1. Verleent de minister actief zijn medewerking aan het EMR-actieplan?

Transcriptie

1 SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 285 van WILLEM-FREDERIK SCHILTZ datum: 26 januari 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Arbeidsmobiliteit - Actieplan Euregio Maas-Rijn In antwoord op een actuele vraag van An Christiaens over de arbeidsmobiliteit tussen Vlaanderen en Nederland in de plenaire vergadering van 21 januari 2015, kondigde de minister goed nieuws aan: Wij hebben Competent, waar op basis van talent en competenties de vacature en de werkloze met elkaar worden gematcht. Dat systeem wordt nu vertaald naar het Frans, samen met Forem en Actiris, Wallonië en Brussel dus. Het is ook vertaald naar het Engels. Er loopt een proefproject met Malta. De Duitstalige Gemeenschap, die ik gisteren nog heb gezien, is ook erg geïnteresseerd in dit Competent-systeem van de VDAB. Maar voor hen is het te duur om het te vertalen. Tevens stelde de minister dat Duitsland en Oostenrijk interesse hebben in ons VDABbegeleidingssysteem en hoopt hij te komen tot een uniformer systeem van matching tussen diverse landen, wat op zijn beurt de mobiliteit over de grenzen gemakkelijker moet laten verlopen. Ofschoon deze inspanningen zeer lovenswaardig en noodzakelijk zijn, blijft er echter een ander, minstens even belangrijk aspect onderbelicht: de praktische barrières en ontmoedigende processen voor werknemers, die hen verhinderen of zelfs onmogelijk maken om in een buitenlandse onderneming te solliciteren en te werken. In dat verband wijzen we naar het initiatief Euregio Maas-Rijn (EMR) van de voormalige ministerpresident van de Duitstalige Gemeenschap om hierrond samen met de regio s Vlaanderen (Limburg in het bijzonder), Wallonië (Luik in het bijzonder), Nederlands-Limburg en het Duitse Bundesland Nordrhein-Westfalen samen te werken, onder meer in de vorm van studiedagen in Genk, Eupen en Maastricht, met als doel een Euregionaal actieplan voor de arbeidsmarkt op te stellen. Om één voorbeeld te geven: het ter beschikking kunnen stellen van diploma s in een andere taal. 1. Verleent de minister actief zijn medewerking aan het EMR-actieplan? 2. Welke concrete rol speelt de VDAB daarin? 3. Zal de minister binnen de Vlaamse Regering een coördinerende rol op zich nemen in het inventariseren van alle praktische problemen en barrières in zijn eigen departementen en die van zijn collega s, die het voor werknemers belemmeren om in één van de aanpalende regio s in Nederland of Duitsland te gaan werken? 4. Beschikt de minister reeds over een gedeeltelijke of volledige oplijsting van alle praktische belemmeringen? Zo ja, waarover gaat het dan concreet?

2 5. Hoe en op welke termijn zal de minister deze belemmeringen aanpakken en wegwerken? 6. Zal de minister hiervoor ook een overlegplatform met Nederland en Duitsland op poten zetten?

