Audiometrie Bij mensen met een verstandelijke beperking Henriëtte Koch Audiologisch Centrum Voorwaarden aan onderzoeker Affiniteit met de doelgroep Kunnen observeren Geduld, duidelijke structuur kunnen
Nadere informatieAudiologische diagnostiek en revalidatie. Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog
Audiologische diagnostiek en revalidatie Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog Inhoud Werking van het gehoor Traject in het eerste jaar Aanmeldingen Diagnostiek Revalidatie Na het eerste jaar gehoorbeenketen
Nadere informatieSAL-test. Inleiding. Het principe van de SAL-test:
SAL-test Inleiding Als we willen weten of er bij een oor sprake is van een geleidingsverlies, meten we dat normaal met een beengeleider. Het nadeel van deze meting is dat het te meten oor onbedekt is.
Nadere informatieGehoorrevalidatie bij volwassenen via het Gehoor- en Spraakcentrum
Gehoorrevalidatie bij volwassenen via het Gehoor- en Spraakcentrum Inhoudsopgave Recept hoortoestel 3 Uitkiezen van een audicien 3 Soorten hoortoestellen 4 Kosten en vergoeding 4 Proefperiode 5 Wennen
Nadere informatieOORSUIZEN (TINNITUS) 875
OORSUIZEN (TINNITUS) 875 Inleiding U heeft last van oorsuizen, ook wel tinnitus genoemd. Dit uit zich in het waarnemen van geluiden die niet van buiten komen en voor anderen niet waarneembaar zijn. Zo
Nadere informatieFiguur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-1 Cochleair implantaat
Cochleair implantaat Inleiding Als iemand doof of zeer ernstig slechthorend is en hoortoestellen brengen (nog langer) onvoldoende resultaat met zich mee, dan wordt tegenwoordig een cochleair implantaat
Nadere informatieSlechthorendheid bij ouderen
Slechthorendheid bij ouderen Ir. T.T. Prinzen Klinisch fysicus-audioloog Pento Audiologisch Centrum Amersfoort Inhoud inleiding (anatomie en pathologie) soorten gehoorverlies hoe hoort een slechthorende?
Nadere informatieCochleaire implantatie bij volwassenen
Cochleaire implantatie bij volwassenen Sommige zeer ernstig slechthorende of dove mensen kunnen zelfs met krachtige hoortoestellen niet of nauwelijks spraakverstaan. Een cochleair implantaat (CI) kan ervoor
Nadere informatieWAT GEHOORVERLIES EIGENLIJK BETEKENT
WAT GEHOORVERLIES EIGENLIJK BETEKENT Hoe weet u of u gehoorverlies heeft? De kans is groot dat u de laatste bent die dat weet. De meeste gehoorverliezen ontwikkelen zich namelijk zo geleidelijk dat u het
Nadere informatieOordruppels. Wanneer oordruppels?
K.N.O. Oordruppels Oordruppels Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over oordruppels en het juiste gebruik hiervan. Het betreft de oordruppels die door de kno-arts op recept zijn voorgeschreven.
Nadere informatieHoren en ouder worden
Horen en ouder worden dr.ir. N.J. Versfeld klinisch fysicus audioloog Universitair Audiologisch Centrum VUmc Amsterdam Ouderdomsslechthorendheid Ook wel presbyacusis genoemd Presbys : oud Akouein : horen
Nadere informatieZorginstituut Nederland. > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen
Q.oqoq3& > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ) T.a.v. mevrouw 1 Postbus 291 3700 AG ZEIST 2018052906 Zorg Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus
Nadere informatieInformatie over oorsuizen (tinnitus)
Informatie over oorsuizen (tinnitus) Polikliniek keel-, neus- en oorheelkunde (KNO) Over Alrijne Zorggroep Het Diaconessenhuis Leiden en Rijnland Zorggroep (Rijnland Ziekenhuis en de verpleeghuizen Leythenrode
Nadere informatieStress in het keuzeprocess
Inhoud Stress in het keuzeprocess Ir M.S. Toll Klinisch fysicus - audioloog Stress op het werk - oorzaken Knelpunten Afstemming en communicatie Oorstukjes Stress Stress ~ werk volgens CareerCast Verschillende
Nadere informatiekno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Oordruppels
kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Oordruppels Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over oordruppels en het juiste gebruik hiervan. Het betreft de oordruppels die
Nadere informatieEen bezoek aan het spreekuur KNO
Een bezoek aan het spreekuur KNO Bezoek aan het spreekuur KNO Afspraak Een bezoek aan de KNO-arts gaat altijd op afspraak. In de regel wordt u verwezen door uw eigen huisarts. Neemt u bij het bezoek aan
Nadere informatieHoortoestelaanpassing. door de audicien
Hoortoestelaanpassing door de audicien Inleiding Uit het zojuist afgenomen gehooronderzoek blijkt dat u een gehoorverlies heeft. In deze folder wordt de gang van zaken bij een hoortoestelaanpassing besproken.
