Charlotte Dematons. Groep 7

Transcriptie

1 Charlotte Dematons Groep 7

2 INHOUD 1 Inleiding Doelstelling Hoe wordt een boek gemaakt De organisatie Voorbereiding Over Charlotte Dematons Boekpromotie door de leerkracht Leeslogboek in schoolwise Illustraties in boeken Het bezoek voorbereiden Praten over de illustraties Teken- en schrijfopdrachten Zien hoe een boek tot stand komt Hoe wordt een boek gemaakt Werkblad Werkblad Werkblad Werkblad Werkblad Werkblad Werkblad Werkblad Werkblad Werkblad Bijlage Versie augustus 2017 Illustraties in boeken Charlotte Dematons Groep 7 Rode Draad 1

3 1 Inleiding In groep 7 weten leerlingen al veel van boeken. Ze kunnen zelf een keus maken uit de grote hoeveelheid in de kast. Ze weten precies welke boeken het mooist of het spannendst zijn. En heel belangrijk is dat ze weten hoe en waar ze dat leuke boek kunnen vinden. Daarnaast hebben ze ook al wat ervaring in de klas opgedaan met het schrijven van een verhaal of opstel en hoe moeilijk dat soms kan zijn. Illustraties zijn vaak erg belangrijk in boeken. Het aantal graphic novels groeit nog steeds en is zeer populair. Tijdens het project ontmoeten de leerlingen Charlotte Dematons in de bibliotheek. Leerlingen vinden het erg leuk om een schrijver of illustrator in levende lijve te ontmoeten. Meestal vragen ze hem of haar het hemd van het lijf. Een bezoek van een schrijver/illustrator kan een extra stimulans zijn om nog meer van zijn of haar werk te gaan lezen. Lessen over druktechnieken, tekentechnieken en hoe een boek gemaakt wordt passen goed bij de voorbereiding voor een kennismakingsbezoek aan een schrijver/ illustrator. 1.1 Doelstelling Ervaren dat lezen leuk is Waardering hebben voor het werk van een schrijver Waardering hebben voor de tekeningen/schilderijen van de illustrator Kennis hebben van de verschillende fasen in het tot stand komen van een boek 2

4 2 Hoe wordt een boek gemaakt Tijdens dit project leren de leerlingen kijken naar verschillende illustraties, maar ook hoe een boek tot stand komt. Centrale vragen zijn hoe schrijf je een verhaal en welke illustraties passen daar bij. Er wordt kennisgemaakt met het werk van Charlotte Dematons. Een illustratrice die vele tekstloze prentenboeken heeft gemaakt. Het boek Nederland is een fantastisch boek waarin onderdelen van de canon van de Nederlandse geschiedenis op prachtige wijze zijn verwerkt. 2.1 De organisatie U ontvangt een collectie met veel verschillende boeken. Het boek Nederland en het bijbehorende boek Duizend dingen over Nederland staan centraal. Er is heel veel te zien in het prentenboek Nederland, van Erasmus Universiteit tot Bokkenrijders, van Madurodam tot Achterhuis, van Koninginnedag in Marken tot bloeiende bollenvelden talloze tradities en attracties worden in Nederland afgebeeld. Maar ook dat wat ons land zo eigen maakt: van pensionada s in uniseks regenjacks op de fiets tot een oma in Friesland die met haar rollator tussen de taferelen van Avercamp, Brueghel en Bosch door zwiert. Waar een klein land groot in kan zijn: historie, verhalen en kinderliedjes, tradities, eigenaardigheden en kwinkslagen, alles is in Nederland gevangen. Gebruik dit boek klassikaal om een hele plaat te bespreken. Bijvoorbeeld: wie weet welke stad of provincie dit is, waar herken je dat aan? De tekeningen zijn te gedetailleerd om ze voor de hele groep te behandelen, geef de leerlingen daarom ook in kleine groepjes gelegenheid om zich te verdiepen in de platen en onderdelen te zoeken of details te bekijken. Laat de leerlingen de verschillende gevonden gebeurtenissen opzoeken in het boek Duizend dingen over Nederland. Op deze manier leren ze heel veel van de geschiedenis van Nederland, het Duizend dingenboek geeft zoveel informatie dat leerlingen uitgedaagd worden die in het boek Nederland op te zoeken. De gevonden informatie kan genoteerd worden en tijdens een boekenkring besproken worden. In Nederland worden op elke pagina een aantal figuren herhaald: De kleine kapitein in zijn Nooitlek Een tuinkabouter Zwarte Piet, die in december de stoomboot naar huis mist De gele ballon Hielke en Sietse, de schippers van de Kameleon Een geel camperbusje Een reiger Een Nederlands kinderliedje Een figuur uit de Nederlandse jeugdliteratuur Een Nederlands boek, televisieprogramma, theaterstuk etc. De andere boeken in de collectie sluiten aan bij de canon van de geschiedenis van Nederland. Er zijn leesboeken, informatieve boeken en strips, maar ook prachtige voorleesverhalen ter voorbereiding van een geschiedenisles. Voor geschiedenislessen kunt u ook kijken op 3