3 PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT ANTWOORD op vraag nr. 285 van 26 januari 2015 van WILLEM-FREDERIK SCHILTZ 1. Ja, op verschillende manieren. Het grensoverschrijdende samenwerkingsverband in de stichting Euregio Maas-Rijn (EMR), waarin provincies en steden uit het betrokken grensgebied zijn vertegenwoordigd, is een zaak van de lokale overheden. Eén van de thema s waarrond deze Euregio werkt, is arbeidsmarkt en opleiding. Daarbinnen zijn er verschillende doelstellingen en acties zoals het stimuleren van de grensoverschrijdende samenwerking op het vlak van creatieve en knelpuntberoepen, en het verbeteren van de coördinatie van de informatievoorziening aan burgers, potentiële grensarbeiders en expats over wonen, werken, studeren en leven over de grens. Zie De EMR staat echter ook in voor het beheer van het gelijknamige INTERREGprogramma. Hierin speelt de Vlaamse overheid wel een rechtstreekse rol aangezien zij deze operationele programma s goedkeurt en co-financiert. Binnen het nieuwe operationele programma , dat binnenkort ter goedkeuring aan de Vlaamse regering en vervolgens de Europese commissie zal worden voorgelegd, zit een specifieke doelstelling rond de vermindering van de belemmerende werking van de grens voor inwoners en instellingen. Het Agentschap Ondernemen coördineert onder mijn bevoegdheid als Minister van Economie in opdracht van de Vlaamse Regering het beheer en de uitvoering van de 9 Interreg-programma s waarin Vlaanderen participeert, waaronder het bovenvermelde Interreg-programma EMR. EMR werkt daarvoor ook samen met Eures, het Europees portaal voor beroepsmobiliteit. De rol van Eures verschuift meer en meer van louter informatieverschaffing naar die van intra-europese arbeidsbemiddeling. Daarvoor werden de Eures-consulenten in Vlaanderen geïntegreerd in de (internationale)- bemiddelingsteams van de VDAB. In Europese grensregio s vervult EURES een belangrijke rol door informatie te verstrekken en te helpen zoeken naar oplossingen voor allerlei problemen van grensoverschrijdend woon-werkverkeer waarmee werknemers en werkgevers te maken kunnen krijgen. Momenteel bestaan er ruim 20 EURES-grensoverschrijdende partnerschappen die in 13 landen in Europa tot stand zijn gebracht. Deze partnerschappen beogen in te spelen op de behoeften aan informatie en coördinatie ten aanzien van de arbeidsmobiliteit in grensregio s. In de partnerschappen wordt samengewerkt door de openbare arbeidsbemiddelingsdiensten, beroepsopleidingen, werkgeversorganisaties, vakbonden, lokale overheden en andere instellingen die zich bezighouden met arbeidsmarkt- en opleidingsvraagstukken. Er bestaat ook een EURES grensoverschrijdend partnerschap Euregio Maas Rijn waarin naast de arbeidsbemiddelingsdiensten ook de sociale partners en de eerder vermelde stichting Euregio Maas Rijn partners zijn. zie