Nadere informatieOordruppels. Afdeling KNO
Oordruppels Afdeling KNO Deze pagina heeft tot doel u informatie te geven over oordruppels en het juiste gebruik hiervan. Het betreft de oordruppels die door de kno-arts op recept zijn voorgeschreven.
Nadere informatieEen visie op ouderenzorg de transitie naar nieuwe modellen Transparant, toegankelijk, betaalbaar
Mijnseniorwinkel.nl Een initiatief van Oog en oorhuis! Een visie op ouderenzorg de transitie naar nieuwe modellen Transparant, toegankelijk, betaalbaar Zoals in de compacte versie van dit rapport al is
Nadere informatie100% Over welke hulpmiddelen hebben we het? Hulpmiddelen anders dan hoortoestellen. We bespreken. Ontwikkeling. Vergoeding Hulpmiddelen
Over welke hulpmiddelen hebben we het? Hulpmiddelen anders dan hoortoestellen Rinske Tabak, Logopedist Dr. Liesbet Ruytjens, Klinisch fysicus audioloog Hulpmiddel volgen Van Dale : Middel om doel sneller,
Nadere informatiePrivacyregels (referentie-eis)
Stichting Audicienregister StAr IV.1 Privacyregels (referentie-eis) Essentialia Wbp - beknopte weergave Gedrukte versies van dit handboek worden door StAr op beperkte schaal in omloop gebracht. Het handboek
Nadere informatieAudiogrammen. Een gezond gehoor. Geleidingsverlies. Ed de Geus februari Luchtgeleiding: Beengeleiding: UCL: MCL: Spraakaudiogram:
Audiogrammen Ed de Geus februari 2010 1 2 Een gezond gehoor 0 db drempelverlies 0 db drempelverlies ± 100 tot 110 db vlak tussen drempel en UCL Normale ideale curve Oplopend tot 100% en blijvend 100% 3
Nadere informatieXofcP. eoizo 21 NOV Zorginstituut Nederland. > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen
21 NOV 2018 XofcP. eoizo > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Stichting Klachten en Geschillen verzekeringen (SKGZ) T.a.v. mevrouw mr. Postbus 291 3700 AG ZEIST 2018058581 Eekholt 4 1112 XH Diemen
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes. volwassenen KNO. alle aandacht
Trommelvliesbuisjes bij volwassenen KNO alle aandacht Trommelvliesbuisjes bij volwassenen Algemeen Er is in overleg met u besloten tot het plaatsen van een trommelvliesbuisje. Gemakshalve wordt in de rest
Nadere informatieNVAB-Richtlijn Slechthorendheid en Tinnitus
NVAB-Richtlijn Slechthorendheid en Tinnitus Bas Sorgdrager Arnold Schriemer BG-dagen 2019 Inhoud workshop Inventarisatie onderwerpen Enkele punten uit de richtlijn Stellingen Casuïstiek NVAB-richtlijn
Nadere informatieKinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen
Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde Informatie voor verwijzers Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Kinderen met problemen of vragen op
Nadere informatieEvaluatie van de hoortoestelaanpassing
Evaluatie van de hoortoestelaanpassing Niek Versfeld klinisch fysicus audioloog Universitair Audiologisch Centrum VUmc Amsterdam Casus: korte anamnese Vrouw 68 jaar, reuma Rechts matig hoge-tonenverlies
Nadere informatieSlechthorendheid Logopedie Hoortoestel
Gehoorproblemen Slechthorendheid Met het toenemen van de leeftijd gaat het gehoor achteruit. Dit is een slijtageproces van het binnenoor. Veel oudere mensen krijgen hierdoor te maken met presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid).