5 2.2 Voorbereiding U ontvangt: Een collectie boeken met onder andere Nederland en Duizend dingen over Nederland Boeken over verschillende tekentechnieken en illustraties Vooraf doen: De geleverde boeken bekijken om voorkennis te hebben over de beschikbare boeken De geleverde boeken duidelijk zichtbaar in de klas neer zetten Bekijk het filmpje over Charlotte Dematons om te beoordelen of u het met de leerlingen wilt bekijken: Over Nederland voorproefje Tekenpapier en tekenmaterialen klaar leggen 2.3 Over Charlotte Dematons Charlotte Dematons werd op 21 september 1957 geboren. Na haar middelbare school in Frankrijk ging ze naar de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam, waar ze zich specialiseerde in illustreren en ontwerpen. In 1982 deed ze examen. Tijdens de tentoonstelling van de eindexamenkandidaten werd haar werk opgemerkt door de uitgever van Lemniscaat. Hij gaf haar een opdracht voor het maken van een prentenboek. Dat werd Dido, haar debuut als prentenboekenmaakster. Voor Lemniscaat, maar ook voor een groot aantal andere uitgeverijen en tijdschriften maakt ze sindsdien illustraties en prentenboeken, waaronder diverse sprookjesboeken en de twee kijk- en zoekboeken van formaat De gele ballon en Sinterklaas. Dematons' illustraties hebben vaak een sprookjesachtige sfeer en vallen op door de vele details. Voor Grimm ontving Charlotte Dematons de Zilveren Penseel Sinterklaas, waarvan binnen vier jaar al meer dan exemplaren werden verkocht, werd in 2008 bekroond met een Gouden Penseel. 2.4 Boekpromotie door de leerkracht Laat de leerlingen kennismaken met verschillende soorten boeken, zodat ze zelf hun voorkeur kunnen bepalen, voeden en ontwikkelen. In dit project zitten voornamelijk boeken die aansluiten bij de canon. Maar ook daarbinnen zitten grote verschillen, van spannende verhalen tot strips maar ook informatieve boeken. Zo zal de ene leerling zijn weg vinden van spannende verhalen naar historische verhalen, terwijl de andere leerling bij informatieve boeken blijft. Daarnaast is een enthousiast begeleider erg belangrijk. U speelt een belangrijke rol als het gaat om het promoten van de boeken! Zorg dat u over enkele boeken wat meer kunt vertellen. Bijvoorbeeld in welke plaats of tijd het verhaal speelt. Lees een pakkend zinnetje van de achterflap of vertel iets over het thema van het boek. De bedoeling hiervan is om leerlingen nieuwsgierig te maken, zodat een aantal leerlingen het boek graag willen lezen. 4