4 De VDAB is dus steeds betrokken en een actieve partner in het uitvoeren van de EMR-acties in samenwerking met Eures dat een 4-niveau model vooropstelt (Virtueel Front-office Back-office en Wetenschappelijk) en waarin iedere partner een duidelijke rol heeft. 2. a) Virtueel: VDAB onderhoudt en update de website Die site geeft toegang tot vacatures in de betrokken grensregio, informatie voor werkgevers, werkzoekenden en werknemers in 3 talen, zowel kort als uitgebreid, agenda met job-events en spreekdagen. b) Front-office: de Euresconsulenten van de VDAB werden in de Werkwinkel gepositioneerd en zijn daar rechtstreeks aanspreekbaar voor basisinformatie en advies voor grensarbeiders en verwijzen door naar Eures-partners bij sociale partners en andere overheidsinstanties. c) Back-office: De VDAB is betrokken bij de organisatie van spreekdagen met specialisten en zal mee vorm geven aan de inrichting van grensinfopunten voor grensarbeiders. Daarnaast wordt er regelmatig overleg voorzien tussen de directies van de regionale (grensoverschrijdende) arbeidsbemiddelingsdiensten om grensoverschrijdende arbeidsmarktproblematieken en samenwerkingsopportuniteiten te bespreken. d) Wetenschappelijk: Bij de Universiteit Maastricht wordt een wetenschappelijk instituut opgericht waar VDAB op vraag data-ondersteuning bij kan bieden. 3. Wij zijn de fase van het inventariseren van praktische problemen en barrières stilaan voorbij. Daar zijn al veel studies over gemaakt. Belangrijk is om nu in te zetten op realistische en haalbare acties die de grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit en arbeidsmarkten bevorderen. Het secretariaat-generaal van de Benelux heeft daartoe het voorbij jaar een initiatief genomen om hierrond een multi-stakeholders aanpak uit te werken, en waarin dus, naast de betrokken federale overheden, ook regionale overheden en andere partners betrokken worden zoals Eures/VDAB. Het heeft daarvoor op basis van de nota Banen door mobiliteit over de grens een aanbeveling en een plan van aanpak voor uitvoerende projecten voorgesteld. Na discussies met alle verschillende actoren (betrokken overheden, bemiddelingsdiensten, sociale partners) komt ook de Benelux tot de conclusie dat een echte grensoverschrijdende arbeidsmarkt vooral tot stand komt in de grensregio s zelf door de daar betrokken actoren en overheden en niet zal gerealiseerd worden vanuit een centrale sturing in de hoofdsteden. Er is geen directe behoefte aan extra coördinerende instanties op het gebied van de grensoverschrijdende arbeidsbemiddeling en vacature-informatie, wel is het van belang dat de bestaande samenwerking binnen de EURES-partnerschappen blijft bestaan en verder wordt ondersteund en uitgebouwd. 4. De Euregio Maas Rijn maakt in 2007 al een rapport over hindernissen bij grensoverschrijdende arbeid. Ook op de website staat een lijst met hindernissen. Er zijn samengevat hindernissen op verschillende gebieden. Vooreerst op het niveau van de arbeidsbemiddeling, waar de systemen van de verschillende arbeidsbemiddelingsdiensten nog niet geheel compatibel zijn met elkaar, wat grensoverschrijdende matching bemoeilijkt. Er bestaan afspraken over het doorgeven van vacatures, maar een systeem van automatische (grensoverschrijdende) matching zou dit proces sterk vereenvoudigen.

5 Daarnaast zijn er ook verschillen in arbeidswetgeving, diploma-erkenning, sociale zekerheid en fiscaliteit die in bepaalde gevallen nadelig kunnen zijn voor de grensarbeider en mobiliteit dus beperkt. 5. Belangrijk is om nu in te zetten op realistische en haalbare acties die de grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit en arbeidsmarkten bevorderen. Een harmonisering, laat staan het wegwerken van de verschillen op het vlak van arbeidsrecht, sociale zekerheid en fiscaliteit is vooralsnog utopisch en dus zeker niet voor morgen. Naast de acties in het kader van EMR en EURES grensoverschrijdende partnerschappen is er bovenvermeld Benelux-initiatief. Ook daarin wordt er daarom gekozen om in te zetten op het concrete acties en doelstellingen die op korte en middellange termijn voor een meerwaarde kunnen zorgen. Het zal zich daarom toespitsen op drie aandachtspunten: 1. Onderwijs en beroepskwalificaties: verbeteren van de grensoverschrijdende meeneembaarheid van diploma s en erkenning van competenties 2. Informatievoorziening inzake arbeidsmobiliteit via het portaal grensarbeid en via persoonlijke dienstverlening 3. Data, trends, best practices, met het verzamelen en verspreiden van grensoverschrijdende arbeidsmarktgegevens en uitwisselen good practices. Voor meer gedetailleerde informatie hierover verwijs ik naar de aanbeveling en uitvoeringsprojecten in bijlage. 6. Ik zou hier opnieuw willen verwijzen naar de nota uitvoeringsprojecten 2015 behorend bij de Benelux-aanbeveling Grensoverschrijdende Arbeidsmobiliteit, die ik hieraan toevoeg. Er is geen nood aan bijkomende structuren, coördinatieorganen, of platformen. BIJLAGEN 1. ONTWERP VAN Aanbeveling van het Benelux Comité van Ministers inzake grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit 2. Uitvoeringsprojecten 2015 behorend bij de Benelux-aanbeveling Grensoverschrijdende Arbeidsmobiliteit