Nadere informatieExamenmatrijs opleiding audicien, behorend bij kerntaak 1 Linker kolom: Onderscheid kennis en gedrag (uit KD en Body of Knowledge)
Examenmatrijs opleiding audicien, behorend bij kerntaak 1 Geldende protocollen in de branche. B1-K1-W1 Hygiëne voorschriften B1-K1-W2 Het oor B1-K1-W3 Psychologie van de slechthorende B1-K1-W4 Procedures
Nadere informatie(H)OORZAKEN OUDERDOMS- SLECHTHORENDHEID
(H)OORZAKEN OUDERDOMS- SLECHTHORENDHEID Lieve De Bruyne Arteveldehogeschool, Gent Inleiding 10 % Belgische bevolking heeft gehoorprobleem > 50 % ouder dan 60 jaar heeft gehoorproblemen, > 80 % van de 70-plussers
Nadere informatieInformatieavond leerkrachten en pedagogisch medewerkers van slechthorende kinderen. Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog 4 oktober 2012
Informatieavond leerkrachten en pedagogisch medewerkers van slechthorende kinderen Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog 4 oktober 2012 Programma 19.30 Opening en inleiding audiologie door: Yvonne Simis,
Nadere informatieAudiometrie bij USHER2A patiënten
Audiometrie bij USHER2A patiënten J. Leijendeckers, R. Pennings, A. Bosman KNO / Audiologisch Centrum UMC St. Radboud, Nijmegen j.leijendeckers@kno.umcn.nl Achtergrond Onderzoek door R. Pennings naar gehoor
Nadere informatiekno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Plotselinge doofheid
kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Plotselinge doofheid Eigenlijk is het beter te spreken van plotseling gehoorsverlies, omdat met doofheid strikt genomen volledig verlies van
Nadere informatieLaserbehandeling bij middenoorontsteking
Laserbehandeling bij middenoorontsteking Inleiding De keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) heeft voorgesteld om bij uw kind een opening in het trommelvlies te laseren. In deze brochure wordt informatie gegeven
Nadere informatieSlechthorendheid gerangschikt naar pathologische herkomst.
Audiologie audiometrie en pathalogie Als we met een cliënt een intake hebben gedaan, zijn oren geotoscopieerd en diagnostische audiometrie hebben afgenomen, waarbij de lucht en beengeleiding alsmede het
Nadere informatieKeel-, Neus- en Oorheelkunde. Oordruppels. www.catharinaziekenhuis.nl
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Oordruppels www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KNO013 / Oordruppels / 25-10-2013 2 Oordruppels De keel-, neus-
Nadere informatiePlaatsen van trommelvliesbuisjes bij volwassenen
Plaatsen van trommelvliesbuisjes bij volwassenen U komt binnenkort in ons ziekenhuis voor het plaatsen van trommelvliesbuisjes. De KNO-arts heeft u mondeling geïnformeerd over de behandeling. In deze folder
Nadere informatieDoofblinde cliënten in een Audiologisch Centrum. Steffie Hendriks-Buurman, 2014
Doofblinde cliënten in een Audiologisch Centrum Doofblind? Combinatie van visuele en auditieve beperking Doof-/slechthorendheid en blind,-/slechtziendheid Doofblind? Belemmert mensen in communicatie, verwerven
Nadere informatieslechthorendheid en hoortoestellen
patiënteninformatie slechthorendheid en hoortoestellen U bent bij de KNO-arts geweest omdat u niet goed hoort. Mogelijk kunt u door een hoortoestel beter gaan horen. Wat kunnen de klachten zijn? Welke
Nadere informatieMeningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC
Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog, VUmc 12 oktober 2011 Inhoud De rol van het AC in
Nadere informatieNieuwe regelgeving hoortoestellen
Nieuwe regelgeving hoortoestellen achtergronden, actuele stand van zaken en consequenties voor Audiologische Centra Tim Prinzen, klinisch fysicus-audioloog Werkgroep Functioneringsgericht Voorschrijven
Nadere informatieAls uw kind een hoortoestel krijgt
Als uw kind een hoortoestel krijgt Inhoudsopgave Als uw kind een hoortoestel krijgt 3 Het recept 3 De hoortoestellen en oorstukjes 3 De aanpassing van de hoortoestellen 4 De aankoop van de hoortoestellen
Nadere informatieStappenplan slechthorendheid
Stappenplan slechthorendheid Opsporing en behandeling van gehoorproblemen bij zelfstandig wonende ouderen. Stap 1: Screenen op gehoorproblemen in de eerste lijn Kunt u, al dan niet met een gehoorapparaat,
Nadere informatieExtreem zacht en toch. ongelooflijk dichtbij. Verkenning van de hoortoestelaanpassing bij mensen met het syndroom van Usher type 2
Extreem zacht en toch ongelooflijk dichtbij Verkenning van de hoortoestelaanpassing bij mensen met het syndroom van Usher type 2 Arnhem/Voorschoten Ivonne Bressers en Gracia Tham Oktober 2012 2 Inleiding
Nadere informatieIV.3. Audiologisch onderzoek (referentie-eis)
Stichting Audicienregister StAr IV.3. Audiologisch onderzoek (referentie-eis) Audiologie en otoscopie bij intake en eindcontrole Gedrukte versies van dit handboek worden door StAr op beperkte schaal in
Nadere informatieSlechthorendheid en hoortoestellen
Slechthorendheid en hoortoestellen Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over slechthorendheid en de mogelijkheden om daar wat aan te doen. Hoe werkt een oor? Het oor is nodig voor het horen
Nadere informatieGespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden
Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden Communiceren doe je met zijn tweeën Deze folder is bedoeld voor de goedhorenden die in hun omgeving iemand kennen die slechthorend is, en voor slechthorenden
Nadere informatieStijgbeugel- of stapesoperatie
Stijgbeugel- of stapesoperatie Deze brochure biedt u informatie over operaties aan de stijgbeugel (stapes), een van de gehoorbeentjes in het middenoor. Werking van het oor Het oor is globaal onder te verdelen
Nadere informatieSlechthorendheid en hoortoestellen
Slechthorendheid en hoortoestellen Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over slechthorendheid en de mogelijkheden om daar wat aan te doen. Hoe werkt een oor? Het oor is nodig voor het horen
Nadere informatieToenemende zorgvraag versus bezuinigingen Bieden private investeerders soelaas?