6 Lees van zoveel mogelijk boeken een paar fragmenten. Gebruik daar het leeskwartier voor. Lees ook zelf een boek van de geleverde collectie. Leerlingen worden vaak nieuwsgierig naar het boek dat de juf of meester zit te lezen. Zeker als u, zogenaamd, per ongeluk laat merken wat u van het boek vindt; grinnik tijdens het lezen verzucht wat spannend kijk verdrietig en/of snif af en toe tijdens het lezen zeg aan het eind van het stilleesmoment iets over het boek: o ik ben nu een spannend/grappig/zielig/enz. boek aan het lezen o ook een negatieve opmerking kan nieuwsgierig makend werken o ik snap niet dat de bibliotheek dit boek heeft gekozen, het is veel te moeilijk/veel te eng voor jullie o Wat een raar boek / vies boek is dit zeg! Hieronder enkele algemene tips om boeken onder de aandacht te brengen: U kunt een boek introduceren door er één of twee pakkende fragmenten uit voor te lezen en/of er iets over te vertellen. Wijs de leerlingen op eventuele leesdrempels: een saai begin, flash backs, vreemde namen. Wanneer leerlingen hierop voorbereid zijn hebben ze er minder moeite mee. Bekijk van een aantal boeken uit de collectie het uiterlijk. Bekijk de kaft en de titel. Stel de leerlingen vragen zoals: welk boek kan volgens jullie de meeste koorts opwekken? Waarom denk je dat? U kunt voorwerpen meenemen en laten zien hoe die betrekking hebben op de inhoud. Lees af en toe, bijvoorbeeld aan het eind van de dag, uit een boek een stuk voor. Leeservaringen uitwisselen is een prima manier om boeken te promoten. Leerlingen vertellen elkaar over wat ze mooi, lelijk of moeilijk vinden en over wat ze weten of ontdekten over de auteur en zijn tekst. Laat regelmatig leerlingen, die hun boek met plezier gelezen hebben, iets over hun boek vertellen. Laat ze vertellen waarom ze het zo boeiend, leuk of grappig vonden. Boekenhoek: zorg voor een lekkere leesplek in de klas met eventueel een lekker zitje, kussens, e.d. Boek van de week. Zet elke week een boek, gedicht, auteur of illustratie centraal. Wissel de keuze af met die van de leerlingen. Leeslogboek: Laat iedere leerling een omslag van het leeslogboek' versieren. Boekenrubriek op de website van school: met recensies van leerkrachten, leerlingen en ouders, auteursportretten en verslagen van boekenactiviteiten. schoolwise heeft op de startpagina een boekencarrousel. Hierin staan steeds tips van wisselende thema s. Daarnaast kunnen leerlingen tips krijgen via snuffelen en zoeken in de kast. 2.5 Leeslogboek in schoolwise Met schoolwise kunnen de leerlingen een leeslog bij houden, waarin per gelezen boek wordt aangegeven wat ze er van vonden. Deze leeslogs worden per leerling bewaard en vormen een mooi online document aan het eind van de basisschool. Laat de leerlingen zien hoe ze in schoolwise een leeslog kunnen bijhouden. Een leeslog bijhouden gebeurt via de schoolwise Portal. Om gebruik te maken van het leeslog moet de leerling ingelogd zijn met zijn eigen gebruikersnaam en wachtwoord (hetzelfde als de bibliotheekinlog). Elke leerling kan een eigen leeslog bijhouden, dat wil zeggen zijn of haar mening geven over een gelezen boek. Dit staat los van het lenen van een boek. Het kunnen dus boeken uit de 5