Toenemende zorgvraag versus bezuinigingen Bieden private investeerders soelaas? Onderzoeksvragen Hoe scoort gezondheidszorg in een maatschappelijke issue-ranking? Waaraan dankt de zorg zijn bijzondere
Nadere informatieBij aankoop van een hoortoestel. Gratis. leesbril t.w.v
Bij aankoop van een hoortoestel Gratis leesbril t.w.v. 29 + www.specsavers.nl Professionele hoorzorg voor een eerlijke prijs U kent Specsavers natuurlijk al als een autoriteit op het gebied van brillen
Nadere informatieKeel-, neus- en oorheelkunde Kindergeneeskunde. Patiënteninformatie. Trommelvliesbuisje. Operatie bij kinderen. Slingeland Ziekenhuis
Keel-, neus- en oorheelkunde Kindergeneeskunde Trommelvliesbuisje i Patiënteninformatie Operatie bij kinderen Slingeland Ziekenhuis Algemeen De specialist heeft u het advies gegeven om bij uw kind een
Nadere informatieHoortoestellen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Hoortoestellen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Een hoortoestel De KNO-arts heeft u geadviseerd een (nieuw) hoortoestel te proberen. In deze folder leest u meer over de
Nadere informatieBETER HOREN Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND
BETER HOREN Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Beter horen U hebt van de KNO-arts een aanvraag meegekregen voor een hoortoestel (een gehoorapparaat) en een lijst van audiciens, deskundigen
Nadere informatiePlotsdoofheid (Sudden deafness)
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Plotsdoofheid (Sudden deafness) www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KNO037 / Plotsdoofheid 2 Plotsdoofheid (Sudden
Nadere informatielichaam is gestopt met groeien? De groei zou gemiddeld 0,2 millimeter per jaar bedragen. Dit komt neer
Wist je dat... onze oren blijven groeien, ook nadat de rest van ons lichaam is gestopt met groeien? De groei zou gemiddeld 0,2 millimeter per jaar bedragen. Dit komt neer op een centimeter in vijftig jaar.
Nadere informatieHoe werkt het oor? Het oor is onder te verdelen in: 1. Uitwendige gehoorgang;
Plotsdoofheid Hoe werkt het oor? Het oor is onder te verdelen in: 1. Uitwendige gehoorgang; 2. Trommelvlies waarachter zich het middenoor bevindt. Hierin bevinden zich de drie gehoorbeentjes en via de
Nadere informatieAanpasprocedures. De markt. Disciplines. De Cliënt
Aanpasprocedures De markt Vrijwel alle audiciensbedrijven van Nederland zijn klein begonnen. In het begin van de 20 ste eeuw waren met name Geervliet N.V. en Acousticon N.V. de twee grootste bedrijven.
Nadere informatieHoortoestelaanpassing bij verstandelijk beperkten. Bert van Zanten UMC-Utrecht
Hoortoestelaanpassing bij verstandelijk beperkten Bert van Zanten UMC-Utrecht Overzicht Doelen Hoortoestelkeuze Evaluatie & Controle Waarom geen audicien in dit programma? Doelstellingen hoorrevalidatie
Nadere informatiePlotsdoofheid. Informatie voor patiënten die plotseling geheel doof worden. Informatie voor patiënten. Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis
Informatie voor patiënten Plotsdoofheid Informatie voor patiënten die plotseling geheel doof worden G456-Q CWZ / 09-04 Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw
Nadere informatieKNO. Slechthorendheid en hoortoestellen
KNO Slechthorendheid en hoortoestellen Slechthorendheid en hoortoestellen Uw KNO-arts heeft bij u een gehoorverlies vastgesteld. Hij of zij heeft u voorgesteld hiervoor een hoortoestel te gaan gebruiken.