7 Rode Draad zijn, maar ook eigen boeken van thuis of geleende boeken in de schoolbibliotheek of openbare bibliotheek. Het doel van het leeslog is dat leerlingen leren reflecteren op een gelezen boek. Daarnaast is het natuurlijk leuk voor de leerling zelf om te zien wat hij door de jaren heen las en wat hij daar van vond. Als leerkracht kunt u de leeslogs van de leerlingen inzien, via het docentenmenu van schoolwise. Voor de leerling Je zoekt het boek op in de catalogus. Klik op Leeslog. Log in (indien nodig). Vul het aantal sterren in dat je het boek wil geven ( 1 tot en met 5). Beantwoord de vragen. Er zijn verschillende formulieren voor onder-, midden- en bovenbouw. De vraagstelling wordt steeds moeilijker. Klik op Bewaren. Het aantal sterren dat gegeven is kan door andere leerlingen bekeken worden. Leerlingen kunnen elkaar hierdoor motiveren om een boek te lezen. 6

8 Voor de leerkracht Log met uw leerkrachten inlog. Ga naar het Docent menu. Kies Leesloglijst. Kies de gewenste klas. Kies de gewenste leerling. Bekijk de gelezen boeken en de mening van de leerling over het boek. 2.6 Illustraties in boeken Er bevindt zich een aantal boeken in de collectie die over verschillende tekentechnieken en illustraties gaan. De leerlingen maken kennis met veel verschillende tekenstijlen en technieken. Door het lezen van de boeken kunnen zij beoordelen of de illustraties bij het verhaal passen, of dat de tekeningen het verhaal vertellen zonder woorden. Een onderdeel van dit project is het schrijven van een kort verhaal waarbij een andere leerling een illustratie maakt. Zo ervaren ze zelf hoe het is om te illustreren bij verhalen die je niet zelf geschreven hebt (zie 2.9 Teken- en schrijfopdrachten) Tijdens het bezoek in de bibliotheek gaat Charlotte Dematons vertellen over het ontstaan van haar boek. Zij kan met de leerlingen praten over de aspecten uit de canon, maar ook over hoe het boek is ontstaan en hoe zij Nederland ziet als oorspronkelijke Française. Tijdens het bezoek laat ze zien hoe zij illustreert, door ter plaatse een illustratie te maken. 2.7 Het bezoek voorbereiden Om zoveel mogelijk profijt te hebben van het bezoek aan een kunstenaar, is het van belang de leerlingen goed voor te bereiden op het bezoek. Bezoek hiervoor de website van Lemniscaat. Op vindt u meer informatie over haar zelf, haar illustraties en haar werkwijze. Over Nederland en het ontstaan van het boek is een aparte website gemaakt Onder het kopje over Nederland - voorproefje vindt u een film waarin Charlotte Dematons vertelt hoe zij te werk is gegaan. 7

9 Vragen formuleren Samen met de leerlingen kunt u een aantal vragen aan de illustrator formuleren. Denk hierbij aan vragen als: Hoe bent u illustrator geworden? Wat vindt u het moeilijkst aan uw vak? Lijkt één van de personen in de boeken op iemand die u kent? Wij waren het in de klas niet eens over. Hoe denkt u daarover? Welk figuur uit uw illustraties lijkt het meest op uzelf? Wat is het leukst? Enz. Laat de leerlingen vooral zelf vragen bedenken en formuleren. 2.8 Praten over de illustraties Het boek Nederland geeft aanleiding tot praten over illustraties. In Nederland zijn geen teksten opgenomen. De illustraties vertellen het hele verhaal. Toch zijn er veel verhalen te zien. Praat hierover met de leerlingen. Enkele vragen hiervoor zijn: Welke dingen in de illustraties herkennen ze uit de tekst? Zijn er ook dingen die niet in de tekst stonden die door de illustrator wel getekend zijn, denk aan kleding, haar kleur, de omgeving enz.? Zijn er dingen die niet kloppen? Als ze verschillende illustraties uit verschillende boeken bekijken, kunnen ze dan de illustraties van de illustrator herkennen? Wat zijn de kenmerken van de illustraties van de illustrator? Denk aan: is haar werk realistisch getekend of vanuit de fantasie? wat voor kleuren gebruikt ze? wat voor technieken gebruikt ze, (werkt ze met pen, potlood, (water)verf)? gebruikt ze dikke, dunne, kruimelige, strakke, warrelige of andersoortige lijnen? wat voor andere kenmerken zie je? 8

10 2.9 Teken- en schrijfopdrachten In de klas kunnen verschillende teken- en schrijfopdrachten gedaan worden. 1. De leerlingen schrijven een kort verhaal (maximaal een half A-4 vel) en geven dat door aan hun buurman of vrouw. Die kiest een trefwoord of thema en maakt een tekening bij het verhaal. Evaluatie: is de schrijver tevreden over het werk van de illustrator? 2. In groepjes van twee leerlingen kiezen de leerlingen een actie (bijvoorbeeld een auto-ongeluk of een ontsnapte hond bij uitlaten). Beide leerlingen maken twee tekeningen over de actie. Vervolgens bepalen ze zelf de volgorde van de vier tekeningen, die aan de groep gepresenteerd worden. Door deze tekeningen op A3 formaat en dikker papier te maken, zijn de platen te gebruiken in de kamishibai (het vertelkastje) dat in groep 3 gebruikt wordt. 3. Verschillende tekentechnieken en materiaalsoorten beïnvloeden het maken van een tekening. Kleurpotloden, wasco, verf of inkt bepalen de sfeer van een tekening. De leerlingen kunnen dit ervaren door in één tekening meerdere materialen te gebruiken. 4. Om vaart in een verhaal te krijgen worden verschillende scènes uitgebeeld in een illustratie. De leerlingen krijgen de opdracht om beweging in een tekening te brengen. Laat de leerlingen bewegende voorwerpen tekenen. Vooraf kunnen ze nadenken hoe je op papier beweging kan tekenen. 5. De leerlingen maken een boekomslag van hun favoriete boek. Op de achterkant beschrijven ze kort waarover het boek gaat. Of ze maken op de achterkant een reclametekst voor het boek. 9

11 3 Zien hoe een boek tot stand komt U besteedt aandacht aan het ontstaan van een boek. Wie en wat is er allemaal nodig voordat een boek in de boekwinkel of bibliotheek ligt. Een uitgeverij krijgt elke dag wel 1 of 2 manuscripten toegestuurd. Van schrijvers die zelf wel eens denken dat ze het beste boek van de wereld hebben geschreven. Vaak zijn ze er maanden, soms zelfs jaren mee bezig geweest. Per jaar krijgt een uitgeverij zo dus al gauw 250 tot 500 manuscripten van onbekende schrijvers. Het klinkt misschien ongelofelijk, maar van al die manuscripten is er misschien maar één geschikt om uit te geven. Uit: Schrijver tot boekenkast van Bas van Lier& Elly Hees. 3.1 Hoe wordt een boek gemaakt Het boek Nederland van Charlotte Dematons is niet zo geschikt voor deze activiteit omdat het geen tekst bevat. Hier voor gebruiken we het boek Tien torens diep van Jacques Vriens, een verhaal over de mijnbouw in Limburg. Dit onderdeel van de geschiedenis vindt u in het boek Nederland terug op de plaat van Limburg (goed zoeken!). DVD : SOS schrijver op school! Werkbladen Begin met het voorlezen van de eerste alinea s van het eerste hoofdstuk uit Tien torens diep. Vraag de leerlingen of ze weten wie het verhaal geschreven heeft en tot welk genre het behoort. Lees daarna hoofdstuk 1 voor uit het boek. Praat met de leerlingen over wat zij van Jacques Vriens en zijn boeken weten en wie nog andere titels kent. Hierdoor kan meteen gepeild worden in welke mate de groep met de schrijver bekend is. Tenslotte vat u de opmerkingen van de leerlingen samen. In tweetallen (circa 10 minuten) verdiepen de leerlingen zich verder in de auteur, het genre, het boek, het verhaal, taalgebruik en illustraties. Elk tweetal krijgt één opdracht. Op de werkbladen 1 t/m 7 staan deze opdrachten beschreven. Deel per tweetal een kopie uit. Van elke opdracht brengen de leerlingen kort een verslag uit. Het gaat daarbij om bewustwording van relevante punten waar je op moet letten als je een verhaal schrijft en een boek uitgeeft. Vertel eerst iets over de achtergrond van de schrijver (werkblad 8). Annet Schaap heeft de illustraties gemaakt in Tien torens diep. Vergelijk de illustraties van Annet Schaap met die van Charlotte Dematons. Kunnen de leerlingen overeenkomsten en verschillen benoemen? Vervolgens geeft u de leerlingen inzicht in het proces van manuscript tot boek. Schrijf op het bord alle betrokkenen bij dit proces. Werkblad 9 geeft een overzicht van alle betrokkenen bij het maken van een boek. De leerlingen krijgen de gelegenheid om het proces te beredeneren. Dat gebeurt door de volgende startvraag: - Wie komt er eerst aan de beurt in het proces - Welke bijdrage levert diegene aan het proces? 10