Nadere informatieVervangen van de stijgbeugel bij otosclerose
Vervangen van de stijgbeugel bij otosclerose In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een ooroperatie op de afdeling Keel-, Neus- en Oorheel-kunde (KNO) van het Radboudumc. Deze folder
Nadere informatieDeze beleidsregel is van toepassing op Zintuiglijk gehandicaptenzorg als omschreven bij of krachtens de Zorgverzekeringswet (Zvw).
BELEIDSREGEL Prestaties en tarieven Zintuiglijk gehandicaptenzorg Ingevolge artikel 57, eerste lid, onderdeel b en c, van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), stelt de Nederlandse Zorgautoriteit
Nadere informatiecochleaire implantatie bij kinderen
cochleaire implantatie bij kinderen inleiding Een cochleair implantaat (CI) is een hulpmiddel dat ernstig slechthorende of dove kinderen en volwassenen de mogelijkheid biedt om geluid en spraak te kunnen
Nadere informatieEen hoortoestel. Verschillende soorten
Hoortoestellen Een hoortoestel De KNO-arts heeft u geadviseerd een (nieuw) hoortoestel te proberen. In deze folder leest u meer over de verschillende hoortoestellen, de audicien en de vergoedingen. Eerst
Nadere informatieWerkinstructies voor de CQI Audiciens
Werkinstructies voor de 1. De vragenlijst Waarvoor is de bedoeld? De is bedoeld om de kwaliteit van zorg bij audiciens te meten vanuit het perspectief van de cliënt. De vragenlijst kan worden gebruikt
Nadere informatieKNO achtergronden casusschetsen voor: begeleider/presentator
KNO achtergronden casusschetsen voor: begeleider/presentator Hoogeveen mei 2011 1 Casus 1 Loopoor Op uw telefonisch spreekuur belt de moeder van zoontje Gijs. Gijs is 3 jaar oud. Hij heeft sinds 2 dgn
Nadere informatiepatiënteninformatie trommelvliesbuisjes bij kinderen
patiënteninformatie trommelvliesbuisjes bij kinderen In overleg met de KNO-arts heeft u besloten om bij uw kind trommelvliesbuisjes te laten plaatsen. In deze folder geven wij u inhoudelijke informatie
Nadere informatieKeel-, neus- en oorheelkunde Kindergeneeskunde. Patiënteninformatie. Trommelvliesbuisje. Operatie bij kinderen. Slingeland Ziekenhuis
Keel-, neus- en oorheelkunde Kindergeneeskunde Trommelvliesbuisje i Patiënteninformatie Operatie bij kinderen Slingeland Ziekenhuis Algemeen De specialist heeft u het advies gegeven om bij uw kind een
Nadere informatieKeel-, Neus- en Oorheelkunde. Loopoor bij kinderen. www.catharinaziekenhuis.nl
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Loopoor bij kinderen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KNO010 / Loopoor bij kinderen / 24-10-2013 2 Loopoor bij
Nadere informatieGehoordiagnostiek neonataal CASUS
Gehoordiagnostiek neonataal CASUS Presentatie Nascholingsdag audiologen te Utrecht Vrijdag 17 maart 2006 Age Hoekstra klinisch fysicus-audioloog Audiologisch Centrum van de Prof. J.J. Groen Stichting Amersfoort
Nadere informatieTinnitus / oorsuizen. KNO-heelkunde. Beter voor elkaar
Tinnitus / oorsuizen KNO-heelkunde Beter voor elkaar 2 TINNITUS / OORSUIZEN (Deze brochure is een gezamenlijk initiatief van NVVS en KNO vereniging) Inleiding U wilt meer weten over tinnitus klachten of
Nadere informatieWat als je minder begint te horen? INFORMATIE VOOR PATIËNTEN
Wat als je minder begint te horen? INFORMATIE VOOR PATIËNTEN 2 INHOUDSTAFEL 1. Een woordje uitleg over horen 5 2. Wie heeft een hoorapparaat nodig? 6 3. Wat als je een hoorapparaat nodig hebt? 7 4. De
Nadere informatie