12 Als de redeneringen afgerond zijn en de leerlingen het daarover eens zijn, worden de overgebleven vragen geïnventariseerd. Op werkblad 10 staat een toelichting per betrokkene. Deze kunt u met de klas bespreken. Aan de hand van de afbeelding in bijlage 1 kunt u het proces nog eens op een rijtje zetten. Hierop staan alle betrokkenen, die nodig zijn voor het maken van een boek, op een duidelijke manier afgebeeld. U kunt samen met de groep de DVD SOS schrijver op school! bekijken, ook daarin wordt het hele proces beschreven. 11

13 3.2 Werkblad 1 Voorkant van het boek Waar denk je dat het verhaal over gaat? Krijg je zin om het verhaal te lezen? Waarom? 12

14 3.3 Werkblad 2 Korte inhoud Waar denk je dat het verhaal over gaat? Wie zijn de hoofdpersonen? Is dit een boek voor jou? Waarom? Waarom staat er eigenlijk een korte inhoud op de achterkant? 13

15 3.4 Werkblad 3 Tekeningen Binnen in het boek vindt je een doorsnede tekening van hoe een mijn er van binnen uitzag. Vind je dat handig als je weet waar het verhaal zich kan afspelen of laat je het liever over aan je eigen fantasie? 14

16 3.5 Werkblad 4 Illustratie Elk hoofdstuk begint met een tekening. Passen de illustraties goed bij het verhaal en de tijd waarin het verhaal speelt? 15

17 3.6 Werkblad 5 Taalgebruik Wat valt je op aan het taalgebruik? Kijk naar de lengte van de zinnen, de woorden die de schrijver gebruikt, de stukjes gesprek. 16

18 3.7 Werkblad 6 Binnenkant Op de achterkant van het titelblad (waar de schrijver, titel en illustrator staan) van het boek staan de boekgegevens. Bedenk waarom deze gegevens er in staan. Welke gegevens zijn echt noodzakelijk? Welke gegevens zijn gewoon leuk of interessant om te weten? 17

19 3.8 Werkblad 7 Leuk om te weten: Van Tien torens diep is een TV serie gemaakt. Je kan de afleveringen online bekijken. De DVD kan je ook lenen in de Bibliotheek (wel leengeld). 18

20 3.9 Werkblad 8 Over de schrijver Jacques Vriens Jacques Vriens is de bekendste schoolmeester van Nederland. Hij staat zelf niet meer voor de klas, maar schrijft nog wel veel verhalen over school. Bijvoorbeeld over meester Jaap. De drie boeken over deze leuke meester zijn bekroond en getipt door de Nederlandse Kinderjury. In 2009 won hij als eerste auteur de Archeonprijs, de prijs voor het beste historische boek van de afgelopen twee jaar, voor Oorlogsgeheimen. In 2011 vierde Jacques Vriens zijn 35-jarig jubileum als jeugdboekenschrijver. Hij schreef toen maandelijks een Leesplein-column (zie hieronder bij: Suggesties). Geboren: 26 maart 1946 te s-hertogenbosch Opleiding: Kweekschool (nu Pabo). Werk: Werkte tot 1993 als onderwijzer en later als directeur op verschillende basisscholen. Nu is hij schrijver van beroep. Thuis: Woont met zijn vrouw Thérèse in Limburg. Hij heeft twee volwassen zoons en is inmiddels een trotse opa. Eerste boek: Die rotschool met die fijne klas (1976) Bijzonderheden: Hij wilde vroeger graag toneelspeler worden. Samen met één van zijn zoons treedt hij regelmatig op als sprookjesverteller en poppenkastspeler. Ooit gezegd: Ik zat op een vreselijke, streng katholieke, Brabantse school. Je werd er nog geslagen en iets creatiefs viel er niet te beleven. Gelukkig was er één onderwijzer die mooi kon voorlezen en vertellen. Bij hem voelde ik me op mijn gemak. Over het werk van Jacques Vriens Dat Jacques Vriens vroeger zelf meester was, zal je wel niet verbazen. Tot 1993 werkte hij op verschillende basisscholen. Nu is hij schrijver van beroep. Veel van zijn verhalen zijn gebaseerd op dingen die hij heeft meegemaakt, als onderwijzer op school of in zijn jeugd. Zo hadden zijn ouders een hotel, waarover hij vertelt in Bonje in het bonshotel. In het hotel van zijn ouders is hij begonnen met schrijven. Hij maakte toneelstukken, die hij opvoerde in de toneelzaal van het hotel. Zo ontdekte hij dat hij schrijven leuk vond. Kijk voor meer informatie op zijn website. Daar is ook een overzicht van de boeken die hij geschreven heeft te vinden. 19

21 3.10 Werkblad 9 Wie werken mee aan het maken van een boek? - Schrijver - Verkoopleider - Vormgever - Redacteur - Verkopers - Drukker - Illustrator - Uitgever - Reclamemaker Wie werkt waar? 1. Uitgeverij 2. Drukkerij 3. Verkoopbedrijf 20

22 3.11 Werkblad 10 Van idee naar boek 1. De schrijver stuurt het verhaal naar de uitgever. 2. De uitgever bespreekt het verhaal eerst intern en daarna met de schrijver. 3. De uitgever geeft de opdracht voor de kaft en voor één illustratie aan de tekenaar. 4. De redacteur bewerkt in overleg met de schrijver de tekst. De redacteur interviewt de schrijver om op de laatste pagina informatie over de schrijver te geven. De redacteur verzorgt ook de uitgeefgegevens (bibliografische gegevens) en gebruikt de korte inhoud van de schrijver voor een wervende tekst op de achterkant. 5. De uitgever overlegt met de drukker over de papiersoort, het formaat, de omvang en met de vormgever het lettertype en de opmaak (lay out). 6. De uitgever overlegt met de verkopers hoeveel exemplaren er gedrukt worden en wat de verkoopprijs moet zijn. 7. De drukker laat een proefdruk zien aan de uitgever en de schrijver. Vervolgens wordt de oplage gedrukt. 8. De uitgever overlegt met de verkoopleider hoe de nieuwe boeken onder de aandacht van kopers kunnen worden gebracht. 9. De reclamemaker werkt de ideeën verder uit. 10. De verkopers gaan de oplage verkopen. 11. De uitgever betaalt: hij betaalt alle kosten maar neemt ook de opbrengsten in ontvangst. 21

23 4 Bijlage 1 22